Plannen voor bouw van 170 woningen
in alle wijken van Bloemendaal
Binnenkort voorstel tot verhoging
der electriciteitstarieven
Reservefonds voor raadhuis zinloos
wanneer het dit jaar wordt gebouwd
Kort en bondig
Enny Mols-de Leeuwe in „Parijs 1890"
„Geen gevel zonder
huis erachter"
Nieuwe constellatie
van beroepstoneel
Amsterdamse Beurs
MAANDAG 19 JANUARI 1953
HAARLEMS "DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Aantal samenwoningen neemt toe
Aantrekkelijke tarieven
op spoor en bus
Vijfentwintig jaar bezorger
Minister Beyen sprak over
Europese integratie
De Heemsteedse begroting
Hervormde jeugdleider
geïnstalleerd
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Onderwijs
B. en W. antwoorden Bloemendaalse raad
Investeringen
De bedrijven
Haarlem en Utrecht geen
eigen gezelschap
Huisvrouw ernstig gewond
door brandende olie
Laffe streek
Veertien vrouwenfiguren
Verdacht van diefstal van
twee kilometer inpaklint
Onvoorzichtig jongetje
Velen profiteerden van
het winters voorjaar
ALS de gemeenteraad van Bloemendaal Donderdag de gemeentebegroting 1953
behandelt zullen de leden ook in de gelegenheid zijn tè spreken over het rap
port, dat B. en W. hebben uitgebracht over de huisvesting en woningbouw in de
gemeente. In dat rapport vragen B. en W. de raad medewerking te verlenen de bouw
van ongeveer 170 woningen te bevorderen. Voor Vogelenzang zijn er 40 gepro
jecteerd, voor Aerdenhout 30, voor Overveen 60 (de huizen aan de Dompvloedslaan
worden dan afgebroken), voor Santpoort nabij de Noordlaan 30 en nabij de Joh.
Verhulstweg 16.
In hun rapport delen B. en W. mee, dat
de verslechtering in de woningsituatie zich
naar buiten vertoont in de vorm van een
groter aantal onhoudbare samenwoningen,
veroorzaakt door gezinsuitbreiding en an
dere omstandigheden. Het college heeft
daarom een urgentie-programma samen
gesteld, dat in de bouw van een groot aan
tal woningen voorziet.
In Vogelenzang op korte termijn
Voor Vogelenzang wordt voorge
steld op korte termijn ongeveer dertig ar
beiders- en kleine middenstandswoningen,
alsmede een complex van tien woningen
voor ouden van dagen te bouwen, bij voor
keur met inschakeling van de Bouwkas
van Noord-Nederlandse gemeenten, waar
woningzoekenden met een klein spaarka
pitaal de mogelijkheid kunnen vinden een
eigen woning te verkrijgen. De woningen
worden gebouwd op een terrein ten westen
van de Vogelenzangseweg, dat de gemeente
van de Erven Heemskerk heeft aange
kocht. In Vogelenzang zijn ruim dertig wo-
ningbehoevenden.
Middenstandswoningen
nabij de Klapheklaan
Voor Aerdenhout is de aandacht
gevestigd op het bouwterrein in de om
geving van de Rijnegomlaan en de Klap
heklaan, ten Noorden van de trambaan.
Er kunnen ongeveer negenentwintig mid
denstandswoningen geprojecteerd worden,
hoewel voorlopig zou kunnen worden vol
staan met de bouw van vijftien tot twintig
woningen. B. en W. zijn van mening, dat
in deze omgeving bij voorkeur bouwkas-
woningen gebouwd worden. De bedoeling
is de Klapheklaan door te trekken tot de
Houtvaartkade. In Aerdenhout zijn even
eens ruim dertig woningbehoevenden.
Nieuwe huizen aan de
Dompvloedslaan
Ten aanzien van Overveen merken
B. en W. op, dat het, afgezien van de vraag
of het plan van ir. Kuuper kan worden uit
gevoerd, toch noodzakelijk blijft aandacht
te besteden aan een bebouwing aan de
Dompvloedslaan. Hierbij wordt in het bij
zonder gedoeld op de sanering van de daar
staande arbeiderswoningen, die zeer oud
zijn, veel kosten aan onderhoud vergen en
de bewoners een absoluut onvoldoende
huisvesting bieden. Het aantal woningzoe
kenden bedraagt in Overveen ongeveer
zestig.
De gedachte is daarom te trachten door
uitbreiding van de woningvoorraad de mo
gelijkheid te scheppen de woningen aan de
Dompvloedslaan, die destijds voor afbraak
zijn aangekocht, geleidelijk te ontruimen
en daarna af te breken. Op de vrijkomende
gronden, eigendom van de gemeente, zou
den dan ongeveer zestig arbeiders- en mid
denstandswoningen in twee woonlagen ge
bouwd kunnen worden.
In Santpoort samenwerking
met de provincie
In de omgeving van het Provinciaal Zie
kenhuis nabij Santpoort moet gelet
worden op de belangen van het personeel
van het ziekenhuis. Doordat de provincie
over goede bouwterreinen in Santpoort
beschikt zal getracht worden het woning
probleem in dit deel van de gemeente op
te lossen in samenwerking met het Pro
vinciaal Ziekenhuis. Het gemeentebestuur
zal daarom met de provincie overleggen
of provinciaal terrein beschikbaar kan
worden gesteld voor de bouw van wonin
gen, uitsluitend bestemd voor personeel
van het ziekenhuis en van woningen voor
andere woningbehoevenden, niet behorend
tot het personeel. Hiervoor zijn in de eer
ste plaats geprojecteerd elf woningen voor
het ziekenhuis nabij de Schroder van der
Klokweg te Santpoort. Verder is er een
plan het woningcomplex aan de Noordlaan
„af te ronden" en nog te bebouwen met
ongeveer dertig woningen.
Bouw van een garage
van net P.E.N.
Tenslotte wordt in het rapport van B. en
W. aandacht besteed aan de bebouwde
van een terrein voor de geprojecteerde
nieuwe garage van het P.E.N. aan de Joh.
Verhulstweg te Santpoort. Hier zouden nog
circa zestien arbeiderswoningen kunnen
worden gesticht. Ook in dit deel van de
gemeente zal de mogelijkheid worden ge
geven bouwkaswoningen te stichten.
Wij vernemen, dat het de bedoeling is
zoveel mogelijk bouwkaswoningen te bou
wen. Verder zullen de woningbouwvereni
gingen worden ingeschakeld of andere
plannen worden gemaakt om te bereiken,
dat het project van de bouw van ruim
honderdzeventig woningen wordt uitge
voerd.
De Flora 1953
De Nederlandse spoorwegen en de N.Z.H.
hebben maatregelen getroffen om ook
van hun kant het bezoek aan de Flora en
aan Haarlem-Lichtstad te bevorderen.
Zo zullen de spoorwegen op de voor
naamste stations in het land rechtstreekse
plaatsbewijzen van en naar Heemstede-
Aerdenhout verkrijgbaar stellen met inbe
grip van de toegangsprijs tot de Flora en
de busrit naar en van Groenendaal.
De N.Z.H. verkoopt kaartjes met inbe
grip van de entrée tot de Flora in de vol
gende relaties: IJmuiden, alle Haarlemse
stadslijnen, Amsterdam, Zandvoort, Lei
den en Den Haag via Leiden.
Bovendien zullen tijdens de Flora na
18 uur avondretours (met een reductie van
15 op de normale tarieven) verkrijg
baar worden gesteld, al of niet met inbe
grip van een bezoek aan de Flora.
Met ingang van 1 April gaat de N.Z.H.
ritten door de bollenstreek met een bezoek
aan „Keukenhof" uitvoeren.
Omstreeks 1 April zullen tevens de
rondritten door Haarlem en omgeving
weer beginnen.
Ter gelegenheid van het feit, dat de heer
W. D. Visser vandaag 25 jaar als bezorger in
dienst is van Haarlems Dagblad/Oprechte
Haarlemse Courant werd hij hedenmorgen
op het kantoor Grote Houtstraat gehuldigd.
De directeur van Haarlems Dagblad, de
heer P. W. Peereboom, sprak zijn waarde
ring uit over de ijver en nauwgezetheid
waarmede Visser zijn werk verricht.
„Wij hopen", aldus de heer Peereboom,
„dat wij nog lang van uw diensten gebruik
mogen maken en dat u in volle gezondheid
uw werk zal kunnen doen". De jubilaris
werd een gebruikelijk geschenk onder enve
loppe overhandigd.
Vandaag brengt de heer Visser geen
kranten rond in de omgeving van de Zandv.
Allee doch hij zal vervangen worden door
een reserve-bezorger opdat hij deze dag in
huiselijke kring door kan brengen.
„De integratie van Europa is van
vitale betekenis voor de instandhou
ding van de vrije wereld. Ik zou zelfs
willen zeggen, dat de integratie van
Europa alleen wenselijk is indien zij
bijdraagt tot de instandhouding van de
vrije wereld. De historie kent ver
schillende pogingen om Europa met
geweld te verenigen. Eén van deze
pogingen ligt ons helaas nog maar al
te vers in het geheugen. Waar wij
heden ten dage naar streven, is naar
de integratie van Europa door de vrije
wil van de Europeanen. Er zijn vele
bemoedigende tekenen, dat zulk een
vrije wil om Europa te verenigen be
staat. Er is zelfs een reëel en gezond
enthousiasme voor een verenigd Euro
pa, in het bijzonder bij de jongeren".
Dit zei Zaterdagavond de minister van
Buitenlandse Zaken, mr. J. W. Beyen, in
een rede voor leden van de Buitenlands
Persvereniging in Den Haag.
Dat regeringen over het algemeen niet
enthousiast zijn moet men hen niet kwa
lijk nemen, zei de minister. „Regerings
mensen zijn beladen met ervaring en er
varing kan een gevaarlijke gids zijn, als
zij zonder verbeelding wordt gehanteerd.
Van de sinaasappelen die zij uitpersten
gedurende hun leven, herinneren zij zich
de schillen die zij wegwierpen en niet het
sap dat zij dronken. Wij Europeanen we
ten dat wij ons moeten verenigen, niet
alleen omdat wij verdeeld ons zelf niét
kunnen verdedigen, maar omdat Europa
niet kan hopen Europa te blijven en niet
kan hopen genoeg te produceren uit eigen
kracht tot handhaving van het levenspeil,
indien het verdeeld blijft in gescheiden
economische eenheden. Maar het éénmaken
van Europa is niet een kwestie van ver
dragen, hoe plechtig ook ondertekend, het
is een kwestie van het ontwikkelen van de
saamhorigheidszin onder de Europeanen.
Er zijn mensen die vrezen dat het groei
proces te langzaam zal blijken om onheil
te voorkomen. Ik deel deze vrees niet, mits
de wedloop met de tijd op militair terrein
gewonnen wordt. Waar ik wel bang voor
ben, is het bouwen van een gevel zonder
huis er achter, zei de minister. Men moet
over een Verenigd Europa niet denken in
termen van vroegere federaties. Men moet
deze eenwording zien als een fase in een
veel wijdere historische ontwikkeling. Ge
organiseerd overleg noch het aanvaarden
bij verdrag van internationale gedragsre
gelen kan het probleem oplossen, dat be
staat in het overbruggen van. de kloof
tussen de belangen van de gemeenschap
en de verantwoordelijkheden der natio
nale regeringen. Geen van beide neemt
enige verantwoordelijkheid weg van de
schouders der nationale regeringen. Dat
wordt in feite wel gedaan door de boven
nationale autoriteiten, die karakteristiek
zijn voor de vormen van integratie, welke
(hans in Europa worden nagestreefd.
Tenslotte zei de minister dat hij het ver
trouwen in het uiteindelijk succes niet had
verloren. „We bevorderen dat succes
geenszins door ondoordachte scheppingen.
Wij maken het onmogelijk door terzijde te
staan. Zonder een Verenigd Europa is er
geen hoop voor een van de Europese lan
den. Zonder sterke Europese landen kan
een Verenigd Europa niet ontstaan. Een
goed Nederlands patriot moet een over
tuigd Europeaan zijn. Maar hij kan geen
goed Europeaan zijn zonder een goed va
derlander te zijn. Er zijn tekenen die er
cp wijzen, dat de jeugd van Europa dit
begrijpt. Moge zij ook begrijpen, dat geen
droom ooit verwerkelijkt is zonder in
spanning en geduld".
In een dezer dagen gehouden vergade
ring van de Hervormde Jeugdraad van
Bloemendaal is de heer J. W. Jongbloed
in aanwezigheid van de vertegenwoordi
gers der aangesloten groepen geïnstalleerd
als jeugdleider van de Hervormde gemeen
te te Bloemendaal-Overveen-Aerdenhout
en benoemd tot secretaris van de plaatse
lijke Hervormde Jeugdraad.
Dr. J. H. Stelma, de voorzitter van de
Jeugdraad, die de installatie verrichtte,
bracht in herinnering de omstandigheden,
die tot de aanstelling hebben geleid. De
Hervormde gemeente van Bloemendaal
heeft door de bijzondere geografische lig
ging te maken met aparte moeilijkheden.
De drie wijkgemeenten hebben in het
jeugdwerk weinig contact met elkaar. Dat
brengt met zich mede dat vooral voor het
werk onder de jongste kinderen afzonder
lijke groepen, die ieder op zich instructie
en organisatie behoeven, nodig zijn. Aan
gezien het aantal kinderen groot is, is het
nodig dat aan dit werk iemand speciaal
zijn krachten wijdt. De heer Jongbloed is
daarvoor aangesteld en zal dit werk als
studieopdracht aanvangen. Dr. Stelma
sprak de hoop uit, dat de uitvoering van
deze opdracht leidt tot een bredere opzet
en zal groeien tot een hechte basis van het
jeugdwerk over enkele jaren, als de groe
pen, die thans de meeste zorg behoeven,
ouder zijn geworden.
HAARLEM, 17 Januari 1953
GEHUWD: 17 Jan., L. S. A. Jaspers en E.
van Randtwijk; J. A. Nijhof en P. Loerakker.
BEVALLEN van een zoon: 16 Jan., J. C.
van Everdingen—Vermond; A. Oskam—Tib-
besma; 17 Jan., M. J. C. Scheffer—Goedhart.
BEVALLEN van een dochter: 15 Jan., J.
5. de Jongevan Kempen; 16 Jan., C. Bou-
man—Lokkerbol; Da. M. Koekvan Rijn;
T. Meijer—Brongers; 17 Jan., R. van Honck
—Vos.
In ons blad van Zaterdag hebben we
reeds melding gemaakt van het verschijnen
van de Heemsteedse ontwerp-gemeente-
begroting voor 1953. De eindcijfers (buiten
de verrekeningen) bedragen 3.369.614,39
en er moet 75 mille aan de reserve worden
onttrokken om de begroting sluitend le
maken.
Uiteraard kunnen ook B. en W. van
Heemstede nog geen definitieve mede
delingen doen omtrent de uitkeringen uit
het gemeentefonds.
Weliswaar is de rijksvergoeding der
politiekosten hoger geworden, maar er
blijft toch nog een bedrag van 26.000.
ten laste van de gemeente.
Zaterdag deelden wij reeds het een en
ander mee over de woningbouw en de
voorgenomen bouw van de rioolwaterzui
veringsinstallatie.
Indien de rijksregeling van het kleuter
onderwijs van kracht wordt, zal dit voor
Heemstede een voordeel van dertigduizend
gulden per jaar opleveren.
De kosten per leerling van het openbaar
onderwijs worden in de begroting geraamd
op:
1952 1953
Lager onderwijs 39.51 33.99
Uitgebreid l.o49.52 51.04
Bij de ramingen is rekening gehouden
met de verlaging van het schoolgeld voor
gezinnen, waarvan meer dan één kind een
school bezoekt. Daartegenover is ook reke
ning gehouden met uitkeringen van het
Rijk ter compensatie van deze verminde
ringen. De bovendien voor het u.l.o. toe
gepaste verlaging komt eveneens ten laste
van het Rijk.
Voor de jaren 1952 tot en met 1956 zijn
de bijdragen, welke de gemeenten ver
schuldigd zijn wegens het bezoek van leer
lingen aan de openbare scholen voor mid
delbaar en voorbereidend hoger onderwijs
in andere gemeenten zeer aanzienlijk ver
hoogd. Als een gevolg daarvan moesten de
posten, die daarop betrekking hebben, ver
hoogd worden met rond 52.000.waar
door de begroting dus sterk in ongunstige
zin werd beïnvloed.
In de loop van dit jaar werden enkele
malen besprekingen gevoerd met het ge
meentebestuur van Haarlem over he* ver
lenen van een vrijwillige bijdrage in de
ten laste van die gemeente blijvende kosten
voor middelbaar en voorbereidend hoger
onderwijs. Deze besprekingen zijn kort ge
leden hervat. Het resultaat hiervan is, dat
tussen Haarlem en Heemstede ook op het
gebied van het m.o. en v.h.o. overeenstem
ming werd bereikt. De juiste redactie daar-
van is echter nog niet uitgewerkt, terwijl
ook de juiste gevolgen daarvan over 1953
nog niet vaststaan. Naar schatting zullen
deze voor dat jaar ongeveer 23.000.
belopen.
Nu de gemeenten weer wat meer vrij
heid wordt gelaten ten aanzien van kapi
taalsinvesteringen, zijn op de begroting de
volgende posten daartoe uitgetrokken:
Kapitaalverstrekking aan het gasbedrijf
73 mille, aan het duiwaterbedrijf twintig
millé en aan het electriciteitsbedrijf 181
mille. Deze bedragen zijn bestemd voor
uitbreidingen. Voorts is voor de afwerking
van het Gezondheidshuis zeventig mille
uitgetrokken en voor de bouw van zestien
woningen aan de Chopinlaan twee ton.
De reeds toegestane credieten voor de
rioolwaterzuiverings-inrichting (450 mille),
het hoofdstamriool naar De Glip (365
mille) en de bouw van 36 woningen bij
Het Oude Slot (531 mille) zullen nog bij
wijzigingsbesluit op de begroting worden
gebracht.
De winsten van de bedrijven worden ge
raamd als volgt:
1952 1953
Electriciteitsbedrijf 93.546.18 101.120.-
Gasbedrüf 66.915.19 84.550.-
Duinwaterbedrijf 19.581.76 17.076.-
Totaal 180.033.13 202.746.-
In de begroting voor het electriciteits
bedrijf is verwerkt de hogere prijs, welke
door het vervallen van de prijzenbeschik-
king voor grootverbruikers van elecirici-
teit aan Haarlem moet worden betaald
voor de levering van electriciteit. Ten aan
zien van de daartegenover nodige tariefs
verhoging zullen B. en W. een afzonderlijk
voorstel doen.
Uit de veelheid van posten der begroting
doen wij nog de volgende greep:
Burgerlijke verdediging 11.890.be
strijding tuberculose 15.000.Gezond
heidshuis 23.785.08, subsidies aan sociaal-
medische verenigingen 7.780.onder
houd straten, pleinen etc. 102.254.47, on
derhoud plantsoenen etc. 91.751.72, kosten
algemene begraafplaats 48.885.67, ophalen
as en huisvuil 57.877.53, reiniging straten
etc. 41.388.74, uitgaven voor Groenendaal
en Meer en Berg 67.069.08, Gemeentelijke
bibliotheek 36.623.50, subsidies aan mu
ziekkorpsen 4.590.(waarvan 3.690.
aan het provinciaal orkest), kosten zieken
verpleging 40 mille, kosten krankzinnigen
verpleging 72 mille, Flora 1953 51 mille.
In de financiële commissie van de Bloe
mendaalse raad is de gemeentebegroting
behandeld. Hierbij zijn de volgende op
merkingen gemaakt.
Eén der leden van de commissie merkte
op, dat B. en W. mededelen dat voor 1953
niet van een reëel sluitende begroting kan
worden gesproken. Dit wordt door hem
niet juist geacht. Immers, indien, zoals dit
onder de oude voorschriften gebruikelijk
was, het voordelig saldo 1951 van rond
500.090 aan de gewone dienst 1953 ten
goede was gekomen, zou er op de dienst
1953 geen tekort zijn geweest, maar nog
een overschot. Intussen gaan B. en W. voort
met er op te wijzen, dat de uiterste zuinig
heid moet worden betracht.
Indien B. en W. er werkelijk van over
tuigd zijn, dat er moet worden bezuinigd,
dan hadden zij in de eerste plaats behoren
te komen met een eenvoudiger plan voor
raadhuisbouw. Dit zou de begroting in de
vorm van rente en afschrijving ten goede
zijn gekomen. Eerst werd voor raadhuis-
bouw een crediet gevraagd van rond
539.000. Thans wordt dit bedrag reeds
200.000 hoger gesteld.
Andere leden daarentegen achten het
standpunt van B. en W. zeer juist. Nu geen
reëel sluitende begroting is kunnen wor
den verkregen, spreekt het voor zich zelf,
mede gelet op de zware belastingheffingen
in ons land, dat door B. en W. zoveel mo
gelijk naar bezuiniging wordt gestreefd en
dat zij daarop ook bij de raad aandringen.
De raadhuisbouw staat hier geheel bui
ten, omdat een nieuw raadhuis voor Bloe
mendaal geen luxe is, doch zeer dringend
noodzakelijk wordt geacht.
Deze lieden stellen zich op het standpunt,
dat er voor Bloemendaal een zeer behoor
lijk raadhuis moet komen. Daarom behoort
men zich niet vooraf aan een bepaald be
drag te binden, doch dient men eerst de
uitgewerkte plannen af te wachten. Pas dan
kan de raad zich ook een oordeel omtrent
de bouwkosten vormen.
Naar aanleiding van deze beschouwingen
merken B. en W. op: Met een niet reëel
sluitende begroting wordt bedoeld een be
groting, waarvan de gewone uitgaven niet
geheel kunnen worden gedekt met de ge
wone ontvangsten, welke op datzelfde be
grotingsjaar betrekking hebben.
Bij een niet reëel sluitende begroting is
er derhalve een tekort aan inkomsten. Of
dit tekort nu wordt overbrugd door recht
streeks (volgens de oude voorschriften)
over een gedeelte van een voordelig saldo
van een vorig dienstjaar te beschikken of
via de kapitaaldienst (volgens de nieuwe
voorschriften) komt in wezen precies op
hetzelfde neer. De nieuwe voorschriften
zijn juist gewijzigd om duidelijker te laten
uitkomen of de gewone dienst al of niet op
een reële basis sluit.
Gelet op het feit, dat tot een bedrag van
165.000 over de voordelige saldi van
vorige dienstjaren is moeten worden be
schikt teneinde een sluitende begroting te
krijgen, handhaven B. en W. hun mening,
dat een voorzichtig financieel beheer ge
boden blijft.
Het hogere crediet voor raadhuisbouw
kan hier geheel buiten beschouwing wor
den gelaten, omdat: een nieuw behoorlijk
raadhuis voor Bloemendaal als een drin
gende noodzakelijkheid kan worden gezien
en de bouwkosten geheel uit eigen midde
len zullen worden gedekt, tengevolge waar
van de begroting met betrekking tot deze
kosten niet met rente en afschrijving wordt
belast.
Met betrekking tot de opmerking, dat B.
en W. voor raadhuisbouw eerst een crediet
hebben.aangevraagd van rond 539.000 en
thans met een hoger bedrag komen, willen
zij er op wijzen, dat indertijd bij het aan
vragen van het crediet, groot 539.000 uit
drukkelijk aan de raad is medegedeeld, dat
het hier slechts een zeer globale raming
betrof.
Wat de kwestie van de raadhuisbouw
verder betreft, kunnen B. en W. zich geheel
De stichting „Toneelcoördinatie" deelt
mede, dat de constellatie van het gecoördi
neerde beroepstoneel voor het seizoen 1953
1954 zich als volgt heeft ontwikkeld:
De stichting „Amsterdams Toneelgezel
schap" met een gezelschap (thans: de
Nederlandse Comedie) onder leiding van
de heren Johan de Meester, Guus Oster
en Han Bentz van den Berg solliciteert
naar de vaste bespeling van de Stads
schouwburg te Amsterdam.
Het gezelschap van de Haagse kunst
stichting „de Haagse Comedie" zal
wederom onder leiding staan van de heren
Cees Laseur en Paul Steenbergen.
In Rotterdam zal de directie van het
„Rotterdams Toneel" bestaan uit de heren
Ko Arnoldi en Frits van Dijk.
De stichting „Het Nederlands Volks
toneel" heeft de leiding van haar gezel
schap opgedragen aan de heren A. Defresne
en J. Defourny.
Arnhem zal de zetel worden van de nieuw
gestichte toneelgroep „Theater" onder lei
ding van de heren Kees van Iersel en Ro
bert de Vries.
In de leiding van Puck, toneelgroep van
en voor jonge mensen, zal geen wijziging
worden aangebracht.
De heer Albert van Dalsum wordt door
de gecoördineerde gezelschappen uitge
nodigd tot het voeren van regie en het
spelen van gastrollen.
De leidingen van de gezelschappen zijn
thans begonnen met de samenstelling van
hun groepen. Vóór 1 Maart 1953 is hiervan
geen definitief resultaat te verwachten.
Deze regeling houdt dus in dat Haarlem
en Utrecht geen eigen gezelschap zullen
hebben in het volgende seizoen. Na overleg
zijn de gemeentebesturen van Haarlem en
Utrecht, uiteraard behoudens goedkeuring
van de raad, bereid gevonden aan deze
nieuwe constellatie mede te werken door
elk een subsidie van dertigduizend gulden
ter beschikking van de stichting Toneel
coördinatie te stellen.
Echter op de uitdrukkelijke voorwaarde,
dat de Haarlemse en Utrechtse Schouw
burg op redelijke wijze door de gesubsi
dieerde gezelschappen bediend zullen wor
den. Men denkt hierbij speciaal aan de
weekeind-bespelingen. Men verlangt daar
bij de waarborg, dat alle stukken, die om
artistieke redenen gewenst worden, binnen
afzienbare tijd ook in deze theaters komen.
Deze regeling zou voor een jaar als proef
gelden.
aansluiten bij het betoog, gehouden door
de öndere leden van de financiële commis
sie.
Indien een gemeente over eigen vrije mid
delen de beschikking heeft of krijgt en het
in de bedoeling ligt daarmede in de toe
komst de kosten van de bouw van een raad
huis te dekken,wordt in sommige gemeenten
wel overgegaan tot het instellen van een
„Reservefonds voor raadhuisbouw". In
Bloemendaal ligt de zaak echter anders.
Hier is het niet de bedoeling in een ver
wijderde toekomst tot raadhuisbouw over
te gaan, maar nog in het thans lopende
jaar. Het instellen van een reservefonds
voor raadhuisbouw heelt voor Bloemendaal
op het ogenblik geen zin. Dit zou slechts
het geval kunnen zijn, indien voorlopig nog
niet tot de bouw van een nieuw raadhui^
werd besloten.
Zondagmiddag was de negenenveertig
jarige huisvrouw E. H. in haar woning aan
de Schrevelii sstraat aan het bakken toen
door onbekende oorzaak de vlam in de pan
sloeg. Zij trachtte de braadpan naar de
achtertuin te brengen, maar de pan kantel
de en de brandende olie stroomde over de
beide benen van de vrouw. Met ernstige
brandwonden is zij naar het St. Elisabeth's
Gasthuis overgebracht. Het begin van een
brand in haar woning werd door enige
buren geblust.
Zaterdagavond werd een fietster op de
Spanjaardslaan ter hoogte van de Hilde-
brandlaan aangereden door een jongeman.
De dame viel en van deze situatie maakte
de man gebruik om uit de linkerfietstas van
de dame een handtasje te stelen. Hierna
verdween hij in de duisternis.
BINNENLAND
De Nederlandse strocartonindustrie zal
voor de tweede helft van Januari en de
eerste helft van Februari de productie met
25 procent beperken wegens moeilijkheden
bij de afzet.
De oud-minister en oud-staatssecretaria
van het ministerie van Uniezaken en Over
zeese Rijksdelen de heer L. Götzen is be
noemd tot adviseur in algemene dienst bij
de Herstelbank.
In het kasteel Borgharen bij Maastricht
komen een jeugdherberg en een restaiirant
De Wcstdniste autoriteiten hebben Za
terdag een bedrag van 1,75 millioen D. M.
beschikbaar gesteld voor invoer uit Neder
land, waarvan o.m. 1.2 millioen D. M. voor
drukkerijproducten, 33.000 D. M. voor zink
en 125 000 D. M. voor laselectroden en draad.
Het bestuur van de stichting Toneel
coördinatie heeft onder dankzegging voor
de vele bewezen diensten ontslag verleend
aan de directeur W. Hofman, die in gelijke
functie benoemd is bij de Rotterdamse
Kunststichting. Als zijn opvolger is met in
gang van 1 Janauri 1953 de heer H. P. Plan-
tenga aangesteld.
In Vlissingen is de houw van 96 wo
ningen en twee winkels door de Vlissingsa
woningstichting 1952 aanbesteed. Van de 13
inschrijvers was J. Krap uit Utrecht de
hoogste met f 1.200.000 en de fa. *Van Gorp
uit Wemeldinge de laagste met f785.000.
De Willem Ruys wordt over enkele da
gen te Rotterdam verwacht. Een zestigtal
Engelse passagiers, dat Southampton tot be
stemming had, is reeds van Port Said af
doorgereisd met de Orcades van de Orient
Line, die naar Londen ging. De Willem
Ruys zal dan ook deze keer Southampton
niet aandoen.
HAARLEM EN OMGEVING
Aan de rijksuniversiteit te Leiden is
geslaagd voor het candidaatsexamen klas
sieke letteren mevrouw J. A. Scholten
Hennick te Haarlem. Geslaagd voor het
semi-arts-examen mej. A. A. Oorter te
Haarlem.
De Haarlemse schilder Kees Verwey zal
van 15 Februari tot 15 Maart een aantal van
zijn werken tentoonstellen in het stedelijk
museum „Het Prinsenhof" te Delft.
Het is meermalen gebeurd dat bij de
éénpersoonsvertolking van een toneelstuk
de toneelminnaar, hoezeer hij ook de pres
tatie van de acteur of actrice bewonderde,
toch zijn spijt moest uitdrukken over het
feit, dat het toneel er aan was tekort ge
komen. Hij had wel een uitstalling van de
talenten van de vertolker gezien, hij had
ontzag gekregen voor de technische vaar
digheid, waarmee het probleem van het
„een man speelt alle rollen" was opgelost,
hij had de zegging van de tekst gehoord en
kunnen constateren hoe feilloos alle accen
ten waren gelegd, hij had daarenboven nog
de suggestieve kracht gadegeslagen waar
mee het beeld van de-onzichtbare-tegen-
spelers werd opgeroepen, maar altijd kon
hij toch de opmerking niet weerhouden, dat
per saldo het toneel aan de persoon van de
„alle rollen-speler" werd dienstbaar ge
maakt en niet de persoon van de speler
aan het toneel.
.-V'
i;
Enny Mols-De Leeuwe als de Leeuwen-
temster".
Charlotte Köhler, later Nel Oosthout, Max
Croiset, stuk voor stuk hebben zij ons ge
boeid en van hun gaven overtuigd. Toch
misten wij het echte, vurige, sprankelend
toneel. De moeilijkheid school hem erin,
dat zij alle rollen speelden in een en het
zelfde stuk, niet zoals thans Enny Mols
de Leeuwe doet verschillende rollen in
van elkaar onderscheidene scènes, die door
dat zij in hetzelfde milieu spelen en soms
met een enkel woord worden aangekondigd,
toch een onderlinge samenhang vertonen,
zodat zij elkaar logisch opvolgen en elkaar
zelfs waar nodig verklaren.
In „Parijs 1890" speelt Enny Mols de
Leeuwe veertien vrouwenfiguren. Deze
vrouwen staan los van elkaar, ieder is een
scène toebedeeld. Ze worden dus niet bin
nen de scène zelf met elkaar geconfronteerd.
Haar vertolkster' stapt niet onophoudelijk
van de een in de ander over. Daarmee krijgt
haar vertolking een heel ander karakter.
Wel speelt ook zij met onzichtbare aan
wezigen, maar ze hoeft deze niet te zijn.
Van haar en des toeschouwers concentratie
wordt niet het uiterste en naar de ervaring
geleerd heeft eigenlijk het onmogelijke ge
vergd. Op iedere figuur kan zij zich op
nieuw instellen. De toeschouwers van hun
kant kunnen er eens goed voor gaan zit
ten. Veertien maal hebben zij dat Zaterdag
avond in de Stadsschouwburg gedaan. Het
speet die toeschouwers klaarblijkelijk
toen zij niet meer konden gaan zitten maar
op moesten staan, omdat de voorstelling
was geëindigd. Toen stonden ook de vrou
wenfiguren door Enny Mols de Leeuwe tot
leven gebracht. Zij stonden het schouw
burgpubliek levendig voor de geest. Tóen
en ik denk wel: nu nog. Dat zegt veel om
trent haar capaciteiten. De tekst van Cor
nelia Otis Skinner laat alle ruimte voor het
spel van de actrice met talent, maar ze moet
er heel wat van bezitten enhet voor
het grijpen hebben. De diverse vrouwen
figuren vragen totaal uiteenlopende type
ringen. Zij vragen karakteriseringen, die
ook historisch en niet alleen naar de uiter
lijke verschijning verantwoord zijn. Ik heb
Parijs in 1890 helaas niet gekend, maar „La
Belle Conchita", de cancan-danseres „La
Goulue", de Hertogin de Vertpres en
Yvette Guilbert, die de stad in die dagen
stof tot praten gaven, verschenen in de
voorstelling van Enny Mols de Leeuwe zo
dat men, door de literatuur met het Parijs
uit 1890 vertrouwd, haar er onmiddel
lijk in plaatste, ja haar herkende als had
men haar zelve ooit ontmoet. De meeste der
figuren, die ten tonele verschenen, wezen
op de onmiskenbaar komische zin van de
vertolkster. Des te aangenamer was het te
constateren, dat Enny Mols de Leeuwe ook
innige gevoelens wist op te wekken en haar
expressiviteit steunde op innerlijke be
wogenheid, zoals die uit de zielige „School
juffrouw uit Boston" en de Joodse „vrouw
van een professor" tot gelding kwam. Ik
geloof niet, dat het zin heeft hier een opsom
ming te geven van wat men nu als bijzon
der goed geslaagd en minder van allure in
het programma kan beschouwen. Een
toneelcritiek is geen schoolrapport. Wan
neer ge het echter precies wilt weten:
vijven en onvoldoendes kwamen in „Parijs
1890" niet voor. Er was zeer veel te genie
ten, zeer veel voor een hartelijke lach. De
muzikale sfeeraanduidingen van Wouter
Denijs kwamen er uitstekend bij van pas
en de vondst van het met.affiches beschil
derde tussendoek leverde een onderhou
dende tijdpassering op. Het décor tenslotte
liet de fantasie vrij spel en bekoorde hart
en oög. Waarlijk, het was een hoogst ge-
noegelijke avond. P. W. FRANSE
Vorige week Vrijdag heeft de Haarlemse
politie de drieëndertigjarige expeditie
knecht B. M. uit Haarlem aangehouden.
Hij wordt ervan verdacht in de maand
Mei 1952 twee kilometer inpaklint, dat toe
behoorde aan Drostes chocoladefabrieken,
gestolen te hebben. In verband met deze
diefstal zijn Zaterdag de achtendertigjarige
transportarbeider J. E. en de negenentwin
tigjarige expeditieknecht P. O., beiden uit
Haarlem, aangehouden. De drie mannen
zijn ingesloten.
Zaterdagmiddag omstreeks half drie
holde een negenjarig jongetje een woning
aan de Jan Steenstraat uit. Hij botste tegen
een juist passerende auto er moest met vele
hoofdwonden en een zware hersenschud
ding naar het ziekenhuis St. Joannes de
Deo worden vervoerd.
Na weken van vorst en sneeuw waanden
velen zich Zondag als op een vroege voor
jaarsdag, waarbij zij evenwel tot de ont
dekking kwamen, dat met het nog lang
niet warme zonnetje en de nog gure wind,
een winterjas nog een noodzakelijk kle
dingstuk was. Een ontelbaar aantal men
sen hebben de zeekant opgezocht. Langs de
Zeeweg reed een voor deze tijd van het
jaar grote hoeveelheden auto's, fietsers en
ook wandelaars ontmoette men er. Wij
telden Zondagmiddag enkele honderden
auto's, die geparkeerd stonden langs de
boulevard en aan de kop Zeeweg. Velen
hebben van een strandwandeling genoten.
Slotkoers
Openings
Vrijdag
koersen
3-354 Neder 1. '47
93%
94
A.K.U
156
157
18554
185
Philips Gloeil.
164
16454
Kon. Petroleum
31654
31754
A'dam Rubber
8054
81
Holl. Amer. Lijn
129
129
N. Scheepv. Unie
125
12654
H.V.A
8854
88
7454
77
Amsterd. Bank
166 K
16654
Ned. Handel Mij.
149 K
150
Rotterd. Bank
157X
15754
Twentsehe Bank
16554
165J4
Anaconda Copper
42%
42 54
Bethlehem Steel
55
55
Republic Steel
46» lxt
4654
Shell Union
6254
69
22i/a
23
(J. S. Steel
42 a
4254