Motie-Van Rijckevorsel werd
- bij toeval - verworpen
Overleg van minister Beijen
met de Franse regering
Communistische voorlichting
over de watersnood
Wereldnieuws
och ió Uet zo
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
pn
RR
IS èefmjjcufiiy!
PANDA EN DE GEHEIME DOCUMENTEN
Ontslagrecht in de Tweede Kamer
Wetsontwerp tenslotte
aanvaard
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Tinwinning op Banka
wordt genationaliseerd
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953
2
Van Zeeland dringt aan
op Europese eenwording
Defensie-conferentie in Rome
Ir. J. A. P. Franke volgt
wijlen dr. ir. S. L. Louwes op
Heringa Wathrich
Zielige ziel van
kanonnen
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
het wetsontwerp tot wijziging van enkele
bepalingen over het ontslag bij arbeids
overeenkomsten zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen. Men zou dit tot op
zekere hoogte een anticlimax kunnen noe
men, maar na verwerping van de motie-
Van Rijckevorsel tot het inwerking doen
treden %'an het artikel betreffende het ken
nelijk onredelijke ontslag, bleef de Kamer
weinig anders over.
Ditmaal gingen mejuffrouw Tendelo
(Arbeid) en prof. Oud (VVD) eikaar te
lijf. De eerste verweet de fractieleider der
VVD, dat hij in het debat alleen de belan
gen der werkgevers had bepleit. Prof.
Oud kon daarop het antwoord niet schuldig
blijven, maar zijn tegenaanval kreeg wel
een wat pijnlijk persoonlijk tintje, toen hij
zeide er bijna spijt van te krijgen, zo voor
de versterking van het vrouwelijk element
in de Kamer te hebben gepleit.
Twee opvattingen
Het grote geschilpunt in dit debat was
de vraag, of er, na aanvaarding van dit
ontwerp (waarbij aan de rechter de taak
wordt toevertrouwd partijen te bescher
men tegen de gevolgen van kennelijk on-
HILVERSUM L 402 M.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.30 Voor het
platteland. 8.40 Orgel, harp, viool en zang_.
8.58 Sportmededelingen. 9.00 Platen. 9.45
Geestelijk leven, causerie. 10.00 Geef het
door, causerie. 10.05 Voor de jeugd. 10.30
Remonstrantse kerkdienst. 12.00 Strijkorkest.
Even afrekenen, Heren. 12.45 Surinaamse
volksmuziek. 13.00 Nieuws. 13.05 Medede
lingen of platen. 13.10 Gevareerde muziek.
14.00 Boekbespreking. 14.20 Klein koor en
solisten. 14.45 Toneelbeschouwing. 15.00 Radio
Philharmonisch Orkest en solist. 15.55 Pla
ten. 16.30 Sportrevue. 17.00 Gesprekken met
luisteraars, causerie. 17.20 Van het Kerkelijk
erf, causerie. 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Sport
journaal. 18.15 Nieuws en sportuitslagen.
18.30 Piano. 18.45 Volkszang en woordenspel.
19.30 Radiolympus. 20.00 Nieuws. 20.05 Ge
varieerde muziek. 21.05 Paul Vlaanderen en
het Jonathan Mysterie, hoorspel. 21.45 Lichte
muziek. 22.15 Mededelingen. 22.20 Dansmu
ziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Reportages of platen.
23.25—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Platen.
8.30 Morgengebed. 9.15 Koor en orgel. 9.30
Nieuws. 9.45 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30 Pla
ten. 11.40 Kamerorkest en soliste. 12.15 Apo
logie. 12.35 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws. 13.10 Lichte muziek. 13.40 Boek
bespreking. 13.55 Platen. 14.00 Voor de jeugd.
14.30 Pianorecital. 14.50 Platen. 15.00 Eeuw
feest Kerkelijke Hiërachie, causerie. 15.30
Kamerkoor. 16.00 Platen. 16.10 Katholiek
Thuisfront Overal! 16.15 Sport. 16.30 Vespers.
17.00 Chr. Geref. Kerkdienst 18.30 Gewijde
muziek. 18.50 Kamerkoor. 19.00 Samenzang.
19.30 Gelooft u dat?, causerie. 19.45 Nieuws.
20.00 Platen. 20.25 De gewone man. 20.30
Weense muziek. 20.50 De appel valt niet
ver van de boom. 21.08 Operette-concert.
21.38 Actualiteiten. 21.45 En het zaad is het
woord Gods, hoorspel. 22.45 Avondgebed.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Vlaamse liederen.
13.30 Voor de soldaten. 14.00 Platen. 15.45
Sport. 16.30 Mannenkoor. 17.00 Lichte mu
ziek. 17.45 Sportuitslagen. 17.50 Platen. 18.00
Viooireeital. 18.30 Godsdienstige uitzending.
19.00 Nieuws. 1.9.30 Gevarieerd programma.
21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekpro
gramma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Platen.
BBC
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen
(op 464, 49 en 42 m.). 17.0017.15 Engelse les
voor beginnelingen (op 224, 49, 42 en 31 m.).
22.00—22.30 Nieuws. De Engelse graafschap
pen: Surrey (op 224 en 49 m.).
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 8.00 Nieuws. 8,15
Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Liederen.
9.25 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen. 11.00
De 35ste verjaardag van de Republiek Est
land, causerie. 11.15 Lucia di Lammermoor,
opera (2e acte). 12.00 Orgel en piano. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 In 't
spionnetje. 12,38 Metropole-orkest. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen en platen. 13.40
Dansmuziek. 14.00 Wat gaat er om in de we
reld, causerie. 14.20 Platen. 14.30 Voordracht.
14.45 Alt en piano. 15.15 Voor de vrouw. 16.15
Cembalogezelschap. 17.30 Voor de padvin
ders. 17.45 Platen. 17.50 Militair commentaar.
18.00 Nieuws. 18.15 Platen. 18.25 Reportage
of platen. 18.30 Accordeonorkest. 19.00 Muzi
kale causerie. 19.15 Strijkkwartet. 19.45 Re
geringsuitzending: Landbouwrubriek. 20.00
Nieuws. 20.05 Operétte-concert. 21.05 Cabaret.
21.30 Kamerorkest en solisten. 22.35 Platen.
23.00 Nieuws. 23.15 Filmprogramma. 23.45
24.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sportuitslagen. 8.23
Gewijde muziek. 8.45 Platen. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.00
Sopraan en piano. 10.30 Morgendienst. 11.00
Platen. 11.15 Het Conflict, hoorspel. 12.00
Platen. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Orgel
12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte
muziek. 13.45 Platen. 14.00 Schoolradio. 14.30
Platen. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Platen
15.30 Strijkkwartet. 15.55 Platen. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Lichte muziek. 17.00 Voor de
kleuters. 17.15 Platen. 17.30 Voor de jeugd
17.45 Regeringsuitzending: Literair leven in
de Nederlandse Antillen. 18.00 Koorzang
18.20 Sport. 18.30 Lichte muziek. 18.45 En
gelse les. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.30
„Volk en Staat", causerie. 19.45 Zigeuner
kwintet, 20.00 Radiokrant. 20.20 Orkest, koor
en solisten. 21.25 Het kind van Europa, hoor
spel. 22.15 Kamerkoor en solisten. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Man
en vrouw, causerie. 23.3024.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Voor
de landbouwers. 12.42 Platen. (Om 12.50
Koersen). 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muziek
13.30 Platen. 13.45 Lichte muziek. 14.00 II
Matrimonio segreto, opera, (gr.pl.). 16.20
Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek.
18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.25 Financiële
kroniek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 20.00 Omroeporkest en solisten
21.00 Amusementsmuziek. 21.40 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 Orgel en platen. 22.5523.00
*7ieuws.
TïBC
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen
(op. 464, 49 en 42 m.). 22.00—22.30 Nieuws
Engelse les voor gevorderden (Op 224 en
49 m.).
redelijk ontslag) voor de Gewestelijke
Arbeidsbureaux krachtens de bepalingen
van het Besluit Buitengewone Arbeidsver
houdingen (BBA) nog wel een taak terzake
is weggelegd.
Er waren twee opvattingen. De heer Van
Rijckevorsel (KVP) zei, en hij werd daar
in bijgevallen door de heer Oud: „naast
elkaar kunnen deze figuren niet bestaan;
zorg er dus voor dat de bepalingen van het
BBA sluitend worden gemaakt met dit
voorgestelde artikel 1639 S." Hij achtte de
voorgestelde rechterlijke controle op de
redelijkheid van ontslagen onverenigbaar
met het stelsel van het BBA.
MinisterDonker daarentegen vond
de samenloop van beide systemen wel aan
vaardbaar en verdedigde deze figuur met
grote aandrang. De minister heeft zich
daarbij ook gebaseerd op de overweging,
dat het BBA aan de directeuren van de
Gewestelijke Arbeidsbureaux de mogelijk
heid verschaft, het ontslaan en het aan
trekken van werkkrachten te beoordelen
uit overwegingen, die verband houden met
de werkgelegenheid.
Nu is het begrip „kennelijk onredelijk"
niet nader te definiëren en daaruit zouden
dus tal van moeilijkheden kunnen voort
vloeien, zolang de omschrijving van het
ontworpen artikel met de omschrijving van
begrippen in het BBA geen „waterdicht"
geheel vormt. De vrees kan in werkgevers
kringen bestaan en een artikel in de
Katholieke Werkgever heeft daarop al de
aandacht gevestigd dat de Nederlandse
ondernemers met betrekking tot het al of
niet handhaven van werknemers onder de
voogdij blijven van de administratie, die
voor het welzijn van de onderneming geen
verantwoordelijkheid draagt.
,Nu deze taak aan de rechter wordt
overgedragen, behoort het BBA te ver
dwijnen," aldus de strekking van de motie-
Van Rijckevorsel. Tijdens de vergadering
van gisteren bleek, dat de formulering van
deze motie tot misverstand kon leiden en
dr. Schouten (A.R.), die om herope
ning van de discussie vroeg, betwijfelde, of
met de motie wel bereikt zal worden wat
men er van verwacht. Hij adviseerde de
indiener, wat hij- wenste in een amende
ment neer te leggen.
Mr. Van Rijckevorsel ging op deze sug
gestie niet in, maar was bereid een even
tueel amendement-Schouten te steunen.
„Nee," zei de A.R.-fractieleider, „ik wil
me niet schuldig maken aan deloyale con
currentie." Ook mr. Oud zag geen bezwaar
in aanvaarding van de motie. Bij de be
handeling van artikel 10 „de bepalingen
dezer wet treden op door ons te bepalen
tijdstippen in werking" kan na aanvaar
ding van de motie in die geest een amen
dement worden ingediend, zo betoogde hij.
De ondertekenaars van de motie wilden
de door dr. Schouten aanbevolen weg niet
gaan. Zij nodigden de regering niet uit tot
herziening van de artikelen van het BBA,
maar slechts om artikel 1639 S niet in wer
king te stellen, alvorens het BBA is aan
gepast.
Prof. R o m m e voorzag ook wel de mo
gelijkheid, dat ,de regering de motie even
tueel naast zich zou neerleggen en hij helde
wel over naar een amendering van art. 10.
De kwestie had naar mr. Burger
(Arbeid) betoogde voor de P. v. d. A. een
principiële kant. In het arbeidsrecht was
nu het begrip „kennelijk onredelijk" ge
ïntroduceerd en door aanvaarding van de
motie zou deze morele winst weer dubieus
v/orden.
Minister Donker, zijn bezwaren hand
havend, besloot het debat met de woorden:
de handteerbaarheid van de motie komt
mij nog geringer voor, dan ik aanvankelijk
dacht.
De stemming
De stemming over de motie had een
merkwaardig verloop. Ware alles normaal
gegaan, dan zou zij aanvaard zijn met
3938 stemmen. Er werden echter twee
vergissingen begaan. In de eerste plaats
stemde ir. Van Dis (SGP) bij vergissing
(naar hij later verklaarde) tegen de motie
en toen verdween zijn fractieleider achter
het gordijn, zich zodoende aan de stemming
onttrekkend. Maar de klap op de vuurpijl
was, dat de opsteller van de motie, mr. Van
Rijckevorsel, had verzuimd de presentie
lijst te tekenen en dus niet aan de stem
ming kon deelnemen. Op deze wijze gingen
drie stemmen voor de motie verloren, zo
dat mr. Van Rijckevorsel op de streep ge
klopt werd. Met 3639 stemmen werd de
motie verworpen. Voor stemden KVP,
KNP, WD en van de A.R.-fractie de
heren Schouten, Verkerk, v. d. Zaal, Van
Eysden en C. v. d. Heuvel.
Daarmee was aan de indiening van een
amendement op artikel 10 de grond ont
nomen, zodat de behandeling van dit wets
ontwerp als een nachtkaars uitging.
DJAKARTA (Aneta). De Indonesische
regering heeft besloten haar beheerscon
tract met de Gemeenschappelijke Mijnbouw
maatschappij Biliiton betreffende Banka-
tinwinning, dat eind van deze maand af
loopt, niet te verlengen, aldus heeft de
minister van Economische Zaken, de heer
Suamanang medegedeeld.
De minister zei dat de samenwerking met
de Gemeenschappelijke Mijnbouwmaat-
schappij Biliiton wordt voortgezet. Op 28
Februari zal de Gemeenschappelijke Mijn-
bouwmaatschappij de Banka Tinwinning
officieel aan de Indonesische regering over
dragen. De regering heeft ir. Ukar Brata-
kusumah voorlopig belast met de leiding
van de Banka Tinwinning.
De N.V. Gemeenschappelijke Mijnbouw-
maatschappij Biliiton in welke maat
schappij de N.V. Biliiton maatschappij voor
3/8 deelneemt en waarover zij de directie
voert eindigt statuair op 28 Februari
1953. Op genoemde datum neemt ook het
beheer over het landsbedrijf der Banka-
tinwinning, dat door de N.V. Gemeenschap
pelijke Mijnbouwmaatschappij Biliiton
wordt uitgeoefend, een einde.
De Belgische minister van Buitenlandse
Zaken Paul van Zeeland heeft zich te
Parijs uitgesproken voor een snelle een
wording van Europa „in welke vorm dan
ook" als oplossing van de huidige „onbe
vredigende stand van zaken in de NAVO".
Voorts zeide de Belgische minister dat
de militaire inspanningen in 1952 misschien
enigszins te zwaar waren voor de economi
sche hulpbronnen van Europa, maar dat
dit het bewijs was, dat er niet aan de wil
van Europa om zijn verplichtingen na te
komen kon worden getwijfeld.
ADVERTENTIE
1 D «uit 's morgens „kiplekker"
nit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal ln uw
Ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om d«
gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletjes,
(Van onze correspondent in Parijs)
De ministerconferentie der zes Schuman-
landen, die Dinsdag en Woensdag in Rome
gehouden wordt, en waaraan door diploma
tieke kringen de laatste week een toene
mend gewicht wordt gehecht, is gisteren in
Parijs ingeleid door een eerste bespreking
in het zogenaamde interim-comité voor de
Europese Verdedigings-gemeenschap (E.V.
G.), die vandaag en volgende dagen wel
door verschillende andere bijeenkomsten
gevolgd zal worden.
De betekenis van de Romeinse conferen
tie komt, in ander verband, ook duidelijk
tot uiting in ontmoetingen, die gisteren
eveneens hebben plaats gevonden tussen de
Franse ministers Mayer en Bidault en hun
Nederlandse en Belgische collega's Beyen
en Van Zeeland.
Tijdens de samenkomst van het interim
comité, dat gevormd wordt door de experts,
die ook het E.V.G.-ontwerp hebben geredi
geerd, zijn gisteren voor het eerst de lang
zamerhand berucht geworden protocollen
besproken, die Frankrijk aan het oorspron
kelijke ontwerp-verdrag voor het Europese
leger wil hechten.
Herr Blank, die is voorbestemd West-
Duits minister van Oorlog te worden, was
daarvoor speciaal overgekomen uit Bonn,
waar hij waarschijnlijk vandaag weer naar
terug zal keren, om bij bondskanselier
Adenauer persoonlijk verslag van deze eer
ste conferentie tussen de Franse en Duitse
thesen uit te brengen.
Dat er tussen die thesen nog steeds een
wijde kloof bestaat, is wel zeker, al spant
men zich van officiële Franse kant de laat
ste vierentwintig uur dan ook zichtbaar in
de tegenstellingen zo veel mogelijk te baga
telliseren.
Een hoopgevend element is dat van drie
kanten door de heren Beyen, De Gasperi
en Van Zeeland al is aangeboden tussen
de Fransen en de Duitsers bemiddelend op
te treden. Vooral minister Van Zeeland
schijnt zich daar erg voor in te willen span
nen.
Minister Beyen's bezoek heeft een twee-
ADVERTENTIE
SSTR
AAT 20 TEL. 13439
DAMESPANTALONS 19.50
Het Hongaarse blad Szabad Nép van 10
Februari 1953 bevat een uitvoerige be
schouwing over de watersnood in Neder
land. Het artikel is telefonisch uit Amster
dam doorgegeven en draagt als onderteke
ning Fred Schoonenberg. Men leest, (aldus
de N.R.Crt.) de volgende passage:
„Toen het Nederlandse volk kennis
nam van deze ontzettende natuurramp,
begon het als één man met de reddings
werkzaamheden. Aan het hoofd der werk
zaamheden stelden zich de communisten;
die in steden en dorpen onmiddellijk mét
de inzameling van kleren en dekens be
gonnen, die de nieuwe adressen van de
van hun woonplaats gevluchten noteerden
en die overal hulpcomités uit de mensen
van het volk organiseerden. De dag na de
ramp hebben de arbeiders en werklozen
massale demonstraties georganiseerd om
de bevolking van de hoofdstad voor red-
dingsarbeid te mobiliseren. Onmiddellijk
na de massale samenkomsten zijn hulp
colonnes naar de bedreigde gebieden ge
gaan om de gaten in de dijken te dichten
en de mensen te redden. Voor de organi
satie van het werk hebben de vakvereni
gingen zich tot één front verenigd. Het
Nederlandse volk toonde zich in de uren
van het gevaar groot en sterk. De rege
ringskringen, de gevangenen van het Ame
rikaanse imperialisme, vreesden echter het
volk en waren verbijsterd door het prach
tige initiatief van het werkende volk. Niet
alleen, dat zij zich niet aan het hoofd van
de werkzaamheden stelden, maar ze
trachtten deze zelfs tegen te werken; zelfs
organiseerden zij zoals kameraad Paul
de Groot, de secretaris-generaal van de
Hollandse communistische partij, zei,
een samenzwering om het initiatief van het
volk tegen te gaan."
Deze en dergelijke staaltjes van com
munistische voorlichting in de landen ach
ter het ijzeren gordijn kan men in de be
wuste beschouwing terugvinden. Het zou
jammer zijn door nadere commentarisering
de waarde er van te verzwakken.
En het Parool deelt mede: „Mevrouw
Rie KogenhopHuig, communistisch lid
van de Amsterdamse gemeenteraad, heeft
aan „Neues Deutschland", orgaan van het
centraal comité der Oostduitse Socialisti
sche Eenheidspartij (communisten) een
interview toegestaan over de overstro
mingsramp, waarin zij een aantal verba
zingwekkende mededelingen doet. Het ver
bazingwekkendste is ongetwijfeld, dat zij
tegenover de „zogenaamde" Amerikaanse
hulp de „daadwerkelijke" hulp van haar
partijgenoten stelt, welke, naar zij zelf
meedeelt, bestaan blijkt te hebben uit een
brief van de voorzitter der Westduitse
communistische partij, Max Reimann,
waarin deze de broederpartij in Nederland
zijn sympathie betuigde.
Mevrouw Rie KogenhopHuig vertelde
aan de interviewer, zekere Martin Kau-
ders, o.a. het volgende:
„Terwijl het hele volk in beweging
raakte, de arbeidersorganisaties voorop,
om de getroffenen te hulp te snellen, liet
de regering door militairen het gebied her
metisch afgrendelen. Toen werden plot
seling de Nederlandse soldaten terugge
trokken om voor vreemde troepen plaats
te maken."
En zij vervolgde: „De soldateska van
het Atlantische pact, geleid door de Ame
rikanen, drong onder voorwendsel van een
hulpactie voor de door de stormvloed ge
troffenen Nederland binnen. Op grond van
de „noodtoestandclausule" van de Ameri
kaanse oorlogsverdragen werd het land
door vreemde troepen bezet."
Met van verontwaardiging trillende
stem vertelde mevrouw Kogenhop verder,
dat duizenden studenten en scholieren, die
zich bij de communisten hadden aangeslo
ten om hulp te bieden, door die vreemde
troepen werden teruggestuurd.
En hoe zag die zo luid geprezen Ameri
kaanse hulp er in werkelijkheid uit? Luis
tert naar mevrouw Kopenhop: „Ameri
kaanse vliegers wierpen Care-pakketten
en rubberboten boven het rampgebied uit
die de slachtoffers op de daken nooit be
reikten."
En wat deed nu die aan de Amerikanen
„onderhorige" Nederlandse regering?
„Zij wees het initiatief van het volk, dat
de daklozen in het hele land een onderdak
bood, -van de hand. Zij gelastte de burge
meesters iedere hulpmaatregel van de zijde
van de bevolking de kop in te drukken. Zij
vreesde namelijk dat de geëvacueerden
onrust zouden zaaien"....
Gelukkig ziet mevrouw Kogenhop in
haar interview ook lichtpuntjes. Want zij
vertelt: „De communistische partij stond
in de voorste rijen der reddingsactie." En
als klap op de vuurpijl vernemen wij dan
van mevrouw Kogenhop, dat de commu
nistische solidariteit enorm was en wel
helemaal in tegenstelling tot de verderfe
lijke Amerikaanse „hulp".
„Zij komt ook in de brief tot uitdruk
king, die de voorzitter van de K.P.D., Max
Reimann, in naam van de Westduitse ar
beiders aan de C.P.N. stuurde, waarin hij
zijn sympathie betuigde en de gelofte af
legt de strijd tot verhindering van de Ame
rikaanse oorlog voort te zetten." Aldus
mevrouw Rie KogenhopHuig, lid van de
Amsterdamse gemeenteraad voor de com
munistische partij."
34. Vlug lieten Pat en Panda zich met de
reddingsboot in zee zakken. Het was na
tuurlijk gevaarlijk, om zich met zo'n klein
bootje op volle zee te wagen, maar aan
boord van het grote schip dreigden hen
nog grotere gevaren van de spionnen en
de kapitein. „Kielhalen zal ik ze!", brulde
de verontwaardigde gezagvoerder, zich het
schuim uit de ogen wrijv(~)d. Wraakzuchtig
keek hij rond maarvan Pat en Panda
was natuurlijk geen spoor meer te beken
nen. Alleen de schuimblusser glom hem
honend tegen. Drommelowitsze zijn
weg!", riep de grote spion en hij blies een
nijdige zeepbel. „Ha! Ik zal ze vinden!",
brieste de kapitein, „het hele schip laat
ik afzoeken! En als ik ze te pakken heb..".
En zonder op de geopende patrijspoorten.
te letten snelde hij de hut uit. „Boze kapi
tein kijkt met neus", merkte de kleine op,
zodra de gezagvoerder verdwenen was,
„patrijspoorten open; geheime agenten
daardoor ontsnapt!, Wij kijken!" En ze
kekenGrrlwtsgromde de grote,
„daar gaan geheime agenten, in roeiboot!"
„Roeien, Panda!", riep Pat, opkijkend, „de
spionnens hebben ons gezien!"
ledig doel gehad. Ten eerste stelde onze
minister van Buitenlandse Zaken er prijs
op officieel kennis te maken met zijn nieu
we Franse ambtgenoten Mayer en Bidault,
die hij hier toen zij nog geen minister
waren alleen nog maar één keer op een
lunch aan de Nederlandse ambassade had
ontmoet en daarna heeft hij vast een voor
lopige gedachtenwisseling willen hebben
over de twee Nederlandse nota's, die de
laatste weken uit Den Haag naar de overige
hoofdsteden van klein-Europa zijn verzon
den. Die nota's betroffen de oprichting van
een Europese douane-unie en behelsden
een aantal voorstellen om tot gemeenschap
pelijke in- en uitvoertarieven te komen.
Nederland staat op het standpunt dat de
instelling van een supra-nationale politieke
autoriteit vooraf dient te worden gegaan
door een veel verder doorgevoerde econo
mische samenwerking, en de eerste stap
daartoe zou een coördinatie moeten zijn
van de douane-tarieven tussen de zes Schu-
man-partners, zowel onderling als met de
andere landen.
Ofschoon dit voorstel uitsluitend aan de
landen van de Schuman-gemeenschap is
gedaan, betekent het volgens verschil
lende Franse ingewijden toch een on
miskenbare stap terug op de weg naar een
werkelijke Europese integratie.
In elk geval heeft het Nederlandse plan,
dat dus een van de hoofdpunten van de
Romeinse agenda uitmaakt, veel vérstrek
kender betekenis dan men in Parijs, en ook
in andere hoofdsteden, aanvankelijk scheen
te vermoeden. En door die onderschatting
lijkt het bezoek van minister Beyen eerst
aan Bidault en Mayer en daarna dus aan
De Gasperi, dan ook wel voornamelijk ver
klaard te kunnen worden.
Ir. J. A. P. Franke te Voorburg is be
noemd tot directeur-generaal van de
Voedselvoorziening bij het ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening.
Ir. Franke, tot dusver raadsadviseur in al
gemene dienst, volgt dr. ir. S. L. Louwes
op, die eind Januari 1953 overleed.
De heer Franke werd geboren te Sleen
in. Drente op 19 Juni 1914. Hij studeerde
aan de Landbouwhogeschool te Wage-
ningen, waar hij in 1939 het diploma van
landbouwkundig ingenieur verwierf. Na
enige maanden te hebben gewerkt op de
proeftuin van het Zuidhollandse Glas
district te Naaldwijk, trad hij in Septem
ber 1939 in dienst bij het Rijksbureau
voor de Voedselvoorziening. Na een tijde
lijk optreden als plaatsvervangend direc-
Ir. L. A. P. Franke
teur van het hoofdbedrijfschap voor ak
kerbouwproducten en van het bedrijf
schap voor granen, zaden en peulvruchten
kwam de heer Franke na het einde van de
oorlog bij het ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening terug, waar
hij zich in hoofdzaak bezig hield met de
zaken van de landbouw bij de Directie
van de Voedselvoorziening. In 1948 volgde
zijn' benoeming tot voorzitter-directeur
van het hoofdbedrijfschap voor akker
bouwproducten en tot voorzitter van de
bedrijfschappen voor granen, zaden en
peulvruchten en voor veevoeder. Tevens
was hij waarnemend voorzitter van de be
drijfschappen voor aandappelen, voor
zaaizaad en pootgoed en voor akker- en
weidebouw. Na te zijn benoemd tot raad
adviseur in algemene dienst trad ir. Fran
ke na 25 September 1950 tevens op als
plaatsvervangend directeur-generaal van
de voedselvoorziening. Als vertegenwoor
diger van de Beneluxlanden was hij gedu
rende enkele jaren lid van het uitvoerend
comité van de Internationale Tarweraad.
Hulp. Door verschillende Russische orga
nisaties is een bedrag van ongeveer
945.000 gulden geschonken ten behoeve
van de overstromingsslachtoffers in En
geland.
Congres. Het Joegoslavische volksfront,
dat acht millioen leden telt, komt Zon
dag bijeen voor een congres, dat, naar
men verwacht, zal leiden tot voortdu
rend contact met socialistische partijen
uit de Westelijke landen. Vertegenwoor
digers van de socialistische partijen van
Groot-Brittannië, Frankrijk,West-Duits-
land en India zullen aan het congres
deelnemen.
Proeven. Meer dan 20.000 Amerikaanse
soldaten, matrozen en personeel van de
luchtmacht zullen dit voorjaar deelne
men aan een reeks atoomproeven en
manoeuvres op de proefterreinen in Ne
vada, zo deelt het Amerikaanse ministe
rie van Defensie mede.
Uitstel. Engeland heeft het bezoek dat de
kruiser „Superb" volgende week aan
Buenos Aires zou brengen, uitgesteld,
nadat het antwoord had ontvangen op
zijn nota aan Argentinië, waarin het
meedeelde een Argentijnse basis op het
omstreden Deception-eiland te hébben
afgebroken. In het Argentijnse antwoord
wordt geëist, dat Engeland de gedemon
teerde installaties van de twee Argen
tijnen weer opbouwt en de beide man
nen onmiddellijk laat terugkeren.
Wapens. De „Daily Herald" meldt, dat
Groot-Brittannië, na de proefnemin
gen op het nabij Australië gelegen
eiland Monte Bello, vier nieuwe soorten
atoomwapens tot ontwikkeling heeft ge
bracht, namelijk: Raketten, in de kop
waarvan een atoomlading is aange
bracht en die, na afgevuurd te zijn, een
snelheid van ongeveer vijf duizend kilo
meter per uur bereiken. Voorts door
atoomkracht voortbewogen torpedo's,
waarmede onderzeeboten, oorlogssche
pen en vliegtuigen zullen worden uit
gerust en atoombommen, uit te werpen
door zeer snel vliegende, over lange af
stand opererende straaljagers, die door
middel van radar en televisie naar hun
doelen zullen worden geleid.
Dapperheid. Koningin Elizabeth van En
geland heeft Reis Lemington,. een Ame
rikaanse vlieger, beloond met de George
Medal, de hoogste burgerlijke onder
scheiding voor dapperheid. Bij de jong
ste overstromingsramp heeft Lemington
27 mensen gered. Hij begaf zich per boot
of wadend door het ijskoude water naar
ouden van dagen of zieken en bracht
hen in veiligheid. De jonge piloot ver
klaarde zich slechts door zijn lengte van
1.90 meter nuttig te hebben kunnen ma
ken. Hij was de zwemkunst namelijk
niet meester.
Protest. Het dagelijks bestuur van het
Joodse wereldcongres komt volgende
week Vrijdag te Londen bijeen om te
spreken over „de nieuwe golf van anti
semietisme in de communistische lan
den". Op een Donderdagavond te Lon
den gehouden protestbijeenkomst, die
door het congres was belegd, .raakten
Joden en communisten slaags over de
gebeurtenissen in Oost-Europa. Ook
kellners van het restaurant, waar da
bijeenkomst werd gehouden, werden in
het gevecht betrokken. Zij gingen de
communisten met vuisten en paraplu's
te lijf.
Afkomst. Vluchtelingen uit Boedapest heb
ben te Wenen verklaard, dat Zoltan Vas,
hoofd van het planbureau van de Hon
gaarse regering, zelfmoord heeft ge
pleegd. Er gingen al enige tijd geruch
ten in Wenen dat Vas, wiens eigenlijke
naam Weinberger was, van zijn functie
was ontheven wegens zijn Joodse af
komst.
Tegenstelling1. Senator Taft, de republi
keinse senaatsleider, heeft Vrijdag voor
speld, dat de regering-Eisenhower mili
taire uitgaven op lange termijn zou be
knotten bij haar pogingen om de begro
ting sluitend te krijgen. Senator Brid
ges, voorzitter van de senaatscommissie
voor de toewijzingen, acht het echter
mogelijk, dat Truman's raming voor uit
gaven voor het komende jaar ongeveer
2.5 milliard dollar te laag lag. Bridges
meende dat de militaire diensten van
plan waren 2.5 milliard dollar meer uit
te geven dan Truman geraamd had.
Gezant. De Spaanse ministerraad heeft
Juan Teixidor y Sanchez benoemd tot
gezant van Spanje in Den Haag. Teixi
dor volgt de markies de Santa Cruz op,
die tot ambassadeur in Caïro werd be
noemd.
ADVERTENTIE
Haarlem
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
O bittere ironie, een kanon heeft een
ziel! Vergeeft u mij deze hooggestem
de benaming, die kwalijk past bij een
instrument dat tot doel heeft in de kortst
mogelijke tijd zo veel mogelijk levens te
vernietigen. Doch we dienen hier vast te
houden aan de terminologie die door de
deskundigen wordt gebezigd en dienover
eenkomstig heet de inwendige
ruimte van een vuurmond
„ziel".
Deze ziel heeft het overigens
hard te verduren, want door
de geweldig hoge tempera
turen, de enorme druk en de
chemische inwerking van de
explosiestoffen, gevoegd bij de
hoe groter de lading en des te sneller zijn
we door de spullen heen. Een veldkanon
van 7,5 cm. kan gesteld worden op een
levensduur van wel 15.000 schoten met
een aanvangssnelheid van 500 meter per
seconde. Maar een stuk luchtdoelgeschut
van hetzelfde kaliber, waarvan de projec
tielen een aanvang ssnelheid hebben die
ongeveer l'/2 maal zo groot
is, kan slechts 1200 schoten
afgeven, terwijl de levens
duur van het zeer zware
geschut niet meer dan 60
of 100 schoten bedraagt.
Het actieve leven van een
kanon bestaat uit de mo
menten waarin hij schoten af-
sterke wrijving, treden inbranding (ero-] vuurt. Welnu, wanneer u de fracties van
sie) en slijtage van de ziel op, die het
grootst is in dat gedeelte van het kanon,
waar de kamer overgaat in de getrokken
loop.
De wrijving tussen het projectiel en de
loop van het geschut speelt bij de slijtage
van de vuurmond een veel geringere rol
dan leken in het algemeen veronderstel
len. Druk, chemische aantasting en hoge
temperaturen zijn veel funester, want men
heeft berekend dat bij een stuk veldge
schut van 9 cm. één schot van een projec
tiel met de grootste lading evenveel in
vloed op de levensduur van een kanon
heeft als 32 schoten met de kleinste lading.
De grootte van de lading bepaalt uiter
aard de aanvangssnelheid van een projec
tiel of, om het maar eens wat eenvoudiger
ie zegggn: hoe verder we willen schieten
seconden optelt, die het projectiel nodig
heeft om de loop te doorlopen en u ver
menigvuldigt dit met de 100 of 200 scho
ten die een zware vuurmond kan afgeven,
dan blijkt het actieve leven van het zware
geschut nog niet eens 3 seconden te be
dragen!
Wanneer we nu beweren dat de Fransen
in de eerste wereldoorlog kanonnen ge
bruikten van veel zwaarder kaliber dan de
Duitse Dikke Bertha, zal u dit wellicht
wat vreemd in de oren klinken. Maar we
gaan nog verder: de zwaarste kalibers uit
de middeleeuwen zijn in moderne oorlo
gen nooit overtroffen!
Daarover Maandag.
(Nadruk verbodeny
H. PéTILLON.