Groepen betogers drongen de
regeringsgebouwen
„Industrialisatie wordt steeds
moeilijker te financieren"
Breuk tussen Engeland en
Perzië nog niet definitief?
Attlee zendt Revan ultimatum
tot ontbinding rebellengroep
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Militaire delegatie bij Soekarno
Drie Nederlandse zeelui eindelijk uit
gevangenis te Vera Cruz ontslagen
Opwinding in Djakarta
wiÈÈÊÊÉ'i.
Inflatoire middelen tegen werkloosheid ontraden
Bejaard echtpaar door
kolendamp omgekomen
riet woord is aan
Achter de schermen wordt geprobeerd
de scherven aan elkaar te lijmen
Het gaat nu hard tegen hard
Crisis in de partij
Noordelijken vragen
hervatting der besprekingen
Oost-Duitse CDU
vóór herbewapening
Jaarverslag Verbond van Werkgevers
Reisprogramma van
Prins Bernhard
Boesmans ballon op drift
Na zeventig dagen brommen
Beweerde moord bleek onmogelijk te bewijzen
67e JAARGANG No 85
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Iiaarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
VRIJDAG 17 OCTOBER 1952
Haarlems Dagblad
296e JAARGANG No 245
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
DJAKARTA, (Aneta) Enige duizenden demonstranten zijn vanmorgen vroeg door
Djakarta getrokken. Zij voerden spandoeken mede, waarin ontbinding van het parle
ment werd geëist. Zij drongen het gebouw van het parlement binnen, waar zij in de
vergaderzaal wanorde aanrichtten. De telegraaf- en telefoonverbindingen Neder
land-Indonesië zijn heden verbroken geweest, doch weer hersteld. Ook hebben de
demonstranten de Nederlandse vlag omlaag gehaald in de tuin van de ambtswoning
van de Nederlandse Hoge Commissaris. Deze liet onmiddellijk hierna de vlag opnieuw
hijsen.
Een militaire delegatie onder leihing van
de Indonesische stafchef Nasution is naar
het paleis van Soekarno gegaan en door
hem ontvangen. Het Indonesische kabinet
vergadert om de toestand te bespreken.
Een menigte van duizenden demonstran
ten heeft zich voor het parlementsgebouw
opgesteld dat onder militaire bewaking
staat.
De demonstranten zijn binnengedrongen
in het parlementsgebouw en het ministe
rie van Buitenlandse Zaken, waar archief
kasten werden vernield. Ze hebben ook de
maatschappijvlaggen van de passagekan
toren van de Rotterdamse Lloyd en de
maatschappij „Nederland" aan het Mer-
dekaplein omlaag gehaald.
Overal in het centrum van Djakarta zijn
gedrukte en geschreven slagzinnen aange
plakt, waarin ontbinding wordt gevraagd
van het parlement en gezegd wordt, dat
het parlement het volk niet vertegenwoor
digt, voorts, dat het parlement geen kof
fiekamer is en dat het volk de zittingsgel-
den voor het parlement niet wenst te be
talen.
Uit Den Haag wordt gemeld: De PTT
ontving bericht uit Djakarta, dat tijdelijk
het telegraaf- en telefoonverkeer Neder -
land-Indonesië was stopgezet. Later werd
het verkeer weer hervat op last van de In
donesische regering.
Duizenden demonstranten bewegen zich
in de richting van het parlement. Intussen
is het gehele parlementsgebouw gesloten
en onder bewaking van een militaire
wacht gesteld. De demonstranten voeren,
behalve spandoeken met leuzen tegen het
parlement, ook roodwitte vlaggen mede.
Na de kabinetszitting heeft de minister
van Voorlichting, de heer A. Mononutu,
verklaard dat er op het ogenblik geen ka
binetscrisis is en dat de regering haar taak
zal blijven vervullen om aan de toestand
het hoofd te bieden. Minister Mononutu
zei,- dat de regering hoopt, dat de rust
spoedig zal weerkeren.
Minister-president Wilopo verklaarde
tegenover de pers, dat er op een bijeen
komst met president Soekarno en de vice-
president een weg was gevonden om uit de
huidige moeilijkheden te geraken. Hij
wilde echter niet mededelen, welke deze
weg was. De premier kondigde aan, dat
de algemene verkiezingen nog versneld
zullen worden, hetgeen in overeenstem
ming is met de oprechte wens van het ka
binet.
PARIJS (A.F.P.). Radio-Peking heeft
in een speciale uitzending een bericht van
het persbureau „Nieuw China" gepubli
ceerd volgens hetwelk generaal Kim II
Soeng, opperbevelhebber van de Noord-
Koreaanse strijdkrachten, en generaal Peng
Teh Hoeai, opperbevelhebber van de Chi
nese troepen in Korea, een schrijven ge
zonden hebben aan generaal Mark Clark,
de UNO-opperbevelhebber.
De Noordelijke generaals stellen in hun
boodschap voor: Onmiddellijke hervatting
der bestandsbesprekingen. Repatriëring van
alle krijgsgevangenen overeenkomstig het
internationaal gebruik. De te volgen werk
wijze bij de repatriëring moet via onder
handelingen worden vastgesteld.
Spoedige sluiting van een wapenstilstand
op basis van de ontwerp-overeenkomst.
De afvaardiging van de UNO te Pan-
moendjom heeft Donderdag andermaal
haar bereidheid de wapenstilstandsonder
handelingen te hervatten bevestigd, maar
zij stelde als eis, dat de Noordelijken met
een of ander concreet voorstel komen.
Amerikaanse infanteristen, gesteund door
Zuid-Koreaanse bataljons, hebben hun op
mars aan het centrale front ten Noorden
van Koemhwa voortgezet. Zij drongen ver
der door in de drie kilometer diepe voor
posten-gordel der Chinezen.
Op de derde dag van de aanval der ver
bondenen werd de tweeling-heuvel, door
de soldaten „Jane Russell' genoemd, ver
overd zonder tegenstand van de Noorde
lijken.
BERLIJN, (Reuter) Bij de opening
van het zesde congres van de Oost-Duitse
Christen-democratische unie heeft vice-
premier Rau, die lid is van de onder com
munistische leiding staande socialistische
eenheidspartij (S.E.D.), gewaarschuwd
tegen vijanden binnen de eigen gelederen.
Hij deed een beroep op de partij om „de
vastberaden wil van het volk om zich te
verdedigen" te versterken.
Het congres, dat door 2000 afgevaardig
den wordt bijgewoond, zond een telegram
aan maarschalk Stalin, waarin de partij
van haar eerbied en dankbaarheid getuigt.
Voorzitter Nuschke deelde vervolgens
mee, dat het Oost-Duitse leger zal wor
den uitgerust met de modernste wapens.
„Hoewel wij Christenen zijn, zijn wij geen
pacifisten in de oude betekenis van het
woord. Juist omdat wij de vrede willen,
zijn wij bereid deze te verdedigen", aldus
de vice-premier.
De waarnemend Hoge Commissaris van
Indonesië, mr. Susanto, had hedenmorgen
een telefonisch onderhoud met de Indone
sische minister van Buitenlandse Zaken,
Mukarto. Minister Mukarto deelde mr. Su
santo mede dat door het parlement aan de
regering het verzoek is gericht, niet af te
treden en dat de Indonesische regering zal
aanblijven. Voorts, dat de Indonesische
regering de situatie beheerst en dat de In
donesische regering aan de Nederlanders
excuses heeft aangeboden voor het neer
halen van de Nederlandse vlag.
Verslaggevers van Aneta melden, dat op
het Bantengplein (het voormalige Water-
Iooplein) gevechtswagens en tanks zijn op
gesteld. Militairen in jeeps en gevechtswa
gens rijden met wapens in de aanslag.
De Indonesische regering heeft de avond
klok ingesteld van 20 tot 05 uur. Op bevel
van de militaire gouverneur van Djakarta
zijn samenkomsten van meer dan vijf per
sonen tot nader order verboden.
Een combinatie van een zestal Nederlandse jachtwerven, de naam Feadshipdragen
de, heeft reeds 13 jachten aan Amerikaanse particulieren geleverd; het 14e maakte
een geslaagde proefvaart op de Westeinderpl-assen. Het scheepje bereikte een snelheid
van 52 km. per uur en is bestemd voor Florida, waar het gebruikt zal worden voor
de vissport, onder meer op tonijnen.
In zijn thans verschenen jaarverslag
heeft het Verbond van Nederlandse Werk
gevers zijn inzichten over de huidige eco
nomische situatie uiteengezet. Daarin wordt
geconstateerd, dat mede door verschillende
externe factoren het economische program
ma van Maart 1951 (beperking van con
sumptie en investeringen, alsmede verho
ging van enkele belastingen) effect heeft
gesorteerd, zodat verdergaande maatrege
len overbodig waren. Het Verbond ziet
hierin een waarschuwing tegen een over
ijld en gedétailleerd ingrijpen van de over
heid in het economisch proces. Ondanks
alle verstarringen heeft onze economie nog
tal van regenererende krachten, die mee
werken tot herstel van de verstoring. Velen
zijn het verleerd hiermede rekening te
houden, hetgeen leidt tot een discontinuï
teit van het economisch beleid die voor het
bedrijfsleven catastrophaal is.
Een gezonde monetaire politiek gaat
hand in hand met een gezonde betalings
balans. Dit is wel duidelijk bewezen. Even
duidelijk is de samenhang tussen betalings
balans en werkgelegenheid. Beëindiging
van de inflatie moest wel een dalende
werkgelegenheid met zich brengen. Immers
de werkgelegenheid rustte op een binnen
landse vraag, die door de inflatie was op
gevoerd.
Onze deviezenreserve is niet zó groot,
dat wij ten aanzien van de werkgelegen
heid grote risico's kunnen nemen. Voor
maatregelen op het gebied der werkloos
heidsbestrijding betekent dit, dat deze mo
netair neutraal moeten zijn. Zou men we
derom grijpen naar inflatoire financierin
gen, dan zou het bereikte spoedig weer
teniet gedaan worden zonder dat een duur
zame verhoging van de werkgelegenheid
tot stand zijn gebracht.
Dollarpositie
Onze dollar-positie zal slechter worden
en het zal niet eenvoudig zijn hiervoor een
oplossing te vinden. De verdere beperkin
gen op de dollarinvoer zullen ongetwijfeld
de werkgelegenheid beïnvloeden.
„Nu pas zullen wij in volle omvang wor
den geconfronteerd met de ernst van het
vraagstuk, ontstaan door het wegvallen
van onze dollar-inkomsten uit de handel
met Indonesië en het wegvallen van Oost-
Europese importgebieden," aldus het ver
slag.
Het is aan Amerika om zijn invoer niet
kunstmatig te blijven belemmeren.
De gang van zaken in het bedrijfsleven
was over het algemeen bevredigend. De
verdere ontwikkeling is geheel afhankelijk
van de export-mogelijkheden, nu de bin
nenlandse vraag zich op lager peil beweegt.
Industrialisatie, werkgelegenheid en ex
port zijn alle facetten van hetzelfde pro
bleem: de snel groeiende bevolking. En bij
de industrialisatie is het belangrijkste de
financiering.
Financiering uit winsten wordt steeds
moeilijker, niet alleen omdat de winsten
een dalende tendenz te zien zullen geven,
maar in het bijzonder omdat de liquide
middelen gaan ontbreken om expansies te
financieren, indien er geen wijziging komt
in het systeem van belastingheffing. Bo
vendien is de kapitaal-markt evenmin in
staat voldoende middelen ter beschikking
te stellen voor industrialisatie.
Hiermede komt dus een einde aan de
zuiver particuliere ondernemingsvorm,
want uiteindelijk zal de staat, wanneer de
expansie van de industrie dreigt vast te
lopen, moeten ingrijpen! Nu heeft de rege
ring talrijke malen verklaard prijs te stel
len op een particuliere, ondernemingsgewijs
georganiseerde maatschappij, zodat zij dan
ook de particuliere onderneming in staat
moet stellen haar bijdrage tot de welvaart
te leveren. Een zodanige maatschappij-
vorm vormt de beste garantie voor vrijheid
en welvaart.
Belastingverlaging gewenst
Qp een gistermiddag gehouden perscon
ferentie werd door het Verbondsbestuur
een nadere toelichting verstrekt op het
jaarverslag. Daarbij werd verklaard dat bij
het economische beleid de volgende drie
punten in acht moeten worden genomen:
De regeringspolitiek moet continu zijn.
De betalingsbalans moet in evenwicht wor
den gehouden. De dollarbalans is lang niet
in evenwicht, waarbij het bezwaar is, dat
onze uitvoer naar Amerika stuit op een
zekere protectionistische Amerikaanse
politiek. Ten derde moet er belastingverla
ging komen. Ten aanzien van het bedrijfs
leven is de fiscus, naar het verbond meent,
te ver gegaan, aangezien hierdoor de inves
teringen in het gedrang komen. Het stelt de
belastingpolitiek grotendeels aansprakelijk
voor het feit, dat de index der investerin
gen (op basis 1948 is gelijk 100), die in 1950
nog 160 bedroeg, in 1951 en 1952 is inge
zakt tot 102.
Bij zijn reis naar Zuid-Amerika zal Prins
Bernhard 4 November te Cartagena aan
komen, na in Mexico de tentoonstelling van
Nederlandse industriële producten te heb
ben geopend.
Vijf November zal de Prins zich naar
Bogota begeven, waar hij de gast zal zijn
van dr. Roberto Urbaneta, president van
Columbia. Hij zal een krans leggen bij het
monument van Simon Bolivar.
Zes November zal de Prins een tocht in
de Savanne maken en hij zal later de Ne
derlandse kolonie ontvangen.
Des avonds zal hij te gast zijn bij dr. Juan
Uribe Holguin, minister van Buitenlandse
Zaken, die een feest zal geven.
Zeven en acht November zal Prins Bern
hard musea bezoeken alsmede de zout
mijnen van Zipaquira. Hij zal voorts een
bezoek brengen aan vijf grote Nederlandse
ondernemingen, die agentschappen in Co
lumbia hebben. De Prins zal een diner
geven ter ere van president Urbaneta.
Tien November vertrekt de Prins naar
Quito en van daar naar Lima, van waar hij
naar Mexico terug zal reizen.
In een pension aan de Vismarkt te Gro
ningen heeft zich gisteravond laat een ge
val van koolmonoxyde vergiftiging voor
gedaan waarbij twee slachtoffers te be
treuren zijn. In dit pension woont de
dochter van het bejaarde echtpaar Van
Dijk uit Siddeburen die sinds enige tijd
ziek is. Haar ouders brachten haar gister
avond een bezoek. Omstreeks elf uur von
den inwonenden van het pension de beide
oudjes slapende aan het bed van hun
dochter tenminste, dat wei'd verondersteld.
Later bleek, dat de oudjes waren over
leden, terwijl de dochter in bewusteloze
toestand verkeerde. Onmiddellijk werd de
dochter naar het Academisch Ziekenhuis
te Groningen overgebracht, waar bleek,
dat zij en haar ouders het slachtoffer wa
ren geworden van een koolmonoxyde ver
giftiging. De Groninger recherche heeft
een onderzoek ingesteld.
DUBLIN, (AFP) De ballon, waarmee
de voorzitter van de Haagse ballonclub, J.
Boesman, te Dublin optreedt ter gelegen
heid van de aldaar gehouden „Week van
de thee", is van zijn kabels losgeraakt en
in Noordelijke richting afgedreven. Men
gelooft, dat men te maken heeft met een
misplaatste grap.
Via de radio is gewaarschuwd voor het
gevaar, dat de onbemande ballon voor
de luchtvaart oplevert. De heer Boesman,
rie zich met zijn echtgenote, mevrouw
Boesman-Visscher en de heer C. de Vos
Klootwijk in de Ierse hoofdstad bevindt,
heeft voorts door de politie laten bekend
maken, wat men moet doen, wanneer de
ballon ergens landt.
MIJNWERKERSSTAKING IN JAPAN
TOKIO, (Reuter) Een kwart millioen
Japanse mijnwerkers is vandaag in staking
gegaan. Zij eisen loonsverhogingen tot
100 pet. toe. De staking is afgekondigd door
het nationale verbond van arbeiders in
steenkolenmijnen. De mijnwerkers hebben
Maandag en Dinsdag ook gestaakt.
R i v a r o 1
Er bestaat een nauw verband tus
sen iemands geestelijke productie-
en zijn spijsvertering.
(Van onze correspondent in Londen)
Zo lang er in Londen geen officiële be
vestiging is ontvangen van het door Mos-
sadeq aangekondigde verbreken der di
plomatieke betrekkingen met Engeland,
onthoudt men zich nog van officieel com
mentaar. Er schijnt van Perzische zijde
nog achter de schermen te worden gewerkt
om de breuk op het laatste nippertje te
voorkomen.
De Perzische ambassadeur in Washing
ton heeft verklaard, dat hij a! het nodige
zal doen om de breuk tegen te gaan. Hij
zeide dat Mossadeq hem in zijn hart niet
wenste.
AFP meldt, dat in de over radio-Teheran
gedane mededeling van dr. Mossadeq werd
verzekerd, dat de maatregel geen afbreuk
beoogt van de vriendschapsbanden tussen
Perzië en Groot-Brittannië. Geconstateerd
Gisteravond meerde de „Axeldijk" van
de Hclland-Amerika lijn aan de Rijnkaai
te Antwerpen. Aan boord bevonden zich
de drie opvarenden van de „Aiblasserdijk",
die 70 dagen in Vera Cruz gevangen heb
ben gezeten, op beschuldiging van moord.
In het ruim van hun schip was namelijk
een dode Cubaan aangetroffen. Zij hadden
echter deze man noch levend, noch dood
ooit gezien, maar de rechter, die de zaak
behandelde bleek weinig waarde aan hun
verklaringen van onschuld te hechten, te
meer, daar de eerste tolk, die hun ver
klaringen moest vertalen een Mexicaan,
die Engels zeide te spreken hun tegen
over de rechter verklaringen in de mond
legde, die zij niet gezegd hadden.
Over het onderzoek dat aan boord van
de „Aiblasserdijk" is verricht werd door
ons na een onderhoud met de Haarlemse
gezagvoerder uitvoerig bericht.
De drie gearresteerden waren de 30-
jarige stoker Henk Wagemakers uit Voor
burg, de 44-jarige Jan de Haas en de 27-
jarige Wim Pijpers, beiden olieman en
wonende te Rotterdam.
Verbazing
Op 10 Juli waren zij tot hun grote ver
bazing met zes man gearresteerd. Drie
hunner werden na enige tijd ontslagen,
maar zij moesten blijven. Eerst waren er
vragen gesteld, die er op leken of zij voor
moordenaars werden aangezien. Later
werd hun medegedeeld, dat zij werden
vastgehouden om getuigenis af te leggen.
Zij belandden in de gevangenis geen
cel, maar een zaal van 68 meter lengte,
waar zij nu en dan met wel honderd we
gens moord veroordeelden moesten ver
toeven. Het duurde tien dagen alvorens
na het voorlopig verhoor aan boord hen
opnieuw een verhoor werd afgenomen.
Toen bleek dat een van de rechterlijke
ambtenaren, die aan boord reeds een me
disch onderzoek had ingesteld, verwondin
gen bij hen meende te hebben geconsta
teerd die zij opgelopen zouden kunnen
hebben, toen de Cubaan zich verweerd
had. De verwonding van Wagemakers be
stond echter naar hij zeide uit een moe
dervlek op zijn rug en Pijpers had mis
schien een paar stuk gekrabde muggen
beten.
Moedeloos zijn de mannen niet gewor
den, verklaarden zij. Zij wisten dat zij on
schuldig waren en de Holland-Amerika-
lijn had hen de beste advocaat van Vera
Cruz gegeven, mr. Manuel Del Rio. Tot
tweemaal toe ontvingen zii zelfs bericht,
dat zij over een paar dagen vrij zouden
komen, maar telkens werd het weer op de
lange baan geschoven. Toen de invrij
heidstelling echter definitief werd toege
zegd, duurde het toch nog vijf dagen eer
zij op straat stonden, want de ambtelijke
molen maalt er langzaam en de papieren
moesten eerst klaar zijn. Gelukkig behoe
ven zij bij terugkeer in Mexico er niet
voor de vrezen weer opgesloten te wórden,
heeft de advocaat hun verzekerd. De in
vrijheidstelling betekent een definitieve
vrijspraak en het is niet zo dat zij over
de grens zijn gezet.
werd echter dat de betrekkingen tussen
Perzië en Engeland de laatste tijd veel van
haar belang hebben verloren.
Mossadeq noemde geen tijdstip voor het
van kracht worden van de maatregel. Hij
sprak de hoop uit, dat de Britse regering
haar politiek zou wijzigen in het licht van
de huidige omstandigheden en dat vriend
schappelijke diplomatieke betrekking ten
slotte hervat zouden kunnen worden, zo
meldt Reuter.
Mossadeq kondigde het afbreken van de
diplomatieke betrekkingen aan, nadat hij
bijna twee uur had gesproken. In de be
trokken uitzending werd de tekst voorge
lezen van de nota's, die de laatste tijd tus
sen Teheran, Londen en Washington zijn
gewisseld. Mossadeq wilde zijn verklaring
gisteren in de Kamer afleggen doch kon
zulk? niet doen, omdat het quorum ont
brak.
Voordat Mossadeq voor de radio sprak
hacl hij een onderhoud van drie uur met
de Sjah gehad.
Mossadeq zeide, dat Perzië zijn best ge
daan had om een oplossing te bereiken van
de oliekwestie. De Britse regering had
evenwel een regeling steeds belet. In strijd
met het internationale gebruik had Enge
land het Perzische volk aan geweldige
economische druk bloot gesteld en een po
litiek gevolgd „waardoor onze tijd ver
knoeid werd en wij verhinderd werden
een nieuwe economische politiek te kie
zen". Perzië was daardoor gedwongen de
betrekkingen met Engeland af te breken.
Volgens de verklaring van Mossadeq
moeten de Britse autoriteiten meer reke
ning houden met de huidige internationale
situatie en hun politiek wijzigen, zodat
Perzië en Engeland de betrekkingen tussen
de regeringen kunnen hervatten.
Betreurenswaardig
Een woordvoerder van de Amerikaanse
regering heeft verklaard dat het Perzi
sche besluit wordt betreurd, daar het de
oplossing van de oliekwestie nog moeilij
ker maakt.
Mohammed Devallon, de Perzische
zaakgelastigde in Londen, en de overige
acht functionarissen van de Perzische am
bassade verwachten, dat zij naar Teheran
teruggeroepen zullen worden. Volgens een
woordvoerder van de ambassade is de am
bassade niet tevoren op de hoogte gesteld
van het besluit, de diplomatieke betrek
kingen met Engeland te verbreken.
Sinds Aly Soheily in December van het
vorig jaar tijdelijk naar Perzië werd ont
boden, heeft Perzië geen ambassadeur in
Londen gehad.
De Amsterdamse rechtbank heeft de 54-
jarige exploitant van broodjeswinkels J. W.
K. uit Amsterdam veroordeeld tot vier maan
den gevangenisstraf. Veertien dagen geleden
eiste de officier van justitie tegen deze ver
dachte vijf maanden gevangenisstraf ter zake
van het in de jaren 1948, 1949 en 1950 in
totaal f115.000 van zijn inkomen verzwijgen
voor de belasting.
LONDEN, (Reuter). De leiders van de Britse socialistische partij hebben
Donderdagavond besloten Bevan een ultimatum te stellen. Van hem zal
worden geëist, dat hij zijn linkse groep ontbindt en de aanvallen op
andere socialistische parlementsleden staakt. Het ultimatum, dat is opge
steld door de leidende socialistische parlementsleden, wordt naar ver
wachting volgende week voorgelegd aan een fractievergadering. Indien
de desbetreffende resolutie zou worden verworpen, zouden Attlee en de
andere leiders van de „oude garde" zich uit de fractie terugtrekken. Als
het ultimatum zou worden aangenomen door de meerderheid van de
296 socialistische leden van het Lagerhuis, zouden Bevan en zijn volge
lingen óf zich er bij moeten neerleggen óf rekening moeten houden met
uitzetting uit de partij. De plotselinge beslissing van de hoogste leiding om
de rebellen te dwingen hun kaarten op tafel te leggen, toont dat zij de
toestand als zo ondulbaar beschouwt, dat er een einde aan gemaakt moet
worden, zelfs als dit ten koste van de overwinning bij de volgende ver
kiezingen zou moeten gaan.
Dit is de grootste crisis in de partij sinds
1931, toen de toenmalige eerste-minister
MacDonald en verscheidene collega's uit
de partij traden om toe te treden tot een
„nationale regering".
Achter Bevan staan de ex-ministers Wil
son en Freeman, vier leden van het partij
bestuur en een vijftigtal parlementsleden.
Het „schaduw-kabinet" de leidende
socialisten nam het besluit tot het stel
len van het ultimatum na een langdurige
vergadering, waarin, naar werd vernomen,
Attlee een aanzienlijke meerderheid kreeg.
De ex-premier wordt gesteund door Her-
bert Morrison en al de leden van het laat
ste socialistische kabinet, die een jaar ge
leden aftraden. Ook zal hij naar men aan
neemt, gesteund worden door de meerder
heid van de parlementsleden.
Indien het voorstel op de fractievergade
ring van Donderdag echter door slechts
een kleine meerderheid wordt ondersteund,
zou het gezag van de leiding zeer worden
verzwakt.
Men rekent op een felle strijd Door een
gematigde groep zal getracht worden een
middenweg te vinden, maar de leiders zijn
besloten met het ultimatum te staan of te
vallen.
Hoogtepunt
Onze correspondent in Londen schrijft:
Het conflict in de Labourpartij nadert
thans zijn hoogtepunt. Be van's besluit om
de bijeenkomsten van zijn groep open te
stellen voor de andere fractieleden, wordt
door Attlee als een waardeloos voorstel
beschouwd. Het zou leiden tot de belache
lijke situatie, dat de partij elke week twee
concurrerende vergaderingen zou houden,
waar een verschillende politiek zou worden
bepleit.
Tot nu toe schijnt het persoonlijk antago
nisme te groot te zijn voor kans op ver
zoening. Er zou geen twijfel aan bestaan,
dat, als het hard tegen hard gaat, Attlee op
een meerderheid kan rekenen, maar daar
mede zou de eenheid niet zijn hersteld.
De zaak wordt namelijk bemoeilijkt om
dat de vakbeweging wel groot gewicht in
de schaal kan leggen als het tegen Bevan
gaat, doch deze op zijn beurt geniet aan
zienlijke steun van een deel der vakbon
den. De meeste fractieleden zouden echter
een nederlaag van Attlee willen voorkomen,
omdat hij dan zeker zou moeten aftreden.
Attlee heeft tenslotte tot dit doortasten
de optreden besloten onder druk van rechts
waar men hem zijn negatieve houding tij
dens de conferentie in Morecambe verwijt.
De rechtervleugel is van mening dat door
ingrijpen Bevan zal capituleren om te voor
komen, dat hij de wildernis wordt inge
stuurd. Waarschijnlijk zal Bevan in dat
geval zijn candidatuur en die van zijn
medestanders handhaven voor de verkie
zing van het schaduwkabinet in het begin
van de nieuwe parlementaire zitting.
RUSTIG WEER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond, opgemaakt
om 10 uur:
Weinig bewolking met in de nacht en
ochtend uitgebreide mistgebieden. Ove
rigens droog weer. Op vele plaatsen
lichte en hier en daar zware nacht
vorst. Morgenmiddag dezelfde tempe
raturen als vandaag of iets lagere. Wei
nig wind.
18 October
Zon op 7.10 uur, onder 17.40 uur.
Maan op 6.44 uur, onder 16.58 uur.
Hoog en laag water in ÏJmuiden
Vrijdag 17 October
Hoog water: 2 48 en 15.04 uur.
Laag water: 10.42 en 22.54 uur.
Zaterdag 18 October
Hoog water: 3.18 en 15.32 uur.
Laag water: 11.14 en 23.29 uur.