In memoriam Lode wijk van Deyssel
Lusteloos
Schipbrug bij Doesburg niet
langer een verkeersobstakel
De trompetter van de vernieuwing
der Nederlandse letterkunde
De radio geeft Dinsdag
PANDA'S HEREN-LEVEN
MAANDAG 28 JANUARI 1952
2
'n TIP VAN BOOTZ
Heringa Wuthrich
Televisie Demonstraties
...hangerig, loom?
Zorg voor gerepatriëerden
Agenda voor Haarlem
De Koningin opende Zaterdag een vaste brug over de IJsel
Blikseminslag
in Zandvoort
Auto reed een sloot in;
vrouw omgekomen
Twee schepelingen bleven
achter op eenzaam eiland
Refyelinfir voor i"tvoe** van
Karei Joan Lodewijk Alberdingk Thijm, i
van jongsaf in de litteratuur zich noemen
de Lodewijk van Deyssel, is ondanks zijn
hoge ouderdom toch nog onverwacht over
leden. Zaterdagavond omstreeks acht uur
hij rustig ingeslapen in de ruime kamer
«ian de Haarlemse Van Eedenstraat, waar
hij de markies van de Nederlandse let
teren, zoals Prenen hem in het voorwoord
tot zijn laatste publicatie in boekvorm
heeft genoemd geenszins zijn leven alleen j
maar sleet, doch in de volle, hoffelijke
waardigheid van zijn vitale persoonlijkheid
troonde achter zijn met boeken, couranten
en paperassen overladen tafel, vol belang
stelling voor de dingen die er om hem heen
en in de wereld gebeurden. Daar ontving
hij zijn vrienden en bekenden, waaronder
vele jongeren, vooral schrijvers maar ook
hem bewondering toedragende schilders,
met wie hij een verrassend scherpzinnige
conversatie onderhield, hen tracterende op
de schitterende snuisterijen van zijn gees
tigheid, om een uitspraak te lenen van
Willem Kloos, die ook eens gezegd heeft:
„Als Karei wat vertelt, dan is het als een
boek je zoudt het zó kunnen opschrij
ven". Hij was altijd uiterst vormelijk in
de omgang en dwong louter door zijn on
ontkoombaar voorbeeld zijn gasten, die hij
soms met een bijna pijnlijk treffend psy
chologisch inzicht op hun juiste waarde
wist te taxeren, tot zijn conventioneel-def-
tige trant van hooggestemde conversatie.
Aristocratie, aldus een van zijn „losse ge
dachten" van 1923, is zoveel als syno
niem met het edelste, fijnste, beste: hoe
beter de mensen zijn, hoe meer zij uiterlijk
vertoon het hoogste stellen.
In wat zijn sterfkamer werd bracht hij,
omringd door goede zorgen, de laatste ja
ren van zijn leven door. Op advies van zijn
doktoren verbleef hij binnenshuis, maar
vol trots kon hij enkele weken geleden
verklaren nog altijd zeer matineus te zijn
hij placht uiterlijk om zeven uur op te
staan en in geen mensenheugenis iets
van lichamelijke pijn door ziekte te heb
ben geleden. Daarbij genoot hij zoveel hem
mogelijk was van het goede der aarde. Hij
speelde zijn dagelijkse partijtje schaak, met
enthousiasme doch zonder iets van theorie
te weten, rookte zijn pijp of een sigaar en
dronk op gezette tijden een glas oude port.
Men behoefde zich in zijn gezelschap geen
moment te vervelen, want hij causeerde
graag en veel over het schone van de
kunst, de oudheden van Haarlem of merk
waardige ontmoetingen met bekende per
soonlijkheden. Sedert Da Costa hebben wij
in Nederland geen betere prater gekend
dan Van Deyssel, schreef zijn oudere
vriend Frans Erens, daaraan toevoegend:
„Men mag gerust aannemen, dat zijn lit
teraire werk slechts de helft is van zijn
persoonlijkheid. Wie hem niet heeft bijge
woond, kan niet volkomen over hem oor
delen". In dat opzicht was hij met Oscar
Wilde te vergelijken. Hij hing, volgens zijn
eigen woorden, aan de kunst met heel zijn
ziel en de kunst was in zijn leven, altijd en
overal.
Dagelijks placht hij, enigszins hoekig in
zijn ouderwetse stoel gezeten, op grote bla
den papier in regelmatig handschrift zijn
aantekeningen- te maken bij genoten lec
tuur. Het zien van die notities van deze
87-jarige bracht de bezoeker een passage
over Lodewijk van Deyssel in een curieus
ADVERTENTIE
Thuis hebben we drie kleine
snaken,
Die nu nog geen borrel
aanraken.
Over een poosje, da's vast.
Moet het slot op de kast.
Dan moet Pappie de TIP
gaan bewaken
Inz. Hr. C. v. W. Den Haag ontv. 1 fl. Tip
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 9.00 Nieuws.
9.10 Morge-^ivijding. 9.25 Platen. 9.30 De
Groenteman. 9.40 Platen. 10.50 Voor kleuters.
11.00 Voor zieken. 11.30 Sopraan, bas-bariton
en piano. 12.00 Orgel en accordeon. 12.20 Pla
ten. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor het platte
land. 12.40 Piano-duo. 13.00 Nieuws. 13.20
Promenade-orkest. 14.00 Voor de vrouw.
14.30 Platen. 14.40 Schoolradio. 15.00 Platen.
15.30 Onze Amerikaanse buren. 16.05 Kinder
koor. 18.00 Nieuws. 18.15 Hawaiïaanse mu
ziek. 18.30 Surinaamse volksmuziek. 18.55
Voor kinderen. 19.00 Piano. 19.15 Paris vous
parle. 19.20 Koor. 19.43 Litteraire causerie.
20.00 Nieuws. 20.05 Actualiteiten. 20.15 Ge
varieerd programma. 21.15 De sportman van
het jaar. 21.30 Prijsvraag ten bate van de
uitzending van Nederlandse athleten naar de
Olympische Spelen. 21.50 Platen. 22.00 Dit is
uw land, u%v volk, klankbeeld. 22.45 Buiten
lands overzicht. 23.00 Nieuws. 23.15 Jazz.
23.45—24.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gebed. 9.00 Nieuws. 9.10
Voor de huisvrouw. 9.35 Platen. 9.40 Licht
baken, causerie. 10.00 Voor kleuters. 10.15
Platen. 10.40 Schoolradio. 11.00 Voor de
vrouw. 11.30 Schoolradio. 12.00 Angelus. 12.03
Platen. 12.3012.33 Weerbericht. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Actualiteiten. 13.25
Amusementsorkest en solist. 14.00 Gevarieerd
programma. 14.55 Platen. 15.00 Schoolradio.
15.20 Platen. 15.30 Ziekenlof. 16.0 Voor zie
ken. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 13.20
Sport. 18.30 Piano. 18.45 Cursus voor leken-
spelers. 19.00 Hier is vrij Europa, vaudeville
programma. 19.30 Platen. 19.40 Dit is leven,
causerie. 19.50 Lichte muziek. 20 00 Nieuws.
20.03 De gewcne man. 20.15 Die Zauberflöte,
opera. 21.25 Dokter. 22.45 Gebed. 23.00
Nieuws. 23.15 Gezond gezin, causerie. 23.25—
24.00 orkest.
TELEVISIE (zender Lopik)
Experimenteel programma. 20.1521.45
uur: Af ben jij, televisie-spel; Dansorkest;
Weeroverzicht; Het ontstaan van de schaats;
Poppentheater.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Pianoduo. 12.30 Weerbericht 12.34
Platen. 12.50 Koersen. 12.55 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Platen. 14.0015.00 School
radio. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor
kleuters. 17.30 Platen. 17.50 Boekbespreking.
18.00 Voor jeugd. 18.30 Voor soldaten. 19.00
Nieuws. 19.30 Piano. 20.00 Hoorspel. 21.00
Platen. 21.15 Orkest en solist. 21.45 Actuali
teiten. 22.00 Nieuws. 22.15 en 22.45 Platen.
22.55—23.00 Nieuws.
ADVERTENTIE
HAARLEM
Dinsdags- en Vrijdagsavonds na afspraak.
Dr. K. J. L. Alberdingk Thijm, zoals de
schilder Kees Verwey hem zag en men
hem na de oorlog kende.
boek van Willem Paap in herinnering:
„Toen de vreugde bij het gedrukt zien van
zijn eerste stuk de schrijfkoorts in hem
had aangehitst, zat hij dag aan dag in het
groen van de boekenkamer bij het tafeltje
voor het tuinraam en schreef met ner
veuze werkkracht vellen vol, stapels vellen
vol".
Zijn letterkundige roem verwierf Van
Deyssel zich in zijn eerste periode, het
duurzaamste waarschijnlijk door zijn pu
blicatie van de later in de eerste bundel
„Verzamelde Opstellen" herdrukte magi
strale brochure „Over Literatuur" tegen de
aanvankelijk door hem bewonderde Frans
Netscher, waarvan iedere eindexamencan-
didaat van een middelbare school het ge
deelte kent dat begint met de woorden:
„Ik houd van het proza, dat als een man
'op mij toekomt, met schitterende oogen,
met een luide stem, ademend, en met
groote gebaren van handen". Dat was de
tijd van zijn vooral lyrische en pas in de
tweede plaats analyserende critieken
volstrekt subjectief en daardoor vaak „ra
zend onrechtvaardig" op hartstochte
lijke, men kan wel zeggen zinnelijke toon:
„Sla mij met uw woord, martel mij met
uw woord, en dat uw woord dan weder
als een kussenregen op mij nederdale".
Het schrijven van „krijgvoerend proza"
beschouwde hij als „een heerlijk werk voor
den modernen kunstenaar" en daarmee
wilde hij „Holland hoog opstooten midden
in de vaart der volken". In een brillant,
schilderachtig op kleuren afgestemde
woordkeus verheerlijkte hij juichend wat
hem goed en zuiver voorkwam en verwierp
hij even geniaal scheldend wat behoorde
„tot een sloot van kalme domheid, tot een
riool van vunzige banaliteit" met een
eigenaardige distinctie in zijn striemend
sarcasme: „Komt dan op, kudde buffels
van de middelmatigheid. Eigenlijk zijt gij
toch geen buffels, gij zijt over rekstokken
hangende lappendekens, opgevuld met den
wezenloozen wind van uw gevoel van
eigenwaarde. Wij nemen u en hangen u op
aan de touwtjes van onze voor-den-gek-
houderij. Daar hangt gij dan, vellen zon
der leven".
Dergelijke geselvonnissen konden de
„poëten en prozaïsten van Sint Juttemis.
de labberlottige beroerlingen zich voor
gezegd houden, al is het waar dat men
dergelijke virtuoze terechtwijzingen meer
las en nog leest om te zien hóe hij iets
zegt, dan om te weten wat hij zegt. Hij
bracht, om nogmaals Frans Erens te ci
teren, evenals Multatuli een nieuw geluid
in de Nederlandse litteratuur: „Het beste
gedeelte van zijn oeuvre is niet in een an
dere taal over te brengen zonder den eigen
lijken Hollandschen geur te verhezen....
Jammer, dat wij Van Deyssels voortreffe
lijkheden nooit volkomen aan Europa's an
dere volken kunnen duidelijk maken".
ADVERTENTIE
Misschien heeft niemand dit gedeelte van
zijn werk beter gekarakteriseerd dan
Marsman in zijn „Anatomische les" van
1928: „De kern van Van Deyssel was een
superbia, een hooge onbuigbare trots....
Critiek was voor hem, als elk ander fun-
geeren, een spel om zichzelf uit te vieren,
uit te spélen letterlijk. Want de objecten
waarmee hij speelde interesseerden hem
niet: hij maakte hen soms niet alleen tegen
hun wil, maar tegen hun wezen zelfs, tot
speelgoed of speelgenoot. Hij verboog, ver
wrong en verfomfaaide de figuren voor zijn
critiek naar de Neroniaansche nukken van
zijn speelzucht, spotzucht en spilzucht: zijn
critiek is dan als critiek waardeloos, be
wust waardeloos, want hij wilde zijn fi
guren niet alleen niet zien zooals ze mis
schien wel eens zouden kunnen zijn.,
hij nam ze, smeet en ranselde ze, streelde
ze, spotte en stoeide met hen. Dat stuk van
de critiek van Van Deyssel is een auto
noom, prachtig, daemonisch spel".
In het begin van deze eeuw toen hij
het naturalisme van „de-steden-in-brand-
steker" Zola had afgezworen en zich meer
aangetrokken voelde tot de mystiek van
Maeterlinck nam het bespiegelende ele
ment in zijn werk toe en ontwikkelde hij,
de voortaan meer peinzende dan gepas-
sionneerde aestheticus, een systeem van
wat iemand eens genoemd heeft „critische
scholastiek" Hij wilde, zo kan men in
„Werk der laatste jaren" lezen: „Zien en
keuren met geest of verstand. Dan geniet
men minder, maar dan geniet iets beters
in ons. Dan geniet de goede smaak. Dan
geniet, hoog en zij het daarom koel, de
geest".
Het is welhaast onmogelijk andere dan
zijn critische arbeid in dit korte bestek ter
sprake te brengen. In de subtiele klein
kunst van de zogenaamde Adriaantjes
zocht hij het mathematisch-juiste en poë-
tisch-mooie woord voor de beschrijving
van minutieuze détails uit het dagelijks
leven. Dit proza geldt voor velen als het
vervelendste dat ooit geschreven werd. Hij,
de dweper in een edele zin van het woord,
zocht sensaties in het geestelijk-buitenspo
rige, die hij tot een impressionnistisch
beeld wilde verenigen. Niet straffeloos
was hij een groot kenner en bewonderaar
van de schilderkunst van de negentiende
eeuw.
„Uit het leven van Frank Rozelaar" is
in zijn bezinning op indrukken van
schoonheid uit de natuur in de vorm van
een fragmentarisch dagboek een proeve
van „kaligrafie van de ziel". Zijn psycholo
gische roman „Een Liefde" deed evenveel
lof als afkeuring opwaaien. Verwey schreef
een brochure ter verdediging van dit boek,
dat hij „mooi en onzedelijk" noemde. Er
komen prachtige gedeelten in voor. Om
slechts één alinea te citeren: „Mathilde zat
voor het venster, ingekrompen, als een
klein wezen onder den matelozen avond,
ineengeslonken, samengestijfd tot een
voorwerp".
En nu is deze laatste der mannen van
de Beweging van Tachtig, deze apostel van
het credo van Busken Huet „kunst is pas
sie" niet meer in leven. Veertig jaar gele
den behoorde hij reeds tot de klassieken
van onze litteratuur en lang heeft hij mo
gen teren op de faam van zijn onschatbare
verdienste de meeslependste woordvoerder
van de vernieuwipg.der Nederlandse letter
kunde te zijn geweest Hem zij toegewenst
wat hij zestig jaar geleden onder het pseu
doniem A. J. schreef bij het "overlijden
van zijn vader: „De doode lag daar nu in
waarheid als een beeld, zoo fijn, zoo rein,
zoo vlekkeloos blank. Het was of het beste
en hoogste zijner ziel, in haar innigst we
zen, zich gekoncentreerd had in het ge
laathet schoone gelaat, in zijn groote
zalige rust, in zijn hoogen vrede".
DAVID KONING
De stichting „Nederland helpt Indië" zal
voortaan stichting „Zorg voor Gerepa-
trieerden" heten. Het doel der stichting is
steunverlening in de ruimste zin des
woords aan Nederlanders, die ingezetene
van Nederlands-Indië of Indonesië zijn ge
weest, naar Nederland gerepatrieerd zijn
en hier te lande hulp behoeven, voorzover
deze steun niet door overheids- of andere
instanties verleend wordt.
MAANDAG 28 JANUARI
Rembrandt: „Alles draait om Eva". 18 jaar.
6.45 en 9.15 uur. Palace: „De muurbloem
van het leger", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Morgen is te laat!", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. City: „Louise-Lotte", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Spaarne: „Het legioen der dappe
ren". 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„Samson en Delilah", 14 jaar, 8 uur. Minerva
(Heemstede): „Argwaan", 18 jaar, 8.15 uur.
DINSDAG 29 JANUARI
Concertgebouw: Concert HOV, 8 u. Frans
Halsmuseum: Pianoconcert Ria Groot, 8 uur.
Rembrandt: 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 u. Palace:
2. 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: 2. 7 en 9.15 uur.
Spaarne: 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: 2.30
en 8 uur. City: 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Doesburg is thans door een vaste brug
met het Westen van het land verbonden.
Een lang gekoesterde wens is daarmee in
vervulling gegaan. De Koningin heeft Za
terdag de nieuwe brug voor het verkeer
opengesteld.
Men had over de gehele breedte van de
brug een groot scherm willen plaatsen met
daarop een afbeelding van de oude schip
brug. Door dit scherm te laten neerklappen
wilde men als het ware het verleden, met
alle misère aan de oude schipbrug ver
bonden, aan het oog onttrekken, waarna
dan, om deze symboliek nog treffender te
doen zijn, alle genodigden het scherm en
daarmee tevens dus de oude brug letterlijk
met voeten zouden treden.
Tegen dit plan was een storm van pro
test opgestoken. Hoezeer men ook in Does
burg de schipbrug verwenste, te velen had
den nog een zwak voor de oude oeverver
binding, zodat men een andere afsluiting
van het verleden zocht en vond. Het scherm
met de afbeelding van de schipbrug bleef
gehandhaafd, maar in plaats van het neer
te klappen werd het als een hek in twee
helften geopend, tot volle tevredenheid van
de opponenten. De Koningin trok aan een
koord, de schermdelen weken en de brug
was open voor het verkeer. Op dat ogenblik
schoten tientallen vlaggen op de brug in
top en loeiden alle sirenes en stoomfluiten
n schepen en fabrieken uit de naaste
omgeving.
Sinds het officiële bezoek van Koningin
Wilhelmina in 1923 had Doesburg geen
regerende vorstin binnen zijn muren ont
vangen. De koninklijke auto, voorafgegaan
door de auto van de Commissaris der Ko
ningin en de burgemeester en gevolgd door
een tweetal auto's met het gevolg van H.M.
arriveerde omstreeks 10 uur via de sohin-
brug en de Koepoortstraat bü het stadhuis.
In de raadszaal hadden zich vele autori
teiten verzameld, onder wie de minister van
Verkeer en Waterstaat, de heer H. H. W"m-
mers; oud-minister ir. H. Vos, de heer Cla
rence E. Hunter, hoofd van de M.S.A.-
missie in ons land. vele ingenieurs van de
rijkswaterstaat, leden van de Provinciale
Staten van Gelderland, leden van de ge
meenteraad van Doesburg en een aantal
notabelen uit Doesburg en omgeving. Na
ADVERTENTIE
DE FLYING ENTERPRISE
DE LADING WAb
ZELFRIJZEND BAKMEEL VAN
Over de breedte van Doesburgs nieuwe
brug was een scherm geplaatst met een
afbeelding van de veel gesmade, thans
verdwijnende schipbrug. De Koningin deed
de beide delen van dit scherm door een
ruk aan het sluitkoord uiteen wijken
waarmee de brug officieel in gebruik was
gesteld. Achter Hare Majesteit minister
Wemfners.
een welkomstwoord van burgemeester R.
W. Keiser, begaven de Koningin, de auto
riteiten en de genodigden zich door de
Koepoortstraat, waar de schooljeugd uit de
gehele Achterhoek was opgesteld, onder
luide toejuichingen naar de nieuwe brug.
Daar onthulde de Koningin een plaquette,
die de herinnering aan deze historische-dag
levendig houdt en die was aangeboden door
de Oost-Gelderse gemeenten.
Nadat de Landsvrouwe de openingsplech
tigheid had verricht, werd een wandeling
gemaakt over de nieuwe brug. Tijdens
deze wandeling liet de Koningin zich voor
lichten over enkele technische détails. Aan
de overzijde van de brug sprak H. M. ook
met een deputatie van de werklieden, die
aan de brug hadden gebouwd. Daarna
stapte zij in de gereed staande auto om via
de schipbrug naar de stad te rijden.
De oude schipbrug had hiermede haar
laatste dienst bewezen. De Koningin ver
toefde enige tijd in de woning van de bur
gemeester en maakte daarna een rondrit
door het oude en het nieuwe stadsgedeelte.
In alle straten die de koninklijke stoet
passeerde, stond een dichtopeengepakte
menigte, die H. M. enthousiast toejuichte.
ADVERTENTIE
27. Een tijdlang wachtten Panda en Jollie-
pop in ademloze spanning op de komst van
de Vleermuis-rover; maar de minuten ver
streken, en daarna verstreken er kwartie
ren, halve uren.... en er gebeurde niets.
Panda werd dan ook tenslotte wat kalmer,
en Jolliepop nam zijn achterlader beet op
een wijze, die hem gemakkelijker viel.
Graaf Gaston van Gaep tot Gaep deed in
middels tukjes, en keek slechts bij uitzon
dering even op om te zeggen dat alles hem
verveelde. Bij een van die gelegenheden
vroeg Panda: „Ja maar de nacht is nog
maar net begonnen, Graaf! Ik ben érg
bang dat de Vleermuis toch nog komt om
mijn schatten te roven!" „Jae jae....
wij zullen het beste er van hopen, hah?",
mompelde de graaf. „Maer ik vind, dat
wij ons met een eenvoudig gezelschapsspel
onledig moesten houden! Zullen wij eens
iets wedden, zag? Hah? Wedden dat die
Vleermuis niet komt veur twaelf uur in
de nacht? Wedden om duizend ducaeten?
Dan vervelen we ons intussen niet zo, zag!"
„Goed!", riep Panda opgewonden. „Ik wed
dat hij wél komten ik hoop dat ik
het verlies!" Maar Jolliepop kon die hoop
niet delen. De trouwe dienaar was juist
op weg naar de keuken om, nu alles zo
kalm bleef, een kleine verversing te gaan
bereiden. Hei was nu juist elf uur, en het
zag er naar uit, dat Panda deze wedden
schap wel eens kon verliezen. Dan waren
er alwéér duizend ducaten weg! „Dat roe
keloze wedden van ons kan zo niet voort
gaan!", mompelde Jolliepop, toen hij in
de keuken stond. „Bovendien zal het onze
gast zeer teleurstellen, wanneer geen en
kele vleermuis zich voor middernacht op
doet! Misschien ben ik aan mijn beroeps
eer verplicht onze gast aan wat ver
strooiing te helpen, en inmiddels te voor
komen dat wij weer een weddenschap ver
liezen.En zo peinzend probeerde hij,
of hij op een vleermuis ging gelijken door
een gordijn om zich heen te slaan. Foei,
Jolliepop, roepen wij hem toe.
Zondagmorgen half negen werd Zand-
voort opgeschrikt door een fel blauwachtig
licht, gevolgd door een daverende knal.
Velen meenden, dat aan boord van het
vliegtuig, dat even tevoren gehoord was,
een explosie was voorgekomen. Doch al
spoedig bleek, dat een felle bliksemstraal
de oorzaak was geweest. Op de Zand-
-voortse laan kreeg de Zandvoortse jacht
opziener J., die juist op dat moment de
radio aanzette, doordat de bliksem in het
toestel sloeg, een gedeeltelijk stijve linker
arm en drie stijve vingers. Het radiotoestel
werd vernield. Enkele huizen verder aan
de Zandvoortselaan werd de jachtopziener
v. H. door de luchtdruk van zijn stoel ge
slagen, doch liep geen letsel op.
In verschillende huizen in de omgeving
ging het licht uit, doordat de zekeringen
doorsloegen. De bliksem sloeg tevens in
deze omgeving op de bovenleiding van de
electrische tram. Fel witte en hel paarse
vlammen sloegen tegelijkertijd uit het
wachthuisje van de tram aan het Tram
plein, zodat men aanvankelijk meende, dat
dit in brand was geraakt. Schade werd
echter niet aangericht en ook de tram bleef
normaal doorrijden.
Direct na de blikseminslag ontlastte zich
boven Zandvonr* uit. een inktzwarte lucht
een hevige hagelbui.
Doordat een hond plotseling de weg
overstak is Zondagmiddag een auto, be
stuurd door de heer K. de Boer' uit Wor-
mer, even buiten Jisp van de weg gegle
den en in de langs de weg lopende sloot
geraakt. De bestuurder kon zich door het
openen va-n een portier in veiligheid stel
len, maar zijn 59-jarige echtgenote gelukte
dit niet. De auto lag gedeeltelijk onder
water.
Voorbijgangers wisten de vrouw uit de
wagen te bevrijden. Zij bleek toen reeds
overleden te zijn.
Kapitein E. Lamberti van de „Anna
Elisabeth" het zeilscheepje, waarmee
hij via Curagao en het Panamakanaal naar
Tahiti is gevaren, tegen wie de in Hoorn
wonende echtgenote van de Duitser Stro
bel, die een van zijn passagiers was, een
aanklacht bij de justitie heeft ingediend,
omdat hij haar man en de Belgische pas
sagier De Failly op een eenzaam eiland van
de Galapagos-eilanden had achtergelaten
en beroofd, heeft, blijkbaar nog onkundig
van de tegen hem uitgebrachte beschuldi
gingen, een brief geschreven aan een van
zijn familieleden op Curagao. Hij schrijft:
„Twee dagen verbleven we op het Gala-
pagos-eiland Floreana. Ik liet daar Strobel
en De Failly met al hun bagage achter,
daar zij ondanks herhaalde waarschuwin
gen het binnenland ingingen naar een
Duitse plantage en niet op tijd aan boord
kwamen. Nadat ik een halve nacht ge
wacht had, vertrok ik met Chris Pluy-
maekers (de vierde man aan boord).
Afscheid. Stanton Griffis, de scheidende
Amerikaanse ambassadeur te Madrid,
heeft Zaterdagavond voor radio-Madrid
verklaard, dat het belangrijkste resul.
taat van zijn missie in Spanje was ge.
weest het versterken van het wederzijd.
se begrip tussen de Verenigde Staten en
Spanje. Aangaande zijn besprekingen
met generaal Franco zeide Griffis, da!
het Spaanse staatshoofd altijd „zee:
openhartig en direct" was geweest. „Hij
heeft altijd nauwgezet al zijn beloften
vervuld en er bestaat geen twijfel over
zijn bekwaamheid als bestuurder van
Spanje onder de huidige omstandig,
heden", aldus Griffis.
Candidaat. Generaal Dwight Eisenhower is
definitief candidaat bij de republikeinse
voorverkiezingen voor de president,
schapscandidatuur, aangezien hij niet
heeft verzocht zijn naam te schrappen
voor de voorverkiezingen in de staat
New Hampshire, die 11 Maart worden
gehouden.
Ramp. Bij een autobusongeluk nabij Pue.
bla in Mexico zijn Zaterdag 44 personen,
onder wie drie kinderen, levend ver
brand. De bus was vol arbeiders, terwij]
zich ook passagiers op het dak bevon
den. Voorts werden twee grote vaten
benzine vervoerd. Men neemt aan, dal
deze door onvoorzichtigheid in brand
zijn gevlogen. Het vuur greep zo snel
om zich heen, dat de passagiers zich niet
in veiligheid konden brengen. Men heeft
de lijken niet kunnen identificeren, daar
zij geheel verkoold waren. De chauffeur
is voortvluchtig.
Herwaardering. Roemenië heeft Zondag a
het in omloop zijnde geld ongeldig ver.
klaard en de koers van de munteenheid,
de Lei, gebonden aan de Sovjet-Russi
sche roebel. Er is een variabele koers
vastgesteld, die varieert van 20 tot 400
oude leis voor één nieuwe, zo meldt
radio-Boekarest. De hervorming kont
hierop neer, aldus de radio, dat de koop.
kracht van de Roemenen met meer dan
twee derden wordt verrftinderd. Over-
treding van de wet op de geldhervor.
ming zal als „economische sabotage"
worden beschouwd is in een niet in het
programma voorkomende uitzending
bekend gemaakt. De koers waartegen
oude leis tegen nieuwe kunnen worden
omgewisseld hangt af van de in te wis
selen som en van de personen of licha
men die inwisselen.
Voorwaarden. Alle Soedanese partijen
hebben een aan de leden van de UNO
gericht schrijven gepubliceerd, waarin
voorwaarden voor een eventueel voor
hen aanvaardbaar plebisciet in de Soe
dan zijn opgenomen. De voorwaarden
zijn: einde van het huidige regiem en
benoeming van een neutrale UNO
commissie met politieke bevoegdheden,
belast met instelling van een voorlopige
regering en toezicht op de volksstem
ming, garantie van de UNO voor de
veiligheid van de Soedan.
Opnieuw. Zaterdagavond hebben dodelijk
vermoeide politiemannen en boeren hun
strijd tegen de grote bosbranden bi.
Melbourne, waardoor in de afgèlopen
drie dagen acht mensen om het leven
zijn gekomen, hervat. Door de opsteken
de wind laaiden de vlammen opnieu'
op. Het zag er paar uit, da^ men mee
door zware regens in het geteisterc
gebied de brand in de hand had, do
een aantal kleine steden wordt' nu c
nieuw bedreigd.
Hulp. Men verwacht, dat Dinsdag
Washington een Brits-Amerikaan:
overeenkomst zal worden bekend ge
maakt, volgens welke Engeland onge
veer 300 miilioen dollar als economische
hulp op grond van het program voor
wederzijdse beveiliging zal ontvangen.
Het bedrag werd voorlopig vastgesteld
bij de onlangs te Parijs gehouden be
sprekingen over de kosten der herbe
wapening.
Mening. De Nederlandse ambassadeur in
de Verenigde Staten, dr. J. H. van
Ro.ven, heeft Zaterdag op een maaltijd
te Philadelphia verklaard, dat men er
voor moet waken, dat de pogingen om
tot een Verenigd Europa te komen, niet
in strijd zijn met het Atlantisch pact.
Hij achtte het denkbeeld van een Ver
enigd Europa echter zeer wel te ver
wezenlijken. Het is echter, naar zijn
mening, oneindig veel moeilijker om in
de twintigste eeuw de eenheid van
Europa in economisch opzicht te berei
ken dan het was geweest om in de acht
tiende eeuw tot de Verenigde Staten van
Amerika te komen.
Weigering. Radio-Moskou heeft de tekst
omgeroepen van een nota, die de Russi
sche onder-minister van Buitenlandse
Zaken Gromyko aan de Italiaanse zaak
gelastigde heeft overhandigd en die een
antwoord was op een Italiaanse nota,
waarin de Russische regering werd ver
zocht haar medewerking te verlenen aan
een wijziging van het met Italië geslo
ten vredesverdrag. Het Kremlin zegt,
dat het Italiaanse streven alleen wordt
ingegeven door de wens op nog actiever
wijze deel te nemen aan het met aan-
valsoogmerken gesloten Atlantisch pact.
Hieraan wordt toegevoegd dat de Rus
sische regering slechts in een herziening
van het Italiaanse vredesverdrag kan
toestemmen, indien Italië uit het aggres-
sieve Atlantische blok treedt.
Welkom. Het blad van de Spaanse Pha
lanx „Arriba", heeft in een hoofdartikel,
getiteld „Het huis staat open", de twee
duizend verminkten van het voormalige
republikeinse leger, die in ballingschap
leven, uitgenodigd naar Spanje terug te
keren, waar zij „begrip en werk" zullen
vinden, aldus het blad.
Terug. Zaterdag zijn zeven personen, die
uit het ziekenhuis van Hillingdon (En
geland) waren ontslagen, enige minuten
later weer opgenorflen. De' ziekenauto,
waarin zij naar huis werden vervoerd,
was in botsing gekomen met een vracht
auto. De zojuist ontslagen patiënten
werden allen gewond.
oTOpr>fpn naar omland
Naar het A.N.P. verneemt zal de door
de Britse regering vastgestelde regeling
voor invoer van groenten uit Nederland
in 1952 dezelfde zijn als die voor 1951.
Dit betekent, dat dezelfde tijdvakken
voor invoer van de diverse producten zijn
vastgelegd en daarmede ook de gesloten
tijdvakken. In 1951 werden veelvuldig de
open invoerperioden verlengd. Dergelijke
verlengingen gelden niet voor 1952. Zij
kunnen eventueel tijdens het seizoen ge
geven worden.
Voor de invoer van fruit uit Nederland
is nog geen regeling vastgesteld.
