Velsens verre verleden
Gymnasiasten heetten nieuwe rector welkom
Amsterdamse Beurs
BAVO speelde Fabricius'
„Onder één dak"
Burgerlijke stand van Haarlem
„Per Luchtpost"
Notaris J. C. Stuart
ontving het Bronzen Kruis
F. A. Franzel gehuldigd
Schrik van de Staringstraat
Tsjechische uranium-gegevens
naar Londen gesmokkeld
Van een oude kerk die raadsels opgeeft
Floris de Groot f
SCHEEPVAART
De tekenares Nelly Bodenheim
overleden
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Erepoort op Haarlems Prinsenhof
De omwonenden van het Haarlemse Prin
senhof ontwaarden vanmorgen omstreeks
half negen in de optrekkende schemering
een zwart brikje met verlichte lantaarns,
dat door de leerlingen van het stedelijk
gymnasium met gejuich werd begroet.
Ui het rijtuig stapten de nieuwe rector,
dr. K. Huibregtse en zijn echtgenote, die
met bloemen werden verwelkomd en ver
volgens via een erepoort de aula van de
school binnenschreden.
Daar stak de praeses van de school
vereniging „Amicitia juncti", Henk Han
gelbroek, een geestig welkomstwoord af,
waarin hij de nieuwe „baas" begroette als
een man, die gevoel voor traditie paarde
aan een open oog voor nieuwe gedach
ten en namens de leerlingen een paar boe
kensteunen overhandigde. De conrectrice,
mejuffrouw N. Appeldoorn, sprak in ge
lijke zin, welke toespraak met een driewerf
hoera op rector, rectorsvrouw en gymna
sium werd bekroond.
Nadat een door een der leraren vervaar
digde hymne op de wijze van „Klokke
Roeland" was gezongen, nam dr. Huibregt
se zelf het woord. Hij zei een beetje het
gevoel te hebben dat de leerlingen hem
toeriepen „Ga daar maar staan en probeer
het maar eens", een niet-officiële benoe
ming die zichzelf zal moeten waar maken
en bewijzen. Het verschil tussen nu en
vroeger is vooral dat er geen sprake meer
is van „een blinde en volkomen zekere lei
ding", zo zei dr. Huibregtse: „jullie worden
opgeleid voor een samenleving die meer
zeker van zichzelf is". Gelukkig is er als
richtsnoer altijd gebleven de opdracht om
Amateurtoneel
„Onder één dak" van Jan Fabricius, dat
reeds uit 1914 dateert, heeft sindsdien een
eervolle loopbaan op de Nederlandse plan
ken gekend en in oude programma's tref
fen wij allerlei bekende namen in de rol
verdeling aan, zoals die der beide Tartauds,
Poolman en Nico de Jong.
Het aantal opvoeringen door het ama
teurtoneel van dit stuk gegeven, is zelfs
niet meer bij benadering vast te stellen,
maar ook nu treffen wij dit spel nog ge
regeld op het verenigings-répertoire aan.
Het gaat kennelijk enigszins onder deze
ouderdom gebukt. De auteur heeft de fi
guren als in heftige uitersten getekend,
waarbij het onrecht van de femelende
schoolmeester en zijn uitgekookte weder
helft weer door de nobele Dora moet wor
den vergoed.
Men heeft Fabricius wel eens verweten,
dat hij met de intrige over de verlote vader
zijn fantasie te veel de vrije loop heeft ge
laten en het is daarom in dit verband op
merkelijk, dat „Onder één dak" een zijner
weinige stukken is, waarvan de handeling
juist aan de werkelijkheid werd ontleend.
In het begin van deze eeuw werd op een
familieraad in de omgeving van Middel
burg een vader door zijn eigen kinderen
verloot en het bericht, dat de auteur over
deze weinig verheffende gebeurtenis in een
dagblad aantrof, leverde hem de stof voor
zijn drama.
De opvoering, welke de R.K. Toneelver
eniging „Bavo" Zondagavond van dit stuk
in het gelijknamige gebouw in Haar
lem heeft gegeven, hield ook ditmaal een
niet al te critisch gestemd publiek weer
in gespannen aandacht gevangen.
Mevrouw N. Kaart-Weesman onder
scheidde zich door een verzorgde dictie,
waarbij zij met een juist aangevoelde inge
togenheid de enigszins sentimentele figuur
van Dora wel aannemelijk wist te maken.
N. Turenhout gaf de stugge Wolter de ver
eiste gestalte en ook C. v. d. Rood wist als
een rondborstige smid de juiste toon te vin
den. De oude vader werd door G. Goets
markant op de planken gezet, 't was alleen
jammer dat hij deze typering schade deed
door een zonderling afbijten van de letter
grepen zijner tekst.
Martin Langeveld, die voor een alleszins
verantwoorde mise-en-scène had gezorgd,
zou een nog beter resultaat hebben bereikt,
wanneer hij de overige spelers wat minder
gelegenheid tot chargeren had gegeven.
Daardoor werd het er bij de larmoyante
Antje en het toch al onsympathieke onder
wijzersechtpaar net even te dik opgelegd.
Ook zonder deze overdrijving is de situatie
al „dramatisch" genoeg.
De bezetting werd voltooid met een kin
derlijke Liesbeth van mejuffrouw G. Loog-
man en een beheerste notaris van A. van
Breukelen. Het publiek dat gedurende de
opvoering telkens door „open doekjes" van
zijn medeleven blijk gaf, beloonde de
spelers na afloop met een langdurig ap
plaus, waarna de danslustigen onder hen
tot 2 uur het hart konden ophalen.
HAARLEM, 6 Januari 1951
ONDERTROUWD: 6 Jan.. H. J. Kruiden
berg en H. W. M. Deuling.
BEVALLEN van een zoon: 4 J^n., T.
BuschmanKooijjJ. H. M. de Wit—Schoo-
nebeek.
BEVALLEN van een dochter: 5 Jan., C. de
Roo—Rubenga; M. SplinterMeier.
OVERLEDEN: 4 Jan., C. J. van den Bos,
76 j., Maerten van Heemskerkstraat; 5 Jan.,
C. M. Goedvolkvan Prijffel. 74 j., Juliana-
straat; L. P. M. Mollmann—Lammers, 77 j.,
Kamperlaan; M. Bogaart—van Aste, 83 j.,
Zomerkadc.
De joyeuze intocht van de nieuwe rector
en zijn echtgenote.
gezamenlijk in oprechtheid en waardigheid
te streven naar de instandhouding van de
normen waarop de gemeenschap berust en
van de beschaving die daarvan het funda
ment vormt. Aan de vertegenwoordigers
van degenen die deze opdracht gaven
wethouder Geluk namens de overheid en
enkele leden van het curatorium als scha
kel tussen school en gemeentebestuur
beloofde de rector dat er hard gewerkt zal
worden door leraren en leerlingen om bij
te dragen tot de opheffing van onzeker
heden en het doen groeien van nieuwe
zekerheden, waardoor de gymnasiale tra
ditie dan vanzelf ongebroken zal blijven.
De „installatie" werd besloten met het
zingen van het Amicitialied.
De op 1 Januari 1946 opgerichte toneel
vereniging „Heemstede-West" vierde Zon
dagavond in hotel „De Leeuwerik" te
Haarlem haar eerste lustrum met een op
voering onder leiding van Jan Verkoren
van de moderne Amerikaanse comedie „Per
Luchtpost". Men zal zich wellicht herinne
ren dat enkele seizoenen geleden het ge
zelschap van Cor Ruys, met de daaraan
toen nog verbonden actrice Myra Ward in
de rol van de ondernemende dochter, een
succesrijke serie voorstellingen van dit
aardige en door Jan Teulings handig ver
taalde blijspel van Norman Krasna ook
hier ter stede gaf. Het is natuurlijk even
zinloos als onbillijk, hoewel de keuze van
het stuk het bijna onvermijdelijk maakt,
om een vergelijking te trekken. Maar voor
de zoveelste keer dient men zich toch af te
vragen waarom amateurs zich doorgaans
vergenoégen met de afvalproducten van
het beroepstoneel.
Doch hoe dan ook, de zaal was voor het
gróótste gedeelte gevuld rnet mensen, die
dit populaire stuk blijkbaar nog niet ken
den en voornamelijk ten gevolge daarvan
behaalden de spelers meer succes dan
waarop hun prestaties aanspraak konden
maken. Men begon al met de handicap van
een veel te klein toneel, waardoor men
minder bewegingsvrijheid genoot dan de
situatie dikwijls vereiste. Bovendien klonk
het tempo van de woordenwisselingen
niet alleen niet snel, maar tevens niet ge
varieerd genoeg. Verder was men aller
minst gelukkig met de rolbezetting, waar
voor men over het algemeen, speciaal wat
het vrouwelijk gedeelte betreft, de ge
schikte types miste. De heren brachten er
het meest van terecht, ofschoon zij ener
zijds te vooropgezet komiek probeerden te
zijn en anderzijds daartoe ruimschoots
aanleiding gevende scènes te weinig uit
speelden. In het bijzonder moet genoemd
worden Jan Verkoren als de charmante
luitenant met verlof, die in ieder geval
over een natuurlijke toon beschikte. Waar
om echter de naam van diens aangebedene
door iedereen bij wijze van uitzondering
op z'n Hollands werd uitgesproken, mag
een raadsel heten. Ook John Moseman als
de burgerlijke verloofde en Joop Portegies
als de zich eveneens op het minnepad be
gevende sergeant hadden talrijke aardige
momenten. Theo Donkerlo was zeker niet
de aangewezen figuur om de bezorgde
rechter en vader uit te beelden.
„Heemstede-West" heeft het zich voor
deze feestelijke avond niet bepaald ge
makkelijk gemaakt. Gelukkig hebben wij
wel eens sterkere voorstellingen van deze
vereniging meegemaakt, zodat er geen
reden bestaat aan de volgende periode van
vijf jaren niet met vertrouwen tegemoet
te zien. In vrolijke stemming begon het
bal, dat tot drie uur duurde. D. K.
Bij Koninklijk Besluit is aan de heer J.
C. Stuart, notaris te Haarlem, het Bronzen
Kruis toegekend wegens zijn dapper gedrag
en beleidvol optreden in Mei 1940 als com
mandant van het 1ste peloton van de 9de
compagnie luehtdoelrnitrailleurs bij Hedel
en Culemborg. De commandovlag van de
voormalige 9e compagnie luchtdoelmitrail
leurs 'heeft een plaats gekregen op het
regimentsbureau van het Regiment Lichte
Luchtdoelartillerie „Betuwe" in de Kou-
denhomkazerne te Haarlem.
Vandaag is de heer F. A. Franzel veertig
jaar werkzaam bij de N.V. Stork Hijsch. Ter
gelegenheid daarvan is hij vanmorgen ge
huldigd. In de kamer van de directie voerde
ir. C. H. Holgen het woord en bood de
jubilaris een geschenk in enveloppe en een
radiotoestel aan. Mevrouw Franzel ontving
bloemen.
Later begaf de familie Franzel zich naai
de cantine, waar verscheidene collega's het
woord hebben gevoerd. De heer B. Hannen-
berg gaf een overzicht van de afgelopen
veertig jaar, de heer J. ter Smitten haalde
in het Twents enige herinneringen op en
overhandigde namens de afdeling smederij
een kistje sigaren en een zilver bestek en
de heer J. F. W. Megelink bood namens het
jübileumfonds een radiotafel en een vloer
kleed aan.
Het mannenkoor, bestaande uit leden van
het bedrijf, zong een aantal liederen.
De 200 ton metende kustvaarder „Hol-
landia" uit Groningen, die bij Monster was
gestrand, is Zaterdagmiddag bij hoog water
op eigen kracht vlot gekomen.
Niet minder dan acht getuigen marcheer
den hedenochtend de zittingszaal van hét
paleis van justitie binnen, om tegenover
de Haarlemse politierechter het hunne te
zeggen over een burenruzie in de Staring
straat. Daarbij waren lelijker woorden ge
vallen, dan wij. ze in de krant kunnen zet
ten, jnaar het kwam hierop neer dat vol
gens de dagvaarding de ene dame haar
twijfel had uitgesproken over de proper
heid van de andere door middel van het
woord „goor" en daar een aantal zelfstan
dige naamwoorden aan had toegevoegd,
die het ganse terrein der maatschappelijke
en individuele onvolkomenheden bestre
ken. Tenslotte had de ene dame de andere
verzocht een langdurig bezoek aan het
kerkhof te brengen onder medeneming van
haar doppertjes en worteltjes. Of dit laat
ste nu een advies tot het ter plaatse berei
den van groentesoep inhield, kon niet wor
den vastgesteld.
De verdachte dame begon haar verkla
ringen met: „Meneer de voorzitter, da's
nou de vrouw waar de hele Staringstraat
mee overhoopt legt".
„Ligt", zei de officier.
Wat de verdachte maar zeggen wilde,
was dat zij alleen de woorden had her
haald, die de klaagster zelf altijd gebruik
te. Mét bronvermelding. Wèl had zij ge
zegd: „Kijk naar je eige. Je bent zelf een
viezerik". Hetgeen ook al een strafbaar
feit oplevert.
De eerste drie getuigen brachten de
stand op 3-0 voor de klaagster. Eén was
zelfs bereid om op haar verklaringen nóg
een eed te doen, maar dat vond de politie
rechter nu weer niet noodzakelijk. Daarna
kwam de dechargerende tegenpartij in de
aanval. De eerste begon met de verklai-ing-
dat er in het leven altijd oorzaak en gevolg
zijn. Toen deze uitspraak de rechter niet
vermocht te boeien, zei hij: „Ik heb een
vrouw gezien die het aandreef en een
vrouw die over haar drift heenkwam".
Maar tenslotte moest hij toegeven, dat hij
niets had kunnen horen van het gespro
kene. De twee volgende getuigen wilden
de stand weer op gelijke voet brengen
door te zeggen dat zij gehoord hadden dat
er niet gescholden was door de verdachte.
Hetgeen door de rechter werd gecorrigeerd,
want die zei, dat zij ten hoogste niet ge
hoord hadden, dat er gescholden was. De
vierde getuige a décharge trapte toen in
eigen doel, want hij verklaarde dat hij'
zich best voor kon stellen, dat de verdachte
gescholden had. Reden waarom de officier
die vond dat het gekwek maar eens uit
moest wezen, vijf-en-twintig gulden boete
eiste.
„U heeft het laatste woord", zei de rech-,
ter.
„Hoger beroep", zei de verdachte.
De rechter deed er vijf gulden af.
Toen nam verdachte het allerlaatste
woord. „Zij is de. schrik van de Staring
straat", zei zij en wees met dreigende vin
ger op de klaagster.
VOOR DE GEREPATRIEERDEN
Zondag organiseerde de Indisch Hol
landse Jeugdbond een cabaretavond voor
de gerepatriperden in hotel „Duin en Daal"
Ook bewoners van „Iepenhove" en „Zo-
merzorg" waren uitgenodigd. De zaal was
stampvol. Het programma bestond o.a. uit
cowboymuziek, een tweetal sketches, een
showdans en een wajang-dans, door Frans
de Ceuninck van Capelle. Na het afwerken
van het cabaretprogramma werd er ge
danst.
Het was een geslaagde avond .waaraan
alle aanwezigen met genoegen zullen te
rugdenken."
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Volgens het Londense blad „The People"
hebben twee Tsjechoslowaken plattegron
den van een Tsjechoslowaakse uranium -
mijn naar Engeland gesmokkeld. Deze
documenten bevatten de volledige platte
gronden en andere geheimen van de mijnen
te Jachymov, een der grootste bronnen van
de Sovjet-Unie voor uranium, aldus het
blad. De twee smokkelaars „Jiri en Jan",
zijn leden van de Tsjechoslowaakse onder
grondse beweging. Zij hadden zich voor
dwangarbeid in de mijn te werk laten stel
len en gebruikten een miniatuur-camera
om documenten te fotograferen en stalen
ook monsters erts.
Toen zij op het punt stonden om te ont
vluchten, werden de twee mannen en een
medeplichtige, Jarda, aangehouden en
ondervraagd. De geheime politie vond een
monster erts in de zak van Jarda, die
daarna werd terechtgesteld, dooh de an
dere twee werden vrijgelaten. Zij wisten te
ontsnappen en de ondergrondse zorgde voor
hun reis naar Londen.
De uitgebrande zijbeuk met het poortje (1600).
Zaterdag is te Amsterdam de kunstschil
der Floris de Groot overleden.
Floris de Groot, wiens werken een sterk
persoonlijk karakter droegen, was een be
scheiden mens. Nog geen jaar geleden, op
25 Februari 1950, werd in het Huis Van
Looy een eretentoonstelling geopend ter
gelegenheid van zijn zestigste verjaardag.
Deze tentoonstelling, die voor velen een
grote verrassing was, is de enige geweest
die De Groot ooit gehouden heeft.
Zijn werk, dat aanvankelijk aansloot bij
de Franse impressionisten, verdiepte zich
in later jaren. Het streven om het waarge
nomen licht weer te geven maakte plaats
voor de bezinning op de geestelijke gesteld
heid der waarneembare wei-kelijkheid.
Zijn beste werken getuigen van een grote
innerlijke concentratie. Hij was een fijn
zinnig mens, die in een voortdurende staat
van verwondering over het steeds zich ver
nieuwend aanschijn der aarde verkeerde.
De Groot werkte vele jaren in Haarlem
en omgeving. De onderwerpen, welke hem
het meest boeiden, waren wijde polder
landschappen, tuinen en stadsgezichten.
De stoffelijke resten van de overleden
kunstenaar worden morgen om 15 uur op
de begraafplaats te Westerveld ter aarde
besteld.
Te Maarsbergen is een bestel-auto
'geslipt en tegen een boom gereden. Een 14-
jarig meisje, dat bij de boom stond te wach
ten, raakte bekneld en overleed korte tijd
later. De inzittenden van de auto, een
chauffeur uit Nijmegen en een monteur uit
Amsterdam werden ernstig gewond.
Zei ik niet, dat Velsens kerk ons raadsels
opgeeft? En dit is nog maar één van de
vele. Natuurlijk, wij zullen hier moeten
gaan graven en alles „grondig" onderzoe
ken. Daaraan zal ik met hart en ziel mee
doen.
Velsens kerk staat op een heuvel is
het een oud binnenduin? Of is het een terp,
door mensenhanden opgeworpen, of beide?
Toekomstige opgravingen zullen het ons
leren.
Angstig dicht is de waterwolf, die in het
Wijkermeer duchtig kon spoken, deze
heuvel genaderd. Wanneer? In de middel
eeuwen, of al eerder? Wij weten het niet
zeker. Maar bekend is, dat men eeuwen
geleden, staande in de luwte van de kerk
muur, tientallen zeilen zag van voorbij
varende schepen, die de binnenweg van
Noord naar Zuid verkozen boven de ge
vaarlijke zee. Ziet u daar in gedachten die
oude kerk staan op zijn verhevenheid, als
een bastion aan, misschien soms wel in
het water? Was daarom mogelijk de kerk
hof (later pas sprak men van het kerkhof)
aan vier zijden omgeven door een muur
die hoger was dan normaal?
Romeinse vondsten zijn hier, bij mijn
weten, nooit gedaan en dat de vier gees
tige toegangspoorten op de hoeken lagen
ziet er al evenmin Romeins uit.
Toch is het heel lang geleden, dat de
naam Velsen voor het eerst in het licht
der historie opduikt. Dat is in de oorkonde
van Karei Martel uit 730. Er wordt daar
gesproken van een kerk in Felison, lig
gend in „Kinneheim" en ook wordt ge
noemd de „fluvium Velisena", waarmee
mogelijk de beek is bedoeld die langs de
kerkheuvel stroomde (later: Engelmun-
dusbeek). Dat dit vroeger een snelstro-
mend riviertje is geweest kunnen wij nog
zien aan het laatste deel dat van de oude
bedding is bewaard gebleven. Maar 't is
te: vrezen, dat dit historisch stukje niet
lang meer zal bestaan; 't is kostbaar
bouwterreinOok de kleine delta, die
wij op oude kaarten aantreffen aan de
uitmonding in het Wijkermeer, wijst op
het rivierkarakter.
Volgens overlevering stichtte de Angel
saksische zendeling Engelmundus, zeer
waarschijnlijk op aanwijzing van Wille-
brord zelf, omstreeks het jaar 700 op deze
plaats de eerste kerk.
Velsen wemelt van beroemde namen:
ook Bonifatius moet hier drie jaar hebben
Slotkoers
Openings
Vrijdag
koersen
3-3)4 Ned. 1947
97 gl
96%
A. K. U
171)4
173
Lever Brothers
229
234)4
Philips Gloeil.
234 K
237
Kon. Petroleum
312 gl
316)4
A'dam Rubber
122 gb
127
Holl. Amer. Lijn
187)4
190
Ned. Scheepv.Unie
157 gl
161)4
H. V. A.
116 gl
117
Deli My
107 gl
107)4
Amsterd. Bank
167)4
168
Rotterd. Bank
180
180
Twentse Bank
174
174
Anaconda Copper
43%
43)4
Bethlehem Steel
54
55
Republic Steel
36%
45)4
Shell Union
595/.s
58
Tidewater
39/4
38
47%
47
ex. div.
^VVyKER.
MEER
De kerk op de ommuurde heuvel in de 16e eeuw.
Morgen zal het vijftig jaar geleden zijn dat de vereniging „De Haarlemse Pers" werd
opgericht, de eerste organisatie van journalisten in de Spaamestad. Ter gelegenheid
van dit feit hield de Kennemer Journalistenvereniging Zaterdagmiddag in de sociëteit
„Teisterbant" een bijeenkomst voor haar leden ter inleiding van de officiële herden
king die in Mei zal plaats hebben. Op dit:samenzijn werd de nestor van de vereniging,
de thans 73-jarige heer W. F. Beeremans, door de voorzitter, de heer W. van Willige,
gehuldigd. Als souvenir ontving hij een exemplaar van het boek van de heer
Robert Peereboom„Het Dagblad".
gewoond. Het oudste stuk van het tegen
woordige gebouw, de Noord- en de West
muur, dateert van 1150; de toren is er
later (ongeveer 1300) vóór gezet. Prach
tig, die stugge, grauwe muur van tufsteen-
blokken; met heel in de hoogte de kleine,
thans dichtgemetselde Romaanse vensters.
Toch moeten er tussen dat eerste kerkje
(dat misschien van hout was) en de tegen
woordige, nog enige andere kerken hebben
gestaan. Want vergeet niet, dat hier ont
zettend veel gebeurd is en dat de Noor
mannen hier in de vroege middeleeuwen
duchtig hebben huisgehouden. In 1063
horen wij de naam Velsereburg en moge
lijk houdt deze verband met het vesting-
öchtige karakter van de kerkheuvel, waar
de bevolking zich in tijden van nood kon
terugtrekken.
Maar ook in de latere middeleeuwen
moet de kerk herhaaldelijk „een veer
laten" en de geblutste en herstelde muren
spreken hier boekdelen. Dan, omstreeks
1500, komt er een tijd van rust en bloei
en d^n krijgt de grijze kerk z;jn grootste
uitbreiding. De Zuidmuur wordt vervangen
door prachtig gemetselde bakstenen bogen,
rustend op korte, achthoekige zuilen en
er komt een grote, lichte gothische ruimte
aan die kant bij. Maar, die glorie duurt
niet lang! Als in 1573 de Spanjaarden in
niet al te beste stemming van Alkmaar
terugtrekken is het weer mis en erg ook.
Een tekening uit 1607 laat ons zien, hoe
toen nog de ruïnes daar stonden: het koor
totaal vernield, de sacristie in puin, de
nieuwe zijbeuk zonder dak en geheel uit
gebrand.
Als dit alles later weer is afgebroken
en de rest hersteld, heeft de kerk zijn
huidige, kleinere gedaante aangenomen.
De bogen van de Zuidmuur zijn haastig
dichtgemetseld en de verlaagde muren
van de zijbeuk omsluiten nu een binnen
plaats. Maar, laat u dit niet weerhouden
om ze eens te gaan bekijken! Want nergens
in ons land vindt u zulke prachtige bak
steen en in zoveel soorten als hier. Het is
een kleurensymphonie van paars en wijn
rood, dofbruin, rose, zachtgeel en fel
oranje, die in ons grijze Noorden een lust
is voor het oog! Nog draagt Velsen het
Lam met de kruisvaan in zijn wapen en
nog staat daar, gehavend maar onwrik
baar, die oude kerk, als een symbool voor
onze tijd; geloof overwint alles!
Alpïiard, 5 te Antwerpen.
Amstelkerk. 5 v. Loblto n. Porto Amboin.
Amstelvaart, 5 v. Bombay n. Colombo.
Atlas, 5 v. R'dam.
Amedijk, 4 te Coatzacoalcos.
Amstelpark, 5 v. Suez n. A'dam
Aagtedijk. 5 375 m. NW. Flores.
Alcyone, 5 700 m. O.tN. Bermuda.
Alderamin, 6 verw. Bordeaux v. Dakar.
Aludra, 5 120 m. O. Santa Catharina eil.
Am stel diep, 5 350 m. W. Finisterre.
Almdijk, 7 verw. te Houston.
Aagtekerk, 7 v Genua n Port Said
Aalsdljk, 7 te Le Havre v New Orleans
Abbekerk, 7 te Adelaide v F reman tie
Alamak, 7 te Basrah v R'dam
Albireo, 7 te Montevideo
Aldabi, pass 7 Ouessant
Alioth. pass 7 Finisterre
Andijk, 7 v. Houston te Tampa.
Alkaid, 8 te Parnagua.
Alpherat, 3 v. Boston n. Baltimore.
Amsteldiijk, 7 v. Antwerpen.
Arkeldijk, 5 te New Orleans.
Ariadne, 7 te A'dam v. Lissabon.
Bacchus, pass. Inagua.
Boissevain, 5 300 m. NO. Mauritius.
Bennekom, 6 te Callao.
Bali, 6 v. Halifax v. Alexandrië.
Bengkalis, pass. 6 Kp. St. Vincent.
Bintang, pass. 7 Perim.
Blitar, 6 v. Djakarta n. Singapore.
Boskoop, 7 te Kingston.
Breda, 7 te Salaverry.
Britsum, 8 te Savona v. R'dam.
Bantam, 5 v. Soerabaja te Makassar.
Bloemfontein, 8 v. Southampton.
Blommersdijk, 6 te Baltimore.
Ceronia. (t), 5 470 m. W. Minicoy.
Chama (t), 5 900 m. O.NO. Martinique.
Cleodora (t), te Thameshaven v. Frederica,
Cl a veil a 6 te Rastanura.
Caltex Delft, 5 in Golf v. Oman.
Caltex Nederland, 5 in Perzische Golf.
Caltex Leiden, 6 te R'dam v.' Rastaöüra.
Caltex The Hague, 7 te R'dam v. Rastanura.
Chitral, 7 400 m. O.ZO. Dondrahead.
Corilla. 8 v. Cuca?ao n. Takoradi,
Cottica, 7 v. Paramaribo n. Ponta del Gada.
Delfland, 4 te Santos,
Delft, 5 40C m. W. Ouessant,
Delfshaven, pass, 7 Catherine Point.
Esso Amsterdam, 7 verw. Mississippi.
Enggano, 5 te Genua.
Esso Den Haag (t). 5 850 m. NO. Barbados.
Edam. 7 v. Antwerpen.
Eemdijk, 6 te Vancouver.
Farmsum, 5 v. Tampa n. R'dam.
Friesland, 7 te Suez.
Gooiland, pass. 5 Evenaar.
Ganymedes, 5 120 m. W.t.Z. Molendo.
Garoet, 7 v. Port Said.
Groote Beer, 11 verw. A'dam, b u. ontschepen'.
Hecuba, 5 v. Ponta del Gada.
Hydra, 6 v. Cartagena n. Puerto Barrios.
Helder, 5 dwars Cayenne.
Hermes, 5 525 m. NO. Flores.
Hersilia, 5 310 m. w. Finisterre.
Helena, 6 te Trinidad v. Georgetown.
Hoogkerk, 6 v. Beira.
Haarlem. 6 v. Curacao.
Hercules. 7 v. Patras n. Piraeus.
Ittersum, 5 te Mobile v. Antwerp én.
Indapoera. pass. 7 Finisterre
Johan v. Oldenbarnevelt, 5 600 m. O.ZO. Diego
Cargia.
Japara, (KRL), 5 v. Houston n. New Orleans.
Jupiter, 6 v. R'dam n. Lissabon.
Kota Baroe, 6 te Belawan.
Kota Inten, 5 bij Anderhalfgraadskanaal.
Kieldrecht, 5 v. Suez
Klipfontein. 6 v. Mombassa n. Aden
Kota Agoeng, 7 te Genua
Laertes, 3 te Belawan.
Loosdrecht, pass. 5 Gibraltar.
Luna, 4 v. Tel Aviv n. Patras
Lombok, 5 420 m. O.NO. Samar eil.
Laagkerk, 6 te Genua
Lekkerkerk, 6 v Bombay n Karachi
Leuvekerk, pass 7 Gibraltar
Loenerkerk, 6 v Port Said n Genua
Lutterkerk, 8 v. Rastanura te Koweit.
Lindekerk, 6 v. Muscat.
Meerkerk, 5 v. Genua n. Port Said.
Modjokerto, 4 v. Djakarta te Soerabaja.
Maashaven, pass. Ouessant.
Maas, 5 v. Maracaibo n. Ciudad Trujillo.
Merwede, 5 80 m. ZO. Bermuda
Metula (t). 5 420 m. ZW. Flores.
Murena (t), 5 150 m. O. Aden.
Mijdrecht (t), 5 ca. 775 m. N.t.O. eil A'dam.
Marken, 7 te Dakar
Muiderkerk, 6 v Teneriffe
Mataram, 7 te R'dam v. Djakarta.
Meliskerk, 6 v. Singapore n. Hongkong.
Mentor, 6 te R'dam v. Valencia
Midas, 6 te Lissabon.
Noordam, 5 480 m. O. Kp. Race.
Noordwijk, 18 verw. Nordenhamn.
Nestor, 7 te Algiers
Nieuw Amsterdam, 6 v Norfolk n Curasao
Oranje Fontein. 6 te East London.
Omala (t), 5 v Singapore n. Miri.
Overijsel, 5 700 m. Z.ZO. Dondrahead.
Ovula (t), 5 te Balikpapan n. Manilla.
Ondina, pass 7 Sombrero eil
Oranje, 7 rede Singapore
Oranjestad, 6 te Antwerpen
Orion, 7 te Izmir v. Ista.nboel.
Papendrecht, pass. 5 Brothers.
Poelau Laut, 5 v. Soerabaja n. Djakarta.
Polydorus, 5 v. Aden n. Suez.
Prins Willem IV, pass 5 Gibraltar.
Prins Frederik Hendrik, pass. 5 Dover.
Prins Willem III, 5 v. Burriana n. Londen.
Prins Alexander, 5 500 m. NO. Flores.
Prins Johon W. Frlso, pass. 5 Theemsmonding.
Plato, 3 v. Fort de France n. Dominica.
Prins Philips Willem, 6 te Antwerpen.
Prins Willem II, 6 verw Antwerpen.
Prins Willem V, 6 v Dakar n Douala
Ruys. 31 v. Hongkong te Yokohama.
Rotti, pass. 5 Kp. Palos.
Roeblah, 7 v Port Said n Marseille
Rossum, pass 7 Dungeness
Rijnkerk, pass 7 Finisterre
Ranchi, 3 v. Aden.
Riouw, 3 te Djakarta.
Rijnland. 5 v. Las Palmas.
Samarinda, 5 te Tacoma
Stad Maastricht, 5 v. R'dam n. Spezia.
Sloterdijk, 5 te Houston v. Galveston.
Stad Arnhem, 5 te Huelva, verw 8 te R'dam.
Stanvac Talang Akar, 5 te Tj. Uban.
Sommelsdijk. 5 v. Hamburg n Antwerpen.
Sunetta, 5 250 m. O. Kp. Santa Maria.
Sabang, 7 v. Colombo n. Singapox-e.
Sóes'tdijk. 7 v. Singapore n. Penang.
Stad Breda, 7 v Vancouver n Japan
Sibajak. pass. 7 Finisterre.
Scherpendfècht (t), 7 v. Philadelphia n. Sidon.
Schiedijk, 7 te Londen.
Stêntor, 6 te Valenca v. Izmir.
Trompenberg, 5 v. Savanna n. Le Havre.
Tiba, 5 150 m. Z.ZO. Bahia.
Tjipanas. 5 530 m. W. Kaapstad.
Tomori, 5 160 m. O.ZO. Socotra.
Telamon, 6 te Laguaira v. Turks eil.
Tiberius, 6 v. New York te Port au Prince.
Tjimenteng. 3 v. Nagoya te Yokohama.
Tarakan. pass 5 Gibraltar
Tosari, 7 voor Alexandrië kruisend slecht weer.
Telresias, 4 te Djakarta.
Theseus, 7 v. Malta n. Ban.
Titus, 7 v. Alexandrië n. Beyrouth.
Utrecht, 5 600 m. ZO. Fernando Noi-onha.
Veendam 5 v. New York n. R'dam,
Venus, 7 v. Algiers n. Gibraltar.
Volendam, 6 v. Port Said.
Westland. 5 210 m. Z. Teneriffe.
Winterswijk, 5 500 m. N. St. Helena.
Weltevreden, 7 v. Semarang.
Westerdam, 8 11 u. voorgaats Hoek v. Holland.
Winsum, 6 v. Antwerpen n. Punta Cafdon.
Zeeland, 8 te Madras.
Te Amsterdam is op 76-jarige leeftijd
overleden de tekenares Nelly Bodenheim.
Zij heeft vooral bekendheid gekregen door
haar prentenboeken. In 1895 debuteerde zij
in „De Kroniek" mei een gekleurde illu
stratie van het liedje „Toen ik op Neer-
lands bergen stond".
