MacArthur gelooft dat conflict nog
dit jaar ten einde zal zijn
Verhuur zonder chauffeur
Omstandigheden voor onze defensie
zijn thans veel gunstiger geworden
H. J. MAERTENS N.V.
15220
Een kwart eeuw geleden verschenen
de Brockway-bussen in Haarlem
Donderdag 23 November 1950
Dean Acheson:
(Geen veto tegen communistisch China"
(Reuier en A.F.P.) - Generaal MacArthur
heeft tc Tokio aan de leden van de nieuwe
Koreaanse commissie van de U.N.O. mee
gedeeld. dat hij persoonlijk gelooft, dat de
Koreaanse oorlog voor 31 December zal
zijn afgelopen, zo verneemt A.F.P. in wel
ingelichte kringen. MacArthur zeide, dat de
Sovjet-Unie geen belang meer stelt in hel
Koreaanse conflict. Zevenentwintig gewon
de Amerikaanse krijgsgevangenen, die
Woensdag door Chinese communisten op
nog geen 5 kilometer afstand van de Ame
rikaanse linies werden vrijgelaten, brach-
len de boodschap mee: „De Chinezen wil
len "iet tegen de Amerikanen vechten".
Onder de vrijgelatenen bevonden zich
sergeanten en korporaals, doch geen offi
cieren. Zij meldden, dat zij goed behandeld
waren en dat een Chinese vrouwelijke tolk
dagelijks met hen sprak. Zij had hun mee
gedeeld dat de Chinese communisten alleen
de krachtstations en bekkens aan de Jaloe
wilden beschermen en daarom stellingen
hadden opgeworpen, die zij „tot de dood
joe zouden verdedigen".
Buitenlandse waarnemers te Taipeh op
Formosa hechten grote waarde aan berich
ten, volgens welke de Chinise communis-
lische troepen order gekregen hebben van
oc regering te Peking om het Koreaaanse
gebied te verlaten.
Volgens een communiqué van het hoofd
kwartier van generaal MacArthur zouden
eenheden van de Zuid-Kóreaanse kapïtool-
divisie de buitenwijken van Jongjodong
aan de kust hebben bereikt. Eenheden van
de zevende Amerikaanse divisie werpen
stellingen op aan de Jaloe in de nabijheid
van Hjesandjin. Andere onderdelen van
dezelfde divisie rukken langs de weg, die
evenwijdig loopt met die van Kapsan naar
Hjesandjin, op en hebben Sangni bereikt.
Geen veto tegen China.
Dean Acheson heeft op een persconferen
tie verklaard, dat de toelating van com
munistisch China tot de U.N.O. niet door
een veto van een der grote mogendheden
kan worden tegengegaan.
Het toelaten van een delegatie is volgens
ADVERTENTIE
HENGEVELD
Marnixplein 21 - Haarlem-Noord
Telefoon 230 79
Eerste klas materiaal, betrouwbaar, elegant
Is Franco bereid tot
herstel der monarchie?
De correspondent van de „Manchester
Guardian" te Madrid meent te weten dat
Gil Robles, die thans te Madrid vertoeft,
belangrijke besprekingen voert met leden
vali de Spaanse regering over een herstel
van de monarchie in Spanje.
„Generaal Franco", zo schrijft hij, „zou
aan"1 Don Juan hebben voorgesteld afstand
Ie doen van de troon ten gunste van zijn
zoon, doch de pretendent, gesteund dooi
de monarchistische beweging, zou vierkant
geweigerd hebben dit te doen. De jongste
berichten schijnen er echter op te wijzen
dat Franco bereid zou zijn plaats te maken
voor Don Juan en zekere burgerlijke vrij
heden te herstellen, in ruil voor een on
middellijke Amerikaanse hulp en zijn aan
blijven in de regering.
Gil Robles, die in Portugal verblijf houdt,
is de voornaamste adviseur van de Spaanse
kroonpretendent Don Juan.
De correspondent van de „Manchester
Guardian" meent bovendien te weten dat
Gil Robles bij de huidige onderhandelingen
gesteund wordt door de Engelse en Ameri
kaanse regeringen, alsmede door de Spaan
se socialistische partij.
De bewoners van het Haarlems Tehuis
Ouden van Dagen aan de Scholer-
sinyel zijn in de gelegenheid hun krachten
te meten legen Haarlemse bil-jartsters en
biljarters. Een foto van een der ouden
van dagen aan stoot. De bewoners van het
Tehuis voor Ouden van Dagen hebben de
ontmoeting met 20-1S gewonnen. Volgende
weck wordt een feestelijke bijeenkomst
gehouden.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 23 NOVEMBER
Gemeentelijk Concertgebouw: Orgelconcert
k'. Anthon van der Horst. 8 uur Frans Hals:
"Aan de rand van de afgrond", 18 j.. 2.30, 7
en 9.15 uur. Rembrandt: „Wiener Madeln".
alle leeft.. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „De
Wam en de pijl"", 14 j„ 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Odette Churchill", 14 j., 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. City: „De onsterfelijke Wals", 14
j- 2.15, 4,30, 7 en 9.15 uur. Spaarnc: „De
koning der wildernis" en „Vrouwenhater",
j., 2.30. 7 en 9.15 uur.
VRIJDAG 23 NOVEMBER
Stadsschouwburg: Daphne Laureola8
"ur. Bioscopen: Middag- en avondvoor
stellingen.
de zienswijze van de Verenigde Stalen een
procedurekwestïe en dus niet onderhavig
aan een veto in dc Veiligheidsraad.
Acheson zei, dat voor zover het erken
ning betreft, er drie classieke criteria in
het internationale recht zijn, waaraan de
V.S. zich zullen houden.
Deze zijn:
Is de regering daadwerkelijk in het be
zit van het grootste deel van het land?
Neemt de regering de internationale ver
plichtingen van de staat op zich?
Wordt de regering door de bevolking
aanvaard?
Acheson verklaarde ook dat er tussen
Engeland, Frankrijk en de Verenigde Sla-
aanzien van de vorming van een gedemili
tariseerde bufferzone tussen China en
Korea.
MINISTER s'JA COB
Een dame. die onbekend wenst t.' 'olijven,
heeft het hierboven gereproduceerde zelf
portret van Kees Verwey aangekocht en
ten geschenke gegeven aan het.
Frans Halsmuseum.
ADVERTENTIE
ELECTRO-RADIOTECHNISCH B E D R 13 F
met ingang van heden is ons telefoon nummer gewijzigd in
NASSAUSTRAAT 5 - HAARLEM
(3 lijnen)
STRAATSBURG
Speciale overeenkomsten met
een federale mslag
STRAATSBURG (A.N.P.). De Neder
landse afgevaardigde dr. M. Klompé heeft
Woensdagmiddag de discussies in de As
semblee over de toekomst van de Raad van
Europa geopend met een beroep op de
Assemblée om ernstig te trachten vooruit
gang te maken op de enige weg. die naar
haar inzicht thans voor de Raad van Euro
pa open staat.
Mejuffrouw Klompé sprak in haar kwa
liteit van rapportrice van de belangrijkste
commissie der Assemblée. Zij zeide, dat de
voorgaande discussies hadden aangetoond,
dat het onmogelijk is de Raad van Europa
thans voort te stuwen in de richting van
de directe verwezenlijking van een vol
ledige Europese federatie. Er was daarom
volgens haar geen andere weg open, dan
die van de speciale overeenkomsten. In
haai- ogen hadden alle speciale overeen
komsten, die de raad thans onder zijn hoe
de wil brengen, politieke consequenties, die
in federale richting wijzen. Dit heeft, vol
gens de Nederlandse afgevaardigde, in de
Assemblée bij velen de moeilijke vraag
doen rijzen, of zij de consequenties op poli
tiek gebied zouden kunnen aanvaarden. Zij
deed een hartstochtelijk beroep op deze
afgevaardigden om hun aarzeling te over
winnen. De nieuwe weg, clie de volledige
federatie naar de toekomst verschuift,
moest volgens haar worden ingegaan met
de overtuiging, dat hij tenslotte tot het
resultaat van een Verenigd Europa zou
kunnen leiden.
Kansen voor Mackay
De Engelsman Mackay kreeg voor zijn
voorstel tot hervorming van de Raad in
een soort Europees parlement en regering
steun van de Duitse en Deense socialisten,
Mackay's Labour-collega Crosman had er
echter slechts een bedekte afwijzing voor.
De aanneming van dit plan, dat het natio
nale vetorecht in de Europese „eerste
kamer" wil handhaven, zou volgens Cros
man de zaken alleen kunnen vertragen.
Mackay zelf heeft erkend dat zijn Europese
regering eerst na vijf of zes jaar een
effectief werkend orgaan zou worden.
Daar ook de Franse socialisten en een
deel van de conservatieven vriendelijk
tegenover dit plan gestemd zijn, schijnt het,
tot duidelijke verwondering van de La-
bour-leden, niet langer zonder kansen te
zijn.
Treinramp in New York
Tot dusver 75 doden
geborgen
NEW YORK (Reuter-A.F.P.). Gister
avond heeft zich in het New Yorkse
district Queens een van de ernstigste trein
rampen in de geschiedenis der Verenigde
Staten voorgedaan. Een trein met naar
schatting 1000 passagiers reed op een
andere trein, waarin zich ongeveer het
zelfde aantal personen bevond. Beide
treinen vervoerden reizigers, die zich naar
huis begaven ter gelegenheid van „Thanks
giving Day". De voorste trein had gestopt
0111 twee vrouwelijke passagiers uit te laten,
die de verkeerde trein bleken te hebben
genomen. De achteroprijdende trein reed
in volle vaart op de eerste in en boorde
zich door de achterste rijtuigen.
Het ongeluk geschiedde op een viaduct.
Op de plaats van het onheil heerste grote
verwarring. De ongedeerde reizigers boden
aanstonds hulp aan gewonden, die in
allerijl naar nabijgelegen gebouwen wer
den overgebracht voor eerste hulp. Volgens
de politie zijn tot dusver 75 doden geteld.
Een vijftigtal artsen verleende eerste
hulp en paste in talrijke gevallen bloed
transfusie toe. Reddingsploegen zwoegden
onafgebroken om de vele doden en gewon
den onder de wrakstukken vandaan te
halen.
Volgens de laatste berichten bedraagt het
aantal ernstig gewonden 125.
De bestuurder van de eerste trein ver
klaarde, dat hij vaart geminderd had op
een noodteken om te stoppen. Toen hij de
snelheid weer wilde opvoeren zaten de
remmen vast.
De tweede trein, die vier minuten latei-
was vertrokken, sneed als een mes door de
achterste rijtuigen van de eerste trein.
Haarlemse Reddingsbrigade
De Haarlemse Reddingsbrigade voor Dren
kelingen hield gisteravond in het Sporl-
fondsenbad een onderlinge wedstrijd, be
staande uit drie onderdelen: 331/3 meter
schoolslag: 33 1/3 meter vrije slag zwemmen
en als laatste nummer 12 meter schoolslag
zwemmen en dan een bordje van de bodem
opduiken. Na afloop van de wedstrijden
heeft de heer Joh M. Schmidt, voorzitter
van de H.R.B. de prijzen uitgereikt. De
uitslagen zijn: dames tot en met 19 jaar: Mia
Prins 66,6 pnt.; Reina Audolf 68,5 pnt.; Rhea
Timmermans 72,1 pnt. Dames bóven de 19
jaar: Do Turkenburg 63.8 pnt.: Nel Hen
driksTurkenburg 64 pnt.: Wil van Tiel
Dijkstra 67,5 pnt.
Heren tot en met 19 jaar: v. d. Hoek 69.3
pnt.; H. de Redelijkheid 76.3 pnt.; P. Kloos
76,6 pnt.
Congres te Warschau
is ten einde
Het wereldcongres te Warschau heeft
Woensdag zijn zes-daagse zitting geëin
digd met een oproep tol dc grote vijf om
bijeen te komen en alle huidige moeilijk
heden te bespreken en tot oplossing te
brengen.
Het congres besloot een „wereldraad
voor de vrede" in te stellen, waarin volken
van alle landen zitting dienen te hebben.
De resolutie eist de benoeming van een
internationale commissie, die een onder
zoek zal instellen naar „dc in Korea be
dreven misdaden tegen de menselijkheid"
en „in het bijzonder aandacht moet schen
ken aan de verantwoordelijkheid van
MacArthur".
Dc vaststelling van deze tekst geschied
de Dinsdagavond laat na een verschil van
mening tussen de Chinese gedelegeerden,
die MacArthur ronduit als een „aggressor"
betiteld wilden zien, en de Russische en
Amerikaanse afgevaardigden, die aan
drongen op een tactischer formulering, die
ten slotte werd aanvaard.
Opleiding van troepen in
ons kleine land is moeilijk
Generaal Kruis wil wat minder
bescherming van „grasjes,
sprietjes en vogeltjes"
De chef van de Generale Staf, generaal
nir. H. J. Kruis, heeft voor leden van cle
Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid
en Handel een causerie gehouden over „mi
litaire aspecten van West-Europa" en
daarbij ook gesproken over Nederlands
aandeel in de verdediging.
„Pas met de laatste lichting, die van No
vember 1950," zo zeide de generaal, „kun
nen wij een directe bijdrage leveren voor
de verdediging van West-Europa, De sol
daten, die in Indonesië dapper hebben ge
streden, zijn niet opgeleid voor oorlogvoe
ring in West-Europa. De opleiding van
troepen in Nederland is uiterst moeilijk,
omdat het land zo klein is. Het zou voor de
opbouw van een sterk leger nuttig zijn als
er minder land beschikbaar werd gesteld
voor de bescherming van grasjes, sprietjes
cn vogeltjes. Dan zou de training van het
leger, dal ten slotte onze toekomst moet
beschermen, heel wat gemakkelijken gaan,"
aldus de generaal.
De nieuwe minister van Oorlog, mr.
s' Jacob, constateert in zijn Memorie van
Antwoord aan de Eerste Kamer, dat na de
behandeling van de begroting in de Twee
de Kamer zich voor de defensie gunstige
omstandigheden hebben voorgedaan, die
het de regering mogelijk maken zich thans
in meer positieve zin uit te laten dan vóór
het ontstaan van die omstandigheden ver
antwoord ware geweest.
..De gunstige omstandigheden bestaan
daarin", zo zegt de minister, „dat sinds mijn
optreden de vooruitzichten voor onze mo-
'oilisabiliteii aanmerkelijk gunstiger zijn
geworden, doordat kortelings de aanvang
en de omvang van de buitenlandse militaire
steun een meer concreet karakter hebben
gekregen. Zo is van Canadese zijde de
definitieve toezegging gekomen dat de wa
penen en munitie van één divisie naar Ne
derland zullen worden 'verscheept. Ander
zijds zal het met de Amerikaanse regering
gepleegde overleg er toe leiden, dat in de
loop van de jaren 1951 en 1952 zeer veel
waardevolle militaire goederen onder de
viguer van het militaire hulpprogramma de
Nederlandse regering ter beschikking zul
len worden gesteld."
De minister is van oordeel zijn ambtsvoor
ganger te kort te doen, wanneer niet uit
drukkelijk werd vastgesteld, dat mede door
diens toedoen de concretisering van de mi
litaire steun, welke Nederland nu zal toe
vallen. een feit is geworden.
Op Nederland blijft daarbij uitéraard de
verplichting rusten om datgene te comple
teren, wat aan de militaire uitrusting dezer
divisies na ontvangst der schenkingen nog
zal blijken te ontbreken.
Voor de landstrijdkrachten zullen in de
loop van het jaar 1951, geoefend en voor
zover de materiële voorziening dit toelaat,
gereed zijn drie infanteriedivisies met een
beperkt aantal legerkorpstroepen, territo
riale troepen en een aantal afdelingen
luehtdoela rtillerie.
Voor de luchtstrijdkrachten zullen eind
1954 gereed zijn 21 squadrons gevechts
vliegtuigen, deels bestemd voor de lucht
verdediging en deels bestemd voor steun
aan de landstrijdkrachten, daarenboven
een beperkt aantal squadrons voor andere
opdrachten; en voor de zeestrijdkrachten
eind 1954 1 vliegkampschip, 2 kruisers, 12
jagers. 6 andere escorteurs, 4 onderzee
boten. 48 mijnenvegers, klein varend ma
terieel voor de locale verdediging, ongeveer
100 vliegtuigen cn de brigade mariniers.
Daarenboven zal de bev/apening van de
koopvaardijvloot, naar de minister ver
wacht, dan voor een niet onbelangrijk ge
deelte zijn gevorderd
De minister is zich ervan bewust dat hij
bij het voeren van zijn beleid in hoge mate
afhankelijk blijft van de duur van de
buitenlandse hulp en dal hij zich duidelijk
voor ogen dient te houden, dat na afloop
van de hulp Nederland voor bijzondere
kosten zal .staan met betrekking tot onder
houd en vervanging.
De minister stelt hel. op prijs namens cle
regeling nog eens met nadruk te verklaren
clat zij zal blijven waken voor de belan
gen van de vloot cn dal j in oil opzicht
een eigen standpunt heeli ingenomen.
De minister stelt het voorts op prijs te
verklaren, dat van een onverantwoordelijk
beknibbelen op ae geldmiddelen van de
Koninklijke Marine geen sprake zal zijn.
De mening, dat er ook in de toekomst voor
het Nederlandse volk als zeevarende natie
zeer goede vooruitzichten bestaan en er dus
belangen zijn, welke moeten worden ver
dedigd, deelt hij geheel.
ADVERTENTIE
Het venten door
Jehova's getuigen
De advocaat-generaal bij de Hoge Raad
heeft conclusie genomen in enige zaken
betreffende het venten door Jehova's ge
tuigen. Een hunner heeft terechtgestaan
voor de kantonrechter te Eindhoven we
gens het zich met een reclamebord be
vinden op de openbare weg te Eindhoven.
Op dit bord werd onder andere een lezing
aangekondigd. De kantonrechter verwierp
toen het verweer dat alleen propaganda
zou zijn gemaakt voor evangelisatie.
De advocaat-generaal was het eens met
de beslissing van de kantonrechter en con
cludeerde tot verwerping van het beroep.
Eveneens concludeerde hij tot verwer
ping van een beroep van een andere ver
dachte, die was veroordeeld wegens over
treding van de politieverordening van
Eindhoven, welke hel uitgeven van strooi
biljetten verbiedt.
In een zee van lichi vormt Buckingham Palace des avonds het schitterende baken
in Londen, dat de mensen van alle zijden lokt. Zij wachten geduldig om een glimp
op te vangen van de Nederlandse vorstelijke gasten, die zij van hun vreugde om
het bezoek willen doen blijken.
W7TJ ZIJN ZO GEWEND geraakt aan
W ae groene Crossley's, Fords en Scania-
vabissen die sinds 1947 het personen
vervoer in Haarlem en omstreken ver
zekeren, dat ons de tijd, dat er met het
autobusvervoer in de Spaarnestad nog
gepionierd moest worden, al niet meer
heugt.
Tot wij er deze dagen aan herinnerd wer
den, dat het 24 November een kwart eeuw
geleden is, dat de Haarlemse Brockway Bus
Maatschappij werd opgericht. Dat was een
dochteronderneming van de Nederlandse
Brockway Bus Maatschappij, een creatie
van de heer M C. van der Wal. Deze hield
zich reeds veel jaren bezig met de import
van Amerikaanse motoren en in de twin
tiger jaren voerde hij ook een aantal bus-
chassis in. De moeilijkheid was nu daar af
nemers voor te vinden, want al rezen de
aulobuslijnen als paddestoelen, het waren
als regel maar eenmans-bedrijven, die als
crediteur verre van aantrekkelijk genoemd
konden worden. Zo kwam de heer Van dei-
Wal op de gedachte dan zelf' maar een
kapitaalkrachtige maatschappij te stichten,
waarvan dochterondernemingen in ver
schillende streken autobusdiënsten zouden
exploiteren. Zo ontstonden N.V.'s in
Utrecht. Tilburg en Schiedam en tenslotte
in Haarlem.
't Ging gced
Al kwam Haarlem het laatst aan de
beurt, de heer Van der Wal is van mening,
dat de H.B.B.M. hel best heeft gerendeerd
van de verschillende dochters.
Begonnen werd met dc lijn Haavlcm-
Leiden, zeer tot misnoegen van dc directie
van de N.Z H., die het vervoer met haar
walmend stoom trammet je tot vrijwel nihil
zag teruglopen.
De exploitatie door de Brockway duurde
lot 3 Januari 1933, de dag waarop de elec-
trische verbinding tussen Bloemen- en
Sleutelstad werd geopend.
Intussen had de maatschappij zich reeds
een ander emplooi geschapen in de stad
Haarlem, waar men nadat men moei
zaam een concessie had losgekregen in
1928 de eerste buslijn lijn 2 tussen de
Onderneming deed pionierswerk
voor het locale busvervoer
Maasstraat in Haarlem-Noord en de
Graafschapstraat in de Slachihuisbuurt
had geopend. Later volgden nog twee
andere verbindingen: lijn 1 van de Johan
van Oldenbarneveltlaan bij de Herenweg
naai- de omgeving van de Middenweg in
Noord en lijn 3, een ringlijn die ongeveer
het traject volgde van de inmiddels opge
heven ceintuurbaan van de E.N.E.T. Die
laatste verbinding „deed" het helemaal
niet en werd dan ook spoedig daarna om
gezet in een tweede dienst tussen de stads
delen in Oost en Noord.
Later, na de opheffing van de lijn op
Leiden, is nog wel eens een vierde lijn ge
probeerd, doch die heeft ook niet veel op
geleverd.
„Dubbeltj'es- taxi's"
De gedwongen liquidatie van de dienst
op Leiden had nog een ander kwaad ge
volg; een aantal ontslagen chauffeurs be
gon met de zogenaamde „dubbeltjes-
taxi's" de lijndiensten van de Brockway te
Een der vier met tweelacl-Dieselmoloren
uitgeruste bussen, waarvan de carrosse
rieën in de iverkplaatsen der H.B.B.M.
waren gebouwd.
beconcurreren door een paar minuten voor
de bussen langs de routes te gaan rijden.
Het resultaat was dat de taxi-onder-
nemers te laat tot de conclusie kwamen,
dat zij zich zelf een strop hadden bezorgd
en dat de Brockway in dal jaar zeventig
duizend gulden aan inkomsten diciT. Dat
leidde tot financiële moeilijkheden. Aan de
onderneming werd surseance van betaling
verleend, die korte tijd later weer opge
heven kon worden. De heer Van der Wal
had aangetoond, dat hij zodra hij zeker
was van verlenging der concessie, hetgeen
nogal wat voeten in de aarde had na
vervanging van het materieel door diesel
bussen weer lonend kon exploi teren
Dat inzicht werd bewaarheid. De oude
Brockways die zich onderscheidden had
den door hun fraaie combinatie van grijs
met blauw en door de vogelnamen waar
aan zij kenbaar waven werden ver
vangen door twaalf knalrode Büssings.
Bovendien reden er een „twaincoach". de
eerste trambus in Nederland, en nog vier
wagens met tweetact Dieselmotoren De
carrosserieën van deze bussen waren in de
werkplaatsen van de H.B.B.M. gebouwd.
Laatste jaren
De oorlog heeft natuurlijk ook de Brock
way allerhande moeilijkheden en tegensla
gen berokkend. Dat begon al direct met
stallingsmoeilijkheden, omdat de maat
schappij uit haar garage aan de Regulier-
straat werd verdreven. Men parkeerde de
wagens een maand in de open lucht en
vond toen onderdak in het grote complex
van een vroegere bloembollenveiling aan
de Gasthuissingel.
Met behulp van anthracietgas werden de
diensten uitgevoerd, zij het dan dat deze in
1942 op last van de Commissie Vergun
ningen Personenvervoer tot 15 a 20 procent
werden gereduceerd. Met Dolle Dinsdag
lag het gehele bedrijf stil en dat duurde
tot 1946. Doch toen was de H.B.B.M. ook
aan het einde van haar dagen gekomen,
omdat de Rijksverkeersinspectie en het
gemeentebestuur van oordeel waren dat
het tijd werd het vervoer in Haarlem in
één hand te leggen, namelijk in die van de
N.Z.H.
De heer Van der Wal blijft deze gang
van zakèn betreuren, omdat hij altijd naar
samenwerking met deze maatschappij heeft
gestreefd en van mening is dat reeds lang
voor de oorlog door coördinatie een bevre
digend resultaat bereikt had kunnen
worden. Nu heeft de Brockway het moei
lijke pionierswerk moeten doen zonder
daarvan de vruchten te hebben kunnen
plukken.
De kleine wereld
Venster op Tibet
Een boek kan zijn als een venster, waar
door ge van de ene wereld in de andere
kijkt. Dan zit ge aan een raam waardoor
liet licht binnenvalt in de afgeslotenheid
van uw bestaantje. een licht waardoor ge
dc belangrijkheden om u heen wat anders
gaat zien.
Een mens heeft dat nodig, nu en dan zijn
neus eens te steken in een boek over
andere streken en andere mensen, om niet
te verdrogen in het mulle zand van zijn
vierkante meter leven.
Hij he.eft dat nodig als een rode kool het
malse Juliregentje. Dat spoelt het stof van
zijn verstand en geeft hem een vrije uit
kijk op de verten. Daar liggen landen aan-
eengeschaard over de ganse aardbol heen,
daar leven mensen die op allerhande ma
nieren proberen uit te vinden waar Onze-
lieveheèr voor hen het blinkend stukje
geluk verstopt heeft.
Dat kunt ge uit boeken allemaal gewaar
worden, er zijn mensen die er rare streken
op na houden en rondwandelen in costuums
waar ge hier op Vastenavond blij mee zoudt
zijn. Er zijn landen waar er vreemde ge
woonten worden op na gehouden. zo
te zeggen.
Dan ziet ge de bonte staalkaart van <_e
wereld voor u liggen als een kostelijke
gobelin, waar ge niet op uitgekeken komt.
Een boek is als een venster, dat uitziet
op de tuinen der schepping. En iedere tuin
heeft zijn eigen bloemen, in de warmte van
dezelfde zon.
Er wordt zo nu en dan wel eens een har
tig woordje over Tibet gezegd en geschre
ven. daar heeft de wereld nu in een keer
mee te doen gekregen.
Wij hebben dat land jaar in jaar uit
maar laten liggen achter zijn muren en
rotsen, de mensen daar hebben de kans
gekregen om hun eigen soep te brouwen op
hun manier.
Zij hebben dat al eeuwen gedaan, het is
een soep waar wij hier "de smaak niet van
tc pakken zouden kunnen krijgen.
Het is maar zoals ge het gewend zijt. Ik
heb daar een boek over gelezen waar een
mens wijzer van worden kan. Tibet. Ik heb
door dat venster van een boek in de Tibe
taanse tuin gekeken.
Die tuin is als een vijver waarin het
water van het leven stilstaat, een rïmpe-
loos vlak van rust in een borrelende we
reld. De Tibetanen doen het allemaal op
hun elf-en-dertigst, komen we er vandaag
niet. dan komen we er wel een andere keer,
zeggen zij in het Tibetaans.
Het is niet te begrijpen voor ons snelle
mensen, maar zij komen er evengoed.
In deze Tibetaanse tuin worden andere
bloemen gekweekt dan in de onze. Zij zijn
daar tevreden en gelukkig met één roos
in honderd jaar.
Als ge dat vergelijkt is de rest van de
wereld één kunstbloemen-fabriek, daar
groeien en vallen de bloemen met duizen
den in een week.
Het is een kwestie van snelheid om zo te
zeggen, maar als ge het leest is zo een Ti
betaanse lama met zijn roos evenzeer in
de zevende hemel als wij met onze karre-
vrachten schoonheid, die wij in onze me
chanische maatschappij dagelijks groter en
dagelijks sneller winnen.
Terwijl onze treinen en vrachtauto's
langs onze gladde wegen dag en nacht van
stad naar stad razen om ieder het zijne te
brengen waar hij van leven moet, doen ze
dat in Tibet op hun manier:
Daar trekt een herder met zijn schapen
op de eerste dag van de maand bij hel
morgenkrieken de velden in. Hij heeft op
de ruggen van zijn wollen beesten een paar
pond koren geladen, die dieren dragen dat
mee met gemak in hun zware pelsen. Zij
mummelen het gras langs de wegen en
hobbelen de dalen door, als kinderen op de
wandeling.
Na dertig dagreizen komt de herder met
zijn kudde waar hij wezen moet, hij levert
zijn koren af en laat er zijn schapen sche
ren, En op de stoppelige ruggen van zijn
dieren voert hij een paar pond zout mee
naar huis.
En ge kunt wel zeggen dal het niet de
vlugste manier van handelen is, maar de
Tibelanen houden daar nu eenmaal van.
En waar een mens van houdt, daarin zit
de pit van zijn geluk verborgen als in een
vrucht. Hij eet de vrucht wat langzaam,
maar hij heeft er smaak van.
Nu schijnt het afgelopen te zijn in Tibet
met die ouderwetse manier van doen. Er
zijn mensen gekomen die het anders willen
en anders commanderen zullen.
Dan is er weer een achterlijk land min
der op de wereld, hoort ge zeggen.
Ja. En dan is de stille vijver verdwenen
in de kolkende oceaan die de blinkende
plassen en mijmerende meren niet kan uit
slaan.
Over honderd jaren zullen de moderne
Tibetanen misschien lachen om hun voor
ouders die per schaap een pond zout bij
de klanten gingen thuisbrengen. En zij zul
len met hun vrachtauto's langs gladde
wegen razen.
Maar zij zullen nooit de vreugde meer
leren kennen van één roos te kweken in
honderd jaren tijds. Want dan is ook hun
tuin een fabriek van kunstbloemen ge
worden. J L.
De moord op de Botermarkt
Dader tot vijf jaar veroordeeld
De Haarlemse rechtbank heeft vanmor
gen dc 48-jarige Haarlemse kellner J. Th.
S. W. A„ die op 31 Juli op de Botermarkt
in Haarlem de haringkoopman A. Schraal
neerstak, tot vijf jaar gevangenisstraf met
aftrek veroordeeld. De rechtbank achtte de
moord bewezen en hield bij het bepalen
van de straf rekening met de ernst van het
misdrijf, de persoon van de dader en de
omstandigheden waaronder het misdrijf
werd begaan.
De Officier van Justitie had zes jaar
geëist.
Employés van Haarlemse
melkfabriek veroordeeld
De Haarlemse rechtbank deed vanmor
gen ook uitspraak in de zaak tegen de twee
employés van een Haarlemse melkfabriek,
die verdacht werden van verduistering van
tezamen ongeveer twintigduizend gulden
ten nadele van hun werkgeefster.
De 35-jarige boekhouder D. H. v. d. E.
kreeg twaalf maanden gevangenisstraf,
waarvan negen onvoorwaardelijk met af
trek en drie maanden voorwaardelijk met
onder toezichtstelling gedurende een proef
tijd van drie jaar.
De 69-jarige hoofdcontroleur F. F. G.
werd veroordeeld tot zeven maanden ge
vangenisstraf. De Officier had tegen hem
negen maanden geëist en tegen zijn jon
gere mededader een jaar.
