Koningin Juliana gaat Nederlanders in Canada's binnenland verrassen „Voorlopig geen hoop op regeling van de Saarkwestie' Weerbericht OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT „De Saar is onafscheidelijk Duits gebied," zeggen alle partijen Twee dagen incognito Prins Bernhard pleitte voor orders aan de Europese vliegtuigindustrie De prins in New York Marinevliegtuig in de Westeinderplas gestort Gevangenisopstand in Michigan geëindigd Nieuwe zege voor „Ike" in twee staten Het woord is aan Adenauer in de Bondsdag Arnhems bedrijf maakt fotokaarten van Mussert Nederland overtrad voorwaarde dollarhulp Inzittenden ongedeerd Strijd om het Witte Huis Maar Taft leidt nog in het „algemeen klassement" Verklaring van mr. M. P. L. Steenberghe Locomotief reed door stootblok Nieuwe atoom-explosie Maandag wordt beroep van het O.M. behandeld 66e JAARGANG No 243 Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295. Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom DONDERDAG 24 APRIL 1952 Haarlems Dagblad 296e JAARGANG No 96 Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate. Verschijnt dagelijks beh. op Zon-en Feestdagen. Abonnement per week 47 cent, per kwartaal 6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Bij haar aankomst in Ottawa werd Koningin Juliana begroet door de gouverneur- generaal van Canada, Vincent Messey (links) en de eerste minister Louis St. Laurent. Kamerlid stelt vragen Het Tweede Kamerlid de heer Neder- horst (P. v. d. A.) heeft aan de ministers van Binnenlandse Zaken, van Oorlog en van Justitie vragen gesteld over het feit dat een Arnhems bedrijf van een particu lier opdracht heeft ontvangen 10.000 foto kaarten te vervaardigen van ir. Mussert, de voormalige leider van de N.S.B: „Is het vermoeden niet gewettigd, dat de bestelling van deze kaarten via een tussen persoon uitgaat van een organisatie van oud-N.S.B.'ers, die op deze wijze de aan hankelijkheid aan hun leider in stand wen sen te houden en achten de ministers geen termen aanwezig hiernaar een ernstig on derzoek in te stellen? zo vraagt de heer Nederhorst, die voorts opmerkt dat het Arnhemse bedrijf ook opdrachten uitvoert van militaire instanties. „Achten de minis ters het gewenst personen, die in zulke nauwe relatie staan met oud-N.S.B'ers, in leveranties aan militaire diensten te be trekken?" zo luidt zijn laatste vraag. Koningin Juliana zou volgens de plannen Ottawa Donderdagochtend om acht uur plaatselijke tijd verlaten met onbekende bestemming. Op het programma staat voor Donderdag en Vrijdag vermeld dat Hare Majesteit incognito in Canada zal verblijven. Uit wat thans bekend is geworden, blijkt, dat de Koningin Nederlandse emigranten in het binnenland gaat bezoeken, doch de plaatsen zijn strikt geheim gehouden. De Koningin stelt er prijs op de emigranten gade te slaan bij hun dagelijkse werkzaam heden. Alle maatregelen zijn getroffen opdat de Koningin een zo reëel mogelijk beeld zal krijgen van him leven. Slechts een zeer beperkt aantal journalisten zal de Ko ningin op deze tocht in het onbekende volgen. Ook zij tasten volkomen in het duister over hun bestemming. Er zal op deze reis een cameraman meegaan en wel de heer Piet Buis van Polygoon Profilti in Haarlem, die de taak heeft, overgeno men van zijn overleden collega luitenant ter zee eerste klasse Frits Wassenburg. Polygoon Pro.filtL hoopt in staat te zijn de gehele reportage van de reis te ver tonen op de verjaardag van de Koningin in de bioscoopzaal van paleis Soestdijk. Koningin Juliana besteedde de tweede dag van haar verblijf in Ottawa om zich een indruk te vormen van Canada's groeiende macht op het gebied van in dustrie en defensie. Zij werd rondgeleid in zes laboratoria van de „National Research Council", waar zij wetenschaps mensen aan het werk zag. De Koningin heeft Woensdagmiddag de thee gebruikt ten huize var. mevrouw B. M. Alexander, presidente van de Ca nadese Vrouwenclub. Des avonds gaf Hare Majesteit een diner ter ere van de gouverneur-generaal, Vin cent Massey. Onder meer zaten hierbij aan premier St. Laurent, de minister van Defensie, Brooke Claxton, de minister van Buiten landse Zaken, Pearson, generaal Foulkes, ambassadeur Lovink en jonkvrouwe Roëll. NEW YORK (Van de speciale verslag gever van het A.N.P.) Woensdag heeft Prins Bernhard aan een diner, georgani seerd door de „Society of automative engineers" in het kader van in New York plaatsvindende luchtvaartdagen een uit voerige rede gehouden over „de beteke nis van Europa op luchtvaartgebied in de samenwerking der Atlantische naties". De Prins vond een aandachtig gehoor van ongeveer zevenhonderd vooraanstaande personen op het gebied van de luchtvaart, handel, militaire zaken en economie. Vrij- President Truman heeft bepaald dat Ne derland economische hulp van Amerika zal blijven ontvangen ondanks het feit dat een Nederlandse firma strategisch materiaal voor olieboringen naar Polen heeft gezon den. „Staking van hulp aan Nederland zou een aanzienlijke verzwakking betekenen van het gehele verdedigingssysteem dat thans op grond van het Atlantisch verdrag wordt opgebouwd", zo heeft de president meegedeeld in een brief aan een aantal Congrescommissies die toezicht houden op de hulpverlening aan het buitenland. Het Congres heeft in de wet op de weder zijdse defensiehulp bepaald, dat een land, dat strategische grondstoffen naar commu nistische landen verscheept, niet meer voor dollarhulp in aanmerking komt. President Truman is echter bevoegd uitzonderingen te maken wanneer dit naar zijn mening in het belang van de Verenigde Staten is. Elke keer wanneer de president zo'n uitzonde ring maakt, moet hij het Congres meedelen waarom. Truman zei dat het slechts om een kleine hoeveelheid materiaal voor olieboring gaat. In welingelichte ambtelijke kringen schat men de waarde er van op 2 a 300.000 dollar. wel alle landen, aangesloten bij 't Atlantisch pact, waren hetzij door een gezant, hetzij door de consul-generaal, vertegenwoor digd. Van het Amerikaanse leger en de vloot waren een viertal generaals en twee admiraals aanwezig. In zijn toespraak zeide Prins Bernhard onder meer: „Terwijl wij allen, gij aan Europese vliegtuigindustrie op betrekke lijk kleine markten. Neem zo spoedig mogelijk contacten op met deze Europese industrie. U zult nieuwe mogelijkheden voor uzelf scheppen, terwijl u tezelfdertijd uw eigen kracht, evenals die van de At lantische gemeenschap zult versterken". Het auditorium gaf blijk van grote be langstelling voor het probleem dat de Prins had behandeld. Hedenmorgen is een vliegtuig van de deze zijde en wij aan de andere zijde van marine-luchtvaartdienst, een „Sea Otter", nabij Leimuiden in de Westeinderplas ge stort. Het toestel werd daarbij beschadigd, maar de inzittenden kwamen met de schrik en een nat pak vrij. De 170 opstandelingen in de staatsgevan genis van Jackson (Michigan V.S.), eert van de gx-ootste gevangenissen in de wereld, hebben Donderdag besloten hun verzet te eindigen. De gouverneur van de staat Michigan is accoord gegaan met hun eisen. De gevangenen verklaarden, dat zij naar hun cellen zoudën terugkeren, indien dag bladen de voorwaarden van hun overeen komst met de gouverneur zouden publice ren. Drie bladen hebben hun eisen afge drukt. De opstand begon Zondagavond. De gouverneur kwam Woensdagavond tussen beide, nadat „dolle Jack" Hyatt de leiding over de opstandelingen op zich genomen had. Hij dreigde, dat hij alle gijzelaars tien bewakers zou doden, indien men niet onmiddellijk een bevredigende rege ling tot stand zou brengen. De gijzelaars zijn thans losgelaten. de Atlantische Oceaan, gestaag -voortgaan op de lange en moeilijke weg naar een vereniging van de Westelijke wereld, blijft nog steeds de vraag. Wat is de werkelijke positie van de luchtvaart in Europa? Is zij van groter belang dan dat zij slechts van ondergeschikt nut kan zijn voor de economie en de defensie van de Westelijke wereld?" De Prins wees er op, dat de industriali satie in het algemeen in alle landen van West-Europa gestadigd voortgang vindt. Een industrieel potentieel is opgebouwd, dat, wanneer voldoende uitgebuit, een be langrijke bijdrage zal leveren aan de alge mene welvaart. Vervolgens besprak hij de mogelijkheid van spreiding der productie, hetgeen van voordeel zou zijn voor alle betrokken par tijen, niet in het minst van de Verenigde Staten. Hij zeide dat een aantal Europese lucht vaartmaatschappijen, die dezelfde types Amerikaanse vliegtuigen en motoren ge bruiken, reeds een comité hebben gevormd van inkopers van vliegtuigmateriaal om een juiste aanvoer van belangrijke, vitale onderdelen te verzekeren. Vele van deze onderdelen kunnen in Europa worden vervaardigd ten voordele van alle huidige en toekomstige klanten van de Amerikaanse civiele vliegtuigin dustrie, aldus Prins Bernhard, die verder uiteenzette dat er echter nog meer gelegen heden zijn voor samenwerking dan alleen op het gebied van de productie van onder delen. De Prins vroeg zijn auditorium of Ame rikaanse fabrieken geen' goed gebruik kun nen maken van de hersenen en de arbeids kracht die in Europa beschikbaar zijn. Hij zeide te weten, dat in een bepaald geval een dergelijke samenwerking in het voor uitzicht was geweest doch om zekere rede nen niet werd gerealiseerd. De Prins zeide te hopen, dat dit een volgend keer beter zal gaan. „Het zal u echter verbazen dat hetgeen ik zeide over een gebrek aan orders, even zeer slaat op de productie van militaire vliegtuigen als wel op vele vliegtuigfabrie ken op het Europese continent." De Prins wijdde uitvoerig over dit onder werp uit en zette de structuur van de Euro pese vliegtuigindustrie uiteen. Hoewel vele fabrieken militaire vlieg tuigen produceren (veelal onder Britse licentie) is er nog steeds een groot deel van de capaciteit ongebruikt door gebrek aan orders. De Prins gaf zijn toehoorders een aantal cijfers over vier landen van het continent. Hij zeide dat als geen nieuwe orders zouden geplaatst worden vijf tot zesdui zend belangrijke stukken gereedschap on gebruikt zouden blijven voor de komende jaren. Op het ogenblik is in deze vier lan den 4.800.000 vierkante voet vliegtuig fabrieken ongebruikt. Dit cijfer zou in 1953 stijgen tot 5.500.000 en in 1954 nog hoger zijn. Aan de hand van deze cijfers vroeg de Prins zijn gehoor of men niet van mening was, dat in elk geval de continentale vliegtuig- en motorenfabrieken op volle kracht moeten werken en een vol ledige bijdrage moeten leveren aan de Europese hei-bewapening. „Er is plaats onder de zon voor iedereen in onze Atlantische gemeenschap en het „Technische deskundigen in de V. S. ge- is onze plicht dit principe te handhaven loven, dat deze hoeveelheid van dit bijzon dere soort uitrusting het Sovjet-blok niet in belangrijke mate zal helpen bij de pro ductie van petroleum", aldus de brief van Truman. „Bovendien," zo zegt hij, „zegden de Nederlanders al in Augustus 1949 het materiaal toe, dat inmiddels door Polen was betaald." en te bewijzen", aldus Prins Bernhard, die hieraan toevoegde, dat zonder West Europa een vrije Atlantische wereld onbestaan baar is. Als Europese vriend wilde hij de Ame rikaanse vliegtuigindustrie het volgende aanbevelen: weest niet bevreesd voor mo gelijke concurrentie van de continentale NEW YORK (Reuter). Op grond van alle thans beschikbare gegevens heeft Reu ter de volgende staat opgemaakt die aan geeft, hoeveel afgevaardigden naar de na tionale conventies van de republikeinen en democraten tot dusver vei-moedelijk ach ter de diverse candidaten zullen staan. Bij de republikeinen is de stand: Taft 233 Eisenhower209 Stassen 22 Warren 6 MacArthur2 Niet gebonden 104 Totaal 576 Voor de democraten luidt de stand: Harriman 88 Kefauver46 yz Russell37 Humphrey 23 Kerr9VZ Truman 6 Niet gebonden 192 Totaal 402 l (waaronder begrepen verspreide steun voor andere candidaten). a De afgevaardigden uit New York en Pennsylvanië naar de nationale republi keinse conventie te Chicago zullen vrij zijn in hun keus, doch te oordelen naar de voorkeur waarvan zij bij de jongste voor verkiezingen hebben doen blijken zullen minstens 70 van de 90 afgevaardigden van New York zich achter Eisenhower scharen, alsook 30 van de 60 afgevaardigden van Pennsylvanië. Bij de democratische voorkeurstemming in Pennsylvanië is senator Kefauver als overwinnaar naar voren getreden, waarbij in aanmerking genomen dient te worden, dat de 70 afgevaardigden naar de nationale democratische conventie niet gebonden zullgn zijn. Het merendeel van de 94 democratische afgevaardigden uit New York zal op de na tionale conventie voor Averell Hai-riman. directeur van de M.S.A., stemmen. James Richards, de democratische voor zitter van de commissie van Buitenlandse Zaken van het Huis van Afgevaardigden, heeft Woensdag gezegd, dat Harriman zou moeten aftreden als directeur van de M.S.A. Mr. M. P. L. Steenberghe heeft naar aan leiding van hetgeen na de ontbinding van de groep-Steenberghe gepubliceerd is om trent het overleg tussen de K.V.P. en deze groep een nadere verklaring afgelegd. Daar de groep-Steenberghe zich ontbonden heeft draagt zijn uiteenzetting een per soonlijk karakter. „De maatschappelijke groeperingen, die de groep in haar samenstelling weerspie gelde, waren uiteenlopend zo zegt mr. Steenberghe maar de belangstelling van de leden voor het probleem van de katholieke staatkundige eenheid en voor de integriteit van het beleid van de K.V.P. was objectief en zuiver van intentie. Par ticuliere belangen waren daarbij niet in het geding". Mr. Steenberghe verzet zich tegen de wijze, waarop de groep voor reactionnair is uitgemaakt. „De voorstelling, als zou de bedoeling van de groep of zelfs maar het effect van haar streven zijn geweest de po sitie van de arbeiders aan te tasten, mist iedere grond van waarheid." Na gewezen te hebben op de betekenis van de katholieke staatkundige eenheid, zegt mr. Steenberghe: „Op grond van die overtuiging is dan ook het eerste wat de groep heeft gedaan una niem de idee van een afzonderlijke vleu gel afwijzen. Ook prof. Duynstee heeft zich daarmee verenigd, hetgeen hem tot eer strekt, want hij was degene, die deze idee oorspronkelijk lanceerde. Het spijt mij dan ook, dat prof. Duynstee zich onlangs heeft geuit op een wijze, die daarmee, en ook met de gang van zaken die de K.V.P. sedert dien te zien gegeven heeft, moeilijk in overeenstemming is te brengen. Ik wil uit drukkelijk verklaren, dat tussen de groep en de heer Welter of zijn partij geen enkel contact heeft bestaan. Dit heeft ook nooit in het voornemen gelegen". of zich zou moeten terugtrekken als candi- daat voor de presidentsverkiezingen, daar Harriman's huidige „buitengemeen zware taak" niet „behoorlijk" zou kunnen wor den verricht als hij daarnaast ook nog ac tief als candidaat voor de presidentsver kiezingen optrad. Later op de dag heeft Harriman verklaard, dat het in de V. S. voor personen in openbare functies heel gewoon is, dat zij zich beijveren, ook voor andere functies benoemd te worden. Zijn streven om zich door de democraten tot candidaat voor het presidentschap te laten aanwijzen, zou geen afbreuk doen aan de vervulling van zijn taaK als directeur van de M.S.A. Lucien Arréat: Men voedt een kind niet op met zijn kennis, maar met zijn karak ter. Om zeven uur hedenmorgen is een uit Alkmaar komende trein bij het station Enkhuizen door een stootblok gereden. De locomotief ontspoorde en boorde zich in het perron. De passagiers van de trein kwamen met de schrik vrij. De locomotief werd zwaar beschadigd. Tweeënveertig seconden nadat de „oefen atoombom" Maandag was uitgeworpen uit een B-36 vliegtuig, kwam hij tot ontplof fing op het atoom-proefterrein in de woestijn bij Las Vegas, in de Amerikaanse staat Nevada. De atoombom was de groot ste die tot nog toe tot ontploffing gebracht iverd. Waarnemers en troepenonderdelen (op de voorgrond) tijdens de explosie, die gepaard ging met enorme hitte- en rook ontwikkeling. Op de achtergrond ziet men op deze radiografisch overgebrachte foto de geweldige paddestoelvormige rookzuil. BONN (van een ANP correspondent) „De hoop op een oplossing van het Saar- vraagstuk moet voorlopig worden opgegeven", zo heeft bondskanselier dr. Adenauer Woensdag voor de Bondsdag verklaard. Het jongste debat in de Franse senaat over de kwestie had volgens de kanselier bewezen, dat „de Europese gedachte nog niet overal voldoende wortel geschoten heeft" om te komen tot een regeling, waarbij de Saar tot „Europees gebied" en tot zetel van Europese organen zou worden verklaard. Twee foto's van de gevangenis-opstand in de Amerikaanse staat Michigan. Op de bovenste foto trekken politiemannen, het geweer in de aanslag, door de gangen van de gevangenis te Jacksonde opstandelingen voor zich Uit drijvend. Op de grond projectielen waarmede de gevangenen de politie bekogelden. Op de onderste foto richten bewakers machinegeweren op een gedeelte der 2.600 opstandelingen om een poging tot uitbreken te voorkomen. De kanselier moest verder meedelen, dat minister Schuman hem heeft geschreven, dat in deze omstandigheden ook het in Pa rijs afgesproken onderzoek naar de demo cratische verhoudingen in het Saai-gebied niet zal kunnen plaats vinden. „De Bonds regering zal echter ook verder trachten de Franse regering ertoe te bewegen deze af- spi-aak na te komen. Zij blijft bij haar eis, dat de Saarbevolking democratische vrij heid zal moeten krijgen", aldus Adenauer. De socialistische oppositie heeft tijdens het debat de eis gesteld, dat de verdere medewerking van de Bondsrepubliek aan de West-Europese integratie afhanke lijk zal worden gesteld van „een regeling der Saarkwestie op basis van het Duitse standpunt". De socialisten hebben de politiek der bondsregering ten opzichte van de Saar ..een volledig fiasco" genoemd. De ver tegenwoordigers van de regeringspartijen hebben tijdens het debat slechts korte ver klaringen afgelegd, die echter alle over eenstemden in de overtuiging, dat de Saar „onafscheidelijk Duits gebied" is. Tijdens het debat vielen harde woorden aan het adx*es van Frankrijk. Sprekers der regeringscoalitie uitten hun „diepe te leurstelling" en de socialist Mommer sprak over „de Tunesische politiek aan de Saar". Dr. Adenauer zelf heeft de diepe teleur stelling niet' verborgen over het lot van het door hem onlangs in Parijs voorgestelde project voor „een Europese oplossing". „Wij waren met onze bespreking over dit plan de ontwikkeling blijkbaar ver voor uit", zo zeide hij. „Alle bewoners van het Saargebied moeten het recht hebben nu reeds te kunnen bespreken welke vorm de toekomstige orde aan de Saar zal moeten aannemen. De thans in de Saar afgekon digde kieswet is in strijd met het inter nationaal exjeende feit, dat de huidige re geling voor de Saar slechts een voorlopige is", aldus Adenauer. De socialist Ollenhauer betoogde onder luidruchtige instemming van de linkerzijde, dat de mislukking der besprekingen over het Saax-gebied het gevolg is van „een fou tieve instelling der Duitse buitenlandse politiek". „Eer de Bondsregering een ver dere stap in de richting van Europese in tegratie doet, bijvoorbeeld door onderteke ning van het verdrag voor een Europees leger, dient zij zich erop te bezinnen, dat zij na de huidige ervaringen de Saarkwes tie niet onopgelost kan laten. Als boven dit open probleem ook nog het dak der Euro pese verdedigingsgemeenschap wordt ge bouwd, dan zullen wij ervaren, dat het enige zekere resultaat daarvan zal zijn: Een verdere verzwakking der Duitse positie aan de Saar. Wij moeten eerst op basis van werkelijke deelgenootschap kunnen spre ken vooraleer wij dergelijke vergaande verbindingen aangaan." Tumult Zoals bij debatten over de buitenlandse politiek gebruikelijk is, kwam het ook nu tijdens een der interventies van dr. Ade nauer tot tumult. Toen de kanselier ge vraagd werd hoe hij dacht toch nog tot een oplossing te kunnen komen, antwoordde hij: „Zeker niet door redevoeringen in de Bondsdag". Tijdens het heftige rumoer dat daarop ontstond riep een der socialisten uit, dat dit antwoord „Hitier waardig" was. De regeringspartijen weigerden hun stem te geven aan een socialistische resolutie, waarin het heette, dat „over Duits staats- gebied rechtsgeldig slechts door het gehele Duitse volk kan worden beschikt." Zij aan vaardden een besluit volgens hetwelk „over Duits staatsgebied rechtens niet zonder Duitse toestemming kan worden beslist". De coalitie heeft tegen de stemmen der socialisten nogmaals haar wens uitgedrukt om door eenheid van Europa nationale grenzen te overwinnen. De zaak-Westerling De Amsterdamse rechtbank zal Maan dagmiddag in raadkamer beslissen of Wes terling alsnog in voorlopige hechtenis zal worden genomen. Zoals eerder is bericht willigde de rech- ter-commissaris het verzoek van het open baar ministerie om Westerling tijdens het gerechtelijk vooronderzoek in voorlopige hechtenis te houden, niet in en werd de ex-K.N.I.L.-kapitein de vorige week na verhoord te zijn weer in vrijheid gesteld. Tegen deze beslissing tekende het openbaar ministerie hoger beroep aan. •xxeo'ffox<»rnooncooyy PLAATSELIJK NACHTVORST Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Don derdagavond tot Vrijdagavond, opge maakt om 10 uur: Vannacht op vele plaatsen lichte nachtvorst en hier en daar mist. Mor gen overdag wisselend bewolkt en bijna overal droog weer met ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. Zwakke tot matige wind hoofdzakelijk tussen West en Noord. 25 April Zon op 5.22 uur, onder 19.55 uur. Maan op 5.16 uur, onder 22.07 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Donderdag 24 April Hoog water: 3,39 en 15.59 uur. Laag water: 11.37 en 23.57 uur. Vrijdag 25 April Hoog water: 4.15 en 16.37 uur. Laag water: 12.17 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1952 | | pagina 1