Honderden hectaren land in
de IJselvallei overstroomd
Nieuwe Hoogovencentrale en
uitbreiding Kooksovens
Kort en bondig
Aardig jeugdtoneel
Woord en klank rond
het Kerstgebeuren
Films van oud op nieuw
Vestigingsvergunning
inwonend huispersoneel
SLOT DEFECT?
Autorijles?u
Weihnachts-Oratorium
onder Jan Booda
Pauselijke Kerstrede
aan de armen gewijd
A.B-C.
ZATERDAG 27 DECEMBER 1952
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
8
Kerstrede ir. A. H. Ingen Housz in majeur
Nieuwjaars*
advertentie
Haarlems Dagblad
Profiteer hiervan
„De witte vogel"
Biljarten
Om de Houwelings-
wisselbeker
Vragen aan minister over
toestand in Bloemendaal
Zutfen staat blank; tal van boerderijen
geïsoleerd ;veïe v/egen onbegaanbaar
Kerstwijding in de
Strafgevangenis
Nachtdienst apotheken
Trumans laatste rede
Voor ZENDINGEN
In zijn traditionele Kerstrede heeft de president-directeur der Koninklijke Neder
landse Hoogovens en Staalfabrieken ir. A. H. Ingen Housz de mening uitgesproken,
dat de zware spanningen, die over de wereld gelegen hebben, meer en meer aan het
verminderen zyn, waarmee hij overigens niet bedoelde te zeggen, dat er nu geen
spanningen meer bestaan. „Maar er is nu in elk geval een zekere kalmering en dat
is veel gewonnen, omdat het leven onder een voortdurende zware spanning een
zware plaag is".
Ingaande op de vraag, wat „evenwicht"
wil zeggen, voorzover er dan in politiek
opzicht van een zeker evenwicht sprake is.
meende dr. Ingen Housz in dit opzicht
minder optimistisch te moeten zijn dan in
zijn generale beschouwing: ook al schijnt
de neiging tot evenwicht toegenomen, een
kans op verstoring is veel ernstiger dan
wanneer de op dat evenwicht inwerkende
krachten minder groot waren.
Nieuwe centrale, meer kooks
„Zo ligt er voor 1953 een zeer grote taak
weggelegd. Wij hebben het begonnene ver
der af te maken en er zijn nog enige zeer
grote nieuwe taken die er bij komen, zei
de Hoogovendirectie, sprekende over het
bedrijf zelf.
De Breedband zal haar koudwalserij in
bedi'ijf kunnen gaan nemen, dan zeer dunne
plaat gaan walsen en tenslotte daarvan het
vertinde blik maken. Bij de Hoogovens zul
len wij de vergrote ovens, die zo uitstekend
ingelopen zijn, verder tot hun allerbeste
productie kunnen brengen; ook in de Staal
fabriek is nog een massa af te doen. Aan
het vervoer zullen wij te hulp komen door
dat wij in dit jaar hopen op te bouwen
onze vierde loskraan aan de buitenhaven en
onze tweede opslagkraan.
Ook onze gespannen stoomvoorziening
zullen wij gaan verbeteren. Er zal een
grote nieuwe centrale met hogedrukketels
verrijzen en met een turbine, die ook een
gedeelte van onze electrische energie, voor
zover die met de stoomontwikkeling is te
combineren, zal opleveren. En daarnaast
zijn er belangrijke andere nieuwe zaken in
studie, waarvan ik in het bijzonder noem
een mogelijke vergroting van onze kooks-
fabriek, die dan moet samenhangen met
levering van het daarin te produceren gas
aan de stad Amsterdam.
Wij hebben goede hoop dat de onder
handelingen, die wij daax-toe voeren, zullen
slagen en dat wij op deze manier onze
fabriek opnieuw kunnen versterken en te
gelijkertijd een pieuwe bijdrage aan de
economische ontwikkeling van ons land
kunnen brengen.
Ir. A. H. Ingen Housz.
Met een
in
OPEECHTE HAASLEMSCHE COUHAXT
bereikt U Uw vrienden, ken
nissen en cliëntèle op het rustige
moment dat zij de krant lezen.
De prijs van de Nieuwjaarsadvertenties
welke in ons nummer van 31 December
of 2 Januari worden geplaatst, bedraagt
bij een minimum van 12 mm ƒ2.40.
elke mm meer 0.20, maximum 60 mm
Geheel gezet in de gewone courant-
letter. Bij groter formaat en groter
letters afschrijving van het bestaande
contract of. indien niet aanwezig, ge
wone losse-regelprijs.
Gaarne ontvangen wij tijdig Uw opgave
aan onze kantoren:
GROTE HOUTSTRAAT 93
SOENDAPLEIN 37
Minister Cals heeft dezer dagen bij de
behandeling van de begroting van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen in de
Tweede Kamer verklaard alsnog te onder
zoeken of er een mogelijkheid bestaat aan
de Haagse speelgroep „De witte vogel"
(een afdeling van het Zuid-Nederlands
Toneel) een subsidie te verlenen. Naar het
schijnt hebben zijn adviseurs er niet zulke
gunstige rapporten over uitgebracht, maar
het zou kunnen blijken dat ook dit gezel
schap goede diensten aan de vorming van
scholieren bewijst. Afgaande op het sprook
je „Van de koning die een kip werd" door
Rolf Petersen, dat gisteren in de Stads
schouwburg voor kinderen van leden der
Haarlemse Kunstgemeenschap onder regie
van de schrijver werd vertoond, moet ik
zeggen zelden zulk aardig jeugdtoneel te
hebben gezien.
In de toelichting op het programma
wordt gezegd dat dit tegelijk boeiende en
amusante stuk is afgestemd op de inner
lijke werkelijkheid van het kind en ik ge
loof dat men, voor zóver dat ooit kan wor
den nagegaan, er in niet geringe mate in
slaagde deze bewering waar te maken. In
ieder geval was het een bijzonder geluk
kige vondst om bij wijze van proloog een
lieve grootmoeder op een bevattelijke ma
nier te laten uitleggen wat men onder fan
tasie verstaat en zo het toneelgebeuren tot
een groeiende realiteit in de verbeelding
te maken. Deze verdubbeling van het spel
karakter is in de letterlijke zin van het
woord een verheugende kunstgreep. Door
dat men voorts zo verstandig was ook het
vervelende moraliseren overboord te
gooien, bereikte men dat het in gedachte
medespelen van het jeugdige publiek in
alle bescheidenheid een soort van artistieke
ervaring werd.
Rolf Petersen bedacht een leuk verhaal
tje over een lastige koning en een listige
kleermaker, waaraan hij heel wat toverij
te pas liet komen. Maar het allermooiste
vond ik toch de wonderbaarlijke opbouw
van het paleis bij open doek. De kinderen
moeten hierdoor, dunkt me, het gevoel
hebben gekregen er zelf aan mee te doen,
als het ware op het toneel te staan en te
zeggen: nu was jij de koning en jij de kok
en jij de hofmaarschalkDe medewer
kenden Piet Eelvelt, Jesje van Marle,
Louise Ruys. Ton van Otterloo, Jan Ber
ger, Ton Kcorevaar, Albert van Vegte en
anderen vonden over het algemeen
spelenderwijs de toon die het allemaal
echt maakte. ,.De witte vogel" zoekt het
!n de goede richting. D. K.
Het belooft een soort traditie te worden
dat de jonge kunstenaars Simon Halie
(piano) en Jaap Engelberts (voordracht)
op de middag van de 26ste December in
de fraaie Renaissancezaal van het Frans
Halsmuseum komen optreden. Zij deden
dat gisteren met een voorbeeldig samen
gesteld programma van „Woord en klank
rond het Kerstgebeuren" voor een betrek
kelijk kleine schare aandachtige toehoor
ders. Verleden jaar heeft mijn collega Jos.
de Klerk voornamelijk het muzikale ge
deelte besproken en zich daarover bijzon
der waarderend uitgelaten. Ditkeer was
het mijn taak de vertolking van enkele ge
dichten te beoordelen. Tot mijn spijt had
ik geen gelegenheid het na de pauze ko
mende verhaal „De os en de ezel van de
heilige stal" door Jules Supervielle (in
de uitmuntende vertaling van Maurice
Roelants) te beluisteren.
Hoeveel bewondering men ook moet heb
ben voor de merkwaardig harmonische
opbouw van het programma, waarin
woordkunst en klaviermuziek, zeer duide
lijk onderscheiden artistieke grootheden
met geheel eigen normen, elkander zinrijk
afwiselen en aanvulden, toch mogen en
kele bedenkingen niet onvermeld blijven.
De voodracht van Jaap Engelberts is over
het algemeen zeer welluidend, al heeft hij
de neiging om beginvocalen te dik aan te
zetten, de rijmwoorden soms te zangerig
uit te halen en de letter r in het achterste
van zijn keel te laten rollen. Zijn over
wegend muzikale interpretatie heeft veelal
echter het bezwaar dat de intrinsieke
waarde van de poëzie verzwegen wordt.
Dit is overigens gemakkelijker gezegd dan
uitgelegd. Het is namelijk geenszins een
kwestie van gewilde mooidoenerij, maar
van overschatting van het klankfenomeen,
dikwijls ten koste van de betekenis.
Merkwaardig genoeg werd dit verschijn
sel bepaald een euvel bij de declamatie
van de reien van Edelingen en Klarissen
uit het treurspel „Gysbreght van Aemstel"
van Joost van den Vondel, die al te lyrisch
klonken door verwaarlozing van de een
voudige regelmaat. Hier offerde Engel-
bei-ts bovendien het epische element aan
zijn melodische vormgeving. Ook elders
trouwens ging veel van de mededelende
functie van de taalmiddelen verloren. Ten
slotte dient nog opgemerkt te worden dat
alliteraties en asonances, tenzij onmisken
baar klankschilderend gebruikt, nooit zo
opzettelijk mogen aandoen als nu soms
geschiedde.
Verreweg de beste indruk maakte de
voordrachtgever met twee verzen van An
ton van Duinkerken, waarbij zich het her
derslied van Freek van Leeuwen heel mooi
aansloot. Maar de verzen van Aafjes en
vooral het Kerstliedje van Leopold hadden
veel eenvoudiger, gewoner gekund. Het
muzikale deel van het niettemin op uit
zonderlijk niveau staande recital bestond
uit werken van Bach, Krebs, Handel, Scar
latti, Mozart (de Fantasie in c). Schubert
(Impromptu in Ges), Grieg en Poulenc.
DAVID KONING.
ADVERTENTIE
AUTORIHES bij v. d. ZEE
betekent R IJ B E W 13 S OKé
Telef. 17355
Vrijdag is in hotel „Hof van Holland" het
biljarttournooi om de Houwelings wisselbe
ker begonnen. De uitslagen waren:
Van Rongen 136 26 26 5,23
Stolp 250 26 74 9,61
Stolk 207 26 26 7,96
Van Dolen 250 26 48 9,61
Philippo 167 21 24 7,95
Nobels 250 21 47 11,90
Hoek 127 21 44 6,04
Stolk 250 21 56 11,90
Van Dolen250 21 51 11,90
Stolp 168 21 39 8,—
Van Dolen250 31 24 8,06
Van 't Hof207 31 30 6,67
Nobels 232 26 34 8,92
Stolp 250 26 65 9,61
Van 't Hof196 41 16 4,78
Hoek 250 41 34 6,90
Hoek 250 41 34 6,09
Philippo 184 41 28 4,48
Van Dolen244 34 40 7,17
Van Rongen 250 34 26 7,35
Vandaag en morgen worden de wedstrijden
voortgezet.
DE SYDNEY-HOEART RACE. Onder
zeer grote —■filing zijn Vrijdag zeven
tien jachtrt voor de traditionele
zeilrace va naar Hobart, een wed
strijd over nijlen.
Het filmprogramma, waarmee de Haar
lemse bioscopen het oude jaar uit en het
nieuwe ingaan, wordt geopend met „Lime
light", welke film zowel door Luxor als
Rembrandt wordt vertoond.
P a 1 a c e brengt een fraai gekleurde
filmversie van „De tante van Charlie", het
stuk dat, sinds het in 1897 door George
Brandom tot aanschijn kwam, als toneel
stuk en als operette reeds een zegetocht
over de wereld heeft gemaakt. En dat het
vermakelijke verhaal van een vermom
ming, die aanleiding is tot zoveel koddig
misverstand, nog niets van zijn charme
heeft verloren, bewijst deze verfilming met
Ray Bolger en Allyn McLerie in de hoofd
rollen. Over charme gesproken: de film
„Gevleugelde acrobaten", welke het C i t y-
theater vertoont, mag er ook zijn. Men kan
veel genoegen beleven aan deze confron
tatie met een complete vogel-maatschap
pij, die dank zij een onverbeterlijk staaltje
van dressuur is tot stand gekomen. Het.
strekt toch. wel tot bewondering, wanneer
men vogels de was ziet doen en de gemeen
telijke administratie ziet bijhouden. Boven
dien geeft City nog een andere film „Ge
vaarlijk paradijs", bevattende de prachtige
opnamen van een expeditie in de binnen
landen van Afrika en de vele gevaren, die
zij ontmoet. Li do projecteert het roman
tische paar Tony Curtis en Piper Laurie,
dat reeds in „De zoon van de Kalief" suc
ces oogstte, nu nog eens in „De zoon van
Ali Baba", een wilde geschiedenis in kleu
ren, die beheerst wordt door een niet ge
ring conflict tussen Ali Baba en een heers
zuchtige Kalief, waarin zelfs de Shah van
Perzië gemoeid wordt. In Frans Hals
weerklinkt het bekende en nog altijd door
velen zo gewaardeerde stemgeluid van
Bing Crosby, die optreedt in „Vader is vrij
gezel" een gemoedelijke huiselijke rolprent,
waarin de verwikkelingen niet ontbreken.
Gewoontegetrouw laat het Spaarne-
theater de „sixshooters" lustig roken, deze
keer wordt de Arizona aan het geweld
onderworpen, althans tot en met vanavond,
in de film „Vlammende pijlen". Van mor
gen af tot en met Oudejaarsavond wordt
het toneel van de strijd verplaatst naar
Sjanghai, waar het „Chinees goud" zwakke
broeders verleidt tot de grofste chantage
en de wreedste misdaden, die zich afspelen
rondom een niet onaanzienlijke wapen
smokkel. Het ingrijpen van humane vecht
jas Gary Cooper is dan ook dringend ge
wenst.
Minerva brengt heel iets liefelijkers
met de alleen al om de melodie zo bekend
geworden Doris Day-film „Lullaby of
Broadway" die men overigens alleen
hedenavond nog kan gaan zien en vervol
gens met „Friihling auf dem Eis", een be
koorlijke ijsrevue met Eva Pawlik en
Hans Holt, gelardeerd met een simpel ver
haaltje en heel veel meeslepende Weense
muziek.
Het Tweede Kamerlid mejuffrouw Zee-
lenberg (Arbeid) heeft aan de ministers
van Binnenlandse Zaken, van Sociale Za
ken en Volksgezondheid en voor Maat
schappelijk Werk schriftelijk de volgende
vragen gesteld:
1. Is het de ministers bekend, dat het
gemeentebestuur van Bloemendaal aan de
afgifte van een vestigingsvergunning voor
inwonend huispersoneel de voorwaarde
verbindt, clat de werkgever een verkla
ring tekent, waarin hij zich bereid ver
klaart tot het betalen van de eventuele
kosten van onderstand van de werknemer
gedurende een jaar na de datum, waarop
de dienstbetrekking wordt beëindigd?
2. Kunnen de ministers mededelen, of
Bloemendaal ten deze alleen staat?
3. Zijn de ministers niet van oordeel, dat
een dergelijke handelwijze in strijd is met
de Woonruimtewet 1947, wordende im
mers dusdoende deze wet niet slechts toe
gepast voor het doel, waarvoor zij, blijkens
haar considerans, is gegeven (te weten
bevordering van een doelmatige verdeling
van de woongelegenheid), doch tevens tot
beperking van de eventuele verplichtingen,
welke ingevolge de Armenwet ten laste
van de gemeenten komen?
4. Indien de ministers van mening zijn,
dat een dergelijke handelwijze niet strijdig
is met de wet, achten zij dan een derge
lijke handelwijze niet ongewenst door de
moeilijkheden welke deze oplevert voor
de arbeidsbemiddeling?
5. Zo ja, zijn de ministers dan bereid op
korte termijn te bevorderen, dat artikel
4, lid 1, der Woonruimtewet worde gewij
zigd in die zin, dat aan de vergunning
slechts voorwaarden mogen worden ver
bonden, welke uitsluitend strekken tot be
scherming van die belangen, om welke het
vereiste van vergunning is gesteld?
6. Zijn de ministers mede bereid om aan
burgemeester en wethouders van de ge
meente Bloemendaal en eventueel andere
gemeenten, die dezelfde of soortgelijke
niets met de bevordering van een doel
matige verdeling van de woongelegenheid
te maken hebbende voorwaarden stellen,
ten spoedigste te doen weten, dat zij het
stellen van dergelijke voorwaarden in
strijd met de wet, althans ongewenst,
achten?
ADVERTENTIE
Levert voor Oudejaarsavond
de welbekende schotels
Hors d'oeuvres
Russische eieren
STATIONSPLEIN 6
TEL. 21750
Zalmsalades
Huzarensalades
Saucijzenbroodjes, Pasteitjes en Croquetten
Uw bestellingen worden keurig thuisbezorgd
ADVERTENTIE
„DE SLEUTELSPECIALIST''
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493
De IJsel heeft op de middag van de
Tweede Kerstdag een groot gebied van de
gemeenten Steenderen en Warnsveld over
stroomd. Nog is de Baakse Overlaat niet
gedicht, dat wil zeggen: de gemalen, welke
in het millioenenplan zijn geprojecteerd,
zijn nog niet gereed, zodat het voortdu
rend wassende water van de IJsel ook nu
weer honderden hectaren bouw- en wei
land overstroomde en tal van boerderijen
isoleerde.
Gisteravond liepen verder tal van wegen
in dit gebied onder, waardoor het locale
verkeer grote stagnatie ondervond.
De landbouwers in het overstroomde ge
bied hebben in allerijl de aardappelen uit
de kuilen gehaald en hun voorraden hooi
en stro naar hoger gelegen plaatsen over
gebracht.
Ook Zutfen is thans omringd door het
water. Weiswaar is de situatie wat gun
stiger dan in vroegere hoogwaterperioden,
aangezien de weg naar Emmerik (die een
deel van de Baakse Overlaat vormt) is
opgehoogd doch dit betekent allerminst
dat Zutfen reeds voor hoog water is ge
vrijwaard. Ook hier zijn de dichtingswer-
ken namelijk nog niet voltooid en in
plaats van over de Emmerikse weg zoekt
het water zich nu via de Baakse beek een
uitweg over de landerijen.
In Zutfen is de straat onder de spoor-
en verkeersbrug overstroomd, zodat zij af
gesloten moest worden. Tal van tuinen
achter woningen staan eveneens blank.
De Berkel, die het water niet meer op de
IJsel kan afvoeren, heeft de plantsoenen
onder water gezet. Overigens heeft ook
dit riviertje dat nu in een snelvlietende
stroom is veranderd bij Zutfen vele hect
aren blank gezet. De Berkel heeft een
grote breedte gekregen, maar de stand van
het water is nog niet bepaald verontrus
tend.
In de IJselvallei zijn behalve vele bouw
en weilanden ook tal van boomgaarden
overstroomd.
Het woonwagenkamp bij Zutfen moest
in allerijl ontruimd worden. Met behulp
van trekkers werden de wagens door het
water naar hoger gelegen terreinen ge
bracht.
Hoewel Keulen val meldt, stijgt het wa
ter van de IJsel nog voortdurend. Wegen,
waarover gistermiddag het verkeer nog
ongehinderd doorgang kon vinden, wa
ren 's avonds onbegaanbaar geworden.
Een bus van de Gelderse Tramweg
maatschappij raakte van de weg af en de
passagiers moesten met behulp van paard
en wagen uit hun weinig benijdenswaar
dige positie v/orden gehaald.
Grote spanning heerst ook onder de ar
beiders bij de putten van de in aanbouw
zijnde stoomgemalen bij Zutfen en Bronk-
horst (onder de gemeente Steenderen).
Tot nu toe hebben de dijken om deze put
ten de druk kunnen houden, doch de
kracht van het stijgende water is der
mate groot, dat men in allerijl hulpkrach
ten moest mobiliseren om een doorbraak
te voorkomen.
Bij Deventer
In de afgelopen nacht is de stijging van
het IJsel water bij Deventer vrijwel tot
stilstand gekomen, na een zeer snelle was
tot een stand van 5.90 meter -f N.A.P. Aan
de stadszijde staat het water nu op de
IJselkade De Welle, hetgeen in jaren niet
meer is voorgekomen. Het voet- en rijwiel-
veer tussen de rechter- en linlkerrivier-
oever doet thans nog dienst, omdat de aan
legplaats op de linker IJseloever op het
nippertje watervrij is gebleven.
Gisteren had het IJselwater in Deventer
het gehele wandelpark „De Worp" op de
linker rivieroever overstroomd. Alle uiter
waarden in de streek tussen Zutphen en
Deventer elsmede die tot Olst en verder
staan die onder water.
Maaswater zakt
De scheepvaart op de Maas bij Maas
tricht is Tweede Kerstdag gedeeltelijk
hei-vat. Wanneer de val van het water
aanhoudt, zal heden het scheepvaartver
keer weer volledig door-gang kunnen vin
den. Voorlopig wordt nog geschut door de
sluizen bij Limmel en Sint Pieter. De
stuw bij Borgharen was vanochtend vroeg
nog buiten werking.
Nijmegen niet ongerust
De stand van de Waal voor Nijmegen
was vanochtend 12.56 meter. Men ver
wacht in de loop van de dag lichte val. De
kelders van de huizen aan de Waalkade
zijn onder water gelopen. De gemeente
heeft langs de huizen vlonders laten leg
gen om de bewoners gelegenheid te geven
droogvoets hun woning te kunnen be
reiken.
De lage kade stond hedenochtend onge
veer anderhalve meter onder water. De
dijken steken echter nog twee meter boven
de watervlakte uit. Van de Bovenrijn werd
heden over de gehele lengte, tot Lobith toe,
val gemeld.
ADVERTENTIE
HAARL. AUTORIJSCHOOL
Plein 33 - Tel. 13000
Gedipl. K.N.A.C. Instructeur
In de kerkzaal van de Haarlemse straf
gevangenis is Vrijdagmiddag een Kerst
wijding gehouden, waarbij de gehele ge
stichtsbevolking tegenwoox-dig was. Men
heeft met grote aandacht geluistex-d naar
een kerstspel, waaraan het Oosterkerkkoor
zijn medewerking verleende. Na afloop
werd gemeenschappelijk gezongen „Wat
heil, een kind is ons geboren". Hetgeen
geboden werd stond op hoog peil en de
aanwezigen stelden de uitvoering bijzon
der op prijs.
Apotheek Van Rijn, Kleine Houtweg 15,
telefoon 10539.
Firma C. G. Loomeijer en Zoon, Zijlweg 34,
telefoon 12495.
Schoterbos-apotheek, Rijksstraatweg 19,
telefoon 25711.
Apotheek Nolfs, Kruisstraat 26, tel. 11174.
President Ti-uman heeft een Kerstbood
schap tot het Amerikaanse volk gericht.
Het was de laatste officiële radiorede, die
de px-esident voor zijn aftreden (op 20
Januari) uitsprak.
Truman deed een beroep op zijn land
genoten om voor hun vijanden te bidden,
„opdat Gods geest deel zal hebben aan
hun levens en in hun landen zal heer
sen".
Hij zeide dat de Koreaanse oorlog, on
danks zijn bloedvergieten en de verwekte
bittex-heid, een hoopvolle betekenis voor
de wereld heeft, daar hij het aanzijn heeft
gegeven aan een gemeenschappelijke wor
steling van de niet-communistisclie lan
den, om een rechtvaardige en duurzame
vrede te vestigen".
Haarlems Gemengd Koor handhaaft in
onze stad de traditie van de uitvoering van
het Weihnachts-Oratorium van Bach op de
Tweede Kerstdag. Een mooie, gerecht
vaardigde traditie, want het gaat hier om
de uitvoering van cantatemuziek van grote
schoonheid, die ons kan brengen in de
sfeer van blijde verrukking om het won
derbaarlijke Kerstgebeuren.
Bach bereikt zijn doel met pure muziek.
Realismen als in zijn Matthaus Passion zal
men er niet in aantreffen en al wil de
Echo-aria in het oratorium ons de werke
lijkheid van de echo doen beleven, zij be
rust in wezen op een principe, dat voor de
achttiende eeuw vaak een stijlkenmerk is
gaan worden. Opvallend is de eenheid van
tekst en muziek. Die eenheid betreft niet
alleen de vocale fragmenten. Zij vindt als
het ware een voorzetting in de zuiver in
strumentale Sinfonia, de geniale inleiding
tot het Evangelie-verhaal van de herders
in het veld. Men kan zich er voorts over
verbazen hoe Bach zelfs met een andere
van zijn wei-ken ontleende fragmenten (bij
voorbeeld „Jauchzet, frohlocket" en
„Schlafe, mein Liebster") die eenheid van
woord en klank, dit ideale evenwicht der
functies van tekst en muziek, heeft weten
te bewaren.
Als bij uitvoeringen in vooi-gaande jai-en
beeft de dirigent Jan Booda ook bij deze
vertolking van het werk door H. G. K. in
gegrepen in de vex-houding van woord en
toon. De muziek ging daarbij niet zelden
gebukt onder romantische nadrukkelijkheid
en had te lijden van overdreven nuan
cering en tempowisseling. Door dit ingrij
pen moest zij zich ook een paar amputaties
laten welgevallen, die niet door de beugel
konden. Onbegrijpelijk was zo'n coupure in
het prachtige koor „Ehre sei dir Gott ge-
sungen", waarmede men misschien vijftien
seconden aan tijd spaarde. Te meer was dit
te betreux-en, omdat de vertolking zo voor
treffelijk verliep.
Het koor heeft, zich trouwens op deze
Kerstmiddag uitstekend gehouden. Welis
waar hadden de sopranen wat kernachti
ger kunnen zingen, maar dit nam niet weg,
dat met vrijwel strak vertolkte koren als
„Jauchzet, frohlocket" en „Herrscher des
Himmels" en het machtige „Ehre sei Gott
(waarvoor de extra-verbx-eding op „Friede
auf Erden" geen zin had) indrukwekkende
hoogtepunten verkregen konden worden.
Het mannenkoor onderscheidde zich hier
bij zeer bijzonder.
De zangeres Akke de Vries vervulde de
omvangrijke altpartij met' intelligent be
grip; ook in vocaal opzicht was haar zang
zeer te waarderen. De tenor Han le Fèvre,
die met opvallend buigzame stem zong,
blonk uit als de Evangelist. Een voortref
felijke prestatie werd zijn vertolking van
de aria „Fx-ohe Hix-ten". Een goede indruk
wist de bas Herman Hülsmann te geven.
Deze zanger zong ditmaal vrijer dan bij
voorgaande uitvoeringen van het orato
rium. De sopraan Nely de Bock kwjxm met
de Echo-aria zeer behoorlijk voor de dag,
ook al kreeg zij vrij weinig steun van de
orkest-begeleiding. De problemen der ge
luidsweerkaatsing bleken niet altijd ge
makkelijk op te lossen. Overigens heeft de
Haarlemse Orkestvereniging de uitvoering
met een goede begeleiding gesteund.
Piet Halsema bespeelde het orgel. Het
stemde vóór de pauze niet met het orkest.
Ook de registex-s onderling zweefden hin
derlijk en bovendien kwam er een storende
„hanger" op g. In de tweede helft van de
middag waren deze bezwaren vrijwel op
geheven en toen had de organist eer van
zijn werk.
P. ZWAANSWIJK.
VATICAANSTAD (AFP). Paus Pius
XII heeft zich in zijn Kerstboodschap van
dit jaar in het bijzonder gericht tot de
„armen en verdrukten". Hij betreurde het
„verlies van persoonlijkheid" van de mo
derne mens". „Elk program", aldus zegt hij,
„moet ingegeven worden door het beginsel
dat de mens, als persoon, als bewaker en
bevorderaar van de menselijke waarden,
staat boven de dingen en de toepassingen
van de technische vooruitgang en dat
bovenal de fundamentele vormen van de
sociale orde bewaard moeten worden voor
een ongezond verlies van pei-soonlijkheid".
Een beroep doende op de solidariteit tus
sen de mensen, spooi-de de Paus de gelovi
gen aan in het bijzonder hulp te geven aan
hen die lijden, zeggend dat geen enkele
liefdadige organisatie voldoende hulp kan
bieden aan de ongelukkigen zonder een
„noodzakelijk persoonlijk optreden, vol
zorgzaamheid, om de afstand te overbrug
gen tussen de hulpbehoevenden en hen die
hulp bieden; allen broeders in Christus".
„Wij zouden willen dat een intenser en
veelzijdiger liefde voor de armen als het
ware een vloedgolf van hulp zou opwek
ken", zeide de Paus. „Het is niet voldoende
de arme door te sturen naar het bureau of
sociaal centrum in de mening dat men zijn
persoonlijke verplichting voldoende is na
gekomen door bijdragen aan dergelijke in
stellingen."
De Paus uitte zijn scepticisme over de
mogelijkheid van oplossing van problemen
als die van de werkloosheid door algemene
fox-mules.
De Paus critiseerde de verkeerde opvat
tingen volgens welke men hulp zal willen
bieden in persoonlijke en collectieve be
hoeftigheid door een stx-eng eenvormige en
onbuigzame organisatie en koude theoreti
sche formules. Het zou echter, aldus de
Paus, ook in strijd met Gods plannen zijn
al zijn hoop uitsluitend te stellen op de
scheppende krachten van de activiteit van
elk individu.
Op internationaal niveau, aldus de Pau
selijke Kerstboodschap, moet een einde ge
maakt worden aan de wanverhoudingen
tussen het levenspeil van de verschillende
volken.
De Paus betreurt de beperkingen, gesteld
aan de opvoering der kinderen of aan de
vrijheid van arbeid.
„Zelfs in de vrije wereld hebben eex*st
de oorlog en daarna '.ie koude ooi-log aan
de maatschappelijke betrekkingen een
strekking gegeven in een richting welke
onvermijdelijk de uitoefening van de vrij
heid zelve belemmert, een strekking welke
BINNENLAND
B. en W. van Naarden hebben aan de
gemeenteraad een nota doen toekomen
waarin zij uitvoerig het. vraagstuk bespre
ken van annexatie met Bussum. Zij komen
tot de slotsom, dat de gemeentei-aad deze
annexatie niet moet aanvaarden.
Op de hoek van de Haarlemmerweg en
dc Admiraal de Ruyterweg te Amsterdam is
Vrijdag een personenauto in botsing geko
men met een tram van de N.Z.H.V.M. De
bestuurder van de auto werd gewond en is
in een ziekenhuis opgenomen. De auto werd
ernstig beschadigd. De tram liep ernstige
schade op.
De Nederlandse ambassadeur te Parijs
heeft onderscheidingen uitgei-eikt aan func
tionarissen van de Suez-kanaal Maatschap
pij, ter gelegenheid van het feit dat honderd
jaar geleden van Nedei-landse zijde contact
werd opgenomen met de maatschappij. De
president van de Raad van Commissax-issen,
F. C. Roux, werd begiftigd met het groot
kruis in de Orde van Oranje Nassau. De
directeur-genei-aal. M. Homolle, werd groot
officier in de Orde van Oranje Nassau. Tot
commandeur in deze orde werden benoemd
vice-admiraal L. Lucas en P. Blanquet, hoofd
van de technische dienst.
Op 17 Juli is in Amsterdam een 55-
jai'ige vei-huizer van een balcon van een pas
gebouwd huis aan de Middenweg gevallen.
Hij leunde.tegen een gietijzeren hek, dat nog
niet was vastgemaakt. De vei-huizer kwam
bij deze val om het leven. Tegen de 31-jarige
aannemer van het timmei-wei'k, die mede
verantwoordelijk werd geacht voor dit on
geluk. is een maand gevangenisstx-af geëist.
In Haamstede is overleden de oud
directrice van het Koningin Emmaziekenhuis
Tjikini te Batavia, zuster C. S. Weverink.
Zij was directrice van dit ziekenhuis van
1929 tot 1934. Zuster Weverink is 72 jaar
geworden.
Henri de Greeve, die na een langdurige
ziekte geheel hersteld is, heeft Dondei-dag
zijn 60ste verjaai-dag gevierd. Een afge
vaardigde van het huldigingscomité heeft
hem namens vele duizenden radiovrienden
een belangrijk bedrag als verjaardagsge-
schenk overhandigd.
Op 81-jarige leeftijd is te Amersfoort
overleden brigadier F. Stel. gepensionneerd
officier van het Leger des Heils en x-idder in
de Orde van Oranje Nassau. De heer Stel
was de gx-ondlegger en vele jaren de leider
van de landkolonie „Groot Batelaar" te Lun-
teren. Hij heeft voorts zitting gehad in de
Reclasseringsx-aad te Amersfoort.
De torpedobootjager „Piet Hein, zal op
15 Januari uit Hongkong verti-ekken. Hei,
schip woi-dt begin Maart in Nieuwediep ver
wacht. Het fi-egat „Johan Maurits van Nas
sau", op weg naar de Koreaanse watex-en ter
aflossing van de „Piet Hein", wordt op 10
Januari te Hongkong verwacht. Het fx-egat
„Boeroe" is van Nieuw Guinea onderweg
naar Nedex-land. Het wordt begin Februari
in Nieuwediep verwacht. Begin Januari
wordt in Nieuwediep verwacht het netten-
werkschip „Cerberus". Dit schip is op 10
November in de Verenigde Staten in dienst
gesteld.
In een vergadering van aandeelhoudei-s
van de Leidse textielfabi-iekcn Gebrs. Van
Wijk en Co. N.V. is medegedeeld dat de ven
nootschap over de eerste helft van het
lopende boekjaar een vei-der verlies heeft
geleden Van f 1 millioen gulden, zonder dat
afgeschreven wei'd op machines en andex-e
vaste goederen. Aan de nog zittende com
missax-issen werd op hun verzoek eervol
ontslag vex-leend. Er werd een geheel nieuw
college van commissax-issen benoemd.
De ere-medaille in zilver vex-bonden
aan de Orde van Oi-anje Nassau is vei-leend
aan sergeant-electromonteur G. van de Pas
en aan sergeant-torpedomaker H. van den
Ende. Bij het uitbreken van een felle olie-
brand aan boox-d van Hr. Ms. ondex-zeeboot
O 21 bij een oefening op een diepte van
ruim honderd meter in het kanaal bij Cher-
boux-g op 11 Juni hebben zij elf man door
de vlammenzee geloodst en met een watex--
dichte deur gesloten. Beide onderofficieren
hebben door hun optreden waarschijnlijk het
schip voor ernstige schade weten te be
hoeden.
Verscheidene leden der vaste commissie
voor de Sociale Vex-zekering in de Tweede
Kamer hebben in het verslag over het wets
ontwerp tot. wijziging van de wet van 21
December 1950 tot uitbreiding van het Zie-
kenfondsenbesluit de aandacht er op geves
tigd. dat onder de opsomming van nieuwe
categorieën de mobilistatieslachtoffers 1914
1918 ontbreken. Men was van oordeel, dat
ook deze groep de voordelen van de voor
gestelde wijziging behoort te genieten. In
de commissie werd nog de mogelijkheid ge
opperd, de wet eveneens van toepassing te
verklaren op de slachtoffex-s van het verzet
in de jai-en 19401945.
„Goede voornemens" is de titel van het
jaaroverzicht van Polygoon-Profilti, dat in
de Nederlandse bioscooptheatei-s zal worden
vertoond. Het scenario is van Kees Stip, de
montage van P. Buis.
HAARLEM EN OMGEVING
Voor het, examen M. O. handelsweten
schappen A en Q is geslaagd de heer J.
Mex-ks te Haarlem.
Aan de rijksuniversiteit te Leiden is
geslaagd voor het doctoraal examen Neder
lands x-echt de heer H. E. Römeling te Bloe
mendaal.
ADVERTENTIE
groot of klein, is
niet te evenaren.
Barrevoetestraat 2
Besteldienst ABC
Haarlem
Tel. 18428, na 6 uur 14810 14155
in een ander gedeelte van de wereld zich
tot de uiterste consequentie heeft ontwik
keld", aldus de Pauselijke Kerstboodschap.
Ook spreekt de Paus in zijn boodschap
over de verdrukte positie van de christe
nen in de landen met communistisch
regiem.
'1 en aanzien van de overbevolking in
sommige delen van de wei-eld zegt de Paus
dat sommigen proberen dit probleem op te
lossen door geboorteregeling. Hij noemt dit
„mechanisatie van het geweten". Het kan
niet ontkend worden dat in verscheidene
gebieden ter wereld problemen van over
bevolking ontstaan, aldus de Paus, doch
geen poging om deze problemen op te los
sen met de formule, dat het aantal mense
lijke wezens bepaald moet worden door de
openbare economie, mag de wetten van de
natuur omverwerpen".
