Huisvesting Haarlemse Politie Olö lt)at LEKASIN St. Nicolaas.. een boek.. L O O S J E S Clowntje Rick Een hand uit het verleden Gerechtvaardigde aanspraken van de N.V. „de Spaarnestad" die ontruiming van percelen aan het Nassauplein vraagt Jongetje van fiets gevallen en overreden Indrukken van een Haarlemmer Moderne kamermuziek van eigen componisten Tentoonstelling van kleurkanaries „Vlucht voor Marion" DONDERDAG 1 NOVEMBER 19 51 HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Overval geënsceneerd op jeugdige loopjongen Burgerlijke stand van Haarlem Jeugdige inbrekers veroordeeld Dodelijk ongeluk bij de Cruq»'?'js Chemische Industrie Rids te Haarlem Bromfietspuzzle Vredescongres te ZagTeb hoofdpijnneem Voor de kinderen Indonesische leerling vliegers naar Nederland FEUILLETON door Andrew Mackenzie (Uit het Engels vertaald) Ons volgend feuilleton: In de bezettingstijd hadden de Duitsers de panden Nassauplein 1, 3, 5 en 7 vier grote herenhuizen gevorderd voor de Haarlemse politie; 1, 3 en 7 waren eigen dom van N.V. „De Spaarnestad", 5 van de Maatschappij voor Nijverheid en Handel. Na de bevrijding, toen „De Spaarnestad" haar in de oorlog gehavende bedrijf weer ging opbouwen, werd teruggave der drie huizen gevraagd. Maar het gemeentebestuur kon aan dat verzoek niet voldoen, omdat voor de politie, die uit het gebouw in de Smedestraat gegroeid was, geen andere ruimte gevorderd kon worden. De vorde ring bleef dus gehandhaafd. Daarna is het een steeds voortdurende strijd tussen de gemeente en „De Spaarne stad" geweest over de ontruiming der pan den. Dit had in zover succes dat na enige jaren No. 7 door de politie ontruimd werd. De politie bleef toen dus nog de beschik king houden over 1, 3 en 5. (De Maatschap pij voor Nijverheid en Handel had geen bezwaar tegen het, verhuren van haar pand, omdat zij er in geslaagd was een ander on derdak te vinden). „De Spaarnestad" vleide zich in Januari van dit jaar met de verwachting dat zij king zou krijgen over No. 1, (waarom zij binnen korte tijd althans ook de beschik- in het bijzonder gevraagd had), omdat de gemeente de oude school der Joodse gemeente in de Lange Wijngaardstraat had aangekocht voor 30.000, terwijl de raad nog 15.000 bovendien voteerde voor de verbouwing. De burgemeester had namelijk ter aanbeveling van dit voorstel in de raad medegedeeld dat zich nu de gelegenheid voordeed om gedeeltelijk aan de wensen van ,.De Spaarnestad" tegemoet te komen. In Augustus bleek evenwel dat de nieuwe ruimte, waarover de politie in de Lange Wijngaardstraat de beschikking kreeg, aan de Verkeerspolitie, die te voren in de Sme destraat zetelde, in gebruik gegeven was. Toen daarna in de raad door mejuffrouw Bolsius (K.V.P.) gevraagd werd wanneer nu het perceel Nassauplein 1 door de poli tie ontruimd zou worden, deelde de burgemeester mede, dat later gebleken was dat een dergelijke verschuiving grote moeilijkheden met zich zou meebrengen, omdat de ruimte die op het Nassauplein in beslag genomen werd, groter was dan die beschikbaar was in de Lange Wijngaard straat. Toen uit deze gang van zaken bleek dat de gemeente voorlopig niet van plan was perceel 1 te ontruimen, heeft „De Spaarne stad" geweigerd langer uit haar centrale verwarmingsinstallatie de warmte te leve-* ren voor de percelen 1 en 3. De directie verzekerde ons dat zij tot die maatregel ge dwongen was omdat haar ketelcapaciteit te zwaar belast was. Het zou toch (zo werd opgemerkt) onredelijk zijn te eisen dat kosten gemaakt werden voor de uitbreiding der verwarming terwille var. de percelen 1 en 3, die tegen haar zin nog bij de ge meente in gebruik zijn. Nu dienden B. en W. aan de Raad een voorstel in om in de bewuste percelen een oude verwarmingsketel te zetten, waarover Openbare Werken nog de beschikking heeft. Voor de plaatsing en het maken van aansluitingen werd een crediet van 4500 gevraagd. Op dit moment behelpt de politie zich in de bewuste panden met electrische straal kacheltjes, maar dat is natuurlijk niet af doende voor de koude wintermaanden. D.) pleitten voor de belangen van „De Spaarnestad". Daarop gaf de burgemeester een uiteen zetting van de stand van zaken. Doordat de Verkeerspolitie naar de Lange Wijn gaardstraat verhuisd is. zijn er 4 kamers in de Smedestraat vrijgekomen. Maar er moet, wil de politie het pand Nassauplein 1 ont ruimen, een oplossing gevonden worden voor 12 kamers. Nu is een deel van het per ceel Smedestraat 11B, dat de politie overi gens gebruikt, nog aan een gezin ver huurd. Als dat gezin een andere woning wordt toegewezen, komen er dus nog 4 ka mers voor de politie beschikbaar. Dan gaat het nog slechts om 4 kamers en die zijn. naar aangenomen kan worden, wel te vin den in de percelen 3 en 5, door een interne opschuiving en een eenvoudige verbouwing Het is evenwel niet mogelijk dit alles te regelen voor de termijn van 1 December, die „De Spaarnestad" voor ontruiming ver langt. Bovendien kan de politie de kelder van perceel 1 nog niet missen, want daarin slaan de apparaten voor de centrale tele foon en ook de installatie voor de verkeers lichten. B. en W. zijn evenwel bereid om opnieuw te onderhandelen met de directie van „De Spaarnestad". Komt het dan tot een bevre digende oplossing dan zal het crediet voor het plaatsen van de ketel niet gebruikt worden. Ook verzekerde de burgemeester dat B. en W. doordrongen zijn van de noodzake lijkheid dat de politie, terwille van het zich steeds uitbreidende bedrijf van „De Spaar nestad", de beide percelen van die N.V. zo spoedig mogelijk ontruimt. Na deze toezegging van B. en W. verleen de de raad het gevraagde crediet. De leden van de K.V.P.-fractie (behalve de heer An- genent, wethouder) stemden tegen. De heer Goedee (P. v. d. A.) had opgemerkt dat B. en W., als zij het crediet niet kregen, bij de onderhandelingen het pistool op de borst zouden voelen en dat achtte hij niet ge wenst. Tot zover wat de raadszitting betreft. De directie van ,De Spaarnestad" ver klaarde ons dat zij de nieuwe voorstellen van B. en W. zal bestuderen. Wij zijn, zo werd gezegd, altijd redelijk geweest in onze eisen, maar eindelijk was de maat vol. Nog werd er ons op gewezen dat „De Spaarnestad" thans 100 man personeel meer in dienst heeft dan voor de oorlog. Doordat de gemeente de percelen niet wilde ontruimen heeft de N.V. niet alleen veel moeilijkheden moeten overwinnen, maar ook grote uitgaven moeten doen om op an dere wijze haar behoefte aan bedrijfsruim te aan te vullen. Achter het perceel No. 7 is een gebouw gezet dat een uitgaaf vorder de van 100.000. Uit deze uiteenzetting blijkt, naar wij menen, duidelijk dat de aanspraken van ..De Spaarnestad" volkomen redelijk zijn. Wij hopen dan ook dat het nieuwe overleg, dat B. en W. willen beginnen, tot een rege ling zal leiden die voorlopig door „De Spaarnestad" aanvaard kan worden als een noodoplossing. Want tenslotte moet het er toch toe komen dat de politie dan ook nog het laatste pand van de N.V. op het Nassau plein ontruimt. Gedeputeerde Staten keuren raadsbesluit goed In de gistermiddag gehouden vergadering van Gedeputeerde Staten is het raads- Woensdagmiddag is over dit voorstel besluit om aan B. en W. een crediet van van B. en W. breedvoerig gedebatteerd. De 4500 beschikbaar te stellen, reeds behan- heren Schippers (K.V.P.) en Spek (A.R.), deld. Onmiddellijk nadat het besluit geno- alsook mevrouw ScheltemaConradi (V.V. men was is het aan het college doorge stuurd, dat in vergadering bijeen was. Wij ADVERTENTIE Op 9 Juni van dit jaar werd nabij de Amsterdamse brug te Haarlem een zeven tienjarige loopjongen van De Gruyter be roofd van een enveloppe met 1500 die hij in de achterzak van zijn broek had gestoken. Op de Riviervismarkt werd hij tegen een melkwagen geduwd, met als ge volg, dat hij viel en een paar schaafwond- jes opliep. Later bleek, dat zowel de be roving als het ongeluk van tevoren waren beraamd. Veertien dagen geleden stonden enige personen, die hierbij betrokken wa ren geweest, voor de Haarlemse rechtbank terecht. Vanmorgen deed de rechtbank uitspraak en veroordeelde J. B. wegens heling tot een gevangenisstraf van zes maanden met aftrek van voorarrest en de loopjongen tot een voorwaardelijke straf van drie maanden. De zaak tegen F. J. B., die het geld heeft weggenomen, werd aan gehouden voor het inwinnen van een psy chiatrisch rapport en die tegen A. R., ver dacht van heling, voor het inwinnen van een voorlichtingsrapport. HAARLEM, 31 October 1951 ONDERTROUWD: 31 Oct., H. W. J. den Engelse en C. A. Hoffman; K. H. Wijgergans en W. G. Soetevent; C. Hogaarfs en B. H. van Os; T. G. van Haalem en A. Elferink; P. Verhoeven en M. J. W. Vergers; A. Klooster en C. Rijff; E. Hoogendorj en A, B. Zwart; B. Hofstra en T. E. de Vries; A. M. den Bra- ber en K. van Eeken; N. Laan en G. M. M. Vader; R. G. Dirks en M. J. Diender; P. Mul ders en G. J. van der Drift; G. van Veen en S. Engel; P. L. Ruifrok en B. Stulp; H. Mus en N. Bot; A. R. Sikkens en N. Meijer; A. Somcrwil en J. A. Slegt. GEHUWD: 31 Oct., J. W. van Ruitenbeek en E. D. R. M de Beer; S P. Diependaal en M. C. F. Heemskerk; N. Zijlstra en J. H. van der Hoorn: C J. Uijtendaal en M. A. van de Leuvert; C. J, van Dansik en C. T. M. van Kouteren; B. G. van Wooning en J. Bliek; E. Gubler en C. A. J. van Woerden; H. Lefferts en J. C. van Zonneveld; B. Timmerman en E. M Koster: A. Bruijn en J. Smit; S. Hol leman en H. E Bouterse; H. L Halbesma en B. H. Lam; T. Janssen en R. Voorips: A. J. Oud en W. J. Opdam: G. B. P. Tieman en A. C. Meihuizen: C. Koning en C. van Oyen. BEVALLEN van een zoon: 30 Oct., A. C. M. Swart—Luyckx; L. J. Sieraad—Veldhuis; L. L. van RossenRose; M. E. M. Zieltjensvan Breemen; 31 Oct., G. E. Derks—van Delden; J. C. van den BergRoussac. OVERLEDEN: 30 Oct., G. H. Schurink, 63 J., Tetterodestraat; M. J. Silvester, 1 d., Hazepaterslaan. vernemen, dat Gedeputeerde Staten het raadsbesluit hebben goedgekeurd. De Haarlemse rechtbank heeft vanmor gen uitspraak gedaan in de zaak tegen de achttienjarige los arbeider J. B. en de negentienjarige fabrieksarbeider A. van de W., verdacht van diefstal door middel van braak in de chocoladefabriek van „Union" in de nacht van 26 op 27 Juni. Zij zijn ook betrokken geweest bij andere diefstallen in het afgelopen jaar. In de zomer van 1950 is de negentienjarige chauffeur J. J. met het tweetal meegegaan en in Bloe- mendaal hebben zij een inbraak gepleegd in een kiosk. J. B. werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van een jaar door te brengen in de Bijzondere Strafgevangenis voor jongelieden te Zutphen. Van de W. tot een gevangenisstraf van twaalf maan den, waarvan vijf maanden voorwaardelijk en J. J. tot een voorwaardelijke gevange nisstraf van drie maanden. Op de brug over de Ringvaart bij de Cruquius is Woensdagavond om half zes het vijfjarig zoontje van de familie Van der Wekken, wonend aan de Spieriragerweg in de Haarlemmermeer, door een vracht auto overreden en om het leven gekomen. Het jongetje zat achterop de fiets van zijn moeder, die voor de opgehaalde brug had staan wachten en bij het opstappen ver moedelijk in aanraking is gekomen met een andere fiets. Haar zoontje viel van de lastdrager op de rijweg en kwam onder de vrachtauto van een aardappelhandele/ir van de Bennebroekerdijk, die uit de tegen overgestelde richting was genaderd. In antwoord op een verzoek van de Ver eniging voor de Effectenhandel een tussen tijdse publicatie te doen omtrent de gang van zaken, deelt de directie der Chemische Industrie Rids te Haarlem mede, dat 1951 tot dusverre zeer gunstig is geweest. Tengevolge van diverse voorzieningen, die juist in het begin van 1951 haar beslag kregen, konden productie en afleveringen belangrijk worden opgevoerd en mede hierdoor kon ten volle geprofiteerd worden van de voor de chemische branche thans zo gunstige conjunctuur. Door de verhoogde afleveringen en de zeer winstgevende prijzen, die vooral in de export gemaakt konden worden, onderging de liquiditeitspositie een verbetering, on danks de vrij grote investeringen in instal laties, voorraden, enz., die in 1951 verricht en geheel uit eigen middelen gefinancierd werden. Het staat vast. dat, onverschillig hoe de resultaten in de nog komende maanden zullen uitvallen, het totaalresultaat over het oer 31 December a.s. eindigende boekiaar de uitkering van een zeer behoorlijk divi dend in elk geval ten volle zal wettigen. Wat betreft de vooruitzichten op langere termiin, hierover valt moeilijk iets met zekerheid te voorspellen, aldus de directie. ADVERTENTIE Gr. Houtstraat 100, Tel. 15060 Rijksstraatweg 125, Tel. 23991 Het lid van de Tweede Kamer Roolvink (K.V.P.) heeft de minister van Verkeer en Waterstaat gevraagd of het de minister be kend is, dat de kantonrechter te Enschedé een veroordelend vonnis heeft uitgespro ken wegens het berijden van een rijwielpad met een rijwiel met hulpmotor, daarbij overwegende, dat de daarvoor door burge meester en wethouders der gemeente, bij welke dit pad in beheer was, verleende ontheffing geen rechtsgeldigheid bezat, om dat die ontheffing alleen dan kan worden verleend, wanneer voor het voertuig een kentekenbewijs is afgegeven. Voor een rij wiel met hulpmotor kan men echter geen kentekenbewijs krijgen, omdat daarvoor de administratieve regeling ontbreekt. Dc heer Roolvink vraagt ten spoedigste de verlening van ontheffing mogelijk te maken. De gemeente Utrecht is voornemens over te gaan tot de uitgifte van een 4 obligatielening van 4 millioen in stukken van duizend, vijfhonderd en honderd gul den, aflosbaar in 15 jaar, ten behoeve van de financiering van de woningbouw. De oud-wethouder van Haarlem de heer F. S. Noordhoff heeft als gedelegeerde van de Nederlandse beweging tot bevordering van de internationale vrede en interna tionale veiligheid het vredescongres mee gemaakt, dat in Joegoslavië (Zagreb) is gehouden onder auspiciën van het Joego slavische vredescomité, een particuliere beweging die niet in enigerlei vorm met de regering van Tito verbonden is. Wij laten hieronder een serie indrukken van de heer Noordhoff volgen over deze conferentie, die in Joegoslavië veel be langstelling had en door talrijke actieve pacifisten uit dat land en daarbuiten werd bezocht. Het congres te Zagreb is achter de rug. Het heeft zich in de bijzondere belangstel ling van de Joegoslavische pers mogen verheugen die er elke dag de voorpagina ADVERTENTIE één van de „DE NACHTEGALEN" ZINGEN VOOR DE T.B.C.-BESTRIJDING Op Woensdag 7 November geeft het zang koor „De Nachtegalen" in het Gemeente lijk Concertgebouw zijn zeventiende jaar lijkse uitvoering ten bate van de tuber culosebestrijding. Meer dan honderd jon gens en meisjes, waarvan dertien solisten, werken mede aan de vertolking van het zangspel „De weddenschap van drie muzi kanten", bewerkt door de dirigente Cis Kampmeijer. Het koor wordt aan de vleu gel begeleid door Mia Kampmeijer. De winter ging nu toch goed beginnen. Toen ze op een morgen opstonden, lag buiten alles onder een dikke laag sneeuw. Alles zag spierwit, de huizen, de straten, de bomen.Het was een prachtig gezicht. Bunkie danste door de slaapkamer heen. „Fijn!", juichte hij. Sneeuw! „Nu kunnen we weer heerlijk sneeuwballen gooien en sleetje rijden, en misschien gauw ook weer schaatsen!" „Ja", zei Rick, die zich aan 't wassen was. „We zullen maar voortmaken, dan kunnen we dadelijk nog wat spelen, vóór we naar school gaan!" Dat deden ze dan ook. Toen ze hun boterhammen gegeten hadden, konden ze nog een half uurtje naar buiten. En daar begon natuurlijk 'n fijn sneeuwballengevechtRick, Bunkie en Oepoetle maakten gauw 'n hoop ballen en toen vlogen die heen en weer Zoals men weet is het Genootschap van Nederlandse Componisten bezig zijn veer tigjarig bestaan te vieren met een reeks uitvoeringen van werken der aangesloten leden en dat zijn zowat allen die als scheppend toonkunstenaar de jongste evo lutie van het Nederlandse muziekleven ge diend hebben of nog dienen. Vandaar dat deze jubileum-concerten een interessant overzicht geven van de periode die zo on geveer met de eerste wereldoorlog begon en zich mèt onverminderde groeikracht nog steeds ontwikkelt. Het derde concert van de reeks was gewijd aan kamermuziek, ontstaan tussen 1927 en 1949; het werd ge geven in de kleine zaal van het Concertge bouw in de hoofdstad door het Amster dams Kamermuziek-gezelschap, het Con- ce-tgebouw-Quintet en de pianist Felix de Nobel. Het oudste werk op het programma, Kleine Suite voor fluit, en violoncel van Henri C. van Praag, gaf een frisse indruk van een spontane fantasie, die zich niet verloor in ingewikkelde vormproblemen. Een Trio uit 1936 van Kees van Baren (voor fluit, klarinet en fagot) bleek heel wat strakker in het keurslijf te zitten en deed in dit. maar ook in rhythmisch en melodisch opzicht, aan Hindemith denken. Het Sextet voor drie violen, alt en twee celli door Henri Zagwijn gecomooneerd in 1932, is zeker een respectabel stuk, al wordt men er de tweestrijd in gewaar van een romantisch denken en een modern willen. Voor een componist van zijn generatie (Zagwijn is van 1878) is het in ieder geval een zeer merkwaardig stuk. Van Rudolf Escher werd de in 1949 geschreven Sonate voor fluit-solo ten gehore gebracht; het werk openbaarde zich in al zijn soeelsheid als een gezonde, mode<~ne muziek die ook meiodieus durft te wezen. Een apart geval hoorden wij in de Sona tine voor fluit, viool, violoncel en piano (uit 1948) van Hugo Godron, welke com ponist z'ch in dit stuk ongegeneerd aan de barokstijl overgaf, met hier en daar een plotselinge uitwijking, die laat merken dat Bach noch Telemann aan het woord zijd. en tevens met rhythmische finesses die pas sinds de iazz-invasie in tel zijn. Met dat al is dit Kwartet een bij-zonder knap ge schreven en mooi-klinkeod speelstuk, waar men met genoegen naar luistert. Ten slotte werd uitgevoerd het Sextet voor fluit. hobo. klarinet, hoorn, fagot en piano (uit 1933) van de in 1943 overleden Leo Smit een levendi-g stuk, waarin vorm en inhoud el kaar dokken, een eerlijk muzikantesk ge val. Het zou ons te ver voeren de uivoeringen stuk voor stuk te beoordelen. We menen te kunnen volstaan met de vermeld'in-g. dat de twaalf medewerkende instrumentalisten met meesterschap de werken van dit Ne derlandse programma verdedigden en dat daarbij de prestaties van de fluitist Bar- wahser. de cellist Johan de Nobel en de pianist Felix de Nobel biizonder opvielen. Het idealisme van onze muziekcultuur sprak deze avond een hoog woord. En men zal het niet vreemd vinden dat wii bij dit alles aan de idealist willen Evert Cornelis moesten denken, die grote pionier van ons verjonrd muziekleven, die destijds met zün Concertgebouw-Sextet de weg baande, die tot resultaten als deze demonstratie van een eigen Kamermuziek-cultuur geleid heeft. JOS. DE KLERK Tn een op 31 October door ons gepubliceerd verslag van een concert aan de Parklaan. ston den de namen van de dames Riek Mantje- Coppée en Jetty Bossen verkeerd gespeld. De Vishal is gedurende vijf dagen gere serveerd voor een tentoonstelling van kleurkanaries, sierkooien en volières. Zij is ingericht door de vereniging van vogellief hebbers „De gekleurde zanger" en maakt een prettige indruk op de bezoekers door de bijzondere wiize van samenstellen der expositie. De Vishal biedt daartoe een goede gelegenheid. De bedoeling van het bestuur is de be zoekers kennis te doen maken met de re sultaten, welke verkregen worden met het kweken van zogenaamde kleur- en postuur kanarievogels. Deze kweek richt zich spe ciaal op de kleur en het postuur van de bekende zangvogel. Op de tentoonstelling zijn te zien kanaries van allerlei kleur. Vo lières en sierkooien, door kanaries en an dere vogels bevolkt zijn te bewonderen. Ook zijn door leden der vereniging gemaak te sierkooien tentoongesteld. Het publiek mag bepalen welke kooi de mooiste indruk maakt. Als een bezoeker zijn stem heeft uitgebracht dan neemt hij tevens deel san een loterij en kan in het bezit komen van een vogeltje. Vanmorgen heeft de heer D. J. A. Ge luk, na ingeleid te zijn door de voorzitter van „De gekleurde zanger", de heer P. Bosch, de tentoonstelling officieel geopend. Hij merkte op liever vogels in de vrije na tuur te zien dan vogels in kooien, zoals op een tentoonstelling. Doch in de Vishal zijn thans uitsluitend vogels die in de vrije na tuur niet lang zullen leven. Uit het kwe ken van vogels komt tot uiting de liefde voor dieren en daarom kan gezegd wor den, dat de liefhebberij der leden van op voedende waarde is. De heer Geluk wenste het bestuur geluk met de smaakvolle ten toonstelling en hoopte, dat deze vele be zoekers zal trekken. Op de tentoonstelling zijn bijna twee honderd vogels bijeengebracht. De dieren zijn gekeurd door de heer L. P. Flipsen te Bergen op Zoom. Hij is tot de volgende uitslag gekomen: kweek 1951: 1. J. A. Weyman; 2. P. P. J. de Groot; 3. C. J. van Ginneken; 4. G. van Bakel. Overja rige: H. van der Ham. Tot en met Maandag is het publiek in de gelegenheid de tentoonstelling te be zoeken. DJAKARTA. (Aneta). Acht Indonesische leerling-verkeersvliegers zullen op 6 No vember naar Nederland vertrekken voor een opleiding op het vliegveld Ypenburg. Zij zijn uit 150 sollicitanten gekozen. Vol gend jaar Februari zal de Garuda Indo nesian Airways een tweede groep leerlin gen uitzenden. ADVERTENTIE SOMS VOELT ZICH ZO LOOM EN HAT doordat afvalstoffen in Uw darmen zijn achtergebleven die er niet horen en die de werking van belangrijke organen ver tragen of verlammen. Neem eens per weck één of twee Laxeer-Akkertjes, die de darm-werking regelen, zonder pyniyke krampen of ontsteking der darmslym- vliezen. Laxeer-Akkertjes werken vlug en veilig en véroorzaken geen gewenning. Zij zijn daardoor ook het aangewezen middel by chronische verstopping. 50) „Ik zal niets meer zeggen, stil maar. Laten we verder gaan. We hebben een motief voor de moord op Peter Turnbull. Marshall werd waarschijnlijk vermoord, omdat Burns hem bij het poolshoogte nemen van de situatie herkende en hem neerschoot om wederzijdse herkenning te voorkomen. De hele situatie, de omstandigheden, had den me eerder tot de conclusie moeten doen komen, dat er een Amerikaanse gang ster in het spel was". „Blijft eigenlijk nog de diefstal van die 1500 pond uit mijn safe," merkte Jeremy op. „Dat was waarschijnlijk het werk van Malleson. Maar we hebben het niet kun nen bewijzen". „Ik begrijp nog altijd niet goed, waarom Burgess jullie zoveel geld moest geven om te verbrassen", bracht Mary in 't midden. „Het kan best zijn, dat het theoretisch heel mooi bedacht was, maar het had even goed op niets kunnen uitlopen, wat eigen lijk ook gebeurd is, al is jullie toneelspel toevallig, zonder dat jullie er wat aan konden doen, Van nut geweest". „Och," overwoog Brannigan, „het idee was niet zo slecht. Hij probeerde iemand te ontmaskeren, die gek was op geld. Zet dan een sterke lamp neer, en de muskiet zal er wel tegen aan vliegen. Dat zullen er wel meer, maar dan wordt de keuze toch al gemakkelijker dan dat je alle Amerikanen van ongeveer veertig jaar moet gaan schiften". „U hebt me op *n gegeven moment van streek gebracht door de verdwijning van Burgess in Parijs," gaf Jeremy toe. „Ik had zo'n idee, dat we daarmee de zaak in handen zouden krijgen, maar het viel tegen. Kent had Engeland nooit ver laten en bleef met een staf van medewer kers over, zoals later gebleken is. Zij ver wachtten een valstrik. En ze hebben het gemerkt, toen Burgess onder een andere naam Engeland weer binnen kwam. Ze zijn toen niet direct in actie getreden, en dat heeft ons er toe verleid, de bewaking te verslappen. Daar hebben ze prachtig gebruik van gemaakt door hem onverhoeds uit Norwich te ontvoeren". „En de bewering van Pullinger, die ik zelf gehoord heb, dat hij Gordon Garrett was?", vroeg Mary belangstellend. „Een geniale zet van Kent", antwoordde Brannigan prijzend. „Hij had er het hoogste belang bij, op de achtergrond te blijven. Pullinger had niets te verliezen en vond het bovendien wel mooi eens voor „de baas" door te gaan en Burgess te over donderen. Kent heeft heel verstandig by zichzelf gedacht, dat Pullinger een beschul diging, dat hy Gordon Garrett was, heeJ eenvoudig zou kunnen weerleggen, en dat hij, Kent, vrijuit zou kunen gaan als de zaak mis ging en Burgess de laatste acte overleefde. Immers dat zou zo goed als zeker betekenen dat Bui'gess zou vertellen, dat Pullinger Gordon Garrett was. En Pullinger zelf zou er naar Kent's bere kening het leven wel bij inschieten. Hij kende Burns te goed om niet te weten, dat die vechten zou tot alle medestrijders en hijzelf om het leven waren gekomen Het moet een schok voor hem geweest zijn te merken, dat Pullinger als enige van de troep nog in leven was. Vandaar dat hij er zo vlug bij was, om te proberen hem alsnog uit de weg te ruimen". Brannigan schonk zijn gasten nog eens in en vervolgde: Ik ben lang bezig geweest met de vraag, waarom Garrett Mary uit de weg wilde hebben. Ineens schoot mij toen die scène in Liverpool Street Station in de gedachte. Mary had daar Kent ge zien, terwijl die met iemand sprak. Dat kon het zijn. Daarop heb ik voortgebor duurd". „En hoe zit het met die oude geschie denis van Burgess?" „Dat is een van de weinige dingen, die ik in Kent heb weten te waarderen. Hij voor beschikbaar stelde met tal van foto's en caricaturen van onderscheidene afge. vaardigden. Er zijn ook filmopnamen go. daan. Deze feiten demonstreren toch wel zeer duidelijk, welk een grote betekenis de Joegoslaven aan'de pas gehouden inter nationale conferentie hebben gehecht. Dat zij meer en meer contact zoeken met het Westen, is ook nu weer gebleken. Dat blijkt ook nog uit iets anders. Enige tijd vóór de conferentie ter bevor dering van internationale samenwerking op vredesgebied heeft het Joegoslavisch Vakverbond zijn congres gehouden, waar voor het eerst vertegenwoordigers van de vakbeweging uit West-Europa als gasten tegenwoordig waren. Ook Nederland had een afgevaardigde gezonden. Dit deelden mij voormannen uit de Joegoslavische vakbeweging mede, met wie ik tijdens het Congres Internationale Vredesopbouw een zeer interessante bespreking heb gehad over de Joegoslavische arbeidersbeweging en over de in dit land bestaande arbeids verhoudingen. Het Joegoslavische Vakverbond is er in 1951 toe overgegaan een in de Duitse taal gesteld maandblad uit te geven, waarvan tot dusverre 7 nummers het licht hebben gezien, elk van 16 grote pagina's druks. Een der artikelen in het eerste nummer heeft tot titel: Der Gewerkschaftsbund Jugoslawiens festigt internationale Ver- bindungen mit Gewerkschaftsorganisa- tionen. Ook in andere nummers houdt men zich hiermede bezig. Het congres zelf is de laatste dag tot 's nachls half één bijeen gebleven. Aan de redevoeringen van de afgevaardigden, die nu eenmaal geen vertegenwoordigers van maatschappelijke groeperingen, maar individuele gedelegeerden waren, kwam eenvoudig geen einde. Ook te Zagreb hadden wij geen vaste voorzitter, doch in elke zitting een andere president, wiens gezag uiteraard niet sterk genoeg kon zijn om de woordenvloed enigszins in te perken. Een wat strakkere lijn ware wel op haar plaats geweest. Toch heeft het congres hard gewerkt, al was het alleen maar voor het doorwor stelen van de vele documenten, die tijdens de zittingen aan de afgevaardigden werden uitgereikt. Maar het meeste werk is toch wel door de tot 20 leden uitgebreide com missie voor de resoluties verzet. Het moet de voorzitter van het Joegoslavische Vre descomité toch wel een zeer grote vol doening zijn, dat. de door hem in zijn in stallatierede als secretaris-generaal van het congres aangeduide 10 punten, die de grondslag moeten vormen voor een strijd voor vrede en internationale samenwer king in democratische zin, in grote lijnen zijn gehandhaafd. Zelfs wat het aantal be treft. Wij behoeven er ons verder niet mee bezig te houden, omdat ze aan onze lezers bekend zijn. Van belang is verder dat het congres niet uiteenging zonder zijn eigen voortzet ting te verzekeren, waardoor derhalve, naast het z.g. Stockholmse vredescomité met zijn totalitaire inslag, een West-Euro pees Vredescomité in het leven werd ge roepen. In de daartoe strekkende resolutie werd verder een warm beroep op de gehele mensheid gedaan om alle krachten te ver enigen voor het behoud van de vrede tus sen de volkeren. Afgewacht dient te worden of de leider9 der nieuwe beweging een zodanige bezie ling bij de goed-willende elementen zullen weten te wekken, dat de sterk-uiteenlo- pende meningen in de democratische lan den kunnen worden samengebundeld, ten einde een krachtig en eensgezind optreden mogelijk te maken. Aan ons verblijf in Joegoslavië is weer een einde gekomen, het land van de ver enigde volksrepublieken, welker eenheid wordt gesymboliseerd door een grote rode vijfpuntige ster, die op openbare gebou wen is aangebracht en in tal van nog-niet rijk voorziene étalages prijkt. Maar er is vooruitgang te bespeuren. Wij hebben een zeer gunstige indruk gekregen van het rustige, doch zeer zelf bewuste Joegoslavische volk, dat sterke krachten in zich bergt. Men heeft ons Nederlanders in een filmstudio de verzetsfilm De Rode Bloem getoond. Van welk een onverzettelijkheid bij het gehele volk spreekt deze film, een volk dat door een dal van leed is gegaan in de jaren toen een groot stuk van het land in de handen van vreemde overheer sers was geraakt. Maar een stuk ter groot te van Zwitserland bleef vrij. Daar werd de strijd der partisanen op gezet en gestreden. Maar welke onnoeme lijk zware offers zyn er gebracht: 1 mil lioen doden! Vrouwen en mannen, arbeiders, boeren en intellectuelen, hebben aan deze helden- strijd deelgenomen en allen tezamen heb ben met bloed en tranen de grondslag voor een eenheid van het ganse volk gelegd. Gesmeed, zou men beter kunnen zeggen. Het gastvrije Joegoslavische volk zal een nog zeer zware weg hebben te gaan, voor dat het peil van West-Europa zal zijn be reikt, maar men ziet tegen deze zware gang niet op. Het werkt hard en vaak nog onbetaald na volbrachte dagtaak aan een verder herstel en een verdere op bouw! F_ s> NOORDHOFF heeft, buiten het pzoees om, en de kran ten schrijven er ook niet over, verklaard, dat het gebeurde op het meer van Ontario een ongeluk was. Hij was weggelopen, toen hij naar land had weten te zwem men, omdat hij eindelijk kans zag onder de invloed van Burgess weg te komen, aan wie hy een hekel had omdat die al tijd herrie had met zijn vader. Later pas, toen hij toevallig nog eens de rapporten over het onderzoek onder ogen kreeg, zag hy mogelykheden tot chantage. Zo, we zUn er door. Ik weet heel goed, dat het niet erg beleefd is voor een gast heer om dit te zeggen, maar ik hen van plan nu te gaan pakken voor een gron dige vacantie. Wat zyn jullie plannen?" Taske grynsde. „Dat zou je wel willen weter, hè?" „Neem mij niet kwalijk, ik dacht er niet aan, dat je nooit iets vertelt over plan nen". Mary keek steels naar Jeremy. ..Ik weet niet goedbegon ze, toen hy haar in de rede viel. j„Ik zorg voor Mary. Mijnheer Burgess is erg vrijgevig voor me geweest toen hij naar de Verenigde Staten terugging en... nou ja, ik geloof dat ik ook wel 'n vrouw kan onderhouden". „Maar je hebt me nog niet eens ge vraagd, of ik er voor voelde!", riep Mary uit. „Dat is dan bij deze gebeurd". „Goed, Jeremy, accoord," zei zy. Taske keek Brannigan aan. „Ik heb Je Waarom zouden enkel boosaardig-loe- rende gangsters, superslimme speur ders en met ontvoering bedreigde jonge dames hoofdpersonen in een detective verhaal kunnen zijn? Ons nieuwe feuil leton, dat morgen begint, laat een bedaagde en zeer serieuze dame aan het woord, die tot haar niet geringe onsteltenis midden op het toneel van een misdaad terecht komt en tezamen men enkele heel gewone mensen getuige is van de onthulling der verborgen détails, zoals die onder leiding van een middelmatige politieman langzamerhand worden ontsluierd. De onthutste dame geeft via de pen van de schrijver, Jos Lodewijks) een getrouw en kalm verslag van haar belevenissen. Zij ziet de dingen in een algemeen-menselijk licht en is wars van sensaties als deze, doch wordt er door meegesleept naar een ontknoping, die zij ondanks alles toch zeer apprecieert, al heeft de hele geschiedenis haar eigen rustige, bezon nen plannen lelijk in de war gestuurd. nog een paar dingen onder vier ogen te vertellen. Kunnen we nog even naar de kamer hiernaast....? EINDE

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1951 | | pagina 6