Ook accordeonisten speelden in de Concertzaal
op de tweede dag van het muziekconcours
fothStafó Cl&C
müm
m
I0RR
Kort en Bondig
MAANDAG 2 2 JANUARI 19 51
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
ifaSt feornt Uii/
Clubmatch Kynologenclub
„Kennemerland"
Eerste hulp bij atoombom
aanvallen
De griep in
Haarlem en omgeving
„De gelaarsde kat"
„Reis door aetherland"
De huurverhoging
Muzikale ervaringen op
Amerikaanse scholen
Nieuw Guinea-voordracht
voor „Neving"-jongeren
„Wat eeuwig leeft"
Electromonteur verkocht
wat hij repareren zou
Agenda voor Haarlem
Heimwee naar Veenhuizen
Nieuwe voorzitter van de
Centrale Commissie Filmkeuring
Heemstede
„Flora" in Croenendaal
Voordat de zaalwedstrijd van de afde
ling Noord-Holland van de Algemene Ne
derlandse Unie van Muziekverenigingen
gistermiddag voortgezet zou worden, werd
er medegedeeld, dat de heer D. Speets
door plotselinge ziekte geen zitting kon
nemen in de jury. In zijn plaats kwam
de heer M. Adam en verder fungeerden
weer de heer W. Roussel (nu voorzitter)
en de heer H. Verhaar als beoordelaars.
Een nieuw element was op deze tweede
dag het optreden van accordeon-ensembles.
In de vierde afdeling Accordeon kwam
als eerste het junioren-gezelschap „Sempre
Melior" uit Den Haag. Onder leiding van
Th. Helsdingen speelden de dapper muzi
kantjes geestdriftig een Wals van Joh. B.
Kok en vervolgens goed genuanceerd een
Andante grazioso van Joh. B. Kok. (382,
punten, tweede prijs). De senioren ver
tolkten in de derde afdeling met zorg voor
doeltreffende dynamiek het verplichte
nummer „Spelende golven" van R. Wasse
naar. Het vrije werk, de ouverture „Am-
phion" van Cerfontaine werd, behoudens
enige oneffenheid, behoorlijk gespeeld.
(382 punten, tweede en extra prijs).
Een goede indruk maakten hierna
„Cieres Vrienden" (dirigent H. Ciere) met
beschaafd en expressief spel bij de uitvoe
ring van het verplichte werk. Goed sa
menspel kenmerkte de vertolking van het
vrije nummer, de fantasie Herfststemming
(365 punten, tweede prijs). In de eerste
afdeling Accordeon kwam „Grandioso"
uit, dat als verplicht werk de bekende
Stephanie-gavotte van Czibulka speelde,
soms met wat te veel individuele voort
varendheid met ongelijkheid als gevolg.
„Improvisatie" van K. H. Hoed kreeg een
vlakke uitvoering (368 punten, tweede
prijs).
„Ontspanning na Arbeid" uit Purmer-
land, dat de vorige week door ziekte van
een aantal leden verstek moest laten gaan,
kwam nu in de derde afdeling Fanfare
aan de beurt. Bij de uitvoering van het
vrije werk „Premiers Lauriers" van R.
Deneufbourg trad de ongunstige klankver
houding in de bezetting aan de dag. De
rhythmische afwerking wenste men zorg
vuldiger. In aanleg was de voordracht
veelbelovend. Verdienstelijk werd de ver
tolking van het vrije werk, waarvoor de
dirigent L. Poulain betere klankverhou
dingen vond (318 punten, derde prijs).
Het zal goed gaan met de beoefening
van harmonie- en fanfaremuziek in ons
land, wanneer werken als de Partita pic-
cola van G. H. Boedijn (verplicht nummer
in de tweede afdeling) tot het vaste réper
toire gaan behoren. „St. Caecilia" uit
Heemskerk, dirigent L. Tervoort, gaf er
een zeer muzikale, beheerste uitvoering
van. Door de keuze van het vrije werk
Fantasie pastorale, eveneens van Boedijn,
hield „St. Caecilia" het optreden op be
langrijk peil. Het opvallend goed geïnstru
menteerde stuk, lastig voor het bewaren
der zuiverheid, kreeg een geladen voor
dracht, een enkele keer met een dreiging
van ontstemming (351 punten, tweede
prijs).
Het fanfarecorps „Kunst na Arbeid" uit
De Rijp, verleden week door ziektegeval
len verhinderd te komen, trad nu op in
de eerste afdeling Fanfare met het ver
plichte werk „Maskerade" van G. I-I.
Boedijn. De partituur bood het corps moei
lijkheden en - de - voofdi-aeht werd te neu
traal. Dirigent D. Veenman gaf een be
wuster karakter aan „Elöa" van F.
Mourque, waarvan frisse klank de beste
kwaliteit werd (379 punten, tweede en
extra prijs).
De arbeiders-muziekvereniging „Voorne
en Putten" uit Nieuwenhoorn had eveneens
moeite om het ware karakter van „Mas
kerade" te laten spreken. Ook technisch
was alles nog niet in de haak. De uitvoering
van „Les Vikings" van H. Vilette leed door
ónzuiverheid. Aan het spel ontbrak over
tuigingskracht en muzikale spanning (353
punten, tweede prijs).
„Concordia" uit Hoogkarspel onder lei
ding van B. Roemer gaf een pittige en
karakteristieke uitvoering van „Maskerade"
behoudens een paar vlekjes gaaf en tech
nisch beheerst. Zeker was dit de beste
prestatie van de middag in de eerste af
deling. Met de vertolking van de Folklo
ristische Paraphrase van G. Boudijn was
ADVERTENTIE
ia't
tMoi,
een doel. treffende bril
WEBER
Grote Houtstraat 166 - Haarlem
Onder grote belangstelling hield de Kyno
logenclub „Kennemerland" in de beneden
zaal van het gebouw van Haarlemse Kegel
bond haar jaarlijkse clubmatch.
Het maximum aantal van 95 honden be
horende tot 35 rassen paradeerden voor zes
keurmeesters, die de exemplaren niet alleen
jo volgorde van kwaliteit plaatsten maar
tevens uitvoerige rasbeschrijvingen per
Microfoon gaven. Tot de beste van de match
werd uitgeroepen de Friese jachthond een
log weinig bekend Nederlands ras de
Wetterbouw „Joep" van mverouw E. PI. ter
Bruggen—Hugenholtz, Heemstede. Eén na
beste de gladharige foxteruier „Vosje of Joy"
van deheer N. Ph. A. Gunckel, Haarlem. Op
drie na de beste de Chow Chow „Luchow
Panja" van de heer W. Taaie, Haarlem.
In goed bezette kinderklasse werden de
vier hoofdprijzen gewonnen door: Johke
Heerkens Thijssen, als zigeunerinnetje met
oen Puli (Hongaars herdershondenras). Jan
Hein Heerkens Thijssen met rode Cocker
spaniel, als jagertje, jongejuffrouw Reyerga
Met Chow Chow als Chineesje, Claartje Heer
lens, Thijssen met Schotse terrier als Schots
Meisje.
men met zo gelukkig wat de stemming be
treft. De dirigent voelt het karakter van
deze muziek meestal wel goed aan. (339
punten, tweede prijs).
Succes van Johez
Het concours werd hierop voortgezet met
de afdeling Uitmuntendheid. Van de Johez
Harmonie uit Haarlem hoorden we een
uitvoering van het verplichte werk, de
ouverture „Undine" van A. Lortzing. De
dirigent J. A. Meng besteedde veel aan
dacht aan de détails en nuancering. In het
samenspel waren echter tekortkomingen
en minder geslaagde intonaties te consta
teren. Ook wenste men wat meer samen
hang in de ontwikkeling. Overigens werd
er verdienstelijk werk geleverd. Op hoger
plan kwam Weber's Jubel-Ouverture (414
punten, eerste en extra prijs).
De Harmonie Tuindorp Watergraafsmeer
uit Amsterdam, gaf van Lortzing's Ouver-
türe een voortvarende uitvoering met te
hevige klankexplosies, een euvel, dat vrij
wel bij elk corps tot nog toe opgemerkt
moest worden. Dirigent W. G. de Buyzer
had overigens zijn corps goed voorbereid.
Het speelde met behoorlijke beheersing van
de techniek. Een zeer goede indruk maak
ten de Amsterdammers met de ouverture
„Yelva", vlot en kernachtig gespeeld (356
punten, tweede prijs).
De R.K. Harmonie Crescendo uit Hille-
gom begon de ouverture „Undine" in een
goed getroffen sfeer, die getuigde van de
muzikale zin van de dirigent L. v. d. Hoef.
Bij de vertolking van de Suite de Ballet
van Fr. Popy kwamen de onvolkomenheden
in het individuele spel der corpsleden voor
de dag. zoals het minder ideale treffen der
toonsafstanden en het ongelijk reageren
(319 punten, derde prijs).
De onderlinge zuiverheid was aanvan
kelijk ook niet ongerept bij de uitvoering
van de ouverture „Undine" door Verkades
Harmonie uit Zaandam. Gaandeweg werd
dit beter. De dirigent Freek de Jong leidde
met. veel élan. Een behoorlijke techniek
droeg bij tot een zeer te waarderen resul
taat. De uitvoering van Doudijn's „Rossi-
niana" getuigde wederom van de uitsteken
de hoedanigheid van het korps (365 punten,
tweede prijs).
De avondwedstrijd
Voor een goed begin van de avondwed
strijd zorgde de Harmonie „Excelsior" uit
Haarlem. Uitkomend in de afdeling Uit
muntendheid Harmonie gaf het onder lei
ding van zijn dirigent J. M. Peters een res
pectabele uitvoering van de ouverture „Uu-
dine" van A. Lortzing, meestal mooi van
klank en met behoud van muzikale span
ning. Een sprankelende vertolking van de
„De panisohc-, verlammende angst voor
de atoombom moet de wereld uit. Het is
een wapen welks verwoestende kracht vele
malen groter is dan die van alle eerder
bekende strijdmiddelen, maar het is on
juist te menen dat men hier in alle op
zichten tot machteloosheid gedoemd zou
zijn."
Aldus de kern van het betcog dat dr. Jac.
W. Creyghton, hoofdmijnarts -te Heerlen,
op uitnodiging van de R.K. EHBO-veréni-
ging „St. Bernhardus" Zaterdagavond in
het Krelagehuis voor E.H.B.O.'ers en Rode
Kruismensen hield.
Hij besprak uitvoerig de resultaten van
het onderzoek, in Hiroshima en Nagasaki
ingesteld na de beide atoomexplosies in
Augustus 1945, en concludeerde dat het
geweldige aantal slachtoffers aldaar in de
eerste plaats te wijten was aan de weinige
bescherming die deze van bamboe en pa
pier gebouwde steden de inwoners boden.
Wat de uitwerking van een atoombom op
mensen en voorwerpen betreft: alles bin
nen een straal van 500 meter van het
springpunt verbrandt door de geweldige
hoeveelheid bij de explosie vrijkomende
hitte (het ,,flash"-effect), maar op enkele
malen die afstand kan een muur of zelfs kle
ding de mens veelal reeds voor de gevreesde
flash-verbranding vrijwaren. Een propor
tioneel veel groter gevaar is de volkomen
versplintering van alle glas door de kracht
der ontploffing: in Hirosjima zijn hele kan
toorgebouwen tot op 2 km van het spring
punt „leeggemoord" door de scherven en
splinters van hun eigen vensters. Dekking
zoeken, zo ver mogelijk uit de buurt van
de ramen, is dus uiterst belangrijk.
Veel minder groot zijn in tegenstelling
tot de algemene leken-opinie de gevaren
van de radio-actieve bijverschijnselen der
bom. Men onderscheidt alpha- en beta-
stralen, die slechts van enkele millimeters
tot IV2 centimeter in het menselijk lichaam
doordringen, en gamma-stralen en neu
tronen, die vrijwel door alles heendringen
en voor mens, dier en plant volstrekt dode
lijk zijn, maar daar staat tegenover dat deze
gamma- en beta-stralen slechts direct na
de explosie en tot op betrekkelijk korte
afstand van het springpunt (1800 meter)
optreden. De alpha- en beta-stralen blijven
veel langer actief )de krater van de expe-
rimentale bom van 1945 in Nieuw Mexico
is b.v. nog steeds „besmet") maar tegen
deze straling kan men zich vrij gemakke
lijk beschermen.
De heer Creighton sprak vervolgens uit
voerig over de vele problemen die de eerste
hulp bij een atoomoorlog zal hebben op te
lossen. Hij concludeerde dat er bij zulke
calamiteiten stellig „te veel slachtoffers
voor te weinig medici en ziekenhuisruimte"
zullen zijn, zodat de eerste helper veel zelf
standiger zal moeten optreden. Vooral
shock moet hij leren onderkennen en voorts
dient hij het recht (en de opleiding) te
krijgen om zo nodig zelf bloedplasma en
morfine-injecties te kunnen toedienen.
Uitvoerig behandelde de spreker voorts
de verschillende soorten verwondingen, die
na een atoomexplosie verwacht kunnen
worden en hun eerste hulp-behandeling.
Tenslotte deelde hij mede dat een regeling
van overheidswege ten aanzien van de
„atoombescherming" op stapel staat.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 20 Januair 1951
ONDERTROUWD: 20 Jan., J. W. de Vries
en M. C. Meijer.
GEHUWD: 20 Jan.. P. de Nijs en I. M. .T.
van Leuven: J. F. Ingen Housz en R. T.
Halbertsma; H. J. Kruijdenberg en H. W. M.
Deuling; J. Klunder en H. M. de Jong.
BEVALLEN van een zoon: 17 Jan.. E. M.
G. HartogBrakel; 19 Jan., J. M. J. Lensen-
Smits.
BEVALLEN van een dochter: 18 Jan., E. W.
OuborgCornmijs: 19 Jan., I. Visariusde
Jong, 2 d.; A, C. TukkerVerhallen: 20 Jan..
T. van Wirdum—van Loij.
OVERLEDEN: 18 Jan., C. P. van der Vlugt,
26 j.. Kamperlaan; 19 Jan., L. de Visser, 57 j..
Santpoorterplein: H. H. van Doorn—van der
Salm, 91 j., Middenlaan.
Geen ernstige gevallen
Het aantal ziektegevallen, in het bijzon
der door griep, is op dit ogenblik in Baax--
lem en omgeving niet meer aan het toe
nemen. In het ene bedrijf zijn er nu wel
wat meer zieken dan in de vorige week,
maar daartegenover staat, dat er ook be
drijven zijn waar een vermindering gecon
stateerd werd.
Twee huisartsen met grote praktijken
verklaarden, dat zij de overtuiging hadden
dat de griep hier al weer iets aan het af
nemen is. Bovendien hadden zij geen enkel
geval met complicaties onder hun patiën
ten, terwijl zij dit laatste ook van vele
collega's hadden vernomen.
De directeur van de Geneeskundige
Dienst te Haarlem verklaarde dat hij ook
nog niet van ernstige gevallen had gehoord.
ouverture „Die schone Galathé" van Fr. v.
Suppé volgde, overigens met enige onzui
verheid (373 punten, tweede prijs).
Het harmoniecorps Tuindorp uit Amster
dam gaf onder leiding van K. Brouwer een
door tempowisselingen onevenwichtige uit
voering van de ouverture „Undine". Er
waren onvolkomenheden ten aanzien van
samenspel en tooninzetten, maar ook wa
ren er ogenblikken van fraaie, muzikale
klankontwikkeling. Een zeer expressieve
vertolking van „Finlandia" van J. Sibelius,
sterk geladen en door uitmuntend gave
klank maakte hierna veel indruk (379 pun
ten, tweede prijs).
In de ere-afdeling Fanfare gebruikte
„Ons Genoegen" uit Wijdenes zijn complete
daverklanken-arsenaal om de Syrnphoni-
sche Schets van G. H. Boudijn in te zetten.
Het klankengeweld was onthutsend. Het
belette het verkrijgen van instrumentale
doorzichtigheid volkomen. Des te meer viel
nu het verfijnde spel van het korps op bij
de uitvoering van Auber's ouverture „Fra
Diavolo", hoewel de dirigent B. Roemer
zich nog wel eens liet verleiden de klank
sluizen zo wijd mogelijk open te zetten (348
punten, tweede prijs).
De dirigent P. van Westen van „St. Cae
cilia" uit Zwaag bereikte een betere klank
verhouding bij de uitvoering van de Sym-
phonische Schets. Het rhythme bood blijk
baar nogal moeilijkheden, want hij tikte
als een metronoom luide op zijn lessenaar.
Een vrij goede vertolking kwam hierna
van de „Grande Max-che des Inca's" van
L. J. Baudonck, maar deze kwam toch niet
op het peil der ere-afdelingen (364 punten,
tweede prijs).
Op 28 Januari wordt het concours in de
Gemeentelijke Concertzaal besloten.
P. ZWAANSWIJK.
Onder leiding van de actieve mevrouw
J. van Kampen van den Brink heeft het
Aerdenhouts Kindertoneel gistermiddag in
de Haarlemse Schouwburg een aardige
voorstelling gegeven (met zang en dans)
van het sprookjesspel „De gelaarsde kat"
door een niet met name in het programma
genoemde bewerker. De gebruikte tekst
wordt niet gekenmerkt door fantasie of
andere prijzenswaardige kwaliteiten. Het
is een mager libretto, meer niet. Des te
grotere bewondering moet men hebben
voor de opvoering, die dit keer verraste
door talrijke speelse détails, speciaal bij
het optreden van de hofhouding. Waax-de-
ring verdiende ook de aankleding van de
boerenmeisjes, al had de groepering wat
meer losheid kunnen verdragen.
De titelrol werd met veel bravour ver
tolkt en ook Peter, de molenaarszoon,
weerde zich dapper. Mevrouw Hesmerg
had als gewoonlijk de dansjes ingestu
deerd. Dit keer was er zelfs een aantrek
kelijke soliste. Het spel werd vooraf ge
gaan door een veel te lange proloog, die
met een vex-bazend zuivere intonatie werd
gezegd. Maar men moet toch oppassen
hier niet te veel te forceren. Het is jam
mer dat de rolkennis bij vele kinderen nog
al wat te wensen liet, want overigens
deden zij uitstekend hun best. De piano
begeleidingen werden gespeeld door me
vrouw Fox-tgens-Geutskens.
De middag werd geopend met een be
rijmd jaaroverzicht van het verenigings
leven door een Thomasvaer en Pieternel
in miniatuur, helder en charmant.
D. K.
Het programma, dat het bestuur van de
afdeling Haarlem van de Nederlandse Reis-
vereniging de leden Zaterdagavond in
„Dreefzicht" aanbood, stond op eeix hoog
peil. De medewerkenden waren Teddy
Scholten, Benny Vreden, Piet Ekel en Pe
ter Kellenbach, die een px-ogramma ver
zorgden onder de titel „Reis door aether
land", speciale avondtrip in twee étappes.
Het viertal is bekend van de radio en
het is op de hoogte van de prestaties van
de collega's. Dat kwam in het bijzonder tot
uiting bij het optreden van de imitator Piet
Ekel. „Radio in blik" noemde hij zijn num
mer, waarbij de dames en heren in de
zaal hoorden, hoe omroepers in binnen- en
buitenland hun programma aankondigden.
Teddy Scholten toonde een goede caba
retière te zijn. Zij zong een aantal aardige
liedjes, waarmee zij veel succes boekte.
Benny Vreden was de conférencier van
het gezelschap, die de bezoekers op
aangename wijze bezig hield. Hij bracht
vrolijke liedjes teix gehore en tx-ad verder
met Teddy Scholten in een sketch op.
Aan het succes werkte Peter Kellenbach
mee, die niet alleen voor een vlotte bege
leiding zorgde, maar ook enige nummers
speelde, o.a. het Warschau-concex-t.
„Reis door aetherland" heeft veel vro
lijkheid gebracht en een uitstekend caba-
retprogramma, dat bij de leden der N.R.V.
zeer in de smaak is gevallen.
Met een bal werd de feestavond besloten.
Een snoeplustige oplichtster
De banketbakker De V. te Heemstede kreeg
bezoek van een juffrouw die op naam van
een familie daar ter plaatse 30 gebakjes be
stelde en alvast voor 8.75 aan koekjes en
bonbons meenam. De familie zou dat wel
meteen met de gebakjes betalen. Bij bezor
ging van de gebakjes bleek van de bestelling
niets bekend te zijn, zodat de banketbakker
de dupe van een snoeplustige oplichtster ge
worden is.
EERSTE PRIJS MET LOF DER JURY
VOOR HAARLEMS KOPERKWARTET
Een koperkwartet, bestaande uit de heren
J. Baard, A. van der Knaap, G. van der
Knaap en D. Klaasen, leden van het Chris
telijk fanfarecorps „Ax-ti et Religioni" te
Haarlem, behaalde met 109 punten een eerste
prijs met lof der jury op een Zaterdag ge
houden solistenconcours te Krommenie, uit
geschreven door de Bond van Christelijke
Harmonie- en Fanfareverenigingen.
En de compensatie daarvoor
De gemeente Haarlem heeft ongeveer
6000 woningen. Een deel daarvan is in ex
ploitatie afgegeven aan woningbouwvereni
gingen, maar er zijn ook complexen die de
gemeente zelf beheert. Van al deze huizen
(alleen uitgezonderd die na 1940 zijn ge
bouwd) is de huur, ingevolge de nieuwe
Huurwet, met 15% verhoogd. Dat wil dus
zeggen voor de gemeente, als wij de huur
op gemiddeld 5.50 per week taxeren, een
bedrag van ongeveer 250.000 per jaar. Er is
nog geen bestemming aan deze verhoogde
huur gegeven. Degemeente moet wachten op
nadere aanwijzingen uit Den Haag, maar
het is wel zeker dat dit geld bestemd moet
worden voor onderhoud. Dit onderhoud is
in de laatste jaren slechts spaarzaam uit
gevoerd, omdat de bedragen die daarvoor
van de toen betaalde huur werden gereser-
veex-d, te laag waren. Er is dus bij vex--
schillende complexen huizen achterstand
bij het onderhoud.
Sociale Zaken van Haai'lem (dat reeds
de steunnormen voor de gesteunden via
Armenzorg in de loop van 1950 verhoogd
heeft op grond van de door de regering
toegestane twee verhogingen der lonen met
5"/o) heeft ook een regeling gemaakt waar
door deze gesteunden de verhoogde huur
uitbetaald krijgen. Onder die regeling val
len ook degenen die een toeslag van So
ciale Zaken krijgen op de Noodwet Ouder
domsvoorziening. Deze uitkering wordt
evenwel alleen gegeven als de huishuur
niet meer bedraagt dan 7.50 per week.
De regering heeft geen regeling getrof
fen voor de werklozen die overbruggings-
steun of sociale bijstandsteun krijgen. Ook
de uitkeringen aan de Oox-logsslachtoffers
zijn niet verhoogd ter compensatie van de
huurverhoging. 1-Iet is ook niet zeker of de
regering nog iets zal doen voor deze cate
gorieën. Wel wordt uitkering aan de Oor
logsslachtoffers waarschijnlijk geacht.
In de Tweede Kamer is er bij de behan
deling van de Huurwet de aandacht op ge
vestigd dat de minst-draagkrachtigen in de
belastingverlaging geen compensatie krij
gen voor de huurverhoging, omdat zij im
mers geen belasting betalen. De regering
heeft toen toegezegd, dat nog zou worden
overwogen of zij alsnog iets op dit gebied
zou kunnen doen. Nu vernemen wij dat in
Den Haag het standpunt wordt ingenomen
dat mensexx die aan de rand zijn van het
steunbedrag via Armenzorg maar nu nog
geen uitkex'ing ontvangen, zich tot de ge
meentelijke diensten van Ax-menzorg kun
nen wenden als zij, door de nu ingevoerde
huurverhoging, die grens ovex-schi-eden
hebben. Dan kunnen zij door een uitkering
van Sociale Zaken alsnog een compensatie
krijgen.
In verband met deze maatregel verwach
ten de gemeenten (ook Haarlem) een
nieuwe stijging van de uitgaven die zij
moeten doen voor Armenzorg.
ADVERTENTIE
3RISSTR
WINDJACKETS
Voor leden van de afdeling Haarlem en
omstreken der Koninklijke Nederlaxxdsche
Toonkunstenaarsvereeniging en andere be
langstellenden sprak Zaterdagavond in
hötel „Lion d'Or" de heer Henx-i Geraedts
uit Den Haag over „Muzikale ervax'ingen op
scholen in Amerika." Deze ervaringen heeft
de heer Geraedts opgedaan tijdens een
studiereis in 1949 naar de Verenigde Sta
ten, ondernomen in opdracht van de Unes
co. Spreker begon met op te merken dat de
overstelpend vele indrukken noch met per
soonlijke, noch met Europese maatstaven
te meten zijn. In de V. S. spreekt het leven
van een jong volk, terwijl onze ideeën
berusten op een eeuwenoude traditie.
Een opvallende eigenschap van de Ame
rikaan is de drang om de dingen zo prac-
tisch mogelijk en zonder omwegen aan te
pakken. Ook de organisatie van onderwijs
en opvoeding (waarvan de muzikale scho
ling een onderdeel is) werd door deze in
stelling beïnvloed en bezit een karakter,
dat volkomen in harmonie is met de wor
dingsgang van het Amerikaanse volk. De
grote organisaties van schoolverenigingen
hebben ongeveer dertig jaar geleden de eis
geformuleerd: „Het is de wens en het ge
loof van het Amerikaanse volk, zijn ver
trouwen en hoop, dat door middel van de
muziek iets waardevols gedaan kan wor
den voor zijn kindex-en." Deze wens is in
vervulling gegaan, want sinds 25 jaren is
de muziek een wezenlijk deel van de op
voeding geworden. De muziek is op alle
scholen (te beginnen met de kleuterschool
tot op de universiteit!) als een vak naast
andere vakken ingevoerd. De heer Geraedts
noemde dit een der belangrijkste gebeur
tenissen in de cultuurgeschiedenis. De
school en het onder-wijs zijn in Amerika
meer gericht op het leven dan bij ons. Ver
der speelt het jeugdleven zich daar veel
meer dan bij ons op de scholen af.
Op de zeer grote middelbare scholen
(2000 tot 5000 leerlingen!) worden door de
leerlingen volledig bezette symphonie-or-
kesten gevormd, die verrassend goede uit
voeringen geven. Daarnaast is dan nog een
zogenaamde „band", een harmonie-orkest,
zeer. actief. Veel werk wordt er gemaakt
van de koox-zang. De jeugd musiceert geest
driftig. De verrassende mogelijkheden op
deze scholen moet men toeschrijven aan
het uitstekende muziekonderwijs op kleu
terscholen en de lagere scholen. Muziek is
een integrerend deel van het lesroosjev ge
worden. Er worden hierbij zes hoofdlijnen
gevolgd: 1. zingen, 2. rhythmische activi
teit, 3. luisteren naar muziek, 4. instrumen
tale activiteit, 5. creatieve activiteit. 6.
muzieklezen en schrijven. Zoals bij ieder
mensenwerk zijn er bij dit onderwijs en
kele tekortkomingen te ontdekken. Maar
deze wegen lang niet op tegen de verbluf
fend vele goede resultaten, die bereikt
worden met deze muzikale vorming, die
zelfs nog ten dele als experiment gezien
moet worden. En hoe idealistisch het wordt
ondernomen is wel het best uitgedrukt in
de verklaring van de grote Amerikaanse
organisatie van muziekpaedagogen: „De
mens heeft door de eeuwen heen ontdekt,
dat de muziek iets essentieels is om zijn
aangeboren gevoel voor schoonheid tot uit
drukking te brengen. Muziek staat niet op
zichzelf, gescheiden van de mens; het is
de vergeestelijkte expressie van het beste
wat in hem leeft."
Na een levendige gedachtenwisseling
werd de bijeenkomst gesloten door de voor
zitter der afdeling. George Robert, die
daarbij zijn grote erkentelijkheid jegens de
heer Geraedts tot uiting bracht.
„Geen weldenkend mens gelooft, dat de
houding van de Nederlandse regering tij
dens de juist geëindigde onderhandelingen
over de status van Nederlands Nieuw
Guinea uitsluitend gebaseerd is op de wens
om een achterlijk volk van naar schatting
één millioen zielen op te heffen tot zelf
standigheid", aldus de heer C. D. Neumann,
lid van het hoofdbestuur van de Nationale
Vereniging voor Nederlandse Volksplanting
in Nieuw Guinea, (Noving"), Zaterdag
avond in een causerie voor de Neving-
jongeren te Haarlem.
Spreker stelde vast, dat de in de laatste
tijd over Nieuw Guinea verschenen rappor
ten matig pessimistisch zijn. Maar niet alle
resultaten van de jongste onderzoekingen
zijn aan de openbaarheid prijsgegeven en
aan de hand van een volgens de laatste,
meest niet gepubliceerde ambtelijke rap
porten bijgewex-kte kaart, toonde spreker
aan dat men meer en meer tot het besef
komt, dat Nieuw Guinea zowel op mijn-
bouwkundig gebied als voor agrarische
ontwikkeling hoopvolle verwachtingen
biedt. De grote moeilijkheden werden
eveneens belicht. Het gebrek aan werk
krachten is daarvan een der vooi-naamste.
Spreker wees op het officiële rapport van
de Nederlandse regering aan de trustee-
raad der UNO waarin werd vastgesteld hoe
de regering deze moeilijkheden zou weten
op te lossen door uitgebreide kolonisaties
van Indo-Europeanen uit Indonesië.
De mechanische mogelijkheden zijn de
laatste tijd belangrijk groter geworden en
met een arbeidersstand van betere ontwik
keling dan de Aziatische, moet er tot goede
resultaten te komen zijn.
Van de gelegenheid om vragen te stellen
werd druk gebruik gemaakt. Ook de ver
toonde lichtbeelden, recente opnamen van
het leven der kolonisten in het gebied rond
Manokwari vielen zeer in de smaak.
De Hoogovenstaten-toneelvei-eniging „Ont
spanning na Arbeid" gaf Zaterdagavond
voor een wel buitengewoon rumoerig pu
bliek in het gebouw St. Bavo te Haarlem
een opvoering van het spel „Wat eeuwig
leeft" door Wim Dumont, waarvan de
handeling zich voltrekt in een kunstenaars
milieu. De schilder Fons van Laai-, een
man met zo goed als volwassen kinderen,
verlaat zijn vrouw voor een nog jonge
leerlinge, bij wie hij in zijn verblinding
meer liefde en begrip voor zijn werk en
zijn persoon hoopt te vinden. Later ech
ter, als hij werkelijk zijn gezichtsvermo
gen heeft verloren, keert hij diep ongeluk
kig in zijn atelier terug, waar zich de ge
legenheid voordoet aan de zijde van de
hem ondanks alles trouw gebleven echt
genote een nieuw leven te beginnen.
Er werd met toewijding gespeeld, zodat
men wel moet aanxxemen dat de medewer
kenden al dit fi-aais inderdaad geloofden.
Maar helaas was de onmacht van de schrij
ver, om van dit dubbel en dwars afgezaag
de thema iets te maken, sterker dan het
resultaat van hun goede bedoelingen. Ik
heb al zo dikwijls amateurs de raad gege
ven te beginnen met het kiezen van een
stuk dat stevig is gebouwd, waar men
houvast aan heeft. Het hoeft waarlijk geen
kunstwerk te wezen dat hun mogelijkheden
te boven gaat. Integendeel. De intrige en
de typeringen mogen gerust eenvoudig zijn,
zonder psychologische diepte of filosofi
sche achtergx-onden en wat dies meer zij.
Als 't binnen de eigen grenzen maar. waar
achtig is, zodat men er op bouwen kan.
Hier echter liet de holle tekst de mensen
voortdurend in de steek. Wat er ook eeu
wig mag leven, dit stuk zeker niet.
„Ontspanning na ax-beid" heeft in Her
man Souverein een prima kracht. Doch
hoe beter hij op dreef geraakte, des te
duidelijker werd het onvermogen van de
auteur. Wim Dumont beging de grote fout
begi-ippen te hanteren waarvan hij de in
houd en het wezen niet kent. Overigens
was de vertolking zeker niet ideaal. Men
zal ten eerste wat meer bewegelijkheid in
de voordracht moeten brengen, wat losser
van het papier-met-dc-accenten moeten
komen. En verder dient regisseur Lange-
veld bijzonder aandacht aan de gebaren
te besteden en daar terj minste een bete-
ke.nis aan te geven. Van de medespelen-
den, die ik aan het werk heb gezien, maak
ten Nellie van Loon en Piet Souverein een
bevredigende indruk.
De vertoning werd gevolgd door een bal
met muziek van „The Strino Serenaders".
D. K.
De Haai'lemse electro-monteur D. B. was
al enige tijd zonder werk en om toch het
dagelijks brood te verdienen knapte hij
hier en daar wat karweitjes op. Zo had
een kennis hem gevraagd of hij misschien
kans zag twee horloges te repareren. B.
beloofde zijn best te doen, maar hij deed
het niet. De klokjes raakten verzeild bij
een opkoper. Het ene bracht hem vijf gul
den, het andere een kwartje in het laatje.
Een paar weken later werd hem door
een ander gevraagd een radio te verkopen.
B. beloofde andermaal zijn best te zullen
doen en schatte dat het toestel een gulden
of veertig zou opbrengen. Maar ook deze
radio werd verhandeld. Hij kreeg er vijf
gulden voor.
Maandagmorgen had B. zich voor deze
knoeierijen voor de Haarlemse politierech
ter te verantwoorden. Hij stak zijn schuld
niet onder het verdachtenbankje: „Het is
een smerige streek van me geweest, edel
achtbare". Dat vond de officier ook. Hij
eiste twee maanden gevangenisstraf.
De raadsvrouwe van de verdachte bracht
naar voren dat B. pas met de politie in
aanraking was gekomen nadat hij twee-en-
een-half jaar als politiek delinquent in een
kamp had gezeten en hij, toen hij eenmaal
weer op vrije voeten was, moeilijk aan de
slag kon komen. De raadsvrouwe bepleitte
een kortere straf, opdat de verdachte zo
spoedig mogelijk weer aan het werk kon
gaan.
De politierechter veroordeelde B. tot zes
weken onvoorwaardelijk met aftrek.
MAANDAG 22 JANUARI
Stadsschouwburg: „Vreemd tussenspel" (De
Nederlandse Comedie) 8 uur. Rembrandt:
„Cinderella", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Voordeliger per dozijn", allo leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: ..Staatsgeheim",
18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Straaljager
no. 3 antwoordt niet", 14 j.. 2.15, 4.30, 7 en
9.15 uur. Spaarne: „Het eiland des doods",
14 j., 2.30, 7 en .9.15 uur. Frans Hals: „De
vrouw mijner dromen", 18 2.30, 7 en 9.15 u.
(Dinsdag 2.30 en 8 uur). Frans Halsmuseum:
Tentoonstelling Indonesië, Suriname, Neder
landse Antillen (tot en met 31 Januax-'1
DINSDAG 23 JANUARI
Concertgebouw: Concert Geza Anda, 8 uur.
Gebouw Cultura: Nederlandse Vereniging
van pleegouders, oprichtingsvergadering, 8 u.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
BINNENLAND
Mr. J. C. C. W. Hjjszeler, wethouder van
Sociale Zaken der gemeente Bloemenöaal,
zal morgen, Dinsdag 23 Januari, geen spreek
uur houden.
De Gebroeders Stork en Co's apparaten-
fabriek N.V. te Amsterdam heeft van twee
verschillende Portugese maatschappijen be
langrijke opdrachten ontvangen. Het betreft
de levering van een complete palmolie-
fabriek en een complete fabriek voor verwer
king van Sisalvezel.
De Rijkswaterstaat heeft aanbesteed
het verbeteren van een gedeelte van de weg
Leeuwarden—Groningen. Het laagst is inge
schreven door het Aannemers-Wegenbouw-
en Transportbedrijf J. M. Samson te Oegst-
geest voor f447.000. Höogste inschrijver
was C. Dijkstra's Aannemersbedrijf N.V. te
Breda voor f 559.300.
Een tankboot van de Shell, die drie
dagen in het ijs op het IJselmeer bekneld
heeft gezeten, is Zaterdag bevrijd.
De Rijkswaterstaat verwacht een sterke
was van de Rijn tengevolge van de vrij
onverwacht in Zwitserland ingevallen dooi.
In de avond van 4 April 1950 is een
personenauto op de Leeuwarderweg in Am
sterdam-Noord tegen een stilstaande vracht
auto met heipalen gereden. De inzittenden
van dc personenauto kwamen om het leven.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft de
chauffeur van de vrachtauto veroordeeld tot
f 300 boete, omdat hij op een voorrangsweg
had gestopt terwijl hij wist dat het achter
licht van zijn wagen niet brandde.
In Den Haag zijn twee monteurs van
een fabriek van rijwiel-hulpmotoren ge
arresteerd, die elf van deze motoren hadden
gestolen en voor de halve prijs verkocht.
De opbrengst van de collecte ten bate
van de reclassering heeft netto f243.420 op
gebracht. Dit is f 24.760 meer dan in 1949.
Van de werf van „Dc Schelde" te Vlis-
singen is het voor rekening van d' Argen
tijnse regering gebouwde dubbelschroef-
motorschip „Maipoe" te water gelaten. Het
schip meet 12.000 brt. en is ingericht voor
het vervoer van emigranten.
HAARLEM EN OMGEVING
In de GUsbreght van Aemstclstraat is
Zatex'dagavond de 33-jarige Haarlemse ver
tegenwoordiger P. N. A. aangehouden die
ex-van wordt verdacht onder invloed van
sterke drank te hebben gereden in een auto,
die hij na een drinkgelag had gestolen in de
Rozenstraat. In het Grote Gasthuis is van H.
een bloedproef genomen.
De Haarlemse recherche heeft in de
nacht van Zaterdag 00 Zondag de 20-jarig®
C. P. en haar moeder de 60-jarige L. P. aan»
gehouden. C. P. wordt ex-van verdacht eea
étui met enige honderden guldens te heb
ben gestolen. L. P. wordt van verduistering
van dit geld verdacht.
De boomkweker A. F. H. die al een-en-
twintig veroordelingen achter de rug
heeft, stond vanmorgen voor de Haarlemse
politierechter wegens landloperij terecht.
Hij gaf het hem ten laste gelegde grif toe
en verzocht de politierechter hem naar
Veenhuizen te sturen en een zodanige straf
op te leggen dat hij tijdens het voorjaar of
de zomer weer vrij zou komen.
H. heeft zijn hart aan Veenhuizen blijk
baar verpand. Toen hij enkele maanden
geleden, na een verblijf van drie jaar in
deze inrichting, letterlijk en figuurlijk
weer op straat kwam te staan, stal hij een
fiets, in de hoop, naar hij zei, op heterdaad
betrapt en naar Veenhuizen teruggestuurd
te worden. Maar van dat betrappen kwam
niets en dies peddelde hij naar een Am
sterdams politiebux-eau om zich te melden.
De officier was van mening dat H. zich
niet in de maatschappij kon handhaven.
Zijn eis luidde: Tien dagen hechtenis en
plaatsing in een rijkswerkinrichting voor
de tijd van twee jaar en drie maanden.
De politierechter deelde de mening van
de officier, maar verkortte de hechtenis-
straf tot een week.
Bij Koninklijk Besluit is op zijn verzoek
wegens gezondheidsredenen eei-vol ontslag
verleend aan H. F. J. M. A. von Frijtag
Drabbe als voorzitter van de Centrale Com
missie voor de Filmkeuring. In zijn plaats
is benoemd mr. D. Bijdendijk, advocaat en
procureur te 's Gravenhage. Mr. Bijdendijk
is reeds lid van de centrale commissie.
Gemeente Heemstede zal
voor ƒ100.000 deelnemen in
het garantiefonds
B. en W. van Heemstede stellen aan da
raad voor aan de Alg. Vereniging voor
Bloembollencultuui-, evenals in 1925 en
1935, complexen terreinen langs de Vrij-
heidsdreef en een deel van het wandelbos
„Groenendaal" in gebruik te geven voor
de tentoonstelling in 1953.
Voorts stellen B. en W. voor dat Heem
stede zal deelnemen in het garantiefonds
voor de tentoonstelling voor een bedrag
van 100.000. (Haarlem zal voor 500.000
in dit garantiefonds deelnemen; met. de
provincies Noord- en Zuidholland wordt
nog over deelneming onderhandeld).
Fanfarecorps „Excelsior"
Het Heemsteeds Fanfarecorps „Excel
sior" geeft Zaterdag 27 Januari een feest
avond voor haar donateurs in het Sport
park-Restaurant. Er zullen o.m. een twee
tal uit het corps geformeerde ensembles
optreden, nl. „De Suikerbietenkapel" en
„De Krotendorpse Komedianten".
Het Minerva-theater
De voorbereidingen tot de bouw van het
„Minerva-theater" aan de Binnenweg te
Heemstede verkeren in een vergevorderd
stadium, zodat de wex-kzaamheden binnen
kort een aanvang zullen nemen. Het ligt
in het voornemen der directie, het theater
omsti-eeks September 1951 officieel te
openen.
Raadsvoorstellen
Donderdagmiddag 4 uur vex-gadei-t de
Raad.
Nu de huren met 15 verhoogd zijn,
stellen B. en W. aan de raad voor ook de
grens der woninghuren die geldt voor aan
vragen van muntmeters voor gas te ver
hogen van f 8,op f 9,20.
B. en W. stellen ook voor een herziening
te laten ontwerpen van het uitbreidingsplan
voor het deel der gemeente dat ligt Ooste
lijk van de Herenweg en Zuidelijk van
Groenendaal en de Van Merlevaart.
Nu binnenkort overgegaan kan worden
tot definitieve regeling van de toelagen die
in 1950 aan het gemeentepei'soneel zijn ge
geven, vragen B. en W. machtiging aan de
raad om daartoe over te gaan als de des»
betreffende beslissingen uit Den Haag
komen.
