Koningin Juliana was te gast
bij de ongeorganiseerde jeugd
Kort en Bondig
MAANDAG 4 JUNI 1951
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Vrolijke bijeenkomst van clubhuiskinderen
op het eiland Brienenoord
Tien kinderen in pony-wagen
maakten een benauwd ritje
Twee ongelukken op hoek
Duinlustweg-Brouwerskolkweg
Cursussen van de Arbeidersge
meenschap der Woodbrookers
Zilveren speeltuinvereniging
„Flora" recipieerde
Eindexamen Toneelschool
„Een partijtje poker"
Een kwart der bevolking
zou wel willen emigreren
De „Evertsen'
in Den Helder
I.O.O.F. hield tweede
landdag te Haarlem
Alleen circulatie-instelling
wordt genationaliseerd
Eerste lustrum van cultureel
accoord met België
Ir. Blankenberg bij ongeluk
om het leven gekomen
Apen en vogels vonden de
dood in KLM-vliegtuig
Openlucht-uitvoering
Kennemer Turnkring
Nieowe Uitgaven
Zaterdag heeft Koningin Juliana op het
eiland Brienenoord in de Rotterdamse
Maas een feestelijke bijeenkomst bijge
woond van clubhuiskinderen uit vele plaat-
jen van ons land om zich nader op de
hoogte te stellen van het moeizame werk
dat door velen voor de ongeorganiseerde
arbeidersjeugd wordt gedaan. Dit „club
huiswerk" is na de oorlog sterk uitgebreid
en geschiedt sinds vijf jaar met subsidie
van het rijk.
De bijeenkomst was georganiseerd door
alle landelijke instanties, die zich met het
ciubhuiswerk bezig houden: de Stichting
Clubhuizen voor Ongeorganiseerde Arbei
dersjeugd, de Moderne Jeugdraad, de Ka
tholieke Nationale Jongens- en Meisjes-
Jeugdzorg, de Synodale Commissie Her
vormde Jeugdraad en het clubhuiswerk
der Gereformeerde Kerken. Ruim 500
jongens en meisjes van 14 tot 17 jaar en
ongeveer 150 leiders en leidsters waren
per autobus uit Zaandam, Amsterdam,
Haarlem, Leiden, Den Haag, Delft, Schie
dam, Rotterdam, Gouda, Utrecht, Amers
foort, Arnhem, Nijmegen, Den Bosch en
Breda naar het eiland Brienenoord geko
men. Van drie uur af hadden de kinderen
zich naar hartelust gewijd aan sport en
spel, toen om vier uur de Koningin op het
eiland aankwam. De Koningin, die verge
eld werd door haar particuliere secreta
resse, mevrouw N. Smitt-Avis, werd bij
het Kralingse Veer ontvangen door mr. T.
Semeijns de Vries van Doesburgh, voor-
zittér van het Comité Clubhuisbuitendag,
dr. A. J. Stakenburg, voorzitter van het
curatorium van het internaat van Brie
nenoord, waar jeugdleiders en -leidsters
hun vorming krijgen voor het werk in de
Op deze foto ziet men het leuke heertje
Panda en maestro Floris Fiedeldum met
zijn echte Stradivarius, zoals die op Woens
dag 13 Juni in de speciale voorstelling door
mr. Janno's Jeugdamusement, natuurlijk
v\et de schurk Joris Goedbloed en vele
andere hekenden van onze jonge lezers,
in Bloemendaals Openluchttheater ten
tonele zullen verschijnen. Zoals wij reeds
eerder bekend maakten, zijn er voor de
lezers van Haarlems Dagblad aan onze
bureaux 1500 plaatsen beschikbaar tegen
de gereduceerde prijs van 50 cent.
Tien kinderen, die Zondagmorgen wel
gemoed in een pony wagentje waren ge
stapt om een rondrit door de stad te ma
ken hebben de twee karre-ponies op hun
snelst meegemaakt. De kleine dravers wa
ren op hol geslagen, nadat het breken van
de disselboom deze dieren aan het schrik
ken had gemaakt. De grote snelheid werd
door de kleine inzittenden allerminst op
prijs gesteld: schreeuwend van angst hot
ste het tiental over de stenen van de Me-
rovingenstraat en de Arnulfstraat in de
richting van het Hof van Egmond. De
exploitant van het karretje zat machteloos
in hun midden. Er daagde echter hulp,
toen de 35-jarige metselaar A. van der
Wouwen aan de ren ging meedoen en er
in slaagde om een van de ponies bij de
kop te vatten. Het dier zette de ren hard
nekkig voort met het gevolg, dat de met
selaar nog enige tijd gratis meereed, han
gende om de hals van de pony. Op het
Hof van Egmond werd deze last het dier
te vermoeiend en tussen een bezorgde me
nigte kwam de beangstigende rit tot een
eind.
Zaterdagmiddag reed de achttien-jarige
J- K. uit Haarlem op de hoek Duinlustweg-
Brouwerskolkweg te Bloemendaal in volle
vaart met zijn fiets tegen een naderende
Personenauto. K. is met een inwendige
Woeding in het Marinehospitaal te Over
men opgenomen.
Op dezelfde plaats gebeurde Zondag
avond weer een ongeluk. De twaalfjarige
V. uit Haarlem reed met zijn sportfiets
Wgen een auto aan uit Heemstede. V.
werd op de motorkap geworpen en vloog
vervolgens door de voorruit. Met een niet
ernstige hoofdwonde is V. naar het Ma
rinehospitaal overgebracht. De auto en de
fiets werden zwaar beschadigd.
De Arbeiders Gemeenschap der Wood
brookers Bentveld organiseert van Zater
dag 14 Juli tot Woensdag 4 Augustus een
zestal cursussen, die ieder vier dagen in be
slag nemen. De eerste cursus, die gehouden
Wordt van 14 tot 18 Juli, draagt als onder
werp: „Hoe redden we de mens?" De
tweede cursus wordt gegeven van 18 tot
22 Juü; onderwerp: „Waar gaan we heen?"
Tijdens de derde cursus, van 21 tot 25 Juli
wordt „De verschraling van socialistisch
denken en voelen" besproken. „De socialis
tische defensiepolitiek" staat van 25 tot 28
Juli op het programma en „Onze houding
in deze tijd" is het onderwerp van de cur
sus van 28 Juli tot 1 Augustus. „De mo-
jj?ni§ mens en God" wordt van 1 tot 4v
«ftgtostirê behandel
clubhuizen, en mejuffrouw L. C. M. Su-
torius van de Katholieke Nationale Meis
jesjeugdzorg.
Het hoge bezoek was voor de kinderen
zorgvuldig geheim gehouden, maar tijdens
de rondgang over het terrein werd Hare
Majesteit spoedig door de spelende jeugd
herkend. Koningin Juliana had nauwelijks
het internaatsgebouw ver-laten toen een
van de volleybalspelertjes op het grasveld
daarvoor tegen een medestrijder zei: „Kijk
nou eens! Dat is de Koningin." De ander
keek en gaf onmiddellijk ten antwoord:
„Nou effe goed spelen". Dat was precies
de reactie, waarop men had gehoopt. De
kinderen vonden het prachtig, maar zij
raakten er niet door uit hun spel. De
Koningin ging bij het voetbalspel langs de
zijlijn in het gras zitten, stond bij het
hoogspringen vlak bij het touw en trad bij
het volksdansen welgemoed in de kring
om mee te doen.
Toen de avond gevallen was werd het
feest in het openlucht-theater met het op
treden van kinderen uit alle oorden beslo
ten. Aan het einde van de voorstelling
reikte de Koningin enige geschenken uit
aan meisjes en jongens, die hun clubhuizen
vertegenwoordigden. Op haar beurt boden
enkele meisjes de Koningin enige speciaal
voor deze dag vervaardigde halsdoeken
aan voor Hare Majesteit en voor de prin
sesjes. Er werd vervolgens een stoet ge
formeerd, die de Koningin juichend naar
de aanlegsteiger begeleidde.
In een gesprek dat de Koningin met de
jeugdleiders heeft gehad, werden verschei
dene problemen toegelicht, vooral die van
milieu en mentaliteit, de werkwijze van de
clubhuizen en de vorming van leiders. De
nadruk werd er op gelegd, dat de jeugd
moet leren creatifef bezig te zijn en dat men
haar moet trachten op te voeden tot zelf
standig denken, zonder vooroordelen. Voor
de verantwoordelijke leiding van clubhui
zen zijn beroepsmensen nodig met een zo
breed mogelijke oriëntering en een „kli
nische" blik. Zij moeten kunnen zien wat
er achter de verschijnselen zit. Op een
vraag van de Koningin, of er enigszins
voldoende krachten voor het clubhuiswerk
zijn, luidde het antwoord ontkennend.
In een feestelijke versierde zaal van het
clubhuis van tennispark „De Hoge Berg"
aan de Pijlslaan hield het bestuur der
speeltuinvereniging „Flora" ter gelegen
heid van haar vijf en twintig jarig bestaan
Zaterdag een receptie, tijdens welke velen
de jubilaresse geluk kwamen wensen. On
der de aanwezigen merkten wij o.a.
op wethouder D. J. A. Geluk, hoofd
inspecteur A. F. Suurend'onk van
de Haarlemse politie, de heer De
Boer namens de N.Z.H.V.M. en tal van
bestuurders van landelijke en plaatselijke
speeltuinorganisaties, leden en begunstigers,
van wie verschillenden het bestuur bloem
stukken en andere geschenken aanboden.
Na een openingswoord van de voorzitter
der jubileumcommissie sprak wethouder
Geluk als vertegenwoordiger van het ge
meentebestuur woorden van waardering
voor het speeltuinwerk in het algemeen en
dat van Flora in het bijzonder. De gemeen
telijke „ruggesteun" bij deze arbeid kon
helaas op korte termijn geen belangrijke
uitbreiding ondergaan, maar wanneer de
tijden wat gunstiger worden zullen de
speeltuinen, die de spreker voor de recrea
tie der jeugd nog belangrijker achtte dan
parken en plantsoenen, stellig niet tever
geefs een beroep doen op B. en W., wan
neer het om een verantwoorde uitbouw van
hun werk gaat.
Na de wethouder spraken nog zeer velen
woorden van hulde en sympathie voor het
werk van „Flora", toespraken die veelal
vergezeld gingen van stoffelijke blijken
van waardering, zoals een babywip, een
nieuwe vlag en namens de leden van
Flora een couvert met 125 voor nieuwe
aanschaffingen. Flora's voorzitter, de heer
De Lugt, beantwoordde de sprekers.
Deze week viert de jubilerende vereni
ging feest. Zaterdag 9 Juni komt er voor
leden en begunstigers een variété-voorstel
ling door het gezelschap Mr. Delcampo en
„Oom Henk" en diezelfde avond besluit
een openluchtbal de feestweek.
Het eerste lustrum der
Dr. A. van Voorthuijsenschool
Vijf jaar geleden, op 8 Juni 1946, werd
de Dr. A. van Voorthuijsenschool aan de
Friese Varkenmarkt geopend; zij begon met
drie goepen leerlingen.
Dat de school voor buitengewoon onder
wijs in een grote behoefte voorzag, bleek
wel daaruit, dat na enige jaren reeds vijf
klassen gevormd konden worden.
De opvoeding van de kinderen is zodanig
.gericht, dat naast het bijbrengen van enige
algemene schoolkennis, hun handvaardig
heid zoveel mogelijk wordt ontwikkeld,
terwijl storende karakterfouten worden
gecorrigeerd, waardoor het veelal moge
lijk blijkt, deze kinderen in gezin en maat
schappij te handhaven.
Ter gelegenheid van het eerste Lustrum
wordt de ouders en verzorgers een ouder
avond geboden, waarin de wethouder van
Onderwijs, de heer D. J. A. Geluk, een
korte toespraak zal houden, waarna het
hoofd van de Nazorg, de heer E. P. Schuyt,
zal spreken over: „De toekomst onzer kin
deren".
Tevens zal op die avond een film ver
toond worden (opgenomen door een der
leerkrachten van de school), die enige
episoden toont uit het schoolleven.
Aan deze Ouderavond wordt verbonden
een excursie, waarbij de ouders en verzor
gers in de gelegenheid worden gesteld na
der kennis te maken met de verschillende
Haarlemse werkinrichtingen.
Ook de kinderen delen in de feestelijk
heden, die bij een lustrum behoren. Op de
herdenkingsdag staat hun een intiem
feestje te wachten.
MISLEIDENDE RICHTINGAANWIJZER
Bij een benzine-tankstation aan de Am
sterdamse vaart kwamen Zaterdag twee
personenauto's met elkaar in botsing, door
dat de bestuurder van een der auto's ver
zuimd had zijn rechter richtingwijzer in
te trekken. Hij wekte daardoor de indruk,
dat hij de weg zou verlaten om naar het
pompstation te rijden. De bestuurder van
de andere auto, die dit station verliet,
meende daardoor veilig de v/eg op te kun
nen rijden. Zijn achterligger reed echter
zQdat e.exi botsing ontstond, die grote
schade tengevolge ihad.
Hoop voor het blijspel
In zekere zin kan men het jaarlijkse
eindexamen van de Academie voor dra
matische kunst „De Toneelschool" al
thans de openbare herhaling daarvan in
de Amsterdamse Stadsschouwburg als
een enigszins feestelijke afsluiting van het
seizoen beschouwen, waarbij men kennis
kan maken met de nieuwe krachten, die
over enkele maanden hun eigenlijke loop
baan na deze eerste beproeving van hun
geluk op de planken beginnen. Er heerst
in de zaal bij zo'n gelegenheid zowel span
ning als vertedering. Spanning door de
gretigheid waarmee men hoopt op de ma
nifestatie van een veelbelovend talent,
vertedering bij het zien van zoveel goede
wil en jeugdige overgave. Maar het is
moeilijk om een voorspelling te doen over
de toekomst van deze candidaten. Er zijn
er in het verleden cum laude geslaagd, die
eigenlijk nooit een rol van betekenis heb
ben gespeeld. Er zijn aan de andere kant
thans gevierde acteurs en actrices, die op
het examen een povere indruk maakten
of zelfs niet eens tot de school werden
toegelaten. Men aanschouwt in hoofdzaak
een demonstratie van de overigens zeer
belangrijke technische vorming in stukken
die doorgaans meer van de persoonlijkheid
vragen dan waaraan nu reeds voldaan kan
worden, die bovendien in de eerste plaats
gekozen en behandeld zijn als studie
materiaal en die men meestal in sterkere
bezetting zag opvoeren.
Een enkele uitzondering deed zich dit
keer voor: een fragment uit het blijspel
„Zo oud als Julia" van Jacques Deval,
waarin Kitty Janssen met ontwapenende
zuiverheid en aandoenlijke plastiek een
bijna-poëtische sfeer wist op t.e roepen,
tezamen met de, ongetwijfeld begaafde
Walter Kous, die 'ook als Mascarille in „De
belachelijke hoofse juffers" van Molière
in een geheel ander genre dus sterk de
aandacht trok. De prettigste conclusie van
dit eindexamen is naar mij dunkt, dat ons
toneel enkele krachten is rijker geworden
die speciaal op het gebied van de lichte
comedie weieens een nuttige versterking
zouden kunnen betekenen, want ook Carry
Rens wekte verwachtingen met haar op
treden als de ervaren Leda in het verruk
kelijke „Amphytrion 38" van Jean Girau-
doux.
Dit laatste fragment vormde met de
trieste één-acter „Mooney" van Tennessee
Williams de hoogtepunten van deze „voor
stelling" in de dubbele zin van het woord.
In beide gevallen was Ank van der Moer
de lerares. Maxim Hamel, die de titelrol
vervulde, heeft een ruime techniek. Hij zal
moeten oppassen dat hij deze niet ten
koste van de bezinning ontwikkelt. Hij
deed in het gesprek met de koningin
uit „Hamlet" buitengewoon knappe
dingen, zonder er ook maar een ogen
blik in te slagen de Deense prins ge
stalte te geven. Ina van Faassen maakte
in „Mooney" als Jane, een buitengewoon
veeleisende rol, een gunstige indruk. Elly
Venema tenslotte toonde, al kreeg zij.de
minste kansen, haar diploma waard te zijn.
Het is jammer dat men geen verzen te be
luisteren kreeg. Het was wederom een
beetje angstaanjagend dat deze jonge to
nelisten ondanks de kennelijk zorgvuldig
bestudeerde articulatie toch niet steeds on
duidelijkheid wisten te vermijden. Maar
per slot van rekening is dit niet alleen een
kwestie van spreektechniek.
Na afloop reikte directeur W. Ph. Pos
met aardige toespraakjes de diploma's uit,
daarbij bekend makend dat Ina van Faas
sen, Kitty Janssen en Maxim Hamel deel
gaan uitmaken van de Nederlandse Come
die, Carry Rens en Walter Kous van de
Haagse Comedie en Elly Venema van de
toneelgroep voor de jeugd „Puck".
DAVID KONING
Orgelbespeling
Er wordt een orgelbespeling gegeven in de
Grote of St. Bavo Kerk te Haarlem, op Dins
dag 5 Juni 1951, 's avonds van 89 uur door
George Robert.
Het programma vermeldt alleen werken
van J. S. B. (16851750). 1. Preludium en
Fuga C gr. t.; 2. Koraalvoorspelen: a. „Das
al te Jahr vergangen ist"; b. „In Dir ist
Freude"; 3. Partite diverse Sopra: „Christ,
der du bist der helle Tag"; 4. Drie Koraal
bewerkingen: ,Allein Gott' in der Höh
sei Ehr"; 5. Passacaglia en Dubbelfuga c. kl. t.
DERDE H.O.V.-ZOMERCONCERT
Op Vrijdag 8 Juni geeft de H.O.V. on
der leiding van Marinus Adam het derde
Zomerconcert, dat wordt geopend met de
ouverture „Mitridate" van Mozart. Hierna
volgt het optreden van de solist, de Franse
violist André Nada, met het Vioolconcert
van Beethoven. Het programmadeel na de
pauze vermeldt de symphonische suite
„Shéhérazade" van Rimsky Korsakoff,
waarin de vioolsolo wordt gespeeld door
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 2 Juni 1951
GEHUWD: 2 Juni, C. J. Vaillant en D. W.
de Kloet.
BEVALLEN van een zoon: 1 Juni. H. C.
Hurts—LevissonH. Kion—Teilegen; E. Op-
hoffTop; C. E. H. PrinsenEssenberg; W.
A. Scheffer—Rubach; M. M. Roosdorpten
Bosch; 2 Juni, C. M. Stoopde Rooij; M.
Duindam—de Groot.
BEVALLEN van een dochter: 1 Juni, P. C.
ZwaneveldLangeveld: R. G. Hellingman-
Hoekstra; 2. Juni, C. E. A. PeterseWasse
naar.
OVERLEDEN: 30 Mei, B. Derks, 2 d.,
Wichertstraat; 1 Juni, M. F. B. Hersman, 25
j., J. Evertsenstraat; W. M. Moerkerk, 18 d.,
Seheepmakersdijk.
Rectificatie: Ten onrechte opgegeven als
ondertrouwd: P. H. S. Mos en L. Kruit.
Het Amerikaanse blijspel „Een partijtje
poker" heeft reeds vele decennia een
vaste positie bij het amateur-toneel weten
te handhaven. Na een succesrijke loopbaan
bij het beroepstoneel in het verre verle
den, toen het Amsterdamse Grand Theatre
nog floreerde, is het via de meer serieuze
toneelverenigingen beland bij de clubs, die
zihc voornamelijk op een amusante ge
zelligheid toeleggen. Bij de voorstelling
door de Haarlemse toneelvereniging „Door
Vriendschap Opgericht" (Zaterdagavond
in gebouw St. Bavo) hielpen de spelers
elkaar met een voorbeeldige teamgeest
over de enigszins onderschatte moeilijk
heden heen, daarbij dapper geassisteerd
door de meest actieve souffleuse, die wij
ooit mochten beluisteren. Vandaar dat het
dikwijls moeilijk viel aan te nemen, dat
deze klucht zich afspeelt in een milieu van
Amerikaanse zakenlieden, waar ondanks
de spreekwoordelijke jacht op dollars,
toch een vlotte wellevendheid de boven
toon voert. Het zou daarom waarschijnlijk
aanbeveling verdienen als D.V.O. zich
voorlopig tot een eenvoudig Hollands stuk
beperkte, zodat de spelers zich niet meer
zo storend tegen de uitspraak der vreemde
namen kunnen bezondigen.
Maar overigens biedt deze vermakelijke
historie van de twee compagnons, die
elkanders bloed wel kunnen drinken en
waarvan de een, na een spelletje poker
te hebben verloren, bij zijn doodsvijand
als butler moet fungeren, voldoende stof
tot hilariteit om het publiek, ook bij een
minder onberispelijke voorstelling, een
vrolijke avond te bezorgen. Vooral wan
neer in de rolverdeling een Jan Weide kan
worden opgenomen, die in staat bleek te
zijn deze blijspel-figuur het volle pond
te verschaffen. Zodat er aan het niet bij
benadering vast te stellen aantal opvoerin
gen van „Een partijtje poker" een nieuw
succes werd toegevoegd, waarvoor het
publiek zich bijzonder erkentelijk toonde.
Regelmatig stelt het Nederlandse Insti
tuut voor de Publieke Opinie aan vrouwen
en mannen uit alle lagen van de bevol
king de vraag: „Wat zoudt u het liefste
doen, indien u de keus had: in Nederland
blijven of in een ander land gaan wonen?"
Antwoorden, in percentages uitgedrukt,
waren:
Hier blijven: emigreren: geen oordeel:
Voorjaar
1947 60 32 8
1948 56i/2 32^ 11
1949 67 29 4
1950 70 25 5
nu 69 26 6
Australië favoriet
In welke land zoudt u willen wonen en
werken, vroegen de N.LP.O.-enquêteurs
verder. Australië wordt genoemd door 8
Daarop volgen Canada met 4 en Noord-
Amerika en Zuid-Afrika ieder met 3
Deze volgoi'de gold ook vorig jaar. In 1947,
1948 en 1949 echter kwam Australië na
de V.S., Canada, Zuid-Afrika en zelfs Zuid-
Amerika.
Evenals bij vorige peilingen blijkt ook
nu dat hoe lager het inkomen is hoe meer
men voor emigratie voelt en ook dat hoe
jonger men is, hoe meer het buitenland
blijkt te lokken. Mannen voelen er meer
voor elders een bestaan op te bouwen dan
vrouwen.
Zaterdagmiddag is Hr. Ms. torpedoboot-
jager „Evei-tsen" uit de Koreaanse wate
ren teruggekeerd in de haven van Den
Helder. Deze Nederlandse oorlogsbodem
heeft van Juni 1950 tot April van dit jaar
actief aan de oorlogshandelingen in Korea
deelgenomen. Een grote menigte belang
stellenden en familieleden van de opva
renden alsmede de marinierskapel stonden
op het havenhoofd ter begroeting.
In het Krelagehuis te Haarlem verzamel
den zich Zondagmorgen de leden van de
I.O.O.F., de Independent Order of Odd Fel
lows, tot het houden van hun tweede land
dag. Br. A. de Haan Azn., voorzitter van
de Landdagcommissie, opende de bijeen
komst met een welkomstwoord, waarna
het dubbelkwartet van broederen uit de
Zaanloge no. 20 het openingslieduit de
Amerikaanse bundel „The odes of the I.O.
O.F." ten gehore bracht. Br. G. P. Molenaar
van de Kennemerloge no. 27 heette de deel
nemers namens deze loge welkom, waarna
de zusters E. E. Woerlee-Kroonenberg,
piano en A. Denijs, zang, een half uur
musiceerden.
's Middags trokken de deelnemers naar
de Bavo op de Grote Markt, waar de groot-
sire, Br. H. Clewits, na orgelspel van Br.
H. C. Luitingh, een x~ede hield over het
onderwerp: „Koers vastberaden naar het
nieuwe land". In het Krelagehuis werd
vervolgens onder regie van Br. Van der
Mey uit Apeldoorn, een symbolisch spel
getiteld „De triomf van de I.O.O.F." opge
voerd door een gezelschap van de Rebek-
kaloge „Daphne" no. 6 en de Zeven Sterren
no. 21, beide uit Apeldoorn. De bijeen
komst werd met zang besloten.
Op de internationale handelstentoonstelling, welke in Toronto in Canada gehouden
wordt, is Nederland uitstekend vertegenwoordigd. Op de Hindeloper afdeling is
Lionel Chèvrier (rechts), echtgenote van de Canadese minister van Transport, in
fie?j geanimeerd gesprek met mevrouw A, Jonkman uit Hindelopen.
Javase Bank
DJAKARTA (Aneta) „In principe zal
slechts de circulatiebank van de Javase
Bank door de regering worden genationa
liseerd, het bankbedrijf zal ais normaal
particulier bedrijf kunnexx voortbestaan",
aldus deelde de Indonesische minister van
Financiën, mr. Wibisono, aan Aneta mede.
„Men kan het zo voorstellen, dat aan de
Javase Bank het charter wordt ontnomen
waarbij aan deze instelling werd toege
staan, bankbiljetten in circulatie te
brengen. De Javase Bank als crediet-
instelling wordt niet in de nationalisatie-
plannen betrokken."
De minister deelde verder mede, dat er
een staatscommissie zal worden benoemd,
die belast zal worden met de voorberei
ding van de nationalisatie van de circula
tiebank der Javase Bank. Van deze com
missie wordt vermoedelijk de secretaris
generaal van het ministerie van Economi
sche Zaken, de heer Mohammed Sediono.
voorzitter.
Belgische en Nederlandse
minister onderscheiden
Vijf jaar geleden werd in Den Haag het
Nederlands-Belgisch cultureel accoord ge
parafeerd. Ter gelegenheid van het eerste
lustrum dezer parafering werd Zaterdag
in de Belgische hoofdstad een tentoonstel
ling geopend, welke een overzicht geeft
van de officiële regelingen en voorzienin
gen, die in deze vijf jaren tussen beide
tanden tot stand zijn gekomen.
De Nederlandse minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, prof. dr. F. J.
Th. Rutten, heeft bij de opening dezer ten
toonstelling een x-ede uitgesproken.
De bevordering van het cxxltureel con
tact tussen België en Nedexdand werd ter
stond na de bevrijding door de Nederlandse
regering ter hand genomen. Het als gevolg
hiervan tot stand gekomen accoord was
het eerste van de acht, die Nederland se
dert de oorlog heeft gesloten en het heeft
van alle de meeste gunstige resultaten op
geleverd, zo zei prof. Rutten.
Wegen werden gevonden om het cultu
rele contact te bevorderen, waarvan de
waarde later nog beter aanwijsbaar zal
zijn dan thans. Toenaderixxg is een kwestie
van geesteshouding, aldus prof. Rutten,
waarop geen dwang past, maar die zich
kenmerkt door een geleidelijke ontwikke
ling.
Zaterdagavond zaten de genodigden aan
een banket aan, dat hun door de Belgi
sche minister van Onderwijs werd aange
boden.
Nadat een dronk was uitgebracht op
Koningin Juliana en op de Belgische ko
ninklijke familie hield de Belgische mi
nister van Onderwijs, de heer Harmei, een
toespraak. Hij noemde het culturele ver
drag een voorbeeld voor geheel Europa en
dankte de gemengde culturele commissie
voor hetgeen zij tot stand heeft gebracht
in de afgelopen vijf jaar.
Prof. Rutten herinnerde er in zijn ant
woord aan, dat toen Nederland in 1946
zwaar geteisterd uit de strijd kwam, Bel
gië zonder aarzelen de helpende hand uit
stak. Er bestaan weliswaar nog verschillen
tussen Nederiandex-s en Belgen, maar deze
verrijken ons meer dan zij ons vex'delen,
zo zei de minister. Hierna somde de Ne
derlandse minister van Onderwijs de ver
diensten op van zijn Belgische collega
Harmei, die naar hij mededeelde door
Koningin Juliana was ondex-scheiden met
het Grootkruis in de Orde van Oranje-
Nassau. Nadat de Belgische minister zijn
dank had betuigd voor deze onderschei
ding, overhandigde hij prof. Rutten namens
de Koninklijke Prins het Grootkruis van
de Kroonorde van België.
Zondag werd een academische zitting
gehouden, waaraan het nationale orkest
van België en het koor van de Brusselse
Rijksnormaalschool medewerking ver
leenden.
De directeur van de chemische fabriek
„Noord-Holland" in Beverwijk ir. B. H.
Blankenberg is bij een auto-ongeluk tussen
Keulen en München-Gladbach oxn het
leven gekomen. Mevrouw M, Blankenberg-
Koopmans is ernstig gewond in een zieken
huis opgenomen. De heer Blankenberg, die
voor de oorlog directeur was van de Ken-
nemer Chemische Industrie aan de In
dustriestraat in IJmuiden, was een zeer
bekexxde figuur in IJmuiden en ver daar
buiten.
De overledene heeft jarenlang zijn leven
gewijd aan de beweging van de Geestelijke
en Morele Herbewapening.
Zijn stoffelijk overschot zal naar Neder
land worden ovex-gebracht.
Ir. B. H. Blankenberg was vice-voorzit-
ter van het bestuur der Christelijke Lycea
te Haarlem.
Zaterdag zijn in een K.L.M.-vliegtuig
op het vliegveld van Nicosia (op het eiland
Cyprus) zeventig jonge apen en meer dan
honderd vogels dood gevonden. Het vlieg
tuig was met het transport op weg van
Bangkok naar Amsterdam en had de nacht
van Vrijdag op Zaterdag op het vliegveld
gestaan. De lading dieren was bestemd
voor verschillende Europese en Ameri
kaanse dierentuinen. Het transport werd
begeleid door Dirk Ritz xiit Amsterdam,
die de nacht in het vliegtuig doorbracht en
Zatex-dagmorgen ziek bleek te zijn, doch
later opknapte.
Ambtenaren van het vliegveld merkten
Zaterdagmorgen op, dat een sterke stank
uit het vliegtuig kwam. Toen de deuren
waren geopend bleken tientallen apen dood
in hun kooiexi te liggen en vele stervende
te zijn. Een van de dieren hing dood aan
zijn tanden boven in zijn kooi. Ook vele
vogels werden dood aangetroffen, terwijl
de nog levende angstig krijsten. Verschil
lende witkielen van het vliegveld wei
gerden de dode dieren uit het vliegtuig te
halen en hun moest bijzondere betaling
worden aangeboden. Terwijl zij werkten
kwam de begeleider van het transport
Ritz uit het vliegtuig gestrompeld, bleek
en ziek. In totaal zijn 78 apen exx 153
vogels gestorven.
Een groot gedeelte van het terrein, waar
het vliegtuig gepakkeerd stond, is gedes
infecteerd.
Er wordt een onderzoek ingesteld naar
de oorzaak van het gebeurde.
Met ingaxxg van 1 Juni zijn de Indische
Pensioenfondsen opgeheven. De werkzaam
heden van de voormalige dix-ectie dier fond
sen worden voortgezet door de Stichting
tot Verzorging en Afwikkeling van Pen-
sioens-aangelegenheden betreffende gewezen
Overheidspersoneel van Indonesië.
Aan mr. A. J. L. Liesker is met ingang
van 1 Juni eervol ontslag verleend uit zijn
functie van griffier van de arrondissements
rechtbank te Alkmaar, onder dankbetuiging
voor de door hem in rechterlijke betrekkin
gen bewezen diensten. Mr. Liesker is van 6
Juni 1929 tot 12 Juni 1946 griffier geweest
van het kantongerecht te Haarlem.
HAARLEM EN OMGEVING
Aan de rijksuniversiteit te Leiden zijn
geslaagd de heer J. H. Ruys te Lisse voor het
doctoraal examen geneeskunde en de heer
D. Enthoven te Hillegom voor het arts
examen eerste gedeelte.
De school voor moeilijk opvoedbare
kinderen in' de Hoofmanstraac heeft de naam
gekregen van Dr. J. H. Gunningschool. Dr.
Gunning was hoogleraar in de paedagogiek
aan de universiteit te Utrecht en heelt grote
verdiensten verworven op het gebied van
onderwijs en opvoeding.
Bij de Nuts-Spaarbank te Haarlem werd
in de maand Mei ingelegd een bedrag van
f777.834,23, waaronder via de Ophaaldienst
f38.740,10 en bij de afdeling Jeugdspaarbank
f 2551.73. Terugbetaald werd f 820.798,63. Het
aantal nieuw uitgegeven boekjes bedroeg
299. Daarnaast hebben zich 30 nieuwe deel
nemers bij de Jeugdspaarbank aangemeld.
Op 31 Mei 1951 bedroeg het totaal aantal in
leggers 62.691 met een tegoed van
f 23.643.533,58.
De Kennemer Turnkring gaf Zondag een
openluchtuitvoering in het gemeentelijk
sportpark te Heemstede te gelegenheid van
het vijfjarig bestaan van de gymnastiekver
eniging Heemstede.
Al hebben aan deze uitvoering niet alle
kringverenigingen deelgenomen, de opkomst
van de gymnasten was goed en ook de pu
blieke belangstelling viel mee.
De twee plaatselijke muziekcorpsen en de
tamboercorpsen van Bato en Concordia zorg
den er tijdens de optocht van de deelnemende
verenigingen door Heemstede voor, dat het
publiek ook buiten het Sportpark van dit
turnfeest kon genieten.
Mede door een goede voorbereiding en een
serieuze generale repetitie in de ochtend
uren, stond de uitvoering op hoog peil. De
massale vrije oefening van de meisjes en de
dames en de jongensgroep van de Turnver
eniging IJmuiden, werd zeer goed uitgevoerd.
Deze oefening werd vooraf gegaan door het
spelen van het Bondslied en het brengen van
de vaandelgroet en het uitvoeren van twee
oefeningen met vendels door dames van
Turnlust, Haarlem, wat e x fleurig begin
van de demonstratie was.
Hierna volgden in bonte afwisseling oefe
ningen van verscheidene vex-enigingen.
De jubilerende vereniging Heemstede trad
vier keer op: met een zeer goede lenigheids
oefening, een hoepeloefening en een bal
oefening door dames en met een knots
oefening door meisjes en dames samen.
O.S.S., Zandvoort liet de meisjes een stok-
oefening en de dames een baloefening de
mon streren.
Door het uitvallen van een Haarlemse
vereniging laste Turnlust, Haarlem een dans
in, welke na 's morgens slechts eenmaal ge
repeteerd te zijn heel goed verliep. Concox;dia
liet eveneehs een goede hoepeloefening zien;
de heren van Bato vertoonden een vlot num
mer grondgymnastiek.
De toestelnummers stonden op hoog peil.
Soepel en beheerst was. het ringenzwaaien
van het dameskeurcorps; dikwijls sensatio
neel het springkastnummer van de jongens
van Bato; hoogbrug heren Bato was zeer
goed; hoogrek heren keurcorps was behou
dens een enkele weifeling eveneens goed;
tremplin paardspringen meisjes O.S.S. was
vlot en correct van afwerking.
De burgemeester van Heemstede verklaar
de aan het slot van de uitvoering, dat deze
demonstratie zowel voor Heemstede als voor
de Kennemer Turnkring een goede en waar
devolle propaganda voor de lichamelijke
opvoeding in het algexneen en voor de gym
nastiek in het bijzonder is geweest.
Schaken
EUYVE WON VAN FINE
In de eerste ronde van het internationale
schaaktournooi, dat te New York wordt ge
houden, won onze landgenoot dr. Max Euwe
in 37 zetten van de Amerikaan Fine.
Piet Vissex-, Flor Peeiers, organist.
Uitg. N.V. J. van MierlöProost en
Cie, Turnhout.
Onder de vele vrienden en vereerders die
de Vlaamse ox-ganist Flor Peeters in Neder
land telt, bekleedt de Amsterdamse orgel
kenner Piet Visser een aparte plaats. Sinds
jaren verzamelde hij alle mogelijke docu-
nxentaties betreffende Flor Peeters en tracht
te hij zich in de gevoelssfeer van de Kem-
pisehe kunstenaar in te leven. Het resxxltaat
daarvan is nu dit met vele foto's en muziek
voorbeelden verluchte boek van 129 blad
zijden. En indien men niet zeker wist dat de
schrijver van geboorte een Spaarndammer is,
zou men, zijn proza lezende, allicht in de
veronderstelling verkeren met een Vlaams
auteur te doen te hebben. Zijn beschrijving
van het dorpsleven in de Antwerpse Kem
pen, waar Peeters geboren is en als kind
opgroeide, heeft de dichterlijke eenvoud en
de gevoelswarmte waartoe men alleen daar
ter plaatse kan geïnspireerd worden. De
schrijver vindt meteen dan aanleiding om
over de grote orgelvernieuwer van de 19e
eeuw, over Jaak Lemmens te spreken, die uit
dezelfde streek stamt. Zo komt hij tot Edgar
Tinei en de Mechelse orgelschool, het Lem-
mensgesticht, waar Peeters zijn opleiding
kreeg. Het muziekleven in en om de Mechelse
Kathedraal, waar Peeters in 1925 organist
werd, beslaat een ruime plaats in het boek.
Technische problemen van de orgelbouw
worJ.c aan de hand van Peeters' inzichten,
onder de loupe genomen. Een volgend ka
pittel handelt over orgelconcerten, en dat
brengt de schrijver op historisch terrein,
boven de Moerdijk, waar dit onderwerp
meer thuis hoort dan in het vaderland van
de organist. Het geldt als een aanloop om te
gewagen van de meer dan 1500 concerten,
die Peeters in Europa en Amerika gaf, als
mede over zijn programma's waarop steeds
Baeh het voornaamste aandeel had.
De rest van het boek is hoofdzakelijk ge
wijd aan de composities van Flor Peeters en
ov.r zijn uitgaven van vergeten meester-
werkèn. Onder 348 werken, citeert Visser
niet minder dan 154 composities voor orgel.
Na de virtuoos, wordt dan in een „Coda"
nog de paedagoog Peeters behandeld als
mede de kring van zijn talloze leerlingen
aan de Mechelse orgelschool, aan de con
servatoria van Gent en Antwerpen, aan de
RK. leergangen te Tilburg, alsmede in zijn
particuliere studio, waar hij zijn eigen
studieorgel heeft en waar ook de speeltafel
te vinden is waarop César Franck in de St.
Glothilde te Parijs zijxx composities conci-
pieei'de. En zo voert de schrijver zijn be
grijpende lezer mee in de intimiteit van het
huis van de kunstenaar, waar hij de sfeer
weer aanduidt, maar dan gesublimeex-d
van zijn Kempische oorsprong.
Een boek dat met liefde geschreven werd.
JOS. DE KLERK
