Uit een voormalig kerkgebouw te Bussum kwam het eerste televisie-programma Weerbericht OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Nederlanders in alle provincies keken in de toverspiegel Werelddierendag Labours vraag Wiens vinger aan de trekker?" zet kwaad bloed Plan tot bemiddeling in Perzisch oliegeschil Staatssecretaris Cals maant tot bezinning Grote verwachtingen Hokus, pokusCals Technische storing Ook Koninklijk gezin zag de televisie Onzekerheid in Korea blijft voortduren Het woord is aan Winston Churchill sprak over „brede basis>} Ontvangst over het algemeen prima Het antwoord van minister Staf aan de heer Vorrink Enkele sneeuwbuien Compromis tussen Italië en Tito? Bevans zege Bevans triomf in Scarborough verhoogt interne spanningen 66e JAARGANG No 73 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, TeL 15295. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom WOENSDAG 3 OCTOBER 1951 Haarlems Dagblad 295e JAARGANG No 237 Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate. V erschijnt dagelijks beh. op Zon- en F eestdagen. Abonnement per week 40 cent, per kwartaal ƒ5.20, franco per post ƒ5.70. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman MORGEN is het Werelddierendag. Te genwoordig staat die zelfs in zak agenda's vermeld, gelijk Alkmaars victorie en Leidens ontzet, welker gedenkdagen vlak in zijn buurt liggen. Er leven meer zorg en aandacht voor de dieren dan vroeger, al ontbreken zij nog in zoveel gevallen. En al worden ook in ons land nog zo vaak dieren mishandeld. Nu moet gezegd worden dat ook wie alleen maar onverschillig tegen over ze staat veel mist. Hem of haar ont gaat een prettige levenservaring, die tel kens weerkeert. In de hond vooral mist hij of zij een trouwe vriend, een kameraad op de levensweg. Het is niet nodig over zijn bekende deugden en nauwe betrekking tot de mens uit te weiden. Maar aan de voor avond van werelddierendag moge beseft worden, dat het goed is met hem te praten. Hij is daar uiterst gevoelig voor, evenals trouwens het paard, dat de oren zo snel spitst als de baas hem toespreekt. Ook de hond luistert aandachtig en beproeft ken nelijk, te begrijpen. Wie weet precies hoe veel hij begrijpt? Niemand, al verbeeldt de mens zich dat hij het weet en dat het wei nig is. Men kan zich daar meer van voor stellen en dan merkwaardige ervaringen opdoen. Dan denk ik ook aan die hond, die na acht jaar bij zijn baas in Roermond terugkeerde. U hebt dat zeker gelezen: hij was in de bezettingsjaren door een Duitser gestolen en meegenomen naar diens land. Én hij kwam na acht jaar terug. Wie weet waarvandaan? Misschien wel uit Breslau of Koningsbergen. Ge kunt zeggen „dat is het stomme dier z'n instinct", maar wat verklaren die woorden eigenlijk? Niets, ze vormen een lege phrase. De wetenschap is verder gevorderd met waarnemingen van de psychologie der dieren, maar er is heel veel dat zij niet verklaren kan. Het zijn niet alleen honden en paarden, ons het naast wellicht van alle, die belang stelling verdienen en er dankbaar voor zijn. Een verdere opsomming, die met de kat zou moeten aanvangen, is evenwel niet nodig. Dieren zijn, tegenover de mens, de zwak kere schepselen en daarom alleen moet hij ze al beschermen. Waarmee tevens gezegd wil zijn dat martelen, verwaarlozen, mis handelen van dieren laf is en onridderlijk. Behalve dat de strafwet het strafbaar stelt. Men kan lachen om hondenkerkhoven, om ridderorden die in oorlogstijd aan dappere honden en postduiven zijn toegekend en om al wat overdreven sentimentaliteit jegens dieren is. Maar men kan niet lachen om hun mishandeling, die helaas nog zoveel voorkomt. Daar weten de inspecteurs van de Dierenbescherming van te vertellen en het is rondweg beschamend, het te ver nemen. Niet minder beschamend dan het feit, dat Oost en West in Korea maar blij ven hakketeren over hervatting van die wapenstilstands-besprekingen, terwijl er dagelijks mensen gedood en gewond wor den die niet eens goed begrijpen, waarom dat nog gebeurt, terwijl beide partijen toch beseffen dat onderhandeld moet worden. Daar heb ik u; nu kunt ge zeggen: er mocht eerst wel eens een wereldmensendag komen. Accoord, maar waarom éérst? Mis schien zal de mens daar pas goed naar op weg zijn als Werelddierendag achterwege kan blijven, omdat het dier niet meer mis handeld wordt. Ja, dat lijkt eigenlijk wel zeker. Want het een zowel als het ander vergt begrip en medegevoel en zolang de mens niet eens in staat is om de zichtbaar- zwakkere schepselen overal te beschermen, kan men dat nauwelijks verwachten ten aanzien van zijn gelijken in kracht in geestelijke en lichamelijke kracht. Het streven van de dierenbeschermers worde hier dus warm aanbevolen. Daar zijn er zoveel die er tijd en moeite voor pver hebben en daarboven het beste: hun volle toewijding. Hetgeen gedaan wordt om schoolkinderen niet alleen van gedachte loze wreedheid te weerhouden, maar hen bovendien de natuur fauna en flora te leren kennen en liefhebben is voortref felijk werk. Opbouwend werk. Dat helpt tenslotte veel meer dan de toepassing van een strafwetartikel, al is die onvermijdelijk. Want opvoeding brengt verandering: zij schept een betere verhouding tussen mens en dier. Er moeten al duizenden stenen niet door geslingerd zijn en omdat er ook in vroeger jaren al aan gewerkt is duizenden auto's zijn geremd, om te voor komen dat er een hond of een kat over reden werd en krimpend van pijn op de weg lag te sterven. Er is wel veel bereikt. Maar nog niet genoeg. Dieren zijn onze vrienden en zij moeten op ons kunnen rekenen. Niet alleen in ma teriële zorg maar ook in belangstelling: dat zij hier nog eens gezegd, zonder sentimen taliteit en met afkeer van lintjes, strikjes en monumentjes op hondengrafjes. Geef ze wat hun toekomt. R. P. NEW YORK (Reuter). Gemeld wordt dat de Amerikaanse delegatie bij de U.N.O. Dinsdag andere delegaties raadpleegde over een compromis-oplossing voor het Perzische oliegeschil, welke zou voorzien in bemid deling, waarschijnlijk door een door de Veiligheidsraad te benoemen bemiddelaar. Een Amerikaanse woordvoerder verklaar de dat uit het Maandag in de Veiligheids raad gehouden debat is gebleken dat er geen minimum van zeven leden is dat de Britse resolutie zou willen steunen. In krin gen der U.N.O. wordt gemeend dat Perzië en Engeland gemakkelijker via bemidde ling door de Ü.N.O. tot overeenstemming zullen komen, daar het aanvaarden van een compromis-oplossing voor hen dan geen verlies van gezag zou inhouden. In deze kringen wordt thans niet-offi- cieel gesproken over een plan om de raf finaderij der „Anglo-Iranian" te Abadan onder Perzisch beheer te plaatsen, doch haar in bedrijf te doen houden door Britse technici, die onder leiding van een neutrale directeur zouden komen te staan. Men verwacht in de komende dagen geen con crete bemiddelingsvoorstellen, daar de Amerikaanse delegatie eerst nieuwe be sprekingen met Perzische vertegenwoordi gers wil voeren, alvorens zich te binden aan een of ander plan. GRé KOEMAN ZAL GASTROL ZINGEN IN HAMBURG De Nederlandse operazangeres Gré Koe man heeft de uitnodiging ontvangen en aangenomen om op 14 October bij de Staats- opera in Hamburg op te treden in „La Bohème". Precies om kwart over acht gisteravond begon op de schermen van de ongeveer tweeduizend in Nederland aanwezige ont vangtoestellen de eenvoudige vlag van de Nederlandse Televisie Stichting te wappe ren. Even later verscheen het vriendelijke gezicht van de Amsterdamse journaliste Jeanne Roos in het beeldvlak en hoorde men deze eerste omroepster zeggen: „Het is een heel bijzondere avond, ook voor ons in de Bussumse studio". Inderdaad, want na 265 proef-uitzendingen door Philips in Eindhoven begon thans het tweede experi mentele stadium, gedurende hetwelk de vier grote radio-omroepverenigingen teza men een wekelijks programma van drie uur zullen vullen. Het eerste (gezamenlijke) programma werd ingeleid door mr. J. M. L. Th. Cals, staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, die er zijn vreugde over uitsprak dat onze wetenschapsmensen en technici in staat zijn gebleken deze moderne communicatievorm in practijk te brengen. Doch behalve reden tot verheugenis over deze nieuwe overwinning van de mense lijke geest op de materie, is er volgens spreker evenzeer aanleiding om ons te be zinnen. „Wij leven in een mechanische tijd. Meer dan ooit tevoren gaat de techniek ons bestaan beheersen. Na de massa-arbeid is het nu de massa-recreatie die de menselijke persoonlijkheid belaagt en die eigen acti viteit en initiatief, kortom elke eigen in spanning op geestelijk en cultureel gebied, dreigt te doen plaats maken voor passiviteit en grauwe vervlakking. Als deze dreiging niet duidelijk wordt onderkend, zal de tech niek, zelf meester en tyran geworden, de levendmakende geest doden. Wij dienen er daarom voor te waken dat de techniek nooit doel gaat worden, maar slechts als middel wordt aangewend, een uiterst mach tig middel in dienst van de beschaving." De staatssecretaris achtte het dan ook noodzakelijk dat de televisie geleid wordt door mensen met een sterk cultuurbesef, met een geestelijke achtergrond en een hoog ideaal. De regering ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet en koestert vooral grote verwachtingen ten aanzien van de volksontwikkeling en het onderwijs. Vervolgens nodigde Jeanne Roos de voor zitter van de Nederlandse Televisie Stich ting, prof. dr. J. B. Kors, in het beeld. Deze dankte voor de hartelijke samenwerking van alle betrokkenen en vestigde er de aan dacht op dat men zich nog steeds in een proeftijd bevindt. Er wordt zuinig begon nen omdat er nog geen bronnen van in komsten zijn, zodat men niet mag verwach ten reeds aanstonds, in alle opzichten ge slaagde uitzendingen te verkrijgen. Het was bepaald grappig om tijdens deze toespraak te kunnen gadeslaan hoe de naast professor Kors gezeten staatssecretaris het manu script, waaruit hij had voorgelezen, behoed zaam terzijde schoof en opvouwde, blijk baar meripridp niet gezien te worden! Het eigenlijke programma bestond uit twee delen. Nadat er een door de radio overgebrachte gelukwens van de directeur van de B.B.C. was uitgezonden, werden er twee korte filmpjes vertoond. Het eerste gaf een beeld van de werkzaamheden in de Deense televisiestudio, waar gisteren eveneens het eerste programma het land inging. Het andere, vervaardigd in op dracht van de Regerings-Voorlichtings- dienst, behandelde het oude ambacht der klokkengieters. Deze filmpjes kwamen over het algemeen zeer duidelijk door. Profes sor dr. ir. N. A. Halbertsma hield vervol gens gedurende twintig minuten een popu lair-wetenschappelijke uiteenzetting, toe gelicht met allerlei kaarten en apparaten, om de leek met de beginselen van de tele visie vertrouwd te maken. Daarna was er tien minuten pauze, waarin de toeschou wers weer wat op hun verhaal konden komen en gelegenheid hadden om te be denken dat zij wel wat teveel van het goede kregen voorgezet. Doch het tweede gedeelte van de avond bracht lichtere kost, soms bijna bij het kinderachtige af. Onder leiding van Erik de Vries (een regisseur, die over een jaren lange ervaring bij Philips beschikt en de komende maanden zal gebruiken om de spelleiders van de diverse omroepvereni gingen op tg leiden) werd de door Peter Koen, Evert Werkman en Willy van He- mert bedachte en uitgewerkte fantasie „De Toverspiegel" vertoond. Verleden, heden en toekomst waren hierin op een wat won derlijke wijze dooreengehutseld. Albert van Dalsum sprak hierin als de magiër Video de historische bezweringsformule: „Hokus, pokus, pilatusCals". De medewerkenden waren /0k van der Moer en Johan de Meester (die naar onze mening door hun soberheid van gebaren en ingetogen mimiek verreweg de besten waren) als een redersgezin uit de gouden eeuw, Albert van Dalsum met zijn voor dit doel juist iets tè markante kop als de tove naar, Hetty Blok en Ad Hooykaas (de laat ste veel te komiek-bewegelijk) als toe komstmensen en de jeugdige Louis Bouw meester, telg uit een groot geslacht van toneelkunstenaars, als het jongetje dat weten wilde. Kort voor het einde moest de vertoning gedurende enkele minuten onderbroken worden wegens een technische storing. Er verschenen plotseling wilde reeksen stre pen en punten op het scherm, die herinner den aan het eerste deel van de tekenfilm „Fantasia" van Walt Disney, waarin deze de muziek van Bach poogde te illustreren. Het bleek dat er iets haperde met de syn chronisatie. De eerste kinderziekte, die spoedig overwonnen werd. Jeanne Roos redde zich met bijzondere tegenwoordig heid van geest uit de moeilijkheden door na afloop van de uitzending stralend om verontschuldiging te vragen met de woor den: „Neemt u ons deze storing niet kwa lijk. Wij komen pas kijken u trouwens ook!" Op deze foto ziet men de jongste Louis Bouwmeester (de elfjarige zoon van de kómiek Stoet Haspel) tezamen met de acteur Albert van Dalsum voor de televisie camera's in de studio te Bussum. Direct na afloop van de eerste uitzending kwamen er twee ambtenaren van de arbeidsinspec tie uit Utrecht op bezoek om proces-verbaal op te maken, want hier was sprake geweest van kinder-arbeid, naar zij met eigen ogen hadden kunnen aanschouwen. Het Koninklijk gezin heeft gisteravond in de bibliotheek van het paleis Soestdijk de eerste televisie-uitzending met veel be langstelling gevolgd. De ontvangst liet niets te wensen. Verbondenen moesten terugtrekken TOKIO (Reuter). Radio Pjongjang heeft Dinsdag haar stilzwijgen over de wapenstilstandsbesprekingen verbroken door te verklaren, dat het voorstel van generaal Ridgway om een nieuwe plaats voor de onderhandelingen te kiezen, een poging is om de onderhandelingen te laten mislukken. De officiële spreekbuis van de Noord- Koreaanse regering liet echter nog steeds in twijfel of de Noordelijken het voorstel zullen aannemen dan wel verwerpen. Vol gens de omroep hadden de Amerikanen van de onderbreking der onderhandelingen ge bruik gemaakt om nieuwe vijandige acties voor te bereiden. Te Tokio is medegedeeld, dat Dinsdag ten Noorden van Sinoeidjoe twee luchtge vechten zijn geleverd. De Amerikaanse vijfde luchtmacht deelde mee, dat zes Migs waren neergeschoten en twee beschadigd. Alle Amerikaanse Sabres keerden behou den terug. Volgens het Noord-Koreaanse communi qué is een torpedobootjager der UNO tot zinken gebracht en zijn twee beschadigd door kustgeschut. De torpedobootjagers, al dus het communiqué, beschoten woonwij ken in het gebied van Sondjin (Noord- Oost-kust). In een communiqué van het geallieerde opperbevel wordt bekend gemaakt, dat de verbonden troepen zich in verscheidene ge bieden enigszins hebben teruggetrokken als gevolg van tegenaanvallen der Noordelij ken aan het centrale en Oostelijke front. Er wordt gevochten ten Westen van Tsjorwon en ten Zuid-Oosten van Koemsong. Britse troepen vochten Dinsdag man tegen man met Chinezen aan het Westelijke front. Generaal Bradley, de Amerikaanse staf chef, is uit Korea teruggekeerd naar Tokio. Na een inspectiereis van twee dagen langs eenheden der verbondenen verklaarde Bradley, dat het achtste leger te sterk is om ernstig getroffen te kunnen worden. Men is geneigd in deze verklaring een aanwijzing te zien, dat dit legerkorps voor een nieuw offensief in gereedheid wordt Lord Halifax Verstandig wagen is aanbevelenswaardige beleid. het meest menselijke Maar hij bedoelde er geen coalitie-kabinet mee LONDEN. (Reuter). Winston Churchill, de leider der Britse conservatieven, heeft gisteren enige opschudding veroorzaakt door in een verkiezingsrede in Liverpool te verklaren dat Engeland „een periode van grote stabiliteit door middel van een regering op brede basis nodig heeft". Het bestuur van de conservatieve partij heeft zich echter gehaast een verklaring uit te geven, waarin wordt gezegd, dat Churchill hiermee niet heeft bedoeld van zins te zijn een coalitie-regering te vormen. Evenmin zou hij denken aan een bestand tussen de partijen. Wèl zou hij bereid zijn een onaf hankelijke, mogelijk zelfs liberale mi nister bij een overwinning der conserva tieven in zijn kabinet op te nemen. Churchill zei verder, dat de regering door haar besluit om de Britse technici uit Abadan terug te trekken de plechtige be loften, die zij het parlement begin Augus tus gedaan had, gebroken had. Churchill zeide, zich geen enkel geval te kunnen herinneren, waarin staatslieden hun woord „op een dergelijke lompe manier" hadden gebroken, zonder ook maar een poging te doen om hun handelwijze te rechtvaardi gen. „Wij zijn van het slagveld gevlucht, nog voor de onderhandelingen afgesloten waren. gehouden. Maandagavond werd in een uit zending van het radiostation der U.N.O. de waarschuwing geuit, dat de verbonden strijdkrachten spoedig zouden toeslaan, in dien de Noordelijken de besprekingen over een staken van het vuren niet in redelijke omstandigheden zouden hervatten. Ank van der Moer en Johan de Meester (in oud-Hollandse costuums) in een door de journalist Evert Werkman geschreven scène van het eerste Nederlandse televisie spel „De Toverspiegel". Links tegen de muur staat Albert van Dalsum, links op de voorgrond Ad Hooykaas in een plastic-costuum als toekomstmens. De minister van Oorlog, ir. C. Staf, heeft, zoals wij reeds meldden, geantwoord op vragen die het Tweede Kamerlid de heer J. J. Vorrink hem had gesteld over het optreden van generaal Hasselman tijdens diens bezoek aan Nederlandse commando posten in Duitsland bij de oefening „Coun- terthrust". De heer Vorrink had deze vragen ge steld naar aanleiding van een verslag in de Volkskrant. Minister Staf zegt in zijn antwoord: „Het is te betreuren dat de betrokken correspondent op lichtvaardige wijze een verslag geeft, waardoor een on juiste indruk wordt gevestigd. Deze cor respondent zal zich aan de militaire ver houdingen moeten kunnen aanpassen. In dien zulks ook in de toekomst niet het ge val mocht zijn, heeft het geen zin om hem verder tot het bijwonen van militaire oefe ningen uit te nodigen". De Haagsche Courant tekent bij dit antwoord van minister Staf aan: „Wij, die twaalf dagen lang met de 31ste Regimentsgevechtsgroep zijn meegetrok ken, persoonlijk getuige waren van de wijze, waarop generaal Hasselman een lui tenant terecht wees en uit de mond van enkele officieren kennis namen van de in druk, welke dit bezoek op commandanten en soldaten maakte, kunnen het slechts be treuren, dat minister Staf met de beant woording der vragen niet heeft gewacht, totdat de troep uit West-Duitsland is terug gekeerd. Niemand had „show" van generaal Has selman verwacht, maar wel een waar derend woord waar alle aanleiding voor was aan het adres van commandanten en soldaten, die dag en nacht onder dik wijls de moeilijkste omstandigheden in:-i touw waren. Het moreel van de gevechts groep, dat naar het oordeel van zeer velen hoog was, had door een vriendelijk en niet uitsluitend critisch woord, kunnen worden verstevigd. Zeker heeft onze collega van de „Volks krant" niet op lichtvaardige wijze verslag gegeven van dit bezoek. Het was, evenals het onze, gebaseerd op persoonlijke getui genis en gestaafd door uitlatingen van offi cieren, die allerminst van gebrek aan ob jectiviteit kunnen worden beticht." Wij hebben gisteravond de ontvaAgst van het eerste Nederlandse televisieprogramma bijgewoond in restaurant „De Rozenboom" te Bussum, slechts enkele honderden me ters van de studio verwijderd, temidden van talrijke genodigden uit overheidskrin gen. Tot de aanwezigen behoorden de mi nisters Teulings, Rutten en Mulderije, tal rijke Kamerleden en burgemeesters, bene vens een groot aantal medewerkers van radio, P.T.T. en televisie.Mede door de fors- klinkende marsmuziek uit de twaalf opge stelde ontvangtoestellen heerste er een stemming als bij een interland-voetbalwed strijd. Na afloop regende het uit alle hoeken of ficiële betuigingen van tevredenheid. De heer W. Vogt van de AVRO vond het resul taat zelfs „beter dan hij gevreesd had" en de vice-voorzitter van de ministerraad was bepaald enthousiast. Ir. F. S. Otten. presi dent van de raad van bestuur van de N.V. Philips Gloeilampenfabrieken, achtte de technische storing nog maar een vingerwij zing van de komende moeilijkheden en was verder van mening dat de medewer kenden eerst veel beter ingespeeld moesten raken voor men eisen kon stellen. Regisseur Erik de Vries, die wij nog even in de studio spraken, betreurde het vooral dat door de storing nu net niemand had kunnen zien hoe feilloos de zeer moeilijke en duizend keer geprobeerde „driedubbele fade" ver liep. Dat men alle blaffende honden en voorbijgaande auto's kan horen, is te wijten aan het „lekken" van de studio, die alles behalve geduiddicht is. Nederlanders in alle provincies keken gisteravond in de toverspiegel. De ont vangst was over het algemeen prima. Men kon zich wel verwonderen over de ver vaarlijk glimmende schedel van staatssecre taris Cals, doch dit was meer een gevolg van niet geheel juiste belichting. In Am sterdam kon men des middags om vier uur al geen plaats meer krijgen in de cafés waar een televisietoestel was opgesteld. „Als het zo doorgaat heb ik de kosten er gauw uit", zei een der eigenaren. Overal waar zich toestellen in étalages bevonden, deden zich verkeersopstoppingen voor. laar uit Den Burg op het eiland Texel. Het televisiespel kwam echter tot ieders ver bazing in negatief door. Groningen had des middags de proef- uitzendingen uitstekend ontvangen. Des avonds begon het eveneens goed, maar na een kwartier „sneeuwde" het beeld van mr. Cals totaal onder, zodat er tenslotte niets meer te zien was. Er kwam nog een kleine opleving, maar het laatste deel was in het geheel niet te volgen. Men moet hierbij bedenken dat de goede ontvangst thans nog slechts binnen een straal van zeventig kilometer wordt gegarandeerd. Leeuwarden was met het geluid voor hon derd, met het beeld voor zestig procent te vreden. Arnhem had in het geheel geen klagen, behalve dan over de storingen door het snelverkeer. Rotterdam, in het randgebied gelegen, kreeg een gaaf en helder beeld, Den Haag eveneens. In het Zuiden van het land wer den weinig klachten gehoord. In Eindhoven was de ontvangst uitstekend, in Maastricht had men slechts enkele „fadings". De kosten van de uitzendingen zullen vol gens de begroting gedurende de twee eerst volgende jaren vierduizend gulden per uur bedragen. In de loop van de avond kwamen uit alle delen van het land rapporten over de kwaliteit van de ontvangst binnen. De eerste reactie was uit Zwolle afkomstig en luidde zeer gunstig. In Assen (160 kilo meter van de zender Lopik) had men vrij veel storing en hinder van het gemotori seerde verkeer ondervonden. ..Als het hele land het zo goed ziet als wij hier, dan heeft niemand te klagen", aldus een radiohande- ROME, 2 October (United Press). Het Italiaanse weekblad Europeo schreef Dins dag dat maarschalk Tito van Joegoslavië erin heeft toegestemd bijna het gehele ge bied van Triëst aan Italië terug te geven. Tito zou de helft van de B-zóne, die Joego slavië thans bezet houdt, behouden en een klein deel erbij krijgen van de sector die thans bezet wordt door Engeland en .Amerika. Europeo schreef dat men tot deze op lossing over Triëst gekomen was tijdens het onderhoud dat Averell Harriman op 26 Augustus in Belgrado heeft gehad met Tito. Deze compromis-oplossing zal volgens het weekblad in de komende weken verder uitgewerkt worden tijdens persoonlijke onderhandelingen tussen Tito en premier Alcide de Gasperi. XOOCCCC<X)CCOCCOOCCOOCCOOCrOCO Bij de verkiezing van het partijbestuur op het congres van de Labour-partij in Scarborough heeft de leider van de linkervleugel, Aneurin Bevan, het hoog ste aantal stemmen veroverd: namelijk 858.000. Zijn mede-rebellen Barbara Castle, Ian Mikardo en Tom Driberg werden eveneens in het bestuur geko zen. Shinwell en Strachey verdwenen eruit. Zo kreeg Bevans groep vier van de zeven zetels in deze afdeling van het partijbestuur, die werd gekozen door de plaatselijke kiesverenigingen. De ande re drie waren voor Morrison, Griffiths en Dalton (met moeite). De vakbonden bleven Attlee echter trbuw en kozen twaalf regeringscandidaten. Zodat Be vans groep tenslotte toch nog maar een minderheid in het partijbestuur uit maakt. (Van onze correspondent in Londen) Het feest van de partijleuzen in Engeland is begonnen en het heeft er bij de tegen woordige ernstige en gecompliceerde in ternationale verhoudingen alle schijn van dat de kloof tussen leus en werkelijkheid breder is dan ooit. En bovendien heeft geen der politieke partijen de oplossing van de vraagstukken, die Engeland beroe ren, in haar zak. Niettemin verguizen de partijen elkaar in de verkiezingsstrijd in de meest krasse termen. In 1945 was het Churchill, die veel kwaad bloed zette door zijn voorspel ling, dat Labour, wanneer het aan de macht kwam, tot Gestapo-methoden haar toevlucht zou nemen. Op het ogenblik overdrijven de socialisten door het voor te stellen dat een Churchill-regiem gelijk staat met oorlog. Ook met een dergelijke onbesuisde redenering zetten zij veel kwaad bloed. Labour, dat de herbewape ning, zij het met veel tegenzin, aanvaardt, vraagt thans veelbetekenend aan de kie zers wiens vinger zij aan de trekker wen sen, die van de bedaarde Attlee of die van de onstuimige Churchill. De bekende auteur A. A. Milne heeft te gen deze voorstelling van zaken geprotes teerd. Indien dit waar is, zo schreef hij in The Times, dan is het merkwaardig, dat we in 1914 in oorlog zijn geraakt onder het leiderschap van Asquith en dat wij in 1939 de oorlog inmarcheerden onder Cham berlains Parapluie. Misschien is het toeval lig, maar het scheen zeker de aggressor aan te moedigen, dat de mogelijke vijan den op zo vriendelijke wijze werden ge leid. De conservatieven stellen tegenover La bours propaganda, dat niemand, die bij zijn positieven is, oorlog wil, maar dat het beter voor Engeland is leiders te bezitten, die resoluut en efficiënt zijn en die gelo ven in de waarde van militaire voorberei ding op dit ogenblik, dan dat het zijn land toevertrouwt aan een partij, welke hier over hopeloos verdeeld is. Deze gedachte zal zeker een van de struikelblokken zijn, die Labours weg naar de overwinning versperren. Spanning bU Labour De verkiezing gisteren van de Bevan- groep met grote meerderheid in het partij bestuur en de uitschakeling van Shinwell, Strachey en andere ministers accentueert nog eens te meer de tegenstelling tussen Labour en de conservatieven. Bevan heeft in de periode voorafgaande aan de vorige verkiezingen door zijn onbezonnen uitla tingen vele kiezers uit de middengroepen afgestoten. Nu schijnt hij het proces te hebben voltooid, terwijl Shinwell met zijn ontactische verklaring, dat hij geen oorlog voor Churchill wil arrangeren om die in staat te stellen zijn kwaliteiten te tonen, het er werkelijk niet beter op maakte. Uit de nieuwe samenstelling van het partijbestuur kan men afkeuring lezen voor het regeringsbeleid inzake de bewa pening. Bevan voelt zich des te sterker, omdat kanselier Gaitskell niet meer zo ze ker is, dat het bewapeningsprogramma kan worden uitgevoerd zonder verdere sociale afbraak. Hij streeft er naar de kool en de geit te sparen maar moest optornen tegen nieuwe Amerikaanse verlangens, die tot een volledige oorlogseconomie zouden lei den, zodat Bevan zijn eigen houding be vestigd zag in Gaitskells protesten. De overwinning van de Bevan-groep in Scarborough heeft tot grote spanningen in de partij geleid. Vooral van de zijde der vakbewegingsleiders wordt aangedrongen op disciplinaire maatregelen tegen de lin ker-vleugel. Ondanks de tijdelijke wapen stilstand tussen beide groepen zal de on derlinge verdeeldheid, die in Scarborough aan de dag gekomen is, waarschijnlijk fu neste gevolgen hebben op Labours resul taat bij de verkiezingen. VRIJ RUSTIG HERFSTWEER Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Woens dagavond tot Donderdagavond, opge maakt te 10 uur: In de nacht en ochtend hier en daar mist, overigens droog en overdag op de meeste plaatsen zonnig weer. Weinig verandering in temperatuur. Matige tot zwakke Oostelijke wind. 4 October Zon op 6.44 uur, onder 18.13 uur. Maan op 11.26 uur, onder 19.02 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Woensdag 3 October Hoog water: 4.50 en 17.07 uur. Laag water- 0.41 en 12.52 uur. Donderdag 4 October Hoog water: 5-23 en 17.41 uur. Laag water: 1.14 en 13.23 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1951 | | pagina 1