m
WANDELING LANGS DE
WINKELRAMEN
WOLLEN MODELLEN
Doofstomme Nederlandse meisjes
musiceerden in Rome
Zaterdag 28 October 1950
7
Michael Sherard ontwierp dit mysterieuse
Wollen avondtoilet, dat met prachtige bor
duursels is gegarneerd. Let op de
nauwe rok.
Het was prettig weer eens een speurtocht
langs de winkelramen te ondernemen,
nadat die gedurende enige maanden moest
worden stopgezet. Bovenal werd deze
tocht tot een genoeglijke wandeling, dóór
dat wij een droge en waailoze middag
troffen met een voorzichtig zonnetje, dat
af en toe een kijkgaatje vond in het licht-
bewolkte hemeldak.
Met een beschrijving van deze wande
ling hopen wij degene die dit leest er toe
te brengen, ook eens de winkels langs te
trekken alvorens een besluit tot kopen te
nemen. Hoe vaak gebeurt het niet dat wij
iets gekocht hebben dat ons echt goed leek
en even later, met het krakende pakje
onder de arm, de spijt ons al kwelt, want
daar ligt nou toch precies hetzelfde èn
goedkoper èn mooier.
Wat. hieronder volgt is niet direct het
„laatste nieuws", maar wel dat wat ons
opviel door prijs, originaliteit, vorm of
kleur.
Hiertoe behoorde allereerst een huis
kamerameublement in een meubelmaga
zijn. De stoelen waren met glad leer
bekleed. De kleur van dit leer was het
meest opvallend, tussen beige en grijs in,
crème-kleurig haast, heel mooi maar naar
het ons leek ook heel besmettelijk.- Deze
crêmekleur deed het goed bij het mahonie
hout van de rugleuningen en van de tafel.
Op de tafel lag een loper in dezelfde tint en
daarop stond, voor vier personen gedekt,
het fruitservies klaar: een bordje en fruit-
kommetje van grof aardewerk in donker
beige met smalle blauwe rand. De kamer
maakte een rustige en beschaafde indruk.
Op die stoelen past een uiterst keurig
ouderpaar met twee verschrikkelijk nette
kindertjes. Wie hiertoe behoort, kope en
neme plaats.
Misschien hebben wij een waranda of een
terras, waar 's zomers planten hun blije
bloeiprestaties vertonen? Het is jammer
om ze buiten te laten als het straks kouder
wordt, en die houten plantenbak is te
zwaar en te lelijk om in de kamer te heb
ben. Wij kunnen beter de langwerpige rie
ten plantenbak kopen die nu nog achter
een winkelruit pronkt. Hij is ongeveer een
meter lang,, vijfentwintig centimeter hoog
en de planten staan er op een rijtje in. De
ronde gaten in het rieten dekblad waar de
potten inpassen, zijn van verschillende
grootte, een emaille plaat met opstaand
randje vangt het vocht op na het begieten.
De serre of de tuinkamer, die er in de win
ter zo ongezellig uit kan zien als de open
slaande deuren dichtblijven en alleen een
mistroostig uitzicht biedt op.de kale tuin,
fleurt helemaal op door een paar vrolijke
planten in deze rieten plantenbak.
Er zijn verschillende onder ons vrouwen
die graag vergaderingen bezoeken, voor
drachten bijwonen of 's middags na het
boodschappendoen even ergens iets willen
gebruiken. Wat hebben wij dan toch altijd
een last met onze handtas. Leggen wij hem
op de schoot, dan leunen wij er iedere keer
op de grond naar grabbelen: naast onze
stoel is ook onpractisch en bovendien niet
net; op tafel staat zo slordig; achter in de
stoel zit zo ongemakkelijk en onder de arm
lijkt het of v/ij op stel en sprong zitten om
weg te komen. Voor dergelijke gevallen is
een tassenklem heel practised. Aan een
klein rubberplaatje (2 bij 3 cm) is een
metalen stangetje bevestigd, rond gebogen
in de vorm van een drukletter G. Het be-
nedenarmpje van de G is wat korter dan de
bovenkrul. Aan de bovenkrul zit het rub
berplaatje. Wij hangen de klem aan de
tafelrand, het rubber rust op het tafelblad,
de tas hangt aan de beneden krul en wij
hebben een zorg minder te torsen. Als wij
nu ook nog onze handschoenen inplaats van
in de mantelzak of tas te proppen in een
handschoenenklem klemmen, die met be
hulp van een kettinkje aan onze tas kan
hangen, dan zijn deze niet meer en wij de
angst ze te zullen verliezen wél kwijt.
Nu de verkoudheidsperiode weer in aan
tocht is, kunnen papieren zakdoeken een
uitkomst zijn wat hygiëne betreft. In een
parfumeriezaak lagen ze te kleuren in rose,
blauw en geel, terwijl eveneens pakjes van
louter wit verkrijgbaar waren.
Om ons zelf te plezieren besloten wij
onze wandeling met terug te gaan naar de
huiskamer van grijs-beige en crêmekleur.
Na een paar vertederde blikken keken wij
het meubelatelier verder door. Daar stond
bijvoorbeeld een schattig helgeel krukje
op drie poten, een laag langwerpig tafeltje,
het blad van twee planken gemaakt, de vier
poten van het midden uit schuin naar bui
ten gestoken, een kinderstoeltje met grap
pig kort leuninkje van twee verticale en
één horizontale lat en een groot presenteer
blad. Elk meubelstuk was blauw of geel
geschilderd en kreeg op het dekblad een
eenvoudige tekening in olieverf. Het deed
aan Hindelopens denken, maar was minder
bont in uitvoering. Wij waren er bepaald
door gecharmeerd en in het bijzonder
boeide het lage krukje ons oog. Wij dach
ten het al in onze eigen zitkamer waar het
zo goed zou passen. Het staat vrolijk en
gezellig en is reuze practisch om als bijzet
tafeltje te dienen of om even op neer te
vallen. Begerig schoven wij tussen andere
bewonderaarsters door naar de toegang tot
dit verleidelijke schoons. In de winkel,
tegenover de minzame verkoper staande,
kwamen wij tot inkeer en sloegen op de
vlucht, want wij hebben immers geen
geld. ANNEKE
ADVERTENTIE
Demonstratie der
„Meister" Zig-Zag Naaimachine
op Dinsdag 31 Oct. a.s., tussen 36 u-
KOMT U EENS KIJKEN?
Jan Geylvoet Jr.
Doelstraat 35 - Haarlem - Tel. 13538
REPARATIE-INRICHTING
Rijst met kerriesaus en eieren
200 g. rijst. 4 dl./(bijna 3 kopjes) water,
zout. liter bouillon (of water met bouillon
blokjes). 1 kleine ui, 1 theelepel kerrie. 35
g. (2 eetlepels) boter of margarine, 35 g. (4
eetlepels) bloem, 2 eetlepels melk, 2 eieren,
peterselie. De rijst wassen, opzetten met het
kokende water en wat zout en in een goed
gesloten pan zachtjes laten gaar koken U
uur). De ui schoonmaken, wassen en fijn-
snipperen, De boter of de margarine laten
smelten en hierin de ui met de kerrie zacht
jes lichtbruin fruiten. De droge bloem toe
voegen en langzamerhand, steeds roerende,
de warme bouillon er bij schenken. De saus
enige minuten laten doorkoken en er de
melk door roeren.
De eieren hard koken 8 minuten), pel
len en halveren. De rijst overdoen in een
vetgemaakte kom of rijstrand en op een
schotel omkeren. De kerriesaus gedeeltelijk
om de rijst of in de rijstrand schenken. De
halve eieren lang de rand van de schotel
plaatsen. Het gerecht versieren met peter
selieblaadjes.
end goed padde
stoelenjaar, dat is
zeker. Erg prettig.
Dat vond ik ten
minste ook toen
ik voor een redelijke prijs cantharellen
oftewel hanekammen bij de groentekar
kocht. Maar nu is het kind Lilibeth dezer
dagen in een stralend humeur van een
schoolreisje naar de bossen teruggekeerd.
En aan haar arm hing een mandje, dat
tot boven aan toe met de duisterste zwam
men was volgetasi.
Ach, ik had het wel vooruit kunnen we
ten. Ze was immers 's morgens met mijn
grootste formaat boodschappenmand en
een hoofd vol welomlijnde plannen de
deur uitgestormd. De mand had ik nog
net bijtijds tegen een kleiner model kun
nen omruilen, maar die plannen de kop
indrukken nee, dat lukte me niet.
Daar stond ze dan een paar uur later jui
chend voor mijn beteuterde neus en eer
ik 't wist lagen de russula's, de stuif- en
vliegenzwammen en tal van andere wel
of niet giftige gedrochten her- en der
waarts verspreid over mijn goede kleed.
Het is een verba- En enthousiast dat. -dat kind was-. Over
die paddestoelen en over haar plannen.
Nu, om kort te gaan ik heb moeten sjou
wen met trommels en dozen en lege bloem
potten van de zolder. Van drie-hoog-achter
naar de tuin en vice versa. En toen maar
planten. Paddestoel naast paddestoel. Zwa-
velkopies bij stinkzwammen en parelama-
nieten. Misschien heten ze ook wel an
ders, ik weet dat niet zo precies. Maar ze
zijn er en het kind Lilibeth omringt ze
met haar tederste zorgen.
Daar is niets op tegen. Wel is het jam-
vier, dat 't kleine zusje nu niet meer naar
buiten kan. Ze zou een ravage aanrichten
en, wat èrgor is, ik ken wel de cantharel
als zijnde eetbaar, maar Verder weet ik
er niets, maar dan ook niets van af.
..Dat hoeft ook niet Mam", stelt het kind
Lilibeth mij gerust. „Ze groeien vanzelf,
hoor en als ze heel groot zijn geworden
plant, ik ze in de voortuin, dan kunnen
alle mensen ze zien. Wat zal dat fijn zijn,
hè?"
Trouwhartig blikt ze mij aan en ik'héb
niet de moed deze schoonste aller illusies
te verstoren.
Het is October en dat houdt in, dat de
suikercampagne in volle gang is. De fa
brieken die zo lang stil lagen, zijn nu een
centrum van bedrijvigheid. Schuiten,
treinwagons, vrachtauto's brengen tonnen
suikerbieten aan, die in huizenhoge heu
vels op de fabrieksterreinen een plaats
vinden. In koortsachtige haast worden deze
enorme hoeveelheden verwerkt, want het
Is kort dag! Slechts enkele maanden duurt
deze suikercampagne en dan moet de oogst
van een heel jaar zijn binnengehaald en
verwerkt!
Maar nog niet zo lange tijd zijn ons
land en de vele andere in de gematigde
luchtstreek getuigen van dit periodieke,
jachtige fabriekstafereel!
De Duitse apotheker Marggraf bereidde
in 1747 voor het eerst suikerkristallen uit
de suikerbiet. Maar hoewel zijn onderzoe
kingen het begin zijn geweest van de uit
gebreide suikerindustrie die wij nu ken
nen, was zijn manier van suikerwinning
nog niet voor practische, industriële toe
passing,vatbaar. Enkele tientallen jaren la
ter lukte het zijn leerling, Achard, de ko
ning van Pruisen warm te maken voor zijn
onderzoekingen en met diens steun richtte
hij in Silezië de eerste beetwortel-suiker
fabriek op. De suikerbieten, die hij ge
bruikte, hadden, door speciale zorg te be
steden aan de teelt, een veel hoger suiker
gehalte, zodat het nu méér lonend was de
suikerkristallen te extraheren.
Maar het ging aanvankelijk helemaal
niet goed met deze jonge industrie. Europa
had immers landen als Engeland en Ne
derland, landen met rijke koloniën, wier
grote handelsvloten, scheepsvrachten riet
suiker de havens binnenbrachten!
Dan echter komt er plotseling een kink,
in de kabel van de economische verhou
dingen tussen Engeland en het contingent
enerzijds een gunstige wending voor de
bietsuikerfabricagè anderzijds. Napoleon
nl. voert het Continentale stelsel in, een
samenstel van bepalingen waardoor Groot-
Brittannië in staat van blokkade komt.
Eigenlijk was Engeland met het blokkeren
van de mond van de Elbe, de Weser en de
havens aan de Noordzee begonnen en daar
op liet Napoleon weer allerlei andere be
palingen volgen, men heeft wel gezegd om
Engeland tot een snellere stabiele vrede te
brengen met het continent. Een vor m van
economisch oorlog voeren. Men kende in
die tijd dus blijkbaar ook al andere vor
men van oorlog voeren dan alleen met
wapenen!
Hoe het ook zij, feit was dat de handel
mét de koloniën ernstig werd belemmerd.
De toevoer van rietsuiker voor de Europese
landen daalde zó, dat de prijzen tot fabel
achtige bedragen stegen, zodat men wel
moest uitzien naar een andere oplossing.
Zo speelde men dus in de kaart van de.
toen nog primitieve bietsuiker-industrie.
Met grote ernst nam men de teelt van de
beetwortel ter hand en door goede bemes
ting en speciaal bewei-ken van de akkers
verkreeg men suikerbieten, met een hoger
suikergehalte: verbeterde methoden in de
fabricage hadden tot gevolg, dat er ook
steeds grotere hoeveelheden suiker kon
den worden uitgehaald. In de tijd van
Achard's eerste fabriek was men heel ge
lukkig, dat men 3 a 5 procent suiker kon
halen uit de beetwortelen; nu kan men
om en de bij 18 procent suiker extraheren.
Bovendien bleken de bladeren en de kop
pen een uitstekend veevoeder te zijn.
Vergeet peulvruchten niet!
Er v/as een tijd, dat de peulvruchten in
veel groter aanzien stonden dan tegen
woordig. Dat was, toen de aai'dappel nog
niet bekend was in onze streken en onze
voorvaderen zich voornamelijk voedden
met peulvruchten en vlees. De erwten en
bonen verdienen ook waarlijk meer aan
dacht dan er in het menu van tegenwoor
dig meestal aan besteed wordt. Niet alleen
met het oog op de smakelijkheid van de
vele variëteiten (groene erwten, capucij-
ners, grauwe erwten, bruine en witte bo
nen in vele soorten) maar ook wegens hun
hoog eiwitgehalte, waardoor zij geschikt
zijn om vlees in de maaltijd te vervangen.
Verder zijn zij van belang door de kalk-,
ijzer- en fosforzouten en de aanzienlijke
hoeveelheden vitamine B. die erin voor
komen.
Dit vitamine, dat ook aanwezig is in
bruin brood, havermout, melk, varkens
vlees, enz., is oplosbaar in water. Daarom
wordt ook altijd aangeraden, het kooknat
van peulvruchten niet weg te gooien: men
kan er een heerlijke soep of saus van be
reiden.
Nu de nieuwe oogst van peulvruchten in
de handel is, moet men er op letten, geen
overjarige erwten of bonen te kopen. Men
kan dit nagaan door met een nagel in de
schil te drukken: is de schil zeer hard en
stug, dan zijn de peulvruchten ouder. Hoe
jonger de peulvruchten, hoe korter de
kooktijd. Maar het verdient in ieder geval
aanbeveling, de peulvruchten vóór het
koken te weken, Door aan het weekwater
2 keukenzout toe te voegen (dus 20 gr.
of l\'z eetlepel per liter water), dit af te
gieten vóór het koken en de erwten of
bonen op te zetten in vers water zonder
zout. kan men de kooktijd zonder bezwaar
iets verkorten. Het toevoegen van zuive
ringszout bij het koken van de peulvruch
ten om de schil zachter te maken, heeft als
nadeel, dat dit het vitamine B vernietigd.
Dans en muziek om het innerlijk
leven te verrijken
Het parool: nauw en glad
Recepten voor vier personen
Pannekoekjes-taart
200 g. (3 kopjes) bloem. 4 g. (2 theelepels)
bakpoeder, p! m. 4 dl. melkt, zout, potje
jam, boter of margarine.
De bloem, het bakpoeder en wat zout in
een kom doen en goed vermengen. Een ge
deelte van de melk er bij doen en een glad
beslag maken. Dit verdunnen met de rest
van de melk. Boter of margarine in een
koekenpan laten smelten en van het beslag
gelijke 'pannekoeken bakken. Ze op elkaar
stapelen met jam er tussen, laten afkoelen
en in punten snijden. Men kan bovenop
poedersuiker strooien of wel de bovenste
iaag uit jam laten bestaan.
Schuimomelet
3 eieren. 20 g. (ruim 1 eetlepel) suiker,
zout, boter of margarine, poedersuiker of
jam (of beiden).
De eieren splitsen. De dooiers met de sui
ker mooi luchtig roeren. De eiwitten stijf
slaan en luchtig door de dooiermassa
scheppen.
Boter of margarine in de koekenpan
smelten en de schuimige massa er in gieten.
Deze op een zacht vuur aan de onderkant
lichtbruin bakken. De eerste tijd echter een
deksel op de koekenpan leggen, zodat ook
de bovenkant goed warm wordt. De omelet
uit de pan laten glijden, dubbelslaan met
jam er tussen of wel poedersuiker er over
strooien. Men kan ook beiden doen.
Gebakken grutjes
1. melk of karnemelk, 100 g. boekweit-
grutten of gortegrutten, zout, olie of vet,
stroop
Bij gebruik van melk, deze aan de kook
brengen en de grutten in de kokende melk
strooien. Het geheel laten koken tot een
dikke brij. Bij gebruik van karnemelk deze
aanmengen met de grutten en onder roeren
aan de kook brengen en dan een dikke brij
koken De brij op een nat gemaakt bord
overdoen en laten opstijven. De koek in
punten snijden, door bloem wentelen en in
de warm gemaakte olie of het hete vet mooi
bruin bakken. Ze warm geven met stroop.
(V.an onze correspondent te Rome)
Het Heilige Jaar heeft ons Romeinen
reeds menig schouwspel geboden, doch wij
dat iets meer aangrijpend en
meer troostend zou kunnen
de voorstellingen, die hier gegeven
leerlingen van het doof-
van St. Michielsgestel.
Hét Romeinse dagblad II Tempo schreef
daarover terecht: Deze meisjes te hebben
ontmoet, zal de meest bijzondere en de
meest tedere ontmoeting blijven van dit
Heilige Jaar.
Uitgenodigd door het centraal comité
Anno Santo, zijn de directeur, de muziek
leraar, enige zusters eft een twintigtal leer
lingen van dit instituut als pelgrims naar
Rome gekomen. Doch gewone pelgrims
waren zij niet. Zij hebben Rome en Italië
een zeer kostbaar geschenk aangeboden,
door ons kennis te laten maken met de
bijzondere methode, waardoor in St. Mi
chielsgestel meer levensvreugde wordt ge
schonken aan doofstommen. Prof. Rutten
heeft in 1940 het initiatief genomen tot
deze methode, die uniek is in de gehele
wereld. Hij was het, die het plan opvatte
om doof geboren kinderen te laten genieten
van muziek en na verloop van jaren is men
er met veel geduld in geslaagd kinderen,
bij wie de gehoorzintuigen volkomen ont
breken, ontvankelijk te maken voor rhyth-
me en melodie. Zij horen weliswaar niet,
doch zij voelen rhvthme en toon door vi
brering. De gevoeligheid kan zo hoog wor
den opgevoerd, dat zij in de maagstreek,
het middenrif, de borst, de keel en het
hoofd meer dan tweeduizend verschillende
trillingen weten te onderscheiden en dus
in staat zijn, op een zeer bijzondere wijze
te genieten van muziek, mits de tonen niet
te hoog worden. Meer dan vijf lage octaven
beheersen zij niet. Binnen dit beperkte
gebied is hun gevoeligheid echter uiterst
verfijnd.
Wij hebben hier in Rome twee avonden
achtereen, temidden van een uitgelezen
publiek van medici, geestelijken en psy
chiaters, dat zich verdrong in de vrij ruime
schouwburgzaal, waar de voorstellingen
werden gegeven, dingen gezien, die wer
kelijk wonderbaarlijk zijn. Men ontmoet
niet iedere dag doofstomme kinderen.die in
staat zijn muziekinstrumenten te bespelen
en hun persoonlijke gevoelens uit te druk
ken door het componeren van muziek. Zij
hadden onder meer de kreet „leve de Paus"
die zij door de luchttrillingen hadden ge
voeld, op muziek gezet. De gevoelens, die
de muziek bij hen wekt, vertolken zij in
de dans. Twee zusters van het instituut
hebben een volledige balletcursus gevolgd
en het diploma van lerares in de; kunst
van Terpsichore verworven, alleen om aan
deze doofstomme kinderen dansonderricht
te kunnen geven.
Natuurlijk is het niet de bedoeling om
van deze kinderen revuesterren en ballet
danseressen te maken; dans en muziek
worden slechts gebruikt om hun innerlijk
leven te verrijken. Het gevoelsleven van
doofstommen is uiteraard zeer beperkt. Zij
gebruiken een zintuig, dat wij niet kennen:
het zintuig der vibratie. Hun gehele
lichaam is als het ware een klankkast ge
worden. Wat de meisjes van St. Michiels
gestel, de volledige twaalfde klas en dus
niet een uitgezochte groep, ten tonele
brachten, was van die aard dat het ook
voor normale leerlingen van een ballet
school reeds bijzonder goed zou worden
geacht.
Goede wol behoeft geen krans, maar
toch heeft het Internationale Secretariaat
van de wol het nuttig en nodig gevonden
in samenwerking met vooraanstaande Lon-
dense ontwerpers een modeshow, speciaal
van wollen modellen, te organiseren. Dit
feest had plaats in de tweede helft van
September en de belangstelling was enorm.
Meer dan 500 bezoekers waren naar het
Savoy Hotel in Londen getogen om model
len te zien van de negen Britse groten:
Hardie Amies, Charles Creed, Hartnell
dat is de man die de Koningin kleedt
Mattli, Digby Morton, Peter Russell, Mi
chael Sherard, Victor Sliebel en Worth.
De collectie omvatte 27 mantels, mantel
pakjes en jurken, alle zeer draagbaar en
behorend tot de populairste creaties die de
ontv/erpers voor de komende winter heb
ben gemaakt. Tot slot toonden de manne
quins ook nog even 18 modellen uit de aan
staande voorjaarscollecties, zeer tot genoe
gen van het uitgelezen publiek!
Typisch voor de wintermantels en pak
jes was, dat zij bijna alle een ceintuur had
den. Op de foto ziet U een alleraardigste
tailleur van Digby Morton. Het materiaal
is jersey tweed. De geruite revers, kraag
en manchetten vormen een flatteuse gar
nering. Enige sensatie verwekte de para-
pluie links op de heup, die, als een zwaard
in de schede, aan de zwartleren ceintuur
bevestigd was. Een geestige en practische
vondst, deze „sword-umbrella". De schede
is vervaardigd van leer en het handvat van
de parapluie heeft de vorm van een ge
vest.
De rokken waren in het algemeen korter
dan we gewend zijn de laatste tijd, de ge
middelde lengte van de tailleur was tot
even boven de kuit. Ook hier gold het
parool: nauw en glad. Ruimte werd be
reikt door een overslag, plooien op de rug
of splitten zo. hier en daar. Veel aandacht
was er besteed aan de zakken, die vaak op
originele wijze waren aangebracht. Een
wijde zwarte mantel van Peter Russell met
opslagen en revers van geruite stof had
twee enorme zakken aan de voorkant. De
zelfde soort zakken vonden we terug op
het bijbehorende jurkje, maar dan aan.
de rugzijde! Te oordelen naar de getoonde
voorjaarsmodellen zullen de zakken de
komende lente een nog groter rol gaan
spelen in het modebeeld. Forse zakken op
de mantels waren op ongelijke hoogte aan
gebracht en meer dan één mantelpak had
een zak boven en één onder de heiip, res
pectievelijk links eri rechts.
Natüurlijk is het vrij dwaas 'ons tegen het
invallen van de winter al weer te verdie
pen In de kleren, die over een half jaar en
vogue zullen zijn, maar wij vrouwen zijn
nu eenmaal nieuwsgierig en dus vinden we
het best aardig om nu reeds te horen dat
de rokken het volgend voorjaar niet wij
der, maar integendeel nog een tikje nauwer
zullen worden. „Pencilslim" noemen ze dat
in Engeland en als je weet dat een pencil
een potlood is, nu, dan begrijp je het al
wel! De cocktail- en avondjurken van de
toekomst zullen gewoonlijk schede- of
spiraalvormig zijn. Is er ruimte, dan be
vindt die zich toch altijd pas onder de knie.
Een namiddagjurkje van Hardy Amies
sloot strak aan tot de knieën, om daar in
kleine klokjes uit te waaieren.
Uit de show bleek wel dat wollen kle
ding aantrekkelijker en meer in trek is dan
ooit te voren. Zowel voor overdag als
's avonds.
„hm 1"
chocolade smaakt beter!
ADVERTENTIE
GRAND»
PAN fYORfK
