Vliegtuigen tasten rusteloos de droge eiland - snippers af Massale, onafgebroken strijd om mensenlevens Ruim zeven millioen gulden voor Nationaal Rampenfonds Journaal van de stormramp overal in wereld op witte doek 5090». DRUKTE BOVEN VERDRONKEN ZEELAND Zes maanden voor schanddaad Grenzen vallen weg Agenda voor Haarlem Wereldnieuws Toch ió ket zo D' Amphibiewagens: de beste reddingsmiddelen PANDA EN DE GEHEIME DOCUMENTEN J DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953 2 Kerkelijk Nieuws Wegens kettïngverkoop veroordeeld Geen radioprogramma's Troostende lenteboden Reders van de Faustus worden gedagvaard De Woestijn waait weg Van een verslaggever) Militaire vliegers van vier naties, Nederlanders, Amerikanen, Britten en Belgen, speuren van het krieken van de ochtend tot dat de avond invalt over de water woestijnen van Goeree Overflakkee, Schouwen en Duiveland, St. Filipsland en Tholen. Snelle jagers, zware transporttoestellen en amphibievliegtuigen, zeer lichte „Pipercubs" en zeer fragiel lijkende hefschroefvliegtuigen, ongeveer 150 bij elkaar, doen hun werk krachtig en moedig, verbonden door krakende en gonzende radio contacten. Hier worden zandzakken, voedsel of medicamenten afgeworpen, daar duiken de verkenners diep naar het gore water. Een waarschuwing, en kort na dien komt een hélicoptère aan. Ergens op een dak zit een eenzaam mens, verkleumd en wanhopig. „Was hij eerst ook alleen, daar op dat dak?" vraagt men zich af. Misschien misschien ook nietLangs een ladder, onder het nu stil hangende hefschroef- vliegtuig, laat een man zich zakken. Hij helpt de eenzamen onder de duizenden el- lendigen. Een der redders moet op de plek, waar een slachtoffer gevonden wordt, achter blijven, omdat er voor hem in het vliegtuig dan geen plaats meer is. Later wordt hij wel weer opgepikt. De naamloze van het dak is dan allang veilig. Overal ziet men de vliegtuigen zoeken en helpen. Zieken worden getransporteerd, gezonden naar veiliger haven gebracht. De verkenningsvliegtuigen dirigeren ook de ducks, de amphibiewagens, die als slakken over de verdronken eilanden kruipen. Deze varende wagens zijn een ware uitkomst bij het reddingswerk. Velen kunnen thans be reikt worden, die anders reddeloos ver loren zouden zijn. Met 40 tegelijk kan men de slachtoffers snel en veilig vervoeren. Eerst ging het transport over de ondiepe wateren met roeiboten, doch ook deze sta ken soms nog te diep om geïsoleerde plaat sen te bereiken. Bij tientallen varen grote en kleine schepen op de Zuidhollandse en Zeeuwse stromen. Vele schippers, die met deze wateren niet bekend zijn hebben hun weg niet kunnen vinden. Sommige boten zijn vastgelopen, enkelen blijken bij eb boven op een zandbank te zitten. Dode dorpen Ons verkenningsvliegtuig, bestuurd door een jonge, kundige vlieger, scheert over Flakkee.Van Ooltgensplaat tot voorbij Mid- delharnis en Sommelsdijk is dit één water vlakte, waaruit de daken van boerderijen, huizen en schuren of zeer vaak slechts de resten daarvan steken. Tussen Dirksland en Neliszand zien wij een droog poldereiland. Gered? Het is de vraag, want de polder dijken,. die het hielden, zien er zwak en verweerd uit. Vliegtuigen werpen er balen met zandzakken af. Men ziét de bevolking graven van hun nog van de vloed ver schoonde grond om ze te vullen. Die dijken moeten versterkt worden. Over grote trajecten is de zeedijk van Flakkee weggeslagen. Op enkele stukken gespaarde polderwijken grazen hier en daar wat runderen. Hun aantal wordt verre overtroffen door de cadavers, die her en der met van het water opgeblazen lijven tegen de dijken gespoeld liggen. Stellendam ligt achter zijn haventje levenloos tussen water en slijk. Van Goeree steekt alleen de duinrand nog boven het water uit. Verkenning boven Schouwen-Duiveland bevestigt de berichten, dat dit eiland op de duinenrij na, die tot ongeveer Renesse, Haamstede en Burgh reikt, vrijwel totaal door de zee verzwolgen is. Brouwershaven, Zierikzee, Bruinisse en alle andere plaat sen daartussen zijn geheel of gedeeltelijk overstroomd. Men kent ze aan de kerk torens en vormen van de havens. Het eiland biedt hetzelfde beeld als Flakkee met zijn Ned. Herv. kerk Beroepen te Wesepe, P. M. van Waarde te Kuinre; te Zandvoort, ds. J. de Groot te Apeldoorn. Bedankt voor Kampen, H. Stolk te Sche- '-eningen. Benoemd tot vicaris te Den Ham, W. van Hennekeler te Nijkerk; tot vicaris te Am sterdam (wijkgem. Oude kerk), J. v. d. Hei den, theol. cand. Geref. kerken Beroepen te Murmerwoude, W. v. d. Zaan, cand. te Middelburg; te Ens (N.O.P.), H. T. van Bockhove te Een; te Vlaardingen, H. Ligtenberg te Rotterdam-West; te Melie- kerken, J. W. Kersten te Genemulden. Aangenomen naar Middelharnis, G. G. Muntingh te Bergenheim. Chr. Geref. kerken Beroepen te Wildervank, A. W. Drecheler, cand. te Amsterdam; te Ouderkerk aan de Amstel, K. G. van Smeden te Utrecht. Doopsgezinde Broederschap Viertal te Leeuwarden, E. Daalder te Dan- tumawoude; A. J. v. d. Sluis te Alkmaar; Th. van Veen te Texel en H. Wethmar te Zaandam. Vrüe Evang. gemeenten Bedankt voor Amsterdam (2e pred. pl.), I. J. Vasseur te Kampen (nadere beslissing). De Amsterdamse rechtbank heeft een directeur van een confectiebedrijf in hoger beroep veroordeeld wegens een ketting verkoop-actie met waardebonnen, hetgeen als overtreding der Loterij wet werd be schouwd. In eerste instantie was de direc teur van deze te Amsterdam gevestigde eonfectie-industrie door de kantonrechter tot 100 boete veroordeeld. De rechtbank legde de directeur een boete van 10 op. rampzalige plaatsen als Oude- en Nieuwe Tonge. De havens liggen vol schepen.Vlieg- tuigen speuren en helpen. Met roeiboten, ducks en ook rubberboten tracht men ge- isoleerde stakkers te bevrijden. Hulpver lening en evacuatie zijn in volle gang. Hulp voor velen te laat Duizenden en duizenden slachtoffers van de stormvloed worden van de eilanden ge haald. Duizenden verlenen hulp bij trans port, verpleging en onderdak. Ook de pas gearriveerde Amerikanen sjouwen en slo ven bij het reddings- en herstelwerk. Zo doen ook de Britten, de Fransen, de Belgen en de Nederlanders. Zo zullen de helpers van andere nationaliteiten doen, die giste ren reeds op weg gingen. Grote colonnes stromen naar de uiterste randen der ge teisterde gebieden met voedsel, kleding, medicamenten en materialen. Daar wordt het transport voortgezet met boten, sche pen en vliegtuigen, die dan weer met tien tallen ongelukkigen terugkomen. Met het uur zwelt deze stroom. Ze ontvangen kle ding, voedsel, medische zorg en gaan dan slapen. Nadien volgt het vertrek naar een evacuatie-oord. Ondanks de onvervaarde aanpak, ondanks de hechte nationale en internationale samenwerking, is toch nog de hulp voor velen te laat gekomen. Het menselijke uithoudingsvermogen is beperkt. Na dagenlang wachten zijn man nen, vrouwen en kinderen van uitputting op zolders en daken gestorven. Vooral in de nacht van Dinsdag op Woensdag, toen het vroor, zijn slachtoffers gevallen. Het aantal gevallen van longontsteking is groot. Artsen worden met hélicoptères gebracht naar geïsoleerde zieken, die dringend hulp behoeven. Iedereen spant zich tot het uiter ste in om levens te redden en te behouden, de levens van hen die van alle aardse bezit zijn beroofd. Nu de beide Nederlandse zenders Hil versum I en Hilversum II hoofdzakelijk mededelingen uitzenden ten behoeve van de hulpverlening in de overstroomde ge bieden, laten wij de publicatie van. de radio-programma's in ons blad tijdelijk achterwege. Redactie. De politierechter te Rotterdam heeft een 26-jarige timmerman uit Rotterdam ver oordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden wegens diefstal van drie jassen, gepleegd in de Ahoy-hal. De jassen waren bestemd voor de vluchtelingen uit de ge teisterde gebieden. De officier had eveneens zes maanden geëist en verklaard dat het hem speet niet meer te kunnen eisen tegen deze man. In het zwaar getroffen 's-Gravendeel zijn vijf onverlaten, die zich aan plunde ring schuldig maakten, gearresteerd en ingesloten in het Huis van Bewaring te Dordrecht. Men heeft zich genoodzaakt gezien in 's-Gravendeel een avondklok in te stellen. Het is verboden om van half zeven 's avonds tot zeven uur 's morgens zich op straat te begeven, als men geen toestemming heeft. De politie heeft op dracht gekregen om na de eerste sommatie te schieten. Ter versterking van de rijkspolitie in het getroffen gebied is ongeveer 1000 man rijkspolitie uit het niet getroffen deel des lands opgeroepen. Van dit aantal bevinden zich reeds 650 man in het rampgebied. De overige staan gereed om zo nodig terstond te vertrekken. Mocht blijken, dat de rijkspolitie in het rampgebied nog verdere versterking nodig zou hebben en deze niet meer gevonden zou kunnen worden in de rijkspolitie in het overige deel des lands, dan zal aan vulling plaats vinden uit de gemeente politie. Dit kleine meisje van ongeveer 5 jaar kwam geheel alleen in de Ahoy-hal te Rotterdam aan. Men weet niet of haar ouders zijn omgekomen. Een soldaat laat haar eens drinken. Bü het Nationaal Rampenfonds was Woensdagavond om zeven uur in totaal een bedrag van f 7.131.000.— binnenge komen aan geld, gestort via de Neder landse Bank, de postchèque- en girodienst, en aan contanten. In Amsterdam heeft de eerste straatcol lecte, georganiseerd door het Rode Kruis, ruim 200.000 gulden opgebracht. De Arnhemse bevolking offerde tot nog toe een bedrag van f 295.483 en heeft bo vendien aangeboden aan tienduizenden ge zinnen onderdak te verschaffen. De in Heerenveen gehouden inzameling heeft f 35.000 opgeleverd (dat is f 14. per gezin). De oogst van verscheidene collecten en hulpacties in Sassenheim (7800 inwoners) was ruim f 100.000. In de gemeente Drummen heeft men in totaal tot dusver f 82.000 ingezameld. Zestien van de achttien Noord-Lim burgse gemeenten offerden tezamen rond f 140.000 (ongeveer f 4.50 per gezin). Venlo bracht ruim f 13.000 bij elkaar, de Met iedere beschikbare camera legt Po- lygoon-Profilti de nationale ramp op dui zenden meters filmband vast. Sinds Maan dagmorgen wordt het kantoor in Haarlem overstroomd met telegrammen, waarin filmmaatschappijen uit alle delen van de wereld dringend reportagefilms van de ge teisterde gebieden vragen. Sinds Maandag morgen worden die films per vliegtuig naar alle werelddelen gezonden. Neder lands nationale ramp trekt thans in hon derdduizenden bioscopen overal op de we reld als het voornaamste nieuws up nc- witte doek aan het publiek voorbij. Reedis Maandagmiddag werd in alle grote bioscopen van ons land de eerste 7 minuten durende film over de ramp ver toond. Vandaag draait reeds de tweede afle vering der reportage, waarin de eerste luchtopnamen voorkomen. Men ziet er o.a, opnamen in van het zwaar getroffen Hal steren, van Papendrecht, van 's-Graven deel en van Zeeuws Vlaanderen. Men ziet hoe grote verknochtheid aan eigen have en goed een boerenfamilie er toe brengt slechts opa en oma aan de reddingboot af te staan, terwijl alle andere familieleden wuivend op de paar vierkante meter droge grond op hun hoeve achterblijven, hoewel ze volkomen door het water zijn ingeslo ten. En men ziet hoe het verdronken vee wordt weggesleept, omdat het in het wa ter rottend een gevaar voor de volksge zondheid vormt. Uit de 2000 meter film, die Maandag morgen werd gebracht, is de eerste repor tage van 7 minuten samengesteld. Op hoogspanning draaien de machines bij Po lygoon, waarmede afdrukken worden ver vaardigd. Die afdrukken gaan niet alleen naar alle bioscopen in de wereld, doch bo vendien naar de regering, die smalfilms heeft besteld voor alle Nederlandse ambas sades en gezantschappen. Vandaag, drie dagen na hun vertrek, zijn de eerste reportagewagens even naar Haarlem teruggekeerd. „Ik heb moeten filmen", zegt de chef cameraman Piet Buis, „maar soms was het moeilijk om koelbloedig en nuchter je ca mera te richten op zoveel menselijk leed. Ik heb mezelf ingeprent: het buitenland moet dit ook weten. Er moet hulp komen". „Ik heb roeibootjes aan zien leggen, waarin ook honden waren meegenomen. Die beesten sprongen er uit, schudden het water uit hun vacht en sprongen dan weer het ijskoude water in om terug te zwem men naar hun huis. Onderweg werden ze weer door andere bootjes opgepikt en dan herhaalde zich hetzelfde spelletje". De heer Buis is Woensdag om half elf van hét vliegveld Soesterberg opgestegen in de Dakota, die Prins Bernhard zelf be stuurde. Naast de prins nam majoor- vlieger Gerben Sonderman plaats. „De Prins heeft heel Zeeland overgevlogen, vertelt Buis. „Hij was zichtbaar getroffen en zeide zich dit niet te hebben kunnen voorstellen. Op het vliegveld Valkenburg is de Prins tenslotte geland. gemeente Horst met 11.000 inwoners gaf meer dan f 1.per inwoner. Het getrof fen gebied van Bergen op Zoom heeft ruim f 10.000.opgebracht. De collecte op Ameland heeft f 13.269,22 opgebracht (f 4.per inwoner). De buurtschap Noordeinde in de ge meente Graft (N.H.) offerde f 1077. dat is f 41.42 per gezin of f 12.37 per inwoner. Gift van Prinses Willielmina Prinses Wilhelmima heeft aan het Ram penfonds een gift van 25.000 geschon ken voor de getroffenen in de geteisterde gebieden. Kwart millioen van Wilton-Fyenoord De arbeiders van de werf „Wilton- Fyenoord" in Schiedam hebben een be drag van ruim 100.000 afgestaan aan het Rampenfonds. De directie heeft daar een .bedrag.yap 150.000 aan toegevoegd. N.V.V.: een kwart millioen Het N.V.V. en aangesloten organisaties zullen hun gift van 100.000 aan het Rampenfonds verhogen tot 250.000, hebben hun vacantieoorden ter beschik king gesteld van evacués en alle leden op gewekt gevolg te geven aan de oproep van de Stichting van de Arbeid. Indien alle werkgevers en werknemers aan die oproep gevolg geven, zou een be drag van ongeveer 50 millioen voor het Rampenfonds kunnen worden bijeenge bracht. Het Duitse vakverbond heeft het N.V.V. als bewijs van solidariteit 45.000 gulden overgemaakt. Overheidspersoneel De gezamenlijke centrales van over heidspersoneel hebben het gehele perso neel gevraagd één procent van het maand salaris over Februari of 1 procent van het salaris over 4 weken af te staan. Sigaretten De Nederlandse sigarettenindustrie heeft 3.050.000 sigaretten aan het Rode Kruis beschikbaar gesteld ten behoeve van de slachtoffers. Nieuw Guinea In Hollandia (Nieuw Guinea) is een centraal hulpcomité begonnen met het inzamelen van geld en goederen voor de rampslachtoffers in Nederland. In de Antillen Op de eerste dag van de hulpverlenings actie werd op Aruba ruim 55.000 inge zameld. De militairen op Aruba hebben 10.000 opgehaald. Voorts is een inzame ling aan de gang bij de grote particuliere bedrijven. De directie van de B.P.M. te Willemstad (Curasao) heeft Woensdag 500.000 gulden (Ned. courant) laten overschrijven op de rekening van het Rampenfonds in Neder land. In Curasao is tot op heden in totaal bijeengebracht 708.000 gulden Ned. courant. Naast de geldinzameling is een grote in zameling begonnen van goederen. Woens dag zijn reeds verzonden 300 lakens, 300 zaklantaarns en 100 dekens. De acties worden onverzwakt voortgezet, ook op Aruba en Bonaire. 20. Snel bevrijdden de beide spionnen de gekreukelde agent uit de kist. Deze trok zijn helm recht en rolde vervaarlijk met de ogen. „Waar?'.", riep hij, „waar zijn de daders? Arresteren zal ik ze! Brommen zullen ze!!" „Daders achter op auto ge vlucht!", riep de kleine, „vlug, achtervol gen! Blaas op fluitje!" Gedienstig trok hij het fluitje uit de jas van de agent en druk te hem dit tussen de lippen. En de agent blies; als een stoomketel onder hoge druk! Al zijn verontwaardiging scheen op te klinken in het knerpende gefluit. Intussen was de auto, waarop onze vrienden waren gevlucht al dicht de haven genaderd. „De Hobbeldam vertrekt over één minuut!", riep Panda. Zouden we het nog halen? We hebben zoveel tijd verloren door dat rare gedoe met die kisten en die agent!" „Rare gedoe?", herhaalde Pat verontwaar digd, „dat was een haarfijne, scherp gede duceerde actie om die spionnens kwijt te raken. En die zijn wij nu ook kwijt!" Maar hierin vergiste de grote detective zich toch. De spionnen waren nog volop in de ach tervolging en nog wel in gezelschap van enkele grimmige agenten, die vast van plan waren de molestatie van hun collega te straffen. De opbrengst van vierhonderd bosjes sneeuwklokjes, de eerste voorjaarsbloemen op de Beverwijkse bloemenmarkt, werd Woensdagmiddag beschikbaar gesteld voor het Nationaal Rampenfonds. De opbrengst bedroeg ƒ326. De ambassade van België te 's-Graven- hage deelt mede, dat de Belgische douane- en grensautoriteiten de gewenste facilitei ten zullen verlenen aan personen van Ne derlandse nationaliteit, die zich uit Ne derland via België naar de geteisterde ge bieden van Nederland begeven en die geen identiteitsbewijs of paspoort kunnen over leggen. Faciliteiten zullen eveneens wor den verleend aan personen die goederen transporteren naar de overstroomde ge bieden. De Staat der Nederlanden zal dezer da gen de Panamese rederij dagvaarden, die eigenares is van de „Faustus", die in de nacht van 6 op 7 November in de Nieuwe Waterweg bij Hoek van Holland is vergaan. De eigenaars van deze rederij wonen in Engeland. De Staat vordert schadevergoeding we gens het stukvaren van het Noorderhoofd en het wegwerken van het wrak. DONDERDAG 5 FEBRUARI Rembrandt: „Het hunkerende hart", 14 jaar, 7 uur; Haarlems Kunstgemeenschap, Chaplinfilm, 9.15 uur. Spaarne: „De duivels- brigade", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Palace: „Onvoldoende voorliefde", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Don Camillo", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Lido: „Das Land des Lachelns", alle leeft., 7 en 9.15 uur. City: „Jungle Jim in het verboden land", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Aladdin en zijn lamp", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Er komt een vriend vanavond", 18 jaar, 8.15 uur. VRIJDAG 6 FEBRUARI Waalse Kerk:- Hermann Zaiss-comité, sa menkomst, 7.30 uur. Haarlemse Kegelbond: Doorlopende filmvoorstellingen over Zee land en Zuidhollandse eilanden, ten bate van het Rampenfonds 2 tot 11 uur. Lange Veerstraat 16: „Geestelijk leven", bijeen komst, 8 uur. Nassauplein 8: Theosofische Vereniging, spreker ir. J. F. Niemöller, 8 uur. Bioscopen: Nieuw programma. Opgegeven. Het zoeken naar het vier motorige Britse transporttoestel, dat sedert Maandag boven de Atlantische Oceaan in de omgeving van Labrador vermist wordt, is Woensdag gestaakt. Het toestel, een „York", had 39 per sonen aan boord: behalve de bemanning een aantal Britse militairen met hun gezinnen. Het was onderweg van Groot- Brittannië naar West-Indië. De Cana dese luchtmacht maakte bekend, dat het, zoeken naar de vermiste „Lancaster" in Labrador tot nu toe geen resultaat heeft opgeleverd. De Lancaster had een be manning van negen koppen aan boord. Het zoeken wordt voortgezet. Critiek. Het dagelijks bestuur van het Amerikaanse vakverbond A.F.L., dat te Miami bijeen is, heeft verklaard, dat Eisenhowers boodschap over de toe stand van de Verenigde Staten aantoont, dat de president „veeleer de mening van de meerderheid in het Congres dan zijn eigen opvattingen vertolkt." Het bestuur oefent critiek op de beschikkingen der regering ten aanzien van de controle op lonen en prijzen. Voorts worden de aan bevelingen van de president betreffende de sociale voorzieningen „zwak en on voldoende" genoemd. Onderweg. Woensdagavond is nog ee*n Ita liaanse tankboot, de derde sinds de Anglo-Iranian zich uit Perzië moest terugtrekken, uit Genua naar de Per zische Golf vertrokken, vermoedelijk om olie in te nemen. Het is de 469 ton metende „Recco". Bezoek. President Tito van Joego-Slavië zal een bezoek aan Turkije brengen als de omstandigheden hem zulks veroor loven, zo is te Belgrado meegedeeld. Bereid. In diplomatieke kringen te Parijs wordt verklaard, dat Andrej Gromyko, onderminister van Buitenlandse Zaken der Sovjet-Unie, heeft doen weten, dat zijn regering bereid is zich te doen vertegenwoordigen op een bijeenkomst van plaatsvervangende ministers, waarop men zal spreken over een vre desverdrag voor Oostenrijk. De Sov jet-regering maakt echter op bepaalde punten voorbehoud. Brand. Vastgesteld is, dat de kleine brand in het reusachtige Britse passagiers schip Queen Elizabeth, die in de afge lopen week plaats had, niet door sa botage is veroorzaakt, zo is officieel meegedeeld. Verlof. De Argentijnse Kamer van Afge vaardigden heeft Woensdag eenstemmig het verzoek van president Perón goedgekeurd om Argentinië ter gele genheid van zijn officieel bezoek aan Chili enige dagen te mogen verlaten. Slechts de afgevaardigden van de Pe- ronistische partij waren op de zitting aanwezig. De radicalen (oppositie) waren weggebleven. Voorteken. De commissie voor buiten landse aangelegenheden van de Fran se Nationale Vergadering heeft de so cialist Jules Moch, voormalig minister van Landsverdediging, aangewezen als rapporteur over zaken, verband hou dende met de voorgestelde Franse be krachtiging van het E.V.G.-verdrag. De commissie voor de strijdkrachten heeft haar voorzitter generaal Pierre Koenig, een aanhanger van generaal De Gaulle, aangewezen als rapporteur over dezelfde aangelegenheid. Moch en Koenig zijn beiden tegenstanders van het E.V.G.-verdrag in zijn huidige vorm. Men beschouwt de hun verstrekte opdrachten als een aanwijzing van de kracht van het verzet in de Franse Nationale Vergadering tegen bekrachti ging van dit verdrag. Advies. De Italiaanse minister van Defen sie, Pacciardi, die zich op het ogenblik te Caïro bevindt, heeft verklaard, dat Italië bereid is generaal Naguib, de Egyptische eerste-minister, alle ge wenste hulp te verschaffen voor het verwezenlijken van een grotere sociale rechtvaardigheid en het verbeteren van de economische structuur van Egypte. Italië zal Egypte inlichten over de erva ringen op het terrein van de landher vormingen, aldus Pacciardi. Arrestatie. De politie te Santiago (Chili) heeft vijftien oud-politie-agenten ge arresteerd, die door de voormalige regering werden aangesteld en die deel uitmaakten van een speciale garde in het paleis van de president. Zij noemden zich partijgangers van generaal Ibanez, de president. Drie van hen hebben toe gegeven verscheidene delicten begaan te hebben en zij beschuldigden de ande ren van afpersing en diefstallen. Be zoekers van president Ibanez, in het bij zonder zij die om hulp kwamen vragen, waren hun slachtoffers. ADVERTENTIE E ondergrond van de Sinaï woestijn bestaat uit graniet dat gedurende de dag aan meedogenloze zonnehitte is bloot gesteld, doch dat gedurende de nacht ster ke afkoeling ondervindt, omdat de woes tijnnachten buitengewoon koud zijn. Ook gedurende de dag kunnen bij zeldzame regenbuien somtijds snelle temperatuurs- dalingen worden waargeno- men, die in het gesteente wel eens 60 gr. C. bedragen. Tegen dergelijke tempera tuurschommelingen is op den duur zelfs de sterkste steen niet bestand en met scherpe knallen barsten bij tijd en wijle reusachtige rotsblokken uiteen Nu bestaan kristallijne gesteenten ge woonlijk uit verschillende gekleurde mi neralen en hebben daardoor bijzonder van temperatuurwisselingen te lijden, want de donkere bestanddelen zoals hoornblende, augiet, e.d.) nemen meer warmte op dan de licht gekleurde (veldspaat, kwarts) waardoor een ongelijkmatige uitzetting der steendeeltjes plaats vindt. Sterke ver warming heeft daardoor kortvormige af bladdering van rotsen tengevolge, heftige koude veroorzaakt daarentegen radiale barsten. Zo wordt het door ons als hard geroem de graniet in de loop van eeuwen gemak kelijk vergruisd en dit gruis wordt een speelbal van de wind, die het tegen de rotsen slingert en de kleinere deeltjes voortdurend tegen elkaar laat botsen. De gemakkelijk splijtbare mineralen als veld- spaat en hoornblende breken daarbij, het kwarts dat geen splijtvlakken bezit, echter niet. Tenslotte zijn de splijtbare minera len tot zulk fijn stof vergruisd dat zij door de wind uit de woestijn worden gevoerd, zodat alleen het kwartszand achter blijft. De met dit zuivere zand gevulde dalen tussen de granietwanden van de Sina\ woestijn zijn van dit ver- weringsproces de schameli resten. Waar ongeveer 1/4 van het graniet uit kwarts be staat, is in de loop van dui zenden jaren dus 3/4 deel van de woestijn weggeblazen, zonder dat er ergens een spoor van te vinden is. Terwijl we nog treuren over dit verlies nadert er veronderstellen wij eert onweersbui. Of u zich nu in de Sinaï woes tijn, in de Sahara, of in ons Nederlandt duinlandschap bevindt, doet weinig ter zake. De vraag is echter, waar u zich op stelt teneinde de geringste kans te hebben door de bliksem te worden getroffen. Gaat u in een duinpan staan, of boven op de top van het duin? „Natuurlijk in de duinpan, want de blik sem zoekt altijd de hoogste punten en zal in duinpannen niet inslaan!" Mogen we u een welgemeende raad ge ven? Gaat u in dergelijke gevallen tegen de duinhelling liggen, want de bliksem slaat bij voorkeur in duinpannen in! Daarover morgen. H. PéTILLON. (Nadruk verboden)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 2