Dagboek als zelfrechtvaardiging
of uiting van de halve waarheid
Lieftinck, nooit van gehoordl
Fotojournalisten exposeren
Kamercommissie rapporteert
over het wetsontwerp
Kalenders 1952
Boekhandel VEKO
Doden in Casablanca
Burgerlijke verdediging
Gulden versterkt, maar
de basis is nog zwak
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1951
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
9
MOFFELWERK
JAN HARTENDORP
Wielrijdster aangereden
in de Gen. Cronjéstraat
Loempia's met taugee
Aanleg van
provinciale wegen
Bloedige begeleiding van
diplomatiek initiatief
WEEKABONNEMENTEN
Om de zilveren camera
Dordrechtenaren zagen
een „vuurbol"
Effecten- en
Geldmarkt
Aanrijding op de hoek
Leidsevaart en -straat
Ghieldi's toestand ernstig
Vietminh verantwoordelijk
voor moord op
De Raymond
Scheepvaart
Dagboeken zijn altijd de trouwe be
waarders geweest van de diepste en teder
ste gevoelens van de schrijver, zowel als
van zijn onvriendelijkste commentaren en
2ij werden angstvallig verborgen gehou
den voor vreemde blikken. Pepys' koste
lijke „Diary" werd pas driehonderd jaar
na zijn dood gevonden; de Confessions van
Eousseau verschenen na zijn overlijden.
En nu, zeventig jaar na het sterven van
Jules en Edmond de Goncourt durft hun
erfgename, de Académie Goncourt, hun
Journal" nog niet volledig te publiceren,
uit vrees dat de inhoud te veel sensatie
zal verwekken en gevoeligheden kwetsen.
In tegenstelling tot deze en vele andere
schrijvers uit het verleden geven heden
daagse auteurs reeds tijdens hun leven in
dagboekvorm uit wat hen het schrijnendst
kwelt of het diepst beroert. Waarom deze
vorm van ziele-exhibitionnisme? Is het,
omdat zij de behoefte gevoelen het beeld,
dat de lezers zich door hun romans van
hen zouden kunnen vormen, af te ronden
of juister te belichten? Julien Green be
kent echter in het onlangs verschenen
vijfde deel van zijn „Journal" dat hij nooit
lust heeft gehad te zeggen, wat hem het
naast aan het hart ligt, tenzij in de wer
ken van zijn verbeelding. „Mijn ware dag
boek is te vinden in mijn romans". En ook
de gekwelde en zoekende Gide leren wij
beter dan uit zijn lijvig „Journal" kennen
uit zijn werken.
Zeker, er zijn vele redenen waarom ro
manciers een dagboek bijhouden. Sommi
gen doen het, omdat zij op het ogenblik
zelve hun houding willen vastleggen te
genover contemporaine gebeurtenissen en
hun lectuur. Anderen, omdat tijdens het
schrijven van hun roman hun hoofdper
sonen zo'n autonoom leven zijn gaan lij
den, dat zij zich elders willen ontdoen van
wat zij oorspronkelijk hun helden hadden
willen meegeven. Weer anderen doen het
om tijdens de perioden van creatieve stil
stand hun „techniek" bij te houden.
Gearrangeerde waarheid
Welke ook de vele en velerlei redenen
mogen zijn, waarom een romancier een
dagboek schrijft, zodra een latere publi
catie beoogd wordt moet men zich wel af
vragen: „In hoeverre is de schrijver op
recht?" Hij zal immers altijd van zichzelf
een beeld trachten te geven dat een een
heid vertoont en een natuurlijke schroom
zal hem weerhouden in zijn dagelijks
commentaar zijn diepste gevoelens en ge
dachten onverbloemd te uiten. Hoe eerlijk
en oprecht de auteur ook wil zijn, zijn po
gen naar waarachtigheid zal niet meer
dan een gearrangeerde waarheid voort
brengen, waarin wit en zwart onwille
keurig, dat nemen wij gaarne aan han
dig gedoseerd zijn en waarop de genade
van het vergeten mede haar stempel heeft
gedutët. Wanneer een dagboek pasklaar
gemaakt wordt voor publicatie, loopt de
„zelfbeluistering" gevaar vervormd te
worden tot „zelfrechtvaardiging".
Twee onlangs verschenen werken* be
wijzen, dat een dagboek zowel het één, de
halve waarheid, als het ander, de zelf
rechtvaardiging, bevat.
Schrijnend verhaal
Gide heeft in een der delen van zijn
„Journal" geschreven, dat het een ver
minkt beeld van hem geeft, omdat hij het
geheime drama van zijn leven er niet vol
ledig in kon beschrijven. Dat geheime
drama was zijn verhouding tot Madeleine,
zijn in 1937 overleden vrouw, van wie on
der anderen Emmanuele uit „Si le grain
ne meurt" enkele trekken vertoont. Thans,
na Gide's dood, is zijn „Journal" volledig
geworden door de publicatie van „Et nunc
manet in te" (En nu verblijft zij in U),
het schrijnende verhaal van Gide's huwe
lijk met zijn nicht Madeleine. Het drama
was onafwendbaar, daar het huwelijk, we
gens Gide's eigenaardige natuur, op een
valse basis berustte. Ontstellend is de
naïveteit van de steeds zo scherp analy
serende Gide, dat hij de broosheid van die
basis niet onderkend heeft; ontstellend
ook de zorgeloosheid, waarmee hij zijn
vrouw opofferde aan iets scheiding van
liefde en begeerte dat hij als denk
beeldig had moeten inzien.
Offeraar en geofferde, die steeds voor
elkaar hun gevoel dat hun huwelijk mis
lukt was verzwegen hebben, komen als
tragische mensen uit dit eerlijke Journal
intime te voorschijn. Het werpt een nieuw
licht op de achtergrond van Gide's gehele
oeuvre: „Ik heb alleen geschreven om
haar te overtuigen; alles is slechts eén
lang pleidooi. Ik heb nooit anders ver
langd dan haar liefde, dan haar goedkeu
ring, dan haar achting". Zocht Gide, deze
criticus der geldende moraal, in de volko
men zuivere liefde jegens zijn vrouw een
rechtvaardiging en verontschuldiging voor
zijn levenswijze?
Een levend portret
Julien Green verklaart ronduit, dat hij
er niet aan denkt zijn „Journal" thans
volledig te publiceren. Wat hij nu geeft
zijn slechts brokstukken. Zijn gehele dag
boek zal pas na zijn dood verschijnen. Wat
onze kinderen dan eens zullen lezen? „Ik
vergelijk het met een roman, geschreven
door iemand die in mij is en die ik de we
tende noem, en waarvan mijn hand
slechts het instrument isEr is een
voortdurend trachten een waarheid te vat
ten, mijn waarheid". Het zou een zinloos
spel zijn om te proberen uit te zoeken,
wat die „gehele waarheid" betreffende het
onzichtbare, betreffende lichaam en ziel,
stoffelijke en metaphysische werkelijkheid
zou kunnen inhouden. Ook zoals de brok
stukken nu voor ons liggen vormen zij be
langrijke en boeiende lectuur. Zij doen
ons ten dele meemaken de wordingsge
schiedenis van *Moïra, roman, die door een
Nederlandse vertaling (De Verzoeking)
ook voor niet-Franslezenden toegankelijk
is. De hoofdpersoon Joseph heeft trekken
met Green gemeen: timiditeit, zucht naar
het absolute, obsessie der zuiverheid. Het
dagboek doet begrijpen, waarom de tot
het katholicisme teruggekeerde auteur een
puriteins protestants Amerikaan tot hoofd
figuur gekozen heeft. Ten onrechte echter:
de gedragingen van Joseph worden niet
bepaald door diens godsdienstige opvoe
ding, maar doordat hij (als alle figuren
van Green) een geremde, een zieke is.
Behalve dat deze notities ons veroorlo
ven de schrijver te volgen terwijl hij Moï-
ra schiep, zijn zij van groot belang wegens
de opmerkingen over het wezen van de
roman, over het proces der artistieke crea
tie en omdat zij de auteur van zovele
sombere werken beter leren kennen in
zijn eenzaamheid, met zijn pessimisme,
zijn tasten en zoeken, zijn innerlijke
strijd, ondanks de herwonnen geloofsze
kerheid. Deze brokstukken zijn meer dan
een commentaar: een levend portret. Voor
de lezer rechtvaardigt dat hun publicatie.
De vraag, waarom de schrijver deze nu
gewild heeft, laat hij gaarne onopgelost.
S. E.
Julien Green: Journal V (1946-1950), Ed.
Pion, Paris. Julien Green: Moïra, Ed Pion,
Paris. André Gide: Et nunc manet in te, Ed.
Ides et Calendes, Paris.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
WIJ LEVEREN THANS HET MOOISTE
met de modernste machines van Nederland,
in alle kleuren
Uw rijwiel wordt weer nieuw vanaf 32.50
inclusief montage.
GIERSTRAAT 31 TELEFOON 21333
In de Generaal Cronjéstraat tussen de
Paul Krugerstraat en de Kloosterstraat is
Vrijdagmorgen om half twaalf een wielrijd
ster aangereden door een auto. De wiel
rijdster veranderde onverwacht van rich
ting. De bestuurder van de auto, die aan
vankelijk vijftien meter achter haar reed,
kon een aanrijding niet voorkomen. De
wielrijdster liep een hersenschudding, een
linkeronderbeenbreuk en een hoofdwonde
°P- De auto was licht beschadigd en van
het rijwiel was het frame ontzet.
Stationsplein 6 - Telef. 21750
Het adres voor:
ADVERTENTIE
voor Uw vrienden overzee moeten
NU verzonden worden.
Wij hebben een fraaie sortering, en
zorgen voor solide verpakking.
ZIJLSTRAAT 98 TELEFOON 11706
2de huis vanaf 't Stadhuis.
In het verslag van de Waterstaats- en
Wegencommissie, welke commissie aan de
Provinciale Staten adviezen uitbrengt,
wordt meegedeeld, dat de brug over de
Ringvaart bij Leimuiden gereed is geko
men. Het gedeelte van de weg Venneper-
wegOude Wetering langs en dat van de
weg nabij het voormalige station Leimui
den met aansluitingen aan de weg op de
ringdijk van de Haarlemmermeerpolder
en het aanbrengen van een klinkerbestra
ting in dat wegvak, werden voltooid. Het
verbreden van een gedeelte ter lengte van
ongeveer 440 meter van de weg Haarlem
Buitenhuizen onder Spaarndam is bijna vol
tooid. Werken nabij de Sniep te Diemen
in de weg HaarlemSchipholDiemen
WeespHilversum zijn in volle gang. En
kele opritten bij bruggen in de Haarlem
mermeerpolder werden van een verlich
ting voorzien.
NACHTDIENST APOTHEKEN
Firma Duijm en Keur, Keizerstraat 6, tele
foon 10378.
Apotheek Begemann en Sneltjes, Kruisweg
30, telefoon 10043.
Marnix-apotheek, Marnixstraat 65, tele
foon 23525.
(Van onze correspondent te Parijs)
Pas gisteren zijn in Parijs nadere détails
bekend geworden over de onlusten, die zich
Donderdag bij de verkiezingen voor de
handelskamer in Casablanca hebben voor
gedaan.
Bij deze ongeregeldheden, die aanleiding
gaven tot 500 arrestaties, zijn zes doden en
een 70-tal gewonden te betreuren. Het lijdt
geen twijfel of deze incidenten, waarvan de
extremistische Istiqhal-partij de aanstich
ter is, waren bedoeld om de „juiste" atmos
feer te scheppen voor de behandeling der
Marokkaanse kwestie, die zoals bekend
door de Arabische liga is voorgedragen ter
plaatsing op de agenda van de UNO-zittin-
gen, die Dinsdag beginnen. Wij hebben
circa een maand geleden al voorspeld, dat
men zich op een bloedige begeleiding van
dit diplomatiek initiatief voorbereid moest
houden.
Uit hetgeen in Parijs thans over de Ma
rokkaanse gebeurtenissen bekend is ge
maakt, valt duidelijk op te maken, dat de
leiders van de Istiqlal naar een vrij breed
opgezette opstand hebben gestreefd, in de
hoop dat de Sultan, die zich enige tijd ge-
reuen onaer Franse pressie van hen had
gedistancieerd, zich opnieuw met hun be
weging solidair zou verklaren. Dit is echter
niet geschied en de nieuwe Hoge Commis
saris, generaal Guilla'ume, die ongeveer een
maand geleden generaal Juin als Frans
regeringsvertegenwoordiger in Marokko
heeft opgevolgd en die thans in Parijs ver
toeft, beschouwt de opzet der Marokkaanse
extremisten dan ook als mislukt.
Hoewel volgens de eerste indruk de po
ging van de Istiqlal om de atmosfeer in
Noord-Afrika te vertroebelen, dus mislukt
lijkt te zijn, houdt Parijs niettemin ernstig
rekening met nieuwe initiatieven van deze
zijde.
Ik had hem wel opgemerkt en hem,
natuurlijk, zorgvuldig ontweken. Maar
vandaag en juist op het allerslechtste
ogenblik krijgt hij me te pakken. Hij
is een grote man met een keurig costuum
en een keurig gezicht. Men kan zien dat
hij over een paar jaar dik zal zijn. Een
flinke vent.
Hij heeft mij op het eind van de middag,
gedemoraliseerd en met een duidelijke
dreiging van zeeziekte, op een verlaten
dek aangetroffen en ziet in mij zijn prooi.
Onmiddellijk opent hij het offensief met
een enorme upper-cut over een reis door
Amerika, drijft me met een linkse over
Japan en een rechtse over Indonesië tegen
de verschansing, geeft vervolgens een rof
fel over de een of andere archipel weg
en besluit de eerste ronde met een enorme
oplawaai over China!
Ik hang over de reling en zie met doffe
ogen naar hem op. Zonder de bel af te
wachten begint hij opnieuw en ranselt me
neer met wereldconcerns en internationale
bankinstellingen. De lelijkerd kan toch aan
mijn neus wel zien dat ik daar niet het
flauwste begrip van heb? Ik ontwijk zijn
„ach's" en „zo-zo's" en hij wil me juist
met een fantastische zeereis knock-out
slaan, als ik me door een volledige beken
tenis van mijn onwetendheid zó klein maak
dat hij finaal over mij heen zwaait en me
nergens meer raken kan.
Onverwacht en onbewust trouwens komt
de kapitein hem te hulp: een formidabel
geloei bulkt door de grijze mist.
„Wat is dat?", roep ik ontzet uit. „De
misthoorn", zegt hij met een ontzaglijke
minachting. „Ach ja, natuurlijk", beaam
ik flauwtjes. „Een storm", vervolgt hij,
„dat is niets. Men is daar bang voor omdat
men niet begrijpt dat mist veel gevaarlij
ker is". En nu doet hij mij een groot aan
tal verontrustende mededelingen, die af
gewisseld en ondersteund worden door het
geloei van de misthoorn, alsof hij een
sombere aria zingt met begeleiding van
contrabassen: „Er zijn veel schepen in de
buurt boeh men ziet ze niet boeh
ze zien ons niet boeh een aanva
ring is niet uitgesloten boeh zelfs
zeer waarschijnlijk boeh in zo'n ge
val kom je er niet levend af boeh
het is geen zaak om licht over te denken
boehMaar al zijn verschrikkelijke
voorspellingen glijden af op mijn totale
onverschilligheid en hij brengt dan maar
weer een andere batterij in stelling.
Om de een of andere reden neemt hij
aan dat ik een laffe democraat ben, als
het niet nog erger is. Hij vuurt dan ook
De hierbij afgedrukte vierde brief van
de beeldhouwer Mari Andriessen be-
S helst het laatste verslag van zijn zee-
reis. In de volgende vertelt de kunste-
naar iets over zijn eerste ervaringen
j in Suriname, waar hij de mogelijkheden
onderzoekt voor een in opdracht van
de regering te vervaardigen monument j
ter uitdrukking van de verbondenheid
l tussen de rijksdelen, speciaal in oor-
logstijd.
een groot aantal reactionnaire en koloniale
flinkheden op mij af. „Lieftinck", zegt hij,
„oh die Lieftinck....!"
„Wie is dat?", komt er bedeesd over
mijn lippen.
„Minister Lieftinck!", roept hij woedend
uit. „Kent u die niet?"
Ik doe of ik ingespannen nadenk en
prevel: „LieftinckNee meneer, nooit
van gehoord".
Hij wordt nu zeer rood en brult: „Be
taalt u soms geen belasting?"
„Belasting", herhaal ik dof, „belasting?
Ja, wacht u eens....". En met een vaag
gebaar naar mijn cabine: „Dat moet u
Antoinette vragen, die zorgt ervoor dat
al het geld wordt uitgegeven, daar zal dan
ook die belasting wel bij zijn!"
Hij staat nu wijdbeens voor me, op het
punt me over boord te smijten. „Weet u
wat ik geloof?", zegt hij hijgend. „U bent
een vent van niks!"
„Dat geloof ik ook", zeg ik zacht. „Ik
weet het wel zeker", zeg ik, bijna onhoor
baar.
Met een gesmoorde vloek draait hij zich
om en beent weg, mij achterlatend in een
toestand van gonzende uitputting. Maar
ik ben van hem af, voorgoed. Als ik een
half uur later met mijn vriend de eerste
machinist een borrel drink, zie ik hem in
de verte met een onbeschrijfelijke afkeer
naar mij kijken. En waarschijnlijk zegt hij
tegen zijn flinke, frisse, met-hem-in-alles-
meelevende vrouw: „Kijk me daar die
lammeling, overal te beroerd voor. Alleen
borrels drinken, dat kan-ie".
MARI ANDRIESSEN.
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
WSE223CI» isrsigrri iBÊSBsmsBÊBBm
In het Internationaal Cultureel Centrum
te Amsterdam heeft burgemeester d'Ailly
hedenmiddag de expositie van de Neder
landse Vereniging van Fotojournalisten ge
opend, waar een dikke 160 van de beste
persfoto's van dit jaar zijn tentoongesteld.
Uit deze serie zal de beste actuele foto
worden bekroond met de zilveren camera,
een wisselprijs die daar telkenjare voor be
schikbaar wordt gesteld. De beste genre
foto, zoals dat in de vaktaal heet, wordt
met een kunstvoorwerp beloond.
Het is jammer, dat het grootste deel van
de expositie juist aan die genre-foto's is
gewijd, inplaats van aan de nieuws-foto,
zoals de persfotografen die zo graag maken.
En niemand betreurt dat meer dan de pers
fotografen zelf, zo zei de voorzitter van de
vereniging, de Haarlemse fotograaf J. A.
Stevens, die meende, dat het dit jaar wat
aan dankbare onderwerpen heeft ontbro
ken, zodat de fotografen werkelijk hebben
moeten zoeken.
Met het bouwen van Arnhems nieuwe station is men deze week begonnen. Het
bleek noodzakelijk het sterk hellende Stationsplein geheel af te graven en dit plein
nog door afbraak van een rij woon- en winkelpanden te verruimen.
Overzicht van het terrein waar het nieuwe station wordt gebouwd.
In het voorlopige verslag van de com
missie van rapporteurs uit de Tweede Ka
mer over het wetsontwerp tot wijziging
der rijksbegroting in verband met uitga
ven voortvloeiende uit de burgerlijke ver
dediging wordt door zeer vele leden mede
gedeeld dat zij zich geheel met de inhoud
van het wetsontwerp konden verenigen.
Vele leden stelden de vraag, of het wel
juist is, dat zoveel aan de z.g. zelfbescher
ming wordt ovei-gelaten. Dat komt er op
neer, dat de beter gesitueerden maatrege
len kunnen nemen, doch minder draag-
krachtigen niet, hetgeen psychologisch
onjuist en voor de morele weerstand fu
nest is.
Andere leden stelden de vraag, wat er
met de burgerlijke verdediging zal gebeu
ren, wanneer ons land onverhoopt zou
overweldigd worden.
Met grote belangstelling zagen zij tege
moet de plannen der regering met betrek
king tot de voorlichting der bevolking. Op
welke wijze, zo vroegen zij, zal het bedrag
van f 1.250.000 worden besteed.
Weer andere leden drongen aan op het
vaststellen van voorschriften betreffende
het maken van schuilkelders in gebouwen,
waar een groot aantal personen regelmatig
arbeid verricht (warenhuizen, kantoorge
bouwen, fabrieken e.d.) Is de regering be
reid daartoe over te gaan?
De verklaring, dat bij een atoombom
gerekend moet worden op een aantal van
15.000 doden en 25.000 zwaai en licht ge
wonden, deed bij sommige leden de vraag
rijzen of bij een dergelijke aanval op een
grote stad het inderdaad mogelijk zal zijn
deze zwaar en licht gewonden tijdig hulp
te verschaffen en onder te brengen in de
ziekenhuizen en bovendien of tijdig vol
doende chirurgische hulp zal beschikbaar
zijn. Gaarne zouden deze leden vernemen,
hoe de minister zich voorstelt dit te on
dervangen. Wat de kwestie van de zelfbe
scherming betreft, is het te verstaan, dat
bij het werpen van brandbommen de zelf
bescherming der burgers van zeer grote
betekenis zal zijn. Het zal gewenst zijn
daarover duidelijke en goede voorlichting
te verstrekken.
Sommige leden waren van oordeel, dat
dit wetsontwerp een uitvloeisel is van de
inschakeling van ons land in de Ameri
kaanse aggressie-politiek en van de voor
bereiding van een derde wereldoorlog.
Dit neemt niet weg, dat er ook bij de
actuele foto's zijn, die, al blinken zij niet uit
door hun onderwerp, dat wel doen door
hun uitnemende technische verzorging, iets
waarin de Nederlandse fotojournalisten een
zeer grote hoogte hebben bereikt. En na
tuurlijk zijn er toch allerlei aardige voor
vallen bij, waar een snelle camera-man
net op tijd was, zoals de struisvogel, die
de hoed van de heer Portielje afneemt en
de Duitse gezant, die in vol ornaat gebukt
staat om zijn geloofsbrieven op te rapen,
die hij uit zijn handen had laten vallen. En
dan is er het tikje ironie in de plaat van de
Haarlemse fotograaf De Boer, die met zijn
auto ondersteboven werd gereden en lich
telijk geschrokken naar het wrak staat te
turen op de foto, die door een mede-inzit
tende collega werd gemaakt.
Bij de genre-foto's, ook persfoto's ten
slotte, is bijzonder knap werk te zien. Het
varieert van portretten en stemmings
foto's tot reportage-werk, waarbij de foto
graaf natuurlijk veel meer de tijd had om
op zijn gemak een plaat te maken. Die van
de drie Ambonese kinderen, de kop van de
mijnwerker en het verrukkelijke plaatje
van twee Parijse kleuters zijn een extra
vermelding waard.
De expositie is overigens maar van korte
duur, want zij is verder alleen nog maar
aanstaande Maandag geopend. Half Novem
ber gaat zij naar Den Haag en er worden
besprekingen gevoerd, om haar daarna nog
in Haarlem te krijgen. Wanneer dat lukt,
zouden wij iedereen, die zich voor fotogra
fie interesseert, ten sterkste adviseren haar
te gaan zien. Want er valt beslist nog wat
te leren van de broeders van dat merk
waardige gilde der foto-journalisten, die
er altijd op uit zijn om van een plaat iets
bijzonders te maken. Iets anders dan
anders.
In Dordrecht werd Donderdagavond om
streeks negen uur een helder lichtverschijn
sel met een staart gezien. Men meent dat
dit een zeer heldere meteoor is geweest, die
met de naam „vuurbol" wordt aangeduid.
De werkgroep meteoren der Nederlandse
Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde,
adres: Sterrenwacht, Utrecht, verzoekt al
len, die dit verschijnsel hebben waarge
nomen, de volgende gegevens in te zenden:
Naam en adres, plaats en tijdstip van waar
neming, tijdsuur, helderheid (te vergelijken
met sterren, Jupiter, Venus en de maan),
kleur, vorm, grootte, de aan de hemel be
schreven baan aangeduid door richting
en hoogte, of ten opzichte van de sterren
en andere bijzonderheden.
Minister Lieftinck kan met voldoening
wijzen op een aanmerkelijke verbetering
van onze deviezenpositie, welke ook in de
vorige week weer met 47 millioen is
vooruitgegaan, zodat het totaal, dat kort
geleden tot beneden 1 milliard was ge
daald, thans weer 1332 millioen bedraagt.
Dat wil zeggen, dat het verlies van het
eerste halfjaar nagenoeg is ingehaald. Als
gevolg daarvan is ook de positie van de
gulden verstevigd en zijn de interne geva
ren voor een devaluatie dermate vermin
derd dat ze vooreerst bij een beoordeling
van de economische positie van ons la.nd
niet in aanmerking behoeven te komen.
Dit is ongetwijfeld een verblijdend ver
schijnsel, want devaluatie is een lapmid
del, dat de bestaande moeilijkheden slechts
camoufleert en nieuwe spanningen teweeg
brengt. Iets anders is het of men alle zorg
voor de gulden kan laten varen. De mi
nister heeft er terecht aan herinnerd dat
wij ook door maatregelen in het buiten
land tot zulk een operatie kunnen worden
gedwongen. Zolang de basis voor Franse
franc en pond zo zwak blijft als thans,
kan van valuta-zekerheid niet worden ge
sproken. Dat de Franse regering krachtige
maatregelen neemt tegen een verdere ver
zwakking van de munt en de Engelse re
gering een „verjongingskuur" heeft on
dergaan, geeft hoop dat men in de betrok
ken landen tegen de- afvloeiing van goud
en deviezen een dam zal kunnen opwer
pen.
Intussen zijn de interne moeilijkheden
voor ons land nog geenszins verdwenen.
Het heeft een gunstige indruk gemaakt,
ook in het buitenland, dat de Ne
derlandse handelsbalans over September
nagenoeg in evenwicht was, maar dit wil
allerminst zeggen dat over een langere
termijn de kloof tussen ontvangst en uit
gaaf van de betalingsbalans is of zal wor
den overbrugd. Men name klemt de vraag,
of bij de verminderde import van grond
stoffen en de beperking van het burgerlijk
gebruik, dat men zich ook elders ter wille
van de bewapening oplegt, de Nederlandse
export op peil kan blijven of zelfs kan
worden opgevoerd. De verbeterde positie
van de handelsbalans is wel voor een klein
deel aan de grotere export, voor het derde
kwartaal voor een veel groter deel aan de
verminderde import te danken. Hierbij is
ook van belang dat in de importcijfers ook
de Marshallhulp is begrepen en dat deze
sinds het derde kwartaal van 1950 in snel
tempo is teruggegaan en nog steeds daalt.
Terwijl het bedrag der Marshallgoederen
in het derde kwartaal van 1950 nog 237
millioen bedroeg, is het in het eerste kwar
taal van 1951 reeds tot 136 millioen ge
daald. Voor de twee volgende kwartalen is
het cijfer nog niet bekend, maar wel staat
vast dat die cijfers opnieuw lager zullen
zijn. omdat de Marshallhulp als zodanig
geleidelijk afloopt. Voorts valt er mee te
rekenen dat de ruilvoet voor Nederland
nog steeds ongunstig is. Tot dusver is wel
gebleken dat de verminderde afzet in
eigen land en de beperking van de in
vesteringen niet door de vergroting van de
export worden goedgemaakt. In tal van be
drijven moet als gevolg van de vermin
derde afzet, de productie worden inge
krompen.
De grotere liquidatie bij de bedrijven
als gevolg van kleinere voorraden en ver
minderde afzet brengt wel een verrui
ming der middelen, maar dit is geen geld
dat op lange termijn kan worden uitge
zet en uit de jongste mededeling van dr.
Postuma, de directeur van de Herstelbank,
blijkt dan ook wel dat zijn suggestie om
de middelen van het ene bedrijf via de
Herstelbank aan andere bedrijven uit te
lenen, geen groot enthousiasme heeft ge
wekt. Geld voor nieuwe investering moet
tenslotte uit besparingen op het verbruik
en niet door incidentele inkrimping van
het bedrijf worden verkregen.
Vrijdagavond om halfacht wilde de be
stuurder van een auto van de Leidsevaart
de Leidsestraat inrijden en nam de bocht
naar links te kort. Hij reed een wielrijder
aan die een hersenschudding opliep. Deze
is per ziekenauto naar de Mariastichting
overgebracht- Getuigen van het ongeval
worden verzocht zich te melden bij de po
litie.
BUENOS AIRES (Reuter)*. De toe
stand van de communistische candidaat
voor de aanstaande presidentsverkiezingen
in Argentinië, Rodelfo Ghieldi, die naar
gemeld betrokken was bij een schietpartij
op een communistische bijeenkomst te Pa
rana, blijkt ernstig te zijn.
Men heeft tevergeefs getracht een kogel
uit zijn long te verwijderen. Waarschijnlijk
zal opnieuw operatief worden ingegrepen.
SAIGON (A.F.P.). Uit het onderzoek
inzake de moord op de Franse Hoge Com
missaris van Cambodja, De Raymond, is
gebleken, dat de dader tot een groep van
de communistische Vietminh behoort. Kort
te voren had hij contact gehad met de lei
ding van de Vietminh in Cambodja. De
dader is ontkomen met een aantal docu
menten. Hij bevindt zich thans in veiligheid
aldus radio-Viethminh.
Abbekerk, 1 van Suez naar Aden.
Ainati, 1 van Victoria naar Bahia.
Annenkerk, 1 van Sydney naar Brisbane.
Amstelveen, 29 v. Amsterdam te New Orleans
Alwaki, 1 te Santos.
Ariadne, pass. 1 Gibraltar.
Axeldijk, 2 bij Terneuzen geankerd.
Aagtekerk, 1 160 m. NW. Bermudas.
Aardijk, pas. 1 Nantucket.
Adinda, 1 op Moesi.
Agamemnon, 1 420 m. ZW. Fayai.
Alkaid, 1 60 m. Z. Victoria.
Almdijk, 1 G00 m. NO. Bermudas n. Le Havr®
Amsteldijk, 1 180 m. ZO. Nantucket.
Amstelstad, 1 530 m. NW. Flores.
Andijk, 1 van Bremen naar Hamburg.
Akkrumdijk, pass. 1 Madraka.
Alchiba, 1 660 m. W.ZW. Coso eil.
Amstelvaart, 1 80 m. W. ten Z. Scilly's.
Aalsdijk, 1 van New Orleans n. Le Havre.
Arnedijk, pass. 2 Flores.
Albireo, 2 van Rotterdam naar Buenos Aires.
Algenib, 4 Florianapolis verwacht.
Altair vertr. 5 van Rotterdam n. Pto Alegre.
Aludra, 3 van Philadelphia te Rotterdam.
Ampenan, 1 te Belawan.
Aalsum, pass. 2 Dungeness.
Alblasserdijk, 2 van Galveston.
Alpherat, 2 van Montreal naar Rotterdam.
Bintang, 2 van San Francisco te Portland verw.
Blitar, pass. 1 Malta.
Borneo, 2 v. Soerabaja te Amsterdam.
Bandjermasin, 2 v. rede Tegal n. Tj. Priok.
Blijdendijk, 1 500 m. W. Scilly's.
Bacchus. 2 te Trinidad.
Blommersdijk, 1 420 m. Z. ten W. Cp. Race.
Boskoop, 1 90 m. N. Cp. San Antonio.
Bennekom, 3 te Antwerpen.
Bonaire, 2 van Amsterdam n. Georgetown.
Beverwijk, pass. 2 Gibraltar.
Breda, 3 van Amsterdam n. Valparaiso.
Britsum, 4 6 u. voor IJmuiden verwacht.
Clavella, 2 van Singapore te Fremantle verw.
Cumulus (weerschip), 2 v. Atlantische Oceaan
te Rotterdam.
Callisto, 1 450 m. O. Belle Isle.
Ceronia, 1 van Miri naar Singapore.
Chama, 1 130 m. O. ten N. Aden.
Coryda, 1 800 m. ZW. San Miguel.
Ceram, 3 Bombay verwacht.
Caltex Leiden, 2 van Rotterdam n. Sidon.
Cleodora, 3 te Curasao.
Delfshaven, 1 230 m. W. Cp. Blanc.
Duivendijk, 3 van San Francisco.
Delfland, 5 ca. 17 u. v. Buenos Aires voor IJm.
verwacht.
Dalerdijk, 2 van San Francisco.
Delft, 3 van Amsterdam te Valparaiso.
Diemerdijk, 3 Cristobal verwacht.
Esso Rotterdam, 1 van Aruba n. Rotterdam.
Ena, 1 240 -m. NO. Sant Maria.
Esso Amsterdam, 1 180 m. W. Ouessant.
Gaasterkerk, 1 van Zanzibar naar Tanga.
Ganymedes, 1 van Curagao naar Paramaribo.
Graveland, pass. 1 Kan. eil n. Rio de Janeiro.
Groote Beer, 3 van Tj. Priok te Amsterdam.
Hoogkerk, 1 rede Penang.
Harderwijk, 1 van Baltimore naar Nederland.
Haarlem, 1 130 m. O. ten N. Bermudas.
Heemskerk, 1 150 m. ZO. Cp. Leeuwin.
Hestia, pass. 2 Flores.
Hos, 1 van Fort Liberte n. Philadelphia.
Ino, 30 le Port au Prince.
Iris, pass. 3 Kp. Skagen.
Jagersfontein, "l van Teneriffe naar Kaapstad.
Japara (KPM), 1 van Padang naar Tj. Priok.
Kedoe, 1 van Djeddah naar Suez.
Kota Inten, 1 van Philadelphia naar Nederland
Leersum, 1 van Rotterdam naar Bremen.
Larenberg, 2 van Amsterdam te Rotterdam.
Leuvekerk, 1 van Hamburg te Amsterdam.
Lindekerk, 1 nog te Khorramshar.
Langlee Scott, 1 te Zanzibar.
Luna, 3 van Amsterdam te Rotterdam.
Laagkerk, pass. 2 Gibraltar.
Lissekerk, 2 v. Menaelahmadi n. Bandarshapur
Meliskerk. 2 te Port Elizabeth.
Maas, 2 van Amsterdam te Rotterdam.
Murena, pass. 1 Azoien.
Maetsuycker, 3 van Tj. Priok te Fremantla
verwacht.
Marisa, 1 200 m. O. Durban.
Merwede, 1 480 m. ZW. ten W. Flores.
Mirza, 1 170 m. W. Algiers.
Mvonia, vertr. 2 van Miri naar Singapore.
Maeoma, 1 80 m. W. Runsajebel.
Malvina, pass. 31 Sombrero.
Marin, 30 van Havanna te San Juan.
Metula, 1 420 m. ZO. Ras al Hadd.
Maaskerk, pass. 2 Kan. eil.
Maasland, pass. 2 Fernando Noronha.
Markelo, 3 te Monrovia verwacht.
Molenkerk. 2 rede Lagos.
Muiderkerk, 2 te Vizagapatam.
Mataram, 4 Makassar verwacht.
Oranjestad, 1 van Amsterdam n. CristobaL
Oberon, 1 230 m. Z.ZW. San Miguel.
Oranje, 2 van Suez naar Colombo.
Overijsel, 3 te Antwerpen.
Prins Joh. Willem Friso, 2 te Le Havre.
Prins Willem V, 31 te Montreal.
Prins Willem III. 2 van Montreal te Rotterdam
Plancius, 1 van Tj. Priok naar Semarang.
Prins Willem II, 1 340 m. NO. ten N. Flores.
Pygmalion, 1 van Campono n. Trinidad.
Parkhaven, 2 v. Tynemouth te Antwerpen.
Poseidon, 2 van Kingston te Mobile verwacht,
Polyphemus, 3 Tj. Priok verwacht.
Prins Philips Willem, 31 te Montreal.
Raki, 2 te Tj. Priok van Makassar.
Rijnland, 1 van St. Vincent Kaap Verd. naar
Rio de Janeiro.
Rempang, 1 van Genua.
Rebecca, pass. 1 Azoren.
Riouw, 1 van Southend naar Amsterdam.
Rijn, pass. 1 Gotland.
Rijndam, pass. 2 Scilly's.
Salati, 2 te Port Elizabeth.
Samarinda, pass. 1 Gibraltar.
Sarpedon, 1 te Curacao.
Straat Makassar. 1 te Hongkong.
Straat Soenda, 1 van Mauritius n. Durban.
Sumatra, 2 van Nunukan.
Sabang, pas. 1 Kasimata.
Saidja, 1 op Moesi naar Muntok.
Salland, 1 180 m. ZW. Palma.
Saroena, 2 van Miri te Pladju verwacht.
Silindoeng, pass. 1 Cp. Leeuwin.
Sommelsdijk, 1 500 m. ZW. Flores n Havanna.
Stad Breda, 1 300 m. Z.ZW. Halifax,
j Sanvac Benakat, 1 van Pulubulkom naar
Sungeigerong.
I Stanvac Talang Akar, 2 te Penang verwacht.
I Sunetla, 1 120 m. NO. ten O. Fayal.
Sibajak, 2 van Colombo.
Slamat, 3 te Manilla.
Schie, pass. 3 Gibraltar.
Tarakan, 1 van Tj Priok naar Clieribon
Tomini, 1 van Suez naar Aden.
Teucer. 2 van Port Said n. Marseille.
Tiba, 1 van Aruba naar Gibraltar.
Tomori, vertr. 2 van Bombay n. Madras.
Ternate, pass. 1 Bon naar Antwerpen.
Themisto, 1 260 m. Z. ten W. Sable eil.
Tosari, 1 220 m. ZO. Bermudas.
Tabinta, 1 300 m. W. Sabang.
Tiberius, 1 van New Orleans n. Laguaira.
Tamo, verm. 2 van Buenos Aires n. Nieoehea.
Tero, 2 v. St. Vincent n. Recife.
Volendam, pass. 1 Cp. Race.
Veendani. 1 660 m. NO. ten O. Cp. Race.
Van Heutsz, 30 te Singapore.
Westland, 1 van Ilheos naar Las Palmas.
Winterswijk, pass. 1 Finisterre.
Waal, 1 van Pta Cardon n. Port au Prince.
Waiwerang, pass. 1 Str. Banka.
Weltevreden, 2 van Makassar n. Balikpapan.
Willem Barendsz, pass. 2 St. Helena.
Willem Ruys, 2 van Port Said n. Southampton.
Willemstad, 3 van Laguaira n. Trinidad.
Woensdrecht, 3 van Boston te Pta Cardon verw,
IJsel, 3 van Amsterdam te Rotterdam.
Zuiderkruis, 3 te Algiers.
Zonnewijk, 1 120 m. Z.ZW. Bermudas.
Schepen met passagiers, repatriërenden,
en emigrerenden
Alhena, verm. 15 v. Rotterdam n. Buenos Aires
Ainati, 1 van Victoria naar Bahia.
Aldabi, verm. 16 van Buenos Aires n. R'dam.
Bonaire, 19 Barbados verwacht.
Boskoop, verm. 6 van Kingston n. Amsterdam
Cottica, verm. 6 van Paramaribo.
Groote Beer, 2 te Amsterdam.
Indrapoera, vertr. 3 v. Tj. Priok n. Rotterdam
Joh. v. Oldenbarnevelt, te Amsterdam survey
verbouwen.
Nieuw Amsterdam, Rotterdam survey.
Noordam, vertr. 3 ca. 14 u. v. Rotterdam naar
New York.
Oranje, 9 Colombo 15 Tj. Priok verwacht.
Oranjestad, 7 Madeira verwacht.
Rijndam, 4 van New York te Rotterdam verw.
Sibajak, 5 Belawan verwacht.
Veendam, 6 v. Rotterdam te New York verw.
Volendam, 2 van Rotterdam te Halifax.
Waterman, verm. 8 v. Amsterdam n. Rotterdam
en ca. 13-14 v. R'dam naar Sydney.
Westerdam, vertr. 4 van Baltimore n. R'dam
13 verwacht.
Willem Ruys, 9 Southampton 10 R'dam verw.
Willemstad, 2 van Curacao naar Laguaira.
Zuiderkruis, 3 te Algiers en 8 A'dam verw.
