Vandaag kiest Amerika een nieuwe president
Truman was bijna
acht jaar president
Een herinnering aan
GROTE PRESIDENTEN
Niet de president, doch een
kiescollege heden aangewezen
Er zijn in Amerika ook
nog andere partijen
HET WITTE HUIS WACHT
Opperste spanning over de gehele wereld
Hoe de staten in
1948 stemden
Democratische meerderheid in het
Amerikaanse Huis van Afgevaardigden
Agenda voor
Haarlem
De scheidende man
Een staatkundige merkwaardigheid
Kleine groeperingen kunnen veel
invloed op de uitslag hebben
In 1 dag retour
Gedraag mij goed,
Joseph
DINSDAG 4 NOVEMBER 1952
3
Vandaag kiezen de inwoners van de Verenigde Staten van Amerika de opvolger van
president Truman. Het is op een moment in de wereldgeschiedenis, dat de keuze
„Democratisch of Republikeins" waarlijk niet alleen van binnenlands belang voor
Amerika is, doch evenzeer van grote betekenis voor de rest van de wereld, die op
een of andere wijze nauw verbonden is met de politiek der Verenigde Staten op
velerlei gebied. In vroeger tijden betekende de tegenstelling „Democratisch-Repu-
blikeins" voor Amerika een sociale en economische methoden-keus, en naar buiten
een keus tussen belangenassociaties met andere landen of isolationisme. Deze tegen
stelling is er op het ogenblik niet meer tenminste niet meer zo sterk. Want ook
al krijgt Amerika een republikeinse regering, de mogelijkheid dat de Verenigde
Staten zich terugtrekken uit hun internationale bindingen is even absurd als de kans,
dat Amerika zou kunnen ophouden met zijn gigantische productie en de ver
overing van de wereldmarkten.
Het Witte Huis zal eerlang een nieuwe
bewoner hebben: Een tot voor kort
tamelijk onbekende democraat als Steven
son, die echter met Ajn brillante rede
voeringen op slag millioenen heeft geïm
poneerd, óf een generaal, die tijdens de
laatste oorlog lauweren oogstte en tijdens
zijn verblijf in Europa als opperbevel
hebber van het Atlantische leger-in-op-
bouw veler sympathie verkreeg doch tij
dens zijn verkiezingscampagne er niet in
slaagde de grote verwachtingen, die men
van hem koesterde ten aanzien van een
grootse, nieuwe politiek, te doen voort
leven. Wie zal het zijn? Welk lot zal Ame
rika en de wereld beschoren zijn geduren
de zijn ambtsperiode? Wat zal hij doen om
de sfeer van vrees en achterdocht, van
dreiging en wankele welvaart, van inter
nationale wrijving en koude oorlog te
verdrijven?
Van 1887 af vormt de vierjaarlijkse kies
strijd in Amerika een politiek hoogtepunt.
Vandaag is het voor de 41ste maal, dat
het Amerikaanse volk ter presidentsver
kiezing gaat en degene die gekozen zal
worden, zal Amerika's 33ste president zijn.
Tevens zal het 88ste Congres worden ge
kozen omvattende een Huis van Afge
vaardigden waarvan alle leden opnieuw
zijn gekozen en een Senaat, waarvan 1/3
deel vernieuwd wordt. Daarnaast worden
in tal van Staten de gouverneurs, de con-
De nieuwe president: Wie zal het zijn?
gressen, de hoge juridische ambtenaren
gekozen.
Men kan niet verwachten dat de op
komst der kiezers ver boven de helft van
het aantal kiesgerechtigden zal liggen, als
men tenminste de praktijk van de vorige
kiezingen nagaat.
„Geen enkele man kan het president
schap naar behoren vervullen. Het heeft
van het overlijden van president Roosevelt,
toen Harry S. Truman geheel onverwacht
de zware verantwoordelijkheden van zijn
voorganger moest overnemen, vroeg hij
verslaggevers, diep bewogen, voor hem te
bidden. Als president kwam Truman direct
al voor zeer zware beslissingen te staan.
Een van de zwaarste was wel het besluit
om de atoombom te gebruiken tegen Japan.
Harry S. Truman werd op 8 Mei 1884
geboren te Lamar in Missouri. In 1901, na
een middelbare school te hebben doorlopen,
wilde hij zich laten inschrijven op de mili
taire academie van West-Point, doch hij
werd afgekeurd. Hij werkte enige jaren als
tijdopnemer bij een spoorwegmaatschappij,
als klerk op een bank en in de postafdeling
van een krant in Kansas. In 1906 keerde
hij terug naar de boerderij van zijn vader.
In 1917, toen Amerika zich bij de geal
lieerden tegen Duitsland aansloot, nam hij
Harry S. Truman
dienst en vocht als kapitein bij de artillerie
in Frankrijk.
Na de oorlog vestigde hij zich weer op
de boerderij in Missouri. Na zijn huwelijk
met Elizabeth Wallace (uit het huwelijk is
een dochter, Margaret, geboren) besloot
Truman, samen met een vriend, in Kansas
City een kledingbedrijf te beginnen. Deze
onderneming mislukte echter en in 1922
was de 38-jarige Truman een geruïneerd
man. Hij en zijn vriend hadden vijftien
jaar nodig om hun schulden af te betalen.
Hij stond op het punt weer naar de boer
derij terug te keren, toen hij een kans kreeg
op een betrekking als districtsrechter. Met
de steun van de toenmalige leider van de
democratische partij in Missouri, Pender-
gast, won hij de verkiezing en werd rech
ter voor het Oostelijke district van Jackson
County. Ofschoon deze functie meer admi
nistratieve dan zuiver gerechtelijke bezig
heden met zich mee bracht, volgde Truman
toch een cursus aan de juridische school
van Kansas City.
In 1926 werd Truman benoemd tot rech-
ter-voorzitter en hij verwierf zich in de
daarop volgende acht jaar zo'n goede naam,
dat hij in 1934 werd gekozen als senator
voor Missouri.
Gedurende zijn eerste ambtsperiode als
senator bleek Truman een trouw aanhanger
van Roosevelt en diens „New Deal". In
1941, een jaar na zijn herverkiezing als
senator, verwierf Truman nationale be
kendheid als voorzitter van de commissie
van onderzoek naar de Amerikaanse de
fensie. Deze commissie, de z.g. „commissie-
Truman", bracht grote ondoelmatigheid en
verspilling aan het licht en men meende
toentertijd, dat Truman's commissie de
Verenigde Staten ruim 1 milliard dollar
bespaarde.
Truman's werk in deze commissie leidde
regelrecht tot zijn verkiezing tot democra
tisch candidaat voor het vice-president-
schap in 1944. Voor het vice-president-
schap stonden toen Byrnes en Wallace can
didaat. Sommigen achtten Byrnes te con
servatief, anderen konden zich niet met de
„linkse" Wallace verenigen en als compro-
mis-candidaat kwam toen Truman uit de
bus.
Op 12 April 1945 overleed Roosevelt en
Truman volgde hem op. De nieuwe presi
dent kwam voor zware beslissingen te
staan. Hij reisde in Juni 1945 naar Pots
dam voor een conferentie met Stalin en
Attlee, een maand later moest hij beslissen
of een atoombom moest worden gebruikt
om het einde van de oorlog tegen Japan te
bespoedigen. Zijn militaire raadgevers
meenden, dat gebruik van het nieuwe wa
pen het einde van deze oorlog zou versnel
len.
Een grote republikeinse overwinning gaf
de Verenigde Staten in 1946 een republi
keins Congres. Tevens kwam Truman nu
los te staan van het mandaat, dat in 1944
aan Roosevelt was verleend. Hij kon nu
een eigen politiek gaan voeren.
In Januari 1949 begon Truman's tweede
ambtsperiode, nadat hij tegen veler ver
wachting in de republikeinse candidaat
Dewey had verslagen. In zijn installatie
rede definieerde Truman toen een program
voor „vrede en vrijheid", waaruit de N.A.
V.O. (de Noord-Atlantische Verdrags
organisatie) en het program voor hulp aan
onvoldoend ontwikkelde gebieden voort
kwamen.
Op 27 Juni 1950, twee dagen na het uit
breken van de oorlog in Korea, besloot
Truman Amerikaanse strijdkrachten naar
het gevechtsterrein te zenden. Hij ontsloeg
generaal MacArthur, de geallieerde opper
bevelhebber, toen deze trachtte buiten de
richtlijnen van Washington te gaan door
aan te dringen op het bombarderen van
Chinese bases in Mandsjoerije.
In 1950 pleegden twee Puertoricanen een
moordaanslag op Truman. Zij trachtten
schietend in „Blair House", Truman's tij
delijke ambtswoning in Washington, door te
dringen. De poging mislukte. Een der aan
vallers en drie leden van Truman's lijf
wacht kwamen om het leven. De over
levende aanvaller werd later ter dood ver
oordeeld, doch Truman verleende hem gra
tie, waarop de straf werd gewijzigd in
levenslange gevangenisstraf.
In April 1951 ontving Truman op het
Witte Huis Koningin Juliana en Prins
Bernhard.
In Maart 1952 deelde de president in het
openbaar mede, dat hij zich in November
1952 niet herkiesbaar zou stellen. Alle po-
Derde
Democraat Republikein partijen
24.105.695 21.969.170 2.758.815
lingen om hem tot andere gedachten te
brengen liepen op niets uit. Enige weken
voor de democratische nationale conventie
in Chicago bijeenkwam om een presidents-
candidaat aan te wijzen, sprak Truman zich
uit voor Stevenson, die hij, na diens ver
kiezing, steunde op enkele rondreizen door
de Verenigde Staten, waarbij hij talrijke,
vaak vinnige', redevoeringen hield.
49,3%
45
5,7%
De Staten
Alabama
19
81,0
Arizona
53,8
43,8
2,4
Arkansas
61,7
21,0
17.3
California
47,6
47,1
5,3
Colorado
51,9
46,5
1,6
Connecticut
47,9
49,5
2,6
Delaware
48,8
50,0
1,2
Florida
48,1
33,6
18,3
Georgia
60,8
18,3
20,9
Idaho
50.0
47,3
2,7
Illinois
50,1
49,2
0,7
Indiana
48,8
49,6
1,6
Iowa
50,3
47,6
2,1
Kansas
44,6
53,6
4,3
Kentucky
56,7
41,5
1,8
Louisiana
32,7
27,4
39,9
Maine
42,3
56,7
1,0
Maryland
48,0
49,4
2,6
Massachusetts
53,4
42,2
4,4
Michigan
47,6
49,2
3,2
Minnesota
57,1
39,9
3,0
Mississipi
10,1
2,6
87,3
Missouri
58,1
41,5
3,4
Montana
53,1
43,1
3,8
Nebraska
45,8
54,2
Nevada
50,4
47,3
2,3
N. Hampshire
46,7
52,4
0,9
New Jersey
45,9
50,3
3,8
New Mexico
56.8
43,2
New York
44,3
45,3
10,4
North Carolina 58,0
32,7
9,3
North Dakota
43,4
52,2
4,4
Ohio
49,5
49,2
1,3
Oklahoma
62,7
37,3
Oregon
46,4
49,8
3,8
Pennsylvania
46,9
50,9
2,2
Rhode Island
57,8
41,4
0,8
South Carolina 24,1
3,8
72,1
South Dakota
47,0
51,8
1,2
Tennessee
49,1
36,9
14,0
Texas
65,4
24,6
10,0
Utah
54.0
45.0
1.0
Vermont
36,9
61,5
1,6
Virginia
48,2
41.0
10,8
Washington
52,6
42,7
4,7
West Virginia
57,3
42,2
0,5
Wisconsin
50,7
46,3
3,0
Wyoming
51,6
47,3
1,1
Totaal aantal uitgebrachte geldige stem
men 48.833,680.
In een vraaggesprek voor de N.B.C.-
televisie te New York heeft mr. J. M. A.
H. Luns, een van onze beide ministers van
Buitenlandse Zaken, de Amerikanen dui
delijk gemaakt, waarom op zijn departe
ment twee Excellenties gezamenlijk de
lakens uitdelen. De verslaggever, die het
gesprek leidde, vroeg mr. Luns, of de beide
ministers, die gezamenlijk de verantwoor
delijkheid voor Buitenlandse Zaken dra
gen, elkander niet in Verlegenheid zouden
kunnen brengen. Minister Luns antwoord
de: „Dat is zeker mogelijk. Vandaar dat
minister Beyen, mijn portefeuille-genoot,
mij bij mijn vertrek naar New York nog
nariep: „Denk er om, Joseph, gedraag „mij"
goed!"
De betekenis van
de verkiezing van
de Amerikaanse
president heeft het
feit doen verge
ten, dat op dezelf
de vierde Novem
ber ook een deel
van de Senaat en
hët hele Huis van
Afgevaardigden
nieuw wordt geko
zen. Hoewel uiter
aard te verwachten
is, dat deze parle
mentsverkiezingen
in grote trekken de
beslissing bij de
presidentsverkie
zing zullen volgen, dat dus de partij van de nieuwe president ook de meerderheid
in de twee kamers zal hebben, zijn hier verrassingen en afwijkingen niet uitgesloten.
De politieke situatie zal natuurlijk uitermate moeilijk worden, indien de nieuwe
president niet over zulke meerderheden zou kunnen beschikken. De kaart toont de
ontwikkeling van de algemene verkiezingen in de laatste circa vijfentwintig jaar en
de verschuivingen, die gelijktijdig door tussentijdse parlementaire verkiezingen zijn
ontstaan. De grafiek laat vooral duidelijk de grote parlementaire moeilijkheden zien,
die Truman (die reeds met een minderheid begon) tijdens zijn verlengde ambtsperiode
heeft ondervonden.
102.
AANTAL
ncpuBLirewse
Te rei s
1QO
-SO_
SO
1930 1932 1934 1936 193B 1940 1942 1944 1946 1946 1950
GEORGE WASHINGTON, Amerika's
eerste president, aanvaardde zijn functie
op 6 April 1789 en kreeg de taak, de 13
verenigde staten bijeen te houden. Aan
zijn naam is de herinnering verbonden van
George Washington
een moeilijk begin der Amerikaanse poli
tieke eenheid. Hij was president tot 1797,
en de geschiedenis heeft hem gerangschikt
in de rij der grote Amerikaanse presiden
ten, al waren vele zijner tijdgenoten ge
laden met hoon en haat tegen deze figuur,
die door zijn eerlijkheid en verantwoorde
lijkheidszin de grondslag heeft gelegd voor
een grootse Amerikaanse toekomst.
De rij der groten, die hun stempel druk
ten op Amerika's geschiedenis bij de ver
vulling van de presidentsfunctie, wordt
verder gekenmerkt door een man als
ABRAHAM LINCOLN, die in 1860 de
hoogste opdracht aanvaardde en tot 1865,
toen een kogel van een fanatieke tegen
stander een einde aan zijn leven maakte,
de presidentstaak vervulde tijdens een van
de moeilijkste perioden der Amerikaanse
geschiedenis. De slaven-oorlog, de neder-
Abraham Lincoln
De President van de Verenigde Staten wordt niet op 4 November, en evenmin door
de millioenen kiesgerechtigde Amerikanen, mannen en vrouwen, gekozen. Deze
bewering doet misschien bij eerste oogopslag wat vreemd aan, maar toch is zij ten
volle juist. Op de 4e November namelijk kiezen die vele millioenen alleen
een 531 leden tellend presidentieel kiescollege en de leden van dit kiescollege stem
men pas op 15 December (te weten, de grondwettelijk vastgestelde datum, zijnde de
eerste Maandag volgende op de tweede Woensdag in December) ter aanwijzing zowel
van de President als van de vice-President. Die presidentiële kiezers, staatsgewijze op
de 4e November gekozen, komen op de 15e December staatsgewijs in de hoofdsteden
van de 48 staten bijeen om hun stembiljetten in te vullen.
Deze worden vervolgens naar Washing
ton opgezonden, waar, eer op 20 Januari
e.k. de plechtige inauguratie van de nieu
we president plaats vindt, de voorzitter van
de Senaat in tegenwoordigheid van beide
Huizen van het Congres, de stemmen telt.
Dit laatste is een volslagen formaliteit. Ik
mag echter gerust verder gaan door op te
merken, dat in de praktijk hetzelfde geldt
ten aanzien van wat er op 15 December
gebeurt, dat wil zeggen op de dag, waarop
eigenlijk de president en de vice-president
gekozen worden. Er is immers geen demo
cratisch noch een republikeins lid van het
presidentieel kiescollege, dat het in zijn
hoofd haalt om niet te stemmen, respectie
velijk op de candidaat van de democrati
sche en van de republikeinse partij. En
daarom kan men ongetwijfeld het resultaat
van wat er op 4 November gebeurt als be
slissend beschouwen. Telt het presidentieel
college een democratische meerderheid, dan
staat als een paal boven water vast, dat op
15 December Stevenson de uitverkorene zal
blijken te zijn en met evenveel stemmen
als het aantal op 4 November gekozen de
mocratische presidentiële kiezers bedraagt:
precies hetzelfde geldt ten aanzien van
Eisenhower en van de republikeinse presi
dentiële kiezers.
Ofschoon dus de makers van de in 1787
van kracht geworden Grondwet opzettelijk
aan het stelsel van indirecte of getrapte
verkiezing van de president de voorkeur
hebben gegeven, is de werkelijkheid zo, dat
er van hetgeen zich die makers van hun
stelsel hadden voorgesteld niets terecht is
gekomen.
Dit is op zichzelf een merkwaardig ver
schijnsel, dat vandaag aan de dag wel even
de aandacht verdient. Er valt trouwens in
dit verband nog op meer merkwaardig
heden te wijzen. In de eerste plaats, dat
ter conventie van Philadelphia, waar de
Grondwet, na heel wat discussie en ver
wikkelingen het levenslicht aanschouwde,
aanvankelijk eenstemmig was besloten
nadat alleen Pennsylvanië de directe ver
kiezing door het volk zelf had voorgestaan
de president door de wetgevende macht,
dus door het Congres (Huis van Afgevaar
digden en Senaat) te doen kiezen. Doch
twee dagen later won de nu nog geldende
regeling het pleit! Dus: verkiezing door
presidentiële kiezers, op hun beurt staats
gewijs tot deze taak geroepen. Bovenal was
de gedachte hierbij aanwezig, dat op deze
manier de president enerzijds geheel en al
onafhankelijk tegenover het Congres zou
staan en er zich op zou kunnen beroepen,
via die ene trap van het kiescollege, de uit
verkorene van het volk zelf te zijn en dat
anderzijds een beperkt college van wijze
mannen de presidentiële kiezers vol
komen naar eigen individueel oordeel, zou
den uitmaken, welke persoon zij voor het
hoge en belangrijke ambt van president het
meest geschikt vonden. Anders gezegd, de
presidentsverkiezing kon allerminst aan de
grote massa zelf worden toevertrouwd en
diende te geschieden los van invloeden,
waarvoor die massa veeleer vatbaar is.
Aldus de theorie. De praktijk, dat is nu
wel bekend, is volkomen anders. Goed be
schouwd, heeft de huidige grondwettelijke
regeling geen zin meer en zou het juister
zijn om de verkiezing van president en
vice-president aan de kiesgerechtigde
Amerikanen zelf toe te vertrouwen. Dan
zou daarmee het geschreven recht met het
ongeschreven gewoonte-recht volkomen in
overeenstemming gebracht zijn.
Meer dan eens is er inderdaad voorge
steld om de Grondwet op dit punt te wij
zigen, ten dele tevens te verbeteren en
meer met de werkelijkheid te doen kloppen.
Dat hiervan tot dusverre niets is ge
komen, valt ten dele toe te schrijven aan
de „stroefheid" van de constitutie. Tijdens
mijn trip door de V. S. van kust tot kust,
laag van de Zuidelijken en de bevrijding
der zwarte lijfeigenen zijn verbonden met
de herinnering aan Lincoln.
Een der groten uit onze tijd, FRANKLIN
DELANO ROOSEVELT, leeft als een lich
tend voorbeeld voort in de Amerikaanse
moderne geschiedenis. Zijn tragische dood
aan het einde van de tweede wereldoorlog
schiep een vacuum, waardoor wellicht de
Amerikaanse na-oorlogse politiek niet da
delijk de vaste koers kon vinden die nodig
was om de oorlog ook in zijn gevolgen
krachtdadig te liquideren. Van 1932 tot
1944 voerde deze Roosevelt, afstammeling
van een roemrijk Amerikaans emigranten
geslacht, de scepter als president en zijn
drie ambtsperioden werden gekenmerkt
door ernstige crises op economisch zowel
als politiek gebied. Met hem ging Amerika
uit zijn traditioneel isolationisme over op
een intense belangstelling in de algemene
Franklin Delano Roosevelt
wereldvraagstukken, welke belangstelling
daadwerkelijk culmineerde in de intrede in
de oorlog tegen Hitler en Mussolini. Zijn
dood betekende een zware slag voor de
gehele vrije wereld.
De titanenstrijd tussen republikeinen en
democraten, tussen Eisenhower en Steven
son, houdt de aandacht zo geboeid, dat
niet-Amerikanen wei eens geneigd zijn te
vergeten dat er nog een klein dozijn an
dere Amerikaanse partijen bestaan die
stuk voor stuk een eigen candidaat naar
voren geschoven hebben en, al maken zij
ook zelf geen reële kans, niettemin een
belangrijke invloed op de uitslag der ver
kiezingen kunnen hebben. Dit laatste bleek
overduidelijk in 1948, toen er in New York
en Pennsylvania zoveel „democratische"
stemmen op de progressieve candidaat
Henry Wallace werden uitgebracht, dat
beide staten voor de democraten verloren
gingen, daar de republikein Dewey de
overwinning behaalde.
De progressieve partij, die in dat jaar
1.157.172 stemmen verkreeg, is in de laat
ste jaren op het communistische vlak ge
komen en haar officiële candidaat, Vin
cent Hallinan, een advocaat uit San Fran
cisco, heeft zich herhaaldelijk uitgespro
ken voor een onverwijlde ontwapening en
algehele samenwerking met de Sovjet-
Unie.
Andere partijen, die echter niet in alle
staten aan de verkiezingen deelnemen,
zijn:
De socialistische partij, wier candidaat
Norman Thomas in 1948 139.521 stemmen
verwierf. Dit jaar hebben de socialisten
Darlington Hoopes, een advocaat uit
Pennsylvania candidaat gesteld;
De „socialist labor party", die zich de
stichting van een „socialistische in
dustriële republiek" ten doel stelt. Zij
Waarbij ik volop gelegenheid had om waar
te nemen hoe in alle opzichten de presi
dentsverkiezing door het volk zelf te be
schouwen valt, heb ik in meer dan een, aan
Universiteiten gegeven, college de studen
ten verteld, dat slechts in één hoogst enkel
opzicht de Amerikaanse en de Nederlandse
Grondwet iets gemeen hebben. Te weten,
dat zij beide moeilijk te herzien zijn, dat
hiervoor een zogenaamde stroeve procedure
geldt. Daarvan is zeker in Amerika het ge
volg, dat het heel wat voeten in aarde
heeft, eer een poging tot Grondwetsherzie
ning slaagt. En zo dan b.v. wat het in niet
zo kleine kring gekoesterde streven betreft,
om de regeling inzake de presidentsver
kiezing te veranderen.
Intussen is er nog een andere factor,
waardoor zeker kleine, matig bevolkte, be
trekkelijk weinig kiezers tellende staten,
afkerig zijn van een verandering, die het
indirecte stelsel, (het presidentieel kies
college) zou afschaffen om daarvoor in de
plaats de president direct door alle kies
gerechtigden te doen aanwijzen. De oorzaak
van die tegenstand is,dat thans die kleinere
staten verhoudingsgewijs een grotere in
vloed bij de presidentsverkiezing uitoefe
nen, dan het geval zou zijn indien er aan
het presidentieel kiescollege een eind
kwam. De nu geldende regel brengt im
mers met zich mee, dat elke staat evenveel
leden in dat college krijgt als er van die
staat leden in het Huis van Afgevaardig
den èn in de Senaat zitten. Welnu, alle
staten, de grootste en bevolkingrijkste,
evenzeer als de kleinste, hebben elk recht
op twee senatoren. Gevolg hiervan is, dat
in verschillende gevallen de kleinere sta
ten meteen ook in het presidentieel kies
college sterker vertegenwoordigd zijn dan
klopt met de verhouding tussen hun in
wonersaantal en dat van de grotere staten.
Aldus komt er in dat college nog iets tot
uiting van zekere rechten (of voorrechten)
van elke staat op zichzelf, hetgeen zeker
mede een vermeldenswaardige merkwaar
digheid is. En dit te meer, aangezien tevens
hierin nog een beletsel gelegen schijnt te
zijn voor afschaffing van het bestaande
stelsel.
Dr. E. VAN RAALTE.
wenst een regering en een congres van in
dustriëlen. Haar candidaat is Eric Hess.
Deze splinterpartij kreeg in 1948 slechts
29.061 stemmen;
De „socialist workers party", een
marxistische partij, die voornamelijk be
staat uit volgelingen van wijlen Leon
Trotsky. Ofschoon deze partij fel gekant
is tegen de Sovjet-Unie en de aanhangers
van Stalin, vertoont haar programma vele
punten van overeenkomst met de commu
nistische desiderata. Zij zou gaarne zien
dat alle Amerikaanse troepen uit Korea
teruggetrokken werden. Candidaat van
deze Trotskistische splinterpartij is Farell
Dobbs, een voormalige vakbondsleider van
de AFL.;
De „prohibitionist party" de geheel
onthouderspartij die van alle kleine po
litieke groeperingen de oudste is. Zij vier
de haar grootste triomfen in 1918 toen in
geheel Amerika de verkoop van alcohol
houdende dranken verboden werd. Veel
kans dat de Verenigde Staten opnieuw
drooggelegd zullen worden, bestaat er niet
want het aantal verklaarde vijanden van
geestrijk vocht bedroeg in 1948 niet meer
dan 103.343. Als candidaat van deze ge
heelonthouders fungeert Stuart Hamblen;
De „Greenback party" op een na de
oudste splinterpartij, is voorstandster van
het onmiddellijk afschaffen van alle
staatsobligaties en moet niets hebben van
gouddekking en dergelijke, „Wallstreet be
grippen". De „Greenbacks" hebben Frede
rick Proehll, een kruidenier uit Seattle,
in de strijd geworpen.
Tenslotte zijn er nog de partij der vege
tariërs, die zich verzet tegen het doden
van enig levend wezen, de partij van de
arme drommel, die de varkensfokker Henri
Krajewski candidaat heeft gesteld, de
„christian nationalists" en de „America
first"-groepering, die, overigens zonder
voorafgaande permissie, generaal MacAr
thur tot hun leidsman gekozen hebben.
ADVERTENTIE
UW MATRASSEN bijgevuld of vernieuwd.
Maakloon 1 pers. ƒ12.50, 2 pers. ƒ15.
Haarlems Matrassenhuis
H. DE GRAAFF
Gr. Houtstraat 103 - Tel. 11485 - Haarlem
DINSDAG 4 NOVEMBER
Stadschouwburg: „De koopman van Ve
netië" (De Nederlandse Comedie), 8 uur.
Minerva: Afscheidsvoorstelling Jan Musch in
„De Vrek", 8.15 uur. Rembrandt: „Verboden
te kussen", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Palace:
„Zondige grenzen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „De avonturen van Casanova", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „De mensen zullen
wel zeggen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. City:
„Bente van de zonnehoeve", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Spaarne: „De zoon van Zorro", 14
jaar, 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 5 NOVEMBER
Begijnhofkapel, ingang Jansstraat 59, bazar
Wijk V Ned. Herv. Gemeente, 25, 710 uur[
ingang Begijnhof Christen Spiritualistisch
Centrum, Allerzielenherdenking, 8 uur. Rem
brandt: „Verboden te kussen", alle leeft., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Zondige gren
zen", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„De avonturen van Casanova", 14 jaar, 2, 7
en 9.15 uur. Lido: „De mensen zullen wel
zeggen", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„Bente van de Zonnehoeve", alle leeft.,, 2.15,
4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „De zoon van
Zorro", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur.
