Het fenomeen Balanchine FaB.A. CasséeS Zonen Las Vegas: gokken, trouwen en scheiden Nabeschouwing over het optreden van het New York City Ballet De ontwikkeling van de vliegtuigindustrie MARMITE Verloting voor nieuw hospitaal-kerkschip Haarlemse werf bouwt betonningsvaartuig Kampeerdekens en tuinmeubelen PER AUTO AMERIKA ROND Boulder Dam bedwingt wraakgierige Colorado HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT De premie voor de werkloosheidsverzekering Het tienjarig bestaan van de Noordoostpolder Binnenlandse orders het eerst nodig ZATERDAG 5 JULI 1*9 5 2 Mackintosh Co - Amsterdam Record-opbrengst in Haarlem Aanwinst voor loodswezen Burgerlijke Stand van Haarlem Kerkelijk Nieuws 10 Scheepvaart Door de beschikking van het College van Rijksbemiddelaars wordt de loonbijslag ten behoeve van de werknemersbijdrage in de premie voor de Werkloosheidswet beschouwd als loon in de zin der sociale verzekeringswetten. Het Tweede Kamerlid de heer De Kort (KVP) heeft nu aan de minister van So ciale Zaken en Volksgezondheid gevraagd, of de minister niet van oordeel is, dat dit standpunt van het College van Rijksbe middelaars een berekeningswijze voor de werknemersbijdragen in de premie van Ziektewet. Ziekenfondsenbesluit en Werk loosheidswet met zich brengt, waardoor aan de werknemers geen volledige com pensatie wordt geboden van de door de invoering der werk 1 oosheidswet veroor zaakte netto-loonderving. Is de minister niet van oordeel, dat door het standpunt van het College van Rijks bemiddelaars de totale premielast inge volge de sociale verzekeringswetten voor het bedrijfsleven uitgaat boven het strikt noodzakelijk geachte en zal hierdoor niet het loon van een aantal verzekerden krach tens de Ziektewet en het Ziekenfondsen- besluit boven de gestelde welvaartsgrens uitkomen? Tenslotte vraagt de he£r De Kort, of, indien de minister één of meer van deze mogelijke consqeuenties minder aanvaai-d- baar acht, hij eventueel maatregelen denkt te treffen. In zijn jaarverslag over 1951 heeft het Nederlands Instituut voor Vliegtuigont wikkeling medegedeeld; dat dit jaar, gezien de resultaten met de Fokker S-13, een t.weemotorig oefenvliegtuig, en de Fokker S-14, de eenmotorige „straal-trainer", met goede verwachtingen kon worden afge sloten. Het streven zal er op gericht moeten zijn, dat in het verband van de Noord-Atlanti sche Verdrags Organisatie de Nederlandse vliegtuigindustrie de plaats kan innemen, waarop zij gezien haar mogelijkheden tot bijdrage aan de gemeenschappelijke bewa pening in aanmerking behoort te komen. De belangstelling, die de Fokker S-14 in het buitenland ontmoet, is wellicht een teken van een gunstige ontwikkeling in deze richting. De grondslag van het welslagen van de vliegtuigontwikkeling in ons land moet echter volgens het verdrag worden gevon den in de samenwerking tussen de binnen landse potexxtiële afnemers, de vliegtuig industrie en het luchtvaartonderzoek. Voor een effectieve besteding van de door de regering ter beschikking gestelde ontwikkelingsgelden is de medewerking van de potentiële afnemers bij de keuze der te ontwikkelen vliegtuigtypen onontbeer lijk. Evenzeer is voor het succes van een in ons land ontwikkeld vliegtuigtype- een eerste bestelling van binnenlandse zijde noodzakelijk. Nu ik binnen het tijdsverloop van een week een betrekkelijk groot aantal vijf tien werken van het New Yoi-k City Ballet heb gezien, ben ik tot het besef gekomen (en daarbij doel ik speciaal op het aandeel van de artistieke leider en eerste choreograaf George Balanchine) dat de veel gebruikte term „vreselijk mooi" wel degelijk betekenis heeft. Want al mag het talrijke publiek in het Haagse Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen dan ook menig mom.ent van pure schoonheid hebben be leefd tijdens het optreden van dit Ameri kaanse gezelschap in het Holland Festival, toch had het geheel iets onmiskenbaar be angstigends. Deze verbluffende en verblin dende parade van koude perfectie was om bang van te worden. Het is niet zo eenvou dig om daar een verklaring voor te vinden, te meer omdat men niet de dupe mag wor den van het misverstand, dat men hier lou ter met een vorm van Americanisme te doen zou hebben. Balanchine kan in ieder opzicht worden beschouwd als de vader van dit ballet. De dansers worden bijna zonder uitzondering onder zijn leiding en volgens zijn inzichten opgeleid. En hij is de scheppende factor van deze gehele onderneming. Nu mag men niet vergeten dat hij een Rus van geboorte is (de Georgische componist Meliton Ba- lanchivadze was zijn vader) en dat hij nog enkele jaren onder het bewind van de So vjets heeft gewerkt, waarmee natuurlijk allerminst gezegd wil zijn dat hij politiek gesproken tot de communisten zou behoren. Doch deze gegevens maken het wel begrij pelijk dat hij slechts zeer weinig waarde toekent aan het persoonlijke element. Hij heeft zichzelf dictatoriale bevoegdheden aangemeten om zijn medewerkenden te dwingen tot volkomen zelfverloochenende dienstbaarheid aan zijn idealen. In Amerika vond hij een zo goed als braakliggend werkterrein. In dit tot voor kort op dans- gebied min of meer achterlijke land waar evenals in zijn denkwijze de technische vooruitgang tot een cultus is verheven,vond hij bij uitstek bruikbare krachten, die niet zoals de dansers in Europa behoefte had den hun individualiteit uit te spelen. Zij werden willoze werktuigen, zielloze mario netten in de hand van deze meester-tove- naar. Wat deze dansex-s en danseressen, ruim veertig in getal, technisch presteren grenst aan het ongelooflijke. Door buitengemeen hard wei-ken en het leiden van een tot het uiterste gedisciplineerd leven hebben zij hun aanvankelijke achterstand ruimschoots ingehaald. Zij kunnen alles tot stand bren gen wat er van hen gevraagd wordt, ook het scheppen van sfeer. En toch ontbreekt er bij al deze volmaaktheid iets zeer wezen lijks. Men zou kunnen zeggen dat zij niet lyrisch zijn, maar dit is een term die men niet dan met de grootste voorzichtigheid gebruiken mag. Laten wij het liever zo stellen dat het proces van mechanisering der bewegingen het dansen ontmenselijkt en ontluisterd heeft. Dat geldt in de eerste plaats voor Balanchine zelf. Hij ontplooit als choreograaf een haast maniakaal aan doende scheppingsdrift, doch men krijgt zelden de indruk dat deze met een gelijk waardige scheppingsvreugde gepaard is ge gaan. Hij werkt als een bezetene en schijnt er niet gelukkig door te worden. Het is met de dansers bijna net zo: zij missen de triomfantelijke allure van de overwinning op de materie. Dat komt waarschijnlijk, om met Goethe te spreken, hierdoor dat zij denken te bewegen, doch in feite bewogen worden. Bovendien hebben zij in hun op treden iets sexeloos, waardoor een belang- ADVERTENTIE Het bekende gistproduct (sterk geconcentreerd) Onmisbaar in de huishouding Ter verbetering van de smaak van soepen, sausen en andere spijzen Het aangewezen product voor de bereiding van smakelijke sand wiches. (zie recepten) Verkrijgbaar bij alle bekende comestibleszaken. Aanbevolen bij alle toestanden samenhangend met een tekort aan Vitaminen van de B-Groep Over de Botermai-kt schalde gisteren de animerende stem van Jan Boots, die als verkoper optrad bij een Amerikaanse ver loting ten bate van het nieuwe hospitaal kerkschip dat de steeds meer aftands wor dende ,.De Hoop" zal moeten vervangen. De prijzen waren vaatjes uit Scheveningen en aangezien vis moet zwemmen kruiken uit Schiedam. Deze vaatjes en kruiken waren weliswaar leeg maar de winnaars konden er bonnetjes in vinden, die hen in staat stelden ze bij leveranciers in Haarlem in te wisselen voor volle. De prijzen werden uitgereikt door een schil derachtig tweetal: een in historisch costuum gestoken vertegenwoordiger (met gouwenaar) van de Schiedamse borrel- fabriek en een actief haring-propagandiste in Scheveningse klederdracht. Ofschoon de belangstelling bij de ver loting niet zo groot was als die in andere plaatsen, hebben de Haarlemse bieders de vereniging, die het hospitaal-kerkschip voor geestelijke en medische verzorging van buitengaatse vissers exploiteert niet minder dan 263.75 rijker gemaakt. Daar mee heeft Haai-lem de record-opbrengst op zijn naam gekregen, want in Nijmegen was de opbrengst 188,75, in Den Haag 235,75 en in Goes 159. De reis gaat nu naar Eind hoven. André Eglevsky rijk element van spanning wegvalt. Daarom reageerde het publiek ook zo enthousiast, telkenmale als het André Eglevsky aan het werk had gezien, al was het alleen maar omdat er iets tegenstrijdigs uitgaat van deze betrekkelijk zwaargebouwde artist, die over het raadselachtige vei-mogen be schikt om als het ware in de lucht te blij ven stilstaan. Zijn fabuleuze veerkracht en zijn theatraal zuivex-e allure zijn meer waard dan al het koele en kale gymnasti sche vertoon van de overigen. Tijd en ruimte Er zou een hoofdstuk apart te schrijven zijn over de muzikaliteit van Balanchine, die bij zijn werken uitgaat van de stelling dat de beweging meester is over de ruimte en dat de muziek de tijd schept. Dit is wel lijnrecht in strijd met de voor Europa tra ditionele opvatting, zoals die door Lifar in zijn bekende manifest van 1935 is gefor- muleex-d: „Het ballet mag zijn rhythmische structuur niet aan de muziek ontlenen. In het geval dat de dans aan de muziek ge koppeld wordt, moet de rhythmische basis geleverd worden door de chox-eograaf en niet door de musicus". Bij Balanchine is het helemaal andersom. Een nog meer zeggende uitspraak van hem luidt: „De mu ziek is de vloer waarop wij dansen". Maar het komt dikwijls hierop neer, dat hij alleen maar tracht de muziek in beweging te ver talen, waarbij hij geen noot onopgevuld laat, zodat men tenslotte pijn in de ogen van vermoeidheid krijgt van al de ver toonde drukte, want. het komt voor dat hij weer nieuwe variaties laat maken als de partituur een herhaling van een motief voorschrijft. Zijn vindingrijkheid is schier onbeperkt. In een betrekkelijk neutraal- blij Divertimento van Mozart past deze stijl volkomen en brengt hij wonderen van lichte, vei-bijsterende schoonheid tot stand. Zijn „Caracole" en zijn sierlijke „Serenade" (op een gelijknamig werk voor strijkers van Tsjaikofski) zijn inderdaad onverne'e- lijk fraai. Men kende deze magnifieke werkwijze reeds uit zijn „Concerto Baroc- eo" op het Dubbelconcert van Bach en zal moeten toegeven dat zijn genialiteit hier de hoogste troeven laat zien. Doch overigens draagt deze abstraheringsmanie nog eens extra bij tot een verdere uitschakeling van de menselijke persoonlijkheid. Ik geloof niet dat er in deze richting een veel verder gaande ontwikkeling 'mogelijk is. Naar ik hoop zal er nog gelegenheid be staan nader in te gaan op de vertoonde balletten afzonderlijk en op enige andere aspecten van deze reeks voorstellingen, waarin ook een grof maar behendig toe gepast soort humor en een grote dosis cir cusmanieren een zich op de voorgrond dringende rol speelden. Tevens zou ik van die gelegenheid gebruik willen maken om de verdiensten van de voornaamste mede werkenden onder de aandacht van de lezers te brengen. Want dit bezoek -hoe onver schillig het ons ook gelaten mag hebben was toch een uitdagende gebeurtenis van de eerste rang. Men heeft kennis gemaakt met een fenomeen, de kunstenaar Balan chine, die om eeuwig jong te blijven het pact van Faustus sloot en zijn ziel heeft ingeruild voor een fabelachtig vermogen tot het bedenken van steeds nieuwe moge lijkheden. DAVID KONING. De directeur-generaal van het Loods wezen heeft bepaald, dat het bij de Haar lemse Scheepsbouw Maatschappij te Haar lem in aanbouw zijnde betonningsvaartuig de naam „Zaandam" zal ontvangen. De „Zaandam", een zeegaande tonnen- legger, m bestemd voor het gebruik in de zeegaten. De kiel werd gelegd in Novem ber 1951, men verwacht de tewaterlating tegen het eind van Augustus van dit jaar. Het schip is 39.2 m. lang, 7.5 m. breed en heeft een standaard waterverplaatsing van 250 ton. Diepgang: 2.5 m. De voortstuwing wordt geleverd door een Werkspoor-diesel-installatie van 430 pk. bij 375 omwentelingen, die het schip een snelheid geeft van ongeveer 12 mijl. De „Zaandam" is voorzien van extra ver blijven voor een voltallige lichtschip-be manning, aangezien zij ook dienst doet bij het aflossen van bemanningen van licht schepen. Zij is de eerste van een serie van deze schepen en zal worden gestationneerd te Den Helder. De „Zaandam" wordt uitgerust met 10- tons laadgerei en ballasttanks met het oog op de zware en hoog gestuwde lading. Volgeladen en met gevulde ballasttanks heeft het schip een maximum-waterver plaatsing van 410 ton. HAARLEM, 4 Juli 1952 BEVALLEN van een dochter: 2 Juli, C. Man in 't Veld—Bakker; 3 Juli, E. C. H. M. Janssen—Schaapveld; J. H. van Beek—Prin sen; D. C. van EldikVisser; 4 Juli, S. J. S. KrusemanDezentje, 2 d. OVERLEDEN: 1 Juli, M. K. Rietdijk, 49 j„ Hazepaterslaan; 2 Juli, W. P. Hos, 85 j., Oost- Indiëstraat; L. A. Vosse. 78 j., Maerten van Heemskerkstraat: 3 Juli, Th. H. Pijnakker, 61 j„ Zijlweg; G. LampeGoemans, 85 j., Gierstraat; F. W. BosGepken, 57 j., Bake- nessergracht. Ongeveer 9000 personen hebben Vrijdag de tentoonstelling ..Land uit Zee" bezocht, die te Emmeleroord tijdens het vierdaagse feest ter gelegenheid van het tienjarig be staan van de Noordoostpolder wordt gehou den. Daarmee is het totaal aantal bezoe kers sinds Woensdag tot ongeveer 30.000 gestegen.Velen die in deze dagen de Noord oostpolder bezoeken, maken gebruik van de gelegenheid om excursies door het nieuwe land en naar de Oosterpolder te maken. Te Schokkerhaven aan de Zuidelijke x-ingdijk van de polder arrivei-en dagelijks tiental len autobussen, die passagiers aanvoeren voor de „Lely", die langs de in uitvoering zijnde werken van de Oosterpolder vaart. De dienst Zuiderzeewerken geeft aan boord de nodige toelichting. Vrijdagavond, om half negen heeft de stafmuziek van het regiment infanterie „Johan Willem Friso" een rondgang door Emmeleroord gemaakt en daarna een popu lair concert in de openlucht gegeven. Zaterdagavond wordt de tweede opvoe ring van het openluchtspel „De achtste dag" gegeven, want Donderdagavond moest het wegens het slechte weer worden af gelast. NACHTDIENST APOTHEKEN Firma C. G. Loomeiier en Zn., Barteljoris- straat 11, telefoon 10175. Frans Hals-Apotheek, Frans Halsplein 1, telefoon 11180. Teyler-Apotheek. Tevlerplein 79. tel. 17946. Anotheek 't Gildehuys, Koninginneweg 3, telefoon 12038. ADVERTENTIE ZIJLSTRAAT 83 W o Vijfjarenplan Het bestuur van het N.I.V. heeft voor de jaren 1951 tot en met 1955 een plan opge steld, dat onder meer voorziet in de vol tooiing van de ontwikkeling van de S12 (éénmotorig lesvliegtuig met neuswiel voor de eerste opleiding), de S-13 en de S-14, in de ontwikkeling van een nieuw vlieg tuigtype, welke ontwikkeling in de desbe treffende periode gereed dient te komen, in de aanvang met de voorbereiding van een volgend ontwikkelingsproject in 1953, Ned. Herv. kerk Benoemingen. De heer J. Dorgelo, theol. cand. te Leiden is door de wijkgemeente van de Grote kerk te Rotterdam van Oct. a.s. tot en met Januari '53 benoemd als leervicaris te Rotterdam. Beroepen te Akkexwoude-Murmerwoude, H. J. Smits, cand. te Luttelgeest: te Zwolle, (vac. C. D. van Noppen) L. A. Snijders, pred. in alg. dienst met standplaats Hooghalen. Bedankt voor Ede, L. Trouwborst te Mon ster; voor Hedel, W. Vroegindewey te Bleiswijk. Geref. kerken Bedankt voor Urk (vac. W. Doorenbos) A. G. Kornet te Castricum. Beroepen te Roosendaal, drs. O. Jager, prop. te Delft. Chr. Geref. kerken Bedankt voor Kampen, M. W. Nieuwen- huvze te 's Gravenhage-C. Tweetal te Meppel, P. N. Ribbers, cand. te Apeldoorn en M. Vlietstram, cand. te te Hoogeveen. Geref. gemeenten Tweetal te Kruidingen, D. L. Aangeenbrug te Terneuzen en W. Hage, cand. të 's Graven- hage; te Oostkapelle, W. Hags, cand. te 's Gravenhage en L. Kieboom te Waarden burg. Beroepen te Leerdam, W. Hage, cand. te 's Gravenhage. Bex-oepen te Benthuizen. Box-ssele, Enk huizen en te Meliskerke, W. Hage, cand. te 's Gravenhage. en in het ter hand nemen van de ontwik keling van dit vliegtuigtype in de loop van 1954. In begin 1951 is door het bestuur van het instituut aan Fokker een opdracht ver strekt tot het uitvoeren van een oriënte rende studie met het oog op de eventuele ontwikkeling van een verkeersvliegtuig. Dit geschiedde na uitvoerig overleg met de K.L.M. Een deel van de kosten van deze studie werd door de K.L.M. en Fokker voor haar rekening genomen, waartoe elk een bedi-ag van 70.000.aan het insti tuut ter beschikking stelde. Deze studie is in September 1951 gereed gekomen, daaruit resulteerde het Fokker- ontwerp F-27. Aagtedijk, 3 v. Buenos Aires naar New York. Akkrumdijk, 4 v. Antwerpen te Amsterdam. Andijk, 3 te Havana. Amsteidiep, 3 van Hampton Roads n. Nederl. Aardijk, pass. 3 Key West n. Le Havre. Aldatoi, pass. 3 Casablanca n. Antwerpen. Arendskerk, 3 van R'dam naar Kobe. Averdijk, 4 te Houston. Aagtekerk 5 te Colombo verwacht. Alchiba, pass. 3 Madeira. Almkerk, 4 te Hongkong. Aalsum, 3 van Hamburg naar Bremen. Ampenan, 3 in Groot Bittermeer n. Aden. Amsteidijk, 3 170 m. N.NW. Flores. Anlonia, 4 te Singapore verwacht. Angos, 4 v. Malta te Piraeus verwacht. Abbedijk, 3 300 m. O.ZO. Bermuda- Agamernmon, 3 200 m. O. Flores. Alpherat, 3 650 m. W. F ast net. Amstelland, 3 190 m. W.ZW. Recife. Amste'lpark, 3 400 m. N. Flores. Amsteivaart, 3 6>0 m. N.t.W. Flores. Arnedijk, 3 230 m. ZO. Kp. Race. Arnsteikerk, 5 te Dakar. Aldabi, pass. 4 Gibraltar n. Antwerpen. Aideraimn, 5 R'dam verwaoht. Alnati, 4 dwars Rio de Janeiro. Arnsteikerk, 5 te Dakar. Aaisdiijk, 5 te Antwerpen. Annemkerk, 4 v. Marseille n. Duinkerken- Baarn, 4 te Rotterdam. Bali, 4 te Belawan. Bennekom, 3 v. Cocuimbo n. Callao. Breda, 4 te Curapao verwacht. Britsum, pass. 3 Dover. Barendrecht, 4 370 m. W.t.N. Mindcoy. Bantam, 3 Malta gepass. Bawean, 3 v. Bandjermasin te Priok. Bengkalis, 3 dwars Mindcoy n. Aden. Blij dendijk, 3 600 m. N. A zo ren. Bontekoe, 3 120 m. Z. Poeloe La ut. Blitar, 5 te Homgikonig. Caltex Dtlft, pass. 3 Kp. Passero. Caltex Pernis, pass. Gibraltar. Caltex The Hague, pass. 3 Kp. St. Vincent Caltex Leiden, 3 85 m. W.ZW. Cyprus. Caltex Rupat. 3 v. Falmouth n. Port Said. Caltex Utrecht, pass. 3 Candrook. Celebes, 3 v. Colombo n. Belawari. Ceronla, 3 340 m. Z..O. Bombay. Cistula, 3 320 m. ZW. Bombay. Castor. 3 200 m. W. Crooked eil. Caltex Nederland, pass. 4 Bizerta. Ciavella, 5 v. Fredericia te Rotterdam. Callisto, 4 van Swansea naar Montreal. Dalerdijk, 3 v. San Francisco. Delfshaven. 3 530 m. ZO. Barbados. Drente, 4 Minicoy gepass. Delft, 4 v. Talcahuno n. Valparaiso. Elmina, 4 v. Hamburg naar Amsterdam. Ena, 4 300 m. Z. Kp. Guardafui. Esso Amsterdam, 3 580 m. W. Ouessant. Erinna, 3 v. Taraikan n. Ilo Ilo. Fairsea, 3 van Aden naar Fremantle. Edam, 4 te Antwerpen. Emggano, 4 v. Aden n. Karachi. Fadrsea, pass. 4 Kp. Guard'afui. Farmsum, 6 v. Newport News te R'dam verw. Gaasterkerk, 3 van Colombo n. Fremantle. Gaastei'land, pass. 3 Madeira. Garoet, 3 270 m. Z. Sable eil. Groote Beer, verm. 9 aan de Hoek v. Holland verwacht. Heelsum, 3 Dover gepass. Helicon, 3 640 m. W.ZW. Flores. Haulerwijk, 5 23 u. IJmuiden verw. Helena, 4 v. Cristobal n. Le Havre. Hersilia, 3 v. Fort de France n. Barbados. Hydra, 4 v. Maracaïbo n. Barranquilla. Ilos, 3 v. New York n. Turks eil. Jupiter, 3 v. Izmir naar Bari. Japara (KMP), 3 v. Singapore te Kohsichang. Jagersfontein, 4 v. A'dam s. Z. Afrika. Joh. v. O'idembarnevelt, 5 v. rede Padanig naar Aden. Kieidrecht, pass. 3 Kp. St. Vincent. Karossa, 3 v. Sitooliga n. Padan. Karsik, 4 v. Kohsichang te Soerahaja. Kota Baroe, 3 v. Priok te Semarang. Kota Int en, pass. 4 ten Z. Ceylon. Klipfontein, pass. 5 Ouessant. Kota Gede, 5 van Port Said. Langkoeas, 3 v. Priok n. Cheribon. Lieve Vrouwekerk, pass. 3 Minicoy. Luna, 2 van Algiers n. R'dam. Loenerkerk, 3 te Colombo. Leuvekerk, 3 v. Bahrein naar Koeweit. Lissekerk, pass. 3 Kp. Bengut. Loosdrecht, pass. 3 Dondra Head. Loppersum, pass. 3 Kp. Bon. Lutterkerk, 3 Westpunt Kreta gepass. Leo poldiskerk, 4 te Bahrein. Lek kerke rk, 5 v. Rotterdam n. Antwerpen. Loch Avon, 4 van Rotterdam naar Londen. Manoeran, 3 van Suez n. Djibouti. Mentor, 3 80 m. O.NO. Ouessant. Mitra, pass. 3 Lizard Head. Molenkerk, 3 500 m. N.t.O. St. Helena. Macuba, 3 80 m. ZW. Azoren. Maetsuyeker, 3 Str. Banka gepass. Marisa, 3 Str. Torre gepas.. Mataram, 3 110 m. Z. Kp. Guardafui. Müiderkerk, 4 v. Bei ra te Lo renzo Marques. Myonia, 4 v. Pladju te Singapore verw. Maasland, 4 v. Montevideo. Manoeran, pass. 4 Brothers. Modjokeróo, 4 v. Soerahaja. Maas, 4 van Rotterdam naar Tunis. Markelo, 5 te Rotterdam. Noordam, 3 v. New York naar R'dam. Nestor, 3 440 m. ZO. Barbados. Nieuw Amsterdam, 5 v. New York te R'dam. Nigerstroom, 4 te La Havre. Orion, 3 van Hamburg te Bremen. Oberon, 3 v. Ciudad Trujillo n. Nicaro. Ondina, 4 v. Port Said te Pripolds. Ondina, 3 van Port Said n. Tripolis. Ophir, 5 te Singapore verw. Ovula, 3 v. Rasgharib te Suez. Oranje, pass. 5 Kp. Roca. Overijsel, 6 te Damman verwacht. Phrontis, 3 v. Port Soedan n. Suez. Poelau Laut, 3 170 m. W.ZW. Kreta. Polydorus, 3 150 m. W.t.N. Abaco, Pygmalion, 3 te Carupano. Prins Fred Hendrik, 3 in Str. Mackinac. Prins Fred. Willem, 5 v. Chicago te R'dam. Prins Willem III, pass. 4 Father Point. Ridderkerk, 5 Zanzibar verwacht. Rijnland, 4 v. Amsterdam naar Hamburg. Ruys, 3 v. Kobe n. Hongkong. Reynlersz, 3 v. Makassar n. Soerahaja. Riouw, 3 rede Koewait. Rita, 3 450 m. NW. Cocos eil. Rodas, 3 v. Curasao n. Port au Prince. Roebiah, pass. 3 Jacksonville. Rotula. 3 580 m. W.t.Z. Ouessant. Rijndam, 4 19.30 u. v. Le Havre. Schie, 4 v. Huil te R'dam. Sommelsdljk, 4 v. Houston te Rotterdam. Salland, pass. 3 Fernando Noronha. Sarangan. 3 v. Singapore n. Manilla Stentor, 3 van Madeira n. Barbados. Sarpedcn, 3 v. New York n. Pta Cardon. Scherpend recht, 3 480 m. O.OZ. Barbados. Stad Breda. 3 550 m. W.t.N. Flores. Stad Schiedam, 3 bij Bergen. Stad Vlaardingen, 3 370 m. W. Kp. Clear. Saidja, 3 sog te Muntok. Saroena, 4 van Mirl t.e Singapore. Siberoet, 3 v. Pal em bang r. Singapore- Sinabang, 3 van Penang n. Singapore. Slamat 3 420 m. ZO. Kp. Guardafui. Stad Maastricht, 3 v. Savon a n. Casablanca. Stan vac Pendopo, 4 v. Tj. Uban te Sungeige- rons verwacht. Sunétta, 4 v. Rotterdam naar Heysham. sibaiak. nass. 4 Galapagos eil. stad Arnhem, pass. 4 Finisterre. Talisse. 4 te Soerahaja verwacht. Tamo. 4 v. Antwerpen naar Buenos Aires. T^ires'as, 3 rede Relawan. Tösadane. 4 v. Zanzibar te Momhassa. Tiitialengka. 3 v. Miri n. Hongkong. "Cant-haven TT. 3 180 m. NW. St. Singapore. Tankhaven HI. 3 te Sincanore verwacht. Tcucer. 3 150 m. O. Dond'-ahead. Thedens, 3 v. Donggala 8 Makassar verw. Tabian, 3 190 m. W. Kn. St. Vincent. Themisto. 3 330 m. W.t.N. Fasfnet. T'ba. 3 260 m. Z.t.O. St. Vincent. Tiberius. 3 120 m. NW. Aruba. Tarakan, 4 v. Belawan r.aar Aden. Tfioanas. 5 te Osaka. TawaH. 5 te Dieddah. Van Heutz. 3 310 m. N.t.O. Seychellen, "an Oufhoom. 3 v. Belawan n. Priok. "an Riebeeck. 3 naar Menado. ""■"idam. 4 360 m. O Kn. Race. Weltevreden. 4 v. Manilla te Ho Tlo verw. Waterman, 4 v. Halifax te New York. Waal. 3 v. Belfast t° Amsterdam. •V'oldrecM. 4 v Brisbane te Cairns. wn»m Ru vs. 5 t.e Colombo. 4 v cHdahal te Amsterdam, wetland. 4 v. Amsterdam n. Ruenos Aires. 'T"i. i van rarity naa>- Tanger. Tir-terkru's 4 ISO m. W.t.N. Scillv's. Zeeland (KRT.). 4 v. Cheribon te Semarang. Srhep°n met nassaglers, emtgrerenden en repatriërenrlen Aldabi, 8 te Antwernen verwacht. Aihena, verm. 10 v. Ruenos Aires n. R'dam. Alnati. 7 te Rio do Janeiro verwacht. Qojraire. 8 Georgetown verwacht. nndrnnD. 11 te Anlwprn°n verwacht, cottira, verm. 11 van A'da.m n. Georgetown. is te Prems"'tlo verwacht. OrAotn TSear. 7 Aim. neHar-rtern verwacht. va,'m7 v. IVTahaecar n R'tfajTl. Teb v. nidepbamevo't te Aden verw. Meiiv. verm, ri v. B'dam n. Svdney. Nieuw Amsterdam. 5 v. New York te R'dam verfr. 11 v. R'dam n. New York via Le Havre en Southampton. Noordam. 12 Rotterdam verwacht. Orante. 9 te Port Said verwacht. Oranipsiad. 6 Cris'nbal verwacht. piVvftiarn. v. New Vork te R'd'am verwacht, qibaiak. 15 te Papeete verwacht. Romarsatchlra. in te Soerahnta verw. vertr. 11 van Soerahaia na.fr Amsterdam. Peen dam. 8 New York verwacht Waterman, vertr. 6 v. New York naar R dam. Westerdam. vertr. 5 v. R'dam naar New York. Willem Ruys, vertr. .6 v. Colombo n. Port Said Willemstad, vertr. 10 v. Adam n. Cristobal, ninginrichting Ergens aan de Adriatische kust" neemt maarschalk Tito van Joegoslavië enige dagen rust. We zien hem hier aan het stuurrad van zijn motorboot. (Van onze Amerikaanse correspo7ident) LAS VEGAS, begin Juli. Daar staan ze dan, de mannen en de vrouwen, ieder achter hun machine, de mond tot een spleet samengeknepen, de ogen fel turend, de rechterhand slag op slag rukkend aan dezelfde handle. Het hele etmaal blijft deze „fabriek", die fel verlicht is door neonlampen, doorvaren. Neen, het is niet een of andere moderne industrie, waar arbei ders en arbeidsters, uren ach tereen, een geestdodende han deling verrichten, het is hoe vreemd het moge klinken een oord, waar duizenden en duizenden heenkomen om zich te „vermaken". Maar men ziet het hun niet erg aan, dat ze plezier hebben. Ze zien er meer naar uit, dat ze die machines staan te bevechten. In de lin kerhand houden ze wat stui vers, dubbeltjes of kwartjes en telkens gooien ze een van die munten in een spleet van de machine. Met de rechterhand geven ze daarop een verbeten ruk aan een handle. Dan gromt en ratelt de machine even en meestal stopt zij daarna zon der meer. Maar nu en dan hoort ge een exlra-rinkelge- luid. Dan rollen er 3 of 7 of soms wel 18 munten in een bakje onderaan. Dat betekent winst. De machines zijn name lijk gok-machines en de plaats waar ze staan heet Las Vegas, een van Nevada's grote speel- centra. Hotels voor 130 procent vol Dagelijks zijn er ongeveer 12.000 toeristen in Las Vegas en sommige hotels zijn voor 130 procent bezet. Dat lijkt wellicht vreemd, maar men kan ook dagslaper zijn in deze stad. 'sNachts kunt ge dan uw tocht voortzetten door de woestijn, waar het dan koel is, of ge kunt doorgokken in de speelzalen, die altijd open blijven en waar het eveneens koel is. In het bed van de dag slaper komt dan een andere toerist, de nachtslaper. In 1910 had Las Vegas 800 in woners. thans heeft het er bij na 34.000, meer dan veertig zo veel in een goed veertig jaar. En Las Vegas is welvarend: een auto op elke twee inwo ners, grijsaards en kinderen inbegrepen. Die rijkdom danken de inwo ners van Las Vegas voor een belangrijk deel aan de gok- machines en roulettes. Niet dat ze zelf meedoen met het spe len; ze zijn wel wijzer. Maar al die spelende toeristen bréngen heel wat in het laadje, zo veel zelfs, dat de grote en tamelijk elegante hotels het zich ver oorloven kimnen de spelers gratis drank te serveren en dat de spelers voor het kleine prijsje van een dollar de ge hele nacht net zo veel ktinnen eten van een voortreffelijk koud buffet,, als ze willen. In de speelzalen van hotels als ..Flamingo" en ..The desert inn" gaat het vrij elegant toe. De meeste mannen hebben er een jasje aan en verscheidene vrouwen dranen althans cock tail-jurkjes. In die hotels is de roulette nog tamelijk in ere. Alleen op de achtergrond hoort men umt. machines rammelen. Huwelijk in 1,5 minuten voor 5 dollar Men komt naar Las Vegas om te spelen, maar eveneens om te trouwen of om te scheiden. Ook in dat opzicht is de wet in Nevada namelijk „idot". Die soepelheidmaakt plaatsen als Las Vegas en Reno tot „the biggest little towns in the world", die beide in Nevada liggen, uitermate attractief voor bepaalde toeristen. In vele andere staten is het gokken namelijk verboden en is aan het tmuwen veel meer admi nistratieve rompslomp verbon den. Wanneer uw papieren in orde zijn dan kunt ge in 15 minuten en voor de prijs van 5 dollar) in Las Vegas toestemming krijgen om te trouwen. Dat is goedkoop en veel vlugger dan waar ook. Bovendien kunt ge prompt daarna het huwelijk doen voltrekken. Dag en nacht zijn de vele trouwkapelletjes van Las Vegas geopend. We bezochten een ervan, gelegen achter eën bloemenwinkel. Al lervriendelijkst, maar met de beroepsplechtigheid en be roepsgevoeligheid, die soms be grafenisondernemers ook over zich hebben, liet de eigenares van de bloemenzaak ons haar kapel zien: een langwerpige kamer met vier kerkbanken, een altaar en namaak gothische vensters. Een lamp achter het roosvenster boven het altaar imiteerde binnéhvallende zon neschijn. Zeven dominees van zeven ver schillende richtingen zijn dag en nacht disponibel, wanneer zich huwelijkscandidaten mel den. Onze brave bloemen-me- vrouw oefende zelf nog enige censuur uit: oude mannen met jonge meisjes liet ze niet toe in haar kapel te trouwen, en een bruidspaar, dat naar alco hol geurde, kreeg evenmin een kans. Wie echter deze censuur passeerde, kreeg gedurende de hele dienst orgelmuziek op de achtergrond. Die achter grond zo zagen we door een kier van de deur was een keukentje, waar een prachtige gramofoon stond. Bovendien werd de hele dienst vastgelegd op een naar de bloemen vrouw zeide „onvernietig bare gr amof nonplaat". Zou daardoor het ja-woord, een extra permanente kracht krij- ken? Gebruik van de kapel, plus de dominee, plus de gra- mofoonplaat: 10 dollar. Dat is te geef! Scheid-en gaat echter niet zo gauw en zo goedkoop. Wie scheiden wil moet eerst zes weken in Las Vegas wonen en daar iedere dag door een ge tuige worden gezien. Dat is kort in vergelijking tot de tijd, die vereist wordt in andere staten, maar de scheidingscan- didaten brengen toch ook heel wat in. Zulk een „vacantie' van zes weken kan heel genoe- gelijk zijn in dit wonderlijke oord: het regent er vrijwel nooit, men kan er uitstekend zwemmen en 's winters kan men op de bergen vlakbij skiën. Boulogne: geen gok, maar berekening Water om te zwemmen? Elec- triciteit voor een ski-lift? Al les dank zij de Boulder Dam, die slechts 45 km. van Las Ve gas verwijderd is. Het water van de Colorado-rivier wordt tegengehouden door een dam, die 240 m. hoog is en aan de basis 220 m. dik. Dat giganti sche werk is in 1931 begonnen en in 1936 voltooid. Lang niet alleen ten bate van Las Vegas overigens: Jaren en jaren lang hadden de boeren in Zuid- West-Arizona en in de Impe rial Valley van Californië te vergeefs geprobeerd om te profiteren van het water van de Colorado. Zeker, men tapte wel water af, maar de rivier nam wraak: voorjaarsoverstro mingen spoelden vaak veel ge was van de akkers weg en 's zomers was de rivier zo droog, dat de rest van het te velde staande dikwijls ver schroeide. Waterregulering, irrigatie en opwekking van electriciteit, dat is het wat de Boulder Dam beoogde en wat inderdaad tot stand, gekomen is. De Imperial Valley vroeger voor een deel woestijn is thans fantastisch vruchtbaar. De groenten en het fruit in dit deel van Amerika zijn voortreffelijk en. vers. Eindelijk eens geen blikjes! Dank zij de Boulder Dam kon men, vlak bij de grens van Mexico, het All American Ca nal graven. Water, dwars door de woestijn! Met dat water be oogt men thans nog meer woes tijn tot bloei te brengen: grote gebieden bij Yuma en Gila, ten Zuid-Oosten van de Imperial Valley.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1952 | | pagina 16