Eiland
Duits-Franse tegenstelling doorkruist
vorderingen naar een Europees leger
Egyptisch parlement juicht
de nieuwe regering toe
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Anti-Britse politiek wordt
onverminderd voortgezet
Franse troepen houden razzia
op grote schaal in Tunesië
De Saarkwestie plotseling actueel
Adenauers partij verwijt de Fransen dat zij
West-Duitslands deelneming torpederen
Scherpe toon
Stikker: „Een succes"
Buitenlandse troepen
blijven in Libië
Het woord is aan.
Helgoland herleeft
Russische nota
Kabinet wankelde
Lord Alexander Brits
minister var* Defensie
Conflict in Denemarken
over kiezersleeftijd
Vrijheid van diplomaten
in Moskou beperkt?
Kwakkelweer
6Se JAARGANG No 171
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaame 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
DINSDAG 29 JANUARI 1952
Haarlems Dagblad
296e JAARGANG No 24
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
„NOORDHOLLAND dient uit zijn isole
ment verlost te worden; het dreigt zo
langzamerhand een eiland te worden", zei
burgemeester Thomassen (van Zaandam)
verleden week. Hij bedoelde natuurlijk
Noordholland benoorden het Kanaal en
misschien hebt ge u ietwat verbaasd over
het tweede deel van zijn zin. Want eigenlijk
is het een eiland, zodat het niet zozeer kan
dreigen, dat alsnog te worden. Maar goed,
wij beschouwen het niet als zodanig, al
wordt menigeen tot de term genoopt als hij
natuurlijk haast hebbende, want dat
hebben we allemaal overdag drie kwar
tier in zijn auto voor een pontveer heeft
staan wachten. Dat burgemeester Thomas
sen een algemene aanduiding-als-eiland
voorspelt kan zijn nut hebben en dat zijn
omschrijving tot critiek aanleiding geeft
ook. Als eerste burger van een nijvere stad
weet hij 'hoe men reclame maakt.
Intussen sprak hij die woorden als voor
zitter ener commissie, die op initiatief van
de Kamer van Koophandel voor Zaanland
uit vertegenwoordigers van acht Kamers
van Koophandel is samengesteld en die de
tunnelplannen voor het Noordzeekanaal
officieel aangeduid als de oeververbindin
gen met frisse moed gaat bestuderen.
Het ondernemende plan-Kaars Sijpesteyn
voor een noodtunnel is bij de studie in
begrepen en de burgemeester heeft het
„zijn sportieve kans" toegezegd, al bestaat
de neiging om wijziging te brengen in de
plaats, waar deze tunnel gebouwd zou
moeten worden. Heeft ooit, bij enig plan
om tunnels of bruggen te bouwen, zulke
neiging zich niet voorgedaan?
Er is dus weer een commissie. Gij zucht
en ik zucht met u, al kunnen wij even op
klaren bij het herlezen van een ander
woord in 's burgemeesters rede: „Er moet
een oplossing gevonden worden, want met
het toenemende verkeer is het onmogelijk
zeven jaar te wachten, tot. de tunnel van
Velsen enige verlichting zal brengen". Deze
commissie stelt zich dus ten doel, korter te
wachten dan de huidige ontwikkeling van
zaken in uitzicht stelt. Als zij dat dan ook
maar inderdaad bereikt, zich voor ogen
houdend dat het betere de vijand van het
goede is en dat neiging tot perfectionneren
of in gemoedelijke taal „het al te mooi
willen doen" tot de vaderlandse zwak
heden behoort.
Omtrent de toeneming van het verkeer
zijn in die vergadering nogal sprekende
gegevens verstrekt. Zij tonen dat in het
jaar 1951 door de Velser ponten ruim één-
en-een-kwart millioen, door de ponten bij
de Hembrug weinig minder dan één-en-
een-kwart millioen en door die bij Buiten
huizen 345.000 auto's over het Noordzee
kanaal zijn vervoerd. Vergeleken bij het
jaar daarvoor, 1950 dus, toonde Buitenhui
zen maar een bescheiden toeneming (met
duizend) maar Velsen was met zeventig
duizend en de Hembrug zelfs met honderd
vijfenzeventigduizend auto's gestegen.Voor
waar: men schudt het hoofd als men aan de
verdere stijgingen denkt, die zich kunnen
voordoen als zeven jaar op de opening van
de Velser tunnel gewacht moet worden.
Pessimisten zullen weliswaar grommen,
dat de economische gang van zaken ons
anders zal leren, maar wie zich op pessi
misme baseert komt niet verder en bouwt
niets.
Zo is het dan ook (vroeger) wel eens
gegaan. Ik wil het nu niet hebben over het
Hildebrand-monument, op welks plaatsing
en onthulling de Haarlemmers nog een
poosje schijnen te moeten wachten zij
zijn op dit punt trouwens getraind en
zelfs niet over de Amsterdamse Stadhuis
plannen. Maar wel over een aardig Am
sterdams bericht in dit nummer, opgehaald
uit de Opregte van een eeuw geleden en
betreffende de overbrugging van het IJ.
Daar had een aannemer van publieke wer
ken, geheten J. Galman, toen een plan voor
gemaakt. Het was niet het eerste; het volg
de op vele andere. Hij wilde een brug
bouwen ter lengte van bijna zevenhonderd
meter en ter breedte van vierentwintig
ellen 16V2 meter), dewelke van ene zo
gunstige en kunstmatige bouworde zou zijn
dat zij hoogst gemakkelijk zou zijn voor
rijtuigen en voetgangers en zelfs de groot
ste schepen er met volle zeilen onder zou
den kunnen doorvaren. Ja. Met volle zei
len. Ge weet dat Amsterdam zijn verlan
gen naar een vaste verbinding met de over
kant van het IJ nimmer heeft losgelaten,
dat het later de brug heeft opgegeven en
zijn zinnen ook al op een tunnel heeft ge
zet, maar dat het nog immer vergeefs ver
langt, ofschoon in de loop van die eeuw
zich wel enige perioden van hoogconjunc
tuur hebben voorgedaan. Maar het is waar:
in hoogconjunctuur-tijd is de mens veelal
niet op zijn ondernemendst.
Op de eerste September, nu vijf maan
den geleden, is met geestdrift de opening
van het Noordzeekanaal herdacht alsmede
de geboorte van IJmuiden, vijfenzeventig
jaar geleden. Wij hebben toen historie op
gehaald. Ik citeer uit ons nummer van die
dag: „De roepstem, in den jare 1634 al ge
heven door eene Jan Dou, in 1772 door eene
Chr. Brunings, in 1824 door eene Goudriaan
en eene Mentz aangemoedigd als zij
wai'en door de gelijke strevingen van de
Oranjevorst Willem I door eene Fadde-
gon en eene van Kloppenburg in 1848, door
een drietal als Jager, Hartsen en Van Len-
nep met pchter dezelven de twee Engelse
ingenieurs Croker en Burn deze tot een-
tonig-wordens toe herhaalde roepstem dan
vond hare repliek in de fiere woorden van
minister Thorbecke, die zeide: „Zoekende,
tastende, de zaak op 't papier beziende,
blijft men steeds voor groote moeilijkheden
staan. Begin met handelen, stel in de plaats
van het gepeins de daad".
Nu hoop ik maar, gezien de tunnelplan
nen en gehoord hare eveneens reeds eer
biedwaardige historie, dat geen lange jaren
meer nodig zullen zijn om de vaste oever
verbindingen tot stand te brengen in dat
zelfde Kanaal, dat na de roepstem van Jan
Dou nog 243 jaar op verwezenlijking moest
wachten. Ik hoop het ondanks alle plan
nen en commissies. Laat men het eiland te
hulp komen!
R. P.
BONN, PARIJS, SAARBRUECKEN, (Reuter, D.P.A., United Press)
Een samenvatting van de talrijke berichten uit verschillende hoofdsteden
wettigt de conclusie, dat de vorderingen, die de ministers van Buitenlandse
Zaken der zes continentale landen Zaterdag en Zondag te Parijs maakten
ten aanzien van de vorming van een Europees leger, voor een goed deel
teniet zijn gedaan door een oplaaien der Frans-Duitse tegenstelling over
de Saarkwestie.
In Frankrijk is de publieke opinie bovendien ontsticht over de Duitse eis tot toe
lating van de Bondsrepubliek tot het Atlantisch pact. De benoeming van Grandval tot
Frans ambassadeur in Saarbruecken heeft in West-Duitsland kwaad bloed gezet en
een officieel protest van Adenauer tegen deze benoeming wordt begeleid door ver
woede perscommentaren, die suggereren dat Frankrijk zich niet houden wil aan zijn
afspraak om geen verdere inschakeling van het Saargebied te ondernemen voor het
vredesverdrag deze kwestie definitief regelt. Men vreest thans dat de totstandkoming
van een verdrag tot een defensiegemeenschap niet zal kunnen worden bereikt vóór de
Atlantische conferentie te Lissabon op 16 Februari aanstaande.
De nieuwe zware kruisers „Zeven Pro
vinciën" en „De Ruyter" zullen niet dit jaar,
maar in de zomer van 1953 in dienst worden
gesteld.
De regering van Saarland heeft Maan
dag besloten een diplomatieke vertegen
woordiging te Parijs te vestigen onder lei
ding van de voormalige minister voor de
openbare ere-dienst dr. Emil Straus. Straus
is lid van de christelijke volkspartij. De re
gering besloot voorts te Saarbrücken een
bureau voor Europese aangelegenheden op
te richten, dat ook de buitenlandse zaken
van Saarland zal waarnemen.
In politieke kringen in Bonn verdenkt
men Frankrijk er van door politieke ma
noeuvres in de Saar Duitsland in de onmo
gelijkheid te plaatsen met de legerbespre-
kingen door te gaan en het zodoende de
verantwoordelijkheid voor een mislukking
op te dringen. Deze mening wordt open
lijk verkondigd door de persdienst van
dr. Adenauers eigen partij. De kanselier
zelf heeft echter zich gehaast Duitslands
bereidheid tot verdere besprekingen niet
in twijfel te doen trekken. Duitsland heeft
alleen maar medegedeeld, dat de Bondsdag
de Saarkwestie eerst zal moeten bespreken
vooraleer de regering zich verder wil bin
den. Dit klinkt als een tactische verzach
ting van de eerste uiterst scherpe reacties
uit de bondskanselarij.
Met grote verontwaardiging heeft de ge
hele Duitse pers zich vandaag op het
Saarprobleem geworpen. De officiële
spreekbuizen der partijen hebben zich
daarbij eensgezind aangesloten.
Voor het eerst sloegen de christelijke
partij van Adenauer en de sociaal-demo
cratische partij in dit opzicht dezelfde
scherpe toon aan het adres van Frankrijk
aan.
In elk geval biedt de toespitsing der
Saarkwestie de West-Duitse regering in het
legervraagstu.k een verpozing, die haar
naar de mening van waarnemers zeer wel
van pas kan komen in verband met de zich
steeds sterker uitende oppositie tegen be
wapening.
De christelijke partij, die steeds de ver
zoening met Frankrijk heeft gepredikt en
voor geduld in de Saarkwestie heeft ge
pleit, is thans wellicht het scherpst van
alle. Zij heeft verklaard, dat Grandval, de
Franse ambassadeur in Saarbrücken,
„sedert jaren de verstoorder van de
Frans-Duitse betrekkingen is". Het is vol
gens de partij duidelijk dat de benoeming
van Grandval in strijd is met de verzeke
ringen, die Frankrijk tijdens de behande
ling van het plan-Schuman schriftelijk aan
dr. Adenauer heeft gegeven. „Wij willen
niet verhelen, en wij willen met alle dui
delijkheid zeggen, dat deze Franse stap de
Europese eenwording op ernstige wijze
kan bemoeilijken", aldus het orgaan der
christelijke partij.
De Duitse partij, de meest rechtse rege
ringspartner in Bonn, spreekt zelfs van
„een torpedering van de Europese een
heid".
De sociaaldemocratische oppositie voelt
zich door de ontwikkeling opnieuw ge
steund in haar felle strijd tegen Adenauers
buitenlands beleid, aangezien zij de juist
heid van haar anti-Franse argumenten
bewezen acht.
Weinigen hebben geweten dat de regering
gistermiddag, vlak voor het begin van de
ministerraadenkele uiterst critieke ogen
blikken heeft moeten doormaken die, met
wat minder geluk, de val van het ganse
kabinet hadden kunnen veroorzaken. Het
was namelijk behoorlijk glad op de Bin-
nenhofse kleine steentjes, zodat vele der
bewindslieden zich maar amper staande
konden houden. Op de foto: minister Staj
zocht, met groot tactisch inzicht, houvast
aan een der hardstenen paaltjes.
De algemene mening in Parijs is, dat de
overeenstemming over een Europees leger
is bereikt door opofferen van garanties
tegen herleving van Duits militarisme. In
brede kringen gelooft men, dat minister
Schuman onder Amerikaanse druk heeft
gehandeld. Dit zou de snelle overeenstem
ming tot gevolg hebben gehad, doch
men gelooft dat de moeilijkheden om par
lementaire goedkeuring te krijgen sterk
zijn vergroot.
„Dp huidige toestand met betrekking tot
het Saargebied blijft voorlopig, totdat de
kwestie van de Duitse grenzen ter sprake
kan worden gebracht", aldus verklaarde de
Franse Hoge Commissaris Frangois Poncet
Maandag op een persconferentie in Tübin-
gen. „Dan zal niet alleen het Saargebied,
maar zullen ook de Oder-Neusse-grens,
Koningsbergen en andere kwesties ter tafel
komen. Over de Duitse grenzen moet in
het vredesverdrag beslist worden", aldus
Poncet.
De Franse Hoge Commissaris verklaarde
verder, dat Frankrijk zijn politiek niet ge
wijzigd heeft. „Na de capitulatie van Duits
land is overeengekomen, dat het Saarge
bied met Frankrijk een economische ge
meenschap zou vormen. Het gebied heeft
een eigen grondwet aangenomen. In de
grondwet van West-Duitsland wordt het
Saargebied niet genoemd. Het is geen
twaalfde of dertiende staat van de Bonds
republiek," aldus Poncet.
Een woordvoerder te Washington zeide
verder dat de benoeming van een Franse
ambassadeur in het Saargebied verrassend
nieuws voor de Amerikaanse regering was
geweest. Frankrijk had Amerika niet over
de voorgenomen stap ingelicht en de Ver
enigde Staten ook thans nog niet officieel
van de zaak op de hoogte gebracht.
Een Britse woordvoerder zeide, dat de
status van het Saargebied geen verande
ring had ondergaan door de benoeming van
de ambassadeur. Engeland zou waarschijn
lijk vertegenwoordigd blijven door de con
sul-generaal te Straatsburg.
Een woordvoerder van het Franse mini
sterie van Buitenlandse Zaken heeft gezegd,
dat Frankrijk geen voorstander is van een
toelating van West-Duitsland tot het At
lantisch pact.
Een woordvoerder van het Britse mini
sterie van Buitenlandse Zaken heeft in
antwoord op een vraag te verstaan ge
geven, dat ook de Britse regering op het
ogenblik geen voorstands is van een toe
treding van West-Duitsland tot het Atlan
tische pact.
„De Parijse conferentie over het Euro
pese leger is een succes geweest", aldus
verklaarde gistermogen minister mr. D. U.
Stikker bij aankomst in Den Haag. „De
kwestie van het Europese leger is op de
conferentie van Pakijs zo goed als geregeld,
zo zei mr. Stikker, met uitzondering van
het probleem Duitsland, samengesteld uit
het geschil om de Saar, de militaire bij
drage van West-Duitsland en het toetreden
van West-Duitsland in het Atlantisch pact.
Minister Stikker verklaarde, dat de
mededeling van West-Duitsland, dat het
stond op toetreding tot het Atlantisch pact
bij enkele delegaties beroering heeft ge
wekt. „Nederland beschouwt de opneming
van We'st-Duitsland echter als een logische
consequentie".
CAÏRO (Reuter). De nieuwe Egypti
sche regering heeft in beide Kamers van
het parlement eenstemmig het vertrou
wensvotum gekregen. De nieuwe premier
Maher Pasja werd in beide Kamers luide
toegejuicht. De wetgevende commissies van
beide huizen keurden de decreten goed,
waarbij de staat van beleg in het gehele
land was afgekondigd.
Maher Pasja had vóór de bijeenkomst
van het parlement verklaard, dat zijn voor
ganger, Nahas Pasja en diens Wafd-partij,
evenals andere politieke groeperingen, hem
volledige samenwerking hadden toegezegd.
Maher Pasja zeide: „Mijn politiek is ge
richt op de evacuatie van de Britse troepen
en de vereniging van het Nijldal." De pre
mier noemde 8 October, de datum waarop
het parlement de verbreking van het ver
drag met Engeland van 1936 goedkeurde,
„een grote en glorieuze dag".
Maher zeide geen overeenkomst met En
geland te zullen sluiten. Hij zou pogen een
verenigd politiek front te vormen, waaraan,
naar hij hoopte, ook de Wafd deel zou ne
men. De premier bracht hulde aan het af
getreden kabinet en noemde Nahas Pasja
„mijn grote voorganger.
Koning Faroek heeft Maandagavond het
nieuwe Egyptische kabinet ontvangen.
Reuter bericht uit Caïro, dat Zondag
avond 62 overtreders van de avondklok, op
wie door de Egyptische politie is geschoten,
naar een ziekenhuis zijn vervoerd.
Thans wordt gemeld dat bij de onlusten
van Zaterdag 60 doden zijn gevallen.
Maandag is bij Kantara, tussen Port Said
en Ismailia, een Britse legertrein op mijnen
gelopen. De mijnen ontploften, nadat de
locomotief was gepasseerd, onder een wa
gon waarin het legerescorte van de trein
zich bevond. Vier Britse soldaten werden
licht gewond. Britse treinwachten onenden
het vuur op Egyptenaren, die zii in de
buurt zagen en meldden, dat een Egypte
naar werd gedood. Drie andere Egyptena
ren werden gewond.
Reactie in Verre Oosten
Te Karatsji zijn ongeveer 100 Pakistaanse
nolitieke leiders büeengekomen. Zü heb
ben de Britse en Franse politiek in Ara
bische landen veroordeeld en besloten een
..wereld-volksorganisatie van Mohamme
danen" te stichten. De nieuwe organisatie
zou zich aan methoden van ..geen-geweld"
houden en streven naar een grondwettelijk
blok van Mohammedaanse landen. De b>i-
eenkomst besloot medische hujp renden
aan Egypte en een boycott van Britse en
Franse luchtvaartmaatschappijen te orga
niseren.
Volgens van de Britse ambassade ont
vangen berichten zijn in Caïro bij de on
lusten van het afgelopen week-einde 40 ge
bouwen verbrand.
Churchill terug
SOUTHAMPTON (Reuter). De Britse
premier, Winston Churchill, is Maandag
met de .„Queen Mary" uit de Verenigde
Staten in Engeland teruggekeerd Te
Southampton verklaarde hij tegenover
verslaggevers tevreden te zijn over zijn
Egypte's nieuwe premier Ali Maher Pasja
die de door koning Faroek ontslagen minis
ter-president Nahas Pasja opgevolgd is.
reis. Op de vraag of hij het Lagerhuis
.mededeling zou doen over zijn besprekin
gen te Washington zeide Churchill: „Mis
schien leg ik een korte verklaring af, als
men dit wenst. Volgende week moet er
echter een volledig debat worden gehouden
over de buitenlandse toestand en ons be
zoek aan Amerika".
Churchill heeft drie uur na zijn aan
komst het Britse kabinet in spoedzitting
bijeengeroepen voor het bespreken van de
nieuwe situatie in Egypte. De stafchefs van
leger, vloot en luchtmacht woonden de ver
gadering bij.
Van gezaghebbende zijde te Washington
is Maandag verklaard, dat de Verenigde
Staten er bij Egypte op aandringen gema
tigdheid te betrachten bij het geschil met
Engeland.
Maandag zijn zeven Britse oorlogs
bodems, waaronder het vliegdekschip
„Ocean", bij Larnaca (Zuid-Cyprus) voor
anker gegaan. Deze schepen behoren tot de
elf oorlogsschepen, die drie dagen geleden
met onbekende bestemming van Malta
waren vertrokken. Naar verluidt zullen zij
voor onbepaalde tijd bij Cyprus blijven.
Eerder op de dag was het 4.262 ton
metende Britse vaartuig „Evan Gibb" in
Famagusta, een andere haven op Cyprus,
aangekomen om tanks en militaire uitrus
tingsstukken aan boord te nemen.
Uit verscheidene kampen op Cyprus
worden tanks en vrachtauto's naar Fama
gusta gebracht.
PARIJS (Reuter). De Libische minis
ter van justitie, Fa thy Khakhia, heeft
Maandag in de spéciale politieke commis
sie van de UNO (de commissie-ad-hoc)
verklaard, dat de aanwezigheid van bui
tenlandse troepen in Libië een zaak is van
de Libische regering. Sprekend over de
Egyptische en Russische resoluties, waarin
wordt aangedrongen op terugtrekking der
buitenlandse troepen uit de nieuwe staat,
zeide Fathy Khakhia, dat enige uitspraken
in de commissie „geen ander doel kunnen
hebben dan het steunen van bepaalde poli
tieke partijen bij de huidige verkiezings
campagne.
De voormalige commissaris van de UNO
voor Libië, de Nederlander Adriaan Pelt,
verklaarde te hopen, dat„meer landen,
„zowel van het Oosten als van het Wes
ten", het economische program van Libië
zouden helpen bekostigen. Hij zeide dat hij
nooit een „zekere ongerustheid" had ver
borgen over de huidige vorm van hulp
aan Libië, uitsluitend door Frankrijk en
Engeland, met het oog op een mogelijke
„ongewenste politieke terugslag".
De commissie-ad-hoc verwierp hierna
de Egyptische en de Russische resolutie,
waarin gevraagd werd de buitenlandse
troepen terug te trekken en de buitenland
se bases over te dragen aan de Libische
autoriteiten.
Een twaalfmogendhedenresolutie, die zich
Jonathan Swift:
Moogt u leven alle dagen van
uw leven.
uitspreekt voor toelating van Libië tot de
UNO en het voortzetten van technische
hulp werd goedgekeurd, na het aanbren
gen van enige amendementen waarin inter
nationale financiering van de hulp door de
UNO wordt geadviseerd.
LONDEN (Reuter). Veldmaarschalk
Lord Alexander is benoemd tot Brits mi
nister van Defensie.
Lord Alexander is tot dusver gouver
neur-generaal van Canada geweest. Hij
zal 17 Februari uit Halifax naar Engeland
vertrekken. Vincent Massey, voormalige
hoge commissaris van Canada in Londen,
is de nieuwe gouverneur-generaal van
Canada.
Churchill heeft sinds het optreden van
de nieuwe Britse regering de portefeuille
van Defensie beheerd. De nieuwe minister
van Defensie heeft zich een reputatie ver
worven als militair, bestuurder en diplo
maat. De benoeming van Alexander gaat
1 Maart in.
Toewijzing. Amerika heeft Engeland voor
het lopende jaar 300 millioen dollar uit
de fondsen van het bureau voor weder
zijdse veiligheid toegewezen. Er is be
kendgemaakt, dat de toewijzing nodig is
om de Britse bijdrage aan het defensie
programma van de „vrije wereld" te
bevorderen.
GROMBALIA (Reuter) Franse troe
pen en politie hebben gisteren het schier
eiland Kaap Bon ten Oosten van Tunis afge
sloten en zyn begonnen met het doorzoeken
van de dorpen om de leiders van de nationa
listische betogingen van de vorige week in
arrest te nemen.
Tanks stonden gereed om zonodig aan de
operatie, die wellicht verscheidene dagen
zal duren, deel te nemen.
Een officier heeft verklaard, dat in som
mige dorpen tot dertig personen werden ge
arresteerd. De gearresteerden behoren tot
de nationalistische Neo-Destour-partij. Het
totale aantal gearresteerden wordt op 400
geschat. Men sloot de winkels in de dorpen
uit protest tegen deze operatie.
De levensmiddelenmarkt van Tunis was
Maandag voor het eerst normaal sinds het
uitbreken der ongeregeldheden, veertien
dagen geleden. Hier en daar zijn sabotage
daden gemeld, zoals het doorsnijden van
telefoonkabels en pogingen om phosphaat-
opslagplaatsen in brand te steken.
BONN (ANP). Op 1 Maart zal een
bewogen na-oorlogse periode voor het ei
land Helgoland worden afgesloten. De
Engelse bezetting zal dan de rode rots in
de Duitse Bocht aan de Duitse regering
overdragen, nadqt zij deze zes jaren lang
als schietschijf voor gevechtsvliegtuigen
heeft gebruikt. De oorspronkelijke plannen
der militaire experts waren er op gericht
het rots-eiland in de golven der Noordzee
te doen verdwijnen, doch medio 1947 is
de natuur sterker gebleken dan de theorie.
De ontploffing der duizenden kilo's bus
kruit, die de Duitsers in de ingewanden
van het eiland hadden achtergelaten, heeft
het profiel van het eiland slechts veran
derd en als oorlogsherinnering een krater
van 300 meter wijdte doen ontstaan. Sinds
dien hebben de raketten meedogenloos ge
beukt op de verpulverde ruïnes van het
oude dorpje op de rots. Zij beukten tege
lijk ook op het gemoed van 1200 Helgolan-
ders, die als vluchtelingen aan de vaste
wal waren gespoeld en geen andere illusie
hadden dan terug te keren, en niet minder
op het Duitse nationale gevoel, dat de
bommenregen niet meer verdroeg. Ette
lijke protestdemonstraties en een paar „be
zettingen" van het eiland zijn vooraf ge
gaan aan het Engelse besluit een nieuwe
schietschijf te zoeken. Hun vliegtuigen
richten zich nu voortaan op een zandplaat
en de Helgolanders kunnen naar hun ei
land
Uiteraard wordt het op 1 Maart echter
nog geen glorieuze intocht. Nu verbieden
namelijk niet de Engelsen de terugtocht,
doch wel de Duitse autoriteiten. Dat is
nodig omdat een groot aantal blindgangers
het verblijf op de rots niet zonder risico's
maakt. Pas wanneer die zijn opgeruimd
zal het land Sleeswijk-Holstein met de
herbouw gaan beginnen. Men heeft voor
de eerste vijf jaren nog slechts 47 millioen
mark beschikbaar, waarmee men binnen
5 jaar woongelegenheid voor 500 Helgolan
ders wil scheppen. Er komen een jeugd
herberg, een strandboulevard voor de bad
gasten van straks, een internationaal jeugd
huis, een standbeeld voor Hoffmann von
Fallersleben, de dichter van het Duits-
landlied, en meteorologische en zoölogische
instituten.
Reeds geruime tijd wordt in Denemar
ken van gedachten gewisseld over een
voorstel van de oppositiepartijen (sociaal
democraten, radicalen en communisten)
om de kiesgerechtigde leeftijd te verlagen
tot 21 jaar. Thans mag een Deen, die de
leeftijd van 25 jaar heeft bereikt, deel
nemen aan de verkiezingen. Het voorstel
van de oppositie is in de kringen van de
regeringspartijen niet enthousiast ontvan
gen. Desondanks werd uit vertegenwoor
digers van de regeringspartijen een com
missie samengesteld, die dezer dagen een
begin heeft gemaakt met de bestudering
van het voorstel. Men hoopt dat de com
missie haar conclusie op 1 October zal
kunnen indienen. Men acht het niet on
waarschijnlijk, dat over het voorstel dei-
oppositie een uitspraak van het volk zal
worden gevraagd. Leidende politieke figu
ren uit het Deense parlement zijn van
mening, dat een negatieve reactie van de
commissie op de oppositievoorstellen een
regeringscrisis tot gevolg zal hebben. Vol
gens hem zijn er twee mogelijkheden: een
volksstemming of een kabinetscrisis.
De oppositie bezet in het Deense parle
ment 60 van de 105 zetels.
Men is van plan het gebied van Kairoean
in het Zuiden, evenals Kaap Bon, op w zets-
lieden te onderzoeken. In dit gebied werd
Maandag op politie geschoten.
Het algemeen verbond van Ti ische
ambtenaren, aangesloten bij het algemeen,
vakverbond, heeft tot een algemene staking
op één Februari besloten.
De ambtenaren worden in een commu
niqué verzocht „eensgezind hun wil tot ver
zet te tonen".
MOSKOU (Reuter). De Russische
plaatsvervangende minister van Buiten
landse Zaken Gromyko heeft Maandag
avond de vertegenwoordigers van de drie
grote Westelijke mogendheden en van
Turkije naar het Kremlin ontboden en hun
een nota overhandigd betreffende de vor
ming van een commando voor het Midden-
Oosten.
In de nota wordt nog eens verklaard, dat
door de totstandkoming van het commando
de landen van het Nabije en Midden-Oosten
zullen worden betrokken bij de voorbe
reiding van een nieuwe wereldoorlog.
Het Tweede Kamerlid de heer F. Goed
hart (P. v. d. A.) heeft aan de minister van
Buitenlandse Zaken gevraagd of het juist
is dat de te Moskou geaccrediteerde diplo
maten op 15 Januari een circulaire van het
ministerie van Buitenlandse Zaken van de
Sovjet-Unie hebben ontvangen, waarin mee
gedeeld wordt, dat hun toch reeds beperkte
bewegingsvrijheid nog meer aan banden zal
worden gelegd. Voorts vraagt de heer Goed
hart: „Is de minister bereid een nota aan de
Kamer over te leggen, waarin een overzicht
gegeven wordt van de maatregelen, waar
aan onze diplomaten in Moskou en in andere
hoofdsteden achter het IJzeren Gordijn
blootstaan? Is het juist, dat Frankrijk als
gevolg van deze maatregelen tot tegen
maatregelen is overgegaan en verdient het
geen aanbeveling, dat de mogendheden, die
door deze en soortgelijke maatregelen ge
lijkelijk getroffen worden, in onderling over
leg een gemeenschappelijke gedragslijn
vaststellen?"
Het K.N.M.I. deelt mede:
De eerste aanval, die op het winterweer ir.
West-Europa is gedaan, heeft al dadelijk
succes gehad. Van een lagedrukgebied, dat
zich van IJsland naar Schotland uitstrekte,
splitste zich een deel af, dat over Midden-
Engeland naar de Noordzee trok. Voorafge
gaan door krachtige Zuidelijke winden en
jachtsneeuw passeerde gisteravond het front
van deze afsplitsing ons land. De tempera
tuur liep geleidelijk op en was vanochtend
in bijna het gehele land boven het vries
punt gekomen. Toch is het waarschijnlijk,
dat het de komende nacht weer enkele gra
den gaat vriezen. De sneeuwlaag wordt
namelijk vandaag niet geheel opgeruimd en
aangezien een zwakke rug van hoge lucht
druk over Nederland zal trekken, is er een
flinke nachtelijke uitstraling te verwachten,
waarbij plaatselijk mist kan ontstaan. Op
ongeveer 600 kilometer ten Westen van Ier
land bevindt zich een nieuwe depressie, die
een tamelijk Zuidelijke koers volgt in de
richting van het Engelse Kanaal Deze de
pressie zal er waarschijnlijk niet in slagen
veel warmte naar West-Europa te sturen. De
temperatuur zal daarom de eerstkomende
dagen in de buurt van het vriespunt blijven.
OM HET VRIESPUNT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond, opge
maakt te 10 uur:
Vannacht en morgenochtend weinig
bewolking en weinig wind. Op de
meeste plaatsen lichte vorst en hier
en daar mist. Morgen overdag toe
nemende bewolking en later in het
Zuiden kans op enige neerslag. Zwakke
tot matige wind uit Zuidelijke rich
tingen. Temperatuur om het vriespunt
tot lichte dooi
30 Januari
Zon op 8.25 uur, onder 17.22 uur.
Maan op 9.47 uur, onder 22.36 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 29 Januari
Hoog water: 5.25 en 17.41 uur.
Laag water: 1.08 en 13 32 uur
Woensdag 30 Januari
Hoog water: 6.10 en 18.24 uur.
Laag water: 1.53 en 14.14 uur.
oaxcxxxx
