Haarlems Dagblad
Koers gezocht
Medewerking aan verkiezingen en
vredesverdrag voor geheel Duitsland
De Koningin en de Prins terug uit Parijs
„De situatie is zeer ernstig, zowel voor
de UNO als voor de wereldvrede"
Toestand op Oost-Java zorgwekkend
(iJaargang No. 19560
Hoofdkantoor: Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon Directie, Hoofdredactie, Redactie en
Administratie 15295 (zes lynen). Bijkantoor
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Telef. 15295.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Zaterdag 27 Mei 1950
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 35 cent, per kwartaal
4.50. Franco per post 5.Postgiro 273107.
Adverttarieven op aanvraag bij de Administratie
int <&prcctjtc ïjaaricmscttc Courant (Ttttto 165-6)
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
BEKENDE Amerikanen en buitenlanders
hebben op een samenkomst in het Wal-
orf Astoria Hotel te New York hun me-
ingen ten beste gegeven over de koers, die
en wereldpolitiek zou moeten volgen. De
jroene Amsterdammer geeft een overzicht
jn de inhoud hunner redevoeringen. Het
ienkbeeld orn met de Russen tot een ver-
eüjk te komen door de wereld in „in-
loedssferen" te verdelen het denkbeeld
at al sinds geruime tijd door Winston
Churchill en ook door de Engelse profes-
pr Arnold Toynbee wordt voorgestaan
amt er sterk in naar voren. De Ameri-
aanse hoogleraar (in de wetenschap der
plitiek) Harry Morgenthau ondersteunt
et. Hij is overigens niet blijmoedig
estemd over het Amerikaanse departe-
ïent van Buitenlandse Zaken en evenmin
;.ver president Truman. Hij heeft gezegd:
Er leven meer intelligentie en gevoel voor
erantwoordelijklieid in ons departement
;n Buitenlandse Zaken dan men uit de
uitenlandse politiek der Verenigde Sta-
en zou afleiden. Maar het departement is
gevangene van zijn eigen propaganda.
Het is met de rode boeman gekomen en nu
iet het die boeman tegen zichzelf gekeerd.
Tot mijn spijt moet ik daaraan toevoegen
jat wij een president hebben, wiens ta
lenten op het gebied van de buitenlandse
ilitiek volstrekt niet opgewassen zijn
tegen de enorme last, die de wereldge-
ihiedenis op zijn schouders heeft gelegd,
n zulk een toestand heeft het volk een ge
weldige taak. Want aangezien er in
Washington niemand is, die het kan leiden,
noet het zijn regering in de goede rich
ting duwen".
Zo'n oordeel klinkt niet al te verheu
gend, zonder dat het in liet buitenland
grote verwondering zal wekken. Men zal
;r wel in gevoelen dat Morgenthau wat
overdrijft en dat zijn stelling omtrent „het
rolk, dat de regering in de goede richting
loet duwen" eigenlijk wil zeggen: als onze
kopstukken krachtige invloed doen gelden
zal de president daar vatbaar voor blijken:
luistert naar goede raad.
De Amerikaan Gardner Murphy (hoog-
•aar in de psychologie) heeft gewaar
schuwd dat na een paar maanden „atoom
oorlog", die gewonnen zou worden, onze
democratie al niet meer te handhaven zou
wezen, omdat men de meerderheid der
overgeblevenen niet meer redelijk te han
delen zou zijn. Dat lijkt aannemelijk, maar
tornt er ooit atoom-oorlog?
Lord Boyd-Orr, die een Schot is en zich
onderscheiden heeft als president van de
wereld-voedselvoorziening, gelooft niet in
het verzekeren van de vrede door verde
ling van de wereld in invloedssferen. Hij
ï'aat dus tegenover Churchill, Toynbee en
Morgenthau. Hij wil vrede door welvaart
waarborgen.
Volgens hem is de enige manier om een
oorlog te vermijden: de landen ertoe te
jewegen de moderne wetenschap te baat
le nemen om een wereld van overvloed en
economische welvaart op te bouwen. Zo-
ioende zullen zij een belangengemeen
schap vormen, die de enige grondslag is
voor een statengemeenschap.
Ik heb niet de volledige tekst van Lord
oyd Orr's rede gelezen en kan dus alleen
naar aanleiding van dit citaat opmerken,
dat hij met „welvaart" gezien zijn vroe
gere werkzaamheid en betogen waar
schijnlijk bedoelt dat aan alle mensen een
redelijke bestaans-mogelijkheid moet wor
den verzekerd; dat er geen mensen (en
ganse volksgroepen) moeten zijn die in een
noodtoestand verkeren, zoals nu het geval
is; dat de wereld over voldoende middelen
beschikt om haar ganse bevolking van meer
dan twee milliard tenminste genoeg te
eten te geven, hetgeen nu niet geschiedt.
Een edelmoedig en onbaatzuchtig mens is
Lord Boyd-Orr, een groot organisator bo
vendien, die in grote lijnen kan denken en
handelen.
En toch waag ik het te veronderstellen dat
rowel zijn wel vaar ts-theorie als de verde
ling in invloedssferen, die andere vermaar
de mannen voorstaan, tekort zullen schieten
als men er blijvende vrede mee wil ver
zekeren. Ook de theorieën van de Belg
Henri Rollin, die de aanvaller tot oorlogs
misdadiger uitgeroepen wil zien en meent
dat de Russen met deze gedachte zullen
instemmen lijkt ten enenmale onvoldoende.
Wie zou de „oorlogsmisdadiger" bij de
kladden grijpen en opsluiten? Wij kennen
dit soort volkenrechtelijke theorieën uit de
tijden van Volkenbond en Ontwapenings
conferentie: interessante figuren voor ju
risten, maar zonder internationale politie
agent komt men er niet verder mee. Even
min als met niet-aanvals-verdragen voor
twintig, dertig of vijftfig jaar.
Wèl treft het dat Lord Boyd-Orr de
staten ertoe wil brengen te bouwen en dat
Rollin zijn juridische adviezen heeft inge
luid met de woorden: „wij zouden voor
stellen moeten formuleren die door betrok
ken partijen aan beide zijden gezien zouden
worden als een teken van goede wil". Het
scheppen van wederzijdse zekerheid, dat
men oprecht de vrede wil, dat men inder
daad opbouwende arbeid wil verrichten
is de overheersende voorwaarde om iets
blijvends te bereiken. Zolang de Russen
net Westen blijven voorstellen als een
troep machtsbeluste, kapitalistische uit
buiters en de Amerikanen in hun trant
blijven schermen met „de rode boeman"
zal men geen blijvende, hoogstens tijdelijke
en steeds onzekere overeenkomst kunnen
bereiken, begeleid door wederzijdse enorm-
kostbare bewapening. Wantrouwen weg
nemen vergt eigenlijk een totale koersver
andering in de diplomatie. Men moet er
zich voor in de gedachten van de ander
verplaatsen, onpartijdig onderzoeken wat
de diepere oorzaken van zijn wantrouwen
zijn en hoe men dit kan wegnemen. Men
moet zich eerst voor hem en in de tweede
plaats voor zichzelf interesseren. In het
verkeer tussen mensen komt dit voor. In
het verkeer tussen staten lijkt het moeilijk
denkbaar omdat hun regeerders zich be
last gevoelen met de zending, ten allen tijde
staats-eigenbelang voorop te stellen. Mis
schien zal Trygve Lie's bezoek aan Moskou
iets goeds uitwerken. Hij stond vrij van
staats-eigenbelangen. Maar meer dan be
middelaar spelen dus als onpartijdige
derde optreden kon hij niet. Als op zijn
bezoek de meermalen geopperde zending
van de Amerikaanse rechter Vinson zou
volgen zou dat een teken zijn dat men vor
deringen maakte. Zij zouden ook bevestigd
worden als Vinson zich bij Lie's houding
kon aansluiten en zelf in de geestesgesteld
heid van de rechter, niet in die van de
Westelijke uitnodiging aan Rusland:
Voorwaarden van de Westelijke mogendheden
De Britse, Franse en Amerikaanse Hoge
Commissarissen in West-Duitsland hebben
Generaal Tsjoeikof, de Sovjet-Russische
opperbevelhebbcn in Duitsland en voor
zitter van de Sovjct-Rusische eon-
tróle-commissie, in zijn hoofdkwartier
te Karlshorst drie afzonderlijke, doch ge
lijkluidende nota's doen toekomen, waarin
de „Westerse grote drie" de Sovjet-Unie
uitnodigen deel te nemen aan besprekingen,
welke ten doel hebben in geheel Duitsland
verkiezingen uit te schrijven, zulks als in
leiding tot de vorming van een Duitse een
heidsstaat.
Aan de inhoud dezer nota's is het vol
gende ontleend:
De Britse, Franse en Amerikaanse rege
ringen verklaren dat zij in de afgelopen
vijf jaar, waarin hun landen, tezamen met
de Sovjet-Unie, een gedeelte van Duitsland
hebben bezet, herhaaldelijk pogingen heb
ben gedaan om van Duitsland weer een
politieke en economische eenheid te ma
ken. Tijdens de kortgeleden te Londen ge
houden besprekingen is opnieuw aandacht
aan deze zaak geschonken. De drie regerin
gen hebben bepaalde conclusies bereikt
over de wijze, waarop dit doel het best kan
worden bereikt. Zij hebben hun gevolgtrek
kingen in de nota's neergelegd. Aan de
West-Duitse bondskanselier is een afschrift
der nota's verstrekt.
De Britse, Franse en Amerikaanse minis
ters van Buitenlandse Zaken verklaren dat
de vorming van een regering voor geheel
Duitsland, aan de hand van de in hun nota's
uitgewerkte beginselen, de weg zou be
reiden voor het sluiten van een vredes
verdrag met Duitsland. De drie ministers
hebben in hun op 14 Mei gepubliceerd
communiqué reeds doen uitkomen, dat zij
niet voornemens zijn een afzonderlijk
vredesverdrag met de West-Duitse federale
republiek te sluiten, onder meer niet, om
dat dit een aanvaarding van een perma
nente verdeling van Duitsland zou be
tekenen.
De drie ministers onderschrijven de in
houd van de op 22 Maart door het parle
ment van de West-Duitse federale repu
bliek aanvaarde resolutie, waarin wordt
verzocht in geheel Duitsland vrije verkie
zingen voor een grondwetgevende Nationale
Vergadering uit te schrijven, te houden
onder voor de geallieerden aanvaardbare
voorwaarden. Een afschrift van de tekst
dezer resolutie is aangehecht en de aan
dacht van de Sovjet-Russische autoriteiten
wordt speciaal gevestigd op paragraaf 1
hiervan, w aarin wordt voorgesteld dat de
vier bezettende mogendheden gezamenlijk
de tekst der bepalingen zullen opstellen,
volgens welke dergelijke verkiezingen zou
den kunnen worden gehouden. De Britse,
Franse en Amerikaanse regeringen verkla
ren zich hiertoe bereid. Indien de Sovjet-
Russische regering hieraan eveneens haar
goedkeuring zou hechten, stellen deze drie
regeringen voor dat besprekingen hierover
aan de hand van de volgende punten zullen
worden gevoerd:
De besprekingen zullen in eerste instan
tie slechts ten doel hebben de bepalingen
te formuleren, waaronder in geheel Duits
land vrije verkiezingen voor een grondwet
gevende Nationale Vergadering kunnen
worden gehouden.
Indien overeenstemming wordt bereikt
over de verkiezingsbepalingen kunnen de
gekozen vertegenwoordigers van het Duitse
volk een voor geheel Duitsland geldende
grondwet opstellen, binnen het kader van
de beginselen, neergelegd in de aange
hechte Brits-Frans-Amerikaansë verkla
ring. Tevens kan dan een regering voor
geheel Duitsland worden gevormd.
Alsdan zou kunnen worden overgegaan
tot het instellen van een vier-mogendhe-
den-commissie, die de haar voorgehouden
rechten op zodanige wijze zou moeten uit-
oefene'n, dat de nieuwe Duitse regering op
doelmatige wijze zou kunnen f unction -
neren.
Vrijheid geëist.
In een aan de nota's gehechte bijlage
zetten de Britse, Franse en Amerikaanse
ministers van Buitenlandse Zaken uiteen
aan welke voorwaarden huns inziens moet
worden voldaan, om tot een verenigd
Duitsland te komen. Deze voorwaarden
zijn:
Een door vrije verkiezingen verkregen
regering voor geheel Duitsland.
Persoonlijke vrijheid van beweging,
vrijwaring voor willekeurige arrestatie en
gevangenhouding, vrijheid van vereniging
en vergadering en vrijheid van menings
uiting voor individuele personen, pers en
radio in geheel Duitsland.
Vrijheid van actie voor alle democrati
sche politieke partijen in geheel Duitsland.
Onafhankelijke rechtspraak.
Een voor geheel Duitsland geldend ver
bod op het vormen van geheime politieke
politie en op het in het leven roepen van
politie-formaties, die neerkomen op het
vormen van een militaire macht.
Duitse economische eenheid, in te voe
ren door een Duitse regering.
En tenslotte het terug geven, overeen
komstig passende Duitse wetten, van alle
Duitse industriële bedrijven, waarop n:
acht Mei 1945 door of namens een buiten
landse mogendheid beslag is gelegd, tenzij
dit geschied is onder goedkeuring der vier
bezettende mogendheden en een dergelijke
in beslaglegging wordt onderworpen aan
een oordeel door de Duitse wetgever.
De uit te schrijven algemene vrije ver
kiezingen zouden onder internationaal toe
zicht moeten worden gehouden. Een geko
zen Duitse nationale grondwetgevende ver
gadering zou uitsluitend tot taak hebben
een grondwet op te stellen, waarover het
Duitse volk vervolgens zijn oordeel zou
moeten uitspreken.
Tenslotte verklaren de Britse, Franse en
slimmerik, die uitsluitend het eigen staats
belang ziet, zou kunnen optreden. Ten
minste.... als hij in Moskou weerklank
zou vinden. Dit is ongetwijfeld de enige
koers waarin duurzaam welslagen bereik
baar is: een nieuwe.
R. P.
Amerikaanse ministers van Buitenlandse
Zaken nog, dat, indien een regering voor
geheel Duitsland overeenkomstig de ge
noemde beginselen tot stand is gekomen,
de vier bezettende mogendheden onmid
dellijk besprekingen moeten aanvangen
over het sluiten van een vredesverdrag
met Duitsland.
Gepensionneerden wachten
op een devaluatietoeslag
Twee dagen lang hebben de leden van
de Algemene Bond van Gepensionneerden
vergaderd te Arnhem. In zijn openings
rede zeide de voorzitter, de heer G. Wol-
ters uit Den Haag, dat het aantal leden
in 1949 sterk is toegenomen. Men heeft
thans bijna de 50.000 bereikt zodat de
werd toegewezen. De heer Wolters ver
klaarde dat hij vooralsnog vertrouwen
stelde in de tegenwoordige minister van
Binnenlandse Zaken, van wie bekend is,
dat hij spoedig met concrete voorstellen
tot verhoging van de toeslag op de ge
pensionneerden zal komen.
Danktelegram aan president en mevrouw Auriol
Gistermiddag zijn Koningin Juliana en Prins Bernhard van hun officieel bezoek aan
de Franse hoofdstad in Nederland teruggekeerd met de Convair „Frans Hals". HeV
Koninklijk echtpaar neemt afscheid van de bemanning van de „Frans Hals".
Vrijdagmiddag om 14,20 uur zijn de
Koningin en de Prins met de K.L.M.-
Convair PH-TEF „Frans Hals" op Schiphol
teruggekeerd van hun bezoek aan Parijs.
Ter begroeting waren op het vliegveld
aanwezig de plaatsvervangend Franse
ambassadeur de heer Manet, de chef van
het protocol van het ministerie van Buiten
landse Zaken mr. J. Visser, de burgemees
ter van Haarlemmermeer mr. J. F. Janso-
nius, de president-directeur der K.L.M.
dr. A. Plesman, de procureur-generaal te
Amsterdam mr. A. A. L. F. van Dullemen
en de bedrijfsdirecteur van de luchthaven
de heer U. F. M. Dellaert.
Nadat de Koningin en de Prins het vlieg
tuig hadden verlaten onderhielden zij zich
enige tijd met de officiële personen voor
het stationsgebouw. Minister Stikker sprak
enkele ogenblikken met de Koningin. De
Landsvrouwe en de Prins namen eerst af
scheid van de bemanning van het vliegtuig
en drukten toen de leden van hun gevolg
de hand alvorens zij in een hofauto stapten,
die in snelle vaart het terrein verliet. Kort
daarop vertrokken ook de leden van het
gevolg.
De algemeen secretaris van het Koninklijk
Huis deelde mede, dat de Koningin in het
vliegtuig een danktelegram had opgesteld
aan de president der Franse republiek, dat
van Schiphol af werd verzonden. Van
Parijs af tot aan de Frans-Belgische grens
had een ere-escorte van vier jachtvlieg
tuigen de „Frans Hals" begeleid.
Het telegram dat de Koningin en Prins
Bernhard hebben gezonden aan de presi
dent van de Franse republiek en mevrouw
Auriol luidt:
„Nog geheel onder de indruk van de on
vergetelijke vreugde en de zo hartelijke
en warme ontvangst die U, mijnheer de
president en mevrouw Auriol, evenals de
Nog onzekerheid over
Westerlings „richting"
Ex-kapitein Westerling zal binnenkort
uit Singapore worden uitgewezen, meldt
Reuter uit Londen. Hij heeft onlangs de
40 dagen straf, die hij had gekregen voor
het illegale binnenkomen van Singapore
en het mishandelen van een celgenoot,
uitgediend en is sindsdien krachtens de
defensieregulaties als „gevaarlijk persoon"
door de Engelse autoriteiten vastgehouden.
Gemeld wordt, dat de Nederlandse re
gering op de hoogte is gebracht van het
voornemen van het bestuur van Singapore
om Westerling als Nederlands burger naar
Nederland te sturen.
Volgens een andere bron zal het ge
rechtshof te Singapore nog beslissen of
Westerling naar Nederland zal worden uit
gewezen, of aan Indonesië zal worden uit
geleverd. Het gerechtshof zal waarschijn
lijk volgende week met het verhoor be
ginnen, aldus dit bericht.
Tevens werd vernomen, dat Westerling
onmiddellijk na aankomst in Nederland
zal worden gearresteerd. Dit kon men in
officiële kringen niet bevestigen.
Men neemt aan, dat de Nederlandse re
gering reeds enige tijd de juridische kant
van de zaak bestudeert om vast te stellen,
of, en zo ja, welke beschuldigingen van
criminele aard tegen Westerling kunnen
worden ingebracht.
Rustig weekeinde
te Berlijn verwacht
„Alle voortekenen wijzen op een rustig
weekeinde te Eerlijn", zo heeft generaal
Bourne, de Britse commandant ic sèrlijn
aan de Britse hoge commissaris sir Brian
Robertson gemeld. Op een persconferentie
zeide hij dat het hem zeer zou verwon
deren als zich tijdens de Pinksterbijeen
komst in Oost-Berlijn ernstige ongeregeld
heden in het Westelijk deel van de stad
zouden voordoen.
regering van de republiek en de bevolking
van Parijs, ons hebben bereid, danken wij
u uit het diepst van ons hart. Wij zijn er
van overtuigd, dat de vriendschap tussen
onze beide volken, die zich op een zo spon
tane en welsprekende wijze heeft geopen
baard, een kracht zal vormen bij de op
bouw van het nieuwe Europa".
Voorts hebben de Koningin en de Prins
het volgende telegram gezonden aan de
heer Pierre de Gaulle, voorzitter van de
Parijse gemeenteraad:
„Wil onze tolk zijn bij de Parijse bevol
king en haar onze gevoelens van bewogen
heid overbrengen dat zij er toe heeft bij
gedragen, ons verblijf in Parijs tot een
onvergetelijke herinnering te maken".
West-Duitse Bondsraad stemt voor
toetreding tot Raad van Europa
De West-Duitse Bondraad (de Senaat,
waarin vertegenwoordigers der staten zit
ting hebben) heeft Donderdag met 27 tegen
16 stemmen gestemd voor het toetreden
van West-Duitsland tot de Raad van
Europa.
Men verwacht, dat de Bondsdag (de
Volksvertegenwoordiging) spoedig na Pink
steren ook voor toetreding zal stemmen, zij
het dan met een kleine meerderheid. De
linkse en extreem-rechtse partijen hebben
reeds verklaard, dat zij tegen zullen stem
men, deels omdat zij geen genoegen willen
nemen met de status van Duitsland als toe
gevoegd lid van de Raad van Europa en
wegens de toelating van het Saargebied als
afzonderlijk lid van de Raad.
De status van toegevoegd lid van de
Raad geeft geen recht op vertegenwoordi
ging in het comité van ministers doch
alleen in de consultatieve vergadering, die
slechts adviserende bevoegdheid heeft.
Voor toetreding tot de raad stemden
Bremen, Beieren, Noordrijnland, West-
falen, Württenberg-Baden, de Rijnpalts,
Zuid-Baden en Württemberg-Hohenzollern.
Tegen stemden Hamburg, Slees wij k-Hol-
slein, Neder-Saksen en Hessen.
De staten hebben elk drie tot vijf stem
gerechtigde vertegenwoordigers in de
Bondsraad. Het aantal hangt af van de
grootte hunner bevolking.
Bondskanselier Adenauer was van zijn
ziekbed opgestaan en woonde tegen het
advies van zijn dokter de zitting bij. De
74-jarige politicus zag er vermoeid uit.
He) woord is aan
Chamf ort:
Het is gemakkelijker sommige
dingen in de u>et vast te leggen
dan ze te loettigen
Geen verdediging tegen atoom
bommen mogelij'k,
zeggen Engelse geleerden
Prof. Blackett. een der voornaamste
Britse atoomgeleerden, verklaart in een
brochure, die Vrijdag is gepubliceerd, dat
een afdoende verdediging van Engeland
tegen een atoomaanval van het Europese
vasteland „geheel en al onmogelijk is. al
was het slechts om economische redenen".
De brochure is getiteld „atomic Attack"
en wordt uitgegeven door het Britse ver
bond van wetenschappelijke werkers.
Prof. Blackett schrijft, dat de „kosten
van de nodige passieve verdedigingsmaat
regelen, zoals het verspreiden en onder
gronds brengen van fabrieken, geheel bui
ten het economische bereik van dit land"
liggen.
Andere geleerden, die tot een pamflet
een bijdi'age hebben leverd, schrijven, dat
het naar hun schatting mogelijk is het
aantal slachtoffers in Engeland tot 50.000
per atoombom te beperken.
Zij waarschuwen dat de waterstofbom
mogelijk twee of drie keer zo dodelijk is
en een ernstige radio-actieve uitwerking
kan hebben.
Trygve Lie hield persconferentie
Chinese kwestie in de UNO moet uiterlijk
in Juli geregeld worden
Trygve Lie, de secretaris-generaal van
de UNO, heeft Vrijdag in een persconfe
rentie te Lake Success vei'klaard te gelo
ven, dat de Russische regering nog ver
trouwen heeft in de UNO en dat zij wil,
dat deze organisatie normaal functionneert.
Lie weigerde hardnekkig iets bekend te
maken over de besprekingen die hij met de
regeringsleiders te Washington, Londen,
Parijs en Moskou heeft gevoerd.
Ook weigerde Lie te zeggeix, hoe de Rus
sen dit vertrouwen in de UNO hadden ge
toond. „Dit behoort tot het geheime deel
van onze besprekingen", zo zeide hij.
De journalisten bestookten Lie verder
met vragen over de impasse; die de kwes
tie der Chinese vertegenwoordiging in de
UNO teweeg heeft gebracht.
Lie noemde de situatie „ongeveer het zelf
de" als toen hij enkele weken geleden Lake
Success verliet. „Doch deze kwestie moet
voor het begin van de Algemene Vergade
ring worden opgelost", zo zeide hij.
Lie zeide, dat zijn reis hem in zijn over
tuiging, dat geen enkele regering oorlog
Militair bevelhebber der R.I.S. in dit gebied
staat niet onder discipline
DJAKARTA, 26 Mei. (A.N.P.). De bij
zondere correspondent van het A.N.P. in
Indonesië geeft over de toestand in Oost
Java het volgende overzicht.
Het vraagstuk van herstel van orde en
rust in Oost Java heeft op het ogenblik de
grootste aandacht van de regering der
RIS., in het bijzonder van het ministerie
van Defensie. Een groot aantal factoren
heeft in dit gebied geleid tot een volkomen
onbevredigende situatie.
Hieronder is in de eerste plaats de so
ciaal-economische ontwrichting, waardoor
vooral de Indonesische middenstand, die in
dit gebied in tegenstelling tot de overige
delen van Java vrij sterk is en die steeds
een stabiliserende factor vormde, in Soe-
rabaja en Grissee is getroffen.
De slechte organisatie van de troepen
der RIS. aldaar vormt een tweede oorzaak,
waarbij dient te worden gedacht aan de
grote groep voormalige leden van de TNI.
en van de strijdgroepen, die nog niet vol
doende zijn gereclasseerd, en verder aan
de vele eenheden der RIS. die hun sala
rissen niet op tijd ontvangen en dus ge
neigd zijn, op kosten van de bevolking te
leven.
Kolonel Soengkono, de militaire comman
dant van Oost-Java. staat onvoldoende on
der discipline van de centrale legeideiding
te Djakax-ta, waardoor hij in staat is. min
der fraaie particuliere practijken uit te
oefenen.
Het gevaarlijkste clement in de situatie
in Oost-Java lijkt echter het feit dat vele
communisten, die betrokken waren bij dc
opstand te Madioen van September 1948,
thans in en rond Soerabaja verblijven. On
der hen bevindt zich bijvoorbeeld de vroe
gere vice-premier in het kabinet van Sja-
rïffoeddin, namelijk Setyadjit, die in de
opstand te Madioen een der leidende figu
ren was en die door velen werd doodge
waand. Thans zijn zekere bewijzen aan
wezig, dat hij zich onder een andere naam
te Soerabaja ophoudt.
Tenslotte wijzen de berichten uit Soe
rabaja er op, dat er spanningeix heersen
tussen het civiele en het militaire bestuur,
welk laatste onder de bevolking steeds
meer impopulair wordt door zijn onmacht
om tegen de heersende terreur en de cri
minaliteit op te treden.
Onder de maatregelen, die thans door
de legerleiding worden overwogen, is in
de eerste plaats de vervanging van kolo
nel Soengkono, hetgeen echter met de no
dige voorzichtigheid dient te geschieden.
Men is echter doende, van de zijde der
RIS. een geheel complex van maatregelen
voor te bereiden, die deels ook zullen be
staan uit een poging tot sociale en econo
mische sanering, waarbij reeds melding
werd gemaakt van een uitgebreid schema
voor het herstel van woningen en bedrij
ven der Indonesische middenstanders en
voor het weder-opnemen van leden der
TNI. en van de strijdgroepen in de maat
schappij. Ook troepenverplaatsingen zijn
in overweging.
Verdex-e bijzonderheden hierover zijn
nog niet te verkrijgen, doch een optreden
kan binnen een maand worden verwacht.
wenste, gesterkt had. „Dit is de ondertoon
van alle besprekingen geweest, die ik met
Sovjet-Russische leiders heb gehad", aldus
Lie
Tevoren had Lie verklaard, dat dit jaar
een nieuwe poging moest worden gedaan
om via de UNO een einde te maken aan
de „koude oorlog", „daar wij ons anders
geplaatst zullen zien tegenover het 'groot
ste gevaar, dat de wereld ten slotte de weg
op zal gaan die voert naar een derde we
reldoorlog".
Lie liet echter niets blijken over enige
bereidheid van de Sovjet-Russische rege-
rixxg tot het doen van coxxcessies of over
enige nieuwe voorstellen die de Sovjet-
Unie zou hebben gedaan. Lie verdedigde
zijn politiek van geheime diplomatie op
grond van de overweging, dat vertrouwe
lijke besprekingen met regeringsleiders
voorlopig geheim moesten blijven.
Lie gaf toe, dat er nog geen datum was
vastgesteld voor een bijeenkomst van de
Veiligheidsraad over deze kwestie, doch
voegde er aan toe: „Ik denk toch, dat deze
kwestie in Juni of uiterlijk in Juli moet
worden gex*egeld".
Lie deelde nog mede, dat hij geen exxkele
boodschap van president Truman aan pre
mier Stalin had meegenomen en ook geen
enkele boodschap uit Moskou naar Wash
ington had meegebracht. Verder, dat hij
een aantal memoi'anda bij de verschillende
regeringen had achtergelaten en venvacht-
te, dat zij twee tot di-ie maanden nodig
zoudeix hebben om deze te bestuderen.
„De situatie is zeer ernstig", aldus Lie
in een verklaring, welke hij aan de con-
ferexxtie voorlas. „Hoe langer de huidige
impasse voortduurt, hoe ernstiger öe toe
stand wordt. Ik heb dit het jaar van de
beslissing genoemd, zowel voor de UNO
als voor de toekomstige vrede in de we
reld".
HET WEER AFGEBEELD
Het belangrijkste druksysteem op de weerkaart van hedenmorgen is een de nog in
diepte toenemende depressie bij de Faroer. Deze heeft een zodanige snelheid en rich
ting dat de kern morgenochtend bij het Skagerrak aangekomen kan zijn.
Het koufront dat nu over Schotland trekt, zal in de komende nacht ons land passeren:
een gelukkige omstandigheid voor het weer met de Pinksterdagen omdat dit betekent
dat het voornaamste regengebied in de nacht zal overtrekken.
Verder zal deze depressie koele en vooral gedurende de eerste Pinksterdag af en toe
krachtige Westelijke tot Noord-Westelijke winden veroorzaken die, ivanneer de
depressie verder in de richting van de Oostzee verdwijnt, geleidelijk weer in kracht
zullen afnemen.
Verder kunnen we op de kaart een rug van hoge luchtdruk waarnemen ten Westen
van IJsland: deze zal naar alle waarschijnlijkheid tweede Pinksterdag over onze
omgeving trekken, waardoor het weer dan een gunstiger beeld zal vertonen dan
eerste Pinksterdag, al kunnen ook dan geen hoge temperaturen optreden. Wel zal
de zonnestraling, die tijdens opklaringen zal voorkomen, een gedeeltelijke compensatie
kunnen vormen voor de minder hoge temperaturen.
Weerbericht
VRIJ KOUD EN NOGAL
WAT WIND
Verwachting, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
Zaterdagavond tot Zondagavond,
opgemaakt te 10 uur:
Matige tot krachtige, in de kust
gebieden later tijdelijk wellicht
harde wind, aanvankelijk tussen
Zuidwest en West, later tussen
West en Noordwest. In de avond
en nacht zwaarbewolkt met op de
meeste plaatsen enige regen. Mor
gen wisselende bewolking met en
kele verspreid optredende buien.
Vrij koud weer.
28 Mei:
Zon op 4-30 uur, onder 20.45 uur
Maan op 16.57 uur, onder 2.41 uur
29 Mei:
Zon op 4-29 uur, onder 20.46 uur
Maan op 18.32 uur. onder 2.55 uur
30 Mei:
Zon op 4.28 uur, onder 20.47 uur
Maan op 20.10 uur, onder 3.14 uur
Hoog en Ia3g water in IJmuiden
Zaterdag 27 Mei:
Hoog water: 11.59 en 00.00 uur.
Laag water: 7.13 en 20.00 uur.
Zondag 28 Mei:
Hoog water: 0.23 en 12.57 uur.
Laag water: 8.19 en 21.02 uur.
Maandag 29 Mei:
Hoog water: 1.22 en 13.50 uur.
Laag water: 9.17 en. 21.52 uur.
Dinsdag 30 Mei:
Hoog water: 2.11 en 14-40 uur.
Laag water: 10.06 en 22.41 uur.
