Het Hek van de Dam
Schitterend begin van H.O.V.-seizoen
M. DOIMA EN ZOON
Dieremcla;
ZEILJOPPERS
3
Wijziging sluiting boek
winkels voorgesteld
Burgerlijke stand
van Haarlem
Agenda voor Haarlem
T erriertentoonstelling
in het Krelagehuis
Verduistering gepleegd
Uitzending van
zwakke kinderen
Programma van de
N atuurbeschermingsweek
Het orkest
in rok
Kees Hana sprak voor
de natuurvrienden
Televisie in Haarlem
Onjuist
Incompleet
Onvoldoende
In de hoofdstad uit
Dierenasyl wordt
uitgebreid
Aanvaring in het Kanaal
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
De goede muzikale geest regeerde gul en
oppermachtig over alle executanten op het
concert, waarmee de H. O. V. gisteren het
nieuwe seizoen inluidde. Reeds bij de ope
ning met het Wilhelmus was het hoor- en
voelbaar dat Verhey en zijn orkest op hoog
spanning stonden en er deze avond iets heel
bijzonders ging gebeuren. De „vonk" bleef
gloeien, zonder onderbreking, tot het einde
toe. En zo werd dit openingsconcert een van
die zeldzame muziekavonden waarvan men
de herinnering blijvend zou willen meedra
gen, omdat alles zo gaaf en zo mooi was.
Daar droeg de solist van de avond, de
pianist Stevan Bergmann, niet weinig toe
bij, niet alleen door superieure technische
kwaliteiten, maar in het bijzonder door zijn
stylistisch voortreffelijke en bezielde ver
tolkingen en zijn zuiver muzikanteske aan
passing bij het geheel. Natuurlijk moet zo'n
aanpassing wederkerig zijn en ruim zoveel
vergen van de dirigent, wil ze niet het per
soonlijke élan van de interpretatie doden.
Het leek echter of Bergmann en Verhey
volkomen naar elkaar toegegroeid waren,
denkend en handelend in één gevoelssfeer.
Zo kregen wij dan een sublieme uitvoering
te horen van het tragische Pianoconcert in
c van Mozart, niet als een manifestatie van
virtuositeit, maar als een poëtische her
schepping van een meesterwerk, waarin de
romantiek reeds wortel had geschoten en
men persoonlijke confidenties hoort, welke
reeds die van Beethoven in het vooruitzicht
stellen. De voorbeeldige samenwerking van
solist en orkest gaf volop ruimte aan de be
langrijke solopartijen van de blazers, het
geen het karakter van dit rijke en (voor de
tijd waarin het ontstond) ongemeen ge
durfde concert als een soort „concertante
symphpnie" deed uitkomen.
Bergmann was tevens solist in het ge
liefde Tweede Pianoconcert (in c kleine
terts) van Rachmaninoff. Men moet bij deze
zwoele, maar oprecht gevoelige en bezielde
romantische muziek de delicate kunst van
Mozart ver van zich afzetten. Maar dat zal
dit keer niemand moeilijk gevallen zijn,
want de uitvoerders wisten haar „waar" te
maken en er mee te boeien, zowel door een
verzadigde klank als door expressie en
hartstochtelijke stuwing. Het was een zeld
zaam sterke vertolking van Stevan Berg
mann en een niet minder sterke van Verhey
met zijn orkest.
De vrij onbekende Tweede Symphonie
van Schubert was aan de pianoconcerten
vooraf gegaan. Het op 17-jarige leeftijd ge
schreven werk werd een aangename ver
rassing. Wel laat deze symphonie merken,
dat Schubert nog dicht bij Haydn staat,
doch zijn individualiteit breekt er al in
door, vooral in het Menuet (eigenlijk een
Scherzo), dat doordrenkt is van de Weense
geest. Verhey doet er heel goed aan, deze
symphonie op het concert van Vrijdag aan
staande te herhalen.
Tot besluit van de avond werden een
paar fragmenten uit de opera „Shvanda"
van de Tsjechische componist Jaromir
Weinberger ten gehore gebracht, namelijk
een Polka, geheel in de sfeer van Smeta-
De Boekverkopersvereniging voor Haarlem
en omstreken en de kring van Kantoor
boekhandelaren te Haarlem en omstreken
hebben de gemeenteraad verzocht om de
bij raadsbesluit van 14 April 1948 inge
voerde verplichte sluiting op Dinsdagmid
dag voor de winkels in deze branches te
wijzigen in een Maandagochtendsluiting.
B. en W. hebben de raad een prae-advies
uitgebracht. Zij delen mee, dat de Kamer
van Koophandel en de Middenstandscen
trale geadviseerd hebben het verzoek van
de georganiseerde boekhandel in te willi
gen. Ingekomen is een brief van de afde-
lingsünie, waarin wordt meegedeeld, dat zij
zich niet met het verzoek kan verenigen.
Het college stelt de raad voor het ver
zoek wel in te willigen, de bestaande be
paling in te trekken en de volgende bepa
ling te maken: „het is verboden een winkel,
waar uitsluitend of in hoofdzaak boeken
en tijdschriften en/of school-, schrijf- of
tekenbehoeften ten verkoop in voorraad
plegen te zijn, voor het publiek geopend te
hebben op Maandag voor één uur des
middags".
HAARLEM, 2 October 1951
ONDERTROUWD 2 October: A. Hülsebosch
en L. van Schaick.
BEVALLEN van een zoon: 1 October: W.
J. M. van WaardPrins; G. Willemsen
Roelfsema; A. J. Post—Zwarenkant; G. M.
Hahn—Spruijt; M. de Groot—Takken; G. S.
Verveld—Harms; 2 October: J. Maruk
Weber.
BEVALLEN van een dochter 30 Septem
ber: A. Janzenvan Kempen; A. Brendel—
van Zeijl; J. J. Troostvan Bruggen; 1 Oc
tober: T. C. Kuijkvan Oorschot; 2 October:
H .van Leuvenvan Halen.
OVERLEDEN 28 September: B. J. Wieringa,
69 j., Oranjeboomstraat; 29 September: J. K.
SteenmeijerHocke, 82 j„ Wagenweg; 30
September: M. A. Koenderman—Bruijning,
71 j., Rozenhagenplein; E. van der Ham, 77
j„ Westerhoutpark; 1 October: W. M. M. van
VelsenIwes, 76 j., Zijlweg.
ADVERTENTIE
Weer ontvangen de echte caban
de ideale dracht voor
school en sport. Nu ook
in maat 50 (6 jaar) in IE 5
prijzen vanaf
Gen. Cronjéstr. 42-44, Haarl., Tel. 15438
WOENSDAG 3 OCTOBER
Stadsschouwburg: Elly van Stekelenburg
in „Twee Vrouwen", 8 uur. Concertgebouw:
Populair concert Marinierskapel, 8 uur. Wil-
helminastraat 3: G. Allard spreekt over „Mag
netisme als geneeskracht". 8 uur. Rem
brandt: „Met eervol ontslag", 14 j., 7 en 9.15
uur. Palace: „Op naar Broadway", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Luxor: „In de klauwen der
Maffia", 18 j., 7 en 9.15 uur. City: „Odette
Churchill", 7 en 9.15 uur. Spaarne: „De drie
musketiers" en „De moordzaak Bentry", 14
j., 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Beschuldigd",
18 j., 7 en 9.15 uur.
DONDERDAG 4 OCTOBER
Stadsschouwburg: „Het landgoed Stepan-
tsijkowo", (Comedia), 8 uur. Zuiderkapel:
spreker J. A. Bruyn, 8 uur. Rembrandt: en
Palace: 2. 4.15, 7 en 915 uur. Frans Hals:
2.30, 7 en 9.15 uur. Luxor: 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Spaarne: 2.30, 7 en 9,15 uur. City: 2.15,
4.30, 7 en 9.15 uur. (Zie programma van
Woensdag).
na's „Verkochte Bruid" en een Fuga,
waarin Weinberger zich als dankbaar
leerling van Reger manifesteert.
Deze openingsavond werd door tal van
overheidspersonen bijgewoond. De winter-
campagne van ons orkest is onder een
goed gesternte begonnen.
JOS. DE KLERK
Op Zondag 7 October houdt het Centraal
Terrier Comité een terriertentoonstelling
in het Haarlemse Krelagehuis. Ongeveer
honderdtien terriers van vijftien verschil
lende soorten zullen daar die dag te be
wonderen zijn. In het ere-comité heeft on
der meer de burgemeester van Haarlem,
mr. P. O. F. M. Cremers, zitting genomen.
Er zijn tal van fraaie prijzen beschikbaar
gesteld. Twee jaar geleden hield het Cen
traal Terrier Comité zijn eerste tentoon
stelling, en wel in Den Haag.
Vroeger organiseerde de Kynologischc
Club Amsterdam tentoonstellingen die in
het voormalige Brongebouw werden ge
houden maar sinds dit gebouw heeft
plaats gemaakt voor het Sportfondsenbad
en Haarlem werd verrijkt met de Kynolo-
gische Club Kennemerland, is in de Spaar-
nestad nog maar één hondententoonstel
ling gehouden.
Als de terriershow in het Krelagehuis
slaagt, zal binnen korte tijd in Haarlem
een algemene hondententoonstelling wor
den gehouden.
De Haarlemse recherche heeft proces-ver
baal opgemaakt tegen de negenentwintig
jarige vertegenwoordiger W. M„ verdacht
van verduistering in dienstbetrekking van
een bedrag van f360. Hij inde in het land
kwitanties en droeg het geld niet af aan zijn
patroon.
De negenentwintigjarige fabrieksarbeider
J. de L. is aangehouden, verdacht van ver
duistering van een bromfiets. Bij een Haar
lemse verhuurder heeft hij een bromfiets
gehuurd en in Amsterdam verkocht voor
f 110.
De collecte in Haarlem
Het comité van actie schrijft:
Groot is steeds het aantal zwakke peu
ters, genoteerd op het kaartsysteem van de
Geneeskundige Dienst te Haarlem als
„noodzakelijke gevallen" voor uitzending.
Zeer sterk is ook steeds de aandrang van
genoemde dienst om die kinderen voor 5
of 6 weken naar zee of bos eri hei te zen
den, maar minstens even sterk is de toe
neming van de moeilijkheden voor de ver
schillende uitzendverenigingen om dit
werk te financieren. Het is kostbaar werk,
maar het gaat ook om kostbare levens.
Daarom een dringend beroep op heel
Haarlem, op allen, die iets voelen voor
het misdeelde kind, om de collecte van
komende week te doen slagen. Geef mild'
Hebt u even tijd disponibel? een uur of
langer? Wij hebben nog collectanten te
kort. Helpt ons!
De lijstencollecte huis-aan-huis is in de
week van 813 October. Daarvoor worden
ouderen gevraagd. De straatcollecte is Za
terdag 13 October. Collectanten moeten 14
jaar of ouder zijn.
Collectanten kunnen zich aanmelden bij
mevrouw Steenhuis, Kleverparkstraat 16,
telefoon 14211 of bij mevrouw Kerkhoff,
Wouvermanstraat. 59. telefoon 18549 of bij
A. Aukes, Bos en Hovenstraat 30, tele
foon 12093.
xxo<x!oocoooor*occcooocic<*iooooooococoocooooooc«5rooecoeq;
Woensdag: Tentoonstellingen in de
Vleeshal en de Vishal van 10 tot 22 u.
Lezing door ir. A. Stoffels in het Frans
Halsmuseum en door Kees Hana in de
Wethouder Westerveldschool, 8 uur.
Donderdag: Tentoonstellingen in de
Vleeshal en de Vishal van 10 tot 22 u.
Lezing door ir. C. N. A. de Voogd in
het Frans Halsmuseum en door dr. M.
F. Mörzer Bruijns in de Wethouder
Westerveldschool, 8 uur.
Lezing door J. W. Wichers over de
derde lijn der radiodistributie over
„Thijsse's Hof", 7,30 uur.
)QOOOCOC*DCOOOOOOC>CrjOOOOC)OOCCOOOOOOOC)COOOOOCOOOCO
Nevenstaande toto
werd gemaakt in de
pauze van het eerste
ivinterconcert van de
H.Ö.V. Men ziet hier
op hoe de trompettis-
te Nelly Boeree vol
belangstelling de nieu
we rokcostuums van
haar collegas bewon
dert. De musici zijn
vrijwillig tot de aan
schaf van deze stijl
volle kleding overge
gaan om hqt aanzien
van hei deze zorner
zo gevoelig bedreigde
orkest te vergroten.
Zij hebben het ver
trouwen in de toe
komst niet verloren.
Het openingsprogram
ma werd bijgewoond
door talrijke over
heidspersonen, onder
wie dr. J. F. baron de
Vos van Steenwijk,
Commissaris der Ko
ningin in de provincie
Noordholland, burge
meester Cremers en
wethouder Geluk.
Dinsdagavond boekte de Natuurbescherminys-tentoonstelling in Haarlem haar
7500ste bezoeker. Het was mevrouw Teeuwen, die door de heer H. J. Jonker met
een boekwerk bedacht werd.
Ter gelegenheid van de natuurbescher-
mingsweek Kennemerland 1951 hield de
heer Kees Hana Dinsdagavond in het Frans
Halsmuseum een lezing over een stukje
natuurschoon in deze omgeving, de duinen.
„Het duin", aldus de heer Hana, „is geolo
gisch gesproken zeer jonge grond. Tegen
woordig geschiedt er precies hetzelfde als
bij het begin
van de duin
vorming onge
veer zevendui
zend jaar ge
leden. Zand"
deeltjes worden
door de golfbe
weging naar de
kust gedreven
en de wind doet
de rest.
Haarlem ligt op oud duin, of wel zand,
dat eeuwen geleden door de zee is aange
voerd. Het feit dat dé Grote Markt vroeger
't Zand werd genoemd getuigt hiervan. Den
Hout en Groenendaal zijn nog duidelijker
voorbeelden van oud duin."
Hierna vertelde de heer Hana aan de
hand van lichtbeelden het een en ander
over de planten,groei in de duinen. De kern
van dit gedeelte van zijn betoog werd ge
vormd door een zinsnede uit een boek van
een bekende Nederlandse natuu-rhistoricus:
„alles is overal, maar het. milieu selecteert".
In korte lijnen schetste de spreker velerlei
interessante natuurverschijnselen in het.
Nationale Park de Kennemerduinen en deze
populair-wetenschappelijke bijzonderheden
werden geïllustreerd 'door de geprojecteer
de prachtige natuuropnamen.
Sprak de heer Hana gisteravond over de
duinen, vanavond houdt hij in de Wethou
der Westerveldschool in de Qvertonstra^t
een lezing over dé natuurlijke historie van
dé rietlanden ten Oosten van Haarlem.
De spoorbrug over bet Spaarne
wordt gerepareerd
De spoorbrug over het Noorder Buiten
Spaarne wordt gerepareerd. Tijdens die
werkzaamheden zal in het tijdvak 15 Octo
ber5 November de bascule-brug niet ge
opend kunnen worden voor het scheep
vaartverkeer. Alleen schepen, die onder de
brug (vrije doorvaarthóogte 4.50 meter)
doorvaren, kunnen dus passeren.
Tot het beperkte aantal mensen, dat in
Haarlem over een kostbaar televisie-appa
raat en antenne beschikt, behoren ook bijna
alle radio-handelaren. Deze hebben zich
gisteravond in een ongewone belangstel
ling voor de étalage niogen verheugen Op
plaatsen in de stad waar in de uitstalkasten
een televisietoestel was ingesteld op Lopik
zag het zwart van de nieuwsgierige Haar-,
lemmers, die niet nalieten luidruchtig com
mentaar te leveren op de zendmast, die al
dan niet te kort zou zijn, en de storingen,
welke overigens tweeledig werden uitge
legd.
In de Grote Houtstraat drukten de men
sen hun neuzen plat tegen de étalageruit
waarachter in het schemerdonker een me
neer op zijn buik de knoppen van het
televisietoestel bediende. De toeschouwers
onder het zonnescherm, dat was neerge
laten vanwege het overvloedige licht op
straat, zagen Albert van Dalsum en Louis
Bouwmeester jr. slechts manipuleren,
want zij konden door het dikke glas van
de ruit de stemmen niet verstaan.
„Mirakel" zeiden de meesten en wan
delden honderd meter verder waar zij de
plaatjes in de étalages van de bioscoop
gingen bekijken.
„De kleine Middenstander"
Dinsdagavond hield de woningstichting
„De kleine Middenstander" te Haarlem een
vergadering. Bijna alle ingeschreven deel
nemers waren aanwezig.
Nadat de st'ichter, de heer J. W. Th. Fibbe
Sr., een uiteenzetting had gegeven over de
mogelijkheid, dat de huizen' het' eigendom
van de Stichting, dus in feite het eigendom
van de deelnemers zouden zijn. waarbij nog
eens duidelijk naar voren trad. dat iedere
deelnemer een renteloos aandeel van 1100Ó
moest némen en voor' plaatsing van 2 obli
gaties van f 1000 tegen 5 moest zorgen,
werden vele vragen gesteld, die door' de
stichter en de architect, de heer Jacq. v.
Velsen.werden beantwoord. De'uiteenzetting,
dat de bewoners op de duur goedkoper gaan
wonen, werd met veel aandacht aangehoord.
Staande de vergadering werden voor het
eerste blok van 42 fla's 41 gezinnen inge
schreven, terwijl voor het tweede blok zich
ook vele personen hebben aanagemeld. Wij
ziin dus reeds ver gevorderd, zo constateerde
het bestuur. Nu moet er nog voor een eerste
hypotheek worden zorggedragen, terwijl
allicht nog wel enkele kleine onderdelen van
dit plan moeilijkheden zullen opleveren, die
om oplossing zullen vragen. De vergadering
was bezield door de wil, alle moeilijkheden
gezamenlijk op te lossen.
Het Koninklijk Instituut vpor de Tro
pen bestaat 9 October 25 jaar.
Wij kunnen ons niet herinneren, ooit
van ons leven een zo onjuiste verklaring
te hebben afgelegd. Het Koninklijk In
stituut voor de Tropen bestaat 9 October
namelijk geenszins 25 jaar. Wat er op
die datum niet zozeer be- als wel ge
woon staat, is het gebouw waarin thans
gevestigd is het bovenvermelde insti
tuut. Dat uitermate indrukwekkende
bouwwerk kwam namelijk in 1926 voor
de somma van 6% millioen bijzonder
harde guldens tot stand.
Het instituut, dat er in gevestigd is,
heeft echter een veel langere historie.
Een historie, die, zo zouden wij beschei
den willen opmerken, als zovele goede
dingen in Haarlem begon. De heer F. W.
van Eeden, toen secretaris der Neder
landse Maatschappij van Nijverheid,
richtte namelijk op de zolder van zijn
Haarlemse woning een koloniale ver
zameling in, die zo hard groeide, dat zij
in 1865 al naar het Paviljoen moest wor
den overgebracht. De groei van dat Ko
loniaal Museum ging daar Zo gestaag
voort, dat al gauw alle gangen, door
lopen en portalen van het souterrain zo
propvol stonden, dat er geen enkele be
zoeker meer bij kon om de verzameling
gade te slaan. En dét was niet de be
doeling.
Toen staken de heren J. T. Cremer,
oud-minister van Koloniën en dr. H. F.
R. Hubrecht, Tweede Kamer-lid, de
koppen bij elkaar en uit dit tête-è-tête
werd het initiatief tot de stichting van
een Koloniaal Instituut geboren. Een
instituut, dat op brede grondslag de ver
breiding van kennis der overzeese ge
westen, de behartiging der economische
belangen en de wetenschappelijke steun
aan die gewesten ter hand zou nemen.
Binnen een paar maanden was er 1 Va.
millioen gulden bij elkaar en de ge
meente Amsterdam gaf een groot ter
rein vrijwel gratis in erfpacht ter be
schikking. De architecten J. J. en M. A.
van Nieukerken kregen in 1913 opdracht
om met de bouw te beginnen, maar de
wereldoorlog gooide toen roet in het
eten. Na de oorlog wai'en die bouwkos
ten in niet geringe mate gestegen, maar
het geld bleef binnenstromen en in 1926
kon Koningin Wilhelrnina het gebouw
dpene'nl
Wij kunnen ons er thans op beroemen
het onvolledigste historische overzicht in
de wereldliteratuur te hebben vervaar
digd, maar wij hebben nog zoveel op
onze lever, dat wij een krant van 169
pagina's nodig zouden hebben, om u er
alles van te vertellen.
Aan een onjuiste verklaring ?n een
onvolledig overzicht gaari wij thans een
incompleet beeld van dé werkzaamheid
van dit instituut vastkoppelen. Het hield
zich vóór de oorlog bezig met het onder
houden van een koloniaal museum, het
organiseren van tentoonstellingen in
binnen- en buitenland, het doen geven
van hoger onderwijs (onder andere door
leerstoelen aan de Amsterdamse univer
siteit), het geven van middelbaar on
derwijs (Indológische leergangen), het
houden van lezingen en het verstrekken
van adviezen door scheikundige, biolo
gische en economsiche laboratoria en
het onderhouden van een uitleenboe
kerij.
Het weder opzetten der uit eerbied
afgenomen hoeden kan nu worden on
derbroken door het weder afzetten we
gens de door ons overgeslagen taken
van het Instituut.
Om in de verrukkelijke trant der ge
schiedschrijvers te blijven, kan thans
worden opgemerkt, dat de tweede 'We
reldoorlog aan hét instituut niet" onop
gemerkt voorbijging. En de na die ooi'ïog
te voorschijn tredende ontwikkelingen
evenmin. Want dip leidden tot twéé
naamsveranderingen: eerst Indisch In
stituut en later Koninklijk Instituut voor
de Tropen. Én in het jaarverslag over
1949 zei het bestuur: „Wij blijven ver
trouwen, dat ons streven bij de regering
van Indonesië weerklank zal vinden. De
behoeften van Indonesië aan hetgeen wij
presteren op tropisch-, hygiënisch, eco
nomisch en cultureel terrein, staan ge
heel los van elke politieke ontwikke
ling".
Op die uitspraak zijn wij, hoewel we
haar niet hebben gedaan, trots. En nog
trotser ziin we op het feit, dat de be
reidheid ook onder de veranderde om
standigheden een dienende taak op zich
te nemen, als zo logisch werd be
schouwd, dat er niet eens van werd
gerept.
Wanneer wij aan iets het land hebben,
is dat aan musea. Qns overvalt in' deze
ruimten altoos de neiging tol geeuwen,
gepaard aan de lust om 'heel hard een
opzienbarend woord te roepen, tenein
de ons van de onverdraaglijk plechtige
stilte meester te maken en de suppoos
ten voor het eerst sinds jaren tot Teven
te wekken. En toen wij dezer dagen voor
het onafzienbare gebouw van het Insti
tuut stonden in het besef van onze plicht
ons door het daarin gehuisveste museum
rond te slepen, voelden wij ons als een
klein en beklagenswaardig molecuultje,
dat verpletterd dreigde te worden onder
het massale resultaat vgn vérzamelaars-
activiteit.
Nu, wij mogen wel zeggen, wij heb
ben nog nooit zo'n uitstekend museum
gezien.
Ten eerste was het een museum annex
restaurant, een ongedacht bewijs vart
menselijkheid. En ten tweede was het
ingericht met een zo voortreffelijke
smaak, een zo uitnemende beknoptheid,
en een zo helder beeldend vermogen,
dat wij er helemaal opgewekt van wer
den. Tevergeefs speurden wij naar malle
opschriftjes of naar bombastische be
scheidenheid (hoewel het een impone
rend en helemaal niet bescheiden ge
bouw is).
Wij vonden het een waardig museum.
En wij vonden het ook leuk. dat van
een klas scholieren bijna niemand be
langstelling toonde voor het referaat,
dat een gemelijke onderwijzer hield over
de toepassing van de sisalvezel en de
geologische eigenaardigheden van het
eiland Java. Alleen een bleek lummeltje
wilde een goede beurt maken, door
voortdurend met een kraakstem zijn
bezorgdheid kenbaaf' te makëft, dat de
straat van Madoera zou dichtslibben.
Maar de anderen lieten de zaak rustig
verzanden en slopen weg naar de „schat
kamer" waar zij' stilletjes hun ogen
stonden uit te kijken naar enige voort
brengselen der Indonesische cultuur, die
wel heel iets anders vertegenwoordigden
dan de sarongs en krissen die bij ome
Piet uit Deli boven de schoorsteen han
gen. Naar beelden en houtsnijwerk en
edelsmeedkunst, waarbij men zich als
Westerling tot geringere en juistere pro
porties voelt teruggebracht.
Die scholieren keken behalve naar de
Indonesische cultuur ook met belang
stelling en dat. is een hoogst merk
waardig verschijnsel naar de voort
brengselen van de Indonesische cultures,
(weer héél wat anders) die daar zo
overzichtelijk waren tentoongespreid,
dat men er helemaal geen onderwijzer
bij nodig had.
En aangezien nu onze ruimte op is,
zullen 'wij in het'verontschuldigend be
sef van onze onjuiste verklaring, onze
onvolledige geschiedschrijving, ons in
complete overzicht van de arbeid van
het instituut en de ver onvoldoende lof
het museum toegezwaaid,' ons hèe! ern
stig gemeende vertrouwen uitspreken,
dat wanneer er weer 25 jai-en om zullen
zijn, dit Koninklijk Instituut voor de
Tropen kan terugkijken op de misschien
niet zo gemakkelijke maar schoonste
periode uit zijn bestaan, aan de onbaat
zuchtigheid waarvan men thans moei
lijk kan twijfelen. BOEDA.
Voor de Kunstkring geeft Comedia
vanavond de première van het blij
spel „Het landgoed Stepanstjikowo"
naar de gelijknamige roman van
Dostojéwski onder regie van Cor
Hermus, met Magda Janssens, Joan
Remmelts, John Gobau en vele ande
ren. agenda van de Stadsschouw
burg vermeldt voor bonderdag een
reprise van „De ingebeelde zieke"
van Molière met Louis Saatborn in
de titelrol.
In de kleine zaal van het Concert
gebouw laat de Italiaanse Amerikaan
Barialini hedenavond zijn eenmans-
theatermet prestaties op het gebied
van voordracht, pantomime, zang en
dans zien.
Wim Sonneveld heeft het Leidseplein
Theater als Artistenpensioninge
richt. Het wordt bewoond door Emmy
Arbous, Lia Dorana, Conny Stuart,
Diny de Neef. Wim Sonneveld, Albert
Mol, Guus Verstraete en Han Beuker.
Het Centraal Theater wordt dagelijks
bespeeld door het Vrije Toneel met
„In Londen staat een huis" van M.
C. Hutton onder regie van Jan Teu-
lings, met Cor Ruys, Sophie Stein en
vele anderen. Het marineblijspel
Mister Roberts'' blijft nog een
maand in de Kleine Komedie. Johan
Elsensohn, Hans Kaart, Han Bentz
van den Berg, Ton Lütz, Truus Dek
ker en vele anderen treden er in op.
In het Concertgebouw wordt van
avond het oratorium „De Jaargetij
den" van Haydn uitgevoerd door het
koor „Zang na studie" en de H.O.V.
onder leiding van Willem Wiesehahn.
Erna Spoorenberg is één der vocale
solisten.
Donderdag is er een volksconcert in
het Concertgebouw onder directie
van Paul Hupperts. Het programma
vermeldt de Italiaanse Symphonie
van Mendelssohn, de Ballade voor
piano en orkest van Frank Martin
(gespeeld door Luctor Ponsê), drie
fragmenten uit „Psyché" van César
Franck en tot besluit ,'JJe tovenaars
leerling" van Qük(ts.'
In de kleine z&al i)an het Concertge
bouw treedt Vrijdagavond dë danse
res Liesbeth vën Buul met begelei
ding van Norbert Loeser op.
Vrijdag begint de Amsterdamse bere
den politie met een seHe circus-caba
retvoorstellingen in de manege van
het hoofdbureau met medewerking
van het circus Kavaljos. Er wordt
gedurende zes weken iedere avond
opgetreden. De opbrengst dient om
het fonds „Toenadêtlng politie-bur-
gerij" te verstevigen. i
Het is 4 October Dierendag en de Die
renbescherming komt ter gelegenheid
daarvan bij u aankloppen om meer begrip
en meer belangstelling voor het dier. Aan
dat begrip en die belangstelling hapert na
melijk in veel gevallen nog het een en an
der. De politie krijgt dagelijks de ene
klacht na de andere over ergerlijke dieren
mishandeling en dierenverwaarlozing bin
nen. Wat Dierenbescherming ook onder
neemt, de pvocessen-vei-baal tegen lieden,
die menen naar willekeur over leven en
dood van de dieren te kunnen beschikken,
nemen eerder toe dan af.
Een paard dat zijn eigenaar tegen zich
in het harnas joeg door in een sukkeldraf
je te blijven lopen, toen hij werd aange
maand in galop over te gaan, werd met
een hooivork blind geslagen, een kat be
zweek na een pak ransel met een knuppel,
van een hond werd op een kwade dag de
staart afgesneden, een kalf in een groente
kist gewrongen, en een zeug kreeg dagen
lang niets te eten. Dat zijn enkele van de
talrijke dierenmishandelingen, die tijdens
de eerste maanden van dit jaar op ver
schillende plaatsen in ons land werden ge
pleegd. Wij zouden deze reeks misdaden
met nog ergerlijker vergrijpen kunnen
aanvullen.
Het zijn overigens niet de sadisten alleen
die het leven voor de dieren dikwijls tot
een hel maken. Zij die er voor zich zelf
van overtuigd zijn dat zij het goed met de
dieren voor hebben, begaan niet zelden
grove fouten. De huiskat kan geen kwaad
doen en wordt op een sentimentele manier
verwend. Een boekwerk lieve naampjes
komt er aan te pas om de genegenheid
voor een huisdier onder woorden te kun
nen brengen. Men laat geen vreemde kat
of een straathond in de tuin lopen, want
zijn uren zijn geteld. Een windbuks is
dicht bij de hand, een steen vlug gesme
ten.
Die vertroetelde dieren zelf hebben het
ondanks de „liefde" van hun verzorgers
dikwijls zwaar te verduren. Een hond die
de hele dag in huis moet zitten en
's avonds als de baas thuis komt een uitje
van vijf minuten krijgt, wordt te kort ge
daan. Een hond is er nu eenmaal niet voor
om het baasje of het vrouwtje binnens
kamers gezelschap te houden. Hij moet
kunnen rennen en draven en een honden
leven, in de goede betekenis van het
woord, lijden. Hij dient niet groot ge
bracht te worden met allerlei liflafjes die
zijn maag niet kunnen verdragen. En hij
moet evenmin aan een ketting gelegd wor
den om in weer en wind alarm te kunnen
slaan, zodra er onraad is. Dan lijdt hij een
hondenleven in de kwade betekenis van
het woord.
De taak die de Nederlandse Vereniging
tot Bescherming van Dieren op zich heeft
genomen en al tal van jaren enthousiast
vervult, is geen eenvoudige. Het is ook een
taak die geen resultaten kan hebben als
men er niet meer en meer van doordron
gen wordt dat een dier er is voor de men
sen en dat het voor zijn trouw, zijn eer
lijkheid en zijn aanhankelijkheid beloond
dient te worden. Die beloning hoeft niet
gegeven te worden in de vorm van een
stuk leverworst of nog een lievelings
naampje meer, die beloning moet een om
gangsvorm zijn: begrip dus en bescher
ming.
Een paard kan landarbeider zijn en
moet daar naar beloond worden. Een koe
is van onschatbare waarde voor de Ne
derlandse welvaart en kippen en hanen,
varkens en paarden zijn dat ook. Ieder
dier verdient onze bescherming, al was
het alleen maar om dat het weerloos is.
Vier October is er de dag voor om als
dat nodig is, een ander, een beter stand
punt in te nemen tegenover het dier.
De afdeling Haarlem van de Vereniging
tegen het mishandelen van dieren voert
grote plannen uit. In het asyl aan de Rid
derstraat wordt veel dierenleed opgevan
gen en wat voor omvangrijk werk daar
verricht wordt blijkt uit het feit, dat elk
jaar uitbreiding noodzakelijk is. Voor het
ophalen van gewonde en zieke dieren, het
geen tot heden toe per motorfiets ge
schiedde, heeft Dierenbescherming thans
een ambulance-scooter in gebruik geno
men.
Dit is een bijzonder practisch vervoer-
De Haarlemse Dierenbescherming is weer
een gemotoriseerd vervoermiddel rijker
geworden. Het is een motorscoqter met
laadbak, welke voor het vervoer van dieren
ingericht is.
middel, dat tevens door het opschrift als
een nuttig reclame-object dienst zal doen.
Het is betaald met de opbrengst van de
collecte van het vorig jaar.
Wat de uitvoering van de plannen be
treft, het pand naast het asyl is eigendom
van de Dierenbescherming. Het huis is
kortelings vrijgegeven en op het ogenblik
is men met de verbouwing bezig. Een ga
rage voor de scooter is inmiddels gereed
gekomen. In dit pand zal het kantoor wor
den gevestigd, evenals een speciale katten-
afdeling. Op de zolder komt de opslagplaats
voor het propagandamateriaal. Men hoopt,
dat het nieuwe gebouw in December in ge
bruik zal kunnen worden genomen. Het
asyl op nummer elf zal evenwel blijven be
staan', hetgeen dus inhoudt, dat de polikli
niek niet verplaatst zal worden. De kosten
van het gehele object zullen ongeveer
10.000 bedragen.
In de nacht van Maandag op Dinsdag is
in het Kanaal de Britse torpedobootjager
„Grenville" in aanvaring gekomen met hét
Italiaanse vrachtschip „Alceo". Drie op
varenden van de „Grenville" kwamen om
het leven. Een dezer opvarenden is de
adelborst eerste klasse D. Stap uit Amers
foort. Hij deed dienst aan boord van de
„Grenville" in verband met zijn opleiding.
