Binnen een paar weken begint de
export-drukte in het bollenvak
Burgemeester: Oordeel van Kamer
commissie heeft veel goedgemaakt
In de Vleeshal keren de dagen
van Hildebrand terug
VRIJDAG 18 JULI 1952
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
7
ZAAK-MENTEN IN RT.QEMENDAALSE RAAD
Beslissing omtrent „boventallige leerkrachten" opgeschort
Openluchtuitvoering
van V.O.L.O.
Vier giraffen van Blijdorp
plotseling gestorven
Vakbond legde zaak aan
verkeersinspectie voor
Spaarsaldo's in Juni
weer gestegen
Herinneringen aan geboortegrond
van een Hollands meesterwerk
Eerste verkenningen voorbij
Deliberalisatie schept gereserveerde verwachtingen
„Inter Nos" naar
Zwitserland
Ontploffing in wasserij
Burgerlijke Stand
van Haarlem
In de zitting van de Bloemendaalse ge
meenteraad heeft Donderdagmiddag de
voorzitter, jhr. mr. C. J. A. den Tex, een
verklaring afgelegd betreffende de be
schuldigingen die enige tijd geleden in de
interpellatie-Reyers in de Tweede Kamer
zijn geuit tegen de Bloemendaalse politie,
naar aanleiding van de zaaK-Menten, en
de uitslag van het onderzoek van een
Kamercommissie. Hem was naar hij zeide
eerder gevraagd of hij een verklaring om
trent deze zware beschuldigingen wilde
uitbrengen, hetgeen hij echter niet wilde
doen omdat hij alleen kon argumenteren
uit het grote vertrouwen, dat hij in de
betrokken politie-ambtenaren heeft.
„Het leek mij beter", zo zei hij, „het
oordeel van de regering en van de Staten-
Generaal af te wachten. Zeker voor ons,
die diep verontwaardigd waren, maalden
de molens van het gouvernement zeer
langzaam, maar wij hebben thans dan ook
het voordeel dat zij uitermate fijn hebben
gemalen.
De Kamercommissie betitelt de beschul
digingen tegen de Bloemendaalse politie
als onbewezen verdachtmakingen. Boven
dien is het antwoord van de minister van
Justitie aan de interpellant zo vernieti
gend geweest, dat het veel verontwaardi
ging heeft gestild. Er blijft echter een ge
voel van onbehaaglijkheid bij hen, die zo
als ik in het interpellatierecht een scherp
wapen zien tegen willekeur en machts-
overschrijding. Dit wapen gehanteerd te
zien op de roekeloze wijze waarop dit
door de heer Reyers is gedaan, wekt een
grote bezorgdheid. Ook het scherpste wa
pen kan in onervaren handen worden bot-
geslagen.
Wat de politie-ambtenaren zelf betreft,
kan ik niet zeggen hoe diep de wonden
zijn, die hier geslagen zijn. Ieder, die enig
gezag uitoefent en daardoor soms voor
anderen onaangename maatregelen moet
nemen, weet, dat hem dit vergolden kan
worden in bittere critiek, zelfs in ver
dachtmakingen. Dit is een prijs die hij
heeft te betalen, en de politie is dit van de
zijde van haar natuurlijke tegenstanders
dan ook gewend. Maar wanneer deze aan
vallen komen van iemand, die op een hoge
plaats is gesteld, dan treffen zij diep. Het
oordeel van de Kamercommissie heeft dan
ook veel goedgemaakt maar wat wij
het gemeentebestuur kunnen doen, is
ons vertrouwen in deze beide dienaren van
de gemeente uit te spreken.
Wat de inspecteur betreft, enkelen van
u hebben hem in de tijd van het verzet
leren waarderen. Ik ken hem nu gedurende
zeven jaar en stel een groot vertrouwen in
zijn eerlijkheid en plichtsbesef. De adju
dant ken ik nu eenentwintig jaar lang. Ik
heb hem zien groeien van een goed agent
tot een uitstekende politie-officier. Zijn
uitnemende karaktereigenschappen zoals
zijn onkreukbaarheid en strenge rechtscha
penheid stonden voor mij onaantastbaar
vast. Het resultaat van het onderzoek door
de Kamercommissie verwondert mij dan
ook niet, maar verheugt mij voor hen".
„Tenslotte mr. Rohling", hierbij richtte
de spreker zich tot de wethouder van On
derwijs, mr. F. P. Th. Rohling, die des
tijds de zaak-Menten als raadsheer-com
missaris te behandelen kreeg „wij heb
ben het afdoende antwoord van de minis
ter van Onderwijs aan de interpellant ge
lezen. Maar wij hadden dit antwoord niet
nodig, ons vertrouwen in u was verzekerd.
Thans delen wij van harte in uw voldoe
ning."
De verklaring werd door de raad met
een luid applaus ontvangen.
Dalend duinwater
Het voorstel om de gemeentelijke wa
terwinning te verbeteren en uit te breiden
door zeven nieuwe putten met onderwater
pompen aan te brengen, hetgeen in totaal
op f 144.000 komt te staan, deed ir. Ti-
rion (WD) de aandacht vestigen op het
steeds klemmender wordend duinwater-
vraagstuk, dat wel wordt geïllustreerd in
de mededeling van B. en W. in het prae-
advies, dat het duinwater in één jaar tijd
ongeveer 25 centimeter was gedaald. Hij
drong er op aan, het probleem op bredere
basis te bezien.
Ir. D e V a s s y (P. v. d. A.) vroeg of"
er voor de oplossing van het probleem ook
overleg met het P.W.N. is geweest. Hij
vreesde dat dit slechts een oplossing voor
een zeer beperkte tijd zou zijn en infor
meerde naar de mogelijkheid voor de ge
meente om zich met het oog op de voor
zieningen, die tegen de uitdroging van de
duinen worden getroffen, bij de combina
tie van de gemeente Amsterdam en de
Provincie aan te sluiten.
In zijn antwoord zei de voorzitter, dat
de periode, waarin de watervoorziening
door deze verbetering wordt verzekerd,
niet kort is maar op dertig jaar is geschat.
Men denkt wel eens, dat Haarlem voor
Bloemendaal het meeste water aan de dui
nen onttrekt maar er zijn ook andere ver
vaarlijke mede-afnemers, zoals de indus
trieën in Velsen waarvan de bronnen
steeds verder naar het Zuiden komen. Mr.
Den Tex zei ir. De Vassy toe diens vraag
met betrekking tot de samenwerking bij
de bevloeiïngsplannen in gesloten zitting
te willen beantwoorden.
Stormpje over VVD-voorstel
Nadat de raad twee voorstellen betref
fende de normalisering van de Militaire-
weg had aanvaard, uit een voordracht van
drie mej. T. J. M. de Roos uit Amsterdam
had benoemd tot onderwijzeres aan de
Graaf Florisschool in Vogelenzang en de
heer R. Band tot vaste onderwijzer aan
de Vondelschool in Aerdenhout, kwam een
voorstel van de WD-fractie aan de orde
om nog vóór de aanvang van het nieuwe
leerjaar een boventallige onderwijzer te
benoemen aan elk der daarvoor in aan
merking komende openbare lagere scho
len. Ofschoon de gehele raad 't er over eens
bleek dat het voorstel om prae-advies in
handen van B. en W. zou worden gesteld,
alvorens hij zich er over zou uitspreken
gaf het toch aanleiding tot enige deining.
Nadat was toegelicht door mevrouw
Fahrenf ort-Meuff els (WD) ging
mr. Vliegen (P. v. d. A.) een toornig
betoog houden, dat niet tegen het voorstel
op zich zelf was gericht maar tegen het
feit dat het nu werd ingediend, ofschoon
de WD zich in de vorige zitting nog af
zijdig hield toen dezelfde kwestie aan de
orde was. Hij noemde deze ommezwaai
„weinig e'egant" en vond dat de VVD een
subjectieve waardering van 't politieke fat
soen had getoond „door het initiatief van
een andere fractie op deze wijze over te
nemen".
Nadat mej. Nol te (KVP) de aandacht
had gevestigd op het onderwijzerstekort
aan de bijzondere scholen en de heer Van
Holten (WD) had getracht uit te leg
gen. waarom dit voorstel van zijn fractie
zo laat kwam, leverde mr. De Jong Schou
wenburg een vermakelijk commentaar op
de aantijgingen van mr. Vliegen tegen de
toelichting van mevrouw Fahrenfort. Hij
onderhield de heer Vliegen er over, dat
deze veeleer verheugd moest zijn, dat nu
ook de WD het gevoelen van de raad ten
opzichte van de leerkrachten-kwestie is
gaan delen.
Wethouder Rohling zei tenslotte over
deze zaak, dat indien er inderdaad toe be
sloten wordt om een aantal boventallige
leerkrachten te benoemen, deze benoemin
gen toch niet vóór November kunnen zijn
geschied.
Tegen een voorgestelde wijziging ln de
Politieverordening, waardoor hoteliers ver
plicht worden om een „nachtlijst" (met de
namen van de personen, die zij herbergen)
voor één uur 's nachts aan de politie te
verstrekken werden bezwaren geuit door
mr. Wildt Meyboom en mr. Vlie
gen (P. v. d. A.), die het hótelbedrijf
hierdoor te veel belast achtten.
Na de toelichting werd het voorstel zon
der stemming aangenomen met aanteke
ning van het „tegen" van mr. Wildt Mey
boom.
Doordat de gymnastiekvereniging VOLO
om diverse redenen niet kon deelnemen
aan de Haarlemse Sportweek gaf zij gis
terenavond op de speelplaats van de J. P.
Coenschool aan de Gijsbrecht van Aemstel-
straat in Haarlem-Noord een openlucht
demonstratie, die werd voorafgegaan door
een korte optocht door het Vondelkwartier
achter het tambours-corps van die naam.
Mede door deze optocht was er voor deze
demonstratie een zeer behoorlijke belang
stelling en hebben de aanwezigen met veel
interesse gekeken naar een uit 13 num
mers bestaand programma, dat geopend'
werd met nabootsingsoefeningen van de
kleuters-meisjes. De kleuters-jongens had
den oefeningen op banken, die zeer goed
verliepen.
Er waren nog meer goede nummers zoals
het brugturnen van de grote meisjes en
van de dames, waarbij vooral de keurige
afwerking opviel; het paardspringen van
de dames aan laagpaard en het tremplin
paardspringen van de jongens en heren en
niet te vergeten de behendigheidsoefenin
gen met banken en bruggen van de jongens.
De paardoefeningen van de grote meisjes
(in hoofdzaak bestaand uit „houdingen")
waren goed; dit kon ook gezegd worden
van de oefeningen aan de banken en even-
wichtsbalk van de jongste.meisjes. De oefe
ningen van jongens "aan een horizontaal
vastgehouden klimpaal konden ons daar
entegen minder bekoren.
De rhythmische oefening van de dames
was niet onaardig, al misten wij bij vele
dames de souplesse in de uitvoering van
de toch niet moeilijke bewegingen.
Bij het ringenzwaaien bleek, dat er on
der de deelnemende meisjes en dames veel
turnsters met aanleg schuilen; nier moet
echter op een demonstratie niét méér wil
len presteren dan waartoe men normaal
in staat is.
Mede doordat men thans in de open
lucht werkte en men zich ten opzichte van
de ruimte anders moest instellen, leidde dit
tot mislukkingen, die afbreuk aan het ge
heel deden.
Diergaarde Blijdorp in Rotterdam heeft
een zeer ernstig verlies geleden. De vier
netgiraffen, die daar kort geleden waren
aangekomen zijn deze week aan een darm
ziekte gestorven. Vermoedelijk hebben be
zoekers ondanks het verbod de dieren ver
keerd voedsel toegestopt. De voorgangers
van deze giraffen zijn enige jaren geleden
eveneens plotseling gestorven.
EXAMEN HOOFDAKTE
Op 17 Juli werden voor het gedeelte A
van het hoofdacte-examen 6 candidaten
geëxamineerd, waarvan er vier zijn afge
wezen. De geslaagden zijn de. heren Fr. L.
van Ray te Amsterdam en E. C. Zuider-
wijk te Haarlem.
Voor deel B zijn 7 candidaten geëxami
neerd en 5 afgewezen. Geslaagd zijn de
heren C. J. den Nijs te Haarlem en Fr. L.
van Ray te Amsterdam.
De NZH-rytijden
Het bestuur van de Nederlandse Vereni
ging van Vervoerspersoneel maakt in het
weekblad van deze vereniging bekend, dat
zij enige keren contact heeft gehad met de
directie van de N.Z.H.V.M. in verband met
de rijtijden van de bussen in Haarlem. Of
schoon het begrip heeft voor de moeilijk
heden, die de opzet van de stadsdienst voor
het bedrijf meebrengt, meent het bestuur
dat het bij dit onderdeel van het bedrijf
niet zover mag gaan, dat de dienst van
het personeel teveel wordt verzwaard.
Naard zijn mening was dit laatste het geval
op de lijnen 3, 4 en 6.
De directie heeft getracht aan deze be
zwaren tegemoet te komen door op de
lijnen 3 en 4 gedurende een deel van de
dag een bus bij te zetten. Lijn 6 wordt
echter niet veranderd en daarin vond het
bestuur van de Vereniging van Vervoers
personeel aanleiding, deze kwestie aan
de Rijksverkeersinspectie voor te leggen.
Gedurende de maand Juni is bij de
spaarbanken in Nederland ingelegd f 71.24
millioen en terugbetaald f 67.53 millioen,
hetgeen dus een besparing betekent van
f 3.71 millioen. Deze besparing is ontstaan
door een overschot bij alle spaarinstel-
lingen. De Rijkspostspaarbank boekte na
melijk een overschot van f 500.000, het
overige is bespaard bij de algemene- en
bankspaa rba nk en
Gedurende het eerste halfjaar 1952 wa
ren inleg en terugbetaling in Nederland
achtereenvolgens f 464.34 millioen en
f 439.66 millioen, hetgeen een overschot
van f 24.68 millioen betekent. In dit over
schot heeft de Rijkspostspaarbank nog niet
bijgedragen, daar bij deze instelling in de
maanden Januari en Juni een bedrag van
f 2.54 millioen ontspaard is.
Het spaarbedrag bij de algemene- en
bankspaarbanken in deze periode heeft dus
f 27.22 millioen bedragen. Ten opzichte van
1951 betekenen deze cijfers een behoor
lijke vooruitgang, daar in de eerste helft
van vorig jaar f 140.82 millioen ontspaard
is. Inleg en terugbetaling bedroegen toen
achtereenvolgens f 354.88 millioen en
f 495.70 millioen.
„Het is een vrolijk, geestig en kranig
boek en wat het voornaamste is: zo
karakteristiek Hollands!" Dit schreef de
schilder Jozef Israëls in 1909 aan de uit
geverij de erven F. Bohn te Haarlem als
zijn mening over de „Camera Obscura"
van Hildebrand (pseudoniem voor Nico-
laas Beets). Men vindt dit briefje in' een
der virtrines van de thans ruimschoots
verlichte bovenzaal van de Haarlemse
Vleeshal, waar vanavond een grote ten
toonstelling geopend wordt, die gewijd is
aan dit oer-Hollandse meesterwerk, aan de
tijd waarin het ontstond en zich afspeelt,
aan de predikant-schrijver ervan en aan
het door prof. J. Bronner voor de Haar-
(Van onze correspondent in de
Bollenstreek)
De eerste verkenningen in de bloembol-
lenhandel zijn weer achter de rug. Donder
dag hield het Hollands Bloembollenkwekei-s
Genootschap de eerste „droge" veiling van
bloembollen en Dinsdagmorgen begon Hol
lands Bloembollenhuis beter bekend onder
het telegramadres „Hobaho" het seizoen.
Hoewel er op deze eerste veilingen slechts
een paar honderd manden bloembollen
worden aangeboden is de belangstelling
altijd overweldigend. De reden hiervan is
dat ieder wel eens wil zien wat de andere
exporteurs willen betalen voor verschil
lende variëteiten. Aan de hand hiervan
wordt dan een soort van inkoop-politiek
vastgesteld.
Speciaal dit jaar wist men niet best
waaraan men zich te houden had door het
wisselvallige weer.
Op het ogenblik is er al heel wat gerooid
en men is van mening, dat de oogst goed is.
Waarschijnlijk iets minder dan verleden
jaar doch dat is niet ernstig. Natuurlijk
zijn er plaatselijke verschillen in opbrengst,
en ook in kwaliteit.
Door de verschillen in temperatuur en
vochtigheid is de groei van de bollen wel
eens met horten en stoten gegaan, waar
door zogenaamde groeischeuren zijn ont
staan. Zijn die groeischeuren in de tulpen
erg dan vallen de mooie bruine huidjes ge
makkelijk af en zo'n bol wordt door de
Plantenziektenkundige Dienst voor export
afgekeurd. Voor zover thans kan worden
beoordeeld valt dit euvel mee.
Constante oogst
Met dat al blijkt ieder jaar duidelijker
dat de kwekers de teelt zo goed in handen
hebben en dat er, heel bijzondere gevallen
daargelaten van een constante oogst kan
worden gesproken. Volkomen misoogsten
zoals die vroeger wel eens v.oorkwamen
zijn er thans niet meer.
Op de eerste veilingen is echter wel dui
delijk gebleken dat de gouden jaren voor
de kwekers goeddeels achter de rug zijn.
Sinds 1949 ontstond er door allerlei oor
zaken, waaronder een toenemende libera
lisatie en dus ook een toenemende export,
een tekort aan bloembollen. Waar tekor-
Het Wilsonsplein krijgt een andere bestemming. Sterke lieden van Openbare Werken
braken gisteren het randje van het verharde plein open en schepten een diepe geul.
De vijfjarige Thea van der Wart werd er zo enthousiast door, dat ook zij haar schepje
pakte en ijverig mee ging helpen. En daarmee was de officiële eerste spade in de
grond gestoken voor de nieuwe speeltuin „Centrum". De tuin wordt aangelegd ten
behoeve van het Verbond van Haarlemse Speeltuinverenigingen, om later overgedragen
te worden aan de speeltuinvereniging „Centrum". Veel toestellen komen er nu nog
niet in, want die zijn nog in de maak. Maar over een week of vier kunnen de kinderen
uit deze volkrijke buurt toch wel al naar hartelust ravotten in de zandbak. Want die
is dan al klaar.
ten zijn of worden gevreesd stijgen de
prijzen. Ook hier was dit het geval. Soms
werden bepaalde variëteiten van tulpen
voor twee dubbeltjes en meer per stuk ge
kocht! Met de hyacinten was het helemaal
bar, daarvan liep de prijs zelfs op tot zes
tig, zeventig cent per bol. De narcissen
volgden deze lijn. Erg veel winst konden
de exporteurs niet tellen, doch de kweker
zag zijn vele magere jaren vergoed.
Dit jaar is het anders. De oogst van alle
gewassen is goed, er is overal meer van
opgezet en de export zal zeer waarschijnlijk
onder invloed van de deliberalisatie terug
lopen. Er is tenminste niemand in het ge
hele bollenvak die verwacht, dat het respec
tabele cijfer van verleden jaar, 134 mil
lioen gulden, dit jaar weer zal worden be
reikt.
Wat verleden jaar alleen slechte partijen
overkwam was op de eerste veilingen ai te
zien. Er waren al narcissen, die de vastge
stelde minimum-prijs niet haalden en dus
werden opgehouden. Dergelijke partijën
worden nog een paar keer aangeboden. I?
er dan geen koper voor, dan verhuizen ze
in het surplus en dat is voor de kweker
meestal geen weelde.
Voortdurende studie
Daartegenover staan weer soorten of va
riëteiten, die sterk gevraagd worden en dus
een goede prijs zullen gaan opbrengen.
Welke dat zijn weet men nog niet. Het
hangt er allemaal vanaf, wat de exporteurs
in het buitenland hebben verkocht. Begrij
pelijk is dat men tracht die variëteiten, die
verleden jaar het goedkoopst waren, nu in
het buitenland zoveel mogelijk te verkopen.
Daar is het meest aan te verdienen. Maar
niemand weet daar thans iets van en er
wordt dus voortdurend gestudeerd op de
prijzen, opdat men op het juiste ogenblik
inkoopt. Dat dat dikwijls mislukt valt te
begrijpen.
Uit dit alles blijkt wel, dat de kwaliteit
van de bollen niet bijzonder veel invloed
op de prijzen heeft. Partijen, die er mooi
uitzien brengen wel eens iets meer op, of
schoon dat geen regel is. Logisch is natuur
lijk wel, dat ieder exporteur een goede
partij vrij scherp staat, omdat hij er dan
weinig aan uit te zoeken heeft, wat hem
natuurlijk geld spaart.
Het bloembollenvak is een vak van
tegenstellingen. Ziet men de belangstelling
voor de veilingen dan zou men denken, dat
de kopers graag op de veilingen kopen.
Hoewel hieraan voordelen zijn verbonden
(men kan onder meer dezelfde dag dat men
de bollen koopt, de hele zending al .in huis
hebben) ziet de koper er toch ook nadelen
in. De prijzen voor zo goed als alle varië
teiten zijn dan bekend. Drie vakbladen,
waaronder twee die door veilingen worden
uitgegeven zorgen er wel voor dat de kwe
ker tot in de finesses op de hoogte is van
de stand van de markt. Erg veel kans op
het werkelijke handelen met het zo span
nende loven en bieden is er dus niet meer.
Gaat de koper te laag naar de zin van de
kweker dan zegt deze al gauw ze naar de
veiling te sturen.
Toen er nog geen veilingen waren was er
nog wel eens een voordeeltje te behalen
zeggen de kopers. De verkopers, dus de
kwekers, redeneren uit een andere ge
zichtshoek. Indien de export om de een of
andere reden niet aan haar verplichtingen
zou kunnen voldoen dan wordt het risico
over alle aanvoerders aan de veilingen
verdeeld. Hier komt het dus niet meer voor,
dat met een grote zaak bijvoorbeeld een
aantal kwekers in de val wordt gesleept
Deze spreiding van het risico is een van de
factoren, die het veilingwezen zo tot bloei
heeft gebracht.
Nog een of twee weken en de razernij
van de bloembollenexport breekt weer los.
Tonnenzware vrachtwagens denderen dan
uit Noord- en Zuidholland naar de streek
tussen Haarlem en Leiden, volgeladen met
bollen. Een groot gedeelte gaat eerst naar
de veilingen waar in het volle seizoen dui
zenden manden klaar staan om te worden
gekocht, naar de exporteur te worden ge
bracht en dan in kisten de reis naar het
buitenland te ondernemen.
Een kijkje in een Hollands binnenhuis
anno 1839, het jaar waarin de Camera
Obscura" verscheen, op de tentoonstelling
in de Vleeshal.
lemmer Hout vervaardigde monument. Men
vindt er ook een briefje van wijlen Konin
gin Emma uit hetzelfde jaar, waarin deze
verklaart haar kennis van de Nederlandse
taal voor een groot gedeelte aan de Camera
te danken te hebben.
Langzame groei
In deze bovenzaal zijn onder meer alle
edities van het boek van Hildebrand bij
eengebracht, benevens een kasboekje met
afrekeningen van de eerste drukken. Men
leert daaruit dat de populariteit slechts
langzaam is gekomen. De eerste oplage
telde 500, de tweede die twee jaar later
kwam 1200 exemplaren, met welk aan
tal men nota bene tien jaar toekon. In
twaalf jaar tijds werden er dus nqg geen
tweeduizend stuks verkocht. Maar men
moet niet vergeten, dat men in die tijd
doorgaans met nieuwe uitgaven kennis
maakte door middel van het leeskabinet.
Van de 51 edities, die er tot dusver zijn
verschenen, heeft Beets die in 1903 ge
storven is er nog 21 beleefd. In 1953
verjaart het boek, hetgeen wil zeggen dat
de auteursrechten érop komen te verval
len. Het mag als een unicum in de Euro
pese letteren worden beschouwd, dat dit
feit zich pas meer dan een eeuw na de eer
ste verschijning voordoet en het is alleen
mogelijk doordat men hier te doen heeft
met een jeugdwerk van een in hoge ouder
dom overleden schrijver.
Enkele vitrines ziju gevuld met over
drukken, bewerkingen! voor schoolgebruik
of toneel) en vertalingen. Als curiositeit
wijzen wij hier op een Italiaanse editie, ge
titeld „La famiglia Kegge, romanzo di
Nicola Beets" en voorzien van eën omslag
tekening, die gelijkèhis vertdbnt met een
moderne Amerikaanse zakroman, gelet al
thans op het „realistische" van het daarop
afgebeelde tafereel van een verleidings
poging door de „charmante" Van der Hoo-
gen.... Ook zijn er handschriften van
Beets en zeldzame drukken van andere
werken, ook gedichten, uit zijn jonge jaren,
benevens het dagboek uit zijn studenten
tijd.
Mode en meubelen
Bij graafwerkzaamheden te Heldendorp
bij Venray, op een plaats, waar de van 1400
daterende kerk was afgebroken en de fun
dering van de toren van een nieuwe kerk
werd gelegd stootte men na anderhalve
meter graven op een put, die ongeveer zes
meter diep is. De put is geheel van eiken
hout. Een ronde platte steen, vermoedelijk
vroeger als sluitsteen gebruikt, lag op de
bodem. Een deskundige van monumenten
zorg schatte de put ongeveer duizend jaar
oud. Daar de plannen voor de toren reeds
vaststonden, zal de put onder een laag beton
verdwijnen.
Aan landsminister Lampe van de Ne
derlandse Antillen is op zijn verzoek ontslag
verleend. Premier mr. dr. M. F. da Costa
Gomez beheert de portefeuille van Justitie
thans ad interim. Minister Lampe vroeg op 4
Juli ontslag uit zijn functie, omdat zijn partij,
de Arubaanse Volkspartij, het niet eens was
met zijn beleid inzake de veroordeling van
de lpider van deze partij, de heer Henny
Eman, tot een week hechtenis wegens be
lediging.
De Aannemlng-MU. „De Kondor" N.V.
heeft ter gelegenheid van haar 40-jarig be
staan bij een bank een rekening geopend ten
bate van het Nederlands Sanatorium te
Davos. Vele relaties van het bedrijf hebben
bij dit jubileum, in plaats van bloemen of
geschenken te geven een bedrag op deze
rekening gestort. Als resultaat hiervan kon
ruim f7220 aan het Nederlandse Sanatorium
worden afgedragen.
Gerrit de Stotteraar, de 32-jarige Am
sterdamse in- en uitbreker, is op het dak van
een woning in de Commelinstraat te Amster
dam gearresteerd. Hij was de woning bin
nengegaan om te zien of er iets van zijn
gading te vinden was. De bewoner bleek
echter thuis en Gerrit vluchtte toen het dak
op. In het begin van dit jaar was Gerrit
voorwaardelijk in vrijheid gesteld.
Wegens poging to oplichting van een
verzekeringsmaatschappij voor een bedrag
van f54.000. heeft de Amsterdamse recht
bank de 40-jarige koopman F. R. uit Amster
dam en de 45-jarige procuratiehouder F. W.
de P. uit Hilversum veroordeeld tot een jaar
en zes maanden gevangenisstraf. R. had be
kend juwelen aan De P. in bewaring te heb
ben gegeven, maar aan de assurantiemaat
schappij te hebben verklaard dat hij de
sieraden verloren had.
De Eindhovense gemeenteraad heeft be
sloten een crediet van 50.000 gulden te ver
lenen tot voorbereiding van een program
van eisen voor de stichting van een Stads
schouwburg en het verstrekken van een
meervoudige opdracht aan een zestal archi
tecten. Dit besluit werd genomen in verband
met de keuze der regering van Eindhoven
voor de vestiging van de tweede technische
Hogeschool. Een der voorzieningen, die de
geschiktheid van Eindhoven voor een in
stelling van hoger onderwijs kunnen ver
hogen, wordt een moderne schouwburg-
accomodatie geacht.
Het honderdjarig bestaan der Barne-
veldse markten zal van Dinsdag 22 Juli tot
en met Zaterdag 26 Jyli worden gevierd. Het
feestprogramma vermeldt onder meer een
concours-hippique op Woensdag.
In dit najaar worden in de Britse zóne
van West-Duitsland legeroefeningen gehou
den, die de codenaam „Blue Alliance" dra
gen. De verdedigende partij wordt gevormd
door Belgische, Nederlandse en Engelse
legereenheden. Onder bevel vap de opper
bevelhebber van het Britse Rijnleger. gene
raal Sir John Harding. Het Nederlandse
legercorps, gevormd uit de derde divisie,
de staven van de tweede divisie alsmede uit
legercorpsgroepen, wordt gecommandeerd
door luitenant-generaal A. T. C. Opsomer.
De oefening „Blue Alliance" duurt van 15
tot 22 September.
Te Benningbroek in West-Friesland is
een boerderij tengevolge van hooibroei ge
heel uitgebrand. Omdat de hoeve door vier
boerderijen wordt omringd was het gevaar
voor uitbreiding zee^ groot. Slechts met de
grootste moeite slaagde de brandweer uit de
omgeving er in het overslaan van'het vuur
naar een tweede boerderij te voorkomen. De
schade wordt slechts gedeeltelijk door de
verzekering gedekt.
Op voortreffelijke wijze zijn de inrich
ters van de tentoonstelling erin geslaagd
een tijdsbeeld uit de dagen van onze bet
overgrootvaders op te roepen. Vooral de
vele en kleurige modebladen dragen daar
toe bij. Bezienswaardig zijn voorts de litho's
en aquarellen, etsen en tekeningen van
talrijke Haarlemse, Leidse en Utrechtse
plekjes, die als achtergrond van de gebeur
tenissen in de Camera dienst hebben ge
daan. Zo ziet men bij voorbeeld prenten
van de buitensociëteit uit „De familie Sta
stok" en van de koepel uit „Hoe warm het
was en hoe ver". Verder vestigen wij de
aandacht op een grote reeks gekleurde te
keningen van Herman Moerkerk, ontwer
pen voor een Hildebrand-optocht, die in
1939 plaats had moeten hebben ter gele
genheid van het honderdjarig bestaan van
de spoorweg HaarlemAmsterdam.
Dan zijn er nog enige uitstalkasten met
allerhande proeven van illustraties, waar
onder die van Karl Sierig die door Beets
zelve op goede gronden als de beste wer
den beschouwd. En tenslotte, maar zeker
niet in de laatste plaats, moet dan nog de
door de heer H. P. Baard gereconstrueerde
kamer uit de tijd van het ontstaan der „Ca
mera Obscura" worden genoemd, waarin
men duidelijk de verburgerlijking van de
zogenaamde Empire-stijl ziet en een grote
overeenkomst met de toen reeds in Duits
land en Oostenrijk in zwang zijnde Bieder
meier-stijl. Karakteristiek zijn ook de
bloemrijke gobelins, de silhouetten van
voorvaderen terzijde van de schoorsteen en
de dweperig-romantische nabootsing van
de Gothische stijl in een pronkkastje. Maar
de voornaamste indruk is er toch een van
kalmte en gemoedelijkheid.
Het monument
In de grote benedenruimte is het Hilde-
brand-monument van prof. J. Bronner
opgesteld, waarover wij reeds zoveel heb
ben geschreven, dat wij er thans kort over
kunnen zijn. Trouwens: de beelden spre
ken voor zichzelf, zoals Mari Andriessen
gisteren tijdens de voorbezichtiging op
merkte. Het monument zal. zodra de daar
voor benodigde gelden bijeen zijn, worden
geplaatst in Den Hout nabij de plaats waar
de doorkijk van het Paviljoen de Span
jaardslaan kruist: de acht figuren op de
evenzovele hoekpunten van de fonteinbak,
met Beets als ironische toeschouwer op
enige afstand, symbolisch voor de distantie
die hij ook in zijn werk betrachtte. Omdat
men veel buitenlanders op deze expositie
verwacht is er een boekje met toelichtingen
in vier talen samengesteld. Godfried Bo-
mans heeft daarin een beschrijving ge
leverd van de uitgebeelde personen met
hun op de voorgrond tredende eigenaardig
heden. Op de tentoonstelling bevinden zich
ook de tekeningen van de toekomstige si
tuatie in Den Hout, waaraan de maker van
het monument ten langen leste zijn goed
keuring heeft kunnen hechten, omdat door
deze opstelling de architectuur van de
groep figuren de grootst mogelijke harmo
nie rpet het omringende natuurschoon ver
toont.
Men late zich deze gelegenheid tot ken
nismaking met een stukje door ©tl door
vaderlands verleden niet ontgaan.
HAARLEM EN OMGEVING
In het Openluchttheater te Bloemendaal
wordt Zondagmiddag een concert gegeven
door de muziekvereniging „Vooruitgang" uit
Haarlem.
Een elftal van de Haarlemse brandweer
heeft gisteravond in Alkmaar gevoetbald
tegen elf collega's uit de Kaasstad en, dank
zij een doelpunt van H. Höck, gewonnen
met 10.
Evenals vorige jaren gaat ook nu een
groep jongens en meisjes van het jeugd
koor Inter Nos voor een reis van twaalf
dagen naar Zwitserland, waar zij de gasten
zullen zijn van de jodelclub Edelweiss in
Thalwil bij Zürich, waar een concert wordt
gegeven. Voorts zullen de kinderen in ver
scheidene sanatoria Nederlandse liederen
ten gehore brengen. Natuurlijk staan er
ook tal van excursies op het programma.
De reis staat onder leiding van de dirigent
Jan Booda en het vertrek is vastgesteld op
Zondagmorgen 20 Juli.
In een wasserij aan de Brouwersvaart
had Donderdagmiddag omstreeks kwart
over vier een ontploffing plaats in een ketel
van een wasmachine. Met een luide knal
sprong een deksel van de ketel weg. Door
de luchtdruk braken enige ruiten in de
zaal waar de wasmachine was opgesteld.
Een bak waarin een hoeveelheid benzine
werd bewaard, vatte vlam. Dit brandje
werd door eigen personeel met enige brand
dekens geblust.
Naar de oorzaak van de ontploffing wordt
een onderzoek ingesteld. Men denkt aan de
mogelijkheid dat in de motor van de ma
chine een vonk is overgesprongen.
HAARLEM, 17 Juli 1952
ONDERTROUWD: 17 Juli, H. van der Noll
en C. M. Lina; J. G. van Baak en M. E. De
Mijttenaere.
GEHUWD: 17 Juli, J. H. van Doorn en A.
D. de Best; J. van der Lijn en A. Th. E. Wil-
deboer; D. van Petegem en J. H. E. van
Koningsbrugge; G. H. Broers en E. M. Ge-
laudie: L. D. Gerlofsma en L. Chr. G. Geest
man; S. P. G. de Droog en A. W. Dubbel
man: J. H. Kloos en M. Vernout.
BEVALLEN van een zoon: 15 Juli, A. M.
Schrama—Baars; 16 Juli, M. M. Kerseboom
Lijnzaat; N. Poort—Schluter; J. M. de
SmitAlsema; J. C. Th. Pollévan Empelen;
W. S. Plakkevan den Broek; 17 Juli, A.
van den NouwlandGroot; H. C. van Dijk—
van den Berg.
BEVALLEN van een dochter: 15 Juli, A.
L. Kamp—Woning; 17 Juli, E. M. H. Vink—
Steffen.
OVERLEDEN: 15 Juli, M. RoosdorpBou-
wens, 62 j„ Rijksstraatweg; Chr. W. Velt-
huijsen—Buijsmann, 67 j„ Marsstraat; J. Fort-
gens, 52 j., Grote Houtstraat; G. J. Block—
Tijken, 68 j.. Pladellastraat; 16 Juli. J. H.
Bossers, 63 j., Indischestraat; L. Visser-
Baas, 84 j.. Burgemeester Sandbergstraat; C.
P. van Doorn, 68 j., Gasthuisvest; J. de Vis
ser, 53 j., Dreef.
