m
Toegenomen sociale zekerheid maakt
individueel sparen niet overbodig
Lage winstmarge der bakkers leidde
soms tot onzuiverheden
Zwitsaletten
De radio geeft Woensdag
Koopvoorwaarde volgens
A.N.A.B. onwettig
PANDA EN DE MEESTERDOKTER
och ió het zo
WERELDSPAARDAG 1952
BARTELJORISSTRAAT 20 TEL. 13439
3
,De Ommelanden
Robert Schuman ere-doctor
van Tilburg
Willem van Graft
begraven
Luxemburgse onderschei
ding voor B. F. Enschedé
Keuringsdienst brengt verslag uit
Oud-minister Peters burge
meester van Bergen op
Zoom
Uitbetaling aan
„Damstadt"-crediteuren
Heffing luisterbijdrage is
rechtsgeldig, zegt Hoge
Raad
Kolentrein ontspoorde
bij Winterswijk
PUISTJES... ontsieren Uw
gelaat, juist als U er aantrekkelijk wilt
uitzien. Ze verdwijnen dikwijls in 24
uur door de ontsmetten
de en snel genezende
Deense onderscheiding
voor dr. B. van der Pol
Uitvinding
van het glas
DINSDAG 28 OCTOBER 1952
c 2
„Wanneer wij van mening zijn, dat wij glijden naar een samenleving van een
andere structuur dan de oude; wanneer de sociale zekerheid nu op een andere
manier dan vroeger door de mensen wordt nagestreefd; wanneer de oude dag van
de massa beter verzekerd wordt; wanneer de wisselvalligheden van het leven worden
opgevangen door sociale politiek en verzekeringen, dan is het denkbaar dat de
mensen de noodzaak van spaarzaamheid niet meer zo duidelijk zien als voorheen;
dat misschien het instinct tot sparen wordt afgestompt. Dit mag niet gebeuren. Wij
moeten een remedie zoeken, niet in die zin dat we teruggaan naar een samenleving
met de oude sociale onzekerheid, maar zo dat wij mogelijkheden vinden om het
sparen aan te moedigen, zelfs in een maatschappij, waarin de massa een vrij grote
mate van sociale zekerheid heeft. En het is ongetwijfeld zo, dat de koninklijke weg
daarheen is: de voorlichting, de propaganda. Zonder economische vrijheid geen
geestelijke vrijheid. De mensen moeten leren begrijpen, dat het leven niet zo zeker
kan zijn, of het sparen schept een nog grotere zekerheid en bovendien een grotere
economische bewegingsvrijheid en daarmede een sterker gevoel van vrijheid".
Deze woorden, gesproken door de Zweed
se minister van Financiën, werden onlangs
aangehaald door de voorzitter van de Ne
derlandse Spaarbankbond. Op zichzelf
blijkt daar al uit, hoe het sparen een ver
schijnsel is dat geen halt houdt bij de gren
zen van één land. Trouwens de hele idee
spaarbank heeft zich van land tot land
verspreid. Spaarbanken van het zuiver so
ciale type, zoals in Haarlem en IJmuiden
de Nutsspaarbank, zijn het eerst, in 1810,
opgericht in Schotland. Van daaruit heeft
de spaarbankbeweging zich snel over vrij
wel de hele wereld verbreid. Tien jaar later
telde Nederland reeds een kleine vijftig
spaarbanken en dit aantal nam van jaar tot
jaar toe.
Individueel sparen niet overbodig
Veel ouder dan de spaarbanken is het
sparen zelf, het is vermoedelijk zo oud als
de mensheid zelf, want zelfs een primitieve
menselijke samenleving is moeilijk denk
baar zonder sparen in een of andere vorm.
Het is daarom niet zeer waarschijnlijk, dat
het sparen ooit uit de tijd zal raken. De
sociale politiek en de sociale verzekeringen,
waarover de Zweedse minister spreekt, en
die wij ook in ons land kennen, zijn zelf
vormen van sparen, van collectief sparen.
Er bestaat inderdaad gevaar voor het mis
verstand, dat dit collectieve sparen het in
dividuele sparen overbodig zou maken. Het
is echter veeleer zo, dat het individuele
sparen er juist des te aantrekkelijker door
is geworden. Voor velen zou het een her
culische, om niet te zeggen een wanhopige
taak vormen, zijn sociale zekerheid en de
verzorging van' zijn oude dag geheel op
eigen individueel sparen te moeten grond
vesten.
Grotere economische
beweginsvrijheid
Nu het noodzakelijk minimum verzekerd
is, is het een veel dankbaarder taak door
eigen aanvullend sparen die grotere econo
mische bewegingsvrijheid te verwerven,
die de Zweedse minister terecht als een
der voorwaarden van geestelijke vrijheid
ziet. De mening dat het sparen van een
appeltje voor de dorst uit de tijd is, is niet
juist.
Maar naast dit sparen op langere termijn
is er nog het sparen op korte termijn, het
sparen voor de „grote stukken"-: kleding,
schoeisel, uitbreiding en vernieuwing van
huisraad, vacantie, opleiding en uitrusting
van de kinderen enz. Ook over dit sparen
op korte termijn ontfermt zich de spaar
bank. De opneming van spaargeld is, be
houdens enkele maatregelen ter verzeke
ring van de goede orde, te allen tijde ge
heel vrij: Wie regelmatig spaart kan on
middellijk uit zijn tegoed putten om de
grotere aanschaffingen te betalen.
Bankgeheim
De Nutsspaarbanken in Haarlem, de oud
ste spaarbank in ons land, maakt het de
ADVERTENTIE
DAMES-PANTALONS
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw.
9.35 Waterstanden. 9.40 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.15 Holland-Import in
moeilijkheden, hoorspel. 12.00 Altviool en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Lichte muziek.
12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Pro
testant Interkerkelijk Thuisfront. 13.20 Vo
caal Dubbelkwartet. 13.50 Gelders orkest en
solist. 14.45 Voor de meisjes. 15.00 Platen.
15.20 Kamerorkest. 16.00 Voor de jeugd. 17.20
Orgelspel. 17.50 Militaire causerie. 18.00 Pla
ten. 18.10 Klarinet, viool en piano. 18.30
Spectrum van het Christelijk Organisatie- en
Verenigingsleven. 18.45 Geestelijke liederen.
19.00 Nieuws. 19.10 Boekbespreking. 19.25
Platen. 19.30 Buitenlands overzicht. 19.50
Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Omroeporkest
en solist. Pl.m. 20.45 Een margarine-jubileum
dat niet gevierd werd, causerie. 21,35 De
„N" in onze naam, toespraak. 21.40 Geva
rieerde muziek. 22.05 In de Arabische we
reld, causerie. 22.15 Alt, tenor en piano.. 22.35
Internationaal Evangelisch Commentaar.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Platen. 10.00
Schoolradio. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Pla
ten. 12.00 Lichte muziek. 12.30 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.38 Orgelspel. 13.00 Nieuws. 13.15
Commentaar. 13.20 Amusementsmuziek. 13.50
Platen. 14.00 Gesproken portret. 14.15 Jeugd-
concert. 15.00 Voor de jeugd. 16.00 Alt-, tenor
en basblokfluit. 16.10 Voor de jeugd. 16.45
Voor de zieken. 17.15 Platen. 17,30 Lichte
muziek. 17.50 Regeringsuitzending: H. Ch.
Meyer: „Reizen in Indonesië". 18.00 Nieuws..
18.20 Actualiteiten. 18.30 Platen. 19.00 Pen
sioenrecht arbeidscontractanten in overheids
dienst, causerie. 19.15 Platen. 19.30 Voor de
jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Politiek commen
taar. 20.15 Theaterorkest en -koor en solisten.
20.45 Kleine koffiemolencantate, hoorspel.
21.40 Pianorecital. 22.10 Supersonische tril
lingen, causerie. 22.25 Strijksextet. 22.55 De
reis van Z. K. H. Prins Bernhard naar Mid
den- en Zuid-Amerika. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
BRUSSEL. 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School
radio. 15.40 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Pianorecital.
18.39 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen. 20.00 Omroeporkest en solisten. 21.00
Platen. 21.15 Australische muziek. 21.40 Pla
ten. 22.00 Nieuws. 22.15 Muzikaal-litteratuur
programma. 22.5523.00 Nieuws.
OOOOOOOOOOOOOI
Door de Nutsspaarbank te Haarlem
wordt op Wereldspaardag, Vrijdag 31
October, aan ieder die een inleg doet
een kalender uitgereikt van de bekende
kunstschilder Jan Voerman. In de
voorstellingen is een spaartendenz ver
werkt, welke aan de achterzijde van de
kalenderbladen nader is uitgewerkt.
Aan de bezoekers van de Jeugdspaar-
banken wordt ter gelegenheid van
Wereldspaardag op Woensdagmiddag
29 October als attractie het bekende
geïllustreerde boekje „Gelukscent" uit
gereikt.
spaarder bovendien zo gemakkelijk moge
lijk. Men denke b.v. aan de spaarbusjes, die
de spaarbank gratis in bruikleen verstrekt;
aan de afhaaldienst, die in verscheidene
delen van de stad regelmatig het spaargeld
bij de spaarder aan huis komt afhalen; aan
de gelegenheid, die geboden wordt, om in
de bedrijven een door de spaarder vastge
steld bedrag van loon of salaris aan de
spaarbank over te maken. Iedere werk
gever begrijpt dat de werknemers voor
brandstoffen, voor een nieuwe jas, enz.
moeten sparen. Of er daarna nog iets van
het gespaarde overblijft, blijft een zorg
vuldig bewaard geheim tussen spaarbank
en spaarder, daar kan niemand zijn neus in
steken.
Gedachtig aan het „twee weten meer dan
een", zijn de spaarbanken nog verder ge
gaan. Zij zijn er toe overgegaan, enige des
kundigen op het gebied van doelmatige be
steding van het inkomen, een schat van
ervaringen uit de practijk in vele gezinnen
met uiteenlopend inkomen, bijeen te laten
brengen en deze ervaringen, in samenwer
king met andere instellingen op maatschap
pelijk- en voorlichtingsgebied, ter beschik
king te stellen van het publiek.
Dat de spaarbank alles doet, om ook de
jeugd reeds vroeg met het nut van het
sparen vertrouwd te maken, is velen uit
eigen jeugd nog wel bekend.
ff
Het hoofdbestuurslid van de Algemene
Nederlandse Agrarische Bedrijfsbond, de
heer S. van der Ploeg, heeft naar aanlei
ding van de mededeling van de directie
van „De Ommelanden", dat deze zuivel
fabriek bij aanhouding van de staking zou
worden verkocht, verklaard, dat dit ge
zien moet worden als „camouflage". Wel
heeft de A.N.A.B. kennis genomen van de
poging van een Duitse levensmiddelen
industrie, om de fabriek te kopen. Deze in
dustrie heeft ook bezittingen en belangen
in Amerika.
Volgens de heer Van der Ploeg zou een
eventuele koper zich terdage op de hoogte
dienen te stellen van de Nederlandse wet
geving. De-A.N.A.B. is van mening, dat de
bijzondere voorwaarde tot de verkoop
welke inhoudt, dat de koper zich verplicht,
geen der stakers in het overgenomen be
drijf in dienst te nemen weliswaar kan
worden aanvaard, maar niet is te realise
ren. Het Burgerlijk Wetboek staat name
lijk volgens de A.N.A.B. het naleven van
een dergelijke voorwaarde niet toe. De
handeling zou een „onzedelijk karakter
dragen" en niet door de wet worden ge
dekt. Voor de directeur van „De Omme
landen" heeft de A.N.A.B. overigens grote
waardering. „Zijn zakelijk inzicht kan
niet worden gemist", aldus de heer Van
der Ploeg, Van de Ommelanden kan de
grootste fabriek van Nederland worden
gemaakt en ook de fabriek met de gun
stigste sociale omstandigheden indien alle
beschikbare krachten daaraan medewer
ken. De A.N.A.B. zal zich dan ook nooit
tegen handhaving van de heer De Boer
verzetten. Van de zijde der A.N.A.B.
noemde men de vooruitzichten in het con
flict „gunstig". Men had aanvankelijk ge
rekend op een kort conflict, maar houdt
thans rekening met een conflict op lange
termijn.
De senaat der R.K. Economische Hoge
school te Tilburg heeft het doctoraat hono
ris causa in de economische wetenschap
pen verleend aan de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, Robert Schuman. De
promotie zal geschieden in een daartoe te
beleggen openbare zitting van de senaat
tijdens de viering van het vijfde lustrum
der hogeschool op 12 en 13 December.
Onder grote belangstelling uit luchtvaart
kringen is Maandagmiddag de luchtvaart
pionier, instructeur en sportvlieger Willem
van Graft op de algemene begraafplaats
te Rijswijk begraven. In de aula spsrak de
heer C. Kolff, voorzitter van de Ko
ninklijke Nederlandse Vereniging voor
Luchtvaart. Willem van Graft, zo zei hij,
is een middelpunt geweest van de sport-
vliegerij en van de luchtvaart in ons land.
Ten koste van grote persoonlijke offers
heeft hij de luchtvaart gediend. Hij heeft
ons volk nader tot de luchtvaart gebracht.
Namens de K.L.M. bracht de oud
onderdirecteur kolonel b. d. W. G. J.
Versteegh Van Graft, die hij in 1920 heeft
geëxamineerd voor het vliegbrevet, hulde,
omdat hij de vliegerij populair bij ons volk
heeft gemaakt. Duizenden vliegers heeft
hij opgeleid.
Bij degenen, die Willem van Graft op
zijn laatste gang begeleidden bevonden
zich de heer A. Viruly, chefvlieger van de
K.L.M., namens de Vereniging van Ver
keersvliegers, -ir. E. Doppenberg, direc
teur van AVIO-Diepen, alsmede vertegen
woordigers van de Rijksluchtvaartdienst,
de Rijksluchtvaartschool en verscheidene
vliegclubs.
Tussen Thailand en Tonkin is een luchtbrug ingesteld voor de aanvoer van ver
sterkingen, voedsel en munitie, naar het front in Thailand. Aankomst van de
versterkingen op een vliegveld in het Noord-Westen.
Ter gelegenheid van de Centilux-ten-
toonstelling, die in Luxemburg werd ge
houden naar aanleiding van het - eeuw
feest van de Luxemburgse postzegels is de
heer B. F. Enschedé, president-directeur
van de Grafische Inrichting Joh. Enschedé
en Zonen te Haarlem benoemd tot ridder
in de Orde van de Eikekroon van het
Groot-Hertogdom.
„De lage winstmarge, die de bakkers op
het brood is toegestaan, heeft er ongetwij
feld toe bijgedragen, dat men wat het droge
stofgehalte betreft, juist op de minimum
grens ging werken. Dat deze grens dan nog
al eens werd overschreden is onvermijde
lijk.
Van de 755 monsters, die op het labora
torium werden onderzocht, gaven er 334
aanleiding tot een waarschuwing, terwijl er
53 processen-verbaal werden opgemaakt."
Deze mededeling komt voor in het zojuist
verschenen verslag over 1951 van de Keu
ringsdienst van waren voor het gebied
Haarlem.
Wat betreft het consumptie-ijs kan zeker
nog niet van een bevredigende toestand
worden gesproken, daarvoor is het aantal
afgekeurde monsters (215 van de 596) te
hoog. Het grootste deel van de afkeuringen
vloeide voort uit een te hoog kiemgetal en
uit de aanwezigheid van coli-bacteriën.
In vele gevallen gaf het onderzoek van
de eerste monsters in het seizoen de slecht
ste resultaten. Na waarschuwing trad her
haaldelijk verbetering in.
„Room" en „boter"
Bij. gebak of snoepgoed wordt nog her
haaldelijk het woord „room" of boter" ge
bruikt, terwijl slechts weinig melkvet in
verhouding tot andere vetten wordt gevon
den of wanneer de gebruikte hoeveelheid
room of boter zeer gering blijkt te zijn. Bij
informaties werd er herhaaldelijk op ge
wezen, dat de woorden room en boter
slechts dan mogen worden gebruikt, wan
neer geen andere vetten bij de bereiding
van de waren worden toegevoegd. Immers
ook bij de consumenten heerst, wanneer zij
de met boter of room aangeprezen waren
kopen, deze opvatting.
„Watermelk" exceptie
Het toevoegen van water aan melk, die
aan de fabrieken geleverd wordt, behoort
langzamerhand tot de grote uitzonderingen.
Toch werd nog in 30 monsters een te hoog
vriespunt geconstateerd. Hiervan hadden er
echter 22 betrekking op één zelfde geval,
waarin-telkens aan bijna alle bij deze vee
houder bemonsterde melk water was toege
voegd. Motieven, waaruit deze watertoe-
voegtng zou kunnen worden verklaard,
werden niet gevonden. De veronderstelling,
dat hier min of meer een geestelijke afwij
king de oorzaak zou zijn, werd in 1952 ge
rechtvaardigd.
Gezien de gunstige indruk van de toe
stand van de losse gestandaardiseerde melk
in 1950, werd dit jaar het aantal dezer mon
sters verminderd.
In 99 gevallen lag het vetgehalte boven
de standaardisatiegrens, in 148 gevallen er
beneden. Niet of niet voldoende mengen
van de melk was in vele gevallen de oor
zaak.
Miflder bevredigend was de toestand bij
de gepasteuriseerde melk in flessen. Hier
werden in 991 monsters 241 afwijkingen
geconstateerd, waarvoor 181 maal een
waarschuwing werd gegeven terwijl in 7
ADVERTENTIE
Tegen KOU, GRIEP, KOORTS:
gevallen een proces-verbaal werd opge
maakt.
Niet alleen slijters
Bij het beoordelen van deze resultaten
moet men wel bedenken dat het grootste
gedeelte van deze monsters genomen werd
bij slijters. Het is immers belangrijk om na
te gaan hoe de hoedanigheid van de melk
is, wanneer deze de consument bereikt, on
getwijfeld dragen dan ook voor een deel
van de gevonden afwijkingen de slijters de
verantwoordelijkheid door de ondeskundige
wijze waarop zij, vooral in het warme jaar
getijde de gepasteuriseerde melk in flessen
behandelen of beter gezegd mishandelen.
Aan de andere kant geven ook de standaar.
disatiebedrijven door bewaren, vervoer en
tijdstip van vervoer, lang niet altijd aan de
detaillisten een treffend voorbeeld van de
wijze waarop men met een dergelijk gevoe
lig product als gepasteuriseerde melk dient
om te gaan.
Gesteriliseerde melk
Het aantal onderzochte monsters gesteri
liseerde melk steeg tot 105. Hierin werden
20 afwijkingen geconstateerd. Een zestal
monsters was reeds no de korte bewaar-
tijd van 3 dagen bij 37° totaal bedorven, bij
de andere monsters had na deze tijd een
dusdanige vermeerdering van micro-orga
nismen plaats gevonden, dat de aanduiding
„gesteriliseerd" ten enenmale onjuist was.
Tegen 2 bedrijven, waar na herhaalde
waarschuwing geen verbetering optrad,
moest proces-verbaal worden opgemaakt.
De als „gesteriliseerd" aangeduide haver
moutpap was herhaaldelijk niet steriel.
Blijkbaar worden in deze pap de resistente
sporen (vaak uit de havermout afkomstig)
maar zeer moeilijk gedood, waardoor het
niet eenvoudig is om deze pap steriel en
toch goed van smaak en uiterlijk te fabri
ceren.
Vis en vlees
Enkele malen moesten uit het buitenland
afkomstige partijen bevroren vis naar de
afzenders geretourneerd worden. De vis-
conserven waren wat kwaliteit betreft,
vrijwel steeds in orde. Wel werden nog
herhaalde malen aanmerkingen gemaakt
op de aanduiding.
Vrij grote hoeveelheden zogenaamde
„half conserven" moesten echter gedurende
de zomermaanden wegens bombage worden
afgekeurd.
Dit jaar werden in totaal 1.237 monsters
vleeswaren onderzocht. Op grond van de
bij het chemisch onderzoek verkregen
resultaten werden 53 waarschuwingen ge
geven en werd 13 maal een proces-verbaal
opgemaakt. In het voorafgaande jaar moest
na onderzoek van een iets kleiner aantal
monsters 26 maal tot een vervolging wor
den overgegaan, zodat men hier van een
niet geringe verbetering kan spreken.
140 Monsters water werden genomen uit
pompen bij levensmiddelenbedrijven. Hier
van moesten niet minder dan 72, meestal
wegens niet voldoen aan de bacteriologi
sche eisen, worden afgekeurd.
Bij een nader onderzoek bleek in som
mige gevallen de oorzaak niet in het water
zelf, maar in een vuile pomp of leiding te
liggen. Na het reinigen der pompinstallatie
en daarop volgénd herhaald onderzoek be
hoefde hier geen bezwaar tegen gebruik te
worden gemaakt.
2. „Ik wil niet meer tuinieren of ge
droogd zeewier verzamelen!" riep Panda,
die nu volledig in opstand kwam tegen de
beleefde, doch dringende raadgevingen,
waarmee Jolliepop zijn leven indeelde.
„Uiteraard", zei Jolliepop afgemeten,
„wensen wij niet meer te tuinieren in het
costuum, dat wij laatstelijk voor dit doel
gebruikten. Die broek kunnen wij niet
langer dragen1" „Nee", zei Panda, enigs
zins van zijn stuk gebracht, „die broek is
lang genoeg". „Ik bedoel", verklaarde
Jolliepop, „dat de broek niet langer het
gangbare model is, dat door lieden van
stand bij tuinieren wordt gebruikt. Ik ben
daarom zo vrij geweest een kleermaker te
bestellen „Nee! Nee!" riep Panda op
springend, „nu wil je me toch nog dwin
gen tot iets, dat ik niet wil! Ik ga na ar,
buiten, ik verveel me hier dood!" „Maar
de kleermaker komt over enkele minu
ten!" riep Jolliepop. „Meet jij dan een
costuum aan en ga zelf tuinieren", stelde
Panda voor, door de buitendeur vluchtend.
..Sta mij toe om „foei" te zeggen", zei Jol
liepop geschokt. Maar Panda was al weg
dus zei de huisknecht „foei" en vroeg zich
bezorgd af, wat Panda in deze wilde bui
zou gaan doen.
Ir. L. A. H. Peters, oud-minister van
Uniezaken en Overzeese Rijksdelen, is met
ingang van 16 November benoemd tot bur
gemeester van de gemeente Bergen op
Zoom.
Hij volgt als burgemeester ir. H. B. J.
Witte op, die in het nieuwe kabinet mi
nister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting is geworden.
Het met alle crediteuren van „Damstadt"
gesloten accoord is thans tot uitvoering ge
komen. De preferente crediteuren krijgen
100 pet., de concurrente crediteuren 50 pet.
Hiermede is een bedrag van ongeveer
200.000 gemoeid. Als de financiële zaken
zijn geregeld moet nog een afzonderlijke
oplossing worden gevonden voor de kwes
ties, die met de beide aan „Damstadt" ver
bonden prijsvragen (een teken- en rijm-
prijsvraag) samenhangen.
„Damstadt" was het oud-Hollandse
marktplein, dat in de zomer van 1950 als
onderdeel van de viering van vijf eeuwen
Kalverstraat op de Dam te Amsterdam
was ingericht. De exploitatie sloot met een
tekort van 300.000.
Reeds is bericht dat de Hoge Raad ver
worpen heeft het cassatieberoep van W. C.
H., commies ter secretarie te Vlaardingen,
die veroordeeld was wegens het in het be
zit hebben van een radio-ontvangtoestel
zonder luistervergunning. Het standpunt
van de heer H. was, dal artikel 3 van het
Koninklijk Besluit van 10 October 1945
slechts de mogelijkheid schept tot een
heffing, maar dat de minister niet zo ver
mag gaan, dat hij een vergunning voor
schrijft. Uit het arrest van de Hoge Raad
blijkt dat het nakomen van de verplich
ting bij te dragen in de kosten van de om
roep aldus wordt verwezenlijkt, dat men
in het bezit moet zijn van een geldige
luistervergunning en dit geldig zijn af
hankelijk wordt gesteld van het betalen
van de luisterbijdrage. Hieruit volgt, zegt
de Hoge Raad, dat in wezen de Radio-
luisterbeschikking niet anders doet dan
een heffing bewerkstelligen als waartoe
artikel 3 lid 3 van het Tijdelijk Telegraaf-,
Telefoon- en Radiobesluit van 17 Septem
ber 1944 de minister de bevoegheid geeft.
Maandagavond zijn te Winterswijk van
een kolentrein, die uit de richting Duits
land kwam, de tender van de locomotief
en drie wagens ontspoord. Het baanvak
WinterswijkAalten werd hierdoor ver
sperd.
Daar de trein zeer lang was, moest men
twee overwegen gesloten houden. In de
loop van de nacht is de lijn vrijgemaakt.
ADVERTENTIE
Tokio-noen. De keizer en keizerin van
Japan hebben in het paleis te Tokio de
ambassadeurs van Nederland, de heer,
P. E. Teppema, en van Brazilië, Austra
lië en Mexico en de gezant van Noor
wegen voor een noenmaal ontvangen.
De jongere broer van de keizer, prins
Mikasa, en zijn echtgenote en de Ja
panse eerste minister, Josjida, en de
minister van Buitenlandse Zaken, Oka-
zaki, waren eveneens aanwezig.
Water. Ten gevolge van hevige regenval
in de Alpen ten Noorden van Brescia in
Italië hebben zich ernstige overstro
mingen voorgedaan. Op een plaats wer
den 150 mensen door het water inge
sloten, elders werden door de politie 11
mensen van daken van huizen gered.
Klokken. De „Bochumer Verein", een van
de belangrijkste West-Duitse staal
fabrieken, heeft vier stalen klokken aan
de „kerk van de wereldvrede" te Hiros-
jima aangeboden. De kerk zal worden
opgericht als een internationaal monu
ment op de plaats, waar de eerste
atoombom op 6 Augustus 1945 viel.
Succes. Radio-Warschau heeft Maandag
avond medegedeeld, dat het Nationale
Front, de partij welke geleid wordt door
president Bierut, 99 procent der stem
men van de algemene verkiezingen van
Zondag op zich heeft verenigd.
Volgens de voorlopige uitslagen hebben
15.500.000 Polen op een totaal van
16.200.000 kiesgerechtigden hun stem
uitgebracht. Het nieuwe Poolse parle
ment zal bestaan uit 425 leden, van wie
ongeveer zeventig procent behoort tot
de communistische partij en de rest tot
de partijen, die de communisten steu
nen, aldus radio-Warschau.
Door de lucht. Volgens een bericht van
radio Peking heeft communistisch China
twee luchtverbindingen tussen Kanton
en drie in het Zuid-Westen van China
gelegen steden, Nanning, Koenming en
Tsjangkiang geopend. Deze drie steden
liggen dicht bij de grens van Indo-
China. Van twee der steden wordt ge
zegd, dat zij bevoorradingsbases voor
de communistische hulp aan het leger
van de Vietminh zijn geweest.
Veeg teken. Een reddingvliegtuig van de
Australische luchtmacht heeft een der
rubbervlotten van de Dakota der
Australische luchtmacht opgepikt, die
in een regenstorm boven zee is verdwe
nen. Het toestel had een bemanning van
vier koppen en twee geleerden op het
gebied van het kunstmatig verwekken
van regen aan boord. Op het vlot zijn
enige bezittingen van de bemanning ge
vonden. Men acht het onwaarschijnlijk
dat overlevenden van het toestel de wal
hebben kunnen bereiken.
Doel. Afgevaardigden van nationalistisch-
gezinde Chineese gemeenschappen uit
de gehele wereld hebben in de Formo-
saanse hoofdstad Taipeh een bijeen
komst gehouden. De afgevaardigden,
die verklaarden 13.000.000 buiten China
wonende Chinezen te vertegenwoordigen
zijn voornemens „bevrijdingsobligaties"
tot een bedrag van honderd millioen
dollar uit te geven, om de Chinees-
nationalistische regering de gelden te
verschaffen voor een invasie van het
door de communisten bezette Chinese
vasteland.
Investering. Een directielid van de „Boeing
Airplane Company" heeft Zondagavond
te Seattle (V.S.), verklaard dat de
Amerikaanse regering een bedrag van
tien milliard dollar zal uittrekken voor
het bouwen van straalbommenwerpers,
die in staat zijn de atoombom te ver
voeren. Hij verklaarde tegenover een
aantal verslaggevers, dat de achtmoto-
rige „B-52"-straalbommenwerper, die
nog op de geheime lijst staat, „in elk
opzicht" de zesmotorige „B-47" over
treft. De „B-47" heeft een snelheid van
duizend kilometer per uur.
Dood tegemoet. Een Amerikaans super
fort met 15 mannen aan boord wordt in
de omgeving van de Philippijnen ver
mist. Het toestel was voor weerkundige
waarnemingen een wervelstorm tege
moet gevlogen.
De Deense Akademie voor Technische
Wetenschappen te Kopenhagen heeft de
gouden Poulsen-médaille toegekend aan
de Nederlander dr. Balth van der Pol,
directeur vdn het comité consultatif in
ternational des Radiocommunications te
Genève als erkenning van zijn verdiensten
bij de theoretische onderzoekingen op het
gebied der voortplanting van radiogolven.
Dr. Van der Pol, die thans in Buenos
Aires een internationale conferentie voor
telecommunicatie bijwoont, zal zich na af
loop daarvan naar Kopenhagen begeven,
waar hem de onderscheiding zal worden
uitgereikt.
STEUNEND op de overlevering van de
Romeinse schrijver Plinius, is de le
gende verbreid dat de Phoeniciërs de uit
vinders van'het glas zijn geweest. Dit is
echter volkomen onjuist. De glasfabricage
is ontstaan uit het glazuren van aardewerk
en van andere gebruiksvoorwerpen. En
deze kunst is al bijzonder oud.
Het oudste tot nu toe ge-
vonden glas dat door de mens
vervaardigd werd er komt
n.l. ook glas in de natuur voor
is aangetroffen in Egypte
en dateert van 40003000 v.
Chr. Hier is echter nog geen
sprake van doorzichtig glazen
vaatwerk, doch van kralen en
amuletten die van een soort glaspasta wer
den vervaardigd. In Egypte kan pas van
ca. 1500 v. Chr. af met zekerheid van een
eigenlijke glaskunst worden gesproken. Men
kende daar toen echter nog niet de techniek
van het blazen, doch volgde een andere
werkwijze door de glazen voorwerpen rond
een zandkern te vervaardigen. De daarbij
toegepaste prachtig gekleurde decoraties
door middel van zeer dunne, kleurige glas
draden, getuigen van voortreffelijk vak
manschap.
Het waren echter vooral de Assyriërs
die de grootste bollebozen waren in het
vervaardigen van glas. Van hen zijn ook
de eerste glasrecepten verkregen (uit om
streeks 2200 v. Chr.) die in een soort ge
heimschrift zijn geschreven, met „alche
mistische" namen voor de verschillende
ingrediënten. Deze geheime tekens moeten
beschouwd worden als een poging het be
roepsgeheim te bewaren, want van de
chemische samenstelling der stoffen, noch
van alchemie, was in die tijd iets bekend.
De Assyriërs vervaardigden met behulp
van fijn verdeeld goud het robijnglas, in
Mesopotamië werd door cobalt het blau
we glas verkregen en door gebruik van
koperzouten was groen de
kenmerkende kleur voor het
Egyptische glas.
De Phoeniciërs verkregen
waarschijnlijk hun kennis van
de Assyriërs, doch hebben, wat
de techniek betreft, ook zelf
een zeer belangrijke bijdrage
geleverd door de uitvin-
de blaaspijp, een gebeurtenis
die waarschijnlijk in het begin van onze
jaartelling te Sidon heeft plaats gevon
den. Hierdoor waren de Phoeniciërs de
eersten die het glasblazen toepasten, waar
door het Phoenicische glas zich snel over
het Romemse Rijk en Gallië kon verbrei
den. Hierdoor kan het ook worden ver
klaard dat Plinius de uitvinding van het
glas abusievelijk aan de Phoeniciërs heeft
toegeschreven.
Hoe het ook z\j, deze uitvinding is geen
eendagsvlieg gebleken, want tot op de
huidige dag wordt deze techniek nog toe
gepast, zij het veelal met wat moderner
ding van
middelen.
Weet u overigens
geen vliegen zijn?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
dat eendagsvliegen
H. FéTILLON.
