RR
Het aantal bedrijven in
Haarlem en omgeving
fa. B. ENGELENBERG
PAULINE
-Clowntje Riek
Belangrijke uitbreiding
busdienst Haarlem-IJmuiden
IJmuidense kotter
waarschijnlijk verloren
Stakingen op scheeps
werven in Groningen
FALCON REGENKLEDING
Daarin werken 68.532 mannen en 17.032 vrouwen
Oud-illegaal werker
overtrad Vuurwapenwet
Argentijnse onderscheiding
voor Prins Bernhard
Ruim 350 Italianen uitgewezen
Zeepost voor overzee
Post voor Hr. Ms. Piet Hein
Alle verven voor
Huis, Auto en Industrie
ZO DE OUDEN DRONKEN,
DRINKEN DE JONGEN
ORANJEBOOM BIER!
Voor de kinderen
Leerlingen van ,/t Kopje"
bezochten Parijs
„De Spaarnespatters" speelden
„Vadertje Langbeen"
VRIJDAG 6 APRIL 1951
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
7
Ten Westen van de Veiser pont gaat het werk aan de verbreding van het Noordzee
kanaal in fors tempo voort. De oude kademuren van de pont worden aan stukken
geslagen door de explosies van dynamietladingen en dwars door het land is de toe
komstige oever van het kanaal al gesneden". Het is nog een brede, diepe geul, waarin
rijshout en zware keien het kraagstuk - de oeververdediging - zullen vormen. Deze
snede moet nog over 50 meter worden doorgetrokken: achter de vroegere „Normaal
school", die voor een deel is gesloopt. Al het land dat tussen deze schreef'en het
kanaal ligt - en dat heeft op een plaats nog een breedte van 80 meter - wórdt de zware
kost voor de diesel-electrische baggermolen Afrikauit Sliedrecht.Dit „taludb agger en"
zal over een kleine maand beginnen en men verwacht er ongeveer omstreeks
'Augustus mee klaar te zijn.
Naar wij vernemen ligt het in de bedoe
ling van de N.Z.I-I.V.M. met ingang van de
aanstaande zomerdienst de busverbinding
tussen Haarlem en IJmuiden aanzienlijk
uit te breiden. Er zal van Driehuis tot
IJmuiden langs twee verschillende routes
worden gereden, de ene ten gerieve van de
bewoners van de nieuwe wijk in de Heren
duinen, de andere voert langs het tot nu
toe geïsoleerde deel van Velserbeek.
In de toekomst zal de eerste verbinding
door de Herenduinen voeren.
Op beide routes wordt een halfuursdienst
onderhouden, zodat op het gedeelte tussen
Haarlem en Driehuis en tussen Haarlem-
Station en IJmuiden-Station gemiddeld een
kwartiersdienst bestaat. Bovendien zullen
in Juli en Augustus alle diensten door
lopen tot IJmuiden-strand.
De gisteren aan de kop van de Bloemen-
daalse Zeeweg op de eerste bank gestrande
viskotter IJM 206, waarbij een tweetal op
varenden ternauwernood aan de verdrin
kingsdood ontsnapten, moet als verloren
worden beschouwd.
Het scheepje zit muurvast op het strand
en bij hoog water is er niets meer van te
onderscheiden. Omtrent mogelijke ber
gingspogingen zijn nog geen definitieve
besluiten genomen. Zoals het er nu uitziet
zal de kotter er voorlopig nog wel blijven
zitten, aangezien er geen dringende rede
nen zijn, om het scheepje te verwijderen.
D.UW.-arbeiders in Drachten
en stratenmakers in Amster
dam legden het werk neer
De arbeiders van de scheepswerf van de
Gebroeders Sander te Delfzijl, die Woens
dag in staking waren gegaan, omdat zij
5 procent loonsverhoging wensten, hebben
Donderdag het werk hervat. De directie
van de werf wilde de eisen der arbeiders
niet inwilligen, omdat de lonen dan hoger
zouden worden dan is toegestaan.
Op de scheepswerven langs het Win-
schoterdiep waar gestaakt werd is gisteren
het werk nog niet hervat.
In Groningen is Donderdag een bespre
king gehouden tussen de scheepsbouwver-
eniging „Hoogezand", een vertegenwoor
diging van de werknemersbonden en een
vertegenwoordiging van het College van
Rijksbemiddelaars over de moeilijkheden
in de scheepsbouw.
Bij deze bespreking is overeengekomen
een zeer voorlopige overgangsmaatregel
uit te voeren. Het College van Rijksbe
middelaars heeft de scheepsbouwers toe
gestaan hun personeel 5 procent loonsver
hoging te geven op de rechtens geldende
uurlonen,'maar niet op aangenomen werk.
Bij aangenomen werk mag evenals tot dus
verre een bedrag worden uitbetaald van
acht-en-veertig maal het toegestane uur
loon plus ongeveer eenmaal in de vijf we
ken een voorschot op het aangenomen
werk dat overeenkomt met het weekloon
van een werknemer. Bij aflevering van het
werk wordt de slotafrekening gehouden.
Het totale bedrag van het aangenomen
werk mag niet worden verhoogd. Dit be
tekent dat de 5 procent loonsverhoging
niet op het aangenomen werk mag worden
uitgekeerd.
Het aangenomen werk is een veel voor
komende werkregeling op de Groningse
scheepswerven. Tijdens een onlangs tegen
Groningse scheepsbouwers gevoerd proces
wegens betaling van te hoge uurlonen is
gebleken dat tengevolge van aangenomen
werk de uurinkomsten van de arbeiders
ver boven de geldende uurlonen lagen.
Deze loonuitkeringen zijn tijdens dit pro
ces zwarte lonen genoemd. De desbetref
fende Groningse scheepsbouwers werden
veroordeeld tot betaling van aanzienlijke
dwangsommen als zij doorgingen met de
gewraakte loonuitkeringen.
Staking bij D.U.W. te Drachten
D.U.W.-arbeiders, die werkzaam zijn
aan het ophogen van industrieterreinen
te Drachten hebben het werk neergelegd.
Zij eisen een loonsverhoging van 10 procent
en verhoging der uitbetaling van wacht-
uren. Er zijn 68 arbeiders bij de staking
betrokken.
Stratenmakers te Amsterdam
in staking
Ongeveer 200 arbeiders van de afdeling
bestratingen van de dienst van Publieke
Werken van de gemeente Amsterdam,
hebben gisteren het werk neergelegd. Een
delegatie is naar het raadhuis gegaan met
eisen betreffende herclassificatie en het
uitbetalen van de jongste loonsverhoging
ook aan het gemeentepersoneel.
ADVERTENTIE
Pil
SSTR
ADVERTENTIE
met ongeëvenaarde geneeskracht
Voor de politierechter te Amsterdam
heeft een oud-illegaal werker terecht ge
staan wegens overtreding van de Vuur
wapenwet. Hij had in zijn woning te Hil
versum enige wapens en een paxjtij munitie
opgeslagen.
Twee getuigen verklaarden dat de ver
dachte de wapens en de munitie van een
officier in het Oosten des lands had ge
kregen. Zij waren volgens het verslag in
de Volkskrant van mening dat de verdachte
de wapens en de munitie zou doorzenden
naar „de centrale" van de „geheime in
lichtingendienst" voor welke zij werkten.
De verdachte zei: „de autoriteiten stonden
achter ons."
De Officier van Justitie eiste 250 boete.
De politierechter zei, dat er formeel een
overtreding was begaan, maar dat de be
doeling zuiver was. Hij veroordeelde de
verdachte tot 50 boete en gelastte de ver
beurdverklaring van de in beslag genomen
wapens en munitie.
De president van Argentinië heeft Prins
Bernhard onderscheiden met het grootkruis
van de Orde van Verdienste. Voorts is aan
de Prins een militaire onderscheiding ver
leend. Vandaag is ter ere van het bezoek
van de Prins gedemonstreerd met het
eerste experimentele straalvliegtuig dat in
Argentinië is gebouwd.
De Prins bracht Donderdag, vergezeld
door de echtgenote van president Perón,
een bezoek aan het ziekenhuis voor kinde
ren te Buenos Aires, aan tehuizen voor
werkende meisjes en aan andere instel
lingen, die tot stand zijn gekomen onder
auspiciën van Eva Perón.
„Toeristen" ventten
coupons stoffen
met
De minister van Justitie heeft in een cir
culaire burgemeesters en politie-autoritei-
ten erop gewezen, dat het venten van
vreemdelingen, die zich uitgeven voor
toeristen, een overtreding oplevert van het
deviezenbesluit en dat dergelijke vreemde
lingen over de grens dienen te worden
gezet. Als gevolg van deze aanwijzing zijn
ruim 350 Italianen, die als toeristen naar
ons land waren gereisd en hier gingen ven
ten met coupons stoffen, als ongewenste
vreemdelingen over de grens gezet. Het
grootste deel van hen beschikte over vol
doende geld om naar Italië terug te reizen.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De datums, waarop de
cox-respondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan tussen haakjes achter de
naam van het schip vermeld.
Naar Indonesië: m.s. „Oranje" (10 April);
naar de Nederlandse Antillen en Suriname:
m.s. „Willemstad" (10 April): naar Nieuw
Guinea: (19 April); naar Canada: m.s.
„Prins Johan Willem Friso" (7 April) en
naar Australië via Engeland: 7 April.
Luchtpostbrieven, bestemd voor op
varenden van Hr. Ms. torpedobootjager
„Piet Hein" dienen als volgt te worden
geadresseerd: Rang of kwaliteit, naam,
stamboeknummer, aan boord van Hr. Ms.
„Piet Hein" Amsterdam Schiphol - Marine.
De brieven mogen niet zwaarder zijn dan
10 gram en dienen met 10 cent te worden
gefrankeerd. Het schip wordt op 11 Mei te
Den Helder verwacht.
UTRECHT WEIGERT COMEDIA EEN
EXTRA-SUBSIDIE.
B. en W. van Utrecht hebben besloten
geen voorstel aan de raad te doen om de
subsidie aan de toneelgroep Comedia met
het gevraagde bedrag van 10.000 te ver
hogen, daar gevreesd wordt dat Gedepu
teerde Staten aan een daartoe strekkend
besluit geen goedkeuring zouden hechten.
De mogelijkheid bestaat dat het bestuur
van de stichting Comedia zich nu recht
streeks tot de Utrechtse gemeenteraad zal
richten. Een gedeelte van de extra-subsidie
moet dienen ter financiering van de laatste
loonsverhoging.
Het ligt in de- bedoeling, de wet op de
economische delioten met ingang van 1 Mei
in werking të doen treden. De tuchtrechters
voor de prijzen zullen dan hun taak be
ëindigen. De nieuwe wet kent alleen econo
mische politierechters.
In ons vorig nummer gaven wij de voor
lopige cijfers over de onlangs gehouden
Bedrijfstelling. Het Centraal Bureau voor
de Statistiek verstrekt ons thans de cxjfers
over Haarlem en omliggende gemeenten.
Haarlem
In Haarlem werden 6666 vestigingen (be
drijven geteld. Daarbij waren werkzaam
26.486 mannen en 10.113 vrouwen. Teza
men dus 36.599 personen. Dat wil dus zeg
gen dat er gemiddeld in een bedrijf slechts
6 mensen werken. In verschillende bedrij
ven zijn er honderden, zodat er ongetwij
feld ook heel wat éénmansbedrijfjes moe
ten zijn, alsook met één baas en één arbei
der (ster).
De meeste vrouwen werken in de groe
pen „kleding en reiniging", „bereiding van
voedings- en genotmiddelen" en „winkels".
Daarin werken er respectievelijk 2861, 1086
en 2861, dus 6808 bij elkaar, of bijna van
het aantal werkende, vrouwen. In die groe
pen werken respectievelijk 1520, 2003 en
2877 mannen. Bij elkaar zijn er dat 6400,
dus de vrouwen vormen in die drie groe
pen de meerderheid.
De grootste aantallen arbeiders(sters)
vinden wij in de volgende groepen:
Bouwnijverheid en aanverwante bedrij
ven: 767 bedrijven, 3738 mannen en 156
vrouwen, samen 3894.
Metaalnijverheid, scheeps-, vliegtuig- en
wagenbouw: 760 bedrijven, 5150 mannen
en 358 vrouwen, samen 5508.
Grafische nijverheid en fotografie: 132
bedrijven, 2286 mannen en 574 vrouwen,
samen 2860.
Kleding en reiniging: 586 bedrijven; 1520
mannen en 2861 vrouwen, samen 4381.
Textielnijverheid: 4 bedrijven, 587 man
nen en 408 vrouwen samen 991.
In de kleinhandel werden 1859 winkels
en 626 niet-winkels geteld. Samen dus 2485
bedrijven. Daarin werkten: winkels 2877
mannen en 2861 vrouwen, samen 5738.
Niet in winkels 1050 mannen en 162 vrou
wen, samen 1212.
Het aantal bedrijven in de groep „groot
handel en tussenpersonen" was 471. Daar
in werkten 1786 mannen en 399 vrouwen,
dus tezamen 2185.
Verder werden nog 73 vestigingen geteld
in de groep handelsbedrijven, waarin 321
mannen en 96 vrouwen hun brood verdie
nen.
In de 366 hotel, café- en restaurantbe
drijven werken 581 mannen en '569 vrou
wen, tezamen dus 1150.
In de 4 gas-, electriciteits- en waterbe
drijven werken 514 mannen en 7 vrouwen.
65 bedrijven zijn er in de groep chemi
sche nijverheid, daar werken 587 mannen
en 220 vrouwen.
De groep kunstnijverheid heeft slechts
30 bedrijven, met 81 mannen en 7 vrou
wen als werkers.
In 224 bedrijven ingedeeld in de groep
leder-, wasdoek- en rubbernijverheid wer
ken 680 mannen en 70 vrouwen.
223 vestigingen vallen in de groep „weg
vervoer en aanverwante bedrijven", daar
in zijn 1738 werkkrachten (1643 mannen
en 95 vrouwen). Bij het vervoer te water
(24 bedrijven) werkten nog 102 arbeiders
eri 8 arbeidsters.
Voor de
cijfers:
naaste omgeving zijn de totaal-
bedrijven mannen vrouwen
816
3527
887
435
2728
492
1630
14802
1890
1049
4766
1431.
517
1419
471
154
1752
127
1469
10596
1166
128
268
58
541
2148
377
Heemslede
Bloemendaal
Veisen
Beverwijk
Zandvoort
Haarlemmerliede
Haarlem.meer
Bennebroek
Hillegom
In Heemstede is de grootste groep die
der bouwnijverheid. Daaronder vallen 115
bedrijven, met 1559 mannen en 21 vrouwen
als werkkrachten.
In 204 winkels werken daar 345 man
nen en 239 vrouwen.
Onder Bloemendaal vonden wij als
grootste groepen de bouwnijverheid (979
mannen en 26 vrouwen), de metaalnijver
heid (355 mannen en 17 vrouwen) en gas-,
ADVERTENTIE
Doelstraat 39 - Haarlem - Tel. 13232
Officiële verkoop Sikkens' lakken
electriciteits- en waterleidingbedrijven
(568 mannen en 44 vrouwen). In 81 win
kels werken 187 mannen en 85 vrouwen.
In Velsen zijn de grootste groepen: bouw
nijverheid: 1257 mannen en 70 vrouwen;
metaalnijverheid 7172 mannen en 277 vrou
wen; papierfabricage: 1340 mannen en 103
vrouwen.
643 mannen en 521 vrouwen werken in
445 winkels.
Voor Beverwijk zijn de belangrijkste
cijfers: bouwnijverheid 110 mannen en 64
vrouwen; metaalnijverheid 1412 mannen
en 63 vrouwen.
In Haarlemmermeer werken 966 mannen
en 7 vrouwen in de bouwnijverheid, 1071
mannen en 31 vrouwen in de metaalnijver
heid en 5877 mannen en 594 vrouwen bij
de luchtvaart.
ADVERTENTIE
Terwijl de jongens zo zoet aan 't spelen waren op zolder, stond tante Liezebertha in
de keuken; ze was druk aan de kokerij voor het middagmaal. Ze roerde in de pannen
en kookte en bakte. Ja, er is heel wat te doen aan 't eten voor zoveel grage monden!
Toen werd er geklopt op de keukendeur.
„Wat sou dat nou zijn!", dacht tante Liezebertha verbaasd.
„Ja, binnen!Wie is daar?"
Toen ging langzaam de deur open. Drie vreemd toegetakelde gestalten kwamen
plechtig binnen en stonden in de keuken. Wat 'n rare gezichten! Grote neuzen, bolle
wangensnorren en baarden!.
Tante Liezebertha deed net, of ze de jongens niet herkende.
„Wat is dat? Wat moeten deze gekke mannetjes in mijn keuken?"
Oepoetie, Rick cn Bunkic schaterden achter hun maskers, maar daar kon je niets van
zien.De gezichten van de mombakkesen bleven precies, zoals ze waren geschil
derd. En dat stond erg raar! Tante Liezebertha kon haar lachen niet houden
FEUILLETON
Nadat Donderdagmorgen het Christelijk Tehuis voor Militairen aan de Jansweg te
Haarlem (dat vergroot en gemoderniseerd is) door de burgemeester van Haarlem
officieel heropend ivas, hield het bestuur van het Tehuis 's middags een receptie. Zeer
velen, waaronder talrijke officieren en predikanten, kivamen hun gelukwensen aan
bieden. Op onze foto het dagelijks bestuur bij de gramofoon-installatie, die door de
garnizoenscommandant, luitenant-kolonel I. W. A. Stout, namens officieren en onder
officieren werd aangeboden. Van links naar rechts: J. Fontijne, penningmeester,
ds. W. J. v. Elden, voorzitter en L. Lam, secretaris.
Nog maar al te veel moeten de lera
ren (essen) op de Middelbare school zich
tevreden stellen met de theorie van de
leervakken, die zij onderwijzen, zonder de
kans te krijgen het geleerde ook in prak
tijk te brengen. Valt dit in het algemeen
zeer te betreuren voor het onderwijs in
~cTe vreemde talen is dit catastrophaal. Als
hij niet in de noodzakelijkheid verkeert
het geleerde van een vreemde taal toe te
passen, ziet de leerling het belang van het
bestuderen van het Frans, Duits of Engels
niet zo in. Het streven dient er dus op ge
richt te zijn de leerling mede te nemen
naar het buitenland, opdat hij èn de klan
ken tot zijn geestelijk eigendom maakt èn
hij gedwongen wordt al is het ook op
nog zo'n bescheiden schaal zich monde
ling in de vreemde taal uit te drukken.
Helaas is het trekken met een kleinere of
grotere groep leerlingen in het algemeen
bezwaarlijk, omdat de kosten daaraan ver
bonden nogal hoog zijn. Maar niettegen
staande deze moeilijkheden slagen verschil
lende directeuren of rectoren er toch in
om zonder een te zware wissel op de ouders
te trekken de jongelui mee te nemen. Zo
trok ook de directeur van de Middelbare
Meisjesschool en H.B.S. ,,'t Kopje" met 25
leerlingen een week naar Parijs. Zij keer
den moe, maar zeer voldaan terug. De reis
werd per autobus gemaakt en na een lange
rit kwamen zij des avonds in Parijs aan.
Om de kosten zo laag mogelijk te houden
werd er gedurende die week gelogeerd in
een inrichting, die zo'n beetje het midden
houdt tussen een jeugdherberg en een
hötel.
De directeur van de school, de heer J.
B. Möllenkamp, is gaarne bereid om in
het belang van andere groepen, die ook
eens naar Parijs zouden willen gaan, na
dere inlichtingen te geven.
Om de kosten van de excursie belang
rijk te doen dalen is het mogelijk om van
Nederland uit een machtiging te krijgen,
een groep alle monumenten, die aan de
Staat toebehoren (hieronder valt echter niet
de Eiffeltoren) gratis te laten bezoeken.
Als een school eens een reisje naar het
buitenland wil proberen biedt Parijs met
zijn prachtige gebouwen, zijn grote pleinen,
zijn brede boulevards, zijn historische
grond, daartoe een schitterende gelegen
heid.
Een oorspronkelijke novelle
door B. Rij des
8) In dezelfde seconde dat zij ont
dekte dat hij weggegaan was, begreep zij
dat hij nooit meer terug zou keren, dat zij
hem nu voorgoed verloren had. Er was
geen liefde zo sterk dat die hem binden
kon, hij was gekomen en gegaan zoals hij
eertijds gekomen en gegaan was. En ook
deze laatste keer had zij verzuimd hem
te vragen wanneer hij terug zou komen of
waar zij hem vinden kon als zij hem nodig
had, zij had aan vertrek immers even wei
nig gedacht als aan de mogelijkheid dat
hij haar opnieuw in de steek zou laten.
Het geluk had even kort, korter zelfs dan
de eerste keer, zijn intrek bij haar geno
men, maar het had haar nog dieper be
loerd dan toen. Nadat zij hem overal ver
geefs gezocht had, liep zij naar haar kamer,
gooide zich languit op haar bed en huilde
onbeheerst, met wilde snikken en met de
handen geklauwd om het kussen. Zij had
zich nog nooit zo verlaten gevoeld. Maar
tegen het ogenblik dat Paultje uit school
moest komen, stond zij op, waste haar ge
zicht en deeü rouge op haar wangen om
alle sporen van haar tranen uit te wissen.
Toen hij thuiskwam, vertelde zij aan de
jongen dat zijn vader op reis was gegaan,
hij was plotseling weggeroepen, maar
kwam gauw weer terug. Bijna geloofde zij
zelf wat zij zei.
Het duurde niet lang of het leven her
nam voor Pauline zijn gewone gang. Zij
schrobde en boende als vanouds en het
bedrag op haar spaarbankboekje groeide.
Na vijven hield zij de kantox-en en weide
plaatsen van een meubelfabriek schoon,
het werk werd goed betaald en was niet
bijzonder zwaar, maar een der directeuren,
die haar een fi'isse, knappe vrouw vond
zelf was hij een man van in de zestig, met
een kaal hoofd en een onaangenaam ge
zicht begon haar lastig te vallen, en
toen hij vrijpostig werd, sloeg zij hem op
een goede keer in het gezicht en bleef de
volgende dag weg. Een poos lang hield zij
het huis in oi'de van een renteniei-, een
norse man, die haar nauwelijks groette als
zij kwam en ging en voor de rest haar niet
scheen te zien. Hij was ambtenaar geweest
bij de postei-ijen en had het half deftige
en gewichtige gehouden Van lieden die hun
hele leven lang geen fout hebben gemaakt.
Terwijl zij bezig was in huis, deed hij
schrijfwei-k achter een groot mahoniehou
ten bureau, waaraan hij nog' zat als zij tegen
twaalven wegging. Op een ochtend keek
hij op van zijn schrifturen.
„Pauline", zei hij, „je moest trouwen".
Pauline, verbluft, keek hem aan en schoot
daai-na in de lach.
.„Daar ben ik te oud voox-, mijnheer".
Maar hij schudde zijn hoofd.
„Je moest trouwen", herhaalde hij. „Het
is zonde als een vroxiw als jijHij
maakte zijn zin niet af, en liet zijn ogen
teruggaan naar zijn papieren. Pauline be
greep wat hij zeggen wildé. En een ogen
blik dacht zij aan het gemakkelijke leven
dat hij haar bieden kon, zijn pensioen en
zijn spaargeld. Zij hoefde dan niet meer
te werken van de moi-gen tot de avond.
En voor de kleine Paul betekende het een
toekomst.
„Als wijmaar zijn zorgvuldige
stem bedierf alles, de stem van de grote
Paul klonk er doorheen en zij kreeg ineens
een heftige afkeer van deze ambtenaar met
zijn renten. Nooit, dit nooit! En zij zei het
zonder omwegen: dat zij er niet over dacht
te trouwen, dat zij geen man nodig had en
dat zij hoopte tot aan haar dood voor zich
zelf te kunnen zox-gen. Zij had het vriende
lijker kunnen zeggen, meende zij latei-,
misschien bedoelde hij het niet zo kwaad
met haar.
„Zoals je wilt", antwoox'dde hij alleen.
„Het spijt mij".
Het langst bleef zij werken in een zieken
huis waar men haar met rust liet, waar de
hoofdzuster waardering had voor haar on
opvallende manier van haar eigen weg te
gaan en waar de andere werksters, oudere
vi-ouwen net als zij, geen behoefte hadden
aan meer dan een praatje over het weer
en het werk.
Paultje ontwikkelde zich onder dit alles
De gezelligheid vierde hoogtij in de
Schouwburg Donderdagavond,' want „De
Spaai-nespatters" van de Haai-lemse Ha-
waiianmuziek-vereniging, die erom bekend
staan dat zij van gezellige stukken houden,
hadden het onderhoudende .en amusante
„Vadertje Langbeen" uit de archieven ge
haald en de wijze waarop zij het ten tonele
voerden kan met „gezellig" het best wor-.
den omschreven.
Deze vermakelijke geschiedenis, naar ge
gevens uit het boek van Jean Webster door
Jaap v. d. Poll geschreven, vereist van
amateui's niet zozeer een inspannend en
afmattend acteren dan wel een natuurlijk-
zich-zelf-zijn, en het moet gezegd dat ver
scheidene Spaarnespatters daarin uitmunt
ten. Ofschoon het grote aantal dubbelrollen
speciale moeilijkheden meebracht, kwam
het tot een vlotte voorstelling zonder noe
menswaardige haperingen en de vaart
waarmede men het langademige stuk wist
af te werken droeg het zijne bij tot de
grote voldoening, waarvan het talrijke pu
bliek aan het einde blijk gaf.
Ofschoon Arie Mulder als „vadertje" over
de lange benen beschikt die zijn bijnaam
rechtvaardigen, had hij kennelijk moeite
met het beheersen van de situaties in zijn
samenspel met Mies FabelPliester, die
de vondeling Jerusha vertolkte met een
prijzenswaardig plezier, dat vaak boeide
en soms imponeerde. Tiny Smink was
sterker in haar i*ol van mrs. Pendleton dan
in die van dictatoi'iale directrice. In het
eerste bedrijf bereikten de vier vondelingen
een verrassend goed samenspel, dat veel
waarde had voor de ontwikkeling van de
intrige.
Het grote aantal medespelenden maakt
het onmogelijk een gedetailleerd oordeel te
geven, doch in het algemeen hadden de
zwakken veel steun van de stei-ken, van
wie behalve de hoofdrol zeker Leo Fabel
als Jimmy en Gonnie Jonker als Julia
Pendleton genoemd moeten woiden.
De gezellige sfeer bleef tot het einde toe
op het toneel aanwezig en droeg er veel
toe bij dat de eenvoudige intenties van het
stuk merendeels gehonoreerd werden.
J. L.
Het museum „Het Huis Van Looy" zal
voorlopig voor bezoekers gesloten zijn we
gens in het woongedeelte te verrichten werk
zaamheden. De toegang tot de tentoonstel
lingszaal in de tuin blijft echter gewoon
Kleine Houtweg 103.
door tot Paul. De lessen, die het hoofd van
de school zelf had gegeven, wai-en al lang
opgehouden. De ene klas na de andere
dooidiep hij zonder enige moeite, hij bleef
de ijverige en intelligente leerling die hij
van het begin af geweest was en de onder
wijzers waren opgetogen over hem.
De tinnen soldaatjes lagen vergeten in
een hoek, zijn grootste plezier vond hij in
het tekenen van landschappen, die hij zelf
verzon, rotspax-tijen met watervallen en
velden met bomen in de verte en duidelijke
wolken erboven. En menselijke gezichten,
waarin hij grote neuzen tekende en lachen
de monden, met de hoeken naar boven, of
bedroefde met de liplijn naar beneden ge
kruld.
Pauline moedigde alles aan wat hij deed
en bewonderde steeds weer zijn resultaten.
Maar zij was werkelijk verrast toen hij
haar op een goede dag een tekening liet
zien die haarzelf moest voorstellen, en
waarin zij inderdaad een gelijkenis met
zichzelf ontdekte: de neus die wat scherper
was geworden dan vroeger, de mond, die
nog even vol was, en de ogen, te jong voor
de x-est van het gezicht.
„Paul", prees zij, „je bent een echte kun
stenaar". De jongen was haar trots en
glorie, hij was erg lief voor haar en gaf
haar geen enkele redexx tot verdriet of
ongerustheid. Hij speelde met de jongens
uit zijn klas, kwam op zijn tijd met een
kapotte knie of een gescheux-de blouse
thuis, at als een wolf en stelde haar tien
maal meer vragen dan zij kon beantwooi--
den. Op zijn rapport stonden allemaal goede
cijfex-s, die voor tekenen en schx'ijven wa
ren de hoogste van de klas.
Toen hij de lagere school afgelopen had,
stuurde Pauline haar zooïx naar de mid-
delbare school. Het kostte haar handeix vol
geld, want de school was duur en zij liet
Paul alle boeken, die hij hebben moest,
nieuw kopen. Bovendien werd hij al gauw
lid van de schoolclub, hij kx-eeg zakgeld
waarvoor hij kon kopen wat hij wilde en
aan alle pretjes van zijn klasgenoten mocht
hij meedoen. Zij legde zichzelf nog scher-
pex-e zuinigheid op, nam haar eigen boter
hammen alleen met boter erop en liet zelfs
het glas melk achtexwege als zij tussen de
middag buitenshuis at. Al haar zorg was
voor Paul.
Paul ging keurig gekleed, zijn brood
stond 's ochtends voor hem klaar, zij poet
ste zijn schoenen en keek hem na als hij de
deur uitging, een jongen die in niets hoefde
onder te doen voor de kinderen van rijkere
oudex-s. 's Avonds, bij het eten, schoof zij
het grootste stuk vlees op zijn bord, hij
moest nog groeien, haar lichaam had zo
veel niet meer nodig. En als hij onder het
lamplicht zijn huiswerk zat te maken,
sprak zij soms de hele avond niet om hem
niet te storen in zijn wiskunde, zijn thema's
en zijn lessen, die hij hardop leerde met
zijn vingers in zijn oren. Van terzijde zag
zij zijn ernstig jongensgezicht, vex-diept als
hij was in het lex-en, zijn warrige, donkere
haar dat zich tegen de kam bleef verzet
ten, zijn das, die in de loop van de dag
scheef was gaan zitten, en zij voelde zich
een gelukkig mens.
Paul? Ja, met Paul zou alles anders ge
weest zijn, maar ook nu hij er niet was,
bleef haar zoveel over dat zij van dank
baarheid had kunnen schreien. In de va-
canties nam zij soms een dag vrij, ging
met de jongen mee naar bxxiten. Of zij gin
gen samen een museum binnen, waax- Paul
haar geestdx-iftig schilderijen liet zien die
zij zelf niet mooi gevonden zou hebben.
Pauline was nog nooit in een museum ge
weest, in stilte was zij bang voor de sup
poosten, maar tegelijk was zij zo trots op
Paul, dat zij geduldig bleef luisteren naar
alles wat hij vertelde, ook al begreep zij
er soms maar heel weinig van. Als hij
vroeg: „Vind je dit mooi?", dan antwoord
de zij: „Ik vind het prachtig, maar ik kan
niet zeggen waarom. Daar ben ik niet ge-
leerd genoeg voor".
Hij lachte haar dan vierkant uit en zei,
dat je niets hoefde te weten om iets mooi
te vinden, dat voelde je van binnen en
niemand kon het je uitleggen, ook al wer
den je duizend en één redenen opgenoemd.
Elk jaar, bij de overgang, bezocht zij de
directeur, in haar beste kleren en schuch
ter plaatsnemend op de punt van de stoel,
die hij haar aanbood. Zij hoorde nooit
anders dan met lof over Paul spreken.
(Wordt vervolgd).
