Haarlem ondergaat een verjongingskuur
lienwe Uitgaven
Het voor en tegen van eventuele verhuizing
der Nederlandse Opera naar Den Haag
Nieuwe methodes in Amerika
op gebied der verloskunde
Amsterdamse Beurs
Kort en Bondig
Maandag 31 Juli 1950
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
5
Door het geboorte-overschot en het vestigingstekort
komen er in verhouding meer jonge mensen
In ons vorig artikel hebben wij ei- op ge
wezen dat twee factoren in de laatste jaren
een belangrijke invloed hadden op de
samenstelling van de Haarlemse bevolking:
le, het hoge geboortecijfer, 2e. het vesti-
gingstekort.
In de vooroorlogse jaren steeg het aantal
inwoners met gemiddeld 2000 per jaar.
Daarvan kwamen 1000 op rekening van
het geboorte-overschot (dat wil zeggen, dat
er meer gevallen van geboorte dan van
sterfte waren) en de andere duizend vorm
den het gunstige verschil tussen vestiging
en vertrek. Nu vertrokken er meer Haar
lemmers dan er mensen van elders zich in
Haarlem vestigden. Als het overschot zich
omzet in een tekort „snijdt het mes aan
twee kanten". In 1046 was er een vesti
gingsoverschot van 2253, dat in 1947 daal
de tot 306, maar 1948 kwam uit de bus met
een tekort van 254 en 1949 zelfs met 753.
Beide factoren, hoog geboortecijfer en
een vestigingstekort, maken dat er in ver
houding meer kinderen in Haarlem komen
dan er vroeger waren.
Sinds 1 Januari 1946 tot en met 30 Maart
1950 zijn in Haarlem 16154 kinderen ge
boren. Sterfte komt op de leeftijd 0-4 jaar
weinig voor, zodat berekend kan worden,
dat er van die 16154 kinderen op 1 April
zeker nog 15750 in leven waren. Wij kun
nen aannemen dat het aantal kinderen on
der de gevestigden en vertrekkenden in
die tijd ongeveer gelijk is geweest zodat wij
die factor kunnen verwaarlozen.
Dat wil dus zeggen dat er op 1 April
1950 15750 kinderen waren van 0 tot 4 jaar
en 3 maanden. Op een inwoneraantal van
162.458 komt dit neer op 9.69 procent.
Uit cis gegevens over de laatste volks
telling kan worden berekend dat er op 1
Januari 1940 op een inwoner-aantal van
140.468 10.180 kinderen van 0-4 jaar en 3
maanden waren, dus 7.98 procent.
Een verschil dus van 1,71 procent. Dat
wil evenwel zeggen op een bevolking van
162.000 2770 kinderen.
Hierbij speelt het hoge geboortecijfer,
dat overal na de oorlog geconstateerd werd,
natuurlijk een belangrijke factor, maar in
Haarlem doet zich dit extra sterk gevoelen,
omdat door het vestigingstekort het aantal
volwassenen in verhouding verminderd is.
Nu doet zich de invloed van het vesti
gingstekort nog slechts enkele jaren ge
voelen. Het is aan te nemen dat in de eerste
jaren dit vestigingstekort nog zal voort
duren, want het is niet te verwachten dat
het huizentekort in de naaste toekomst be
langrijk zal verminderen. Over enkele ja
ren zal de invloed dus nog wel sterker zijn.
Wij hadden over deze aangelegenheid
een gesprek rnet het hoofd van de Burger
lijke Stand die daarover opmerkte: Als de
bevolking van een gemeente uitsluitend
groeit door een belangrijk geboorteover
schot, betekend dit op den duur een ver-v
jonging. Voor Haarlem een belangrijk feit-,
want tot heden woonden er in Haarlem in
verhouding vrij veel bejaarden. Haarlem
was steeds een aantrekkelijke gemeente
voor vestiging van gepensionneerden. Dat
er veel bejaarden in Haarlem wonen, blijkt
wel uit de sterftecijfers. (Van de 1403
sterfgevallen in 1949 waren niet minder
dan 998 ouder dan 60 jaar en 274 ouder
dan 80 jaar.) Maar uit de vestigingscijfers
blijkt dat de Haarlemse industrialisatie nog
niet zover gevorderd is,, dat er veel jonge
gezinnen van elders worden aangetrokken.
Al deze omstandigheden maken dat die
„middenmoot" der bevolking op den duur
in het gedrang komt. Worden de vele kin
deren die in de laatste jaren in Haarlem,
geboren werden in de toekomst in het ar
beidsproces der gemeente opgenomen, dan
wordt op den duur weer een normale toe
stand bereikt. Maar voor het zover is,
komen er tijden die aan de stedelijke over
heid grote eisen stellen. Het grote kinder
tal eist in de komende jaren allereerst veel
schoolruimte en ook veel onderwijzers,
later ook extra voorzieningen voor uit
breiding van het vakonderwijs en tenslotte
ook bemoeiingen om te bereiken dat de
jongelui zich een plaats kunnen veroveren
in het productieproces.
Aardrijkskundig Leer- en Werkboek voor
het U.L.O.; deel III: De Nederlands-Indo
nesische Unie, door G. W. Bolkestein, H.
Eggink en J. van der Goot; J. B. Wolters
N.V., Groningen.
De tegenwoordige staat van Nederland,
Samengesteld ter gelegenheid van het 50-
jarig bestaan van het Centraal Burau voor
de Statistiek, door Jhr Ir M. J.. de Bosch
Kemper; Uitg. Mij W. de Haan N.V., Utrecht,
1950.
De Wonde van Europa, door Majoor Regi
nald E. Colby; vertaald door Nanny A.
Hoogsteder; Uitg. Holdert Co. N.V., Am
sterdam.
Wie Wat Waar? voor de Jeugd, 19501951;
Uitgeverij „Wie Wat Waar te Rotterdam.
De hoofdstad zou dan nog slechts per voorstelling
subsidiëren - Plan voor gebouw op Frederiksplein
Vissersboot na aanvaring
gezonken
Maandagmorgen omstreeks zeven uur is
het vissersvaartuig Arnemuiden 20 in het
Middeldiep na een aanvaring met de Vlis-
singen 12 gezonken. De bemanning, be
staande uit vier man, is opgenomen door
de Vlissingen 12.
Athletiek
Frankrijk won
Van de zijde van het gemeentebestuur
van Amsterdam zijn enige mededelingen
gedaan met betrekking tot de Nederlandse
Opera. Erkend werd dat de behuizing van
het gezelschap veel te wensen laat. Niet
alleen moet de Stadsschouwburg worden
gedeeld met het A.T.G. (Amsterdams To
neelgezelschap), maar bovendien is bespe
ling tal van avonden onmogelijk wegens
allerlei andere manifestaties. Reeds lang
wordt dan ook in de hoofdstad de noodzaak
gevoeld van een speciaal operagebouw.
Enige jaren geleden heeft de stichting
„Operagebouw Amsterdam" bij het ge
meentebestuur een plan ingediend, dat bij
dit college in serieus onderzoek is. Onlangs
bestudeerde een der hoofdingenieurs van
Publieke Werken in Parijs de eisen, die
aan een operagebouw moeten worden ge
steld.
De vestiging van dit gebouw is mede af
hankelijk van de plaats, waar het nieuwe
hoofdstedelijke stadhuis zal worden ge
sticht. Er bestaat reeds bijna twintig jaar
een raadsbesluit om dit nieuwe stadhuis
op te richten op het Frederiksplein (waar
het 'in 1929 afgebrande Paleis voor Volks
vlijt stond). Na de bevrijding, toen de stad
huisbouw weer actueel werd, zijn verschil
lende plannen en suggesties bij het stads
bestuur binnengekomen. Een speciale
raadscommissie heeft het gehele vraagstuk
bestudeerd en aan B. en W. een algemeen
verslag ter hand gesteld, waarop het ant
woord deze herfst kan worden tegemoet
gezien. Indien besloten zal worden het
nieuwe stadhuis elders dan op het Frede
riksplein te stichten, hetgeen vernietiging
van het hierboven genoemde raadsbesluit
noodzakelijk zal maken, ontstaat de moge
lijkheid het operagebouw op deze door zeer
velen daarvoor de meest geschikt geachte
plaats te doen verrijzen.
Intussen heeft een speciaal daartoe dooi
de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen in het leven geroepen com
missie de commissie Reinalda het
operavraagstuk financieel en artistiek be
studeerd en het resultaat hiervan in een
vertrouwelijk rapport aan de regering ter
kennis gebracht. Enige détails hiervan zijn
echter uitgelekt, onder meer dat de moge
lijkheid van overplaatsing der opera van
Amsterdam naar Den Haag een punt van
overweging zou kunnen uitmaken. Blijk
baar is daarbij gedacht aan het wel niet
moderne, maar een groot aantal zitplaat
sen bevattende gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen.
Een economischer exploitatie van de
opera wordt algemeen slechts mogelijk ge
acht in een voor opera-uitvoeringen ge
schikt en voldoende ruim gebouw. De
Nederlandse Opera zal echter, zo is men
in het algemeen van oordeel, toch niet an
ders dan met tekorten kunnen werken.
Overheidssubsidies zullen steeds nodig blij
ven. De gemeente Amsterdam steunt dit
gezelschap jaarlijks, met een bedrag van
bijna een half millioen.
Het dagelijks bestuur van Amsterdam is
ernstig van mening dat het, als de opera
inderdaad naar Den Haag zal worden ver
plaatst, de vraag zal zijn of de gemeente
raad bereid is deze hoge subsidie te hand
haven en dat het waarschijnlijk moet wor
den geacht, dat men dan volstaat met sub
sidiëring per voorstelling, zoals bijvoor
beeld thans te Rotterdam geschiedt.
Terloops wordt voorts gewezen op de
moeilijkheden die de verhuizing van de
ongeveer driehonderd personeelsleden der
opera met zich mee zal brengen. De bur
gemeester van Amsterdam blijft intussen
optimistisch wat betreft het behoud van
de opera in Amsterdam, waar zij is ont
staan en ondanks de grote moeilijkheden
van de eerste jaren nog steeds groeit, ook
in populariteit.
Zandvoort
Badgasten gaven Zandvoorters
een voetballesje
Stoffelen scoorde vier keer
Onder groot enthousiasme, zowel bij spe
lers als bij publiek, had Zaterdagavond een
voetbalwedstrijd plaats tussen een badgas
ten-elftal en een elftal bestaande uit in
woners van Zandvoort, op het B-veld in
het gemeentelijk sportpark.
Het stond al bij voorbaat vast, dat Zand-
voorts inwoners geen schijn van kans kon
den hebben tegejr dit badgasten-elftal,
waaronder zich prominente spelers bevon
den van internationale vermaardheid als
Wilders, Stoffelen en Drager. Dit nam niet
weg, dat een uiterst aantrekkelijk spél zich
ontwikkelde.
Na twintig minuten wist A. v. d. Mey
voor de inwoners het eerste doelpunt te
maken, daarna bracht Van Stoffelen de
stand op 11 en vijf minuten vóór rust
werd wederom na uiterst fraai samenspel
een tweede doelpunt gescoord door dezelfde
speler,
Tien minuten 'na de hervatting was het
wederom Stoffelen, die in drie minuten tijd
de score met twee goals verhoogde, waar
van vooral het laatste doelpunt, ontstaan
uit een prachtige aanval van de gasten,
door het publiek met luid applaus werd
beloond.
Ab. v. d. Molen van Zandvoortmeeuwen
wist de vrijwel uitgespeelde Zandvoort-
ploeg nog een hart onder de riem te steken
door 20 minuten na rust op fraaie wijze de
stand op 42 te brenger., maai' toen kort
daarna Jac. Kikkert van A.F.C. de stand op
52 bracht, en de ouö-Ajaxied Korren -
dorffer er 62 van maakte, was'het pleit
beslist en hadden Zandvoorts badgasten
beslag weten te leggen op de fraaie door
de firma I-I. Schuylenburg beschikbaar ge
stelde wisselbeker.
Burgemeester mr. H. M. van Fenema, die
met zijn echtgenote, de beide wethouders
en enkele raadsleden de match bijwoonde,
reikte cle wisselbeker uit.
Voor het fraaiste doelpunt ontving Stof
felen een traditionele „kruik", scheidsrech
ter Cahrels, die voortreffelijk leidde, als
mede de grensrechters Kerkman en Schaap
en alle spelers een verkleinde uitgave daar
van, een attentie van één van Zandvoorts
neringdoenden, die ten zeerste werd ge
waardeerd. Bovendien ontvingen alle spe
lers een pakje cigaretten van het comité
„Verzetsmonument Zandvoort", aan welk
comité de opbrengst werd overgedragen en
dat hierdoor zijn kas-saldo met ongeveer
250.verhoogd zag.
Zandvoort opent Lunapark
In de hoop, Zandvoort als badplaats een
nog grotere aantrekkingskracht te geven
is Zaterdagmiddag om vier uur aan het
einde van de Zeestraat een groot lunapark
geopend, dat terstond zijn attractieve
waarde bewees door een flinke belang
stelling.
De grote „acht-baan", de vele kramen
en de draai- en zweefmolens werden
's middags en 's avonds omgeven door een
menigte badgasten. Vooral de telepaath
„Burlisto" had veel bekijks. Bij de opening
van het lunapark legde hij, geblinddoekt
een auto besturend, een door anderen be
paalde geheimgehouden route af. Burlisto
noemde zelfs de namen van de straten
waar hij door reed, evenals de nummers
en de kleur van de auto's welke hij pas
seerde.
Zaterdagavond gaf de Zandvoortse mu
ziekkapel een geslaagde uitvoering in
Plan Noord.
In de komende maand zullen het luna
park, de zeepkistenrace, de internationale
motorraces, twee vuurwerken en een
stranddag de hoogtepunten vormen van
het seizoen 1950.
Santpoort
De eerste windhondenrace in
Kennemerland voor Santpoort
De harddraverij vereniging, die het ge
hele programma voor de komende feest-
week in elkaar heeft gezet, is, tot dusver
in haar pogingen geslaagd. Voor elke dag
is er wat nieuws en voor ieder nummer,
zoals ringrijden, hittenrace en harddra
verij, blijkt er veel animo te bestaan. Dit
geldt in het bijzonder voor de hazewind
honden-race, welke Zaterdag 5 Augustus
wordt verreden. Deze race zal verzorgd
worden door de Amsterdamse windhonden
club en zowel Greyhounds, Whippets als
Een omvangrijk werk werd Zondag door de
Spoorwegen verricht aan de Waalbrug bij
Zaltbommel in de spoorwegverbinding
Noord-Zuid. Twee delen van de brug, die
tot nu toe, ondersteund door hulppijlers als
noodverbindingen, hadden dienst gedaan,
moesten worden weggenomen en vervan
gen door ectyi enkele boogoverspamiing ter
lengte van 124 meter, die voorlopig ge
bouwd was op de buitenste brugpijler
welke nog aanwezig was uit de tijd, toen de
brug met dubbel spoor bereden werd. Na
liet wegnemen der noodbruggen werd de
nieuwe brug over de pijler verrold om op
het oude tracé te worden aangesloten.
Afgaanse windhonden doen mee. De
eersten zullen zich zelfs doen bewonderen
in een hindernis-race. De plaats van op
treden van deze „artisten" is het weiland
gelegen achter de buitenplaats „Vlugt-
hoven".
Dit is de eerste windhonden-race die in
Kennemerland gehouden wordt, zodat
Santpoort een aardige primeur krijgt.
Feestavond in het Rijkenspark
Circa 3500 personen woonden Zaterdag
avond in hef: Burgemeester Rijkenspark
de cabaret-voorstelling bij, die georgani
seerd was door de Oranjevereniging „Sant
poort" en de vereniging tot het houden
van nationale dagen. De heer C. Bakker,
voorzitter van de Oranjevereniging „Sant
poort" zeide in zijn openingswoord dat het
vreemd leek in Juli een oranjefeest te hou
den, maar daar het in de bedoeling van het
bestuur had gelegen in de buitenlucht een
feestavond te houden en het in April voor
een dergelijke zaak te koud is, werd de
avond naar Juli verschoven. Hij memo
reerde vervolgens de grote liefde van ons
volk voor het vorstenhuis.
Staande zongen alle aanwezigen „Wij
leven vrij, wy leven blij", als antwoord op
deze rede.
Deze avond waarin „sterren" van for
maat optraden is in alle opzichten geslaagd.
John Pims leidde de artisten op zijn
eigen rustige manier in.
Een hunner, mr. Doodle, kan nog altijd
als één van de beste en althans meest ori
ginele Nederlandse kleinkunstenaars be
schouwd worden en „Fantasio" sloopte liefst
een hele fiets uit elkaar, om zijn muzikale
lusten bot te vieren. Het bekende ensemble
„The Chico's" hield met zijn Argentijnse
melodieën en later met cowboy songs, die
in de openlucht buitengewoon goed tot hun
recht kwamen, het publiek in de gewenste
stemming. „Les Rettichini's", een danspaar,
deed het met een aantal bijzondere dansen
ook aardig. Het accordeon-ensemble
„IJmuidens Roem" tenslotte bleek niet al
leen bij het IJmuidense, doch ook bij het
Santpoortse publiek in de smaak te vallen.
Jubileum bij de
„Noord-Zuid-Hollander"
De eerste van de nieuwe maand her
denkt de heer H. J. Klaver, procuratie
houder bij de Santpoortse verzekerings
maatschappij „De Noord-Zuid-Hollander"
de dag dat hij. nu een kwart eeuw terug,
als administrateur bij deze onderneming in
dienst trad. De heer Klaver geniet buiten
zijn functie in het assurantiewezen grote
bekendheid door zijn vele bemoeienissen
op sportgebied, die hem tesamen met zijn
echtgenote tot een van de meest-geraad-
pleegde kenners in de diverse takken van
sport maakten. Onder meer heeft hij hon
denden sportkeuringen geadministreerd
uit hoofde van zijn werkzaamheden
voor het Santpoortse bureau voor
Medische Sportkeuring en ook sportuit-
wisselingen en de sport-in-de-praktijk
hebben de jubilaris van de eerste Augus
tus tot een veelzijdig en sportief mens
gestempeld.
Terwijl een Franse athletiekploeg Zondag
te Treebeek zegevierde in de drielanden-
wedstrijd FrankrijkBelgië—Nederland,
heeft een ander sterk Frans team te Bazel
een wedstrijd tegen Zwitserland gewonnen
met 110 tegen 71 punten.
De gasten werden eersten in alle loop-
nummers, behalve de 110 m. horden. Bally
evenaarde op de 100 meter met 10,5 sec. het
Franse record. Ook de- estafettewedstrijden,
het hoogspringen, het verspringen en het
kogelslingeren werden Franse overwin
ningen.
Zwitserland won de nummers kogelstoten,
discuswerpen, speerwerpen en polsstokhoog
springen.
Tweekamp om de persoonlijke
schaaktitel van Nederland dames
De dames Roodzant en Heemskerk zijn in
het tournooi om de persoonlijke schaaktitel
van Nederland met een gelijk aantal punten
geëindigd. Het bestuur van de schaakbond
heeft daarom besloten, dat de dames een
tweekamp zullen moeten spelen om de titel,
die nog niet is toegewezen.
Cricketuitslagen
In de wedstrijd C.V.H.W.Rood en Wit II
was bij de thuisclub de Vos topscorer met
56; verder kwam C. Feitz met 16 in dé dub
bele cijfers. Voor Rood en Wit nam de Ruig
6 voor 54 uit een totaal van 110.
Uit Rood en Wit's totaal van. 73 scoorden
Van Tets 13," Lefebvre 15, Slendebroek 16 en
Elias 15.
Koninklijke Olie
Unilever
Philips
A. K. U
Fokker
Ford
Ned. Kabel
Van Berkel
Scheepvaart Unie
Holl. Am. Lijn
Deli Mij
II. V. A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij.
Ned. Ind. Hand.
Biilliton II
Slotkoers
Openings
Vrijdag
koersen
264
266%
201%
201
213
212%
166%
167
270
105%
127%
127%
142
110)4
109%
115%
115%
128)4
129%
138
90%
222
Door prof. dr. A. Remmelts
Een paard loopt altijd naar zijn oude stal
en zo is het begrijpelijk dat ik na 14 jaar
Holland en 16 jaar op Java verloskunde
en gynaecologie te hebben uitgeoefend, nu
ik Amerika bezocht, de gelegenheid dank
baar aangreep op dit gebied het een en
ander te zien. Ook op het gebied van
verloskunde kan men in Amerika uitersten
vinden, maar als men er slechts 96 dagen
vertoeft, ziet men hoofdzakelijk de hoogte
punten. In New York is het sterftecijfer
der jonge moeders in de laatste jaren tot
een ongekend laag getal gedaald. In Neder
land bedraagt het sedert jaren ongeveer
3 per 1000 (het gunstigste jaar is geweest
2,4). In New York had men een jaar of
8 geleden nog 8 op 1000 en nu is dit ge
daald tot 1 op 1000. De oorzaken die tot dit
succes hebben medegewerkt zijn: betere
zorg voor de geboorte, het inrichten van
bloedtransfusiediensten en bloedbanken,
bestrijding van infecties met nieuwe ge
neesmiddelen als sulfo-preparaten en peni
cilline, en voorts wordt in Amerika ook
grote waarde gehecht aan commissies van
toezicht op de uitoefening van verloskunde.
Deze commissies van ervaren specialisten
onderzoeken elk geval van dood in het
kraambed nauwkeurig en bespreken het
met de medicus. Hiervan gaat een sterk
opvoedende kracht uit. Het is niet gemak
kelijk uit te maken welke van deze factoren
de meeste invloed heeft gehad. In New-
York sloeg men over het algemeen de
waarde van het commissiewerk zeer hoog
aan. In Canada liét een zeer eritische sta
tisticus mij een curve zien van de kraam-
vrouwsterfte in de laatste 50 jaar. Niet
tegenstaande de zorg vóór de geboorte zich
sterk ontwikkelde, liep de lijn 38 jaar lang
horizontaal en begon daarna een regel
matige daling. Hij schreef dit toe aan de
geneesmiddelen tegen ontstekingen, die
toen op de markt kwamen; ik denk dat de
bloedtransfusie ook van betekenis is, maar
vreemd blijft dat de prenatale zorg geen
zichtbare invloed heeft gehad. De prachtige
resultaten op verloskundig gebied in New
York en Baltimore worden bereikt in cle
ziekenhuizen, waar 99 van het totaal der
bevallingen plaats vindt. Dit is een heel
andere toestand dan in ons land, waar dit
economisch niet te bereiken zou zijn om
niet te spreken van Indonesië. Toch moet
men zich op deze wijze van verloskundige
hulp niet blind staren, ook op andere wijze
is veel te bereiken, maar ons systeem,
waarbij vele normale bevallingen thuis
worden gedaan, eist natuurlijk andere or
ganisaties. Het is hier al weer zo, dat het
er op aan komt dat een gekozen methode
goed en zorgvuldig worclt uitgevoerd en
dat dit belangrijker is dan het kiezen van
de methode.
De kindersterfte bij en na de geboorte
wordt natuurlijk ook ernstig bestudeerd en
bestreden. Speciale aandacht heeft de laat
ste jaren de zorg voor te vroeggeborenen;
deze onvoldragen Milderen zien hun
levenskans belangrijk stijgen. Een commis
sie, bestaande uit een vrouwenarts, kinder
arts, kraamverpleegster, een diëtiste en een
sociaal werkster, bezocht de 120 plaatsen in
New York, waar pasgeborenen 'en ook
vroeggeborenen werden verzorgd. Hierbij
werd veel gevonden dat onvoldoende was,
zodat bepaald werd, dat slechts enkele van
deze ziekenhuizen, die voorzien zijn van
speciale artsen, verpleegsters, en instru
mentarium voor dit doel, in het vervolg
deze kinderen zullen mogen opnemen. Een
transport-dienst met verwarmde couveuses
zorgt voor het vervoer van deze kinderen
van de plaats waar ze geboren worden tot
de speciale ziekenhuizen. Ons land is in dit
opzicht zeker niet achter; reeds 25 jaar ge
leden had de Geneeskundige Dienst in
Amsterdam verwarmde couveuses in zie
kenauto's, waarmede de te vroeggeborenen
thuis werden afgehaald en vervoerd naai
de couveuse-afdeling van de Vrouwen
kliniek van het Wilhelmina Gasthuis. Hier
is sedert 1919 een kinderarts aan verbon
den. die deze couveuse-afdeling ontwik
kelde tot één der beste ter wereld.
Wat betreft de grote neiging tot opera
tief ingrijpen bij de bevalling waarvan de
Amerikanen altijd beschuldigd worden, is
het niet gemakkelijk een juist oordeel te
krijgen. Ik bezocht verschillende onder-
wijs-klinieken, was enige dagen samen op
een kleine plaats met 80 uitgelezen Ame
rikaanse vrouwenartsen en sprak met
meerderön over dit onderwerp. De bekend
ste leermeesters in dit vak onderwijzen
het sterk conservatief, d.w.z. afwachtend.
Informeert men echter in de ziekenhuizen
waar de particuliere patiënten geholpen
worden, dan blijkt wel degelijk een veel-
vuldiger ingrijpen dan bij ons te lande.
Ook verder zijn er merkwaardige tegen
stellingen, b.v. over het bereiken van een
pijnloze of dragelijke verlossing. In New
Haven bezocht ik een kliniek, waar door
de hoogleraar in de verloskunde „natuur
lijke geboorte" zeer wordt gepropageerd.
De vrouwen krijgen tijdens de zwanger
schap een cursus, waar ze en dit is iets
wat hier te lande ook wel aanbeveling zou
verdienen hoorden, wat haar te wachten
stond. Op deze wijze wordt veel van het
schrikwekkende van allerlei verschijnselen
weggenomen. Tevens kregen zij onderwijs
in het ontspannen van de spieren, waar
door de bevalling gemakkelijker zal ver
lopen. Ik sprak de moeders na afloop van
de verlossing en zij waren zeer tevreden,
Hieraan kan worden toegevoegd dat men
tevens een vadercursus geeft en bij de
mannen nog meer belangstelling waar
neemt dan bij de vrouwen. Zij gevoelen
zich als ze ook van deze zaken op de hoog
te zijn meer hoofd van het gezin, hetgeen
een prettige gewaarwording schijnt te zijn.
Enige dagen later bezocht ik in Boston
een kliniek, waar men een geheel andere
methode volgde. Bij het eerste onaan
gename gevoel in het begin der baring,
krijgen de patiënten een scopolamine-
injectie, waardoor zij in slaap vallen; dit
wordt enige malen herhaald en de patiënt
ontwaakt niet voor dat het kind geboren is.
Wanneer de moeder dan zover bij is dat zij
het nummer op haar armbandje (corres
ponderend met het nummer van het arm
bandje van het kind) ontdekt, wordt zij
naar haar kamer teruggebracht. Ook deze
dames waren tevreden en zeiden nooit
anders te willen. In ons land zijn wij altijd
bevreesd geweest voor de gevaren die deze
methode voor het kind zou kunnen
hebben. De resultaten waren echter in
Boston uitstekend. Het is natuurlijk niet
gezegd, dat wanneer men nu deze methode
zou gaan onderwijzen en aanbevelen er
geen ongelukken zouden gebeuren. Het be
wijst alleen weer dat als men een methode
goecl beheerst, men er goede resultaten mee
bereiken kan ook al is de methode niet de
beste. In alle klinieken die ik bezocht
waren de resultaten zo goed (één sterfgeval
op 4000 gevallen, een patiënt met een hart-
gebrek) dat het emotionele van de verlos
kunde bijna geheel wordt weggenomen.
Prachtige klinieken
Tenslotte wil ik nog gaarne iets mede
delen over de mooiste verloskundige kli
niek die ik bezocht. Het was in Ann Arbor
(Michigan), waar de professor in verlos
kunde en gynaecologie, Norman, L. Miller
17 jaar lang tijd had om te bedenken hoe
hij een kliniek zou willen inrichten. Toen
kwamen 50 oud-assistenten van hem met
1 millioen 750 duizend dollar voor de bouw
van een nieuwe kliniek. Toen ik deze zag
was hij clrie maanden in gebruik. Er zijn
behoorlijke wacht- en spreekkamers, de
doktoren behoeven niet de familie te woord
te staan op de hoek van een gang of zittend
op een aanrecht of keukenstoel, maar dit
geschiedt in kleine kamers met goede fau
teuils, hetgeen de rust en de vertrouwelijk
heid van een gesprek ten goede komt. Op
de verloskundige polikliniek zijn kleine
kamertjes waar gewicht en bloeddruk van
de patiënt worden opgenomen. Tevens zijn
er kamertjes waar jonge moeders, die nog
eens voor onderzoek terugkomen, hun kind
kunnen voeden. De onderzoekkamers heb
ben elk 2 kleine kleedkamers en een eigen
toilet. In de nabijheid van de verloskamers
was een goede verblijfplaats voor aan
staande vaders, met interlocale telefoon
zodat zij spoedig de gehele wereld op de
hoogte kunnen brengen hoeveel kinderen
zij rijk geworden zijn, Arbeid is duur, zodat
onnodig lopen vermeden moet worden.
Keukens, badkamers, laboratoria, verlos
kamers, operatiekamers, zijn kleiner dan
bij ons, terwijl alle werkvertrekken aan
twee kanten deuren hebben zodat omlopen
om er in te komen niet nodig is. Om de
zelfde reden is het mogelijk gemaakt dat
bedpatiënten die rechtop willen zitten dit
bereiken kunnen zonder een zuster te laten
komen. De patiënten drukken op een
knopje en het boveneinde van het bed gaat
zachtjes omhoog. Kranen vindt men in dit
huis niet, een lichte voetbeweging doet het
waterstromen; dit is ongetwijfeld een
hygiënische maatregel van betekenis, want
een kraan wordt aangeraakt door handen
die gewassen moéten worden. De keuken
van roestvrij staal was modern geïnstal
leerd zodat wanneer en ik geloof dat de
hoogleraar dit het mooiste vond van het
hele huis men een stapel warme borden
wegneemt, automatisch de stapel weer
stijgt en men een volgende stapel er weer
af kan nemen. Ziektegeschiedenissen wor
den gecentraliseerd bewaard en kunnen
telefonisch in elke hoek van het huis besteld
worden. Ze worden in een koker in een
buis geschoven en suizen het gehele ge
bouw door. In een vleugel waren slaap
kamers ingericht als eerste klas hotel
kamers, waar geneesheren uit de praktijk
een maand kunnen vertoeven om een cur
sus in verloskunde, gynaecologie of endo
crinologie te volgen en tevens het zieken-
huisbedrijf van dichtbij mee te maken.
(Nadruk verboden)
BINNENLAND
Invaliden, die zich slechts door middel
van een door een motor voortbewogen voer
tuig kunnen verplaatsen, krijgen vrijstel
ling van motorrijtuigenbelasting. De A. N.
W. B. heeft de minister van Financiën ge
vraagd, voor hen de verhoogde benzineprijs
niet te laten gelden, daar deze verhoging
vrijwel gelijk is aan de belasting waarvan
zij worden vrijgesteld.
Door een defect aan de stuurinrichting
reed in Rockanje een auto van een dijk en
reed een 57-jarige landbouwer aan, die een
koe zat te melken. De man werd ernstig
gewond en overleed tijdens zijn overbren
ging naar een ziekenhuis. De koe liep zoda
nig letsel op dat zij moest worden afgemaakt.
In Idsega (Fr.) zijn na blikseminslag
een boerderij en een grote landbouwschuur
afgebrand. De inventaris en de hooioogst
gingen verloren.
Op het te Arnhem gehouden congres
van de Nederlandse Bond van Goochelaars
is een motie aangenomen, waarin geprotes
teerd wordt „tegen uitwassen op het gebied
der telepathie, zoals het, verstrekken van
inlichtingen over personen aan de hand van
foto's, het houden van spreekuren en der
gelijke".
De kleinhandelsprijzen der belangrijkste
levensmiddelen zijn sinds 1938 voor het
merendeel tot het dubbele en in een aantal
gevallen tot het drie- of viervoudige van
voor de oorlog opgelopen,- zo blijkt uit een
overzicht van Het Centraal Bureau voor de
Statistiek.
De viering van het duizendjarig be
staan van Gennep is begonnen met de inge
bruikneming van het gerestaureerde raad
huis, dat in dc oorlog zwaar beschadigd
werd. De burgerij bood het gemeentebestuur
een klokkenspel aan.
Het troepentransportschip „Nelly"
heeft Zondagmorgen 1582 militairen uit Indo
nesië naar Rotterdam gebracht.
De heer L. V. te Arnhem heeft bij de
justitie een aanklacht ingediend tegen het
hoofdbestuur van de Ned, Ver. van Ex-
politieke Gevangenen, dat in een publicatie
heeft verklaard dat de heer V. zich in con
centratiekampen zeer onwaardig heeft ge
dragen en thans met bedelen f60 per dag
ophaalt.
Iedereen die Zondag Loosdrecht bezocht,
werd gevraagd wat hij er kwam doen, hoe
lang hij er dacht te blijven en of hij er een
eigen boot bezat. Zulks ten behoeve van een
enquête, die onder leiding van prof. A. C.
de'Vooys uit Utrecht door vijftig studenten
werd gehouden.
Woensdag zal voor het eerst sedert 1939
in Bergen (N.H.) weer een bloemencorso
worden gehouden.
De „Gaasterland", het in aanbouw zijnde
vracht-motorschip voor de Koninklijke Hol
landse Lloyd, is op de werf der fa. Vuyk te
Capelle aan de IJsel te water gelaten. Het
schip meet 7000 ton.
Een 23-jarige winkeljuffrouw uit een
galanteriezaak in Amsterdam stuurde her
haaldelijk de loopjongen met pakken artike
len naar haar woning en deed het voor
komen alsof deze goederen door een klant
besteld en reeds betaald waren. Op deze
manier verduisterde zij voor een waarde van
meer dan duizend gulden. De loopjongen
wist niet dat hij de goederen aan het huis
van de juffrouw afleverde.
Rechercheurs hebben in een café op het
Frederiksplein te Amsterdam een party van
15.000 ampullen verdovende middelen in
beslag genomen. Tevens zijn twee mannen
gearresteerd, de een had de party in zijn.
bezit en de ander wilde deze kopen.
In Doetinchem is een nieuw belasting
kantoor geopend. Het gebouw is driemaal
aanbesteed, namelijk vlak voor de inval der
Duitsers, in 1941 even voor het bouwverbod
werd afgekondigd en na de bevrijding, toen
een nieuw plan moest worden gemaakt
wegens de gewijzigde omstandigheden.
Wegens de stakingen in de havens van
Antwerpen en Gent ligt op de rede van
Vlissingen een groot aantal schepen, dat
voor deze havens bestemd was. Zij wachten
op orders hunner rederijen. Een deel der
schepen is naar andere havens vertrokken.
Een Insluiper heeft uit een wagen van
het circus Strassburger, dat op het ogenblik
in Scheveningen staat, een vrij groot aantal
juwelen en enkele honderden Belgische
francs weggenomen.
HAARLEM EN OMGEVING
De heren W. van der Veen te Haarlem
en L. C. Steenhuizen te Bloemendaal zijn
geslaagd voor het examen M.O. handels
wetenschappen A.
De heer J. Meijer te Haarlem, leraar
aan de Rijkswerkplaats voor vakontwikke
ling is bij de te Amsterdam gehouden
examens van de Vereniging tot Veredeling
van het Ambacht geslaagd voor het examen
meester draaier.
Mejuffrouw M. H. Vermaat uit Haarlem
is benoemd tot tijdelijk lerares in de licha
melijke opvoeding aan het Gemeentelijk
lyceum en de Handelsdagschool te Zaandam.
De Zaterdag te Haarlem gehouden col
lecte voor de R.K. organisatie voor de tbc-
bestrijding „Herwonnen Levenskracht" heeft
f4450,25 opgebracht.
„Viribus UnSsas"
bij de Vierdaagse
De wandelsportvereniging „Viribus
Unitas" van het Provinciaal Ziekenhuis te
Santpoort heeft zich bij de Vierdaagse
doen vertegenwoordigen door 29 leden in.
groepsverband en twee individueel. Allen
hebben de tocht met succes volbracht.
Bloemendaal
Successen van „Sursum"
De Christelijke muziekvereniging „Sur-
sum" te Bloemendaal heeft op het natio
nale muziekconcours te Maarssen met 362
punten de eerste prijs behaald in de tweede
afdeling fanfare. Zij verwierf tevens een
eerste prijs in de marswedstrijd, waarbij
zij het hoogste aantal punten kreeg.
De vereniging stond bij dit concours on
der leiding van de heer j. A. Meng.
Vogelenzang
Koppelwedstrijd op witvis
Zondagmorgen werd in Vogelenzang door
de hengelsportvereniging „Nooit Gedacht"
een koppelwedstrijd op witvis gehouden,
waarbij de groep R. Monkel, J. de Winter
en J. Dekker de eerste prijs behaalde.
Bij de donateurswedstrijd, die tegelijker
tijd is gehouden werden de heren P. Aps-
woude, T. Balk en K. Heemskerk eerste,
tweede en derde.
Bennebroek
Serenade bij diamanten
huwelijksfeest
Het echtpaar Van Wonderen, dat Zondag
zijn diamanten huwelijksfeest vierde kreeg
's avonds een serenade van het fanfare
corps „Kunst na Arbeid" en werd namens
dit gezelschap gelukgewenst door de heer
P. van Exel.
Vijfhuizen
GEREFORMEERDE KERK
Ds. P. Riemersma te Vijfhuizen ontving
een beroep van de Gereformeerde kerk id
Blij a.
