Amerika zal nooit een oorlog beginnen,
doch zich evenmin laten intimideren
Derek Bentley opgehangen voor
moord, die hij zélf niet pleegde
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Een executie
Marius Renard
overleden
Dulles over de Amerikaanse politiek
Veelbetekenende wenk aan Europa
Het woord is aan...
Clarence E. Hunter
vraagt ontslag
Zwitsers wilden wél de
lusten van KSG
Sovjet-Unie bereid te
spreken over Oostenrijk
Oost-Duitse regering
gebruikt nazi-wetten
Dichter M. Nijhoff
overleden
Parlementair gebruik verbood
debat vóór de executie
Westenwind dringt
koude lucht terug
67e JAARGANG No 170
WOENSDAG 28 JANUARI 1953
297e JAARGANG No 18
Overeenstemming tussen
Mossadeq en Kasjani
Nu hulp ophoudt
Ook griep in Oostenrijk
Nederlander in Makassar
vermoord
Maar lasten wilden zij afkopen
Op één voorwaarde
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V..
Verschijnt dagelijks beh.opZon-enFeestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
VANMORGEN om acht uur is in Wands
worth Prison te Londen de negentienjarige
Derek Bentley opgehangen wegens mede
plichtigheid aan moord, gepleegd op een
politieagent. De zaak Craig-Bentley heeft
als staal van de „golf van jeugd-criminali-
teit", die zich sinds enige tijd in Engeland
voordoet, een opschudding gewekt die ook
na deze executie zeker nog niet zal luwen.
Ter korte herinnering aan de hoofdtrekken
van het geval diene, dat de pas zestien
jarige Chris Craig zijn makker Bentley had
overgehaald om samen op roof uit te gaan.
Nagezet door de politie vluchtten zij op het
dak van een pakhuis. Bentley werd daar
gegrepen en riep Craig toe, toen een politie
man hem probeerde te bereiken: „Let him
have it, Chris". Even later loste Craig het
dodelijke schot. De woorden „let him have
it" houden wel geen letterlijke aansporing
tot moord in, maar de betekenis in het
Engelse spraakgebruik is in zulke omstan
digheden onmiskenbaar.
Welnu, die twee jongens stonden terecht
en de jury sprak over beiden het „guilty"
schuldig uit, waarna volgens de En
gelse wet de rechter Bentley ter dood ver
oordeelde en Craig, omdat hij meerder
jarigheid-volgens-de-strafwet achttien
jaar) nog niet bereikt had, voor onbepaal
de tijd ter beschikking van de Kroon stel
de. Hetgeen betekent dat men zal pogen
van dit boefje, dat tot een vrij welgesteld
gezin behoort, in jeugdgevangenis of> tucht
school iets terecht te brengen. De verdedi
ging tekende tegen het vonnis op juridische
gronden appèl aan, maar dit werd afgewe
zen. Daarop restte voor Bentley alleen nog
de kans op gratie, waartoe een verzoek
werd ingediend bij de minister van Binnen
landse Zaken, Sir David Maxwell Fyfe.
Alleen als deze minister daartoe een voor
dracht indient pleegt in Engeland de Ko
ning (nu: de Koningin) gratie te verlenep.
Sir David, die zelf een bekend jurist is,
achtte evenwel geen voldoende termen voor
hef verlenen van gratie aanwezig. Een
petitie, met vele duizenden handtekeningen,
ter ondersteuning van het gratie-verzoek
ingediend, kon hem niet milder stemmen.
De laatste pogingen van Derek Bentley's
ouders, die nog een beroep op het staats
hoofd en op Winston Churchill (aan boord
van de Queen Mary op de thuisreis) deden,
baatten evenmin. Het parlementslid Silver
man faalde gisteravond in zijn poging om
een Lagerhuisdebat uit te lokken, omdat de
Speaker (voorzitter) dat niet kon toestaan
wegens de merkwaardige traditie, die zulk
debat verbiedt eer de executie is voltrok
ken. Een verzoek van tweehonderd parle
mentsleden, zowel Conservatieven als La-
bour-lcden, tot minister Fyfe gericht werk-
té evenmin iets uit en een menigte, die naar
het huis van minister Anthony Eden trok
gaf slechts een nutteloze demonstratie ten
beste. Het baatte dus alles niets; Derek
Bentley werd vanmorgen gehangen het
geen wil zeggen: met de strop om de hals
door een valluik tuimelen, waarbij de ver
oordeelde de nek breekt en achteraf kan
het Lagerhuis erover gaan praten. Hetgeen
overigens niet geheel doelloos is, want de
kwestie van optreden tegen de toenemende
jeugd-criminaliteit is in Engeland in het
algemeen in het geding. Sommigen, waar
onder de Lord Chief Justice, Lord God-
dard, die in zijn eerste poging in het House
of Lords niet is geslaagd, staan weder
invoering van de afgeschafte lijfstraffen
Voor kleinere misdrijven voor. Anderen
kanten zich ten scherpste daartegen. Op
deze plaats is daar al eerder over geschre
ven, ook naar aanleiding van de zaak
Craig-Bentley, die nu met Bentley's execu
tie is besloten. Wij geloven niet dat men
met terugkeer tot primitieve strafmethoden
iets goeds bereiken kan. Zij zijn alleen
maar gemakkelijker voor hen die ze toe
passen. Wij geloven niet dat men de klok
achteruit moet zetten en ook de executie
van Bentley lijkt ons een armelijke en een
treurige ontknoping, meer ingegeven door
formalisme dan door werkelijk inzicht in
het geval. Wie misstanden wil wegnemen
dient ze in hun oorzaken aan te grijpen;
met ranselen en hangen heft men ze niet
op. Zij die de doodstraf als een doeltref
fende waarschuwing voor anderen blijven
zien vergissen zich ook, zoals de ervaring
in landen, waar men de doodstraf heeft af
geschaft en de criminaliteit daarna is afge
nomen, heeft bewezen.
Het zal belangwekkend zijn te vernemen,
welke opvatting in Engeland tenslotte zal
winnen. R-
TEHERAN (A.F.P.) De Perzische
premier, dr. Mossadeq, heeft een onder
houd van tweeëneenhalf uur gehad met de
voorzitter der Perzische nationale olie
commissie, Kasjani. Na deze ontmoeting,
die twaalf kilometer ten Noorden van
Teheran is gehouden, werd een een door
beiden ondertekende mededeling uitge
geven, waarin wordt gezegd dat „de geruch
ten, volgens welke er onenigheid tussen
ons zou bestaan, volkomen ongegrond zijn".
Hieraan wordt toegevoegd dat beiden
„blijven strijden voor het geluk en de on
afhankelijkheid van het Perzische volk".
Na de bijeenkomst, die door twaalf leden
van de Perzische Tweede Kamer is bij
gewoond, werd een foto genomen, waarop
Mossadeq en Kasjani elkander hartelijk
de hand schudden.
PARIJS. (AFP). Marius Renard, de
jongeman die slechts één nier had en die
de geneesheren, toen deze werd bescha
digd, hebben gepoogd in het leven te hou
den door een nier van zijn moeder in zijn
lichaam over te brengen, is overleden.
Mevrouw Renard heeft Dinsdagavond
het Necker-ziekenhuis te Parijs verlaten,
waar zij op 25 December werd opgenomen,
toen zij besloten had een nier af te staan
om het leven van haar zoon Marius te
redden. Deze had bij een val zijn enige
nier ernstig beschadigd.
Mevrouw Renard had reeds een dag
eerder het ziekenhuis mogen verlaten,
doch zij had er de voorkeur aan gegeven,
bij haar zoon te blijven.
WASHINGTON (Reuter). John
Foster Dulles, de nieuwe Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken heeft, voor
het eerst na het aanvaarden van zijn func
tie, in de regering-Eisenhower, een verkla
ring afgelegd over de buitenlandse poli
tiek der Verenigde Staten.
In een rede tot het Amerikaanse volk
voor de televisie zeide de minister, dat
Amerika nooit een oorlog zal beginnen,
doch zich evenmin zal laten intimideren,
ondermijnen of veroveren.
De V.S. zullen een buitenlandse politiek
van verlicht eigenbelang voeren. Dulles
waarschuwde, dat er 800 millioen commu
nisten in de wereld zijn, „die plannen be
ramen voor onze vernietiging". De anti
communisten achter „het ijzeren gordijn"
gaf hij de verzekering, dat zij op de V.S.
kunnen rekenen.
De Sovjet-Russische communisten voe
ren op het ogenblik een politiek van om
singeling, zoals zij het noemen, aldus zeide
Dulles. Wanneer de Zuid-Koreaanse re
publiek in handen der communisten zou
vallen, zou Japan een gemakkelijke prooi
van de Russen kunnen worden.
De Sovjet-Unie zou haar invloed tot in
Japan en Indo-China kunnen gaan uit
breiden. Dat is, volgens Dulles, een kwade
situatie, niet alleen van wege de bedrei
ging der Aziatische landen, maar ook ge
zien het feit,- dat de Fransen zich daar een
grote inspanning getroosten, hetgeen juist
dat gedeelte van hun vermogen om mee te
bouwen aan een Europees leger, wat wij
anders van hen konden verwachten, ver
bruikt.
In het Midden-Oosten pogen de commu
nisten bij de Arabieren een fanatieke haat
tegen de Britten en tegen ons op te wek
ken, aldus Dulles. Wanneer dat gebied
met zijn grote olievoorraden in handen van
potentiële vijanden viel, zou dit een ge
weldige verschuiving in het economische
machtsevenwicht veroorzaken. Verder be
tekent dit gebied met het Suezkanaal een
sleutelpunt in de verbindingslijn van
Europa met Azië".
In geheel Afrika pogen de communisten
de inheemsen tegen de Westelijke Euro
peanen op te zetten. Onrust aldaar zou
het contact tussen Europa en Afrika met
zijn belangrijke grondstoffen bedreigen.
Stok achter de deur
Wat West-Europa betreft, zeide Dulles
dat de hoop gevestigd is op een samengaan
van Duitsland en Frankrijk in een Euro
pese verdedigingsgemeenschap, zodat d^ze
landen niet meer elkander zouden kunnen
bevechten. Ongelukkigerwijze scheen er
echter een zekere stilstand in deze ont
wikkeling te zijn gekomen. Dit was een
van de redenen, waarom Eisenhower aan
Dulles en Stassen verzocht had, pools
hoogte te gaan nemen in Europa. Dulles
zeide met nadruk dat hij en Stassen geen
enkele verplichting van welke soort ook
zouden gaan maken op deze reis. Zij zou
den alleen de toestand gaan opnemen en
luisteren.
Dulles herinnerde er aan dat van de 40
milliard dollar, welke sedert het einde van
de oorlog reeds naar het buitenland waren
gegaan, er een dertig milliard naar West-
Europa zijn gevloeid.
„Als er echter geen kans zou bestaan
en dat weiger ik juist te geloven doch
wanneer het zou blijken dat er geen kans
bestaat om tot doeltreffende eenheid te ge
raken, en wanneer in het bijzonder Frank
rijk, Duitsland en Engeland hun eigen weg
zouden gaan, dan zou het zeker nodig zijn
dat wij ons nog eens gingen beraden over
Amerika's buitenlandse politiek met be
trekking tot West-Europa".
Dulles zeide twee aanwijzingen te wil
len geven omtrent de richting van de voor
genomen Amerikaanse buitenlandse poli
tiek: Een negatieve, namelijk dat de Ver
enigde Staten nimmer zouden pogen de
Sovjet-Russische omsingelingsstrategie te
beantwoorden met zelf een oorlog te be
ginnen, en een positieve, namelijk te pro
beren bij andere volken een zodanige lief
de en eerbied voor de vrijheid te wekken
dat zij nimmer werkelijk door het despotis
me kunnen worden opgeslokt.
De Sovjet-Russische communisten heb
ben tot nog toe vele volken verzwolgen,
aldus zeide Dulles, maar er bestaat nog
zoiets als indigestie. De zuiveringen en
processen in Oost-Europa en de massa
executies in communistisch China zijn vol
gens hem een teken dat de mensen daar
weerspannig en ongeduldig waren.
De griepepidemie, die in Europa heerst,
heeft zich Dinsdag in Oostenrijk krachtig
doen gelden. In de provincie Salzburg nam
het aantal ernstige gevallen in de zieken
huizen toe van 20 tot 100.
Onder de Amerikaanse militairen die
gelegerd zijn in Salzburg, heerst eveneens
griep.
Uit berichten uit het Oostenrijkse deel
van Tirol blijkt dat de griep ook daar het
karakter van een epidemie heeft aangeno
men. In Innsbruck is een patiënt over
leden. In totaal zijn er tweeduizend griep-
patiënten in deze stad.
MAKASSAR (Aneta). De 23-jarige
machinist J. Hartman van de „Mexolie",
een afdeling van de maatschappij voor on
dernemingen van Nijverheid N.I.M.A.F.
N.V. in Makassar, is in de nacht van
Maandag op Dinsdag vermoord door een
koelie, die enige tijd tevoren door hem
was betrapt op diefstal en daarom was ont
slagen.
De heer Hartman was gehuwd en had
een kind. Het onderzoek door de politie is
nog gaande.
Vauvenargues:
Het nut der deugd is zo onmis
kenbaar, dat de boosaardigen haar
uit eigen belang beoefenen.
De heer Clarence E. Hunter, directeur
van de hier te lande gevestigde speciale
missie voor Economische Samenwerking
van het Bureau voor de Wederzijdse Be
veiliging, heeft de indiening van zijn ont
slag als zodanig vergezeld doen gaan van
een verklaring waarin hij mededeelt dat
zijn diensten, gezien de mededeling van
de Nederlandse regering dat de Ameri
kaanse hulp in de vorm van rechtstreekse
schenkingen kan worden stoggezet, over
bodig zijn geworden.
Hij complimenteert verder het Neder
landse volk bij deze gelegenheid met zijn
vaderlandsliefde, ijver en toewijding aan
de gemeenschappelijke zaak, die Neder
land in staat gesteld hebben het econo
misch en monetair evenwicht te herstellen,
mede dank zij de gezonde en doortastende
politiek van de regering.
De Amerikaanse ambassadeur Selden
Chapin heeft naar aanleiding van het be
sluit van de Nederlandse regering dit
jaar geen Amerikaanse steun aan te
vragen, een verklaring afgelegd, waar
in hij onder meer zegt: „Mijn regering en
het Amerikaanse volk hebben alle bewon
dering voor het vastberaden en krachtige
streven van het Nederlandse volk om zijn
economie te herstellen en uit te breiden
en tegelijkertijd zijn verdediging te ver
sterken.
Wij zullen natuurlijk ook in de toe
komst geconfronteerd worden met aller
lei gemeenschappelijke problemen, waar
van er vele verband houden met het feit
dat de vrije wereld paraat moet zijn om
aan eventuele aggressie het hoofd te kun
nen bieden. Ik vertrouw er echter op dat
de vastberadenheid en de samenwerking,
waardoor wij in het verleden de overeen
gekomen doeleinden konden verwezen
lijken, ons in staat zullen stellen ook deze
problemen tot een oplossing te brengen".
Bureau blijft voorlopig
Nu de Amerikaanse dollarhulp is op
gehouden, is het werk van de missie van
M.S.A., het Bureau voor de Wederzijdse
Veiligheid, in Nederland nog niet ten
einde.
Behalve voor de militaire bestellingen,
die normaal doorgaan, is het voorlopig
voortbestaan van het bureau nodig doordat
nog veel, dat reeds is aangekocht, nog niet
afgeleverd is. De heer Clarence E. Hunter
schatte deze leveranties op een totaal be
drag van f 30 millioen dollars.
De bijstand ten behoeve van de opvoering
der productiviteit in de landbouw en in
de industrie zal normaal doorgaan en ook
zullen groepen Nederlanders naar Amerika
blijven gaan om hun kennis te verrijken.
BONN (A.F.P.)In West-Duitse in
dustriële kringen wordt vernomen, dat een
groep financiële instellingen in Zwitser
land aan het hoge gezagsorgaan van de
Europese kolen- en staalgemeenschap een
crediet van 200 millioen Zwitserse francs
heeft aangeboden.
Aan het crediet-aanbod was de voor
waarde verbonden, dat Zwitserland na het
in werking treden van de gemeenschappe
lijke markt voor kolen en staal dezelfde
voordelen bij zijn aankopen van kolen en
staal zou genieten als de zes landen der
gemeenschap.
Het hoge gezagsorgaan heeft echter geen
toezeggingen in die zin kunnen doen, wes
halve de Zwitserse 'inanciers hun aanbod
hebben ingetrokken.
LONDEN. (Reuter). Het officiële Sovjet-
Russische persbureau „Tass" heeft Woens
dag gemeld, dat de Sovjet-Unie bereid is
de besprekingen met Groot-Brittannië,
Frankrijk en de Verenigde Staten over het
sluiten van een vredesverdrag met Oosten
rijk te hervatten indien de Westelijke mo
gendheden bereid zijn hun gezamenlijk
voorstel voor een „verkort Oostenrijks
vredesverdrag" terug te nemen. Dit is
medegedeeld in Dinsdag aan de betrokken
Westelijke regeringen toegezonden Russi
sche nota's.
De drie Westelijke mogendheden hebben
de Sovjet-Unie in Maart 1952 in gelijklui
dende nota's voorgesteld besprekingen te
opener, over een ontwerp voor een ver
kort Oostenrijks vredesverdrag, dit omdat
in de reeds geruime tijd gehouden beraad
slagingen over een volledig vredesverdrag
geen overeenstemming kon worden be
reikt.
De Sovjet-Unie had hiertegen bezwaar
gemaakt, omdat in dit ontwerp niet ge
sproken werd over „denazificatie", beper
king der bewapening en democratisering
van Oostenrijk.
Het Westelijke ontwerp voor een „ver
kort Oostenrijks vredesverdrag" bestond
uit acht punten. Over zeven hiervan was
in langdurige onderhandelingen reeds
overeenstemming bereikt.
Het achtste, nog omstreden punt, luidt:
„De Sovjet-Unie en de Westelijke mogend
heden verplichten zich afstand te doen van
alle Oostenrijkse eigendommen, die door
hen worden opgeëist omdat deze hetzij
eigendom van nationaal-socialisten zijn ge
weest, hetzij als oorlogsbuit worden be
schouwd".
NEW YORK (Reuter). Het Joodse
comité in de Verenigde Staten heeft giste
ren telegrammen ontvangen van zijn ver
tegenwoordigers en waarnemers in Duits
land, waarin gezegd wordt dat in Oost-
Duitsland op grote schaal Joden worden
gearresteerd.
Een speciale afdeling van het Oost-
Duitse ministerie voor staatsveiligheid
heeft, zo deelt het Joodse comité medé, op
3 Januari bevolen om „niet-Ariërs en per
sonen van gemengde ouders in bewaring te
nemen". De Oost-Duitse autoriteiten heb
ben hierbij aangeraden de rassenwetten
van de nazi's toe te passen „om vast te stel
len wie Arisch is en wie niet".
Jacob Blaustein uit Baltimore, de voor
zitter van het Joodse comité, dat de oud
ste vereniging is in de V.S. ter bescherming
van de rechten der Joden in de gehele we
reld, gaf als zijn mening te kennen, dat
Moskou deze nieuwe campagne heeft op
gezet „om de nazistische en fascistische
elementen voor zijn anti-Amerikaanse po
litiek te winnen en coalities van Westelijke
democratieën te splijten."
In de maand vóór de uitvaardiging van
"het Oost-Duitse bevel van 3 Januari zijn
er volgens Blaustein op mondeling bevel
van het ministerie voor Staatsveiligheid al
114 mannen, 134 vrouwen en 86 kinderen
„geïsoleerd" in concentratiekampen.
Het Joodse comité deelt verder mede,
dat de zwarte lijst van Joden 912 Joodse
gezinnen bevat en 1.098 gezinnen, waarvan
het hoofd van gemengde ouders ie.
Het vraagstuk der burgerlijke verdediging wordt ook in Engeland ernstig bestudeerd.
Daartoe is zelfs een miniatuur-modelstad opgebouwd, voorstellende Londen. Men
slaat hier de uitwerking gade van een „atoombom"
Vrij plotseling is in de nacht van Dinsdag
op Woensdag in zijn woning te 's-Graven-
hage de Nederlandse dichter mr. Martinus
Nijhoff, telg uit het bekende uitgeversge
slacht, op 58-jarige leeftijd overleden. De
begrafenis zal in alle stilte geschieden.
Na het gymnasium in Den Haag te heb
ben bezocht, studeerde hij eerst rechts
wetenschappen aan de universiteit van de
gemeente Amsterdam en vervolgens Ne
derlandse letteren aan de rijksuniversiteit
te Utrecht. Gedurende de beide wereld
oorlogen was hij in militaire dienst. Mr.
Nijhoff was redacteur van het letterkundig
maandblad De Gids, voorzitter van de
Maatschappij der Nederlandse Letterkunde
en adviseur van het ministerie van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen.
Zijn eerste bundel gedichten „De Wan
delaar" verscheen in 1916, kort daarna
gevolgd door de in 1951 tijdens het gala
feest van de Boekenweek ten tonele ge
brachte dialoog „Pierrot aan de lantaarn".
In 1924 kreeg hij de poëzieprijs van de ge
meente Amsterdam met zijn verzenbundel
„Vormen". Twee jaar later zag „De Kin
derkruistocht" het licht. „Nieuwe Gedich
ten" is van 1934, in het begin van de oorlog
kwam nog de plaquette „Het uur U, ge
volgd door Een Idylle" uit.
Het enige prozawerk van Nijhoff is het
bespiegelende verhaal „De pen op het pa
pier" van 1927. Als redacteur van De Gids
en letterkundig criticus van de Nieuwe
Rotterdamsche Courant oefende hij een be
langrijke invloed uit. Enkele van zijn be
schouwingen zijn verzameld onder de titel
„Gedachten op Dinsdag". Voor het toneel
maakte hij vertalingen van „De Storm" van
Shakespeare, van „De Cocktailparty" van
T. S. Eliot en van „Ifigeneia" van Euripi
des, voor het lekenspel dichtte hij drie
kerkelijke stukken, tezamen uitgegeven als
„Het heilig hout". Voor het Leidse Stu
dentencorps schreef hij het waterfeestspel
„De Vliegende Hollander" (1930). Ten
slotte moet nog genoemd worden het door
hem in samenwerking met Anton van
Duinkerken vervaardigde spel „In Holland
staat een huis".
Bekend geworden zijn ook zijn vertalin
gen van de muzikale legende „De wolf" en
van het melodrama" „De geschiedenis van
de soldaat" (tekst van Raimuz) door Igor
Strawinsky.
(Van onze correspondent in Londen)
Vanochtend om negen uur is Derek
William Bentley in Londen opgehangen
voor een moord, die hij niet zélf gepleegd
heeft en die geschiedde een kwartier nadat
hij gearresteerd was. Het doodvonnis werd
uitgevoerd tegen het advies van de jury in,
die bij de uitspraak op gratie had aange
drongen en tegen het in het hele land van
uur tot uur sterker wordend verzet tegen
de executie.
De publieke opinie, hoewel verdeeld over
de uitspraak van de rechtbank, werd ver
rast, toen enkele dagen geleden bekend
werd, dat de minister van Binnenlandse
Zaken geweigerd had een verzoek tot
gratieverlening tot Koningin Elizabeth te
richten. De meesten hadden er op gerekend
dat het „onherroepelijke" niet zou ge
beuren. De beide jongens, de 19-jarige
Bentley, en de 16-jarige Craig, welke
laatste het wapen droeg en de politieagent
had doodgeschoten, waren geen beroeps
misdadigers, maar hadden zich met een
verziekt brein op een inbrekersavontuur
gestort. Bentley wilde, toen Craig hem van
huis kwam halen, aanvankelijk niet mee
gaan. Toen Bentley reeds door de politie
gepakt was, had hij zijn metgezel, die zich
op het dak van een pakhuis bevond, in
opwinding toegeroepen de politie er van
langs te geven. Dit is hem noodlottig
geworden. Hij heeft dit avontuur met zijn
leven moeten boeten, terwijl Craig, die de
schoten loste, voor de doodstraf gespaard
werd, omdat hij onder de 18 jaar is.
Onder een beklemmende stilte luisterde
het Lagerhuis gistermiddag een uur lang
naar de betogen van Sydney Silverman cn
andere Labourleden, die de voorzitter
trachtten te bewegen tot een debat over
deze affaire, waarvan heel Engeland de
laatste dagen vervuld was. Een debat met
het doel de minister tot andere gedachten
te brengen kon echter niet worden toege
staan, en zelfs de motie, waarin om her
ziening van het vonnis gevraagd werd, kon
niet worden ingediend, omdat zulks in
strijd was met het parlementaire gebruik.
Het Lagerhuis heeft namelijk nog nooit in
zijn geschiedenis een debat toegestaan over
een nog niet voltrokken doodvonnis.
Het paradoxale is, dat pas na de voltrek
king daarvan er over mag worden gedebat
teerd. Indien Bentley echter tot levenslang
of een andere gevangenisstraf zou zijn
veroordeeld, zou het Lagerhuis echter wel
degelijk over het vonnis hebben mogen
delibereren. Hieruit bleek dus, dat het
parlement, dat vooral in Engeland altijd
uiting geeft aan heersende verontrusting,
machteloos staat tegenover een doodstraf,
waaromtrent het algemeen gevoelen is, dat
deze op twijfelachtige gronden berust.
De mening werd uitgesproken dat zelfs
de parlementaire democratie hiermede op
het spel staat, omdat het parlement ten
allen tijde ministers ter verantwoording
dient te kunnen roepen, zeker op een
moment dat er iets onherroepelijks dreigt
te gebeuren, zoals deze terdoodbrenging.
Een eventueel argument, dat inmenging
in de rechterlijke procedure ontoelaatbaar
is, werd reeds van tevoren bestreden met
de opmerking dat de eindbeslissing over
Bentley's lot immers reeds was genomen,
zodat van interventie geen sprake zou zijn.
Volgens het heersende strafrecht zou
echter het parlement geen minister mogen
beïnvloeden, wanneer het prerogatief van
de Kroon in het geding zou kunnen komen,
zoals hier.
Dat het Lagerhuis zich niet in de dood
straf mag mengen, behalve dan als mosterd
na de maaltijd, schijnt ook nog verband te
houden met de strijd tegen de Ieren. Er
werden namelijk in die onverkwikkelijke
'periode van de Britse historie zo vele Ieren
opgehangen, dat het parlement geen tijd
voor iets anders zou hebben gehad indien
elke executie in debat zou worden gebracht.
Minister Maxwell Fyfe luisterde in diepe
ernst naar de sprekers, die een debat
trachtten te forceren, maar voerde zelf
niet het woord. Er sprak trouwens niemand
van de conservatieven. Het was opmerke
lijk dat de gewezen socialistische minister
van Binnenlandse Zaken, Chuter Ede, ook
niets zeide, evenmin als Morrison en
Attlee.
Laatste pogingen
Toen er geen uitweg meer bleek te be
staan, hebben niet minder dan 200 Lager
huisleden een petitie getekend, waarin zij
de minister vroegen zelfs nog op het laat
ste. ogenblik te overwegen de Koningin te
adviseren gratie te verlenen. Maar Sir
David Maxwell Fyfe bleef bij zijn mening
dat zijn beslissing de juiste was.
In de petitie werd onder anderen de
aandacht gevestigd op de geestelijke
gesteldheid van Bentley, die hoewel hij
ruim negentien jaar was, psychologisch
gesproken jonger te beschouwen was dan
Craig.
Bentley's vader was gisteren op het
departement geweest om te vertellen, dat
zijn zoon als kind als gevolg van de bom
bardementen zijn woning werd driemaal
getroffen uit zijn evenwicht was ge
raakt. Ook Craig's moeder had nog getracht
de Bentley's bij te staan door voor Derek
Bentley pleitende opmerkingen, de laatste
dagen gemaakt door haar gevangen zoon,
over te brengen.
Opstootje
Een grote menigte verdrong zich in de
afgelopen nacht voor de vroegere woning
van Sir David Maxwell Fyfe, om tegen zijn
beslissing te protesteren. Toen bleek dat
de minister reeds lang geleden verhuisd
was, begaven de demonstranten zich naar
de woning van Anthony Eden, die plaats
vervangend minister-president is. Er ont
stond een kleine schermutseling met de
politie. Eén persoon werd toegestaan een
petitie aan de deur af te geven.
Iedereen, ook degenen die het doodvon
nis goedkeuren, is begaan met het lot van
de familie Bentley, die tot laat in de nacht
hemel én aarde heeft trachten te bewegen
om hun zoon te redden. De vader van Craig
zond een telegram aan de Hertog van
Edinburgh met het verzoek de Koningin
te laten ingrijpen. Maar de Wet moest haar
beloop hebben, hoewel het rechtsgevoel
verre van bevredigd is.
Laatste betoging
Een half uur voor hij werd terechtge
steld kwamen nog steeds telefonische ver
zoeken om het leven van Bentley te spa
ren, bij het ministerie van Binnenlandse
Zaken binnen.
Tegen de dageraad verzamelden zich
vele personen voor de gevangenis. Er was
een bekendmaking aangebracht, waarop de
terechtstelling van Bentley stond aange
kondigd.
Dinsdagavond waren de klokken ongelijk
gezet om verwarring te stichten aangaande
het ogenblik van de terechtstelling.
Toen een functionaris van de gevange
nis een tweede bekendmaking waarin de
terechtstelling van Bentley werd gemeld,
aanbracht, hief de ongeveer 500 personen
tellende menigte een gejoel aan. Men riep:
„Het is moord!"
Een deel van de menigte zong: „Blijf bij
mij Heer" en de psalm „De Heer is mijn
herder".
Het K.N.M.I. deelt mede: Als gevolg van
de ontwikkeling van een uitgebreid lage
drukgebied boven het zeegebied tussen
Groenland en Noorwegen, komt thans bo
ven de oceaan en West-Europa een Weste
lijke luchtstroming voor, die de koude
lucht ver naar het Oosten terugdringt. In
Engeland is het kwik tot boven 10 graden
opgelopen en in ons land kwamen van
morgen temperaturen voor van 9 graden.
In Zuid-Scandinavië werd het doordrin
gen van de zachte oceaanlucht voorafge
gaan door flinke sneeuwval.
"cooraooonccorxx*»oooocoocor>Trx)Oooooo3cr xxsocoooocoooooc
AANHOUDEND ZACHT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond, opge
maakt om 10 uur:
Half tot zwaar bewolkt met enige
regen. Aanvankelijk matige tot krach
tige. later krachtige tot harde Zuid-
Westelijke wind. Weinig verandering
in temperatuur.
29 Januari
Zon op 8.25 uur. onder 17.22 uur.
Maan op 16.54 uur onder 8 19 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 28 Januari
Hoog water: 2.56 en 15.10 uur.
Laag water: 10.53 en 23.12 uur.
Donderdag 29 Januari
Hoog water: 3.41 en 15.51 uur.
Laag water: 11.37 en 23.54 uur.
