Haarlem's Dagblad | 1952 | 23 september 1952 | pagina 2

Salarislast lager onderwijs
f17 millioen hoger dan inl952

Italianen handhaven eisen
in de kwestie-Triest

Urker vissers hebben het nog
steeds moeilijk in Argentinië

J

Zwitsaletten

DIE NARE PIJN

Minister is bezorgd over het verloren gaan
van natuurschoon

WEK DE GAL
IN UW LEVER OP

De radio geeft Woensdag

Ook Joegoslavië heeft belang bij een
voor Italië redelijke oplossing

Burgemeester Keyser wil het
Nederlandse volk om steun vragen

PANDA EN DE SCHAT VAN HET EENZAME EILAND

^TocA ió het zo

2

Kort geding over
diensttijd in Korea

Pensioenpremie in de
landbouw hoger

Een reactorgemeenschap

Opheffing van een
aantal vakgroepen

Luitenant D. Lambregts
herdacht op Britse vloot

Tarwe-oogst,
een jaar lang

DINSDAG 23 SEPTEMBER 1952

ADVERTENTIE

In de begroting van het ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen is
de raming der uitgaven voor het lager on
derwijs belangrijk hoger dan die voor
1952. In de toelichting wordt gezegd dat
dit geen verwondering kan wekken, om
dat de kosten van het lager onderwijs
grotendeels worden beheerst door wette
lijk verplichte uitgaven, welke reeds door
de voor 1953 te verwachten toeneming
van het aantal leerlingen en van het aan
tal verplichte leerkrachten een aanzien
lijke verhoging zullen ondergaan. Alleen
de salarislast, waarin begrepen de uitga
ven voor de inmiddels tot stand gekomen
interimregeling en de uitkering wegens
gratificaties bij ambtsjubilea vraagt naar
raming een bedrag van f 17 millioen meer
dan in 1952. Ten aanzien van de uitgaven
voor de kweekscholen zijn de algemene
prijsstijging en de toeneming van het aan
tal candidaten voor het eindexamen facto
ren welke de uitgaven ongunstig beïn
vloeden.

Nijverheidsonderwijs

Bij het nijverheidsonderwijs is ook voor
1953 een vrij belangrijke vermeerdering
van het aantal leerlingen te verwachten.
Hoewel de moeilijkheden op het gebied
van de huisvesting van de scholen en het
tekort aan personeel in vele gevallen de
groei van het onderwijs in de weg staan
en ook de financiële omstandigheden tot
beperking nopen, is binnen redelijke
grenzen met deze te verwachten toene
ming van het aantal leerlingen van de be
staande scholen rekening gehouden. Hier
mede zal een bedrag van naar schatting
f3.900.000 bemoeid zijn.

Het aantal inspecteurs wordt onvoldoen
de geacht voor de omvangrijke taak van
het toezicht op het nijverheidsonderwijs.
Daarom is rekening gehouden met een
uitbreiding van de inspectie met een in
specteur en een inspectrice.

Hoger onderwijs

Bijzondere aandacht is bij de samen
stelling van de begroting geschonken aan
de toestand der materiële hulpmiddelen
van de rijksuniversiteiten. Voorts ligt het
in de bedoeling met deze begroting de
grondslag te leggen voor studentenzorg.
De kansen voor begaafde studenten wor
den vergroot door vermeerdering van het
aantal rijksbeurzen.

De studie van het Nederlands in Enge
land verheugt zich in een toenemende be
langstelling. De universiteit van Londen
heeft in 1951 de aanvankelijk voor ons land
bekostigde leerstoel in de Nederlandse
taal- en letterkunde voor haar rekening
genomen. Ook aan de universiteit van
Cambridge overweegt men thans de in
stelling van een lectoraat in het Neder
lands. Ter aanmoediging is een som. van
f 4800 \$oor dit doel 'uitgetrokken.

Voor de toezending van Nederlandse lit
teratuur en belangrijke werken op ander
gebied komen in aanmerking de univer
siteiten van Berlijn, Frankfort aan de
Main, Helsinki, Göttingen, Hamburg, Keu
len, Munster, Londen, Melbourne en
Straatsburg.

Natuurbescherming

De minister, zo blijkt uit de toelichting,
is bezorgd over het verloren gaan van na
tuurschoon. Naast het streven naar een zo
groot mogelijke bodemopbrengst, naar uit
breiding van woongelegenheid, naar ver
betering van de verkeerswegen en voor
ziening in andere behoeften der samen
leving, is de noodzaak tot vervulling van
Nederlands taak in de West-Europese ver
dediging een factor geworden, die in tot

ADVERTENTIE

lalt morgens „kiplekker"
uit bed springen.

Elke dag moet uw lever een liter gal ln uw
'Ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletjes.

HILVERSUM I, 402 M.

7.00 Nieuws. 7.18 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Orgel. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Platen.
9.40 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20 Voor de
vrouw. 11.00 Platen. 12.00 Dansmuziek. 12.30
Weerbericht. 12.33 Voor het platteland. 12.38
Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13.15 Commentaar.
13.20 Orkest. 14.00 Gesproken portret, 14.15
Platen. 15.00 Voor kinderen. 15.35 Voor de
jeugd. 16.05 Piano. 16.15 Voor de jeugd. 16.45
Voor zieken. 17.15 Dansmuziek. 17.50 Rege
ringsuitzending: Volksleven op Sumba. 18.00
Nieuws. 18.20 Militaire reportage. 13.30
R.V.U.: De mensen en zijn filosofie. 19.00
Lezing. 19.15 Platen. 19.30 Voor de jeugd
20.00 Nieuws. 20.05 Don Giovanni, opera (le
acte). 21.35 Het recht op vergelding, hoor
spel. 22.35 Lichte muziek. 23.00 Nieuws. 23.15
—24.00 Platen.

HILVERSUM II, 298 M.

7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
7.45 Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.13
Gewijde muziek. 8.45 Platen. 9.00 Voor zie
ken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.30
Morgenwijding. 11.00 Philharmoniseh Orkest.
12.00 Platen. 12.05 Tenor en piano. 12.30
Weerbericht. 12.33 Platen. 12.37 Kerkdienst.
12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Met PIT
op pad, causerie. 13.20 Mandoline-ensemble.
13.50 Platen. 14.15 Gevarieerde muziek, 14.45
Voor meisjes. 15.00 Kamerorkest. 15.45 Lichte
muziek. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Orgel.
17.50 Militaire reportage. 18.00 Platen. 18.15
Christelijk Verenigingsleven. 18.30 Viool,
cello en ipano. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen.
19.15 Boekbespreking. 19.30 Platen. 19.40
Radiokrant. 20.00 Platen. 20.15 Nationale
reclasseringsdag. 21.30 Opera-concert. 22.10
Orkest. 22.30 Internationaal Evangelisch
Commentaar. 22.40 Platen. 22.45 Overden
king. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Viool, clave-
"irnbel en cello.

F HUSSEL, 324 M.

11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Rhyth-
misdhe muizek. 13.00 Nieuws. 13.15, 14.00,
14.45. 15.30 en 16.15 Platen. 17.00 Nieuws.
17.10 Platen. 17.30 Causerie. 17.40 Platen. 17.50
Boekbespreking. 18.00 Platen. 18.15 Causerie.
18.30 Voor soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Koor
zang. 19.50 Beiaard. 20.00 De weg omhoog,
operette. 22.00 Nieuws. 22.15 Alt en piano.
22.55—23,00 Nieuws.

dusverre ongekende mate beslag legt op
ruimten, die uit een oogpunt van natuur
schoon belangrijk zijn. Nu het buitendien
nog mogelijk is gebleken op enigszins ruime
schaal maatregelen te treffen voor de werk
verruiming, zullen verschillende werkzaam
heden, die tot verlies van natuurschoon
leiden, nog geactiveerd worden.

In de grote meerderheid-der gevallen
levert deze activiteit echter zo belangrijke
en overwegendevoordelen op voor de ge
meenschap dat in het natuurschoonverlies
moet worden berust.' Deze ontwikkeling
schept evenwel tevens de noodzaak bijzon
dere aandacht te schenken aan het levens
belang, dat het behoud van voldoende
recreatieruimte voor ons volk betekent.
Bovendien mag het belang van behoud van
voldoende studieterrein voor de natuur
wetenschappen niet uit het oog wor
den verloren. Die terreinen, die bewaard
moeten blijven, dienen tegen niet gerecht
vaardige aantasting te worden beveiligd.
De minister zou gaarne hebben voorgesteld
de post voor aankopen van natuurterreinen
en subsidiëring van dergelijke aankopen te
verhogen met een belangrijk bedrag. Onder
de druk der omstandigheden wordt vol
staan met «en verhoging tot 300.000.

Helaas is het niet mogelijk gebleken voor
monumentenzorg meer dan 3 millioen
uit te trekken. Er worden echter wegen ge
zocht om binnen het kader van de bestrij
ding der werkloosheid een belangrijk be
drag voor de zeer arbeids-intensieve
restauratie van monumenten ter beschik
king te stellen.

Radio en televisie

Het bedrag, uitgetrokken voor deze af
deling, vertoont in vergelijking met het
vorig jaar een stijging ten bedrage van
1.333.200.Doordat de opbrengst der
luisterbijdrage nog steeds toeneemt, kan
ook het ter beschikking van de omroep te
stellen bedrag worden verhoogd.

Een wetsontwerp tot regeling van het

I radiobestel is inmiddels bij de ministerraad
aanhangig gemaakt.

De minister staat op het standpunt, dat
de televisie haar kans .moet hebben met het
oog op de daarmee samenhangende belan
gen voor onze exportindustrie, welke een
thuismarkt dringend behoeft, alsmede met
het oog op het feit, dat in het najaar in
Duitsland een aantal televisiezenders zul
len gaan werken, welker programma's in
grote delen van ons land waarneembaar
zullen zijn. Een dergelijke ontwikkeling
kan eveneens in Belgiji verwacht worden.

Vorming buiten schoolverband

Het aantal kampen en internaten voor
sociale jeugdzorg is niet toereikend om te
voldoen aan tal van aanvragen van instan
ties, die haar bemiddeling verlenen bij de
plaatsing van jongens en meisjes in deze
kampen en internaten.

De toestand van 's lands financiën laat
niet toe al deze verzoeken in te willigen.
De minister heeft echter gemeend in be
scheiden mate tot uitbreiding van het
kampwerk te moeten overgaan door de
instelling van een kamp voor baldadige
schooljeugd met als adviserende instantie
de Hervormde Jeugdraad.

De toestand op het gebied van de lectuur
voorziening, zowel wat betrpft de openbare
leeszalen en bibliotheken als de plattelands-
en volkslectuurvoorziening, acht de minis
ter onbevredigend. De Rijkscommissie in
zake Lectuurvoorziening is met haar rap
port nog niet gereed gekomen.

De minister heeft nu voor de subsidiëring
van de organen van de lectuurvoorziening
voor 1953 een overbruggingsregeling vast
gesteld door een extra financiële steun
van 247.765.te verstrekken.

Aangezien te verwachten is, dat de acti
viteit ten aanzien van het Nederlands-
Italiaans cultureel accoord zich zal uit
breiden, wordt voorgesteld hiervoor een
bedrag van 20.000.uit te trekken. Ook'
wordt 50.000.gevraagd voor de bouw
van een nieuw paviljoen op net terrein van
de Biennale te Venetië.

De twaalf Urker vissers, die nog in Ar
gentinië zijn en van plan waren als wer
kend passagier op een schip naar Neder
land terug te keren, hebben op verzoek
van de burgemeester van Urk, de heer G.
Kcijser, van dit plan afgezien. Zij waren
in Buenos Aires reeds op zoek naar een
schip, maar zijn weer naar San Pedro
teruggekeerd. Burgemeester Keijser heeft
de Urkers toegezegd, dat hij zal trachten
geld bijeen te brengen voor de aanschaffing
van vistuig en schepen. De heer Kefjser is
voornemens zich met een oproep tot het
Nederlandse volk te richten, waarin hij
steun zal vragen voor de Urker vissers in
Argentinië.

Burgemeester Keijser heeft medegedeeld,
dat de Urkers in Argentinië op de rand van
de armoede leven. De vordering van

Vrijdag is voor de vice-president van de
Haagse rechtbank een kort geding behan
deld dat een reserve-officier van gezond
heid aanhangig had gemaakt tegen de
staat, omdat hij naar zijn mening langer
dan in zijn contract was overeengekomen,
in Korea in dienst werd gehouden bij het
Nederlands vrijwilligersdetachement. Hij is
intussen reeds op weg naar Nederland.

De vice-president van de rechtbank, die
vandaag uitspraak deed, verklaarde zich
onbevoegd van deze zaak kennis te nemen,
omdat zijns inziens de eiser als militair
ambtenaar zich tot het Ambtenarengerecht
had moeten wenden.

20.000, die de Belgische reder Isehem nog
op de Urkers had, is hun nu kwijtgeschol
den. Volgens de heer Keijser heeft wijlen
mevrouw Perón deze kwijtschelding nog
bewerkstelligd. De inkomsten van de Ur
kers zijn thans zo gering, dat de Gerefor
meerde Kerk in Buenos Aires heeft moeten
bijspringen.

De heer A. Sonneveld, de vertrouwens
man van de Urker burgemeester in Argen
tinië, heeft gerapporteerd, dat er op de
rivier bij San Pedro Argentijnen zijn, die
per maand 10.000 pesos (ongeveer 2.000)
verdienen. De heer Keijser is van mening,
dat, wanneer een Argentijnse visser een
dergelijke besomming kan maken, een Ur
ker daarbij niet behoeft achter te blijven.

In San Pedro zijn huizen voor de Urkers
beschikbaar. Zij zijn thans reeds bijna een
jaar in Argentinië. Op 16 October eindigt
de termijn, gedurende welke de achterge
bleven gezinnen op Urk volgens de sociale
bijstandsregeling worden gesteund. Er moet
dus volgens de heer Keijser met spoed ge
holpen worden.

De Urkers hebben vistuig, enige roei
boten, een motorboot en een schip met
bungen nodig, waarin de gevangen vis kan
worden bewaard. Voor de aanschaffing
hiervan is 30.000 nodig. Burgemeester
Keijser heeft reeds gepoogd dit bedrag op
zakelijke basis van een aantal zakenlieden
te verkrijgen. Deze poging is evenwel mis
lukt. De burgemeester wil nu een oproep
richten tot het Nederlandse volk. Hij is van
mening, dat de Urkers, die in Argentinië
pioniersarbeid verrichten, door het vader
land niet in de steek mogen worden gelaten.
Door de inpoldering van het IJselmeer
zullen, volgens de burgemeester, veel vis
sers zonder werk komen. Deze kunnen,
wanneer de Urkers, die thans in Argentinië
zijn, in hun pioniersarbeid slagen, ook naar
Argentinië emigreren.

(Van onze correspondent in Rome)

„De barometer staat op veranderlijk",
zei De Gasperi toen een journalist hem bij
zijn terugkeer uit Straatsburg waar hij
een uitvoerig onderhoud met Eden heeft
gehad vroeg of er hoop was inzake
Triëst. Zodra Eden's Joegoslavische reis
werd aangekondigd begon de Italiaanse
pers weer bijzondere aandacht aan Triëst
te wijden, niet altijd een aandacht van de
goede soort. Nationalisten en fascisten, die
voor de gang van zaken in Italië geen ver
antwoordelijkheid dragen, geven natuur
lijk een verwrongen beeld van Tito's po
litiek en van de bedoelingen der Weste
lijke mogendheden. Zij zijn vergeten dat
Mussolini in 1943 niet alleen Triëst maar
ook „Zuid Tirol" en alle gebieden, die bij
de vrede van 1919 aan Italië waren ge
komen, zonder enig protest bij het Groot-
Duitse rijk liet inlijven. En juist zij, die
goed zouden doen te zwijgen, werpen zich
op tot de enige ware verdedigers van
„Italië's heilige grenzen".

De communisten bevinden zich in een
zonderlinge positie. Zolang Tito de vriend
was van Moskou, moesten zij wel het
standpunt van Stalin tot het hunne maken.
Thans is. Tito hun meest gehate tegenstan
der en dus is alles, wat hij zegt, verkeerd.
Maar anderzijds kunnen zij ook niet goed
keuren wat De Gasperi zegt of doet, en
dus is hun enige uitweg nationalistischer te
zijn dan de nationalisten.

Al deze propaganda van uiterst links en
uiterst rechts maakt, dat de Italiaanse re
gering niet veel bewegingsvrijheid heeft.
Sforza heeft eens gezegd dat een Itali
aanse regering onverschillig welke
die Triëst zou opofferen, zich onmogelijk
zou kunnen handhaven. Dit blijft nog
steeds waar en niet alleen Rome moet
met die gevoelens rekening houden, doch

ook de „Grote Drie" en ookBelgrado.

Een voor Italië ongunstige beslissing in
deze zaak verhoogt de kans, dat het land,
hetzij aan de communisten hetzij aan de
neo-fascisten, ten prooi valt en Joegoslavië,
vrijwel omringd door landen, die poten
tiële vijanden zijn, zou dan ook nog een
vijandig gezind Italië tot nabuur krijgen.
Een redelijke oplossing der kwestie-Triëst
is daarom niet alleen in het belang van
Italië, doch ook in dat van Joegoslavië.

Plebisciet

Waar Triëst zulk een groot belang heeft
gekregen, mag Europa een beroep doen op
de goede wil der betrokken partijen om tot
een billijk vergelijk te komen. Wij zijn
overtuigd dat bij de Italiaanse regering
(iets anders dan: de Italiaanse partijen of
de Italiaanse pers of vooral de heethoof
den in het nationalistische kamp) die
goede wil aanwezig is. Te Straatsburg heeft
De Gasperi nog eens uitdrukkelijk her
haald, dat Italië bereid is de kwestie met
Belgrado onder ogen te zien, en mochten
de besprekingen niet tot een aanvaard
bare oplossing leiden, dan zou De Gasperi
willen terugvallen op de verklaring der
„Grote Drie" van Maart 1948, en de toe
passing van die verklaring aan een ple
bisciet willen onderwerpen, dat laatste is
iets nieuws en het klinkt verzoenend ge
noeg, Het zelfbeschikkingsrecht der vol-

De verhoging van de premie voor het be
drijfspensioenfonds voor de landbouw zal
op 28 September ingaan. Dan wordt de
premie voor arbeiders van 21 jaar en ouder
gebracht van 2.50 op 3.per week en
voor arbeiders van 17 tot en met 20 jaar
van 1.25 op 1.50 per week. Deze premie
verhoging geldt voor alle arbeiders, voor
wie de deelneming aan het bedrijfspen
sioenfonds voor de landbouw verplicht is
gesteld. Aan de werkgevers en arbeiders in
de akker- en weidebouw en de veehouderij
zal nog een mededeling worden gedaan
over de verwerking van de verhoogde pen
sioenpremie in de lonen en over de datum,
waarop de loonsverhoging in deze bedrijfs
tak zal ingaan.

50. Gelukkig kon Teutbei het tenslotte
niet over zijn hart krijgen om zijn schat
kaart met Jolliepop naar de bodem van
de zee te laten gaan. Dus wendde hij met
meesterhand het roer en ondanks storm
vlagen en gevaarlijke stortzeeën liet hij
de bark Drijfijs een grote cirkel beschrij
ven. De masten kraakten, het touwwerk

knarste en dë bark helde bedenkelijk over,
maar Teutbei was voor geen kleintje ver
vaard. Na een schitterende manoeuvre be
reikten zij de plek, waar Jolliepop in zee
spartelde. Snel wierp Panda de drenkeling
een touw met een reddingsboei toe. „Grijp,
Jolliepop! En hou vast!.'" Het was nog maar

juist op tijd; uitgeput door zijn worsteling
met de golven kon Jolliepop nog maar nau
welijks de reddingsboei grijpen. Arme Jol
liepop!", riep Panda, de drenkeling aan
boord hijsend, ,,heb je veel water binnen
gekregen?" „VeelHik?", gorgelde Jol
liepop, „mijnhik.maag gaat op en

neer met het getij!"

keren is in onze dagen een algemeen aan
vaarde wijze om grensgeschillen te be
slechten. De grenzen, die men op deze ma
nier verkrijgt, zullen economisch of stra
tegisch in vele gevallen niet erg gunstig
zijn, maar in dit opzicht was de toestand
aan de Italiaans-Joegoslavische grens in
de periode 19191941 ook volkomen ab
surd, zodat de uitslag van het plebisciet
hoe die ok zijn moge geen verslechte
ring zal betekenen.

De Italianen wensen een plebisciet als
dat wat destijds in de Saar werd gehouden.
De Joegoslaven verklaren er zich tegen
en voeren aan, dat het orspronkelijk Sla
visch karakter van het omstreden gebied
gedurende de twintigjarige fascistische
overheersing geweld is aangedaan. Daar
is natuurlijk wel iets van waar. Er heb
ben zich Italiaanse families gevestigd, Sla
vische zijn vertrokken. Maar toch zal nie
mand ontkennen dat ok vóór 1919 de be
volking der grotere plaatsen, vooral der
kuststeden (niet alleen Triëst) grotendeels
Italiaans was. Zou misschien niet de op
lossing deze kunnen zijn dat aan het ple
bisciet ok zij deelnemen, waarvan de bur
gerlijke stand uitwijst, dat zij vóór 1919
in de betrokken streek geboren werden,
onverschillig waar zij zich thans ophouden?
Het moet toch met wat goede wil mogelijk
zijn een plebisciet te organiseren, waarvan
de resultaten werkelijk door beide partijen
als eerlijk kunnen worden erkend en dus
aanvaard.

Er bestaan plannen tot oprichting van
een reactorgemeenschap, waarin de Stich
ting voor Fundamenteel Onderzoek der
Materie (F.O.M.) en de n.v. Keuring van
Electrotechnische Materialen (K.E.M.A.)
zullen samenwerken. De gemeenschap zou
mede de .beschikking, krijgen over de ura-
niumreactor te Kjelïer.

Om deze plannen te kunnen verwezen
lijken zal de K.E.M.A. gedurende vijf jaar
jaarlijks een bedrag van ruim i50.000
nodig hebben.

De K.E.M.A. heeft haar aandeelhouders
gevraagd hun jaarlijkse bijdrage geduren
de vijf jaar met dertig percent te verhogen.

Bij beschikking van de minister van
Economische Zaken worden met ingang
van 22 October opgeheven de ondervak
groepen détailhandel in haarden en ka
chels; détailhandel in naaimachines; dé
tailhandel in sanitaire artikelen; détailhan
del in staalwaren; détailhandel in wapens
en munitie; de vakgroep kermisinrichtin-
gen; de vakgroep cacaobonenverwerkende
industrie en de ondervakgroepen cacaobo-
lerfabricage; chocolademassa- en couver-
turefabricage; cacaopoederfabricage; de
vakgroep détailhandel in glas, aardewerk
en huishoudelijke artikelen, en de onder
vakgroep détailhandel in. glas, porselein
en aardewerk; de vakgroep détailhandel in
postzegels; de vakgroep détailhandel in
brandstoffen en de vakgroep tussenperso
nen in huishoudelijk glas, porselein en
aardewerk.

Samenwerking. De Joegoslavische militaire
delegatie van zeven man, die gedurende
zes dagen een bezoek aan Griekenland
heeft gebracht, is Maandag naar Tur
kije vertrokken. De delegatie, onder
leiding van kolonel-generaal Pavle
Jaksic, heeft een beozek gebracht aan.
legerinstallaties en oefeningen gade
geslagen. „De Grieks-Joegoslavische
samenwerking is tegen niemand ge
richt, maar wij zullen antwoorden, in
dien wij worden aangevallen", aldus
verklaarde Jaksic voor zijn vertrek.

Wens. De Spaanse ambassadeur in de V.S.,
José Felix Lequerica, heeft bij de aan
vaarding van het eredoctoraat aan de
Villanova-universiteit te Phildelphia
verklaard, dat de huidige onderhande
lingen over Amerikaanse bases in
Spanje alleen succes kunnen hebben,
indien de V.S. Spanje militaire uitrus
ting geven. Spanje wenst op dezelfde
wijze behandeld te worden als andere
landen, aldus de ambassadeur.

Garantie. Van officiële West-Berlijnse
zijde is medegedeeld, dat een garantie
fonds van 25.000.000 mark is ingesteld
voor het goederenvervoer tussen West-
Duitsland en Berlijn.
De vervoersondernemingen eisten ver
goedingen voor verliezen ten gevolge
van Oost-Duitse maatregelen zoals het
confiskeren van voertuigen en het lij
den van verlies door lange wachttijden.
De vervoersondernemingen zullen voor
iedere vrachtauto, die van en naar Ber
lijn over de „autobaan" rijdt, een be
drag van vijf mark moeten betalen.

Wereldregering. Te Londen zijn honderd
afgevaardigden, waaronder vele parle
mentsleden, uit 25 landen, bijeenge
komen om plannen op te stellen voor
een wereldregering en een orgaan in te
stellen voor ontwikkeling van econo
mische hulpbronnen. De conferentie is
georganiseerd door de wereldvereniging
van parlementsleden voor een wereld
regering. De Indische premier Nehroe
zegt in een schriftelijke boodschap aan
de conferentie, dat de technische ver-
beterin'gen het mogelijk hebben ge
maakt, dat „een werkelijk vrije wereld
regering" kan worden ingesteld.

Voedsel. Aan het eind van het congres van
de internationale unie van arbei
ders in de levensmiddelen- en genot
middelenindustrieën is een motie aan
genomen, die naar de voedsel- en land
bouworganisaties van de UNO zal wor
den gezonden. De motie dringt aan op
de vorming van supra-nationale levens
middelenreserves als dekking voor tij
den van hongersnood, een grotere pro
ductie van levensmiddelen en een
rechtvaardige verdeling der aanwezige
levensmiddelen.

Voorbereiding. Deskundigen uit Engeland,
Australië, Canada, Ceylon, India,
Nieuw-Zeeland, Pakistan, Zuid-Afrika
en Zuid-Rhodesië zijn gisteren te Lon
den bijeengekomen met het doel een
volledig herstel- en ontwikkelingsplan
op te stellen, dat beoogt het sterlingge-
bied solvent en onafhankelijk van büi-
tenlandse hulp te maken. De minister
presidenten van het gemenebest zullen
op een economische conferentie, die in
November en December te Londen ge
houden zal worden, het plan bespreken
en er een beslissing over nemen.
Voldoening. Het Joegoslavische communis
tische blad „Borba" zegt, dat men in
officiële Joegoslavische kringen uit
drukking geeft aan „grote voldoening
over het verloop van de besprekingen
tussen Tito en Eden". Het blad noemt
geen bijzonderheden, doch zegt, dat op
ruime schaal wereldproblemen en in het
bijzonder vraagstukken betreffende
beide landen ter sprake zijn gekomen.
De besprekingen, aldus het blad, zullen
een grote bijdrage zijn aan de „coördi
natie van de inspanning ter verdediging
van de vrede en zij zullen de betrekkin
gen tussen Engeland en Joegoslavië
sterk bevorderen".

Botsing. Drie vrouwen en een man zijn
om het leven gekomen doordat een
militair transportvliegtuig bij het lan
den op hun auto terechtkwam, die op de
weg reed langs een vliegveld in de buurt
van Madison (V. S.), Het vliegtuig is
later veilig geland.

ADVERTENTIE

die iedere vrouw kentLaat U er toch
niet langer door kwellenVoor de mo
derne vrouw zijn die periodieke pijnen
snel en zeker te bestrijden met

anti-pijn tabletten

Op alle Britse schepen, die deelnemen
aan de NAVO-vlootoefening „Main Brace"
zijn gisteren herdenkingsdiensten gehouden
voor de Nederlandse luitenant ter zee
vlieger tweede klasse D. C. M. Lam
bregts uit Haarlem, die Zondag tij
dens een ongeval met zijn vliegtuig om
het leven kwam. Van alle schepen hingen
de vlaggen halfstok. In de kapel aan boord
van de Eagle werd de herdenkingsdienst
bijgewoond door Britse marinevliegers, of
ficieren en manschappen, alsmede door
Nederlandse officieren, die als waarne
mers aan boord van de Eagle zijn.

VAN af het begin van de zomer, wan
neer het vlas gelrokken, de vroege
aardappelen gerooid en de erwten geplukt
moeten worden, tot laat in de herfst, als de
late aardappelen en voederbieten uit de
grond gaan, is de landbouwer aan het oog
sten. De oogsttijd valt voor hen ongeveer
van Juni tot November. Maar het hoogte
punt van het seizoen is nog steeds Augus
tus, de oogstmaand, omdat dan

de tarwe aan schoven wordt
gezet. Dit broodgraan is mis
schien daarom wel het belang
rijkste gewas voor een groot
deel der mensheid, omdat het
vrijwel over de gehele wereld
kan gedijen, van de koude stre
ken tot vlak bij de tropen.

Het heeft anders heel wat voeten in de
aarde gehad voor en aleer wetenschap en
practijk er in eendrachtige samenwerking
in waren geslaagd tarwerassen te kweken
die de voor koude streken vereiste
korte rijpingstijd hadden en voldoende be
stand waren tegen aanvallen van ziekte
verwekkers en schimmels. En nadat het
dan gelukt was, de voor verschillende kli
maten bestemde rassen te kweken, bleek
de tarweoogst, over de hele wereld gere
kend, een vol jaar in beslag te nemen.

Want, wanneer in Augustus in ons land,
in België, Denemarken, Centraal Rusland
en in Manitoba de tarwe is binnengehaald,
volgen in September en October Schotland,
Zweden en Noorwegen. Daarna wordt het
op dit halfrond te koud, maar in November
beginnen Peru en Zuid-Afrika met de oogst

en in December volgen Birma en Nieuw
Zuid-Wales in Australië.

In onze koudste maand van het jaar,
Januari, gaat de rest van Australië aan de
slag, evenals het reusachtige Argentinië.
In Februari en Maart zijn Opper-Egypte en
India aan de beurt en in April volgen Be-
neden-Egypte, Syrië, Cyprus, Iran en Cuba.

Mei is vervolgens de oogstmaand voor

Texas, Algerië, China en Japan,

en Juni voor het filmland Cali-
fornië en de Zuid-Europese sta
ten Griekenland en Italië. In
Juli sluiten dan enkele staten
in het Midden-Westen van de
V.S.,alsmede Roemenië, Oos-

J tenrijk en Zwitserland de rij van

nijvere broodvoortbrengers.

Eigenlijk is dus niet alleen Augustus,
maar iedere maand „oogstmaand", hetgeen
ons weer tot een geheel nieuw onderwerp
voert. Want vindt u het niet zonderling
dat wij opgescheept zitten met die vreemde
Latijnse namen voor de maanden? En dan
te weten dat ze geen Nederlandse namen
dragen, omdat ons volk destijds een te ge
ringe ontwikkeling had om zich daarmede
vertrouwd te maken. Daarom werden de
Latijnse benamingen gehandhaafd! Klinkt
dat niet wat tegenstrijdig?

Daarover morgen.

H. PéTILLON.

(Nadruk verboden)

(Bij uitzondering plaatsen wij vandaag een
andere bijdrage dan Maandag werd aan
gekondigd. Red.).