QrW-
9
RHEIMIX
r
j NATIONALE
Wijzigingen
in het zegelrecht
PANDA EN DE MEESTER* BE DIEN DE
AKKERTJE
De radio geeft Zaterdag
Wereldnieuws J
Nieuwe Uitgaveo
Benoeming van een gezant
in Madrid verwacht
De „Evertsen" kreeg
de post terug
he/ot/
Draagvermogen van
kolenwagens verhoogd
Raadsleden in Valkenswaard
ontvingen dreigbrieven
Geld opgehaald voor
niet bestaande vereniging
De tweede grote stap vooruit
Hulp by Ziekenhuis-
en Sanatoriumkosten I
Onze eerste grote stap het periodiek genees
kundig onderzoek kent U reeds; nu komt
H onze tweede grote stap! =|j
De verzekeringen met overlijdensrisico, die
thans worden gesloten, geven recht op een rente
loze lening (tot het bedrag van maximaal de
premievrije poliswaarde!) niet alleen voor ope
ratiekosten doch nu ook voor de onkosten
voortvloeiende uit opneming in een ziekenhuis
of sanatorium, noodzakelijk ter observatie o£
behandeling van interne ziekten.
Vraagt onze brochure waarin onze stappen
uitvoerig worden toegelicht. H
LEVENSVERZEKERING-BANK N.V.
1 ROTTERDAM
De grootste in Nederland
Stroper door schot van jacht
opziener zeer ernstig gewond
Kampioenschap
hoofdklasse driebanden
Groeneveld kreeg ook
een aanbod voor Italië
Tournooi te Hastings
Broekman won in De Lier
Spff, rheumafiek?
Neem
VRIJDAG 5 JANUARI 1951
3
Woensdag is een begin gemaakt met het tweede gedeelte van de ..Landbouwtelling
1950". welke onder auspiciën van de „Food and Agricultural Organization" in onge
veer 65 landen georganiseerd is om, een overzicht te krijgen van alles wat met de
wereld-voedselvoorziening verband houdt. Foto: enkele Nederlandse boeren bij het
invullen der formulieren.
Naar het A.N.P. verneemt is binnenkort
(Je benoeming te verwachten van mr. W.
C. Graaf Rechteren Limpurg, thans ge
zant in 'Cairo, tot buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister te Madrid. Neder
land wordt thans in Spanje vertegenwoor
digd door jhr. L. M. de Brauw, gevol
machtigd minister en tijdelijk zaakgelas
tigde. Binnenkort zal Nederland weer ver
tegenwoordigd worden door een gezant,
sinds op aanbeveling van de UNO in 1946
vele landen, waaronder ook Nederland, de
hoofden der diplomatieke vertegenwoordi
gingen uit Spanje terugtrokken.
Wekenlang hebben familieleden en ken
nissen van opvarenden van Hr. Ms. tor-
pedobootjager „Evertsen", die in de Ko
reaanse wateren opereert het zonder enig
bericht van deze oorlogsbodem moeten
stellen.
Door een vergissing, welke vermoedelijk
werd begaan op een postkantoor van de
Britse marine, werden namelijk vier post
zakken met de brieven, welke de beman
ning van de „Evertsen" tussen 6 een 22
December verzond, naar dit schip terugge
zonden.
Alles is in het werk gesteld om de hier
door ontstane vertraging zo snel mogelijk
pp te heffen en om herhaling te voor
komen.
Reisgenoten van Hans Kaart
keren naar ons land terug
De vijf leden van het gezelschap van Hans
Kaart, namelijk Fred. Zuidwijk en Jack
Kèlling uit Den Haag. Jos Bik uit Leiden,
Dave Vos uit Rotterdam en John Ligthart
uit Amsterdam, hebben besloten niet in
Afrika te blijven, doch naar Nederland terug
te kéren; Einde Januari zullen zij per auto
via Rhodesia naar de Belgische Congo gaan.
Daar willen zij zich dan op een Belgische
boot inschepen.
Hans Kaart zal vermoedelijk wel in Zuid-
Afrika blijven.
ADVERTENTIE
BROCADES
20 tabletten 45 ets
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Sluiting.
9.00 Nieuws. 9.12 Platen. 10.00 Medische cau
serie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor arbei
ders in continubedrijven. 11.30 Viool en
piano. 12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33
Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13.15 Dansmuziek.
13.45 Platen. 14.00 Voor de jeugd. 14.30 Pla
ten. 14.50 Streekuitzending. 15.15 Banjo
ensemble 15.45 Van de wieg tot het graf.
16.00 Platen. 16.30 Sport. 16.45 Kamerorkest.
17.30 Voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15
Hein Festijn. 18.25 Platen. 18.40 Regerings
uitzending. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30
Passepartout. 19.40 Causerie. 19.55 Deze week.
20.00 Nieuws. 20.05 Radioschaakwedstrijd
NoorwegenNederland. 20.06 Actualiteiten.
20.15 Gevarieerd programma. 21.15 Weense
muziek. 21.45 Socialistisch commentaar. 22.00
Populair concert. 22.40 Hoorspel. 23.00
Nieuws. 23.15 Orgel. 23.30—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Morgengebed. 7.30 Slui
ting. 9.00 Nieuws. 9,10 Hoogmis. 10.30 Phil-
harmonisch Orkest. 11.00 Voor zieken. 11.45
Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Amusements
orkest. 12.30 Weerbericht. 12.33 Amusements
muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20
Platen 14.00 Piano. 14.20 Engelse les. 15.20
Fanfare-orkest. 15.20 Kroniek van letteren
eri kunsten. 15.55 Amusementsmuziek. 16.30
Schoonheid van het Gregoriaans. 17.00 Voor
de jeugd. 18.00 Filmmuziek. 18.15 Actualitei
ten. 18.25 Orgel. 18.48 Sport, Dit is leven en
Voor de jeugd. 19.00 Nieuws. 19.15 Acutali-
teiten. 19.23 Zang en orgel. 19.52 Journa
listiek weekoverzicht. 20.00 Nieuws. 20.05
Radioschaakwedstrijd Nederland—Noorwe
gen. 20.06 De gewone man zegt er 't zijne
van. 20.12 Platen. 20.15 Lichtbaken. 20.40
Steek eens op, heren, 21.00 Gevarieerd pro
gramma. 21.53 Wat zou U doen?. 22.00
Amusementsmuziek. 22.30 Godsdienstig
programma. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in
Esperanto. 23.2224.00 Platen.
BRUSSEL. 324 M.
12.00 Lichte muziek. 12.30 Weerberichten.
12.32 Licht orkest. 13.00 Nieuws. 13.15
Zang. 13.30 Platen. 14.00 Causerie. 14.10 Viool
en piano. 15.00 Platen. 15.30 Orgel en zang.
16.15 Ethnische muziek. 17.00 Nieuws. 17.10
Accordeon. 17.25 Platen. 17.30 Voor de
jeugd. 18.00 Accordeon. 13.15 Platen. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Platen.
19.50 Voordracht; 20.00 Omroeporkest. 21.00
Actualiteiten. 12.15 Gevarieerd programma.
22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma.
23.00 Nieuws. 23.05 Jazz. 23.30—24.00 Platen.
Met ingang van 1 Januari 1951 is, zo
als reeds werd medegedeeld, het kwitantie
zegel verhoogd van tien tot vijftien cent.
Tegenover deze verhoging staat dat
voortaan kwitanties tot en met twintig
gulden niet meer behoeven te worden ge
zegeld, tenzij de sommen, waarop zij be
trekking hebben, strekken in mindering
of tot afdoening van grotere bedragen.
Remboursfacturen, die tot dusver van
het kwitantiezegel waren vrijgesteld, zul
len voortaan met vijftien cent gezegeld
moeten zijn als zij betrekking hebben op
een som van meer dan twintig gulden.
In het algemeen zijn voorts de vaste
zegelrechten (formaatzegel, pakhuiscelen,
cognossementen, jachtakten, polissen van
personenverzekering) verdubbeld. Even
eens zijn echter verdubbeld de bedragen,
waarbij vrijstelling van zegelrecht bestaat.
Het zegelrecht voor requesten en vol
machten is verhoogd van 30 tot 50 cent.
Voor gewone schuldbekentenissen is het
zegelrecht verhoogd van dertig cent tot
één gulden. Indien echter het schuldig
erkende bedrag niet meer dan honderd
gulden beloopt bedraagt het verschuldigde
zegelrecht voortaan vijftig cent.
Bewijzen van ontvangst van vervoerde goe
deren, die onder de oude regeling onder
worpen waren aan een zegelrecht van
vijf-en-twintig cent behoeven voortaan
niet meer gezegeld te worden.
De strook- en formaatzegels van de oude
waarden van 0,10, f 0,30, 0.50 en 1
kunnen tegen bijbetaling ter bij zegel ing
tot de nieuwe waarden van 0,15, 0,50,
ƒ1 en 2 worden aangeboden aan een der
kantoren van het zegel te Amsterdam of
Rotterdam of aan een der kantoren der
directe belastingen te Arnhem, Assen,
's-Gravenhage, Groningen, 's-Hertogen-
bosch, Leeuwarden, Maastricht, Middel
burg, Utrecht of Zwolle.
De bijzegeling van de oude zegels van
0,30, ƒ0,50 en ƒ1 tot de nieuwe waarden
van respectievelijk 0,50, ƒ1 en 2 kan
ook door belanghebbenden zelf geschieden
door gebruik van plakzegels ter waarde
van het hogere recht.
Bijzegeling tot de nieuwe waarden kan
ook geschieden met betrekking tot onder
het publiek berustende blanco formulieren,
welke nog tot de oude waarden zijn geze
geld.
Aan de ontvangers der Directe Belas
tingen is opdracht gegeven ongebruikte
plakzegels van 10 cent op verzoek van
belanghebbenden kosteloos in te wisselen
tegen zegels van andere waarden.
Van de 1746 open goederenwagons voor
kolenvervoer van de Nederlandse Spoor
wegen wordt het draagvermogen van twin
tig tot vijf-en-twintig ton verhoogd. Dit
wérk is gedurende de afgelopen maanden
verricht in de centrale werkplaatsen van
de N. S. te Amersfoort. Per week werden
49 wagons met het grotere laadvermogen
afgeleverd.
Magazijnbediende voor de
rechtbank
stond Donderdag de magazijnbediende H.
stand Donderdag de magazijnbediende H.
M. van der V. uit Valkenswaard terecht,
die er van beschuldigd wordt op 21 Novem
ber van het vorig jaar dreigbrieven te heb
ben gezonden aan een tweetal leden van de
gemeenteraad, waarin met dood en brand
stichting werd gedreigd, wanneer de des
betreffende raadsleden bij de wethouders
verkiezing hun stem niet zouden uitbren
gen op degene, die door de schrijver van
de brief als zijn favoriet werd aangemerkt.
De officier van justitie zeide in zijn
requisitoir, dat Van der V. een gemeente
betrekking wilde hebben. Daarbij zou hij
worden gesteund door de door hem aanbe
volen man, wanneer deze man wethouder
zou zijn. Ten nauwste hangt deze brief -
schrijverij samen met de eigenaardige ver
houdingen op politiek gebied in de ge
meente Valkenswaard. De officier zeide dat
„dit politiek gedoe in Valkenswaard kin
derachtig en flauw was" en kwalificeerde
de plaatselijke politici als onmondig en on
volwassen. Wegens deze „ogenschijnlijke
kwajongensstreek" eiste de officier een ge
vangenisstraf van vier maanden tegen Van
der V.
Mr. J. Bayens uit Eindhoven zeide in zijn
pleidooi, dat zijn cliënt voor een politiek
karretje was gespannen. Hij meende dat
de verdachte als oud-illegaal werker, die
tijdens de bezetting menig gevaarlijke op
dracht had uitgevoerd, in aanmerking zou
kunnen komen voor een voorwaardelijke
straf.
ADVERTENTIE
Het gerechtshof te Arnhem heeft de zaak
behandeld tegen de werkman W. T. uit
Bergen op Zoom en de fabrikant G. J. H.,
thans wonende te Antwerpen. Beiden
waren door de Arnhemse rechtbank tot
tien maanden gevangenisstraf veroordeeld
wegens oplichting.
Zij hebben geruime tijd in hun onder
houd voorzien door notabelen op het
platteland te bewegen financiële steun te
verlenen aan „De verenigde Joodse gere-
patrieerden", welke vereniging ten doel
zou hebben Joodse Nederlanders te steu
nen, die na terugkeer uit Duitse concen
tratiekampen in behoeftige omstandig
heden verkeerden. De politie te Zaltbom-
mel ontdekte dat de vereniging niet be
stond.
De verdachten beweerden dat zij het op
gehaalde geld afdroegen aan iemand die
Van Gelderen heette en die de leiding van
de instelling zou hebben. Deze Van Gelde
ren is ondanks ijverige nasporingen van de
politie nooit gevonden.
De procureur-generaal vond de gepleeg
de feiten zeer ernstig en achtte een hogere
straf dan door de rechtbank was opgelegd
noodzakelijk. Hij requireerde tegen T.
twaalf maanden gevangenisstraf en tegen
H., die reeds dertien maal is veroordeeld;
een jaar en drie maanden met aftrek.
De verdediger, mr. H. van Kuijck, vroeg
het vonnis van de rechtbank te bevestigen.
Het Hof zal op 28 Januari uitspraak doen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
De dansparodiste Cilly Wang
vraagt naturalisatie
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot naturalisatie van 25 personen
onder wie Zaezilie Wang, bekend als de
parodiste Cilly Wang, weduwe van Hans
Isidor Schlesinger. Zij werd in 1909 te
Wenen geboren, verkreeg door huwelijk de
Duitse nationaliteit en is thans statenloos.
Verzoekster, die als danseres internationale
vermaardheid geniet, zo lezen wij in de
Memorie van Toelichting, maakte in 1936
tijdens een tournée kennis met ons land.
Wegens de bezetting van Oostenrijk door
Duitse troepen keerde zij niet naar haar
geboorteland terug. Zij vestigde zich te
's-Gravenhage, waar zij in tijden van ver
volging een schuilplaats gevonden heeft.
Sedert de bevrijding treedt zij weer als
danseres op. Zij trad ook op voor de mili
tairen in Indonesië. De minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft
voor deze verzoekster om voorrang ver
zocht.
Op Dinsdag 9 Januari treedt Cilly Wang
met een nieuw programma in de Haarlemse
Schouwburg op.
ADVERTENTIE
m
SE
Jl
rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr
rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr
rrrrrrrrrrrii rrrrrrrrrrr
rrrrgrxrrr^rrrrrrrrrfr
Een jachtopziener uit Susteren ontdekte
Donderdag op zijn inspectietocht drie stro
pers in het veld ten Zuiden van Susteren.
Hij sommeerde het drietal te blijven staan.
Twee liepen weg. De derde trok een mes
en keerde zich tegen de jachtopziener.
Deze maakte daarop van zijn vuurwapen
gebruik en trof de stroper, een inwoner
van Sittard, in de hals. De getroffene werd
levensgevaarlijk gewond en is naar het zie
kenhuis te Sittard vervoerd. Zijn toestand
is zorgwekkend. De beide andere stropers
werden later gearresteerd.
Biljarten
Onder leiding van de „Haagse Driebanden
Club" werd Donderdagmiddag een aanvang
gemaakt met het tournooi om de Neder
landse titel hoofdklasse driebanden.
De uitslagen van de eerste klas luiden:
Stikkelman 43 86 5 0.500
Louwaard 50 86 5 0.581
Sweering 40 73 4 0.547
Broekhuizen 50 73 9 0.684
De Leeuw 43 65 3 0.661
Baay 50 65 5 0.769
Kok 50 75 4 0.666
Wevers 47 75 5 0.626
Sweering 50 81 7 0.617
Kok 38 81 4 0.469
Stikkelman 50 83 7 0.602
Baay 36 83 5 0.433
Wevers 45 66 3 0.681
Broekhuizen 50 66 6 0.757
Louwaard 50 66 5 0.757
De Leeuw 33 66 10 0.500
De stand na de eerste dag is:
mp. car. brt. hs. gem.
Broekhuizen 4 100 139 9 0.719
Louwaard 4 100 152 5 0.657
Sweering 2 90 154 7 0.584
Baay ,2 86 148 5 0.581
Kok 2 88 156 4 0.564
Stikkelman 2 93 169 7 0.550
Wevers 0 92 141 5 0.652
De Leeuw0 76 131 10 0.580
38. Het werd met die fles port, die door
de stalen Memo kapot werd geslagen, na
tuurlijk weer een beetje rommelig en slor
dig in huis, en Panda, die graag eens even
met zijn oude vriend Professor Kalker
Wilde praten, zei dan ook: „Kan die Memo
nu niet eens even rustig gaan zitten?"
„Hè?" vroeg de professor. „Zitten?
Ja, natuurlijk! Hij is vrij goed gemaakt,
al zeg ik het zelf. Hij is net een mens en
ik heb het soms heel gezellig met hem.
Alleen jammer, dat hij een beetje eigen
wijs is.hm. ik heb al eens gedacht
om wormwiel 3qpr door te verbinden naar
spoel n27, en dan.„Ja, ja," zei Panda,
maar laat hem nu een stoel nemen!" „Wat
zei u? O ja!" knikte de geleerde. „Memo,
neem een stoel!" „KLIK! DZJ-DZJ
riep het apparaat. „EEN STOEL NEMEN!"
En hij nam een stoel, maar hij ging er niet
op zitten. Hij maakte er brandhout van,
terwijl hij intussen eentonig riep: „EEN
STOEL NEMEN! EEN STOEL NEMEN!"
Panda begon zich ernstig ongerust te ma
ken niet over die stoel, want nu hij
millionnair was kon hij desnoods wel twaalf
nieuwe kopen nee, hij was ongerust over
Jolliepop. Hij kon zijn bezoekers niét zo
maar de deur uit sturen, dal zou onbeleefd
zijn, maar aan de andere kant wist hij,
wat Jolliepop van dat onordelijke gedrag
dachtEn dus ging hij stilletjes even
naar zijn bediende toe en zei: „Jolliepopi
dat ding doet wel een beetje raar, hè? Ik
hoop dat je nu niet weer van mening ver
andertik bedoelje gaat toch niet
weg?" „Integendeel, mijnheer. eh....
Panda!' sprak Jolliepop. Weliswaar zou
den bekrompen geesten het gedrag van dit
mechaniek wellicht onordelijk noemen,
maar ik vermeen, dat wij hier te doen
hebben met dat soort rustige genialiteit,
dat wij aan dienen te moedigen. Het aan
moedigen van soortgelijke scheppingen zou
ons wel eens kunnen voeren tot het ont
vangen van de door ons begeerde onder
scheiding, mijnheerehPanda!"
Tja van dié kant had Panda het nog niet
bekeken!
Voetbal
De afvaardiging van een Italiaanse voet
balclub, die dezer dagen een bezoek heeft
gebracht aan Biesbrouck, heeft ook een be
spreking gevoerd met Groeneveld, de links
buiten van „Haarlem". Men verzocht de
Haarlemmer mee naar Italië te reizen voor
het spelen van een proefwedstrijd, waarna de
club, waarvan de naam niet werd genoemd,
een definitief aanbod zou doen. Groeneveld
is op het aanbod niet ingegaan.
Schaken
De stand na de zevende ronde in het-
tournooi te Hastings is thans:
1. Unzicker 5% pnt.; 2. Rossolimo 5 pnt.; 3.
en 4. O' Kelly en Penrose 4Mi pnt/; 5. Thomas
4 pnt.; 6. Castaldi 3M pnt.; 7. Golombek 3
pnt.; 8. Barden 2 pnt.; 9. en 10. Adams en
Philips 1 \-i pnt.
Sch aatsen rijden
Te De Lier werden Donderdag nationale
langebaanwedstrijden gehouden. De uitsla
gen luiden:
500 meter: 1. Broekman 49.3 sec.; 2. W. de
Graaff 50.3 sec.; 3. Van der Eist 52.1 sec.; 4.
Chardon 52.6 sec.
1500 meter: 1. Broekman 2.38.7; 2. Van
der Eist 2.49.9; 3. De Graaff 2.50,-; 4. Char
don 2.50.2; 5. Van Namen 2.52.9; 6. Wervers
2.54.2.
3000 meter: 1. Broekman 5 min. 45,8 sec.;
2. De Graaff 6 min. 13 sec.; 3. Chardon 6 min.
13.5 sec.; 4, Van Namen 6 min. 14.7 sec.; 5.
Van der Eist 6 min. 15.2 sec.; 7. Wervers 6
min. 19.5 sec.
Het eindklassement ziet er als volgt uit:
1. Broekman 159.833; 2. De Graaff .169.132;
3. Van der Eist 171.266; 4. Chardon 171.583;
5. Van Namen 173.183; 6. Wervers 174.916.
voorbaat. Een nieuwe atlas, die door
communistisch China is uitgegeven, be
vat een kaart van „het Zuid-Oostelijke
schiereiland van China", waarop Ma-
lakka en gedeelten van Thailand en
Indo-China voorkomen.
Aangespoeld. Op het strand van Zuid-
West-Afrika spoelen millioenen dode
vissen aan. Hun dood wordt toegeschre-
van aan uitbarstingen van onderzeese
vulkanen of aan een besmettelijke
ziekte.
Rails. De Verenigde Staten hebben bij
Frankrijk geprotesteerd tegen de ver
koop van 139.000 ton stalen rails aan
communistisch China, waarover thans
nog onderhandelingen worden gevoerd,
aldus hebben ambtenaren te Washing
ton verklaard. Totnogtoe heeft de
Franse regering geweigerd tussenbeide
te komen. De Amerikaanse ambtenaren
verklaarden, dat -de protesten tot re
sultaat hadden gehad, dat de Franse
regering verboden heeft, dat particu
liere fabrikanten nieuwe contracten
voor de verkoop van rails aan China
aangaan.
Wereldregering'. Op de conferentie van de
beweging voor een wereldregering te
Genève is een comité gekozen, waarin
15 landen vertegenwoordigd zijn. Het
comité zal tot taak hebben het werk tot
de vorming van een „wereldparlement"
voort te zetten tot de volgende zitting,
die in September in Parijs zal worden
gehouden.
Slokop. De Canadese dagbladbond voor
spelt voor 1951 „schaarste in de we
reldvoorraad van krantenpapier en "mo
gelijk een tekort", indien het verbruik
in Amerika blijft toenemen. De V.S.
verbruiken 60 °/n van de totale wereld
voorraad (voor de oorlog 44%), aldus
deze bond.
Opruiming. De Verenigde Staten hebben
Argentinië, Brazilië en Chili medege
deeld dat zij bereid zijn deze landen elk
twee lichte kruisers te verkopen.
Orkaan. Een orkaan welke onlangs de Co-
moren-archipel (in de Indische Oceaan)
heeft geteisterd, heeft meer dan 500
mensenlevens geëist. 40.000 personen
werden dakloos.
Wandelende berg. Een grondverschuiving
door het wegzakken van een 60 meter
hoge berg van steenkoolslakken in de
buurt van Bergen (België), heeft tot
dusver 12 huizen van het dorpje Boussii
vermorzeld, meer dan 100 gezinnen uit
hun woningen verdreven, de spoorlijn
tussen Bergen en Quievrain aan de
Franse grens geblokkeerd en een brug
voor voetgangers over de spoorlijn be
dolven. 3000 mijnwerkers zijn thans tot
werkloosheid gedoemd.
Sneeuw. Ongeveer 100.000 personen, die
wonen in de bergstreken van West-
Karinthië en Oost-Tyrol, zijn' door
sneeuw van de buitenwereld afgesloten.
Treinen moesten stoppen en zijn gedeel
telijk onder de sneeuw begraven. De we
gen zijn onbegaanbaar en de telefoon
verbindingen verbroken. Het voedsel
wordt schaars in de geïsoleerde stre
ken. Op de bergen ligt de sneeuw on
geveer zeven meter hoog, in de valleien
ongeveer anderhalve meter.
Griep. Het lossen van schepen in de haven
van Liverpool wordt sterk vertraagd
door de griepepidemie in Noord-Enge-
land. 3000 havenarbeiders te Liverpool
hebben griep. Meer dan 12 schepen
liggen in de rivier Mersey op een an
kerplaats te wachten. De griep draagt
echter geen ernstig karakter en heeft
nog geen mensenlevens geëist.
Ook in Zweden heerst thans een griep
epidemie. Het aantal zieken is aanzien
lijk. Vele industrietakken zijn ernstig
gedesorganiseerd. In Stockholm moest
het tramverkeer aanzienlijk worden be
perkt, daar meer dan 700 man van het
trampersoneel ziek zijn. De opera moest
haar programma wijzigen. Tot nog toe
zijn weinig personen overleden.
ADVERTENTIE
'n
Naar Moskou. De dirigent van het door
de Russen gecontroleerde Berlijnse Radio
Symphonie-Orkest, prof. Hermann Abend-
roth. is als eerste Duitse gastdirigent na de
oorlog naar de Sovjet-Unie vertrokken,
waar hij een maand zal blijven om in Mos
kou en andere andere grote steden con
certen te leiden.
Hafis Brandts Buys: De Passies van
Johann Sebastian Bach. (Uitgeverij
L. Stafleu, Leiden)
Zou er wel ooit een toonkunstenaar ge
weest zijn wiens werk zo veel problemen
opriep en waarover zo veel geschreven werd
als Johann Sebastian Bach? Wagner mis
schien; wellicht ook Beethoven, waarvan de
gepubliceerde commentaren een behoorlijke
bibliotheek vormen. Maar van deze compo
nisten is, zou men zo zeggen, nagenoeg alles
opgehelderd, terwijl omtrent de zoveel
oudere Bach steeds weer kunstgeheimen ont
sluierd worden en nieuwe probleemstellin
gen opdoemen. Het eind hiervan is nog lang
niet in zicht. Denk slechts aan de raadsel
achtige dingen die nu weer aan de orde zijn
betreffende zekere kabballistische verschijn
selen in zijn composities, waaruit verrassen
de conclusies getrokken worden, bijvoor
beeld betreffende het auteurschap van de
componist in gevallen van twijfel, de datum
van het ontst^n van eén werk enzovoorts.
Hans Brandts Buys heeft met een uitge
breide studie over de Passies van Bach een
zeer belangrijke bijdrage tóegevóegd aan de
reeds zo rijke Bach-bibliotheek. Buiten kijf
mag dit wérk het belangrijkste genoemd
worden dat in onze taal over de Leipziger
Cantor geschreven is. Het uitgangspunt is
zo wat hetzelfde als dat van dr. Anthon van
der Horst en wijlen prof. G. van der Leeuw,
toen deze aan de „Hoogmis" een werk wijd
den. Maar Hans Brandts Buys werkte naar
een omvangrijker plan; zo werd het boek
niet alleen een zeer nauwkeurige analyse
van de Passies, doch tevens een diepgaande
studie over alle punten die daar mee samen
hangen en die ten slotte Bach in zijn alge
meenheid als kunstenaar en als „vijfde
evangelist" raken.
De schrijver brengt ons op de hoogte van
de huidige stand der wetenschap omtrent
Bach; zo onder meer wat betreft de bouw-
problemen en de getallensymboliek, voorzo
ver deze wortelt in de kermis der orthodoxie.
Maar het werd geen gewoon compilatiewerk,
want Hans Brandts Buys komt zelf met
menig nieuw inzicht de grenzen van het
onderzoek van anderen verwijden. Hij geeft
zelfs kabballisten en theologen werk op om
het geheim van zijn interessante vondsten
te ontdekken.
De vele ingewikkelde cijfertabellen en
achitectonische plannen, die het boek zwaar
maken, zouden kunnen doen vermoedeöj dat
de schrijver een rekenaar zonder meer is,
die met zo veel anderen bezig is het pro
bleem Bach tot een ingenieuze wiskundige
formule te herleiden. Maar op andere plaat
sen in het boek krijgt men heel sterk de
indruk met een volbloed muzikant te doen
te hebben, die achter dit alles een zuivere
ethische en aesthetische kunst ontdekt en
deze uitgevoerd wil horen met de hoogspan
ning van de barokstijl, levendig en bezield.
De synthese van zijn opvatting heeft de
schrijver als het ware gegeven in deze zin:
„De hoogste kunst is een kind van moeder
gevoel en van vader verstand. In het kind
vindt men de eigenschappen van beide
ouders terug".
Aan de versieringen bij Bach's muziek
wijdt de schrijver een zeer belangrijk hoofd
stuk. Alleen maakt hij zich mijns inziens ta
gemakkelijk af van de kwestie der voor
houdingen in de recitatieven. Dit is dan een
gevolg van zijn stelregel dat Bach alles op
schreef zoals hij het wilde horen klinken.
Accoord voor zover het gewone „fiorituren,
zijn, die wel eens afwijkend geïnterpreteerd
konden worden; maar wie de regels van het
recitatief-zingen kende, vond al zeer ge
ringe kansen om er iets verkeerd in te doen.
Bovendien, gesteld dat Bach zijn recitatieven
mét voorhoudingen en al opgeschreven had,
zou hij kans gelopen hebben dat de zangers
nog eens een extra „appogiature" op de reeds
genoteerde geplaatst zouden hebben. Reden
genoeg om het maar na te laten. Ik geloof
dat het laatste woord hierover nog niet ge
zegd is. want steeds weer zullen logisch
doordenkende musici zich afvragen waarom
een regel, die voor Bach's tijdgenoten gold,
niet van toepassing zou zijn voor Bach zelve.
Overigens is het boek van Brandts Buys
een veilige gids voor ieder die van nabij
met een uitvoering van een van Bach's pas
sies te maken heeft; alle technische, ethische
en aesthetische dingen neemt de auteur
onder de loupe. Dat is dan in totaal zoveel,
dat men zich gaat afvragen waar sommige
dirigenten de moed vandaan halen zich aan
deze wonderwerken van geestelijke kunst te
durven wagen. Laten ze in ieder geval be
ginnen met uit dit boek eerbied en ontzag te
putten voor het genie dat deze werken
(vooral de Mattheus- en de Jahannes- Pas
sion) in het leven riep. En de ernstige mu
ziekliefhebber,' die niet schroomt tot de kern
van Bach's kunst door te dringen en de
componist ook in zijn muzikale symbolen wil
leren kennen, zal in het rijke weiic van Hans
Brandts Buys stof in onvervloed vinden om
aan zijn weetlust en leerz,ucht te voldoen.
Het zal hem beslist nader tot Bach brengeiK
JOS. DE KLERK
