„C.P.N. neemt thans dezelfde
positie in als vroeger de N.S.B."
Onze puzzle
Puistjes
Tweehonderdduizend Nederlanders
voor Bescherming Burgerbevolking
Minister Donker:
Motie inzake het verschonings
recht voor journalisten
Parfumerie VAN 0PL00
HARTENDORP
é&u&Ke&sT
Zandzuiger zonk in
Middellandse Zee
Nieuwe uitgaven
11
Toeristisch centrum
in Arnhem
Wervingsactie der vrijwilligers zal in de
Zuidelijke provincies beginnen
Oordeel van prof. Oud
over het kabinet
Brand op de „Hestia"
in lading zinkerts
„Johan Maurits van
Nassau" naar Korea
vertrokken
Poolse vissers
deserteerden
Sleepbootkapitein voor de
Raad voor de Scheepvaart
Het lustige leven
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1952
Van onze parlementaire redacteur)
Minister Donker, wiens begroting als
eerste van de reeks is aangenomen, heeft
een goede indruk gemaakt. Dit wil echter
niet zeggen, dat de Kamer alles kon onder
schrijven van de door hem ontwikkelde
denkbeelden. Zo bleek er in het bijzonder
tussen de Kamer, althans een geenszins
onbelangrijk deel daarvan, en de minister
verschil van mening te bestaan over het
vraagstuk van het door de wetgever even
tueel te erkennen verschoningsrecht voor
journalisten. Indien naar de mening het
Openbaar Ministerie door een persbericht
een strafbare schending van een geheim
zou hebben plaats gehad, kan met het oog
op de opsporing van hem, die het misdrijf
beging, de getuigeverklaring van de jour
nalist, die het geheim openbaarde, van
grote waarde zijn. Minister Donker, zelf
de gijzeling een weinig aantrekkelijk mid
del achtend, noemde het ongerijmd, dat
tengevolge van een beroep op het verscho
ningsrecht, dat een journalist zou kunnen
doen, de opsporing zou kunnen worden
verijdeld.
Mr. Oud (V.V.D.) voerde hier later
tegen aan, dat men dergelijk nadeel ook in
de andere gevallen, waarin het verscho
ningsrecht wettelijk is vastgelegd, op de
koop moet toenemen. Minister Donker vond
overigens, dat in elk geval eerst het tucht
recht voor de journalisten bij de wet zou
moeten worden geregeld, wilde er ooit van
invoering van het verschoningsrecht sprake
kunnen zijn, waartegenover mr. Oud weer
aanvoerde, dat zulk een regeling niet nodig
zou zijn omdat inmmers de rechter zelf kan
uitmaken wie als journalist te beschouwen
valt.
Ook mr. Van Rijckevorsel (K.V.
P.) hield voet bij stuk en diende zelfs een
motie in, waarin de regering wordt uitge
nodigd een wettelijke regeling van het ver
schoningsrecht voor journalisten voor te
bereiden. Dit voorstel bleek zowel in de
kring van de K.V.P. als in die van de
V.V.D. en de C. H. aanhangers te hebben.
Toch kwam het niet verder in behande
ling.
Men besloot op een nader te bepalen
dag aan dit belangrijke vraagstuk een spe
ciaal debat te wijden. Op een ander punt
inzake pers en justitie had de minister
meer bevrediging geschonken, namelijk
toen hij zonder natuurlijk vanwege de
onafhankelijkheid der rechterlijke macht,
de staf te breken over de president van de
Amsterdamse rechtbank in het algemeen
kenbaar maakte, dat het gewenst is bij
openbare zittingen, ook wanneer het een
kort geding betreft, de pers in behoorlijke
mate toegang te verlenen.
Het belangrijke vraagstuk van de gees
telijke verzorging van buitenkerkelijke
gevangenen was reeds, onder 's ministers
voorganger en onder het vorige kabinet be
handeld. De oplossing is nu, dat ten be
hoeve van die gevangenen vertegenwoor
digers van bepaalde geestelijke genoot
schappen, waarvan zij lid zijn (bij voor
beeld van het Humanistisch Verbond), of
als zij „kerkelijken" hebben afgewezen,
toegelaten kunnen worden. De minister zei,
dat in de desbetreffende commissie om
trent dit beginsel volstrekte eenstemmig
heid was verkregen. Mede hierdoor valt
misschien te verklaren, dat nu zowel jkvr.
Wttewaal van Stoetwegen (C.H.) als mr.
Van Rijkevorsel namens hun politieke
vrienden hun zegen aan deze regeling
gaven.
De Duitse oorlogsmisdadigers zijn naar
Breda overgebracht omdat Norg, waar zij
eerst vertoefden, te dicht bij de Duitse
grens ligt en omdat gebleken was, dat er
daar enige gevangenen „op erewoord" bij
boeren werkten.
Minister Donker verklaarde voorts dat
de reorganisatie van de afdeling politie op
zijn departement niets te maken heeft met
het ontslag van de Haagse hoofdcommis
saris Valken.
De minister is van mening, dat functies
bij de rechterlijke macht ook voor vrou
wen moeten openstaan, wanneer deze aan
de eisen voldoen. Hij stelde het in het voor
uitzicht, dat mogelijk binnenkort enkele
vrouwen tot kantonrechter-plaatsvervang-
sters benoemd zullen worden. Mej. mr.
Zeelenberg (P. v. d. A.) vernam, dat de
nieuwe wettelijke regeling van het notaris
ambt vermoedelijk binnen een half jaar zal
ADVERTENTIE
verdwijnen in
enkele dagen
met LA CRêME MARCEL DUPARC
Geeft een mooie matte teint.
In 7 tinten verkrijgbaar bij:
GROTE HOUTSTRAAT I B
Middenstanders gaan Engels leren
In Arnhem zal volgend jaar een groot
verkeershuis worden gebouwd. In dit toe
ristische centrum zal gelegenheid zijn tot
ontvangst, filmvertoningen en dergelijke.
Het zal een punt van samenkomst zijn voor
vreemdelingen. Er komt een leestafel met
de belangrijkste internationale en nationale
toeristische tijdschriften. Voorts wordt er
een logies- en informatiebureau gevestigd
van de Algemene Nederlandse Vereniging
voor Vreemdelingenverkeer.Van half Maart
tot half September zal di.t bureau iedere
dag, ook des Zondags, tot 12 uur 's nachts
open zijn. Door de verbindingen met het
Westen van het land kan men er de toeris
ten inlichten welke mogelijkheden voor
verblijf daar nog zijn voor diezelfde dag.
Voorts is een seizoen-commissie ingesteld,
die zal nagaan welke attracties het verblijf
in Arnhem moeten veraangenamen. Bij
zondere aandacht zal worden besteed aan
amusement in de avonduren, Voor midden
standers zal een cursus in het Engels wor
den gegeven opdat zij bezoekers zo goed
mogelijk te woord kunnen staan. Een der
gelijke cursus wordt reeds gegeven aan het
personeel van de Arnhemse gemeentelijke
diensten, die veel met het toerisme te ma
ken hebben.
worden ingediend. Maar het was voor haar
een teleurstelling te horen, dat van het
onderzoek inzake verdenking van meineed,
voor de Parlementahe Enquêtecommissie
begaan, niets terecht is gekomen tengevol
ge van onjuist optreden van de desbetref
fende officieren van justitie. Ongezouten
heeft Minister Donker hun zijn ongenoegen
hierover kenbaar gemaakt. Maar hij moest
nu in de Kamer verklaren, dat de zaak
hopeloos bedorven was.
Indonesische communisten niet
toegelaten
Ter verklaring van het niet toelaten
hier te lande van twee Indonesische
communisten zei.minister Donker, dat
het regeringsstandpunt is, dat vreem
delingen, die ten onzent ongewenste
politieke activiteit willen ontplooien
niet worden toegelaten.
De Communistische Partij, zo ver
klaarde hij, verkeert thans in soort
gelijke positie als destijds de N.S.B.,
namelijk dat zij met buitenlandse hulp
haar macht zou willen proberen te ver
groten. „Wij zijn in Nederland wel
goed, maar niet gek" zei hij.
Ook hij vond het weinig elegant dat de
vroegere Ortskommandant van Hilversum
die gemeente onlangs had bezocht, al was
hij dan hier gekomen als vertegenwoordi
ger van een Duitse bierfirma. Als hij nog
eens naar Nederland komt, zal hij in elk
ADVERTENTIE
De Stofzuiger Speciaalzaak
Gen. Cronjéstr. 43 Spaarne 3
Tel. 16990 Tel. 17696
Kruidbergerweg 51, Santpoort
Het speciale adres voor
STOFZUIGERS
Reparatiën en onderdelen
geval Hilversum hebben te vermijden.
Van het vele dat verder nog ter sprake
kwam, noem ik de voorbereiding van een
nieuw Burgerlijk Wetboek. De regering
stelt er prijs op, dit nog in deze wetgevende
periode tot stand te doen komen.
Voorts verklaarde minister Donker in
zake het rechtsherstel en de afwikkeling
daarvan, dat er schot komt in deze zaak,
maar dat met name wat betreft de kwes
tie van rechtsherstel op net gebied van de
effecten het verre van eenvoudig is om
een regeling te treffen, die enerzijds de
kansen op nog vele procedures zal vermin
deren, anderzijds een rechtvaardige oplos
sing zal opleveren. Zeer binnenkort hoopt
de bewindsman over de nieuwe plannen in
deze nadere mededelingen aan de desbe
treffende Kamercommissie te kunnen ver
strekken.
Voordat minister Donker Vrijdagmiddag
van wal kon steken had de Kamer allerlei
andere agendapunten te verwerken. Daar
onder bevond zich ook het verdrag inzake
de culturele samenwerking met Zuid-
Afrika. Voorzitter Kortenhorst drong er op
aan, het nu kort te maken en de kwestie
van de rassendiscriminatie te bewaren voor
de debatten over de begroting van Buiten
landse Zaken.
De heer Gortzak (Comm.) vond het
onder instemmend hoofdknikken van
minister Beyen dan maar beter, dat
agendapunt aan te houden. Aldus werd be
sloten.
ADVERTENTIE
is HET middel tegen spier
pijnen, stramheid, rhcumatische
pijnen, etc. De weldadige warmte
jaagt de pijn snel op de vlucht.
.GENEZENDE WARMTE"
(Van een verslaggever)
Tweehonderdduizend vrijwilligers wij
hebben het gisteren reeds kort gemeld
denkt minister Beel nodig te hebben om de
nu werkelijk van stapel lopende B.B (Be
scherming Burgerbevolking) te bemannen.
Half Januari neemt de werving een aan
vang en op dat tijdstip zal vrijwel alles en
iedereen gereed zijn, cm de verhoopte in
vasie van vrijwilligers op .te vangen. De
registratiebureaux hebben hun lichtlijnen,
de uitrusting (waaronder honderden mo
derne brandweerauto's en tienduizenden
B.B.-uniformen) wordt al gedistribueerd
en een leger van ervaren instructeurs staat
klaar om de mannen en vrouwen, die zich
aanmelden, op te leiden tot capabele
„noodwachten".
Van die kant bezien is de zaak van de
B.B. dus „rond". De beslissende vraag is
echter, of de werving van een zo groot
aantal helpers (bijna twee procent van
onze totale bevolking!) inderdaad van een
leien dakje zal gaan. Het is allemaal goed
en wel om in fraaiklinkende bewoordingen
te appelleren aan de burgerzin en de naas
tenliefde van ons volk, maar de doorsnee
Nederlander weet toch graag precies waar
hij „aan toe" is voor hij zich opgeeft voor
het lang niet gevaarloze werk, dat de
B.B.-ers in tijd van oorlog wacht. En men
heeft dan ook met de wervingsactie ge
wacht, totdat de rechtspositie van de vrij
willigers tot in finesses zwart op wit zou
zijn vastgelegd. Dit is dan thans gebeurd
en de regelingen, die daarin voorzien, ga
randeren alle materiële belangen van elke
vrijwilliger in vredes- en oorlogstijd
die een verbintenis met de B.B. aangaat.
De voorbereiding van de werving
product van ampel overleg tussen inter
departementale instanties en psychologen
beoogt in de eerste plaats, de bevolking
te doordringen van de harde noodzaak, om
daadwerkelijk aan de B.B.-diensten deel
te nemen. Tot dat doel is een ganse reeks
van propaganda-acties op touw gezet,
waarmee men dezer dagen de boer opgaat.
Plaatselijke en regionale promotoren zullen
op vergaderingen en in gesprekken van
man tot man (of van vrouw-tot-vrouw,
want ook de hulp van de zwakke sekse kan
niet ontbeerd worden) belangstelling en
bereidheid tot deelneming aan het B.B.-
werk kweken.
Daarbij zullen zij gesteund worden door
intensieve advertentie-campagnes, lucht,
beschermings-tentoonstellingen en huis-
aan-huis-pamflettenactigs. Bovendien staan
er twee B.B.-films op stapel (waarvoor
Kees Stip en Leonard Huizinga de scena
rios schreven), die binnenkort ter onder
steuning van de werving in de bioscoop
theaters zullen rouleren.
„Wervingsrijpheidsgxaad"
De leiding en uitvoering van deze groot
scheepse propaganda-veldtocht berust bij
de stichting „Bevordering Bescherming
Burgerbevolking", een particuliere instel
ling, die alle schakeringen van het volk
vertegenwoordigt en ook in het nu afge
sloten voorbei'eidings-stadium zeer veel tot
de verbreiding van de B.B.-gedachte heeft
bijgedragen.
De eigenlijke werving het registreren,
indelen en verdelen der vrijwilligers over
de verschillende BB-diensten, gebeurt dooi
de overheid en wel in de eerste plaats door
de plaatselijke en regionale overheden ge
meentebesturenprovincie e.d.). Deze
decentralisatie is noodzakelijk, omdat de
„wervings-rijpheid" nog niet overal zo
gi'^nt is, dat men de zaken direct op lan-
e schaal kan aanpakken.
Met behulp van een ingewikkelde for
mule, waarin allerlei psychologische fac-
ooooccooooc<
Als de B. B. zijn 200.000 noodwach
ten"r heeft, dan zal de totale sterkte
van- ons-brandweer-, politie- en eerste
hulpapparaat in oorlogstijd met onge
veer 200 pet. van zijn huidige omvang
zijn uitgebreid.
De B. B.-brandweer bijvoorbeeld zal
de beschikkvig krijgen over een zes
honderdtal moderne motorspuiten
product van Nederlandse fabrieken
waarmee Nederland het grootste aantal
„brandspuiten-per-inwoner" heeft van
geheel Europa, terwijl wij ons tevens
verheugen in het kleinste aantal „bran-
den-per-hoofd der bevolking
Dat is toch even een troostrijke ge
dachte bij al die noodzakelijke B. B.-
zorgen, al hopen wij van hartedat al
die zeshonderd spuiten, mitsgaders de
ganse B. B. hun leven in werkloosheid-
mogen verslijten.
toren verdisconteerd zijn, heeft men nu
uitgekiend, dat de Zuidelijke provincies de
hoogste „wervingsrijpheidsgraad" bereikt
hebben en daar zal dan ook wel in Januari
het aanwervings-offensief beginnen. In
middels hoopt men echter de rest van Ne
derland en in het bijzonder de zoge
naamde A-gebieden, dusdanig bewerkt te
hebben dat ook daar snel gestart kan wor
den met de inschrijving der vrijwilligers,
zodat eind April of begin Mei het gros der
200.000 vereiste „noodwachten" bijeen zou
kunnen zijn. Van deze krijgen er 40.000
een specialistische opleiding, die het moge
lijk zal maken, hen in tijd van oorlog of
mobilisatie als „full-timers" (bezoldigde
noodwachten met volledige dagtaak) aan te
wijzen voor de dienst bij de Rijks Mobiele
Colonnes of in de commandoposten der
B.B.
Reserve „verlengstukken"
De overige 160.000 krijgen gedurende een
half jaar wekelijks 214 uur instructie in
een der dienstvakken (B.B.-politie, -brand
weer, opruimings- en verkenningsdienst,
sociale verzorgingsafdelingen of medische
hulpdienst) en fungeren, na voltooiing van
die opleiding, als „reserve-verlengstukken"
van de reguliere politie, brandweer, e.d. Op
hun diensten zal alleen een beroep gedaan
worden in geval van werkelijke calami
teiten in geval van oorlog. Zij krijgen een
uniform-overall en in hun instructietijd
tevens een kleine beloning, maar geen ver
goeding voor loonderving, hetgeen er dus
op neerkomt, dat men die 2>2 uur opleiding
per week uit zijn vrije tijd zal moeten „be
kostigen".
Denk eens na
Men ziet, het zijn alleszins billijke voor
zieningen, die er voor de noodwachten-in-
spe getroffen zijn en nog getroffen zullen
worden en het is dan ook niet zonder
reden, dat insiders vertrouwen op het wel
slagen van hun enorme werf-actie.
Tweehonderdduizend Nederlanders vi-aagt
men. Hoevelen zullen daar ja op zeggen?
Hoeyelen zullen denken: „Laat de buurman
maar zo gek zijn ik blijf lekker thuis."
Maar als het nu toch eens gebeurt: als er
op een kwade dag opnieuw bommen neer
suizen in de straat van mijnheer X. op zijn
huis misschien en als de buurman van
X dan ook lekker thuisgebleven is en diens
buurman ook en mèt hen de honderden
anderen, die daar als noodwachten redding
hadden kunnen brengen?
Dat zijn geen prettige dingen om ons in
te verdiepen. Maar denkt u er toch eens
over na, voor de wervingsactie begint,
want van het slagen van die actie kan het
voortbestaan van gans ons volk afhangen.
Vandaag weer eens een reguliere ouderwetse kruiswoordpuzzle zonder veel tierelan
tijnen, maar met verschillende voetangels en Klemmen, die voornamelijk in de om
schrijvingen schuil gaan. Komt u er helemaal zonder hulp van het woordenboek uit,
dan kunt ge uzelf op de borst slaan vanwege uw taalkennis en uw scherpzinnigheid.
Horizontaal: 1. rin
kelbom; 5. hechten;
9. houding; 11. gast;
13. model; 15 emmer
tje; 16. zoeker; 18.
stap; 19. meisjes
naam; 21. vlug: 22.
wreedaard; 24. Turk
se titel; 26. deel van
een been; 27. boord
sel; 29. deel van het
lichaam; 31. rivier in
Duitsland; 32. groen
te; 34. hoofdtooi-ver
zorger; 38. vogel; 40.
meisjesnaam; 41.
ruw; 43. het wreken;
45. slimheid; 46. titel;
47. soort sport; 48.
groet; 49. onzin; 50.
zegepralend.
Verticaal: 1. keurig;
2. buffeljager; 3.
zwijn; 4. metaal; 6.
bereide dierenhuid; 7.
bergplaats; 8. veilig-
heidsrem; 10. palm-
product; 12. wiel; 13.
gemeen; 14. toren
omgang; 17. gang van
een paard; 20. onbe
kende; 23. eenmaal;
25. O. I. dakbedek
king; 26. soort stof;
28. man van een oud
/olk; 29. doende; 30.
soort rubber; 33. made; 35. reeds; 36. meis
jesnaam; 37. best, uitstekend; 39. boombe
woner; 42. aantal; 43. ongegronde mening;
44. samenzang; 45 plaatsvervangend.
De oplossing van het molen-raadsel der
vorige week was;
Horizontaal: 1 tm 3 pendule, 3 tm 5 em
bolic; 6 tm 7 ra; 8 tm 9 RG; 10 tm 12 raket:
12 tm 14 tarwe; 15 tm 16 ui; 17 tml8 in;
19 tm 20 aar; 20 tm 21 ras; 22 tm 24 egaal;
25 tm 27 kales; 28 tm 29 kar; 29 tm 30 rap;
31 tm 32 ir; 33 tm 34 Aa; 35 tm 37 eiken;
37 tm 39 negen; 40 tm 41 Ee; 42 tm 43 n.d.;
44 tm 46 krediet; 46 tm 48 taveerne.
Vertikaal: 1 tm 22 prairie; 2 tm 27 e.a.;
3 tm 20 etter; 4 tm 8 ir; 5 tm 27 egelvis;
10 tm 23 rumba; 11 tm 16 a.i.; 13 tm 17
W.I.; 14 tm 26 engel; 19 tm 24 aal; 21 tm 25
sok; 22. tm 44 eierrek; 23 tm 25 actie; 24 tm
NAAM INZENDER:
ADRES:
In een openbare vergadering van de V.
V. D. te Amsterdam heeft prof. mr. P. J.
Oud verklaard dat de gedachte aan de
Derde Macht niet verdwenen is. Hij was
ervan overtuigd dat zij tijdens deze rege
ring „hoe langer hoe meer zal gaan
bloeien".
„Ik begrijp wel, dat minister Drees mij
liever niet in het kabinet wilde zien, maar
wat ik niet begrijp is, dat de andere niet-
socialistische partijen er zo gemakkelijk in
berust hebben dat er geen vertegenwoor
diger van onze partij in de regering
kwam", aldus prof. Óud, dlie van oordeel
was dat de socialisten een overheersende
positie innemen in het huidige kabinet.
„Er zijn wel zes katholieke en yijf socia
listische ministers, maar ik zeg, zonder
persoonlijk te willen worden: let op de
kwaliteit". Prof. Oud noemde de socialis
tische ministers een sterk team en vond
hun katholieke collega's „om medelijden
mee te hebben".
Op 23 Mei 1952 is aan boord van de
„Hestia", op reis van Callao via andere
Zuid-Amerikaanse havens naar Antwer
pen, na het vertrek uit Curagao brand uit
gebroken in de lading zinkerts. Het schip
heeft Aruba aangelopen, waar de brand is
geblust.
Na een onderzoek heeft de Raad voor
de Scheepvaart als zijn mening uitgespro
ken dat de kapitein de juiste maatregelen
heeft getroffen na het ontdekken van de
brand. De bemanning en de brandweer op
Aruba zijn voortvarend opgetreden om de
door de brand veroorzaakte schade tot een
'minimum te beperken.
De raad heeft aangenomen, dat de brand
door broeiing is ontstaan, hoewel de oor
zaak van de broeiing niet met zekerheid
vastgesteld kan worden. De raad acht de
thans door de K. N. S. M. ten aanzien van
het vervoeren van zinkerts genomen maat
regelen zeer juist.
Ter aflossing van de Piet Hein"
Onder bevel van kapitein luitenant ter
zeer N. W. Sluyter is het fregat „Johan
Maurits van Nassau" gistermiddag uit de
haven van Nieuwediep naar de Koreaanse
wateren vertrokken ter aflossing van de
torpedoboot jager „Piet Hein".
Na de „Evertsen", „Van Galen" en „Piet
Hein" is het fregat de vierde oorlogsbo
dem, die naar Korea vertrekt. De com
mandant verwacht, in veertien maanden
„uit en thuis" te zijn. Als geestelijke ver
zorger zal ds. Van den Brink het eerste
half jaar de reis meemaken. Hij zal wor
den afgelost door een aalmoezenier.
Uitgeleide gedaan door een grote schare
belangstellenden en de marinierskapel, die
bij het verlaten van de haven het Wilhel
mus speelde, vertrok het schip om half
drie uit de haven. De aflossing van de
„Piet Hein" zal te Hongkong geschieden.
Reeds ruim een jaar lang verdwijnen
regelmatig vissers van Poolse trawlers die
ia de Noordzee vissen. Een aantal van hen
nam, toen hun schip een Nederlandse ha
ven aanliep, de benen en werd door de
Nederlandse politie aangehouden.
Onlangs zijn er weer veertien gearres
teerd en naar het hoofdbureau van politie
te Amsterdam overgebracht. Voor zover
zij een bestemming hebben kunnen opge
ven worden zij vrijgelaten. Zo is er kort
geleden één naar Mannheim vertrokken
om dienst te nemen bij een Pools onder
deel van het Amerikaanse leger Anderen
zijn naar Amerika geëmigreerd. Over hen
die geen bestemming hebben zal de mi
nister van Justitie een beslissing moeten
nemen.
28 lak; 25 tm 30 kop; 26 tm 39 liaan; 27 tm
48 schrede; 29 tm 46 renet; 32 tm 36 Rl; 33
tm 38 AE; 41 tm 45 er; 42 tm 47 N.N.
Diagonalen: 1 tm 19 paria; 5 tm 21 ereis;
28 tm 44 kreek; 30 tm 48 panne.
De prijswinnaars van de vorige puzzle
zijn: 1. P. Bos, Fazantenlaan 10, IJmuiden-
Oost 7.50, 2. Mej. M. Kok, Terheidestraat
37, Haarlem 5.3. H. van den Berg,
Havenstraat 8, Heemstede 2.50.
De oplpssingen moeten worden ingevuld
op het hierbij afgedrukte diagram, dat op
een briefkaart kan worden geplakt of in
couvert gesloten. Op de adreszijde, respec
tievelijk enveloppe vermelden „Oplossing
Puzzle" en geen mededelingen insluiten.
De oplossingen moeten uiterlijk Woens
dag om vijf uur n.m. in ons bezit zijn. In
zenden aan onze bureaux te IJMUIDEN,
Kennemerlaan 186 ofte HAARLEM, Grote
Houtstraat 93 of Soendaplein 37. Onder de
goede oplossers worden drie prijzen, groot
f 7,50, f 5.- en f 2,50 verloot.
De Raad voor de Scheepvaart heeft een
zaak behandeld tegen de kapitein van de
motorsleepboot „Elis", J. S. uit IJmui-
den, die het gezag voerde toen de door deze
sleepboot gesleepte zandzuiger „Boulon-
naise" op 24 Augustus van dit jaar in de
Middellandse Zee zonK.
Eind Juli had de kapitein van zijn maat
schappij opdracht gekregen de „Boulon-
naise" van Port Said naar Antwerpen te
slepen. De kapitein had toen bezwaar
gemaakt, omdat hij van mening was, dat
de zuiger te zwaar was voor zijn sleep
boot, zodat het slepen te langzaam zou
gaan en hij dus te weinig brandstof zou
kunnen meenemen. Nadat hij een andere
opdracht had uitgevoerd, keerde hij terug
in Port Said, waar opnieuw dezelfde op
dracht van zijn maatschappij te wachten
lag thans met de vergunning enkele
extra havens binnen te lopen. Per vlieg
tuig waren er twee runners uit Holland
overgekomen, maar de kapitein kon geen
plaats voor hen vinden, aangezien er geen
accomodatie was aan boord van de zui
ger. Zij maakten daarom de reis aan boord
van de sleepboot mee.
Enkele dagreizen vóór Malta merkte de
kapitein dat de zuiger water begon te
maken. Hij voer door zonder maatregelen
te nemen. De volgende dag maakte de zui
ger nog meer water. Op de ochtend van de
volgende dag zonk de „Boulonnaise".
De inspecteur van de scheepvaart was
van mening dat weinig is gedaan om de
zuiger zeewaardig te maken. „De passieve
houding van de kapitein wijst er op, dat
hij niet de vechtlust heeft gehad zijn sleep
te behouden, hetgeen de trots moet zijn
van iedere sleepbootkapitein. „Daaraan
heeft het bij S., die een diploma als stuur
man bij de kustvaart heeft en uitsluitend
dank zij dispensatie van de minister kapi
tein mag zijn, ontbroken", zei de inspec
teur, die van mening was dat het diplo
ma voor twaalf maanden moet worden in
getrokken.
De raad zal later uitspi-aak doen.
De nieuwste uitvinding niet uit Rus
land, maar uit Amerika: het draagbare
televisie-toestel.
Joyce Cary, Prisoner of Grace
Michael Joseph, London.
Joyce Cary is een a-moralist, dat wil
zeggen hij houdt zich in zijn werk met
morele overwegingen niet eens in zoverre
op dat hij ze verwerpt. Omdat dientenge
volge de personen in zijn romans een grote
vrijheid van handelen hebben, wordt hij
soms voorgesteld als de profeet van de on
bekommerde vitaliteit, en dat is hij in
zekere mate ook wel. Het is evenwel on
juist om de moraal alleen een belemme
rend element te noemen, waarmee de
mensheid zich kunstmatig het leven be
moeilijkt. Men kan .beter zeggen dat het
besef van morele waarden (wanneer het
niet om niets dan wat stramme regels gaat)
zelf een grote hoeveelheid vitaliteit op
eist, die anders aan „gewoonweg doen"
besteed zou kunnen worden. In deze twee
de situatie verkeren Cary's figuren: zij
dóen maar, zonder zichzelf lastig te val
len om motiveringen of rechtvaardigingen;
als zij slecht te pas komen, wat niet zelden
gebeurt, laat de moraal zich op die manier
bij verstek nog enigszins gelden, maar dan
alleen in maatschappelijke, nooit in per
soonlijke gedaante. Hun gedrag wordt al
leen bepaald door hun persoonlijke psy
chologie in samenwerking met de omstan
digheden, waarin zij zich bevinden.
Het is duidelijk dat dergelijke figuren
een zeer grote afwijking moeten vertonen
van mensen zoals wij ze in het dagelijks
leven plegen te ontmoeten; althans, dege
nen die zich nooit zorgen maken om een
motivering van hun bedrag zijn als regel
niet de belangwekkendste, die men zou
kunnen ontmoeten. De beschaving heeft
ons in een positie gebracht, waarin onbe
kommerd a-moraal zijn een teken van vrij
grote onnozelheid is.
De figuren van Joyce Cary, die toch
schrander zijn, hebben dan ook iets kunst
matigs voor zover het volwassen Wes
terlingen zijn. Verrassend logisch volgt uit
het voorafgaande dat Cary drie soorten
mensen tot leven heeft weten te brengen:
Afrikaanse negers (dat magnifieke crea
tuur Mr. Johnson, in het boek dat zijn
naam draagt; en niet alleen individuen,
ook groepen, het best misschien in An
American Visitor); kinderen (vooral in het
fc>oek dat kennelijk uit herinneringen aan
eigen kinderjaren in Ierland samengesteld
is, A House of Children); en in mindere
mate de wilde schilder Gulley Jimson, in
de wat opzichtig-briljante best-seller The
Horse's Mouth Gulley kan toch niet zo
niets-vermoedend zijn als hij wil doen
voorkomen. Deze boeken zijn dan ook niet
alleen redelijk wel geslaagd, het zijn mees
terstukken van een soort koele dichter
lijkheid, en Cary schiet er als individueel
en sociaal psycholoog nooit in tekort
ook niet met de volwassenen, die in de al
gemene geloofwaardigheid gaan delen.
In Prisoner of Grace nu vervullen geen
vertegenwoordigers van deze categorieën
de hoofdrollen, en er is dan ook opnieuw
wat verscheidene van zijn vorige boeken
ook heeft ontkracht: een kale plek in het
midden. De hoofdpersoon is Chester Nim-
mo, een liberaal politicus, eerst van En
gels dorpsformaat in de jaren 90, later, vlak
vóór en in de eerste Wereldoorlog, lid van
het kabinet. Het verhaal van al deze jaren
wordt verteld door zijn vrouw Nina, die
alleen met hem getrouwd is omdat zij een
baby verwachtte van haar neef Jim, die
deel uitmaakte van een regiment dat geen
getrouwde soldaten accepteerde. Het is
een huwelijk zonder animo, al raakt Nina
wel sterker gebonden aan Chester door de
ervaring en meer in het bijzonder door de
onontkoombare invloed van zijn persoon
lijkheid; door de jaren heen heeft zij ver
schillende malen ontmoetingen en korte
herhalingen van de jeugdliefde met Jim,
zodat hij ook van haar tweede kind de
vader is (dit onderwerp wordt door Ches
ter nooit ter sprake gebracht). Tenslotte,
als de onenigheid met Chester werkelijk
fel wordt (hij is dan al een oude man, en
niet langer actief in de hogere politiek),
verlaat zij hem toch, en trouwt met Jim.
Dan worden de rollen omgekeerd, en is
Chester weer niet weg te krijgen: hij zit als
een blok in het huis van Nina en Jim zijn
oude brieven aan haar door te lezen, voor
zijn mémoires, en zij kan er, Jim ten spijt,
niet toe komen hem eruit te zetten. Daar
mee eindigt het boek.
De voortreffelijke eigenschappen van
deze geschiedenis zoals Cary haar vertelt
zijn talrijk. De weinig sympathieke eigen
aardigheden die Chester als aarts-politicus
thuis vertoont, worden door Nina, wier
scepticisme door geen affectie getemperd
wordt, haarscherp opgemerkt. Bepaalde
kanten van haar eigen karakter zijn vol
komen geloofwaardig; dat zij, als vertel
ster. een opvallend hoog ontwikkeld uit
drukkingsvermogen heeft in vergelijking
met haar intelligentie, moet men maar
aanvaarden zulke scheuren in het gor
dijn zijn nooit geheel onzichtbaar te ma
ken, al had er hier en daar wel wat meer
discretie kunnen worden toegepast. Jim,
een solide, tamelijk domme jongen, met één
goede bedoeling in zijn leven die door
„Westminster" tot niets komt (en als men
het symbolisch wil zien, is Westminster
natuurlijk Chestei-, via hun gemeenschap
pelijke mentaliteit), is de meest herken
bare figuur van allen. Er zijn ook zeer_ ge
denkwaardige momenten in de verhou
ding van deze drie; het is een fraai ogen
blik wanneer Nina, dan al jaren mevrouw
Nimmo, door Jim omhelsd wordt in haar
tuin, met hem praat over de vrijheid die zij
samen moeten gaan opzoeken, en zich dan
realiseert dat zij beiden het woord „vrij
heid in precies dezelfde gezwollen zin ge
bruiken waarin Chester het voor de poli
tiek doet.
Maar deze en alle andere verdiensten
groeien rond de kale plek, en nooit erop.
Dat zou misschien niet zo in het oog val
len, als Cary er een vertoning van ge
maakt had, alles van buiten bezien; maar
hij is nu eenmaal als schrijver in de eerste
plaats een psycholoog. Hij moet in zijn per
sonen doordringen, en als hij er eenmaal in
is kan hij het niet zonder „waarden" stel
len. Op verschillende manieren probeert
hij, misschien weloveidegd, het gemis goed
te maken; onder andere door een vrouwe
lijke verteller te gebruiken, zodat de afwe
zigheid van concrete problematiek minder
op zal vallen. Dat is natuurlijk een lap
middel: de afwezigheid wordt er niet door
ongedaan gemaakt. Men blijft tenslotte on
voldaan door het werk van deze schrijver,
die op grond* van zijn psychologisch in
zicht, zijn uitdrukkingsvermogen en zijn
bedrevenheid in het vertellen, zonder meer
een van de grootsten hoorde te zijn. S. M.
Het Nederlandse m.s. „Ryndam" zal
tijdens de kroning van koningin Elizabeth
waarschijnlijk in Londen als drijvend hotel
worden gebruikt. Zes van dergelijke schepen
zullen in de Theems worden gemeerd als
drijvende hotels, waarin 3400 bezoekers kun
nen worden ondergebracht. De schepen zul
len er ongeveer een week blijven.
