Ziekenfondswezen moet op
korte termijn worden hervormd
m
Luitenant-kolonel Harjono was
wel van plan te getuigen
J
MORRISÏX,
T egen Malan
Onderscheid tussen verplicht- en
vrijwillig verzekerden verwerpelijk
De radio geeft Donderdag
Jongetje verdronken
Emissies Gelderland en
Den Haag overtekend
Vier lezingen over
niet-verschijnen
PANDA EN DE SCHAT VAN HET EENZAME EILAND
Toch ió het zo
Blauw
bloed
2
Dr. Wiardi Beckmanstichting
Cor de Groot geeft
zomerconcert
Heringa Wathrich
Twee verkeersongelukken
met dodelijke afloop
Vader van acht kinderen
verongelukt
Invoer in Juli voor 89%
door uitvoer gedekt
Kostbare kantwerken
naar Haarlem
Examens
De kern van de zaak
Kerkelijk Nieuws
Faillissementen
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1952
ADVERTENTIE
V:"
BakteuprisstRaat 20
r <v - c*
IEL. 13439
KHAKI PANTALONS
Verschenen Is „Volksgezondheid in het
geding", een rapport van de Dr. Wiardi
Beekman Stichting het wetenschappe
lijk bureau van de Partij van de Arbeid
waarin een beschouwing over en voor
stellen tot een hervorming van het zieken
fondswezen worden gegeven. Men acht een
oplossing op korte termijn voor het zieken
fondswezen dringend nodig wegens de
acute en steeds toenemende moeilijkheden.
„Een wettelijke regeling, die verder reikt
dan het toezicht op de ziekenfondsen, is
een gebiedende eis", aldus het rapport.
Omtrent de vorm en de omvang van de
ziekenfondsverzekering wordt in het rap
port voorgesteld: een stelsel van uniforme
verzekering met verplichte premiebetaling
voor: loontrekkenden, zelfstandigen en hen,
die niet (meer) aan het productieproces
deelnemen. De huidige toestand, waarbij
een onderscheid wordt gemaakt tussen
verplichte- en vrijwillig verzekerden en
die in het bijzonder voor de vrijwillige
verzekering zeer onbevredigend is, dient zo
spoedig mogelijk te worden opgeheven. De
verzekering dient de gehele bevolking te
omvatten. Voor do verstrekkingen wordt
een verdeling in twee groepen voorgesteld,
waarbij de grens hiertussen afhankelijk
zal zijn van prijs- en loonpeil. In het rap
port wordt een inkomen van 6000 per
jaar als deze grens aangenomen. Afdeling
A (tot 6000) met recht op volledige ver
strekkingen, die ongeveer 90 percent der
bevolking zal omvatten, en afdeling B
(boven 6000) met recht op beperkte ver
strekkingen verzekering slechts voor
grote risico's die ongeveer 10 percent
van (te bevolking zal omvatten. In een
ziekenfondswet dienen betreffende de ver
strekkingen slechts hoofdlijnen te worden
aangegeven. Uitvoeringsbesluiten kunnen
de nadere détaillering geven en moeten
gelijke tred houden met de ontwikkeling
van de geneeskunde. Het medisch nood
zakelijke, het economisch mogelijke en het
sociaal-psychologisch verantwoorde dienen
criteria te zijn bij het bepalen van de om
vang der verstrekkingen.
Kosten
Over de raming der kosten en wijze van
financiering wordt in het rapport onder
meer gezegd: dat de totale kosten van de
voorgestelde verzekering naar verwachting
meer dan 400 millioen gulden per jaar
zullen bedragen. Voor het overgrote deel
betreft het hier echter een meer doelmatige
verdeling van de kosten, die in feite ook
thans reeds op de volksgemeenschap druk
ken.
Een belangrijke mate van decentralicatie
bij de uitvoering van de ziekenfondsver -
Vrijdagavond 22 Augustus zal de pianist
Cor de Groot een zomeravond-concert ver
zorgen in de grote zaal van het Concertge
bouw te Haarlem.
Met een sonate van Beethoven opent het
programma; daarna volgen een viertal
Lieder ohne Worte van Mendelssohn. Van
dezelfde componist speelt De Groot nog
een Capriccio en, tot besluit van het eerste
gedeelte, het grote Rondo Cappriccio in E.
Het programma na de pauze is gewijd aan
Chopin.
Drie groepen van Chopin's oeuvre zal Cor
de Groot vertolken, ieder beginnend met
een nocturne, de eerste groep aangevuld
met een scherzo, de tweede met een wals
en de laatste met het geliefde scherzo in
bes op. 31.
ADVERTENTIE
HAARLEM
BLIKSEMAFLEIDERS
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.50 Dagopening.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.45 Idem. 9.00
Morgenwijding. 9.15 Platen. 9.30 Voor de
huisvrouw. 9.40 Platen. 10.50 Voor kleuters.
11.00 De zangpaedagoog, opera. 11.45 Sydney
en Melbourne, causerie. 12.00 Zang en piano.
12.25 In 't spionnetje. 12.30 Weerbericht. 12.33
Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Dansmuziek. 13.55
Tranen over Johannesburg, hoorspel. 15.00
Voor zieken. 16.00 Philharmonisch Orkest.
17.00 Klein koor en solisten. 17.20 Strijk
orkest, fagot en slagwerk. 17.30 Militaire
causerie. 17.40 Platen. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Indonesië, een natie in de maak. 18.00
Nieuws. 18.15 Sportproblemen. 18.25 Lichte
muziek. 19.00 Gesproken brief uit Londen.
19.05 Orkest. 19.30 Platen. 20.00 Nieuws.
20.05 Orkest en solisten. 21.05 Pension Zon-
neweelde, hoorspel. 22.05 Zang en guitaar.
22.20 Platen. 22.40 Amusementsmuziek. 23.00
Nieuws. 23.15 Sport. 23.30 Platen. 23.40—24.00
Zang, viool en orgel.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Arn
hemse Orkestvereniging. 10.30 Morgendienst.
11.00 Voor zieken. 11.45 Platen. 11.50 Als de
ziele luistert, causerie. 12.00 Angelus. 12.03
Concert. (12.30—12.33 Weerbericht). 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Promenade
orkest en solisten. 14.00 Metropole-orkest.
14^45 Voor de vrouw. 15.15 Platen. 15.25
Strijktrio. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Tenor en
piano. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Gevarieerde
muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Koorzang. 18.40
op de stelling. 18.50 Platen. 19.05 Levensvra
gen. 19.20 Geestelijke liederen. 19.40 Radio
krant. 20.00 Nieuws. 20.10 Concert. 20.50
Wat ga je worden?, interviews. 21,20 Platen.
(Pl.m. 21.30 't Wespennest). 21.55 Buitenlands
overzicht. 22.15 Kamermuziek. 22.45 Over
denking. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Amusementsmuziek. 12.30 Weerbe
richt. 12.34 Voor landbouwers. 12.42 Platen.
13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.45 Concert.
14.30 Platen. 15.00 Orgel. 16.00 Platen. 16.15
Militair orkest. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
17.15 Voor kinderen. 18.15 Platen. 13.30 Voor
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Voordracht.
19.50 Platen. 20.00 Gevarieerd programma.
20.20 Verzoékprogramma. 21.00 Voor de
vrouw. 21.45 Verzoekprogramma. 22.00
Nieuws. 22.15 Piano. 22.5523.00 Nieuws.
zekering wordt noodzakelijk geacht. Aan
passing aan plaatselijke respectievelijk re
gionale omstandigheden wordt daardoor
mogelijk. De financiering van de zieken
fondsen dient te worden geregeld aan de
hand van jaarlijks door elk ziekenfonds in
te dienen begroting van de kosten, die aan
de uitvoering van de ziekenfondsverzeke
ring zijn verbonden. Ter wille van een
doelmatig en efficiënt beheer dient het
streven erop gericht te zijn, dat in het al
gemeen zal kunnen worden volstaan met
één ziekenfonds per werkgebied. De wet
dient de mogelijkheid te scheppen van het
in het leven roepen van districtszieken
fondsraden, zulks ter bevordering van het
regelen van aangelegenheden, waartoe de
samenwerking tussen ziekenfondsen in een
bepaald district noodzakelijk is. Taak, be
voegdheden en verplichtingen van de in
het leven te roepen centrale ziekenfonds
raad dienen in de ziekenfondswet geregeld
te worden.
Twee bejaarde personen zijn gisteren
in Amsterdam het slachtoffer geworden
van verkeersongelukken. Op de Ceintuur
baan werd de 83-jarige mevrouw J. P.
Jansen door een personenauto aangereden
en in de Spaarndamrrierstraat kwam de
75-jarige heer G. Kenter door onvoorzich
tig oversteken in botsing met een motor.
Beiden liepen zware verwondingen aan
het hoofd op en zijn hieraan bezweken.
DELFTSE STUDENTEN GAAN EEN-
ACTERS IN HET ENGELS OPVOEREN
Op Maandag 1 en Dinsdag 2 September
zal het Delfts Studenten Toneel Gezel
schap in het Kurhaus-cabaret te Scheve-
ningen een drietal eenacters in de Engelse
taal opvoeren, en wel: „A farewell supper"
van Arthur Schnitzler, „If men played
cards as Avomen do" van George S. Kauf
man en „The bear" van Anton Tsjechow.
Deze eenacters vormen een deel van het
répertoire, dat het D.T.S.G. op uitnodiging
van het Nederlands Bureau voor Buiten
landse Studentenbetrekkingen zal spelen
aan boord van de „Groote Beer", die met
Amerikaanse studenten-toeristen naai* dé
Verenigde Staten terugkeert.
Engeland's nieuwste passagiersvliegtuig, de Bristol Brittania", waakt hier zijn eerste
proefvlucht hoven het vliegveld Filton bij Bristol. Het machtige toestel wordt voort
gedreven door vier Proteus turbine motoren. De B.O.A.C. heeft 25 van deze nieuwe
toestellen besteld.
De achtjarige zoon van de-familie Cneep-
kens uit Munstergeleen (Limburg) was
Dinsdagmiddag om vijf uur aan het spelen
op de brug over de Geleenbeek bij de grens
van Munstergeleen en Geleen. Hij viel in
het water, dat door de aanhoudende regen
zeer hoog stond. Het ventje werd door de
stroom meegesleurd. Alle pogingen om het
te redden of het lijkje te bergen waren tot
nu toe vruchteloos. Behalve tal van bur
gers uit Munstergeleen namen de politie
van deze plaats en die van Geleen en Sit-
tard aan het reddingswerk deel.
Maandag tegen de avond is tijdens dors-
werkzaamheden op het bedrijf van de land
bouwer A. Steendijk te Kamperland een
ernstig ongeluk voorgevallen, dat aan de
machinist, de 49-jarige H. de Bruin, het
leven heeft gekost. Enkele arbeiders trof
fen het slachtoffer in bewusteloze toestand
bij de dorsmachine aan. Waarschijnlijk
werd hij door een der bewegende onder
delen geraakt. Het slachtoffer is in het
ziekenhuis te Goes opgenomen, waar een
hersenbloeding en een schedelbasisfractuur
werden geconstateerd. Des nachts is hij
overleden. De B. was gehuwd en vader van
acht kinderen.
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voorlopige
gegevens bedroeg de waarde van de geïm
porteerde goederen in Juli 1952 728 mil
lioen (vorige maand 722 millioen), terwijl
voor een waarde van 650 millioen (vorige
maand 638 millioen) werd geëxporteerd.
Het dekkingspercentage bedroeg 89 procent
(vorige maand 88 procent).
De verhouding van de in- en Uitvoer,
welke zich nu al bijna een jaar op een aan
merkelijk hoger niveau bewegen dan vorige
jaren, is in Juli 1952 weinig veranderd. Ten
opzichte van de vorige maand was het dek
kingspercentage zelfs weer iets gunstiger
ten gevolge van het feit dat de uitvoer met
6 millioen meer toenam dan de invoer.
Op de 10.000.000.4)4 percent 30-
jarige obligaties ten laste van de gemeente
's-Gravenhage, waarop Dinsdag de inschrij
ving bij de Amsterdamse Bank en de In-
cassobank is opengesteld, is voor een zo
danig bedrag ingeschreven, dat op de in
schrijvingen een aanzienlijk reductie zal
moeten worden toegepast.
Ook de 414 percent obligatielening van
3.000.000.ten laste van de provincie
Gelderland, waarop bij Th. Gillissen de
inschrijving openstond, is meer malen
overtekend, zodat de toewijzingen slechts
uiterst gering zullen zijn.
Expositie bij Brinkmann
Maandagavond aanstaande zal in een
der zalen van Brinkmann op de Grote
Markt te Haarlem een collectie fraaie oude
Hollandse en Belgische kantwerken
exposeerd worden. Deze kantwerken wel
ker totale waarde getaxeerd is op 1 mil
lioen Belgische francs, zijn het eigendom
van gravin Marcelle de Liederkerke uit
Brugge en graaf Louis d'Ursel uit Parijs.
De expositie is georganiseerd door de
Kantklosschool te Amsterdam, die tévens
werk van haar leerlingen ten toon zal
stellen.
ADVERTENTIE
Door vroegtijdig inkopen
ontvingen wij reeds een groot gedeelte:
Zuiver wollen
Jongensjasjes m. capuchon
gevoerd met velvet vanaf 22.95
Geruite Jackets
wol. gevoerd, met rits vanaf25.95
Poplin Jackets
gewatteerd, met Teddy kraag vanaf 22.95
Loden Jasjes met capuchon
tot maat 100 voorradig. 35.85
Trainingsbroeken
in bruin en marine vanaf f 3 95
Sneeuwpakjes met muts
gevoerd vanaf 27.50
Sneeuwpakjes
als overall vanaf 19-50
HAARLEM
ANEGANG 19. TEL 21413
Naar aanleiding van het uitstel van de
behandeling van de rechtszaak inzake de
aanslag op luitenant-kolonel Harjono, de
Indonesische militaire attaché in ons land,
deelt de afdeling Voorlichting van het In
donesische Hoge Commissariaat mede, dat
overste Harjono te allen tijde bereid is ge
tuigenis af te leggen. Het niet verschijnen
van luitenant-kolonel Harjono als getuige
voor de rechtbank moet, aldus een mede
deling van deze instantie, geweten worden
aan een misverstand.
Onlangs heeft het ministerie van Bui
tenlandse Zaken aan luitenant-kolonel
Harjono gevraagd of hij Dinsdagochtend
om 11 uur dan wel Dinsdagmiddag om 14
uur zou kunnen getuigen. Het antwoord
van de militaire attaché luidde Dinsdag
middag om 14 uur. Uit een en ander had
luitenant-kolonel Harjono de conclusie ge
trokken, dat de zaken tegen C. en P. pas
Dinsdagmiddag voor de rechtbank zouden
dienen.
De ministeries van Buitenlandse Zaken
en van Justitie hebben aan dit bericht deze
officiële verklaring toegevoegd:
„Het wordt betreurd, dat de persberich
ten over de behandeling van de aanslag cp
de luitenant-kolonel Harjono ter terecht
zitting van de Haagse Rechtbank de indruk
wekken, dat de rechtsgang is bemoeilijkt
door het niet verschijnen van de militaire
attaché van het Indonesische Hoge Com
missariaat als getuige.
Te dien aanzien kan worden medege
deeld, dat luitenant-kolonel Harjono inge
volge een desbetreffend verzoek, dat hem
langs diplomatieke weg werd gedaan, zich
bereid had verklaard, op een in overleg
met de griffie van de rechtbank vastgesteld
uur, te weten 14 uur, te verschijnen. In de
loop van de morgén ontving het ministerie
van Buitenlandse Zaken van de griffie de
mededeling dat de betreffende strafzaken
waren terugverwezen naar de instructie en
dat de aanwezigheid van luitenant-kolo
nel Harjono derhalve niet vereist was,
waarvan aan genoemde attaché mede
deling werd gedaan. Uit het vorenstaande
blijkt, dat de militaire attaché aan de
Nederlandse autoriteiten na overleg met
de Indonesische regering volle mede
werking heeft verleend en dat het uitstel
van de behandeling in geen enkel ver
band kan staan met zijn niet verschijnen".
De officier van Justitie, mr. dr. J. C.
Maris, heeft medegedeeld, dat luitenant
kolonel Harjono door hem tegen de aan
vang der zitting, dus om 10 uur 40, was
opgeroepen om als getuige voor de recht
bank te verschijnen en dat in dit aanvangs-
uur geen wijziging is gebracht. Mr. dr.
Maris verklaarde, dat hem niets bekend
was van enig overleg tussen het ministerie
van Buitenlandse Zaken en de griffie van
de rechtbank Inzake het aanvangsuur van
de zitting. Een zodanig overleg achtte hij
uitgesloten.
Hoofdakte
Geëxamineerd voor gedeelte A 7 candida-
ten. Afgewezen 3 candidaten.
Geslaagd zijn de dames: Ev. M. Franken
te Amsterdam; M. C. E. Willigenburg te
Amsterdam; en de heren: J. B. de Lange te
Medemblik; P. J. G. M. Warffenius te Delft.
Geëxamineerd voor gedeelte B 8 candida
ten. Afgewezen 2 candidaten.
Geslaagd is mejuffrouw Wilh. J. A. van
Galen te Heemstede; en de heren: J. J. Dek
ker te Amsterdam; A. A. van Bergen te
Heemstede; J. M. J. Alkemade te Noord-
wijk; H. J. Beunk te Eibergen; J. W. Vink
te Leiden.
In Zuid-Afrika hebben kleurlingen hun
tweede ongehoorzaamheids-campagne te
gen de apartheidswetten van Malan ge
houden. Deze zal zeker niet de laatste ge
weest zijn. In totaal waren er tot en met
Maandag al 2300 mensen gearresteerd en
hier blijkt wel uit, dat de campagne geen
geringe afmetingen heeft.
De campagne zelf heeft een waardig
karakter. De kleurlingen doen niet veel
anders dan bijvoorbeeld stations binnen
gaan door ingangen, die uitsluitend voor
blanken zijn gereserveerd. Zij overtreden
ook andere taboe's, die de blanken hebben
opgesteld. Geweld wordt er althans door
hén niet gebruikt.
De overtredingen der kleurlingen wor
den gestraft met gevangenisstraffen, boeten
en stokslagen. Dit laatste middel wordt
uitsluitend toegepast op minderjarigen, die
waarschijnlijk geen boeten kunnen betalen.
Men vraagt zich niet zonder huivering af,
hoe die minderjarigen dit later, wanneer
zij volwassen zijn, zullen vergelden. Want
dat zij die stokslagen zullen vergeten, zelfs
wanneer de wonden verdwenen en de lit
tekens geheeld zullen zijn, is niet aan te
nemen. En dat de Zuid-Afrikaanse politie
hard slaat, daarvan kan men bevestiging
krijgen bij Hollandse zeelieden, die, in
Kaapstad passagierend, met gekleurde
meisjes wandelen. Zij worden zo ongenadig
afgerost, vernemen wij, dat een verblijf in
de ziekenboeg vrijwel onveranderlijk nood
zakelijk blijft.
Uiteraard voert Malan de boeman van
het communisme ten tonele, speciaal wat
de vakverenigingen betreft. Dat hierin
communistische agenten invloed hebben, is
niet onmogelijk. Dat zij werkelijk onder
communistische leiding staan, is moeilijk
te geloven, gezien de hartelijke betrekkin
gen, die deze vakbonden met Britse La-
bour-kringen onderhouden;
Het is voor het Westelijk deel van de
wereld gelukkig, dat er in Afrika mensen
zijn als de Engelse predikant Michael Scott
en Schweitzer, voormannen van een con
tingent blanken, dat misschien kans zal
zien, in het donkere werelddeel sympathie
voor de niet-kleurlingen te verwerven en
te behouden. Hun methodes staan wel in
schrille tegenstelling tot de gevangenissen
en de stokslagen van Malan en de zijnen.
Het is beschamend, dat de ongehoorzaam
heidscampagne der kleurlingen in de zacht
moedige traditie van Gandhi de hardvoch
tige middelen van een overheersing tegen
over zich vindt, een overheersing die zich
grondt op de „morele superioriteit" van
het blanke ras en dient tot het zo lang
mogelijk rekken van de exploitatie van
een achterlijk gehouden volk.
Meer dan rekken van een bevoorrechte
positie is Malan's politiek inderdaad niet.
Zij zal tenslotte eerder dan men mis
schien vermoeden kan het graf der blan
ken in Zuid-Afrika graven. Maar afgezien
van die vrees voor de" toekomst rest de
verontwaardiging over wat er vandaag de
dag in Afrika gebeurt.
Men vraagt zich af of Malan, die een
Christelijk man heet te zijn, soms meent,
dat evenals de Zuid-Afrikaanse spoorweg
stations, de Hemel óók een aparte ingang
voor blanken heeft.
Vice-admiraal jhr. E. J. van Holthe is
benoemd tot grootofficier in de Kroonorde
van België. De versierselen, behorende bij
deze onderscheiding, zijn hem gistermiddag
overhandigd door de Belgische ambassadeur,
de heer E. Graeffe.
21. Toen de heer Teutbei bij het ontwaken kom dan zal je er van lusten!" Zo brui-
bemerkte, dat zijn echtgenote inmiddels de
kaart uit het venster had geworpen, kende
zijn verontwaardiging geen grenzen en hij
gaf dan ook op ongezouten wijze aan zijn
gevoelens lucht. „Het is een echte kaart
van een echte schat!", riep hij. „Jaren lang
heb ik hem bewaard met de bedoeling om
ééns die schat te gaan zoekenzodra
ik een schip zou kunnen betalen dat die
kant uit gaatmaar vjat doe jij? Ik
slaap nog geen minuut of je gooit hem
voor de bedelaars! Wacht maar tot ik terug
lend stormde de verontwaardigde café
houder de deur uit. Panda en Jolliepop
waren hem echter zoals wij weten
al lang voorgegaan; en onze vrienden snel
den nu dan ook in gestrekte draf door de
straat achter de wapperende kaart. Weinig
is echter zo verraderlijk als een stuk pa
pier dat door de wind wordt voortgeblazen,
en zo kwam het dan ook, dat de kaart ge
heel onverwacht de weg naar een nabijge-
mijnheer Panda!", sprak Jolliepop, terwijl
hij bekwaam voort-draafde; „nog een ogen
blik, als ik u bidden mag; een enkel stuk
papier kan ons geen grote moeilijkheden
opleveren!" Helaas; het bleef niet bij een
enkel stuk papier. Een onoplettende zijstap
van Jolliepop deed hem namelijk struike
len, en in zijn val sleurde hij een prulle-
mand mee, die de vooruitziende overheid
daar listig had geplaatst. De man viel; en
een verwarde toevloed van uiteenlopende
legen park insloeg. ,,Vlug, Jolliepoppapieren dwarrelden er uit. De toestand
daar gaat hij!", riep Panda uit. „Inderdaad, werd hierdoor niet eenvoudiger.
Geref. kerken
Beroepen te Makkum, B. Smilde te Ach-
lum.
Beroepen te Urk (vac. P. Homburg) $1.
Baas te Bozum (Fr.).
Aangenomen naar Treebeek, A. C. Scher-
penisse te Ooltgensplaat.
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Delft, D. Deddens te Wet-
singe-Sauwerd.
Baptisten gemeenten
Beroepen te Zandbulten, J. van Dam te
Ter Apel.
Beroepen te Hoogezand, C. van Wier te
Alkmaar.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Haarlem-C., W. Heerma te
Groningen en W. F. Laman te Rotterdam-
West.
Chr. Geref. gemeenten
Aangenomen naar Werkendam, H. van
Kooten, cand. aldaar.
ORIëNTERINGSDAGEN
Van 6 tot 8 September zullen de Oriën-
téringsdagen van de Theologische Faculteit
aan de Vrije Universiteit gehouden worden.
De bedoeling hiervan is de nieuw aanko
mende studenten in de theologie gelegen
heid te geven met elkaar kennis te maken
en te trachten hen door middel van refe
raten over de studie, het verenigingsleven
enzovoort in te leiden in de universitaire
wereld.
De rechtbank te Haarlem heeft Dinsdag
in staat van faillissement verklaard:
J. M. Visser, Bastiaanstraat 88, Haarlem.
Rechter-commissaris mr. H. J. M. Cokart;
curator mr. J. P. M. Hermans, advocaat en
procureur te Haarlem.
Bestand. Het hoofd van de onderhande
laars van de UNO te Panmoendjom
generaal-majoor Harrison, heeft ver
klaard van mening te zijn, dat de Noor
delijken een wapenstilstand wensen.
„Het is echter de vraag, wat zij er voor
over hebben," zo voegde hij hieraan toe.
Harrison achtte een bestand mogelijk,
maar heeft er niet het flauwste idee van,
wanneer dit tot stand zal komen.
Rechters. De Beierse vereniging van rech
ters heeft Dinsdag „met alle beslistheid"
alle verwijten, die de rechters en amb
tenaren van het openbaar ministerie in
de zaak-Auerbach zijn gemaakt, van de
hand gewezen. In een verklaring wordt
gezegd, dat de rechterlijke macht ip
Beieren sinds 1945 „in een politiek
veelbewogen tijd haar moeilijk ambt
heeft uitgeoefend zonder zich te laten
beïnvloeden door politieke hartstochten"
Tenslotte wordt gezegd, dat de rechter
lijke macht „op den duur niet lijdelijk
kan blijven toezien, hoe de huidige staat
door de aantasting van het aanzien der
justitie wordt ondermijnd."
Ondergrondse. In het Hongaarse vijfjaren
plan is de bouw 'van een nieuwe onder
grondse spoorweg in Boedapest voor
zien. Het eerste, in 1954 te openen ge
deelte van deze „ondergrondse" zal het
„volksstadion", dat op het ogenblik in
aanbouw is aan de Oostelijke rand van
de stad, verbinden met een spoorweg
station in het uiterste Westen van Boe
dapest,, een afstand van 8 kilometer. De
lijn zal onder het drukke stadscentrum
en de Donau doorlopen en 300.000 pas
sagiers per dag kunnen vervoeren. Kos
ten nog moeite zijn gespaard om deze
geheel naar voorbeeld van de Moskouse
ondergrondse opgezette verbinding ge
rieflijk, hygiënisch en aantrekkelijk te
maken.
Ruiten. De Tsjechoslowaakse gezant te
Brussel heeft Dinsdagmiddag aan het
ministerie van Buitenlandse Zaken een
nota overhandigd, waarin wordt mede
gedeeld, dat Maandagavond de rui
ten van het Tsjechoslowaakse gezant
schap zijn ingegooid. In zijn nota pro
testeert de gezant tegen de houding der
Belgische politie, die niet onmiddellijk
na de aanslag een nauwkeurig onder
zoek zou hebben ingesteld en die het ge
zantschap niet voldoende bewaakt zou
hebben.
Vraagstuk. Een woordvoerder van het
West-Duitse ministerie voor het vluch
telingenvraagstuk heeft te Berlijn uit
drukking gegeven aan de bezorgdheid
van de bondsregering over de stroom
vluchtelingen uit Oost-Duitsland, die
via Berlijn naar het Westen trekt. In
dien de toevloed in het huidige tempo
aanhoudt, zullen Berlijn en de West-
Duitse staten zich voor nauwelijks op
te lossen vraagstukken zien geplaatst,
aldus de woordvoerder. Hij deelde mee,
dat iedere vluchteling alleen voor on
derdak de staat al 2000 mark kost, het
geen bij een aantal van gemiddeld 1000
vluchtelingen per dag op twee millioen
mark neerkomt. Volgens de woordvoer
der wordt het aantal vluchtelingen voor
twee tot vier procent gevormd door hen,
die in Oost-Duitsland werden vervolgd,
terwijl de overigen uitwijken met het
oog op de algemene politieke toestand
in de Sovjet-zóne.
Zeiler Al Peterson, een 40-jarige vrijgezel
en ploegbaas in een fabriek, is na een
zeiltocht om de wereld te New York
teruggekeerd. In 1949 was hij uit Brook
lyn vertrokken, zonder te zeggen waar
hij heen ging. Sindsdien hadden zijn
vrienden berichten van hem ontvangen
uit Miami, Tahiti, Sydney, plaatsen aan
de Rode en de Middellandse Zee en ten
slotte uit Dakar (West-Afrika). Peter
son, die van zijn reis in het geheel geen
ophef heeft gemaakt, werd te New York
een grootse ontvangst bereid door de
leden van zijn zeilclub.
Reis. De Britse ambassadeur in Moskou,
Sir Alvary Gascoigne, heeft een tocht
van 4800 kilometer door Zuid-Rusland
en Georgië gemaakt. Onder meer heeft
hij een autotocht van 10 dagen van
Odessa, aan de Zwarte Zee, naar de
Kaspische Zee gemaakt. Ook heeft hij
een tocht gemaakt over het Wolga-Don-
kanaal, waarbij hij alle 13 electrische
sluizen heeft gezien. In Stalins ge
boorteplaats, Gorki, werd een gehele
dag doorgebracht. De ambassadeur zei-
de een goede indruk te hebben ont
vangen van de uitgestrektheid van Rus
land en de energie van de bevolking
van Stalingrad, die haar stad herbouwt.
Hoofd. President Perón van Argentinië
heeft, op verzoek van een aantal vrou
welijke senatoren, besloten de plaats
van zijn overleden echtgenote als hoofd
van de vrouwen-afdeling der Perónis-
tische partij, in te nemen. Maandag
heeft de president de taak van Evita
in het ministerie van Arbeid, waar zij
de behoeftigen ontving en hielp en zich
in het algemeen bezighield met wel
zijnszorg, overgenomen.
ZONDER zuurstof gaat het menselijk en
dierlijk organisme spoedig te gronde.
Het ongestoorde vervoer van de zuurstof
naar de lichaamscellen is dus een eerste
vereiste en hiervoor zijn dan ook verschil
lende systemen mogelijk. Het kan bijvoor
eiwitdeeltje, en vier haem-groepen. Iedere
haemgroep bevat een ijzeratoom, dat ge
makkelijk een zuurstofmolecuul in de lon
gen opneemt en wel in een zo losse bin
ding, dat dit bij lagere zuurstofspanning
in de weefsels weer wordt afgestaan. Door
beeld geschieden door een apart buizen- het grote aantal rode bloedlichaampjes (25
stelsel dat zich tot in het on-
eindige vertakt, gelijk bij de
insecten het geval is. Deze
dieren hebben dan ook geen
rood bloed, Mocht u dit bij
het dooddrukken van een insect
tóch waarnemen, dan is het
beest daar beslist niet eerlijk
aangekomen.
Een voor hogere organismen doelmatiger
systeem is het vervoer van de zuurstof
door middel van een vloeistof. Veronder-
stellenderwijs zou water hiervoor gebe
zigd kunnen worden, want zuurstof lost
daarin op. Maar men heeft berekend dat
in een dergelijk geval 150 liter water door
ons aderenstelsel gepompt zou moeten wor
den. De bezwaren hiervan zijn evident,
want behalve zwaarlijvigheid en grote
dorst, zou één gemeenschappelijke hart
kwaal het lot der mensen zijn. Maar dit
terzijde.
Zoals met alle verschijningsvormen in
de schepping is ook het vraagstuk, hoe zo
veel mogelijk zuurstof te vervoeren met
middelen die de geringste plaats innemen,
op miraculeuze wijze opgelost. We behoe
ven u daarover niet in het onzekere te
laten, want u weet evenals ieder ander,
dat de in de bloedvloeistof voorkomende
rode bloedlichaampjes de vervoerders van
de zuurstof zijn. Zij bestaan ieder uit een.
billioen) en doordat de opper
vlakte van ieder bloedlichaam
pje 1V2 maal zo groot is als de
oppervlakte van een bolletje
van gelijke inhoud (probeert
u een dergelijk lichaam maar
eens te construeren!) is de op
pervlakte die bij het zuurstof
transport is betrokken 1500
keer zo groot als onze totale lichaams
oppervlakte, zodat volstaan kan worden
met 5 liter vloeistof (waarvan het volume
der rode bloedlichaampjes 2 liter inneemt).
Maar niet alleen ijzer leent zich voor dit
zuurstoftransport, ook een koperverbinding
kan daarvoor dienen, zoals bij sommige
kreeften, mosselen en slakken. Hun bloed
ziet niet rood, maar blauw. Ook mangaan-
verbindingen komen bij sommige week
dieren voor, maar geven geen bepaalde
kleur aan het bloed.
In ieder geval kunt u hieruit zien, dat
blauw bloed niet het uitsluitend voorrecht
van lieden van edele geboorte is.
Ja, nu we het over het blauwe bloed
hebben, interesseert het ons natuurlijk bij
zonder wat het oudste adellijke geslacht
van Nederlandse bodem is.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)