Haarlem's Dagblad | 1952 | 20 december 1952 | pagina 1

De Algemene Vergadering gaat
verder dan politieke commissie

De Koningin onthulde een
monument in de hoofdstad

Weerbericht I

OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT

Magnaat

Sovjets weer becritiseerd
op Weens vredescongres

Stille Arme is voor alles een mens
met eigen persoonlijkheid

Geschrapt amendement weer in
resolutie aangebracht

Nederlandse vliegboot bij
Syrië vermist

Voode Stille Armen

Het woord is aan

Herinnering aan Februaristaking

Ook morgen zacht weer

Lattimore voor de rechter

MAROKKO IN DE UNO

Geredden van de „Spica"
naar Nederland

Steun voor Frankrijk

Opgave predikbeurten

Nieuwe abonnés

GRATIS

Resolutie in politieke
commissie over Oostenrijk

Mevrouw J. Wijnekus-Wiebinga:

g7e JAARGANG No 140

iHoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.

Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom

ZATERDAG 20 DECEMBER 1952

Haarlems Dagblad

296e JAARGANG No 300

Uitgave van de Grafische Bedrijven Damlate.
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.

Directie: P. VV. Peereboom en A. D. Huijsman

WILLIAM RICHARD MORRIS is uit
zaken gegaan. Sinds veertien jaar voert hij
de titel Lord Nuffield, maar buiten zijn
vaderland zegt de doodgewone Engelse
naam Morris de mensen meer. Onder die
naam heeft hij immers zijn auto's gepro
duceerd, hem voor verschillende modellen
koppelend aan de stadsnamen Oxford en
Cowley. De Morris-Oxford en de Morris-
Cowley hebben hem, al tientallen jaren
geleden, tot millionnair gemaakt en daarna
is het succes van deze Britse grote zaken
man, deze „captain of industry", hand over
hand blijven groeien. Een soort Engelse
Henry Ford is hij geworden. Nevens zijn
Morris-typen is hij andere aan de markt
gaan brengen. De naam Wolseley dringt
zich op. Verleden jaar is hij door een fusie
van zijn firma met die, welke de Austin
produceert, leider geworden van op drie na
de grootste automobiel-industrie ter wereld.
Dat is natuurlijk een bijzonderheid, waar
aan de Amerikanen speciale aandacht heb
ben geschonken. Dat zij er niet bij geseind
hebben welke die drie grotere concerns zijn
mag bescheiden heten. Maar het kan ook
zijn dat zij aannemen, dat iedereen het toch
wel weet. En een van hun persbureaux
heeft Lord Nuffield een autokoning ge
noemd. Dat is ook echt iets voor hen. In
Europa doet zulke aanduiding tegenwoor
dig een beetje ouderwets aan. Vroeger
placht de Oude Wereld haar met vlotheid
na te praten, maar tegenwoordig zien wij
in een geslaagde groot-industrieel geen
koning meer. De Staat heeft hem aan teveel
touwen gelegd, zijn macht is zeer beknot en
zijn initiatief te zeer geremd, om te zijnen
aanzien nog speelse vergenjKingen met ae
absolute monarchie te kunnen maken.

Nu William Richard Morris uit zaken is
gegaan omdat hij de leeftijd van vijfen
zeventig jaar heeft bereikt, en de leiding
heeft overgedragen aan zijn oude Austin-
concurrent L. P. Lord, heb ik ergens ge
lezen dat deze opvolger „zijn leven lang
alleen aan auto's heeft gedacht". Ik hoop
dat het niet waar is. Ik vind dit om te rillen.
Stel u iemand voor, die zijn leven lang
en L. P. Lord is al vijfenvijftig alleen

maar aan zijn product denktof dat nu

auto, radiotoestel, straalkachel of zelfs
kunstwerk heet. Morris heeft niet alleen
aan zijn product gedacht. Zijn carrière? Hij
is op zijn zestiende jaar als leerling-rijwiel
hersteller begonrfen. Een arme jongen, die
het ver zou brengen. Dat doet ook echt
denken aan Amerikaanse verhalen, of
schoon het daarin meestal krantenventer
tjes waren, die het tot milliardair brachten.
Dit evenwel is een Engels geval, behorend
tot de twintigste eeuw, want daarin begon
zijn succes pas. Van fietsenmaker werd hij
motorfietsbouwer en daarna wierp hij zijn
eerste kleine auto op de markt als concur
rent van Henry Fords onvergetelijke T-
model, de hoogpoot met de twee versnel
lingen en de sterke motor, met vriendschap
pelijke ironie aangeduid als Tin Lizzie. Hij
handhaafde zich niet alleen, hij won toe
nemende erkenning en stijgend succes.
Toen hij in zijn jongensjaren fietsen ging
maken was zijn aanvangskapitaal vier
pond. Nu hij zijn bedrijf heeft verlaten
schat men de waarde daarvan op 72 mil-
lioen. Zelf moet hij veel meer verdiend
hebben. Dat blijkt uit de mededeling dat hij
in de loop der jaren meer dan 250 millioen
pond voor verschillende schone doeleinden
heeft gegeven. Bij het scheiden van de
markt bezit hij niet meer dan één millioen.
Meer heeft hij niet nodig. Dit zij zonder
verwondering gezegd. Ook als men in aan
merking neemt dat hij zo ongeveer drie
kwart van zijn inkomen aan belasting zal
moeten betalen blijft nog genoeg over van
de opbrengst van een millioen pond ster
ling, zelfs als een landgoed als Nuffield
Place, nabij Henley-on-Thames, eruit ge
financierd moet worden. Voor het overige
is een man, die een dergelijke carrière ge
maakt heeft, natuurlijk geen oppotter van
geld. Als dat zijn aanleg was geweest, zou
hij nooit geslaagd zijn.

De aloude universiteit van Oxford is bij
Lord Nuffield's goedgeefsheid vooral gebaat
geweest. Hij heeft haar vele tientallen .mil-
lioenen geschonken. Hij heeft dat met be
paalde bedoelingen gedaan: in de eerste
plaats om tegenover een te ver doorgevoerd
specialisme de beoefening van de natuur
wetenschappen in synthese te stellen. Zijn
grote schenkingen waren dan ook niet al
leen bestemd om nieuwe gebouwen te
stichten en kostbare laboratoria in te rich
ten, maar ook om fondsen te vormen waar
uit begaafde geleerden blijvend worden ge
salarieerd. Alleen op die wijze leek hem de
samenhang in de beoefening der natuur
wetenschappen te verwezenlijken. De uni
versiteit heeft destijds zijn plan en daar
mee zijn schenkingen aanvaard en hij is ze
ook later blijven voortzetten. Uit deze
grote belangstelling voor de wetenschap
valt wel af te leiden, dat hij zelf in zijn
jeugd graag een wetenschappelijke loop
baan had willen kiezen. Daar kreeg hij,
zestig jaar geleden, niet de kans toe; als
zestienjarige moest hij zijn brood al gaan
verdienen. Welnu, langs een omweg is hij
tenslotte toch bij de universiteit terecht
gekomen en heeft tenminste veel voor haar
kunnen doen. Ook zijn hem eredoctoraten
geschonken nevens zijn opeenvolgende
adeltitels eerst baronet, daarna baron,
tenslotte viscount maar die zullen het
onveiwulde verlangen der jeugd niet heb
ben kunnen vergoeden.

Merkwaardig, zo'n Europese magnaat. Er
kunnen er niet veel meer zijn. Misschien
zullen zij over een jaar of twintig volkomen
zijn uitgestorven. Lord Nuffield, die zijn
geweldig kapitaal ook rijkelijk in alge
meen-sociale zin heeft aangewend, is onge
twijfeld een man die zijn welslagen ruim
schoots ten bate van anderen heeft doen
komen. En die dus geenszins „alleen maar
aan auto's heeft gedacht". R. P-

Professor Owen Lattimore, gewezen
raadgever van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken, die er van be
schuldigd wordt zeven maal valse verkla
ringen te hebben afgelegd voor de sub
commissie van de Amerikaanse Senaat
voor de binnenlandse veiligheid, is Vrijdag
ochtend te Washington voor de rechter
verschenen.

Lattimore verklaarde niet schuldig te
zijn aan het hem ten laste gelegde. Hij is,
tegen een borgstelling van 2000 dollars, op
vrije voeten gesteld tot de aanvang van
het proces, dat tegen hem aanhangig zal
worden gemaakt en dat vermoedelijk in
Maart 1953 zal beginnen.

NEW YORK (Reuter). De Algemene
Vergadering der UNO heeft Vrijdag de be
slissing van de politieke UNO-commissie
te niet gedaan, door een geamendeerde
resolutie goed te keuren, waarin het
amendement der Latijns-Amerikaanse lan
den, dat de politieke commissie uit de re
solutie had geschrapt, weer was ingelast.
In dit amendement wordt gezegd dat de
UNO hoopt dat Frankrijk en Marokko „de
dringende noodzaak zullen inzien van het
houden van besprekingen, om te komen
tot de ontwikkeling van vrije politieke in
stellingen voor het Marokkaanse volk".

De algemene vergadering heeft dit be
sluit genomen met 45 tegen drie stemmen,
terwijl elf delegaties zich van stemming
onthielden.

Onder de 45 voorstemmers bevonden
zich onder meer de Verenigde Staten.

De Belgische, Luxemburgse en Zuid-
Afrikaanse delegaties stemden tegen.

Groot-Brittannië, Nederland, de vijf le
den van het Sovjet-blok, Australië, Pa
kistan, San Salvador en Guatemala .ont
hielden zich van stemming.

Frankrijk boycotte ook de bespreking
door de Algemene Vergadering van het
punt „Marokko" door zijn delegatie weg
te laten blijven.

Voor de stemming hield de leider der
Sovjet-Russische delegatie, Zaroebin, een
toespraak, waarin hij het had over de
„bloedige terreur", die de Fransen volgens
hem tegen het Marokkaanse volk toepas
ten.

Zaroebin beschuldigde Frankrijk er ook
van Marokko als een kolonie te hebben
behandeld.

Hij zeide voorts, dat „het aggressieve
Noord-Atlantische blok" over Tunesië en
Marokko wenst te beschikken, „om deze
gebieden als bases voor een aanval op de
Sovjet-Unie en de volksdemocratieën te
kunnen gebruiken".

„De Sovjet-Unie zal zich van stemming
onthouden", aldus Zaroebin, „daar zij de
onderhavige resolutie onvoldoende acht".

Arrestaties

Gisteravond zijn te Casablanca verschei
dene nieuwe arrestaties verricht onder de
leden van de nationalistische partij en de
leiders der vakbeweging, zo delen de
Franse autoriteiten mede-

De Marokkaanse arbeiders hebben Vrij
dag geen gehoor gegeven aan een stakings-
oproep van de nationalistische „democra
tische onafhankelijkheidspartij", een klei-

KOPENHAGEN, (Ritzau) Zes Neder
landse zeelieden, die deel hebben uitge
maakt van de bemanning van het Neder
landse motorschip „Spica", dat Dinsdag
plotseling is vergaan, zijn Donderdagavond
met het Zweedse schip „Laponia" in Ko
penhagen aangekomen.

Enkele stalen platen van de Spica wer
den door de woeste zee ingedrukt en de
bemanning had nauwelijks tijd om in de
boten te springen. Na 15 uur te hebben
rondgedobberd in de hevige storm ont
dekte de Laponia de schipbreukelingen,
die voortdurend vuurpijlen afschoten.

Vrijdagmiddag zijn de Nederlanders met
een vliegtuig naar Nederland vertrokken.

Een Franse trawler heeft op de Noord
zee een reddingboot opgepikt, die van de
Spica afkomstig is. In de boot lagen twee
Nederlandse vlaggen en een jas van de
kok ïi. J. Olinga van de Spica.

nere groepering dan de nationalistische
„Istiqlal" beweging. Vele winkels bleven
echter gesloten. In hoeverre dit met de
staking verband hield, was moeilijk uit te
maken, aangezien vele winkeliers gewoon
züjn Vrijdag hun zaken te sluiten.

De democratische onafhankelijkheids-
partij staat onder leiding van Mohamed
Bel Hassan Oeazzani, die thans de bijeen
komst van de Algemene Vergadering der
UNO te New York bijwoont.

Vier leiders van de Istiqlal zijn aange
houden op beschuldiging van het vormen
van partij cellen in het havengebied van
Casablanca.

PARIJS (Reuter). Jean Letourneau,
de Franse minister voor aangelegenheden
betreffende Indochina, heeft Vrijdag in de
Nationale Vergadering verklaard, dat na
het besluit van de Noord-Atlantische raad
om Indochina te helpen, één land van de
N.A.V.O. Frankrijk hulp heeft aangeboden.
De minister trad niet in bijzonderheden en
noemde ook niet de naam van het land.

Inzenders van Predikbeurten wordt
verzocht, de mededelingen over dien
sten op de beide Kerstdagen vóór Dins
dagochtend 10 uur ter redactie te be
zorgen, daar opneming anders niet meer
mogelijk zal zijn.

die per kwartaal wensen te betalen
ontvangen ons blad tot 1 Januari

U kunt zich opgeven aan één onzer
kantoren of aan de bezorger.

DE ADMINISTRATIE

Reddingsvliegtuigen van de Britse lucht
macht zijn vanmorgen vroeg opgestegen
van het vliegveld Nicosia op Cyprus om te
zoeken naar een Nederlandse Catalina-
vliegboot, die sinds gisteravond vermist
wordt. Voor zover bekend waren er negen
mensen aan boord van het vermiste vlieg
tuig, dat gisteren tegen het vallen van de
duisternis voor het laatst zijn positie opgaf.
Het bevond zich toen op tachtig km. ten
Noorden van Palmyra in Syrië. Het toestel,
vermoedelijk een marinevliegtuig, was
onderweg naar Nicosia.

NEW YORK (Reuter). De politieke
commissie van de algemene vergadering
van de U.N.O. heeft Vrijdag met grote
meerderheid een beroep op de vier grote
mogendheden gedaan om een „nieuwe en
dringende poging te doen om overeenstem
ming te bereiken over de bepalingen van
een Oostenrijks staatsverdrag" en daardoor
een einde te maken aan de bezetting van
Oostenrijk.

Achtenveertig landen stemden vóór de
resolutie, die was ingediend door Brazilië,
Libanon, Mexico en Nederland. De Sovjet-
Unie, Polen, Oekraïne, Wit-Rusland en
Tsjechslowakije, die wel aanwezig waren,
namen geen deel aan de stemming.

Elfde verantwoording

De L. ƒ3.50; Annie ƒ2.50; fam. K. ƒ5.—;
Eerste Haarlemse Muziek- en Amusements
ver. „De Melodisten" 70.—; A. B. 2.50; Ir.
M. 5.—; Mevr. M. 10.—; D. en H. 10.—;
N. N. f 2.50; W. 3.— S. S. 2.50; C. M. J. F.
L. 2.50; Marouff 5.—; D. H. T. 2.50; Salon
M. 10.—; N. v. S. 25.—; N.N. 5.—; N.N.
ƒ10.—; C. M. ƒ2.50; C. V.—M. 25.—; J. en
M. ƒ5.—; H. M. ƒ2.50; E. S. ƒ2.50; Gez. V.
ƒ2.— A. L. ƒ2.50; W. K. ƒ25.—; C. A. B-—J.
ƒ2.50; H. H. ƒ5.—; N. V. ƒ1.—; Ir. J. V.
5.—; J. v. A. 2.50; Kees en Wiebe 3.—;
van E. 1-Mevr. J. de B. 2.50; R. v. E.
ƒ1.—; J. M. ƒ10.—; N. v. d. V. ƒ2.50; W. E.
K. ƒ2.50; N. S. U. ƒ2.—; P. ƒ10.—; J. E. S.
ƒ2.50; fam. Tim ƒ5.— J. W. B. ƒ1.—;
N.N. 50.—; J. C. v. H.—M. ƒ50.—; E. T. B.

C. H. 25.—; X.X.X. 25.—; H. v. D. 20.—;
J. K. G. 10.—; G. J. J. 10,—; A. v. T. ƒ10.—;
Mr. J. D. R. 10.—; S. J. v. S. 10.—; M. E. J.
d. W.—R. 10.—; W. S. 10.—; M. J. B.
10.—; J. H. M. d. B. 10.-^; J. H. v. P.—R.
f 10.—; Ir. W. B. G. 10.—; Mr. H. K. K.
f 10—; G. K.—K. ƒ10.—; J. en J. ƒ5.—;
H. K. K. ƒ5—; C. W. ƒ5.— D. H. ƒ5.—
A. F. V. ƒ5.—; Ir. J. H. S. ƒ5.—; A. P. B.
ƒ5.—; G. L. ƒ5.—; J. W. R. ƒ5—; S. M. R.
ƒ5.—; J. M. F. K. ƒ5.—; A. D. J. ƒ5—; J. B.
ƒ5.— V. A. B. ƒ5.—; J. P. A. ƒ5.—; J. S.
ƒ5.—; J. T. ƒ5—; G. J. S. ƒ5—; J. J. v. R.
ƒ4.—; J. H. d. S. ƒ2.50; G. C. F—V. ƒ2.50;

D. J. H.v. D. 2.50; „A" Aannemersbedr.
ƒ2.50; A. H. C—d. B. ƒ2.50; J. G. T. ƒ2.50;

Anonymus:

De vraag is niet of gij geëerd
wordt, maar wie u eart; herken
daarin uw waarde.

H. G. v. H. 2.50; J. B. 2.50; A. M. d. K—B.
ƒ2.50; A. J. S. W. W. .ƒ2.50; P. W. J. S.
ƒ2.50; G. H. H. ƒ2.50; E. S. B. ƒ1—; D. D.
1 S. A. W. 1.—; R. W. N. 1.—.
Dagtotaal 730.50.

In het geheel is thans bij ons blad binnen
gekomen 8336.81.

Giften kunnen worden afgegeven aan onze
bureaux Grote Houtstraat 93 en Soendaplein
37 of worden overgeschreven op onze post
girorekening 273107, onder vermelding „Voor
de stille armen".

Bij de Twentse Bank zijn de volgende gif
ten gestort:

H. O. en Zonen 5.—; Mevr. v. D.—K.
ƒ10—; B. R. ƒ10—; G. D. ƒ2.50; H. en P.
10.— Fa. L. 25—; Fa. C. 10—; Mej. A.
de G. ƒ10.— NV. B. en Expl. Mij. 20—;
C. H. V. 25.—; Mej. J. Q. v. R. A. 5—;
N. V. S. 10.—; L B. 10—; A. v. D. 10.—;
J. P. F. M. 10.—; W J. I. en Zonen 10.—;
N V. C. 10.—; v. W. G. 10.—: H. F. K. W.
K—W. ƒ10—; H. M. v. S. ƒ5.—; N.N. 100—;
S C. ƒ2.—

Bij het Comité ingekomen. Huize P. 18.25;
Mevr. A. S.—O. ƒ2.50; Mej. G. ƒ10.—; N.N.
1 winterjas; N.N. 1 pak kleren.

Wanneer mevrouw J. Wijnekus-Wieben- voorziening op. Als regel zijn zij dan ont-

WENEN (Reuter). De redevoeringen,
die Vrijdag op het vredescongres te Wenen
zijn uitgesproken, kenmerkten zich door
critiek op de Sovjet-Unie en de door haar
gevoerde politiek.

Een Amerikaanse afgevaardigde, mevrouw
Minnie Carter, een negerin, onderschreef
de critiek, die de Deense verzetsstrijdster
Eiin Appel op eep rede van de Russische
schrijver Ilja Ehrenburg had geleverd. Naar
aanleiding van de aanvallen van Ehren
burg op de Verenigde Staten zeide mevrouw
Carter: „Het heeft geen nut te pogen om het
communistische systeem te wijzigen, maar
ook het Amerikaanse sociale stelsel kan niet
worden veranderd tegen de wil van het
volk".

Het congres heeft op de slotvergadering
twee moties aangenomen. De ene behelst
een oproep aan Amerika, China, Engeland,
Frankrijk en de Sovjet-Unie, om een
vresdesverdrag te sluiten.

De tweede motie roept de volken op te
verklaren, dat geen geschil tussen twee
landen te groot is voor een regeling door
middel van onderhandelingen.

De laatste motie houdt nog een aantal
punten in, die onder meer worden aan
bevolen:

Regeling van het Duitse vraagstuk volgens
de overeenkomst van Potsdam en het hand
vest. De volken worden opgeroepen zich te
verzetten tegen het ratificeren van de
Duitse verdragen met het Westen en tegen
„de pogingen West-Duitsland op te nemen
in het Atlantisch pact, hetgeen een gevaar
voor de vrede betekent". Duitsland, aldus
de resolutie, dient niet opgenomen te wor
den in enig blok, dat tegen een andere
macht gericht is.

Voorts wordt aanbevolen: een onverwijld
begin van onderhandelingen over een Oos
tenrijks vredesverdrag. Een onmiddellijke
beëindiging van de vijandelijkheden in het
Verre Oosten en terugtrekking der buiten
landse strijdkrachten. Het toekennen van

het zelfbeschikkingsrecht aan alle volken.
Het sluiten van een „werkelijk vredesver
drag" met Japan en het terugtrekken van
alle buitenlandse strijdkrachten. „Onmid
dellijke beëindiging van de bacteriologische
oorlog". Erkennen en naleven van de con
ventie van Genève door alle landen.

ga, de sociale werkster van ;,Humanitas",
aan de „Stille Armen" binnen haar ar
beidsveld denkt, dan heeft zij vooral het
oog op vele ouden van dagen. Want er zijn
er heel wat die alleen van Dreesleven,
zonder bijsteun. Zij zouden die wel kun
nen aanvragen, maar dan zijn zij bevreesd
voor verhaal op hun kinderen, die het in
vele gevallen ook niet breed hebben.

Wanneer zulke oudjes met Kerstmis nu
eens een extraatje krijgen van twintig
gulden dat is dat voor hen al een hele rijk
dom.

Na de bejaarden zijn het vooral ook de
langdurig zieken, of degenen die een lang
ziekbed achter de rug hebben, die in zor
gelijke omstandigheden leven. Vooral bij
de tbc-patiënten doet zich het eigenlijk
tragische feit voor, dat tijdens de ziekte de
normale ziekte-uitkering doorgaat, maar
zodra deze mensen genezen zijn houdt die

Op het Jonas Daniël Meyerplein te Amsterdam heeft de Koningin gistermiddag het
monument ter herinnering aan de staking van 25 en 26 Februari 1941 onthuld. Deze
korte maar indrukwekkende plechtigheid in de voormalige Joodse wijk van de
hoofdstad werd bijgewoond door talrijke burgerlijke en militaire autoriteiten, ver
tegenwoordigers der verschillende kerkelijke gemeenten, personen die indertijd nauw
bij de organisatie van deze staking betrokken waren en door familieleden van hen,
die als gevolg van deze daad het leven hebben verloren. Deze staking was de eerste
spontane en massale uiting van verzet van Amsterdams burgerij tegen de vervolging
van de Joodse stadgenoten. Op de voorzijde van het monument, dat een dokwerker
voorstelt, door de Haarlemse beeldhouwer Mari Andriessen in opdracht van het
gemeentebestuur vervaardigd, staat: „1941, 25 Februari". De inscriptie aan de
achterzijde luidt: Februaristaking 1941. Daad verzet der burgerij tegen de Joden
vervolging door de Duitse bezetters".

De Koningin en Prins Bernhard arriveer
den om kwart over twee op het Jonas
Daniël Meyerplein. Hier hadden de ge
nodigden en ongeveer duizend belangstel
lenden zich rondom het monument opge
steld, waarvoor een erewacht van oud-
BS'ers stond aangetreden.

De burgemeester van de hoofdstad, mr.
A. J. d'Ailly, hield een korte toespraak,
waarin hij zei dat Amsterdam trots is op de

Vrijdagmiddag heeft Koningin Juliana op het Jonas Daniël Meyerplein te Amsterdam de onthulling verricht van het verzets-
monument ter herinnering aan de Februaristaking in 1941. Bij deze plechtigheid waren Prins Bernhard en vele autoriteiten
aanwezig. Een overzicht van de plechtigheid, na de onthulling van het monument, genaamd .JDokwerker', en vervaardigd door
de beeldhouwer Mari Andriessen. Van links naar rechts: Prins Bernhard, Koningin Juliana en de burgemeester van

Amsterdam mr. Am. J. d'Ailly.

25ste Februari 1941, toen de burgerij, aan
vankelijk in een enkele groep, later bijna
algemeen, haar duidelijk verzet demon
streerde tegen de gevangenneming van
medeburgers. Toen de Duitsers openlijk
het beginsel van gelijkheid van rechten van
alle burgers schonden werd het volk zich
bewust van de aantasting van dit grote be
ginsel. Heldhaftig trad men in de bres
voor de verdrukte mede-burger, vastbe
raden bleef men in het grote beginsel,
barmhartig zorgde men voor de ver
trapte landgenoten waar dit nodig was. Zo
brak een staking uit, die zeldzaam is in de
geschiedenis, een staking ter wille van
medeburgers, terwiRe van de beginselen,
waarop ons volksbestaan sinds eeuwen en
thans nog vast is gegrondvest. Het door
breken op dat moment van dit besef gaf de
stoot tot het zich geleidelijk organiserend
verzet in het bezette gebied. De aanslag op
onze heilige beginselen wekte ons uit de
staat van verwardheid en vormde de kiem
van de sedertdien voortdurende opstand
tegen een ondragelijk regiem. Deze ge
dachte moet de beeldhouwer hebben be
zield, toen hij het thans hier geplaatste
beeld ontwierp. In de figuur is belichaamd
de ontwakende kracht van de mens, die
zich tot dusverre nog niet van zijn houding
bewust was. Het beeld symboliseert de ziel
van een volk.

Na deze toespraak van de burgemeester
trok de Koningin aan een lint, waardoor
de Amsterdamse vlag met devies, die het
beeld bedekte, eraf gleed en aan de ernaast
geplaatste vlaggestok in top werd gehesen.

Nadat de Koningin, de Prins, de^bur-
gemeester kransen aan de voet van het
beeld hadden gelegd, stelde de burgemees
ter de beeldhouwer Mari Andriessen aan
het Koninklijk Paar voor.

De Koningin en de Prins bezichtigden
het beeld en onderhielden zich nog korte
tijd met de heer Andriessen.

Na het vertrek begon het défilé van ge
nodigden en belangstellenden langs het
beeld en werden door nabestaanden van de
tien mannen, die als répresaille voor de
staking door de Duitsers zijn gefusilleerd,
en door oud-verzetsorganisaties bloemen
neergelegd.

De Koningin en de Prins gebruikten de
thee in de ambtswoning van de burgemees
ter, waarbij de leden van de gemeenteraad
tegenwoordig waren.

Omstreeks halfvier vertrokken de Ko
ningin en de Prins per auto naar paleis
Soestdijk.

slagen en daarmee afhankelijk van Sociale
Zaken. Tegelijkertijd echter hebben zij
betere voeding en meer versterkende mid
delen nodig dan een ander en wie maar
enigszins op de hoogte is met de nazorg
voor tbc-patiënten weet dat het voor die
categorie uiterst moeilijk is om weer aan
de slag te komen.

Overigens, zo zegt mevrouw Wijnekus,
is ieder geval van stille armoede weer an
ders. Het is bijzonder moeilijk om te gaan
zitten uitrekenen, dat de weduwe die door
haar zoon wordt onderhouden, hoewel zij
daardoor een blok aan het been vormt
voor de jongen omdat die trouwplannen
heeft, het moeilijker of minder zwaar heeft
dan een gezin met veel kinderen, dat door
ziekte achterop is geraakt en krampachtig
zijn best doet om oude schulden af te be
talen.

Voor „Humanitas" komt daar nog die
bijzondere omstandigheid bij, dat juist
deze organisatie zich tot een groep richt
de buitenkerkelijken waar de stille
arme langer onontdekt blijft dan bijvoor
beeld bij de kerkgenootschappen, die een
oudere band met hun lidmaten onderhou
den, het geval is.

Gelukkig beschikt mevrouw Wijnekus
als sociale werkster over een groot aantal
vrijwilligers, die, ingedeeld in secties voor
de kinderbescherming, de bejaarden, de
reclassering en de gezinsverzorging bij
huisbezoek wel ontdekken hoe een bepaald
gezin er voor staat. „De buitenkerkelijken
zijn zeker niet minder geneigd om te steu
nen dan anderen, doch zij zijn veel minder
georganiseerd en al heeft „Humanitus"
sinds een paar jaar die lacune gevuld, de
organisatie is nog geheel in het groeista-
dium", zo verklaart mevrouw Wijnekus.

In de korte tijd dat zij in Haarlem werk
zaam is, heeft zij overigens al veel te veel
gevallen van stille armoede ontmoet. Een
enkele keer komt het dan zelf voor dat
men aarzelt in te grijpen omdat men voelt
dat men de Stille Ai-me met de aangeboden
hulp diep in de ziel zou kwetsen. Want het
kenmerk van de Stille Arme is juist dat
zij niet als zodanig gekend en ontdekt wil
zijn. En, zo besluit mevrouw Wijnekus het
onderhoud, juist bij onze hulpverlening
moeten wij in het oog houden dat de ge
holpene voor alles een mens is met een
eigen persoonlijkheid, die geëerbiedigd
moet worden, opdat zij verstaan dat ar
moede geen schande is.

Het K.N.M.I. deelt mede:

Aan het front van een diepe depressie
bij IJsland ontstond gisteren een kleine
depressiekern, die over Engeland naar de
Noordzee koerste. Vanmorgen werd deze
ten Noorden van de Waddeneilanden aan
getroffen. De storing veroorzaakte sneeuw
en legen en werd gevolgd door belangrijk
zachtere lucht, die vannacht met Weste
lijke winden ons land binnenstroomde en
overal aan de vorst een einde maakte. Uit
het Westen zijn nieuwe massa's zachte
lucht in aantocht, zodat tijdens het week
einde geen vorst verwacht behoeft te wor
den. In de zachte lucht naderen ook en
kele storingen, die tijdelijk regen zullen
veroorzaken.

■Jx^**y^ryxx*>^oonfyicooooc)or*DfXX*!>roooocccooooooonorrr>rioo'

AANHOUDEND ZACHT

Verwachting, medegedeeld door hei
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond, opgemaakt
om 10 uur:

Veranderlijke bewolking met nu en dan
opklaringen, maar ook tijdelijk enige
regen. Matige en aan de kust af en toe
vrij krachtige wind, hoofdzakelijk tus
sen West en Zuid. Aanhoudend zacht
weer.

21 December

Zon op 8.45 uur. onder 16.31 uur.

Maan op 11.38 uur. onder 22.19 uur.

22 December

Zon op 8.46 uur. onder 16.31 uur.

Maan op 11.52 uur. onder 23.45 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 20 December
Hoog water: 5.49 en 18.06 uur.

Laag water: 1.26 en 13.51 uur.

Zondag 21 December

Hoog water: 6.34 en 18.56 uur.
Laag water: 2.12 en 14.37 uur.

Maandag 22 December

Hoog water: 7.25 en 19.48 uur.
Laag water: 259 en 15.25 uur.