Grootscheepse reddingsactie
op Schouwen en Duiveland
m
Geld en goederen stromen
toe uit alle landen
Vloedgolf spoelde huizen van Stavenisse weg
Drukte van vloot en vliegtuigen deed
denken aan invasie in Normandië
Extra-hoge springvloed op komst bij
nieuwe maan van 14 Februari
m
Met de Enkhuizers
naar Zeeland
Internationale solidariteit
„Adoptie" van getroffen
gemeenten
Zeeland helpt Zeeland
Padvinders met klipper
schip naar rampgebied
Rijdende centrale voor
noodverlichting
Noordelijk deel van Zuid-
holland ontsnapte aan
groot gevaar
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1953
m
r-i
(Van een onzer redacteuren)
Wij zijn gisteren op Schouwen-Duiveland, vermoedelijk het allerzwaarst
getroffen Zeeuwse eiland, getuige geweest van de meest grootscheepse
reddingscampagne in de ganse hulpverlening aan de noodgebieden die
nu op volle toeren is gekomen. Grootscheeps, inderdaad. Want om het
eiland zwermden ontelbare schepen. De havens van Zierikzee en Zijpe
lagen afgestampt vol. En daarbuiten zwierven nog honderden andere. Er
waren Rijnaken, politieboten, plezierjachten, sloepjes, stormboten, marine-
vletten, landingsvaartuigen, paketboten, vrachtscheepjes, vlotten en amphi-
bievaartuigen. En bij die vloot, samengesteld van alles wat maar varen
wou, voegde zich het grootste deel van de Nederlandse visserijvloot
kotters en loggers uit IJmuiden, Katwijk en Scheveningen, motorkotters
uit Enkhuizen en Urk, botters uit Volendam, de Lemmer, Staveren,
Makkum en Harlingen. Van heinde en ver waren zij opgestoomd en ge
sleept om die ontzaglijke macht te vormen, die hier in de slag om Schou
wen-Duiveland zou worden opgeworpen. Om de duizenden van dit grote
eiland te halen, dat behalve de duinen in het Westen en de zeedijken
volkmen blank staat. En om de illusie van een invasie te vervalmoken.
daverden Dakota's waaruit rubberboten neerzeilden over de dijken, gier
den de felle Harwards hekje-huisje-boompje-beestje over het onderge
lopen land en hingen de hélicoptères, roffelend met hun rotors als speuren
de libellen boven de hofstede en de dijken.
Wij waren al Dinsdagmiddag in de on
derzeebootbasis aan de Waalhaven in Rot
terdam scheep gegaan op de Enkhuizen 49,
de motorkotter Leonora. Vader Jacob
Klaassen en zijn zoons Elbert en Wouter
waren er de nacht tevoren in het grote
convooi der IJsselmeervissers mee naar de
Maasstad g&komen. En daar lagen zij sa
mengeklit aan de steigers driftig en ge
spannen te wachten op het vertreksein. Ge
zoudt ze niet herkend hebben, die anders
zo rustige en bedachtzame snoekbaars- en
palingvissers, zoals ze daar nu trappelend
van drang naar actie op de dekken ston
den. En toen eindelijk de marinesloep, die
het convooi zou leiden, van de steiger
zwaaide, draaide iedereen de gasmanette
op vol-uit. „Netjes in de rai blaiv'n maat",
riepen ze elkaar toe. Ja, het mocht wat,
dat netjes in de rij blijven. Ze vochten als
kwade honden om de kop en voeren de
marine-sloep zowat de vlag van de achter
steven, zo hunkerden ze om hulp te gaan
bieden.
Het was misschien geen mooie slagorde
waarin ze daar de Waterweg afstoomden.
Maar Nederlanders zijn niet zo sterk in
mooie slagordes. En toch was het een
prachtgezicht. Veertig, vijftig van die ploe
terende vissersboten, in de eerlijke roest
en olie-kleuren van de arbeid, met aan
boord die mannen in hun zwarte truien en
hun goor-vette broeken. Ouwe kerels met
scherpe ogen nog in de harde kop, die de
wal hadden verlaten om dit mee te maken,
jongmaatjes met branie-hoofden onder
rode zakdoeken. Visserlui, die er in hun
haast vijftien liter Dieselolie per uur op
eigen kosten doorjoegen, die de visserij
rustig de visserij hadden gelalen en die er
bovendien hun schepen van twintig of der
tig mille op het verraderlijke Zeeuwse
vaarwater voor riskeerden, dat ze nog nooit
bevaren hadden.
„Maar", zei vader Klaassen," wie denkt
er nou nog aan vissen." En de oude haastte
zich naar de stuurkast om stiekum het
manette nog wat verder open te zetten.
„Varen motte we," zei hij, „varen."
„Handjes vouwen"
En varen deden ze daar op het Zeeuwse
water, varen, dat de stukken er af vlogen,
de hele middag door en nog een stuk van
de nacht ook. En bij de avondboterham in
het rokerige vooronder, zei Wouter Klaas
sen: „Even de handjes vouwen jonges" en
het bleef daarbij erg lang stil.
De vloot wurmde zich die avond door het
„Vuile gat" en meerde daarna in de haven
Numansdorp. Maar nauwelijks had de eer
ste stoot van de scheepshoorn van de con-
vooi-leider in de stille maanlichte vries-
nacht het onrustige hazenslaapje van de
mannen aan boord afgesneden, of de eerste
gloeikop-motoren sloegen al weer tjocko-
tjoekend aan. En zo ging hel af op Schou
wen-Duiveland, richting Bruinisse, waar
over de radio 's avonds zulke sombere be
richten had laten horen.
De berichten over de ernstige toestand op
het geteisterde eiland zouden niet overdre
ven blijken. Maar toen het begon te dagen,
bleek in ieder geval wèl, dat het aan hulp
niet zou ontbreken. Het water stikte van
de schepen, groot en klein, snel en lang
zaam. Zware sleepboten sleurden aken vol
geladen met voedsel, water en kleren tegen
het komend tij in. Tientallen motorvletjes
ploegden door de schuimkoppen. Grijze
marinevaartuigen haastten zich naar de
zware dijk, die de ellende verborg.
Slanke plezierjachten joegen hun motoren
zowat over de kop. En een driehonderd
meter verder zagen wij zowaar de fel
blauwe reddingboot van Zandvoort, de
„Dudok de Wit" met Floor Koper aan het
roer, komen opzetten.
Het kon op het Kanaal bij de invasie
nauwelijks drukker zijn geweest. En die
hele vloot drong zich door de nauwe haven
opening van Zijpe, waar de roergangers
inderhaast de schepen tegen elkaar druk
ten en vastmaakten om zich zo snel moge
lijk de dijk op te reppen.
Weinig te redden?
Daar wachtte de redders een lichte te
leurstelling. Want waar er redders in over
vloed waren, viel er voorshands nog niet
veel te redden. De eerste evacués, uit het
dorp Oosterland, druppelden slechts lang
zaam binnen. En voor de rest kon men
slechts staren over de trieste, onafzienbare
watervlakte met zijn nu zo langzamerhand
bekend wordende beeld van verwoesting,
half-zichtbare boerderijen en bomen, en
bergen wrakhout dat tegen de dijk dobber
de. Gelukkig zou het afwachten niet lang
duren, want de evacuering kwam snel op
toeren. Commando-troepen met de groene
baretten op plasten met zware vrachtwa
gens, beladen met stortnboten en vlotten,
zo ver als het ging het water in en zij
kwamen al spoedig terug met ladingen ver
kleumde mensen, die daar in het wijd van
de zolders en de daken waren gehaald. En
even later kwamen vier lichte Amerikaanse
hélicoptères, de drie al aanwezige hef-
schroefvliegtuigen van de Engelse marine
versterken .Met de regelmaat van een post
dienst kwamen zij opstijgen en landen. En
bij iedere landing brachten zij geredden
mee. Ouden van dagen, moeders met kleine
kinderen, zieken, soms zo stijf van de kou
en zo uiltgeput, dat zij weggedragen moes
ten worden om te ontdooien bij een warm
vuur. Drie dagen lang hadden de meesten
zonder eten, zonder drinken en zonder vuur
op koude zolders gezeten, waar vaak nog
een voet of twee water stond. Velen kwa
men volkomen versuft aan, wezenloos van
uitputting, kleine waardeloze voorwerpen
als spiegeltjes of klerenhangers vastklem
mend, die zij in de drang om nog iets te
redden, mee hadden genomen.
De achteloze Amerikaanse hélicopter-
piloten werden er stil van. Eén van hen
zei: „Het is verschrikkelijk, er zitten er nog
honderden". En de stemming daalde nog
meer toen de berichten binnenkwamen van
het nog verder en lager gelegen Nieuwer-
kerk. Er zouden daar drie a vierhonderd
doden zijn, zo zei men. En voor andere af
gelegen dorpjes vreesde men soortgelijke ge
tallen. Met nog meer haast en nog meer
verbeten ijver werd daarop het reddings
werk voortgezet. En met nog meer mate
riaal. Van St. Philipsland werd een hele
colonne „ducks", amphibie-vaartuigen over
gezet, bemand met Amerikaanse militairen
en Duitse rivierpolitie. En zij waren nog
niet aangekomen of zij stoven al de onder
gelopen weg af op zoek naar die honderden
gevangenen van het water.
Toen begon dit harde werk resultaat op
te leveren. Waren in de vroege ochtend
kleine groepjes in de warme kombuizen
van de Noordzeevissersvaartuigen afge
voerd, thans begonnen de grote paketboten
vol te stromen. En het zag er naar uit, dat
deze hoek van Schouwen-Duiveland inder
daad voor de avond leeg zou zijn. Met zo
mogelijk nog meer ijver wierp men zich op
het volbrengen van deze opgave, toen op
nieuw hoog water en harde Westenwind
werden aangekondigd. Want toen vreesde
iedereen, de marine-mannen, de beurt
schippers, de commando-troepen en de
Schepen in het Mastgat tussen Tholen
en Schouwen-Duivelarid op weg naar
de vele in nood verkerende plaatsen.
hélicopter-piloten, dat het niet alleen een
gevecht tegen de elementen, maar ook .een
gevecht tegen de tijd zou worden.
Toen toonde Nederland zich daar op die
koude dijk, waar een vuile wind overheen-
blies, op z'n best. Het deed dat in de eilan
ders van Schouwen-Duiveland, die drie
dagen alleen hadden gezeten, drie lange
koude verschrikkelijke dagen hadden zitten
wachten, maar waarvan er geen een zei:
„Waarom komen jullie nu pas." Het toonde
zich op z'n best in die honderden varens-
lui in de haven, die geld, slaap en moeite
geofferd hadden en wisten dat er misschien
velen van hen overbodig zouden zijn, maar
die daarover niet meer kankerden en zei
den: „Beter teveel dan te weinig." En die
rustig bleven wachten om bij de hand te
zijn, wanneer zij tóch nog nodig zouden
zijn.
Het toonde zich ook op z'n best in die
jongen van zeventien jaar, waarmee wij na
de middag terug voeren en die tranen in
zijn ogen had omdat na drie dagen zwoegen
in dijk-bressen en ploeteren met roeiboot
jes om mensen op te halen, zijn lichaam
eenvoudig niet meer verder kon.
Maar hij vertelde ons met trotse glorie
in zijn stem, dat hij aan boord was geweest
van een van de schepen uit Ierseke, waar
mee de oestervissers in de dagen van Zon
dag en Maandag, toen Zeeland nog moeder
ziel alleen stond, alles riskerend, al honder
den mensen op Noord- en Zuid-Beveland
cn op Schouwen-Duiveland hadden weg
gehaald. En hoe de oestervisser Koster zijn
schip, zijn broodwinning tot twee keer toe
met de motor op volle toeren door een bres
in de dijk de polder in had geramd en met
twintig, dertig mensen aan boord door zo'n
hellegat terug was gekomen, de kar schud
dend op zijn steunen en de bodem bonkend
over de basalt-keien. Een schipper als een
duivel, meneer, zei hij eerbiedig.
De Vereniging van Nederlandse Gemeen
ten maakt bekend dat zij ten behoeve van
de hulpverlening aan de getroffen gebie
den bij adoptie van gemeenten gaarne de
helpende hand zal bieden. De leden dei-
vereniging worden opgewekt, aan deze
adoptie op grote schaal deel te nemen.
Ook voor het „uitlenen" van gemeente-
personeel aan getroffen gemeenten wil de
vereniging gaarne haar bemiddeling ver
lenen. Enkele gemeenten hebben al plaat
sen in de geteisterde streken geadopteerd.
De gemeenteraad van het plaatsje Zee
land in de Amerikaanse staat Michigan
heeft Woensdag in een speciale verga
dering eenstemmig besloten president
Eisenhower telegrafisch te verzoeken
een onbeperkt aantal door de waters
nood getroffen Nederlanders in aan
merking te laten komen voor emigratie
naar de Verenigde Staten om zich daar
een nieuw bestaan op te bouwen.
Afschriften van het telegram, dat on
middellijk werd verzonden, zijn toege
zonden aan de senatoren van Michigan
in het Congres en aan de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken Foster
Dulles.
De „Rambonnet", het 150 ton metende
klipperschip van het district Rotterdam van
de Nederlandse Padvinders Vereniging is
gisteren naar de getroffen gebieden in het
Zuiden vertrokken. De „Rambonnet", die
gesleept wordt, is geladen met voedings
middelen, kleding, medicamenten en veld
bedden, afgestaan door Rotterdamse firma's
en particulieren.
Aan boord bevinden zich 30 leiders en
voortrekkers, alsmede een radiotelegrafist
van de marine.
Met het oog op de dringende behoefte
aan stroomvoorzieningsapparaten in de ge
troffen gebieden, heeft Philips de mobiele
electrische centrale van haar rijdende ten
toonstelling, die een vermogen heeft van
120 kw, met bedieningspersoneel aan de
betrokken autoriteiten te leen aangeboden.
Deze centrale is in staat een kleine stad
van noodverlichting te voorzien.
In Zweden zijn tot nu toe 564.000 kronen
ingezameld. In Zwitserland werd 1.198.000
francs bijeengebracht. Dertien landen
schonken het internationale Rode Kruis te
Genève ruim 500.000 dollar, waarvan
350.000 dollar uit Italië. Bij de bank „Jor
dan" te Parijs werd tot nu toe 2 millioen
francs gestort. De Nederlandse ambassade
te Washington ontving Dinsdag in totaal
1000 dollar. Kardinaal Innitzer van Wenen
gaf 100.000 schilling. De bemanningen van
de Amerikaanse torpedobootjagers Bristol
en Johnson, die in Amsterdam liggen, ga
ven 1200 dollar. In geheel Italië is 15 mil
lioen lire bijeengebracht. Het provinciaal
bestuur van Tirol stelde 100.000 schilling
en de gemeenteraad van Innsbruck 40.000
schilling beschikbaar.
Op het Nederlandse consulaat te Mar
seille zijn vele aanbiedingen om Neder
landse kinderen onderdak te verlenen ont
vangen. De socialistische vereniging „Kin-
derfreude" heeft 1000 Nederlandse kinde
ren naar Wenen uitgenodigd. Ook de ge
meenteraad van Wenen nodigde 1000 kin
deren uit.
De stad Hays in de Amerikaanse staat
Kansas heeft aangeboden een Nederlandse
stad te adopteren. Eenzelfde besluit werd
genomen door de „Abel Tasman-club" te
Hobart. Tasmanië.
Uit Frankfort in West-Duitsland is een
vliegtuig met dekens en medicamenten naar
Nederland vertrokken. Uit Rome vertrek
ken Donderdagochtend vier vliegtuigen, die
in Nederland bij evacuatie en opsporing
zullen helpen en op de terugreis een eer
ste convooi kinderen meenemen. Uit Ar-
(Van onze weerkundige medewerker)
Er zou bij de natuurramp, die in Neder
land het medeleven van iedereen opeist
geen enkele aanleiding zijn, nü aandacht te
vragen voor gebeurtenissen aan de sterren
hemel, als niet juist één hemellichaam op
de loer lag om ons ernstig nadeel te be
rokkenen: de maan. De maan speelde een
belangrijke rol in de springvloed van de
eerste Februari, maar één omstandigheid
werkte toen nog naar verhouding gunstig:
zij stond op die dag in haar apogeüm, dat
wil zeggen zo ver mogelijk van de aarde af.
Op 14 Februari a.s. echter spelen twee voor
het verwekken van een extra-hoge spring
vloed essentiële factoren samen: de maan
is dan namelijk nieuw, maar bovendien
bevindt zij zich dezelfde dag iets wat
maar zelden samenvalt in haar pcri-
geüm, dat is dat punt van haar baan dat
de aarde het meest nabij komt.
Het is te hopen dat de autoriteiten die in
deze benarde toestand belast zijn met de
zorg voor onze dijken hiervoor een ogen
blik aandacht willen hebben: op 14
Februari staat de springvloed-verwekkende
nieuwe maan ongeveer 50.000 kilometer
dichter bij de aarde dan op 1 Februari en
men begrijpt wat dat met zich meebrengt:
de aantrekkingskracht die zij die dag op
de watermassa's van onze oceanen en zeeën
uitoefent zal veel sterker zijn dan op die
rampzalige Zondag die achter ons ligt. In
cijfers uitgedrukt: ongeveer twintig procent
groter!
Men weet dat de maan „om de aarde
draait". Niet echter in een cirkel, met de
aarde in het middelpunt in dat geval
zou de afstand maanaarde altijd even
groot zijn doch in een baan die min of
meer de vorm heeft van een ellips; in een
der beide brandpunten van die ellips staat
de aarde. Wie dit in tekening brengt, ziet
dat er één punt is waar de afstand maan
aarde haar maximale waarde bereikt (dit
punt heet: apogeüm), terwijl daartegen
over het punt van de maanbaan ligt waai
de maan zo dicht mogelijk bij de aarde
staat. Dit „perigeüm" bereikt de maan op
14 Februari, op enkele uren na tegelijk met
haar schijngestalte van nieuwe maan.
Doorgaans vallen die factoren niet samen:
de synodische omlooptijd van de maan
(dat wil zeggen de tijd die er tussen twee
Deze tekening overdrijft de excentriciteit
van de aarde terwille van de duidelijkheid.
Maar in werkelijkheid staat, de maan op
14 Februari a.s. toch ongeveer 50.000 km.
dichter bij de aarde dan twee weken daar
voor. Haar springvloedverwekkende kracht
is dan twintig procent groter.
opeenvolgende nieuwe manen verloopt)
duurt 29,5306 etmalen. De „anomalistische"
maanomloop (van perigeüm tot perigeüm)
bedraagt 27.5546 etmalen.
Het komt dus niet zo dikwijls voor dat
nieuwe maan en perigeüm elkaar treffen.
Maar de 14de Februari wel. juist nu Ne
derlands zeeweringen voorzover niet ver
nield dan toch verzwakt zijn door het ruï
nerende geweld van de vorige springvloed.
Toegegeven: bij de ramp van 1 Februari
was er een derde factor in het spel de
zeldzaam hevige cycloon, die juist daar het
felst woedde waar ook de pas door het
Nauw van Calais geperste vloedgolf uit het
Kanaal weer ruim baan kreeg. En het
samentreffen van deze derde met de beide
andere behoeft eind volgende week niet
hel geval te zijn. Maar in deze tijd van het
jaar zijn stormen geen zeldzaamheid en
trouwens al zou het in die dagen het
volle effect van de maanstand komt name
lijk ongeveer een etmaal later op aarde aan
volkomen bladstil zijn. een overbodige
waarschuwing schaadt niet, een die achter
wege blijft terwijl zij nodig is wel.
G. v. W.
pagon in Frankrijk zijn Woensdag twee
hefschroefvlicgtuigen en een Dakota, met
het benodigde rollend materieel gezonden.
West-Duitsland stelde vier motorboten ter
beschikking. Uit Genève komt een colonne
Rode Kruis-auto's. De fabriek van Thyssen
te Hamburg en de gasmaatschappij van het
Ruhrgebied te Essen zullen mobile ploegen
voor het repareren van water-, gas- en
electriciteitsleidingen sturen. Een club te
Jönköping (Zweden) stuurt Donderdag een
particulier vliegtuig met genoeg melkpoe
der voor 10.000 liter melk en bontjassen ter
waarde van 15.000 kronen. Zaterdag ver
trekt uit Jönköping een colonne vracht
auto's met goederen ter waarde van 100.000
kronen.
Tien zenders van Europese radio-omroe
pen, in Duitsland, Oostenrijk, België,Frank
rijk, Nederland, Italië, Luxemburg, Monte
Carlo, Saarbrüeken en Zwitserland, zullen
een gezamenlijke opwekking tot. hulp uit
zenden. Paus Pi us XII gaf de auditeur van
de nuntiatuur te Parijs, mgr. Lambertïni,
opdracht zich in België en Nederland te
gaan overtuigen hoe de Heilige Stoel ver
dere hulp kan verlenen. De Canadese mi
nister voor immigratie, Harris, kondigde
aan dat speciale hulp zal worden verschaft
om gedupeerden van de watersnood in En
geland en het Europese vasteland naar Ca
nada te laten emigreren. Kardinaal Van
Roey. primaat van België, en de vijf andere
Belgische bisschoppen ondertekenden een
herderlijk schrijven, waarin alle Belgen
wordt verzocht met geld en alle mogelijke
andere middelen Ie helpen De centrale
verkoopsorganisatie van Roerkolen heeft
een millioen zakkens'rinpen voor het dicht
naaien van zandzakken aangeboden.
Herdenking
Vierhonderd afgevaardigden en vele
honderden toehoorders rezen Woensdag
middag van hun zetels op toen president dr.
Hermann Ehlers de zitting van de Bonds
dag begon met een herdenking van de
slachtoffers van de overstroming in Neder
land. Engeland en België. De Bondsdag
heeft eenstemmig een voorstel van alle
partijen aanvaard, waarin de bondsrege
ring werd opgedragen zoveel mogelijk hulp
naar de getroffen landen te zenden.
Bondskanselier Adenauer zei, dat de re
gering reeds haar hulp aan de drie landen
had aangeboden en dat de Nederlandse re
gering de eerstè geweest was, die deze hulp
aanvaard had.
Het voorstel der partijen om de regering
op te dragen alle mogelijke hulp te bieden
werd ingediend door professor Carlo
Schmid van de sociaal-democratische frac
tie. „Wat tot nog toe van onze zijde is aan
geboden is niet genoeg. Ofschoon wij ons
eigen vluchtelingenprobleem hebben, is het
onze plicht hen bij te staan, die door de
catastrophe buiten onze grenzen getroffen
zijn. Deze hulp mag niet slechts een geste
van internationale hoffelijkheid ziin, maar
zij moet een echte hulp betekenen. Wij
mogen niet vergeten hoeveel hulp wij heb
ben ontvangen van volken, die door ons
toedoen hebben geleden," aldus zeide
Schmid.
Na een vlucht, die in een D.C 6 van de
K.L.M. door een veertigtal diplomaten
boven de getroffen gebieden werd gemaakt,
heeft dr. ir. J. van Veen, hoofdingenieur
van de Rijkswaterstaat van de Directie
Benedenrivieren, de ambassadeurs, gezan
ten en vertegenwoordigers van de diploma
tieke missies in ons land, een korte uiteen
zetting gegeven van de algemene noodtoe
stand. Hij vestigde de aandacht op het ge
vaar van een ernstige vergroting van ver-
bezen aan mensenlevens en schade, dooi
de storm, die gisteravond feller werd.
Als de dijk ten Westen van Rotterdam,
de Schielandse Hoge Zeedijk, bij de vloed
golf ook was doorgebroken, dan zou de
ramp nog geweldiger afmetingen hebben
aangenomen, dan zij thans heeft. Het ge
bied rondom Rotterdam ligt nog lager dan
het overstroomde.
Deze dijk begon het op één punt te
begeven. Er is toen met man en macht
gewerkt om het gat te dichten. Alles
werd aangesleept wat maar gepakt kon
worden. Er kwamen schepen met zand,
er was een ploeg van 300 militairen
aan het werk en men zou zelfs een
kerkgebouw hebben laten springen,
om dichtingsmateriaal te hebben, als
men dynamiet bij de hand had gehad.
Want als deze dijk het begeven zou
hebben, dan zou een groot gebied van
Zuidholland en van Noordholland zijn
overstroomd. Den Haag zou gespaard
gebleven zijn, omdat het op duinzand
ligt. Het zou betekent hebben, dat drie
millioen mensen gevaar zouden hebben
gelopen, in dit dicht bevolkte gebied
van ons land. Men is er echter in ge
slaagd de dijk Zondag nog te redden,"
zo zeide hij.
Hij maakte het de buitenlanders duide
lijk, dat het niet mogelijk is overal de
dijken te verhogen en te versterken. Van
ouds zijn vele steden op de dijken gebouwd.
Zo kan men bijvoorbeeld onmogelijk
Dordrecht geheel gaan verwijderen. Men
moet het dus in een andere richting zoeken.
Voorts deelde ir. Van Veen mee, dat naar
schatting 160.000 ha. zijn overstroomd.
Ruim 300.000 inwoners hebben alles ver
loren. Een millioen mensen is in nood.
Spoedig herstel?
Hij hoopte, dat de dijken deze zomer her
steld kunnen zijn. Na een of twee maanden
kunnen de gebieden weer drooggemalen
zijn. Men kan thans sneller werken dan
onmiddellijk na de oorlog, omdat men
thans weer beter geoutilleerd is en veel
hulp kan verwachten. Hoe het met de land
bouwgronden zal zijn, kan thans nog niet
worden gezegd. Veel hangt er van af, of
er veel vers water in de gebieden is. Dat
kan de verzilting tegenhouden. In vroegere
jaren waren er zeven jaren nodig wilde
men het zout er uit hebben. Met de"huidige
hulpmiddelen gaat dat vlugger.
Stavenisse is een der dorpendie het zwaarst zijn getroffen. In de omgeving van het
vloedgolf weggespoeld.
kerkje zijn de huizen door een enorme
D-TREIN ONTSPOORD
De D-trein van Basel naar Amsterdam
is 20 km voor Luik ontspoord. Er zijn geen
doden of zwaar gewonden, wel werden
.enige reizigers licht gewond. De reizigers
■van de ontspoorde trein zijn per extra
trein naar Nedërland vervoerd.
