Uitreiking van Zilveren Anjers aan
drie verdienstelijke Nederlanders
Minister Lieftinck en credietbeperkmg
Radio geeft Woensdag
Wordt U gekweld
r Wereldnieuws j
PUROL
Nieuwe uitgaven
Jee MORRIS iejcteycu Smj!
BARTELJORISSTRAAT 20 TEL.. 13439
Voorzitter Jaarbeurs treedt af
DE IDEALE COMBINATIE
VAN DUKE VIRGINIA-SMAAK
EN PERFECTE MILDHEID
Hedendaagse beeldhouwkunst
in Haags Gemeentemuseum
Prins Bernhard overhandigde ze aan
prof. KohnstammK. ter Laan en Pim Mulier
Gooise tapijtweverijen
in moeilijkheden
Stokowksi liet partituur
in New York achter
Boesman wil de Sont over
Een internationaal concours
voor blaasinstrumenten
Misnoegen over grenscorrecties
Bliksem sloeg in huis van
Velsens burgemeester
DINSDAG 26 JUNI 1951
2
Vrijdag vond te Utrecht een vergade
ring plaats, die uitgeschreven was door het
bestuur van de Partij van de Arbeid voor
werkgevers die lid van de partij zijn. In
deze vergadering trad de minister van
Financiën, prof. mr. P. Lieftinck, als spre
ker op over het wetsontwerp tot crediet-
beperking. Aangekondigd was diat er ge
legenheid tot discussie zou zijn.
Voorzitter was de heer J. van de
Kieft, die in zijn openingswoord me
dedeelde dat de vergadering een strikt
huishoudelijk karakter droeg en dat de
inhoud van het gesprokene dus niet be
stemd was voor de pers. Enige journalis
ten die dit niet wisten en aanwezig waren,
werd de toegang tot de vergadering ont
zegd.
Toch is van de rede die minister Lief
tinck hield een uitvoerig verslag in Het
Vrije Volk verschenen.
Aan dit verslag ontlenen wij dat de mi
nister verklaarde dat als de Kamer niet
bereid zou zijn op het punt van het wets
ontwerp de lijn van de regering te volgen,
Nederland in economisch opzicht onre
geerbaar zou worden, óf men zou zijn toe
vlucht moeten nemen tot een zeer streng
geleide economie met ingrijpende con
trolemaatregelen. Doet men dat niet, dan
krijgen wij eenvoudig, doordat onze devie
zen-reserves volkomen uitgeput raken, in
ternationale voogdij over onze financiën,
een drastische verlaging van ons levens
peil en grote werkloosheid.
Het is geen toeval, dat dit wetsontwerp,
dat al zeer lang in voorbereiding was, is
ingediend als een van de eerste maatrege
len van het nieuwe kabinet. Het hangt
samen met de zeer ernstige toestand,
waarin wij verkeren. De nieuwe regering
is snel gekomen met haar voorstellen.
Maatregelen tot beperking van de con
sumptie zijn onmiddellijk genomen. Een
ander essentieel bestanddeel was de be
perking van de investeringen met 25 pro
cent. Voor die investeringsbeperking is no
dig een toezicht op het credietwezen.
Men kan natuurlijk bezwaren hebben
tegen onderdelen van dit wetsontwerp,
maar de meeste critiek tast het beginsel
van het toezicht aan, en daarmee de
grondslag waarop in Nederland economi
sche politiek te voeren is.
De minister erkende dat de begrotingen
belangrijke tekorten te zien gegeven heb
ben. Maar van beslisssende betekenis zijn
niet de begrotingstekorten, die geraamd
zijn, maar de feitelijke tekorten, en die
waren kleiner.
Bovendien ziet men over het hoofd, dat
die tekorten dan nog voor een zeer groot
deel zijn veroorzaakt door één oorzaak:
het Indonesische conflict.
Het leger, dat naar Indonesië is gestuurd
en dat van de grond af moest worden
opgebouwd, heeft millioenen gekost en,
(wat nog belangrijker is): We hebben in
die jaren voor honderden millioenen aan
crediet aan Indonesië verschaft. In 1947,
1948 en 1949 resp. 292 millioen, 360
millioen en 504 miüioen gulden. Die be
dragen zijn voldoende om een groot deel
van de kastekorten te verklaren.
Wat de consolidatie van de staats
schuld betreft gaf de minister de cijfers:
31 December 1945 langlopende schuld
34%, kortlopende schuld 66%; 1 Mei
1951 langlopende schuld 51 kortlopende
schuld 48
Het betoog dat de staat meer bad moe
ten consolideren heeft geen voet om op te
staan, zo zei de minister.
De heer K. R. van Staal, oud-wethouder
van Financiën van Gouda, thans drukker
uitgever te Haarlem, zendt ons een uit
voerig artikel waarin hij er op wijst dat
in Het Vrije Volk gezegd wordt dat mi
nister Lieftinck een helder en boeiend
betoog hield van man tot man, al zijn
tegenstanders onder de loupe nam en bij
zonder op dreef was. Uit het verslag blijkt
echter met geen woord, dat er in de ver
gadering ernstige critiek op het wetsont
werp werd geoefend. Eenige debaters
keerden zich tegen het wetsontwerp.
Doordat Het Vrije Volk daarover zweeg
blijven de lezers van dat blad verstoken
van een weergave van andersluidende
inzichten van leden der partij.
Na deze handelwijze herneemt de heer
Van Staal, zulks in overleg met andere
ADVERTENTIE
RIBFLUWELEN SHORTS
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.18 Gewijde muziek. 7.45
Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen,
9.00 Voor zieken. 9.35 Militaire kapel, 10.15
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen.
11.10 Hoorspel. 12.00 Cello en piano. 12.30
Weerbericht. 12.33 Salonorkest. 13.00 Nieuws.
13.15 Militaire reportage. 13.20 Banjo-orkest.
13.50 Platen. 14.00 Bondsdag Geref. Mannen-
verenigingen. 14.45 Voor meisjes. 15.00 Lichte
muziek. 15.30 Platen. 15.45 Cello en piano.
16.15 Voor de jeugd. 17.30 Pianoduno. 17.45
Regeringsuitzending 18.00 Gemengd koor.
18.30 R.V.U. 19.00 Nieuws. 19.15 25 jaar N. C.
S. V. 19.30 Platen. 19.40 Radiokrant. 20.00
Nieuws. 20.05 Platen. 20.15 Residentie-orkest,
21.00 Platen. 21.15 In de voetsporen van Pau-
lus, reportage. 21.35 Koor, Militaire Kapel en
solisten. 22.05 Amusementsmuziek. 22.30 Cello
en orgel. 22.45 Overdenking. 23.00 Nieuws.
23.15 Platen. 23.40 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
8.00 -aeuws. 8.18 Orgel. 8.50 Voor de huis
vrouw. 9.00 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20
Platen. 10.35 Voor de vrouw. 11.00 Dromen
en hun betekenis. 11.30 Platen. 12.00 Accor
deon-orkest. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor
het platteland. 12.38 Platen. 12.55 Kalender.
13.00 Nieuws. 13.15 Orkest, 14.00 Gesproken
portret. 14.15 Orkest. 15.00 Kinderkoor. 15.20
Hoorspel voor de jeugd. 15.50 Piano. 16.00
Vragenbeantwoording. 16.30 Voor zieken.
17.00 Actualiteiten. 17.30 Lichte muziek. 18.00
Nieuws. 18.20 Actualiteiten. 18.30 Dansmu
ziek. 19.00 Leringen wekken, voorbeelden
trekken. 19.15 Platen. 19.30 Voor de jeugd.
20.00 Nieuws. 20.05 Politiek commentaar.
20.15 La Traviata, 21.20 Gevleugelde daden,
hoorspel 22.30 Vliegeniers-orkest. 23.00
Nieuws. 23.15 Sportfestival Groningen 1951.
23.30 Dansmuziek.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Operamuziek. 12.30 Weerberichten.
12.40 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15, 14.00 en
15.00 Platen. 15.45 Symphonie-orkest en
solist. 17.00 Nieuws. 17.10 en 17.30 Platen.
Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Fluit,
clavecimbel en bas. 18.15 Causerie. 18.30 Voor
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Platen. 19.50
Radiofeuilieton. 20.00 Omroeporkest en
solist. 21.00 Actualiteiten. 21.15 Engelse en
Ierse muziek. 22.00 Nieuws, 22.15 Piano
recital. 22,30 Platen. 22.45 Plano. 23.00
Nieuws. 23.05 Verzoekprogramma,
debaters ter vergadering, de vrijheid om
mededelingen te doen over de geopperde
bezwaren. Hij geeft daarvan een uiteen
zetting in een brief aan de pers. Dit stuk
is evenwel te lang om te plaatsen en bo
vendien gaven wij reeds enkele weken
geleden in ons blad ruimte voor een breed
voerige uiteenzetting van de heer Van
Staal over de bezwaren.
Na 25 jaar het voorzitterschap te hebben
bekleed van de raad van beheer van de
Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs te
Utrecht, heeft dr. F. H. Fentener van Vlis-
singen de wens te kennen gegeven van
deze functie thans te worden ontheven.
Dr. Fentener van Vlissingen werd op
4 October 1926 aangezocht het voorzitter
schap van de raad van beheer van de
Jaarbeurs te aanvaarden. Aanvankelijk
wenste hij aan zijn benoeming een voor
lopig karakter te geven, doch na een jaar
de Jaarbeurs te hebben geleid besloot hij
definitief zijn krachten aan deze instelling
als voorzitter te wijden. Onder zijn voor
zitterschap zijn door de raad van beheer
van de Jaarbeurs belangrijke beslissingen
genomen.
Niet alleen de omvang, ook de betekenis
van de Jaarbeurs is sinds de 25 jaren van
zijn beleid aanzienlijk toegenomen. Was de
Utrechtse Jaarbeurs in de twintiger jaren
een betrekkelijk kleine beurs met een
hoofdzakelijk nationaal karakter, thans is
zij geworden tot een internationale orga
nisatie, die in de gehele wereld respect
heeft afgedwongen.
Weer Coloradokevers
Vijfduizend coloradokevers was Maandag
het resultaat van twee klassen van de
Julianaschool te Overveen, die tussen het
tentenkamp en de grens van IJmuiden naar
deze kevertjes hadden gezocht. Daarmee had
het Bloemendaalse strand weer een invasie
afgeslagen.
AbVERTENTIE
Van 29 Juni tot 4 September houdt het
Haagse Gemeentemuseum een tentoon
stelling van hedendaagse Nederlandse
beeldhouwkunst, waarop men een weten
schappelijk verantwoord beeld hoopt te
geven van de ontwikkeling in de afgelopen
jaren. De expositie zal gedeeltelijk in de
tuinen en gedeeltelijk in de zalen van het
museum gearrangeerd worden. Hierdoor
worden afwisselende en levendige groe
peringen verkregen, die vooral door de
fraaie belichting op zomeravonden een
boeiend geheel zullen vormen.
De bekendste Nederlandse kunstenaars
als Radecker, Krop, Andriessen, Wezelaar,
Sondaar, prof. J. Bronner en Termote
hebben van hun belangrijkste werken in
gezonden. Wij noemen bijvoorbeeld het
voor Haarlem bestemde, maar tot dusver
alleen in Amsterdam tentoongestelde Hil-
debrand-monument van Bronner, figuren
voor een verzetsmonument te Enschedé
van Mari Andriessen en een figuurportret
„moeder" van prof. V. P. S. Esser.
ADVERTENTIE
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen, neemt dan Uw toevlucht tot
Togal. Het middel dat baat, waar andere
falen. Laat U dus niet langer kwellen, maar
gebruikt regelmatig Togal. Togal zuivert de
nieren en is onschadelijk voor hart en maag.
Bij apotheek en drogist 0.83, 2.08, 7.94.
Tot buitengewoon hoogleraar in de
faculteit der wis- en" natuurkunde aan de
rijksuniversiteit te Leiden is benoemd, om
onderwijs te geven in de physische schei
kunde, dr. C. J. F. Böttcher, thans gewoon
hoogleraar.
Andermaal heeft Prins Bernhard aan een
drietal Nederlanders, die zich bijzonder
verdienstelijk hebben gemaakt voor het
Nederlandse culturele leven, als bewijs van
waardering voor hun werk de Zilveren
Anjer uitgereikt. Dit geschiedde gister
middag in het gebouw van de Nederlandse
Handel-Maatschappij te Amsterdam. De
Prins gaf een overzicht van de werkzaam
heden van het Prins Bernhard-fonds, dat
in de laatste vier jaar meer dan een mil
lioen gulden aan subsidies uitgaf. Deze
subsidies moeten worden gezien als een
soort „ijsbreker-bijdrage". En het is ver
rassend te zien, hoe na een dergelijke bij
drage, door het Prins Bernhard-fonds ter
beschikking gesteld voor een cultuur
object, anderer medewerking gemakkelij
ker wordt verkregen. Ten gevolge hiervan
is, naar ruwe schatting, op grond van het
door het P.B.F. ter beschikking gestelde
millioen echter nóg een millioen voor cul
turele arbeid van andere zijde verkregen.
Voor wetenschap en kunst werd in totaal
bijgedragen 31 procent, voor volksontwik
keling, jeugdzorg en regionale arbeid 56
procent en voor buitenland en overzeese
gebieden 13 procent. Tevreden en voldaan
zijn wij echter beslist niet. De stijging van
de aanvragen om bijdragen gaat namelijk
ADVERTENTIE
De meeste bedrijven stellen
nu een wachtgeldregeling in
Op één na alle tapijtweverijen in Hil
versum en omgeving hebben voor haar
personeel een wachtgeldregeling aan moe
ten vragen. Deze verzoeken zijn voor het
merendeel reeds door het „wachtgeldfonds
voor de textiel" in Tilburg ingewilligd. De
regeling, die Maandaag is ingegaan geldt
voor zes weken en is zodanig getroffen,
dat door de betrokken arbeiders om de
week gewerkt wordt op het gedeelte van
hun fabrieken dat in actie blijft.
Voor de weken gedurende welke niet
wordt gewerkt wordt 80 van het basis-
loon uitgekeerd. Totaal beslaat deze maat
regel dus 12 weken, waarna men de toe
stand van slapte in het bedrijf hoopt te
hebben overwonnen, al zal mogelijk per
soneelsinkrimping toch noodzakelijk zijn.
Bij de tapijtindustrie, de oudste in het
Gooi, zijn alleen te Hilversum ruim 1200
mannen en 200 vrouwen werkzaam. De
moeilijkheden in het bedrijf zijn voorna
melijk ontstaan door gebrek aan koop
kracht bij publiek en détaillist, zodat zich
grote voorraden tapijten en wol hebben
gevormd bij de fabrieken en de groothan
del. De recente daling der wolprijzen, de
textieltoeslag en het annuleren van be
langrijke buitenlandse orders gaven thans
de doorslag voor het nemen der genoemde
besluiten.
Vrijdag kwam de in Hotel des Indes te
's-Gravenhage logerende dirigent Leopold
Stokowski tot de ontdekking dat hij een
partituur, nodig voor een op 27 Juni in het
Holland Festival door hem te leiden con
cert van het Residentie-Orkest, in
New York had laten liggen. Met behulp van
de telex werd de verblijfplaats van de
muziekboeken spoedig opgespoord, waarop
de K.L.M. aanbood deze wel even te halen.
Zondagmorgen kon de partituur reeds door
een speciale koerier aan de opgeluchte
dirigent overhandigd worden.
De Haagse ballonvaarder J. Boesman
zal Zaterdag met de „Henri Dunant" in
Kopenhagen opstijgen voor een avond
vaart. Als passagiers gaan mee een repor
ter van de Deense radio-omroep en een
journalist als vertegenwoordiger van de
Deense dagbladen. Rekening wordt gehou
den met een vaart over de Sont en een
landing in Zweden.
Voor het eerst in de wereldgeschiedenis
zal er een internationaal concours voor
blaasinstrumenten worden gehouden en
wel van 27 Juli tot 4 September in het
Haagse Gemeentemuseum. Door firma's
uit de Verenigde Staten, Engeland, Frank
rijk, Duitsland, Oostenrijk, Tsjechoslowa-
kije, België, Zwitserland en Nederland
zullen meer dan 250 instrumenten worden
ingezonden. Een jury, bestaande uit vijf
vooraanstaande deskundigen (onder wie
kapitein Rocus van Yperen van de Konink
lijke Militaire Kapel en de heer Brun,
directeur van de Parijse Garde Républi-
caine) zal de instrumenten beoordelen
naar bouw en, geluid, -
Verschenen is het voorlopig verslag van
de commissie van rapporteurs uit de Eerste
Kamer over het wetsontwerp tot vervan
ging van het grenscorrectiebesluit 3949.
Hierin wordt gezegd:
Verscheidene leden betreurden, dat de
voorgestelde regeling, welke strekt ter
vervanging van het grenscorrectiebesluit
1949, pas ruim twee jaren later na de tot
standkoming van dit besluit in behande
ling kan worden genomen.
Sommige leden verklaarden, zich er van
bewust te zijn, dat met de aanneming van
dit wetsontwerp generlei verandering wordt
gebracht in hetgeen twee jaar geleden ter
zake van de grenscorrecties was besloten.
Niettemin achtten ook deze leden zich
verplicht, andermaal de opmerking te
maken, dat zij die con cties nog steeds
weinig konden waarderen. Van hoe ge
ringe betekenis zij in feite mogen zijn, zij
plaatsen, aldus deze leden, Nederland op
één lijn met die Oost-Europese landen,
welke Duits gebied hebben geannexeerd.
Zij roepen het gevaar op, dat de betrek
kingen tussen Nederland en Duitsland te
wensen overlaten.
Deze leden achten het veel gewenster,
dat er naar zou worden gestreefd, het ge
bied weer bij Duitsland te voegen, indien
zulks gepaard kon gaan met de gunstige
afwikkeling van enige vraagstukken, welke
ten aanzien van de Nederlands-Duitse
grensregeling nog bestaan.
Ettelijke leden brachten in herinnering,
dat de regering op grond van de Machti
gingswet van 1949 Nederlands gebied, zij
het ook van zeer beperkte omvang, name
lijk onder de gemeente Bergen (L.) en
Millingen, had prijsgegeven. Zij achten
thans het ogenblik gekomen om in een
beschouwing van deze kwestie te treden.
IGNACE NEUMARK BIJ HET U.S.O.
Evenals in 1950 zal ook in het aanstaande
seizoen de dirigent Ignace Neumark een
aantal concerten van het Utrechts Stede
lijk Orchest leiden.
niet gepaard met een evenredige stijging
van de bestede sommen.
Het Prins Bernhard-fonds heeft echter
in samenwerking met 't Koningin Juliana-
fonds plannen ontworpen om tot een vol
doende en meer doelmatige fondsvorming
te geraken. „Het verheugt mij in het bij
zonder", zei Prins Bernhard, „dat ik ten
aanzien van deze plannen kan meedelen,
dat een eerste en zeer belangi-ijke stap tot
verwezenlijking van deze plannen is ge
daan. Een van de allergrootste bedrijven in
Nederland heeft besloten daadwerkelijk
met het Koningin Juliana-fonds en het
Prins Bernhard-fonds te gaan samenwer
ken. En als de tekenen niet bedriegen is er
zélfs kans, dat nog enige belangrijke be
drijven hiertoe binnen afzienbare tijd zul
len besluiten".
Alvorens tot de uitreiking der Zilveren
Anjers over te gaan beval de Prins de bin
nen enige dagen te houden inzameling op
Anjerdag warm aan. Dit zal weder een
goede gelegenheid zijn om te tonen wat ons
de vrijheid waard is.
De Prins reikte vervolgens de zilveren
anjers uit aan prof. dr. Philip Abraham
Kohnstamm, de heer Kornelis ter Laan en
Willem Johan Herman Mulier.
Prof. Kohnstamm kreeg de anjer voor
het zeer belangrijke pionierswerk, verricht
ten bate van het volksonderwijs door mid
del van het nutsseminarium voor paeda-
gogiek, het eerste wetenschappelijke onder
zoekinstituut, op zijn initiatief gesticht.
Voorts voor zijn belangrijke arbeid voor
het ontwikkelingswerk voor de werklozen
der dertiger jaren, het ontwikkelingswerk
voor militairen, het Herstel-Europa-comité
na 1918, het comité van waakzaamheid
tegen het fascisme, het oucumenisch werk
der Protestantse kei-ken, het wekken van
beter begrip tussen de kerken der oucu-
menische beweging en de R.K. kerk, en
tenslotte zijn initiatief tot en zijn arbeid
voor het Nederlands gesprek-centrum, een
confrontatiepunt in ons volk voor groepen
en personen van verschillende levens
opvatting. Dit alles met het prijsgeven van
een perspectief rijke carrière in de physi
sche wetenschappen, blijkende uit zijn be
nneming in 1908 tot buitengewoon hoog
leraar in de warmteleer als gedeeltelijk
opvolger van prof. dr. J. D. van der
Waals Sr.
De heer Kornelis ter Laan kreeg de zil
veren anjer voor de zeer verdienstelijke
arbeid voor de Nederlandse dialect- en
volkskundestudie in het bijzonder van die
van zijn geboortestad Groningen, zijn
weerslag vindend in het nieuw Groninger
woordenboek, het uitvoerigste en modern
ste, dat ons land bezit, door zijn brede op
zet welhaast een encyclopaedie voor het
Groninger volksleven. Voorts voor de be
langrijke arbeid van het verzamelen van
volksverhalen en volksoverleveringen van
.Groningen en het samenstellen van woor
denboeken van Groningse dialecten. De
organisatorische arbeid in het Groninger
verenigingsleven en in het bijzonder in de
vereniging „Grunnen". Dit alles geschiedde
naast een drukke ambtelijke werkkring als
burgemeester van Zaandam en het lid
maatschap van de Staten-Generaal.
Mulier
De heer Mulier kreeg de zilveren anjer
voor het introduceren en het met grote
liefde en volharding propageren van be
langrijke takken van sport in Nederland
als bijvoorbeeld de athletiek, het voetbal
spel, het hockeyspel, het tennisspel, de
schaatsenrijderssport, in het bijzonder de
Elfstedentocht.
De belangrijke organisatorische arbeid
hiermede verbonden, leidde tot krachtige
en doelmatige sportorganisaties als de
bonden van athletiek en voetbal en de
bond voor lichamelijke opvoeding, die de
sport zien als een middel tot goede ont
wikkeling van lichaam en karakter en een
edele vorm van actieve vrije-tijdsbesteding
door het hooghouden van het amateur
karakter daarvan.
„Zo duidelijk als het voor de oude Grie
ken was, dat de lichamelijke ontwikkeling
tot het domein van de cultuur behoorde,
is dit voor ons niet meer", aldus Prins
Bernhard. „En toch, als wij met Huizinga
cultuur zien als beheersing van de natuur,
de mens daarbij inbegrepen, dan valt de
sport ook nü nog volkomen onder het be
grip cultuur en ook het spelelement is vol
gens Huizinga een integrerend deel van
cultuur. Tot zover de verklaring in alge
mene zin dat u hier heden voor ons staat.
Wat u persoonlijk betreft is dit echter wel
bijzonder evident. Er zullen heden niet
velen hier aanwezig zijn, die uit eigen
Prins Bernhard, Regent van het naar hem
genoemde Fonds, heeft Maandag tijdens
een bijzondere vergadering van het Prins
Bernhard Fonds in het gebouw van de
Nederlandse Handel-Maatschappij te Am
sterdam de Zilveren Anjers 1951 uitgereikt
aan een drietal personen, die belangrijk
werk voor het' Nederlandse culturele leven
hebben verricht. Een van hen, de heer P.
(„Pim") Mulier ontvangt hier uit handen
van de Prins de onderscheiding.
ervaring het begin kennen van de gewel
dige omwenteling door de sport in onze
samenleving veroorzaakt.
U, mijnheer Mulier, Pim Mulier, hebt
deze ontwikkeling in Nederland in bijzon
dere hoge mate bevorderd, niet alleen, door
uw talrijke initiatieven, maar ook door uw
voorbeeld en uw groot talent om mensen
enthousiast te maken en ze in een goede
organisatie te verenigen.
Van het eerste in 1879 door u van
de gemeente Haarlem gehuurde sportveld
de Koekamp „worstelperk voor u en
uw kornuitjes", zoals de burgemeester
schreef, kwam het tot een complex Neder
landse sportterreinen van enorme omvang,
waarin vele millioenen zijn geïnvesteerd.
Er zat inderdaad wel iets in „die kleine
slome duikelaar", zoals van u getuigd
werd, toen u als jeugdige knaap uw spor
tieve arbeid begon."
Tijdens een hevig onweer is de bliksem
hedenmorgen omstreeks 7 uur ingeslagen
in de woning van burgemeester mr. M. M.
Kwint te Velsen. Burgemeester en me
vrouw Kwint die zich met hun jongste
dochtertje in het slaapvertrek bevonden
werden plotseling opgeschrikt door een
vurige lichtstraal die midden in de kamer
verscheen. Een oorverdovende klap volgde.
Ook in de stal, waar de knecht juist het
paard had binnengebracht, zocht het he
melvuur zich een weg. Persoonlijke onge
lukken deden zich niet voor. Evenmin is
materiële schade aangericht. De schrik
was echter groot. Een arbeider, die zich
naar zijn werk begaf langs de Driehuizer-
kerkweg en die dekking had gezocht bij
het huis van de burgemeester, verklaarde
dat het gehele Oostelijke gedeelte van het
huis in een gordijn van vuur gehuld
scheen.
Tot buitengewoon hoogleraar in de af
deling der scheikundige technologie aan de
Technische Hogeschool te Delft is wederom
tijdelijk benoemd dr. J. H. de Boer.
46. Nou dat zag er dus helemaal niet
zo best uit voor Panda! Een slaapziekte en
een opruiende kluizenaar de boeren in
opstand, de bedienden weggelopen, en nie
mand om eens gezellig mee te praten.
Ach, ach, wat was hij toch ook begonnen
met zijn landgoed en zijn herenhuis! Je
moet er maar aardigheid in hebben! Hij
zou er heel wat voor over hebben om nu
weer in zijn eigen huis in de stad te zitten,
in het kleine tuintje met de crocus bijvoor
beeld. Zo zat hij te denken. En terwijl
hij zo dacht hoorde hij een luid gezang,
en daar kwam Zever Zwilbikker aanstap
pen. Deze zwaar-gebouwde rentmeester
was een enigszins ongevoelig type een
persoon die zich van de wereld niet veel
aantrok, zou je zeggen. Hoe zou hij anders
kunnen zingen terwijl de goede Panda er
zo droef aan toe was? „A! Meneer Panda!",
riep Zwilbikker blij uit. „Zo, zit u daar!
Ha! Ik dacht juistkóm, ik ga die klui
zenaar eens opzoeken! Ik ga hem de waar
heid eens vertellen. Ik zal eens een beetje
kras optreden!" Nu, dat was taal naar
Panda's hart! „Fijn!", riep hij uit. „Ik vind
het prachtig dat u me gaat 'hêlpen, Hij,
heeft het toch ook wel bont gemaakt
„Meneer Panda," sprak Zever Zwilbikker
ernstig, „er zal hier recht geschieden! Wat
u zegt van bont maken, daar heb ik geen
verstand vanmaar wat ik wél weet
dat is, dat zijn huisje en zijn stuk grond
bij Huize Hobbeldonk horen, en dat hij al
in een week geen huur heeft betaald!" Nu
dat was iets, dat nog helemaal niet tot
Panda was door gedrongen dat die klui
zenaar, die iedereen tegen hem opzette,
een huurder van hem was! Dat had Zu}il-
bikker wel eens eerder mogen verteilen!
Ossen drossen. In de Weense pers zijn be
richten verschenen over een illegale
grensoverschrijding van een kudde van
drie-en-dertig ossen, afkomstig van een
Tsjechoslowaakse collectieve boerderij,
die op Oostenrijks gebied terecht kwa
men. Na langdurige diplomatieke on
derhandelingen is de kudde uit Oosten
rijk uitgewezen en naar Tsjechoslowa-
kije overgebracht. De door de beesten
aangerichte schade zal door de regering
in Praag worden vergoed.
Aan het werk. Ex-koning Peter van Joego
slavië, die in New York woont, ziet zich
genoodzaakt zijn slinkende financiën
aan te vullen met de inkomsten van een
betrekking als reclame-adviseur voor
een grote firma die advertentiecampag
nes verzorgt.
Ontevredenen. Maandag zijn in het uiter
ste Westen en Oosten van de Verenigde
Staten opnieuw stakingen uitgebroken.
Tn New York legden 8.000 bontwerkers
het werk neer en in Californië staakten
arbeiders bij de „Pacific Telephone and
Telegraph Company". Intussen gaat de
staking van zeelieden aan de Oostkust
en de Golf van Mexico verder, ondanks
overeenkomsten die bereikt werden
tussen reders en twee van de drie be
trokken vakbonden. Ook de staking van
vliegend personeel van de „United
Airlines" is nog niet ten einde. Boven
dien is voor 2 Juli een algemene sta
king afgekondigd voor telegrafisten bij
de „Western Union Telegraph Compa
ny". De vakbond eist een loonsverho
ging van 25 cent per uur voor 35.000
employés.
Twintig jaar. Maandag heeft radio Vatica-
na bekend gemaakt, dat de vroegere
voorzitter van de katholieke actie in
Hongarije, mgr Mihailowitsj, in de ge
vangenis is gestorven. Hij werd als een
der mede-beschuldigden in het proces
tegen kardinaal Mindszenty tot twintig
jaar eenzame opsluiting veroordeeld.
Koopje. Het plaatsje Duncan in de staat
Iowa (V.S.) is door een wervelstorm
volgens de berichten totaal verwoest.
Voor zover bekend zijn er geen slacht
offers gevallen. De schade wordt offi
cieel geschat op ruim honderdduizend
dollar, zegt Reuter. De wervelstorm
ging gepaard met zware regenval. Alle
verbindingen met het stadje zijn ver
broken.
Overeenkomst. De Westelijke bezettings-
mogendheden hebben het verzoek van
de Duitse „Sozialistische Reichs Partei"
afgewezen, om als politieke partij te
worden toegelaten. De Berlijnse senaat
had het afwijzen geadviseerd, omdat
het programma van de partij overeen
komt met dat van de voormalige natio-
naal-socialistische partij.
Recht. Maandag heeft de Britse procureur-
generaal, Sir Frank Soskice, medege
deeld, dat hij van de Britse openbare
aanklager bericht had ontvangen, dat
er onvoldoende gronden waren om het
Labourlid mevrouw Felton aan te kla
gen. Enige leden van het Lagerhuis
hadden er op aangedrongen, dat zij ver
volgd zou worden wegens hoogverraad,
omdat zij Britse en Amerikaanse solda
ten had beschuldigd van gruweldaden
na een bezoek aan Noord-Korea op 13
Juni. Zij werd als voorzitster van een
regeringsonderneming voor woning
bouw ontslagen, „omdat zij haar plich
ten had verzaakt door naar Noord-
Korea te reizen".
Tweede zitting. Vandaag begint te Rome de
tweede bijeenkomst van de commissie
voor het plan-Schuman. Tijdens deze
bijeenkomst, die twee tot drie dagen zal
duren, zullen vraagstukken behandeld
worden die bij de ondertekening van
de overeenkomst niet geregeld konden
worden, zoals die van de bestuursorga
nen van de staal- en kolenunie en de te
bezigen officiële talen.
Pierre. Pierre de Gaulle, de broer van ge
neraal De Gaulle, is voor de vijfde ach
tereenvolgende keer tot voorzitter van
de Parijse gemeenteraad gekozen.
Toekomst. De oudste verplaatste persoon,
die naar de Verenigde Staten emigreer
de, de 105-jarige Paulina Wilsdorf uit
Rovno (Polen), is Maandag per vlieg
tuig uit München naar New York ver
trokken.
Franco. Binnenkort zal een bijzondere
Egyptische missie naar Madrid gaan
om generaal Franco het Grootkruis van
de Orde van Foead de Eerste, de hoog
ste Egyptische onderscheiding, uit te
reiken.
Waterkraan. De grootste drijvende kraan
ter wereld is Maandag in het Skagerrak
gekapseisd en gezonken, op weg van
Flensburg naar Frankrijk. De kraan, die
honderd meter hoog is, werd indertijd
door een Franse onderneming van de
Duitse eigenaars gekocht.
ADVERTENTIE
Bij zonnebrand, doorzit
ten, schrijnen, smetten
Dr. J. Presser, Gewiekte wielen
Richard Arkwright Van Loghum
Slaterus, Arnhem.
Professor Presser's bijdrage aan de serie
Gastmaal der Euwen houdt zich minder
bezig met Richard Arkwright (17321792),
de Engelse katoenmagnaat, dan de titel doet
denken. „Deze dubieuze figuur" boezemt de
schrijver in de eerste plaats niet veel minder
dan afkeer in; hij beschouwt hem als een
profiteur ónder de bijzondere omstandig
heden van de Industriële Revolutie, zoals een
handelaar in 't zwart profiteur is onder de
speciale oorlogsomstandigheden. Maar bo
vendien zijn voor professor Presser de ont
wikkelingen en omwentelingen van de men
selijke geschiedenis krachten, die tenslotte
niet afhankelijk zijn van individuën die er
een functie in vervullen. Wanneer die keuze
gedaan is, beginnen de problemen pas goed,
want als het individu met zijn min of meer
toevallige bijdrage aan de geschiedenis niet
ab oorzaak erkend mag worden, moeten de
ontwikkelingen elkaar gaan verklaren met
hulp van een aantal „factoren"; in het geval
van de Industriële Revolutie bijvoorbeeld
de geografische factoren, die de ontwikkeling
ervan in Lancashire bevorderden. Professor
Presser noemt de zeven factoren, die hij op
gesomd heeft gevonden en stelt dan de
vraag: „Mag men nu deze zeven oorzaken
als ingrediënten samenvoegen en komt dian
als „gevolg" de industriële bloei van Lan
cashire uit de vijzel?" De ware hoop van het
antwoord op zo'n vraag ooit „ja" zou zijn,
heeft hij dan ook niet; maar niettemin ge
bruikt hij zulke absolute redeneermethoden
om de waarheid van de geschiedenis te vin
den. De nauwkeurig voorziene mislukking
van zijn inspanningen vat hij ironisch op;
in een speciale Presser-se en on-serieuze toon
die, nogal eens opzettelijk van klank, meest
al minder genietbaar is dan de redenering
en die erin vervat zijn. Want er is inderdaad
levendig intellectueel- genoegen te vinden in
zijn hanteren en ontleden van een rijke vei>
zameling feiten en meningen. S. m>
