-Clowntje Rick
Een hand uit
het verleden
Amsterdamse Beurs
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1951
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
V.
Ds. G. A. Barger
naar Edam
Zandvoort kreeg nieuw
vuilafvoerstation
Lening voor grondaankoop
Drukke Augustusmaand
voor Engelse reddingboten
„De anatomische les"
gerestaureerd
Gasprijs in Enschedé niet
verhoogd dank ztf FF
Erepoort in De Glip voor
gouden bruidspaar
Conflict bij de
Nederlandse Opera
Paul Pella neemt ontslag
Deviezen-positie met
35 millioen verbeterd
Nederland verleent
technische hulp
De Weense Rijschool op het
Rotterdams concours
Voor de kinderen
I I '9°r-
Buitengewoon pensioen
voor deelnemers aan
het verzet
Scheepvaart
Handel in grote partijen
nylonkousen
FEUILLETON
door Andrew Mackenzie
(Uit het Engels vertaald)
4
zij brengen
hun schaftuurtje
genoeglijk door op
het amphithea
ter" van de oude
Hoofdwacht, van
waar ze een prach
tig gezicht hebben
op 't tierige Haar
lemse stadsverkeer
Men moet woeke
ren met de spaar
zame zonnestralen
van de late zomer
zo denken de
werkers van de bedrij
ven in de buurt van de
Haarlemse Grote Markt
en
Ds. G. A. Barger, die van 1933 tot 1948
predikant was van de Nederlands Her
vormde gemeente van Heemstede, heeft een
beroep naar Edam aangenomen.
Hij wordt voorganger van de Nederlands
Hervormde Evangelisatie Vereniging, die
reeds tachtig jaar in het overwegend vrij
zinnige Edam werkzaam is. De Nederlands
Hervormde gemeente beschikt over een
eigen kapel en heeft voorts dertien preek
beurten per jaar in de Grote Kerk. De hui
dige predikant, ds. J. Chr. Fridsche, gaat
naar Meppel.
Zoals men weet bezette ds. Barger na
zijn vertrek uit Heemstede een bijzondere
predikantsplaats in Zeist, waar hij aarn'an-
kelijk directeur van het internaat bij het
Christelijk Lyceum aldaar was.
De intrede zal in de eerste helft van Oc
tober plaats hebben.
De Vereniging „Haerlem", die op 22 Sep
tember een excursie naar Edam maakt, zal
dan de zeventiende eeuwse pastorie, kort
geleden door de architect wijlen ir. A. A.
Kok in opdracht van de Rijksdienst voor
Monumentenzorg gerestaureerd, bezichti
gen.
Als eerste kleine gemeente is Zandvoort
sinds Dinsdag uitgerust met een klein en
uiterst economisch ingericht modelstation
voor de afvoer van huisvuil per trein. Bij
de opening van dit station, dat door de
burgemeester mr. H. M. van Fenema „het
eerste bouwwerk van betekenis, tijdens
zijn ambtsperiode ontwikkeld" werd ge
noemd, sprak mr. Van Fenema een rede
uit, waarin hij de houding laakte van die
genen, die volgens hem negatieve critiek
leveren op Zandvoort, waar „niets tot stand
kan komen zonder particulier initiatief".
Het nieuwe station vervangt de oude vuil
nisbelt, waar Zandvoort in ruim dertig jaar
een grote hoeveelheid vuil verzamelde en
waar het verbrandingsproces een onaan
gename geur verspreidde.
Zandvoortse ra^d
De Zandvoortse gemeenteraad heeft gis
teravond besloten een lening van f 180.000
tegen 4 aangeboden door jhV. P. N.
Quarles van Ufford c.s., te accepteren. Met
deze lening zal de aankoop van een stuk
grond ten Oosten en ten Zuiden van de Dr.
Gerkestraat en de Brederodestraat, en tóe-
behorend aan de geldgevers, worden ge
financierd. De heer Quarles had enige
voorwaarden bij deze lening gesteld. Hij
wilde onder andere voor f 1.per jaar
het jaehtrecht pachten om „kantjesjagerij"
naast zijn jachtgebied te Voorkomen. De
heren Tates (WD) en Blom (CPN) wa
ren hierop tegen en de eerste diende een
voorstel in, waarbij de gemeente zich zou
verplichten aan niemand het jaehtrecht op
deze grond te geven. Dit voorstel werd
echter verworpen.
De raad keurde voorts het schets-ontwerp
voor een nieuw te bouwen ULO-school,
vervaardigd door de Haarlemse architect
B. J. J. M. Stevens, goed.
LONDEN Reddingboten in Engeland
hebben gedurende de maand Augustus niet
minder dan negentig tochten moeten maken
om in nood verkerende schepen te hulp te
komen. Er werden 63 mensen gered. Het
was de drukste maand voor de Engelse
reddingboten sinds „de slag om Engeland"
in September 1940, aldus bericht „The
Times".
(Van onze Haagse redacteur).
Voor de zevende keer sedert Rembrandt
het meesterstuk „De anatomische les" op
het doek bracht, is dit gerestaureerd. Reeds
lang hadden plannen hiertoe bestaan en
juist zou men in 1940 er mee begonnen
zijn, toen de oorlog een streep door de re
kening kwam halen. Ter gelegenheid van
de herinrichting van het Mauritshuis, dat
daartoe sedert November van het vorige
jaar tot deze zomer gesloten was, is gebruik
gemaakt om tot de restauratie van het be
roemde doek over te gaan. Dit is gebeurd
door de heer J. C. Traas, een bekend expert
op dit gebied, nadat natuurlijk overleg met
andere deskundigen heeft plaats gevonden
en er nog een vooronderzoek is geweest in
het Rijksmuseum, waar men over de
moderne technische hulpmiddelen beschikt,
nodig om te kunnen nagaan wat er achter
allerlei vernislagen als ook onder bij
geschilderd werk tenslotte voor de dag zal
komen.
Ongetwijfeld heeft Rembrandts prachtige
schilderij nog aan schoonheid gewonnen, nu
de restauratie voltooid is. Dit vooral ook,
doordat bij de eerste restauratie in 1735 er
veel aan bij- en opgeschilderd is. Met name
de achtergrond, die vóór de werkzaam
heden van de heer Traas één vlekkerig
geheel was, komt nu tot zijn recht en ook
de docerende hand van dokter Tulp is nu
te zien, zoals Rembrandt haar heeft uitge
beeld. Allerlei „valse" handen zijn nu ver
dwenen. Verder komt op meer dan één
plaats het oorspronkelijke coloriet prachtig
naar voren.
Tenslotte mag niet onvermeld blijven, dat
men nu weer de oorspronkelijke handteke
ning van de grote schilder kan ontwaren,
nadat jarenlang door vroegere overschilde
ring de bewonderaars van „De anatomi
sche les" met een valse handtekening ge
noegen hadden moeten nemen!
De gunstige financiële uitkomsten van de
FF-tentoonstelling zijn er de oorzaak van,
dat de verhoging van de gemeentelijke gas-
tarieven, waarvoor B. en W. van Enschedé
reeds een voorstel hadden ingediend, voor
lopig is uitgesteld. B. en W. verwachten
namelijk, dat de gemeentelijke garantie
van 1 ton voor de FF-tentoonstelling niet
behoeft te worden betaald. Daarom zal het
voorstel tot verhoging van de gastarieven
pas bij de behandeling van de begroting
voor 1952 aan de orde komen.
Op 11 September zal het echtpaar Mooser-
Korsman, Prinsenlaan 1 in de Glip, de dag
herdenken waarop het voor vijftig jaar in de
echt werd verbonden. Uit het huwelijk wer
den twaalf kinderen geboren, waarvan er
nog acht in leven zijn, die met 27 kleinkin
deren en een achterkleinkind dit zeldzame
feest zullen vieren. De bruid is 73 jaar en
mag zich, al is zij de laatste jaren nogal eens
ziek geweest, nog In een goede gezondheid
verheugen. De bruidegom is vier jaar ouder
en nog zeer kras en vief. Niettegenstaande
alle moeilijkheden en zorgen die zijn deel
zijn geweest, heeft het echtpaar steeds van
een grote levensmoed blijk gegeven en het is
dankbaar, dat het deze zo gewichtige dag
mag beleven.
De buren toonden hun medeleven door het
oprichten van een fraaie erepoort en van vele
kanten zijn reeds felicitaties en geschenken
gekomen als evenzovele tekenen van mede
leven met dit grote feest.
Te Bakel heeft Koningin Juliana heden
de opening bijgewoond van het kinder
sanatorium Sint Jozefheil. De Koningin ont
hulde een gedenksteen en begroette de eerste
patiëntjes.
Het bestuur der Nederlandse Opera deelt
mede: Diepgaand verschil van mening ten
aanzien van punten, die het beleid van de
Nederlandse Opera betreffen, heeft geleid
tot een conflict tussen het bestuur van deze
instelling en haar muziekdirecteur Paul
Pella. Tengevolge daarvan heeft de heer
Pella zijn verbintenis met de Nederlandse
Opera beëindigd.
Dit is door het bestuur aanvaard onder
dankzegging voor de vele diensten, die de
heer Paul Pella aan de Nederlandse Opera
heeft bewezen.
Uit de weekstaat van de Nederlandse Bank
blijkt dat de gunstige ontwikkeling van de
deviezensituatie zich heeft voortgezet. Daar
dit samenvalt met de mededeling van de
Nederlandse Bank. dat het betalingsverkeer
met de aan de Europese Betalings Unie deel
nemende landen in Augustus een overschot
van ruim f97 millioen heeft gelaten, is het
financieel aspect althans iets vriendelijker
geworden dat tot voor kort. Het_ nadelig
saldo tussen vorderingen en verplichtingen
van de deviezenpositie is van f 197 millioen
geslonken tot f 162% millioen, waarmede de
totale reserve aan goud en deviezen weer
boven 1 milliard gulden is gekomen en be
land is op ruim f 1032 millioen.
Het saldo van de schatkist bij de Neder
landse Bank is van nihil tot f 21 millioen
gestegen. De doo:r de bank aan het rijk ver
strekte voorschotten zijn op de weekstaat
verdwenen. Het rechtstreeks door de bank in
disconto genomen schatkistpapier is echter
aangegroeid tot niet minder dan f 318 mil
lioen, hetgeen het hoogste peil is over 1951.
Op de geldmarkt is de situatie onveranderd
ruim. De maandwisseling is niet in staat ge
weest paal en perk te stellen aan de geld-
overvloed en is uit dien hoofde geruisloos
verlopen. Ook de storting door de levens
verzekeringsmaatschappijen van de eerste
termijn van 30 millioen gulden ten behoeve
van de gemeentelijke woningbouw, heeft
geen enkele stoornis verwekt. In totaal zal
f250 millioen verstrekt worden. Op 31
Augustus was schatkistpapier op de disconto-
markt eerder gezocht dan aangeboden.
De bankbiljettencirculatie laat een stijging
als gevolg van de ultimo zien. Deze keer
is de toeneming belangrijk groter dan de
vorige week: zij bedroeg bijna f 60 millioen,
waarmede de biljettenomloop op f 2821
millioen is gekomen, een hogere stand dan in
vorige maanden gebruikelijk was.
„De programma's van de UNO en de ge
specialiseerde organisaties voor technische
bijstand aan minder ontwikkelde gebieden
beginnen steeds meer van een voorberei
dend in een uitvoerend stadium.te komen",
aldus wordt vastgesteld in het verslag van
het Nederlandse bureau voor internationale
technische hulp over het tweede kwartaal
1951.
„Het aantal experts, dat onder auspiciën
van de UNO werd uitgezonden, bedroeg op
31 December 1950 slechts 54. Op 30 April
1951 was dit aantal reeds gegroeid tot 259
en op 30 Juni tot 384. Verwacht wordt dat
op 31 December aanstaande het aantal van
ruim 1300 zal zijn bereikt, welk niveau
men hoopt te handhaven" aldus zegt het
verslag verder.
„Met voldoening kan geconstateerd wor
den", zo wordt meegedeeld, „dat Neder
land bij de uitvoering een vooraanstaande
plaats inneemt. Op 30 Juni waren 38 Ne
derlanders uitgezonden, waarmede ons
land de derde plaats innam, na de Ver
enigde Staten met 120 en Engeland met 49
deskundigen".
Morgen begint op het terrein van de
Manége Klebe aan de Kralingseweg te Rot
terdam Nederlands grootste hippische ge
beurtenis, het jaarlijkse vierdaagse interna
tionale concours-hippique. Aan dit concours
wordt deelgenomen door équipes uit België,
Denemarken. Frankrijk en Engeland, die hun
beste ruiters hebben gestuurd zoals de
Brit Llewellyn met Foxhunter om zich in
de veelheid van spring-concoursen, de mi
litary en de dressuurproeven met de Neder
landse ruiters te meten.
Het hoogtepunt van het concours is echter
ongetwijfeld het bezoek van de Spaanse
Hofrijschool uit Wenen, die met haar be
faamde Lippizaners een aantal voorstellingen
op het concours zal geven. Er is dan ook geen
paardenman in Nederland, die de kans voor
bij zal laten gaan, om deze schoolruiters aan
het werk te zien. Maar ook voor de niet-
expert is het een uniek schouwspel om deze
Weense ruiter met hun onvergelijkelijk mooie
schimmels de Hoge School tot in de perfectie
te zien demonstreren.
De rijschool, door zijn commandant
Podhajsky met de grootste moeite voor het
oorlogsgeweld gespaard, is in Oostenrijk een
nationaal instituut geworden, dat voor de
Wener met zijn aangeboren liefde voor het
schone, op één lijn wordt gesteld met zijn
Opera en zijn Burgtheater. En dat zegt heel
wat. Weliswaar blijft de school, zolang de
Russen in Wenen zijn, buiten de Oosten
rijkse hoofdstad, maar zij blijft er haar niet
minder dierbaar om, want zij is de levende
herinnering aan een grootse historie en een
vlees-geworden barok, waarvan de Wener
ook in deze moderne tijd niet scheiden wil.
De Weense rijschool vertoont in Rotterdam
behalve de quadrille, een sprookjesachtig
ballet van vederlichte gratie, ook haar uit
gebreide programma van de „schoolspron-
gen", zoals de capriole, waarbij het paard in
de lucht springt en vervolgens de achter
benen uitslaat, een sprong die vroeger door
de krijgsman te paard werd gebruikt, om
zich te beschermen tegen van achteren aan
vallend voetvolk.
Aangezien de kans om deze rij-kunst te
zien, zich niet zo gemakkelijk nog eens zal
voordoen, zal men er goed aan doen er ge
bruik van te maken.
Officiële kus voor Julia Cuypers
In vele hartelijke bewoordingen is de
Vlaams-Nederlandse actrice Julia Cuypers
toegesproken op een receptie in de hal van
de Amsterdamse Stadsschouwburg ter ere
van haar tachtigste verjaardag. De direc
teur van de Schouwburg, de heer J. M.
Bendien, opende de rij van sprekers. Na
hem voerde onder meer de heer A. De-
fresne het woord. Bij de gelukstelegram
men was er een van staatssecretaris mr.
J. M. L. Th. Cals. Tot de vele oudere en
jongere collega's die de actrice de hand
kwamen drukken, behoorden Jan Musch,
Fien de la Mar en Louis Saalborn. De Am
sterdamse wethouder voor kunstzaken, mr.
A. de Roos, bezegelde zijn felicitatie met
een kus. Magda Janssens, die ook in België
is geboren, sprak haar kunstzuster in het
Vlaams toe.
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
3-31* Ned. 1947
81
82%
A. K. U
168%
169
Lever Brothers
231
239
Philips Gloeil.
166
165%
Ree. Nwe Philips
286
158%
Kon. Petroleum
159%'
285
A'dam Rubber
97%
97%
Holl. Amer. Lijn
173
173
Ned .Seheepv. Unie
145%
146%
H. V. A
107%
107%
75%
75
Amsterd. Bank
153
153
Rotterd. Bank
155
155
Twentse Bank
152%
152%
Anaconda Copper
51%
57
Bethlehem Steel
64%
64%
Republic Steel
51%
51%
Shell Union
80%
80
48%
48
U. S. Steel
51%
52
Nu was het grote ogenblik gekomen. Ze gingen naar het terrein van de wedstrijd, waar
een geweldige drukte heerste. Wel vijftig jongens waren er, om met hun zeepkist
karretjes mee te dingen naar de prijzen. Het was 'n geweldig rumoer en de wedstrijd
commissie had de handen vol, om alles te regelen. Maar het kwam toch zover, dat er
orde in kwam.
De eerste tien wagentjes stonden klaar bij de start, netjes op de lijn. Ook Rick was er
bij; hij zou in de eerste ronde meerijden. Vol spanning wachtte men op het sein
Oom Tripje en Plop stonden achter het hek naast de baan, Oepoetie en Bunkie, die
straks aan de beurt zouden komen, naast hun wagentje.
De meneer, die het startsein zou geven, keek op zijn horloge. Toen zwaaide hij met
een vlaggetje. Af!!
De mannen, die gereed stonden achter de tien wagentjes, gaven de karretjes een duw.
Die reden nu, met steeds groter vaart, van de helling af.
„Houd je goed, Rick!Hup, Rick!!", riepen oom Tripje en Plop, zo hard ze konden.
En ook Oepoetie en Bunkie vuurden hem aan
Bezwaren van
„Verenigd Verzet"
De vereniging „Verenigd Verzet 1940—
1945" heeft zich met een adres gericht tot
de raad van ministers en tot de leden dei-
Eerste en Tweede Kamer. Daarin wordt
een aantal bezwaren opgesomd, welke de
vereniging heeft tegen de wet van 22
Augustus 1947 tot invoering van een bui
tengewoon pensioen voor deelnemers aan
het verzet alsmede voor hun nagelaten be
trekkingen.
„Verenigd Verzet 1940—1945" is van
mening dat allen, die tijdens de Duitse be
zetting vervolgd werden, wegens hun hou
ding, hun politieke overtuiging, hun af
komst of hun verzet, gelijk dienen te wor
den behandeld.
De vereniging verklaart ook op het stand
punt te staan, dat de om redenen van poli
tieke overtuiging, godsdienst, verzet of af
komst vervolgden, die gevangen genomen
zijn, een bijzondere vergoeding toekomt
wegens het bijzonder geestelijk en licha
melijk lijden, hetwelk zij in de concentra
tiekampen en gevangenissen hebben on
dergaan.
In het adres worden bezwaren ontwik
keld tegen de verrekening van de inkom
sten van de gepensionneerden. Het is niet
duidelijk, zo wordt in het adres gezegd,
waarom de gepensionneerden ingevolge de
Wet Buitengewoon Pensioen er zoveel on
gunstiger aan toe moeten zijn dan de ge
pensionneerden krachtens de militaire pen
sioenwetten. In dit opzicht wordt aanpas
sing aan de militaire pensioenwetten ge
vraagd. Voorgesteld wordt een inkomsten
verrekening van 50 voor zover het be
treft de inkomsten van het verzetsslacht-
offer zelf en van 35 voor zover het be
treft de inkomsten van de nagelaten be
trekkingen. Bovendien wil de vereniging
bepaald zien, dat het resterende deel be
lastingvrij is. Zij concludeert, dat inkom
sten uit verzekeringen, lijfrenten en pen
sioenen onder geen enkele omstandigheid
behoren te worden afgetrokken. Naar het
oordeel der vereniging worden ten onrech
te de inkomsten van de echtgenote van de
gepensionneerde beschouwd als inkomsten
van de gepensionneerde. Voor bepaalde ge
vallen vraagt zij het buitengewone pen
sioen te doen ingaan op 5 Mei 1945.
Het adres formuleert verder wensen ten
aanzien van kinderbijslag en vacantietoe-
slag. De vereniging zegt in de Wet Buiten
gewoon Pensioen node te missen een rege
ling voor de prothesedragers.
Politierechter
Voor de Economische politierechter had
zich Woensdagmorgen te verantwoorden de
drieënveertigjarige vertegenwoordiger J. J.
v. E. te Haarlem, verdacht van het voor de
handel in voorraad hebben van een grote
hoeveelheid nylonkousen (besluit regle
ment in- en uitvoer). Verdachte ontkende
nylonkousen in voorraad te hebben gehad
en afgeleverd te hebben. Ook kende hij de
getuigen niet die in de zaak gehoord wer
den. Een van dezen, de achtendertigjarige
handelsagent F. S. uit Bloemendaal, deelde
mee in het najaar Van E. ontmoet te heb
ben in een café in Tilburg. Toen is gespro
ken over het verhandelen van kousen. In
Januari van dit jaar kwam Van E. bij de
handelsagent in Bloemendaal en leverde
kousen af. Regelmatig keerde hij terug en
S. heeft voor ongeveer 30.000 gekocht.
Een tweede getuige, de tweeënzestigjarige
J. R. uit Aerdenhout, zeide Van E. niet met
absolute zekerheid te herkennen. Wel heeft
hij voor 4.000 nylonkousen gekocht van
iemand, die dezelfde naam heeft als ver
dachte.
De officier van justitie, mr. J. Wiarda,
eiste een gevangenisstraf van drie maan
den met aftrek van voorarrest.
Mr. Junge merkte op, dat er nog duistere
punten zijn en vroeg vrijspraak.
De politierechter veroordeelde Van E.
overeenkomstig de eis tot drie maanden.
De zaak tegen de achtentwintigjarige
tuinder D. K., die verdacht werd met Van
E. te hebben samengewerkt en eveneens
ontkende, werd uitgesteld tot 19 September,
om nog enige getuigen te horen.
De Bloemendaler F. S. werd veroordeeld
tot een geldboete van 750, subsidiair
twee maanden hechtenis en een voorwaar
delijke gevangenisstraf van drie maanden
en J. R. tot een geldboete van 100, sub
sidiair één maand met verbeurd verkla
ring der in beslag genomen goederen, voor
laatstgenoemde echter tot een bedrag van
1500.
De officier van justitie had bij de be
handeling van deze zaken meegedeeld, dat
de kousen uit België gesmokkeld zijn. Be
dragen van 10.000 en 1200 zijn daar
door niet aan invoerrechten betaald.
De Haarlemmer H. S., van beroep ver
tegenwoordiger, heeft in de eerste helft
van dit jaar gesmokkelde kousen verkocht
aan mevrouw M.J.M., grossierster in kousen.
Deze heeft voor een bedrag van 16.000
gekocht. Toen zij ontdekte, dat de goede
ren van smokkelen afkomstig waren heeft
zij ze niet meer gekocht.
H. S. werd veroordeeldtot een gevan
genisstraf van zes weken en mevrouw M.
tot een geldboete van 800, subsidiair
twee maanden.
Aldabi, Buenos-Aires naar Rotterdam, pass. 3
Fernando Noronha naar Las Palmas.
Alioth, Buenos-Aires naar Rotterdam, pass. 3
Finisterre naar Antwerpen.
Amstelkerk, 3 van Antwerpen naar Bordeaux.
Amsteldijk, 3 van Rotterdam te New York.
Amstelland, 3 van Buenos-Aires naar RosarJo.
Alderamin, 3 230 m. O.ZO. Sable eil.
Arundo, 3 350 m. Z. Cape Race.
Arnedijk, 3 360 m. ZW. Flores.
Alamak, 3 120 m. NW. Jeddah n. Karachi.
Alkaid, 3 115 m. ZW. Madeira.
Alpherat. 3 360 m. Z. ten W. Cape Race.
Amstelvaart, 3 500 m. N.NO. Flores.
Algenib, 3 400 m. NO. St. Vincent.
Aludra, 3 230 m. ZO. ten O. Sable eil.
Amsteldiep, 3 350 m. ZO. Cape Race.
Axeldijk, 3 300 m. Z. ten O. Cape Race n. Antw.
Aagtekerk, 5 te Port Swettenham.
Aalsdijk, pass. 4 Keywest naar Le Havre.
Aldabi, pass. 4 St. Paulsrock n. Las Palmas.
Alphacca, 4 v. Santos n. Montevideo.
Annenkerk, 4 v. Marseille n. Genua.
Algenib, pass. 5 St. Vincent Kaap Verd.
Blitar, Tj. Priok n. R'dam, 3 v. Belawan.
Borneo, 3 van Semarang naar Soerabaja.
Bengkalis, 4 van Tandjok Priok te Amsterdam.
Bennekom, A'dam n. Chili, 2 te Mollendo.
Britsum, 3 310 m. Z.ZO. Sable eil.
Boissevaln, 1 van Manilla naar Singapore.
Bloemfontein, 5 te Dar es Salaam.
Blijdendijk, pass. 4 Scillies.
Ceram, 4 van Calcutta te Rotterdam.
Cirrus, 5 te Rotterdam verwacht.
Cottica, 3 van Paramaribo naar Dmerara.
Castor, 3 v. New Orleans n. Laguaira.
Callisto, 3 520 m. N.NO. Flores.
Caltex Leiden, pass. 3 Algiers.
Celebes, 3 dwars Elba Cape n. Pondlcherry.
Cleodora, pass. 3 Bizerta.
Chama, 3 470 m. W.ZW. Madeira.
Cirrus, 5 te Rotterdam v. Atl. Oceaan.
Caltex Nederland, pass. 4 Gibraltar.
Congostroom, 3 v. Dakar Le Havre.
Drente, 3 van Penang naar Colombo.
Duivendrecht (t), 3 van Las Palmas.
Delfshaven, 3 te Buenos-Aires.
Dalerdijk, 2 een anker bij Humber.
Delft, 5 te Amsterdam v. Chili.
Esso Amsterdam (t), pass. 4 Gibraltar.
Elmina, 3 dwars Lissabon n. Dakar.
Eemdijk, 5 van Londen naar Antwerpen.
Esso Den Haag, 5 Pernis verwacht.
Farmsum, pass. 3 Scilly's.
Graeland, 3 van Itajai naar Santos.
Gaasterkerk, 5 te Port Elisabeth.
Garoet, 2 te Tj. Priok.
Groote Beer, 4 660 m. W. Galapagos n. Tahitt.
Gaasterland, 4 v. Bahia n. Cabedello.
Grootekerk, 5 te Amsterdam.
Hydra, Guayaquil n. A'dam, 3 v. Guadeloupe.
Hera, A'dam n. Cartagena, 2 te Curasao.
Haulerwijk, 3 630 m. N.NO. Flores.
Heelsum, 3 240 m. W.NW. Finisterre.
Ittersum, New-Orleans naar Rotterdam, pass. 3
Landsend: 4 te Rotterdam verwacht.
Ino, 30 v. Cape Haitien n. La Romana.
Indrapoera, 4 te Marseille.
Jupiter, 3 te Mersin.
Karsik, 3 te Dolong.
Kertosono, pass. 3 Perim n. Fort Soedan.
Klipfontein, pass. 3 Finisterre n. Teneriffe.
Kota Agoeng, pass. 3 Malta n. Alexandrië.
Kieldrecht, 5 te Marseille.
Leerdam, New York n. R'dam, 3 te Antwerpen.
Laurenskerk, 3 200 m. W. ten Z. Kreta.
Leopoldskerk, pass. 3 Kp. de Gata n. Marseille.
Lieve Vrouwekerk, 3 90 m. ZW. Kreta.
Loogkerk, 4 te Koeweit.
Lawak, 4 te Cochin.
Lissekerk, 4 van Antwerpen naar Londen.
Lutterkerk, 5 te Kopenhagen.
Linge, 5 v. Toppila te Zaandam verwacht.
Malea (t) 4 v. Miri te Sydney verwacht.
Marisa (t) verm. 4 van Miri naar Sydney.
Mitra (t) 4 van Piraeus te Haifa verwacht.
Molenkerk, W.-Afrika n. A'dam, 3 nm. te Duin
kerken.
Manoeran, 4 120 m. Z. Esperance.
Maas, 3 375 m. W. ten N. Flores.
Maetsuycker, 3 150 m. Z. Bali.
Malvina, 3 300 m. NO. Mauritius.
Metula, 3 110 m. ZW. Kreta.
Mirza. pass. 3 Finisterre.
Maaskerk, 5 te Luanda verwacht.
Marisa, 4 v. Miri naar Sydney.
Muiderkerk, pass. 4 Gibraltar n. Marseille.
Notos, 31 v. New York n. Port de Paix.
Nestor, 5 te Rotterdam.
Nieuw Amsterdam, 4 v. New York n. R'dam.
Omala, pass. 3 ten Z. Cape Comorin.
Ovula, 3 100 m. NW. Alexandrië.
Oranje, 4 120 m. ZO. Socotra naar Colombo.
Parkhaven, B.-Aires n. Br. Guayana, p. .3 Natal.
Prins Willem V, 30 Aug. te Montreal.
Prins Frederlk Hendrik, 4 nm. te Montreal.
Poseidon, 3 780 m. ZW. Flores.
Pygmalion, 4 te Ciudad Trujillo.
Papendrecht, 3 300 m. NW. Finisterre.
Perna, 3 200 m. NW. ten W. Port Said.
Prins Alexander, 3 430 m. W.NW. Scilly's.
Prins Philips Willem. 3 720 m. O.t.N. Cape Race.
Prins Willem II, 3 480 m. O. ten N. Belle Isle.
Prins Willem v, Oranje, 3 780 m. O. Belle Isle.
Prins Joh. W. Friso, 5 Threerivers verw.
Prins Frederik Willem, 4 v. Montreal n. Antw.
Rondo, 3 van Amsterdam te Antwerpen.
Raki, 1 te Singapore.
Riouw, 3 van Menado naar Balikpapan.
Rijnland, 3 80 m. ZO. Rio Grande do Sul.
Revniersz, 3 te Menado.
Ridderkerk, 3 480 m. W. Anderhalfgraadskan.
Roebiah, 4 van Aden naar Belawan.
Ruys, 2 te Durban.
Rijndam, 8 te Southampton verwacht.
Sumatra, 4 te Tandjok Priok verwacht.
Sunetta (t) 1 van Pta. Cardon te Santos.
Stad Schiedam, 6 14.00 Hoek van Holland verw.
van Casablanca naar Vlaardingen-Pernis.
Stad Breda, 3 van Huil naar Newcastle.
Schie, 3 780 m. NO. Barbados.
Sarpedon, 3 v. Turks eil. n. Curasao.
Sinabang, 1 v. Singapore te Penang.
Sabang, 3 v. Kalianget n. Bandjermasin.
Siaoe, 4 v. Ampenan te Soerabaja verw.
Singkep, 3 630 m. ZO. ten O. Guardafui.
Saparoea, 4 v. Karachi n. Bombay.
Sliedrecht, pass. 4 Gibraltar.
Stentor, pass. 4 Azoren.
Stad Alkmaar, 4 v. Vlaardingen naar Narvik.
Stad Dordrecht, 4 van Rotterdam naar Palermo.
Salland, 4 te Montevideo.
Tjikampek, 3 te Tamatave.
Tawali, 4 van New-Orleans te New York.
Tarakan, 3 te Amsterdam van Balikpapan.
Tiberius, 3 300 m. Z. ten O. Cape Hatteras.
Telamon, 1 v. Ciudad Trujillo n. Fort Lierte.
Tankhaven III, 3 v. Sungeigerong n. Tj. Uban.
Teiresias, pass. 3 Socotra n. Belawan.
Tjiwangi, 4 te Hongkong verw. v. Singapore.
Toini, pass. 3 Daedalus Rode Zee.
Ternate, 4 rede Semarang.
Tjibesar, 4 pass. Zuidpunt Formosa n. Yokohama
Vennfls, A'dm n. Levant, 4 v. R'dam n. Gibraltar
Van Heutsz, 1 te Singapore v. Penang.
Veendam, 3 300 m. W. ten Z. Scilly's.
Van Riebeeck, 4 v. Soerabaja te Makassar verw.
Westerdam, 3 van Rotterdam te New York.
Winterswijk, 3 van Venetië naar Huelva.
Willemstad, Cristobal naar Amsterdam, 3 van
Cristobal naar Aruba.
Weltevreden, 3 400 m. Z. Cape Race n. Alexandrië
Westland, pass. 3 Casquets n. Rio de Janeiro.
Winsum, 3 180 m. Z.ZW. Ouessant.
Waterland, 5 St. Vincent verw.
Willem Ruys, 4 130 m. ZO. Kreta.
Woensdrecht, 4 v. Hamburg n. Curacao.
Zeeland, 3 nog te Ternate.
Zuiderkruis, pass. 4 t. W. Barbados n. Willemstad
So-no-koto voor Haags gemeentemuseum.
Ten behoeve van de muziekhistorische af
deling van het Haagse gemeentemuseum
heeft de heer Cruys Voorbergh een so-no-
koto (Japans tokkelinstrument) met bijbe
horende snaren ten geschenke aangeboden.
HOOFDSTUK I.
Het lijk lag aan de rand van het pleintje.
Toen de patrouillerende agent het ontdekte,
viel hem de potsierlijke houding op, waar
in de man lag, en het bloed, dat uit zijn
rug siepelde.
Er was niemand te zien op het plein en
in de aangrenzende straat. Langzaam liep
de agent naar de nabijgelegen telefooncel,
nu en dan omkijkend om zich er van te
verzekeren, dat hij zich niet had vergist
en of het lichaam er nog steeds lag. Met
onzekere vingers draaide hij het nummer
van zijn bureau....
Korte tijd later boog de kolossale gestalte
van hoofdinspecteur Brannigan van Scot
land Yard zich over het nog bloedende
lichaam, om het met een voor zijn postuur
verrassende voorzichtigheid om te keren.
Eerst toen zagen de politiemannen, dat het
«en getaande, welgeklede man was van
naar schatting even in de veertig jaren.
De identiteit van het slachtoffer leverde
geen moeilijkheden op. Zijn paspoort, dat
hem kenmerkte als een burger van de Ver
enigde Staten, bevond zich tussen vele
andere papieren, die zich in zijn zakken be
vonden.
„John R. Marshall, particulier detective",
mompelde Brannigan, terwijl hij het portret
in het paspoort vergeleek met het gelaat
van het slachtoffer.
„Ooit zijn naam gehoord, inspecteur?",
was zijn vraag aan de man, die naast hem
stond.
„Nooit", luidde het korte antwoord van
inspecteur Dale, die hier voor het eerst
tezamen met de beroemde hoofdinspecteur
een zaak te behandelen kreeg.
„Stel je dan meteen in verbinding met
de Amerikaanse ambassade om zoveel mo
gelijk omtrent hem te weten te komen.
Verder ga je naar Claridge Hótel, waar hij
volgens deze brief heeft gelogeerd. Uit zijn
papieren blijkt, dat hij veertien dagen ge
leden uit de Verenigde Staten vertrokken
is. Probeer bij het hótel te weten te komen,
wie hij sedert zijn aankomst heeft ontmoet
of gesproken en of hij het hótel alleen of
in gezelschap verlaten heeft, toen hij er
het laatst weg ging, en verder of hij eerder
in de avond bezoek heeft gehad en ook of
hij werkte voor een van de andere hotel
gasten, want het is niet waarschijnlijk, dat
hij voor zijn plezier in zo'n eerste klas hó
tel logeerde. Voorlopig dus voldoende voor
je te doen!"
Er was geen twijfel aan, zo constateerde
Brannigan, of de man was op korte afstand
neergeschoten. Zelfs het zwakke licht van
een zaklantaarn onthulde, dat zich rond
het kogelgat schroeiplekken op de jas be
vonden. Het wapen, waarmee de moord
moest zijn gepleegd, was echter nergens
in de directe omgeving te ontdekken.
Brannigan richtte zich op. Het was na
tuurlijk mogelijk, overwoog hij, dat de
Amerikaan eenvoudig een avondwandelin
getje was gaan maken, aangelokt door de
aantrekkelijke omgeving, maar voor ie
mand, die deze buurt kende, was het aan
nemelijker, dat hij op weg was naar Gros-
venor Square.
Langzamerhand waren er hier en daar
wat ramen opengegaan, waaruit nieuwsgie
rigen een onderzoekende blik wierpen naar
wat er gaande was. Enkelen keken uit
deuropeningen belangstellend naar de ac
tiviteit van de politiefotografen, die inmid
dels waren gearriveerd. Korte tijd heerste
er een levendige drukte, maar nadat de
politiearts het lijk had onderzocht en de
nauwkeurige positie met krijtstrepen was
aangegeven, werd het levenloze lichaam
weggebracht, waarna de opwinding in de
buurt spoedig verdween.
„Vraag inlichtingen bij de bewoners van
ieder huis hier op het plein en vraag voor
al, of iemand kort geleden een schot heeft
gehoord, de man kan nog niet lang dood
zijninstrueerde Brannigan de mee
gekomen politiemannen.
„Minder dan een uur in ieder geval",
bevestigde de politiearts.
„Dan moet iemand het schot hebben ge
hoord. Vraag of iemand het laatste uur op
straat gekeken heeft, of thuis is gekomen,
of iemand bijvoorbeeld heeft gezien, dat
een ander hard wegliep, of wat voor ver
dachts ook. Let vooral op alle mensen, die
wel eens wat met de politie te maken heb
ben gehad en breng zo gauw mogelijk rap
port uit op de Yard."
Twee agenten betrokken de wacht op de
plaats van het misdrijf. De volgende dag,
in alle vroegte, zouden deskundigen de om
geving afzoeken naar sporen van de mis
dadiger. De jacht op een moordenaar was
begonnen. Dozijnen ervaren speurders zou
den ieder mogelijke aanwijzing nagaan, die
mocht blijken uit de rapporten van de
agenten, welke de komende uren zouden
binnenkomen uit de omgeving van de mis
daad. Het fijne raderwerk was in beweging
gezet.
Druppelsgewijs kwamen de rapporten
binnen. Drie mensen in de omgeving had
den iets gehoord, waarvan zij nu achteraf
dachten, dat het wel eens een schot geweest
had kunnen zijn. Twee hunner hadden, na
het geluid gehoord te hebben, niets gedaan,
de derde had de gordijnen geopend en naar
buiten gekeken, waar hij echter door de
erbarmelijke verlichting niets had kunnen
zien. Politieagenten in de omgeving hadden
evenmin iets bijzonders waargenomen.
Alleen inspecteur Dale bracht positievere
gegevens mee. Het slachtoffer had een
huisknecht van het hótel verteld, dat hij
tot een jaar geleden deel had uitgemaakt
van de Amerikaanse politiemacht, om daar
na in dienst te treden van het befaamde
Potters Detective Bureau in Pittsburg. De
bedrijfsleider van het hótel had verklaard,
dat deAmerikaanse multi-millionnairHenry
B. Burgess de kamers voor Marshall in Cla
ridge Hotel betaalde.
Brannigan spitste zijn oren, toen hij deze
naam vernam. Burgess was een van die
legendarische Amerikaanse geldmagnaten,
eigenaar van vele staalbedrijven, geïnte
resseerd in talloze andere, al of niet ver
wante bedrijven en een van de rijkste
mensen ter wereld. Burgess was, voor zover
Brannigan wist, een eenzaam en gesloten
man, die zijn zaken leidde vanuit een af
gelegen landhuis, dat onder strenge bewa
king van een particuliere veiligheidsdienst
stond.
„Ik probeerde hem te spreken te krijgen",
vertelde Dale, „maar zijn lijfarts, die blijk
baar in de kamer naast hem woont, zei
mij, dat Burgess onder geen voorwaarde
mocht worden gestoord. Dr. Stahl, zo heette
de Amerikaanse dokter, vertelde, dat Bur
gess iedere avond om klokslag tien uur
naar bed ging en dat zijn gezondheidstoe
stand zo was, dat een ernstige hartaanval
het gevolg zou kunnen zijn van iedere ver
ontrusting of schrik."
„Maar goed, dat je niet hebt aangedron
gen", overwoog Brannigan, „want we moe
ten in ieder geval zien geen moeilijkheden
met de Amerikaanse ambassade te krijgen.
Maar we dienen toch op een of andere ma
nier uit te vissen, wat Marshall vanavond
ging doen."
„Daar ben ik al achter gekomen", ant
woordde Dale snel, „Marshall had dr. Stahl
verteld, dat hij naar een feestje ging bij
een zekere Jeremy Brooke op Grosvenor
Square. Hij had zich daar wel een beetje
over verwonderd, want voor zover hij wist,
had Marshall in Londen geen kennissen.
Maar zodra Burgess naar bed was gegaan,
had Marshall het hótel verlaten, om tien
uur dus."
Dale kleurde van genoegen toen Branni
gan, terwijl hij in een telefoonboek bla
derde, waardering toonde voor deze gege
vens. Hij vertelde verder, dat de portier
verklaard had, Marshall om tien over tien
het hótel te hebben zien verlaten.
„Dat klopt wel", interrumpeerde Branni
gan, „want het schot werd gehoord om
twintig over tien, en tien minuten is wel
ongeveer de tijd die hij, op zijn gemak
lopende, nodig moet hebben gehad om naar
de plaats te komen, waar hij gevonden
werd. O, hier staat een J. Brooke op Gros
venor Square. Laten we eens gaan horen,
wat die ons over Marshall kan vertellen".
„Ik verwacht eigenlijk, dat die Brooke
wel op één oor zal liggen," meende inspec
teur Dale, toen de beide detectives tegen
half één in hun auto uit Park Lane het
Grosvenor Square opdraaiden.
(Wordt vervolgd