EDITH
Niet Dior of Schiaparelli, doch
naald en draad en eigen fantasie
„UTOPIA"
-Clowntje Rick
Regen kon ringrijderij-pleizier
in Spaarndam niet verstoren
SLEUTEL WEG!
Het geheim van de Parisienne
BLOEMENCORSO
Aalsmeer
Huize „Melanie" wordt
Maandag geopend
Fietser maakte flinke smak
Garuda-prijs 1950
toegekend
Dansen van vroeger door
Lizzy May
Kleuterschool O verveen
wordt beter gehuisvest
Voor de kinderen
KON1NGINNEDA G VIERING
Bazar in „Elswout
Vijfentwintig jaar
fouilleuse
Spek ging in vlammen op
FEUILLETON
door Wynca Loos
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1951
HAARLEMS DAGBLAD
- OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
4
(Van een onzer redacteuren)
KETTERIJ tegen de Par ij je mode, ketterij tegen een mythe, die even waar ah on
waar is, zoals dat met alle mythen het geval is. De Parijse mode, de spreekwoor
delijke ..haute couture", dat is: Dior, Fath, Schiaparelli, I-Ieym, Dessès. Zij zijn de
waarheid van de mythe, zij z ij n er en zij geven, wat men dan zo noemt, de toon
aan. Voor wie? Tja, wel zo'n beetje voor alle vrouwen in de hele beschaafde wereld.
En daarmee is dan ook wel zo'n beetje de hele waarheid gezegd. De rest van de mythe
der Parijse couture is onwaar, of op zijn best, gedeeltelijk ivaar. Het moge de afwezi
gen, die niet langs de boulevards slenteren, tot troost strekken. En eerlijk gezegd
het is een dagelijkse troost voor de deviezenarme aanwezigen, die dachten zich te zullen
vergapen aan schoons in ongekende toonaarden.
Die Dior, die Fath, die Dessès, die „ko
ningen" over het befaamde koninkrijk der
Franse mode wie kleden zij nu eigen
lijk? De Parisienne zegt: „wat rijke Ame-
rikaansen". Laten we aannemen: ook wat
rijke Frangaises. Daarmee is het dan op.
Voorts is hun betekenis, dat zij een nieuwe
lijn, een nieuw silhouette in de wereld
brengen. Op een of andere duistere manier
zoiets als de slang het vogeltje aandoet
biologeren zij met hun bedenksel de
vrouwen op alle breedtegraden. Men den-
ke aan de „new look" Op een of andere
duistere manier verdienen zij hieraan ook
schatten. En zij houden zodoende op vol
komen gerechtvaardigde wijze het ware
deel van de Franse mode-mythe in stand.
Maar laten wij met onze voeten op de
grond blijven: van de tienduizend vrou
wen gaan er zeker negenduizendnegen-
honderdnegenennegentig niet gekleed van
Fath en Dior of hun gelijken of zelfs maar
hun naastbij-minderen. Voor 999 per dui
zend en waarschijnlijk nog wel meer
is er de doodgewone winkel of de dood
gewone coupeuse of naaister. Of het knip
patroon en schaar en naald. Dat geldt
evenzeer voor Parijs als voor Rotterdam,
Groningen of Haarlem. En hoe staan de
zaken dan in Parijs, in het Mekka der
mode, in de residentie der Schiapex-elli's,
Heyms en Faths?
Aan allen, die denken: „oh, éénmaal in
Parijs een nieuwe jurk, een nieuw mantel
pakje, een nieuwe mantel uitzoeken", aan
die allen dit woord van troost: het zou u
bar en bar tegenvallen! Er was een tijd,
dat men in Pariis de dingen zag, die men
bij ons niet kende. Die tijd is nog niet zo
lang geleden. Om uit eigen ervaring te
spreken: nog in 1S35 of daaromtrent. Men
kon toen winkelen en winkelen en zonder
ophouden zeggen, dit is een stijl apart,
dit is bijzonder, dit is Parijs. Nu zegt men
dat, als men niet uit het achterland der
provincie komt en nuchter weet te blijven,
niet meer.
Het verkeer heeft de wereld klein ge
maakt, en onze eigen mode-industrie heeft
onze mode groot gemaakt. Nemen wij eerst
de warenhuizen, de zo beroemde Parijse
warenhuizen. Men loopt er in en weer uit.
Er hangen doodgewone jurkjes, doodge
wone pakjes, doodgewone mantels. Er
hangt veel, waarvoor onze warenhuizen
ADVERTENTIE
Een trois-pièces ensemble van effen wollen
stof gecombineerd met geruite tweed.
en modezaken zich schamen zouden ze
ker voor de prijs' Want dat is dan ten
minste een verschil: het is hier duur, men
mag wel zeggen peperduur.
Maar goed het zijn tenslotte maar de
warenhuizen. Nu ja, de Parijse vrouw met
een matig gpeldegeld mag dan wel voor
een goed deel op de warenhuizen zijn aan
gewezen en het mag dan waar zijn, dat
de niet-rijke Nederlandse vroeger haar
stukje Parijse chic toch maar vaak uit
Louvre, Au Printemps of zelfs wel Sama-
ritaine wegsleepte tenslotte zoekt men
er de couture niet. Goed, naar de Champs
Elysées! Het is er niet meer wat het was,
zeggen we (en we bedoelen: het is bij ons
beter dan het was), maar toch. Ja na
tuurlijk, hier vindt men de zaken van for
maat. Dat wil zgggen: dikwijls zaken in
zakformaat, maar met een naam van we
reldformaat. En nu zou het onzin zijn te
beweren, dat men hier niet de mooiste
ADVERTENTIE
komt op 8 September, 3 uur
in het Olympisch Stadion
met stadionspel
ƒ2.50, ƒ2.—, 1.—ƒ0.50
STATIONSPLEIN 6 - TEL. 21750
YVy serveren diverse
EXQUISE ROOMIJSCOMBINATIES
die U doen watertanden
dingen ziet. Héél' mooie dingen. Dingen
en dingsigheidjes, waarvoor men als vrouw
zeker even in aanbidding staat, waarbij
men als Nederlandse vrouw zelfs nog wel
de neiging zal hebben te zeggen: echt
Frans, echt Parijs.
Maar en dat is het grote verschil met
een jaar of vijftien geleden waarbij men
als eerlijk mens moet erkennen, dat men
ze zo en dan ook nèt zo mooi kan vinden
op een winkeltocht in elke van onze eigen
Nederlandse steden. Niet in zulke hoeveel
heden, dat zij toegegeven. Onze steden tei
len geen millioenen inwoonsters en geen
tienduizenden buitenlandse gasten en ken
nen bijgevolg geen Champs Elysées. Maar
het gaat om het „hoge" van de couture,
om het koningschap der mode. En dan
mogen we verklappen, dat de Champs
Elysées modelletjes etaleert uit de mode
residentie Amsterdam.
Neen, het is voor de gewone Parijse
vrouw niet gemakkelijker meer zich goed
te kleden dan voor de Nederlandse. Wel is
het duurder, veel duurder. Naast de na
jaarscollecties, die in de etalages verschij
nen, ziet men nog de zomeruitverkoop. De
„koopjes" gaan weg en blijven liggen!
voor prijzen, waartegen men bij ons in
een behoorlijk modehuis te kust en te keur
kan gaan. Ên als dan al desondanks de
vrouw in het Parijse stadsbeeld toch zo
dikwijls een noot van bijzondere chic weet
te geven, dan is dat in negen van de tien
gevallen omdat zij met een naald en draad
in de handen geboren schijnt te zijn, en
omdat zij nu eenmaal de kunst verstaat
met het allereenvoudigste charmant te
zijn. Want dat is het geheim van de Pa
risienne: eenvoud.
Het zij dus allen tot troost, die niet hier
in Parijs langs de winkels kunnen flane
ren: het is thuis goedkoper eri even goed.
Maar misschien is het toch goed eens mee
te komen flaneren en van de Parisiennes
af te kijken, hoe we er mee om moeten
gaan! Dan begrijpen we meteen hoe de
Parijse mode-mythe is ontstaan, ook het
ware deel dan begrijpen we waarom
juist hier de Faths en de Diors geboren
worden.
Het reeds vier jaar bestaande internaat
van de Christen Jonge Vrouwen Federa
tie dat bekend is onder de naam „Mela
nie", waar meisjes opgeleid worden voor
een diploma, waarmee zij bevoegd zijn te
gaan werken in eenvoudige sociale beroe
pen, ondergaat een belangrijk verbetering.
Dezer dagen is huize „Silo" aan de Haze-
paterslaan verlaten en de meisjes hebben
haar intrek genomen in perceel Spruit en
Bosstraat 17, dat Maandag officieel in ge
bruik zal worden genomen. Des middags
komen genodigden bijeen en des avonds
de meisjes die opgeleid worden. Een ge
deelte dér meisjes neemt afscheid. Jkvr.
J. A. Wttewaall van Stoetwegen, adjunct
secretaresse van het hoofdbestuur, die in
het bijzonder belast is met de zorgen van
het internaat en zich gespecialiseerd heeft
op het werk door contact te onderhouden
met het buitenland, zal de diploma's uit
reiken. Ook zal des avonds de vlag van
het huis gehesen worden. De vlag is een
geschenk van de meisjes. De Heemstede-
naar Rein Dirksen heeft een ontwerp van
het embleem gemaakt. Wim Povel zal deze
avond voordragen.
Binnenkort komen er uit alle delen van
het land weer nieuwe cursisten naar Haar
lem, om opgeleid te worden. Het huis
biedt plaats aan veertig meisjes. Des mor
gens trekken zij er op uit, om behulpzaam
te zijn in huishoudingen in Haarlem en
omliggende gemeenten. Des avonds volgen
zij cursussen, hetzij in eigen huis, hetzij
op scholen in de stad.
Nachtdienst apotheken
Haarlem: Th. A. Klinkhamer, Koninginne
weg 69, telefoon 11596; Grijseels en Van
Hees, Lange Veerstraat 19, telefoon 11000;
Frans Hals Apotheek, Frans Halsplein 1,
telefoon 11180.
Vrijdagmiddag omstreeks halfvijf reed
een fietser, de 27-jarige Haarlemmer D. O.,
op de Gedempte Oudegracht bij de Jaco-
bijnestraat tegen een personenauto, waar
door hij enkele wonden opliep.
De oorzaak was dat hij plotseling een
bocht naar links maakte, waardoor hij te
gen de voorzijde van een uit de tegenover
gestelde richting komende personenwagen
botste. Hij werd over de wagen heenge-
slingerd en belandde achter de auto op het
wegdek. Hij kreeg wonden aan hoofd en
handen en moest met een ziekenwagen
naar de Maria-stichting worden overge
bracht. De fiets werd zwaar beschadigd en
de auto had een deuk in het dak en de
voorbumper was enigszins ontzet.
De Raad van Beheer van het Koninklijk
Instituut voor de tropen te Amsterdam heeft
de Garudaprijs 1950 toegekend aan mevrouw
M. J. van Marle—Hubregtse voor haar ma
nuscript „Kusmini, leerling-verpleegster".
Een eervolle vermelding verwierf de heer
H. J. Franken voor zijn manuscript „De
togog".
Deze Garuda-prijsvraag wordt om de twee
jaar door het instituut uitgeschreven voor
jeugdboeken, waarvan het verhaal speelt in
Indonesië, Suriname of de Nederlandse An
tillen. Overeenkomstig de naamswijziging
van het Instituut zal voor volgende prijs
vragen het onderwerp van de in te zenden
manuscripten tot alle tropische gebieden
worden uitgebreid.
ADVERTENTIE
TEL. 11493 - LANGE VEERSTRAAT 1#
DE uSLEUTELSPECIALIST"
Daar de hevige regenval in de vooravond
de tuin van het Paradijsje, waar Teister-
bant gedurende deze „zomer" een buiten
sociëteit heeft gehouden, meer geschikt had
gemaakt voor de opvoering van een water
ballet, zag Lizzie May zich gisteren genood
zaakt haar demonstratie van dansen van
enkele eeuwen geleden in het eveneens aan
de Witte Herenstraat gelegen zogenaamde
Gildehuisje te geven. De geringe ruimte
verschafte haar weinig bewegingsvrijheid,
hetgeen uiteraard nadelig moest werken
daar de figuren van de gekozen dansen zich
nu eenmaal hoofdzakelijk in het horinzon-
tale vlak aftekenen. Verder bemoeilijkte de
ongelijkheid van de stenen vloer het
draaien en was de verlichting met behulp
van enkele kaarsen schromelijk onvoldoen
de. Het is door dit alles onmogelijk een
oordeel over de artistieke kwaliteiten van
het gebodene te geven. Gelukkig echter
ging het er in de eerste plaats om de aan
wezigen in kennis te brengen met typische
uitingen van cultuurvormen uit tijden,
waarin afgemeten statigheid en gekrulde
sierlijkheid optraden in een vereniging,
waarbij zij om beurten de voorrang hadden.
Een dergelijk programma zou door een ge
sproken toelichting stellig aan betekenis
winnen een mooie gelegenheid tevens
om het publiek te wijzen op de grondslagen
van de academische techniek, uitgaande
van de door Beauchamp tijdens de regering
van Lodewijk de Veertiende definitief vast
gestelde vijf posities van de voeten en bij
voorbeeld op het belang van de door de
befaamde Camargo aangedurfde rokverkor-
ting. Solistische vertolking doet deze dan
sen eigenlijk geen recht wedervaren.
De uitstekende fluitist Frans Vester nam
de begeleiding voor zijn rekening en speel
de ter afwisseling enige solostukken van
moderne toondichters, onder meer een aan
hem opgedragen „Etude Mélodique" van de
bij deze eerste uitvoering aanwezige com
ponist Hidayat Khan (een te Heemstede
woonachtig familielid van de Aga Khan)
van wie ook de H.O.V. en het Trio Pasquier
werken op het répertoire hebben genomen.
Het succes was zeer groot en harteliik.
D. K.
Tot nu toe was de gemeentelijke open
bare kleuterschool ondergebracht in de
Julianaschool te Overveen en een kleiner
gedeelte in een zaal van Stoop's bad.
Nu door de groei van het aantal leerlin
gen op de scholen in Bloemendaal de Julia
naschool met ingang van het nieuwe cur
susjaar over het gehele schoolgebouw moet
kunnen beschikken er komen dit jaar
totaal 270 leerlingen moest voor de
kleuters naar een andere plaats worden
uitgezien. Temeer was dit noodzakelijk,
daar ook het aantal aanmeldingen voor
de kleuterschool zeer hoog was. Vorig sei
zoen waren er 80 kleinen, maar het hoofd
der school, mejuffrouw Janssen, zal nu
over 140 peuters haar wakend oog moeten
laten gaan.
Omstreeks half Augustus besloten B. en
W. van Bloemendaal om de kleuterschool
onder te brengen in het bijgebouw van het
Kennemer Lyceum, waarin vroeger de
Montessori-afdeling was gevestigd en dat
nu ongebruikt stond. Het gebouw werd
daartoe van het bestuur van het Kennemer
Lyceum gehuurd.
In enkele weken is er aan het gebouw
getimmerd, geschilderd en wat al niet meer
voor werkzaamheden noodzakelijk bleken.
Eén tweede speelweide zal nog worden
aangelegd.
Maandag begint de nieuwe cursus; dan
komen de tachtig „oud-leerlingen", de
nieuwelingen zullen over ongeveer veer
tien dagen volgen. Er komen vier klassen,
de ruimte boven de lokalen kan bij
slecht weer als speelruimte worden ge
bruikt.
Toen was het opeens 'n hele drukte daar in Plops werkplaats.De planken werden
uitgezocht, gemeten, afgezaagd en geschaafd. Hij gaf ieder wat te doen, en dat vonden
ze maar wat prettig. Het daverde van de hamerslagen en het geknars van de zaag.
Iedereen was druk bezig.
Zo hard waren ze aan 't werk, dat ze de tijd van eten bijna vergaten. Maar toen ze
'n paar boterhammen hadden gegeten, begonnen ze weer meteen. Ja, er was heel wat
werk aan die dingen. Maar als je met je drieën bent en je hebt er echt zin in, dan
gaat het wel goed. Ze begonnen al aardig op te schieten.
Toen eindelijk het eerste onderstel klaar was, met wielen en stuurrad, stonden ze
er verheugd en trots naar te kijken.
„Fijn, dat je nog zoveel wieltjes had," vond Oepoetie. „Die komen nou goed van pas!"
Een poosje stonden ze te kijken naar dat eerste begin; maar toen haastten ze zich weer
verder, want ze waren er nog lang niet. En de hamers klopten weer.
HBBfllflBRÉlt::-
Zorgvuldig mikken bleek door de regen niet altijd goed mogelijk te zijn. De
paardenhoeven sloegen het water uit de plassen meters omhoog.
Men zag Vrijdagavond in het vriende
lijke Spaarndam nog meer water dan ge
woonlijk. Het regende namelijk. De sluizen
waren door Pluvius wel op een erg onge
wenst tijdstip geopend, maar toch zijn de
festiviteiten ter gelegenheid van de ver
jaardag van Prinses Wilhelmina daardoor
geenszins in het water gevallen. Enige
boerenzoons en dochters hadden een
paard uit de wei gehaald om hun kansen
te verdedigen in de ringrijderij, die op de
Pol werd gehouden. Zesentwintig dames
en heren zaten omstreeks half zeven in de
regen op de rug van een ros. De opgave
bleek lang niet eenvoudig. Er moesten
vijf ronden worden gereden en wie het
hoogste aantal punten had verzameld
kreeg 25.
De stemming was zowel op het paard
als langs de kant uitstekend, hetgeen tel
kenmale geïllustreerd werd door aanmoe
digingen en loftuitingen aan het adres van
weergoden en ringrijders.
Aan de paarden lag het niet dat er
slechts zelden raak werd gestoken. Men
zag de jongelui steeds zorgvuldig mikken,
maar meestentijds bleek het timmermans
oog te ontbreken. Een zeer jeugdige rijder
had kennelijk moeilijkheden met zijn
„Kitty van Zora", want het was steeds een
ADVERTENTIE
STATIONSPLEIN 6 - TEL. 2175H
Speciaal adres voor
Bahmi goreng - Nassi goreng
Loempia's met taugee
en satee babi.
De bazar, die ter gelegenheid van het
vijfentwintigjarig bestaan van de Neder
lands Hervormde Kerk te Overveen in het
gymnastieklokaal van het Jac. P. Thijsse-
Lyceum op het landgoed Elswout wordt
gehouden, heeft gisteren op de eerste dag-
enkele honderden bezoekers getrokken. Zij
hebben al een aardig deel bijeengebracht
van het geld, dat men nodig denkt te heb
ben voor het aanbrengen van verbeteringen
aan het kerkgebouw. De bazar is vandaag
geopend tot 11 uur. Dr. Ch. de Beus zal het
sluitingswoord spreken.
Gistermiddag maakten velen gebruik van
de gelegenheid om onder deskundige leiding
een wandeling door het prachtige landgoed
„Elswout" te maken.
In de theeschenkerij, die in het hoofd
gebouw is gevestigd, was gisteravond bijna
geen plaats onbezet, toen daar een bijeen
komst werd gehouden. Mevrouw de Nobel-
Knegtmans (piano), begeleidde mevrouw
C. Bosman-Rutten (zang) en de heer J.
W. de Jong Schouwenburg (cello). Boven
dien bracht zij enige piano-soli ten gehore.
Mevrouw De Nobel gaf een korte toelich
ting. Het programma bevatte onder andere
werken van Beethoven, Chopin, Schumann
en Schubert, verder Italiaanse aria's (voor
zang en piano).
Vandaag is het 25 jaar geleden, dat me
vrouw A. van Klooster-van der Walle
haar werkzaamheden begon als fouilleuse
bij de Haarlemse politie. Vanmorgen om
tien uur werd zij naar aanleiding van dit
feit toegesproken door de waarnemend
hoofdcommissaris, de heer W. J. Gorter.
kwestie van demarreren en afstappen,
waardoor het donkerbruine paardje her
haaldelijk dwars op de weg stond. Steige
rend en struikelend ging het dan ander
maal voorwaarts door de allengs groter
wordende plassen. Dit betekende nochtans
voor het publiek een aparte attractie. Om
streeks half negen was de waterballetrij-
derij ten einde. Piet Blom uit Haarlem
had de meeste punten verzameld, waar
door hij het bankje van vijfentwintig in
zijn portemonnaie mocht stoppen. Theo
Jukes uit Spaarndam verdiende de tweede
prijs, de Haarlemmer Jan Koster de derde
en Bertus van Warmerdam uit Spaarn-
woude de vierde prijs. Wilden zij dit geld
reeds aanbreken dan bestond daartoe de
mogelijkheid op de kermis die op de West-
kolk stond opgesteld. Er heerste hier nog
iets van die typische kermissfeer van vroe
ger jaren, een sfeer, welke men op
een kermis in de grote steden tegenwoor
dig nergens meer aantreft.
De volksfeesten werden vanmiddag
voortgezet met ringsteken, „koekhappen"
en boegsprietlopen.
Vrolijke avond voor
Haarlemse oudjes
In het Bloemendaalse Openluchttheater
hebben 360 Haarlemse bejaarden ondanks
het gure klimaat toch volop genoten van
het concert door de muziekvereniging
„Vooruitgang" dat hen werd aangeboden.
Een goed deel van dat succes komt voor
rekening van „Snelverband", dat voor een
feilloze organisatie had zorg gedragen. Te
zamen met de N.Z.H., die het vervoer voor
haar rekening nam, het bestuur van het
Openluchttheater en een Haarlemse brood
fabriek die een tractatie aanbood, is
„Snelverband" er in geslaagd de oudjes
een evenement te bezorgen dat hun nog
lang zal heugen.
Ook op de Grote Markt in Haarlem,
waar door de activiteit van het Centrum
comité „Koninginnedag" „Arti et Reli-
gione" een concert werd gegeven, was het
ondanks de tegenwerkende weersomstan
digheden gezellig druk.
Taptoe
De bewoners van de Valkenburgerlaan
in Heemstede hebben gedurende vele we
ken op Donderdagavond kunnen consta
teren, dat „Eensgezindheid" vurig studeer
de op de nummers voor de gisteravond
op het Raadhuisplein gegeven taptoe.
Het had daartoe de medewerking inge
roepen van het trommelcorps van de
Haarlemse Postfanfare, dat met fikse slag
voor de Franse, Russische en andere tap
toe-signalen ter verbinding van de pittige
marsen zorgde.
De tamboers gaven na afloop als toegift
de populaire „Orient-express" als dank
voor het gulle applaus van de Heemsteed-
se notabelen, die van de raadszaal uit de
verrichtingen van de heren Adriaan Nie-
man en W. van der Peijl met hun mannen
gadesloegen en aanhoorden, en van het
vrij talrijke publiek om de muziektent.
En daarop marcheerden de trommelaars
met hun trouwe bok weer af. Ook „Eeas-
gezindheid" heeft met dit optreden onge
twijfeld veel eer ingelegd.
Vanmorgen omstreeks halfzeven werd
brand gemeld in een rookhok, achter een
slagerij aan de Zijl weg. Met één straal op
de waterleiding kon de brandweer het vuur
doven.
De vermoedelijke oorzaak is oververhit
ting, waardoor spek, dat aan houten stok
ken hing, in brand is geraakt. Vijfentachtig
kilogram spek ging verloren en het rook
hok kreeg aan de binnenzijde aanzienlijke
brandschade.
4)
Paarsblauwe, ruwe jongensknieën had ze,
maar kleine bruine meisjeshanden. Er was
een zekere élégance in die handen, vond
Steven, die oog kreeg voor zulke dingen.
Hij stond voor haar, één hand in de zak
van de nieuwe broek, met de andere licht
te hij, lachend om haar plotselinge ver
legenheid, de beschermende arm van haar
blauwe jongensknieën omhoog. En bleef
toen vol belangstelling toekijken hoe ze
pijnlijk langzaam een kleur kreeg. Het
was de eerste en enige maal, dat hij Ditje
zag blozen. En die zeldzame primeur had
hij zich beslist niet laten ontgaan.
Het was in die tijd, dat zijn vader plan
nen voor verhuizen maakte. Op de binnen
plaats was zo langzamerhand een halve
fietsenfabriek ontstaan en, zoals Vader
Oudewater het uitdrukte „werd de keet
hem te klein". Voor Steven's nabije toe
komst had hij fantastische plannen; „Jij
gaat maar eens kijken hoe het er in de
wer fi r- r rtnpri op hoe ze
in andere landen a riui centjes verdienen
en kom het me dan later maar vertellen.
Ik wil ook weieens weten hoe je nu feite
lijk millionnair wordt, in die tussentijd
rooi ik het hier wel alleen."
Aan iedereen vertelde Steven vol trots,
dat hij wegging, de wereld in. Aan ieder
een, aan Edith het laatst.
Ze keek hem aan met grote, wijd-open
ontstelde ogen. „En ik dan?", vroegen die
ogen in een moment van wanhoop. „Hoe
moet ik nu verder? Hoe kom ik eruit, hoe
kom ik óóit hieruit?" Hij zag die vragen
aanstormen in haar blik, maar ze zweeg
en beet haar lippen op elkaar.
„Ik had het al gehoord", zei ze dof. „Kom
me gedagzeggen voor je weggaat."
Dat laatst-vaarwel aan Ditje lag hem
zwaar op de maag. Door ervaring geleerd,
had hij het idee-fixe, dat ze hem op een
of andere manier een onaangename ver
rassing zou bereiden. Hij spande zich da
genlang in met zich voor te stellen wat ze
wel voor afschuwelijks uitgedacht kon heb
ben. In zijn verbeelding trachtte hij alle
situaties meester te blijven en ieder fan
tastisch plan bij voorbaat de kop in te
drukken. Ze zou zich aan hem vast kun
nen klampen en hem smeken haar mee te
nemen, dat was één van de meest voor de
hand liggende veronderstellingen. Waarbij
hij het evengoed knap benauwd kreeg.
Toen het eenmaal zover was en hij voor
de deur van haar afgetimmerd kamertje
stond, besloot hij in dat geval eenvoudig
bruu4 geweld te gebruiken Maar op zijn
luide, manhaftige deurroffel volgde geen
antwoord. Steven voelde de armzalige
blijdschap in zich opkomen van de man, die
de tandarts niet thuis treft en duwde hoop
vol de deur open.
Ze lag voorover op het veel te smalle,
veel te kleine kinderbedje van krattenhout,
de knieën opgetrokken, de handen uitge
strekt boven haar hoofd als een biddende
Oosterling. Vlak bij haar besefte hij pas,
dat ze in deze onmogelijke houding sliep.
En hij moest toegeven, dat ze, gezien de
beperkte ruimte, niet veel andere moge
lijkheden had. Nog vrij practisch uitge
dacht. Ze had haar kleren aangehouden,
alleen haar kousen en schoenen uitgedaan.
Misschien ook waren ze versleten, ze liep
vaak tijdenlang op blote voeten. Het was
zelfs meest waarschijnlijk dat ze ook geen
nachtgoed had. Hij wist niet anders te doen
dan haar vrij ruw aan te porren, nadat ze
op zijn luidruchtig: „Hela", rustig was blij
ven doorslapen.
Ze werd wakker op de manier zoals hij
het gezien had van de baby van een buur
vrouw, die gewend was op alle mogelijke
en onmogelijke uren mee op visite te wor
den genomen: slaapdronken, maar reeds
instinctmatig glimlachend. Overigens was
die glimlach van Edith voor Steven een
openbaring, die alleen tot haar ontwaken
beperkt scheen te blijven. Bijwijze van
simpel ochtendtoilet. Ze zag er hondsmise
rabel uit: zwarte holle ogen in een wit,
:-m gezicht.
„Ik heb de hele nacht gewerkt", zei ze.
„Het licht was zo slecht, tegen de morgen
ging het beter. En ik had maar zo'n kleine
spiegel. Het is een zelfportret, voor jou,
om mee te nemen."
Ze scharrelde iets tevoorschijn onder
hetgeen waarschijnlijk een hoofdkussen
moest betekenen en duwde het portret trots
in Steven's handen.
Het leek naar niets, vond hij. Hij zei
het haar ook onomwonden: „Zo kijk je
nooit, het lijkt geen steek. En waar is je
haar? Er zijn alleen maar zwarte vegen,
daar had je nu waarachtig wel een krulle
tje in kunnen geven, moet je dat zigeuner-
hoofd van jou kénnen! Noem je dat een
zelfportret? Ik zie alleen maar ogen en een
mond."
„Ik zag ook alleen maar ogen en een
mond".
„De neus heb je zeker niet af kunnen
krijgen?"
„De neus kwam er niet op aan."
Steven herinnerde zich een dergelijk
dispuut over dahlia's zonder harten
De harten kwamen er niet op aan, ik zag
alleen het vlammende rood." „Maar dat
bestéat toch niet!", had hij zich toen opge
wonden, „als je met die ogen van jou wei
het rood ziet dan moet je dat geel van die
harten toch ook kunen zien." Hij had eerst
nog het idee gehad, dat ze aan een soort
kleurenblindheid leed, maar 'die neus had
per slot niets met kleurenblindheid te ma
ken.
..Enfin", zei hij en stopte het papier in
zijn binnenzak, „in ieder geval bedankt."
„Soms", peinsde ze hardop, „soms heb
ik het gevoel, dat je een hekel aan me
hebt. Dat vind ik het ergste: het idee, dat
je daar ver van me af zult zijn en een
hekel aan me hebben."
„Dat zal ik niet," beloofde hij snel. „Je
bent wel een halve gare soms, maar een
hekel, nee, ik kan niet zeggen, dat ik een
hekel aan je heb."
„Het is heel prettig, hoor, een portret van
iemand te hebben", zei ze kinderlijk. „Ik
heb er ook één, van mijn vader, maar dat
is van heel, héél vroeger. Op 't laatst kun
je niet meer zo goed zien hoe iemand er
eigenlijk uitziet. Het is ook geen zelfpor
tret, het is een foto en hij wordt zo geel
en bleek, weet je."
Opeens moest Steven iets wegslikken.
Het was zo heel anders dan hij verwacht
had, hij kon niet zeggen, dat ze 't hem
bepaald lastig maakte, ze was zo tam als
een hondje. Ze gaf hem alleen op een of
andere manier het beroerde gevoel, dat hij
ergens tekort schoot, alsof hij tegenover
haar altijd tekort was geschoten.
„En nu ga je dus weg", constateerde ze
kalm en zwiebelde met haar benen langs
de rand van het bed. Ze probeerde met
haar lenige tenen een papiertje van de
grond op te rapen, dat duurde even. Toen
zei ze: „Als je in Parijs komt, want dat
moet je vast en zeker proberen, stuur me
dan een kaart. Maar niet van de Eiffelto-
ren, want die heb ik al. Mijn vader stuur
de hem maar fiat is a! negen jaar geleden
Negen jaar geleden! Een vader in Parijs
en sedert negen jaar enkel een kaart van
de Eifeltoren.
„Een goed soort, hoor," schepte ze op,
„echt Frans en duur natuurlijk, die wor
den niet geel zoals foto's en die goedkope
vodden hier met de groeten uit Zandvoort."
„Als ik naar Parijs ga....", begon Ste
ven en haalde diep adem, zoals gewoonlijk
waneer hij zijn voorzichtigheid tegenover
Edith bedwong en iets poogde te beloven,
waar hij later spijt van kon hebben, „als
ik naar Parijs gakom ik je halen....
misschien."
Ze sprong van het bed.
„Niet nodig", zei ze en zette hem on
middellijk terug in zijn hoek. „Daar kom
ik zelf wel."
Hij lachte zijn geringschattend spot
lachje.
„Puh.lukt je toch niet."
„Waarom niet?"
„Omdatnou jaOmdat je een
meisje bent." Hij voelde zelf wel het flau
we van dit argument, maar het was zijn
laatste verweer tegen haar fantastische
plannen
Ze schudde het zwarte krulhaar naar
achteren in een uitdagend gebaar.
„Dat zul je dan eens zien."
Klein en dapper en heel mager stond
ze voor hem, de zwarte ogen fel lichtend
in haar smal en teer gezicht. „Dat zul je
dan eens zien! Hoe ik in Parijs kom. Je
bent me drie jaar vóór, die drie jaar geef
ik je cadeau, rïéar! Ik haal je wel in, reken
maar. Wat jij kunt, kan ik ook."
(Wordt vervolgd
