Josef Dzjoegasjwili Stalins carrière
Meedogenloos heerser van de rechte lijn
Hij stelde Rusland in de rij
doch de prijs was hoog en
der grote mogendheden
de methode genadeloos
Oranjeboom
Wereldnieuws
Toch ió het ZO
De radio geeft Zaterdag
PANDA EN DE GEHEIME DOCUMENTEN
Drie maanden geëist
tegen machinist en
rangeerder
2
Debuut in de partijleiding
De vijf jaren-plannen
De prijs der grootheid
Stalins grondwet
De tweede wereldoorlog
U itgerangeerd
Staatslening aanzienlijk
overtekend
Treinbotsing kostte twee
mensen het leven
Bluswater werd
dropwater
Kerkelijk Nieuws
'n TIP VAN BOOTZ
Onze eeuw heeft tal van fel-omstreden
heersers vfcortgebracht, maar over weinigen
zijn de meningen zo verdeeld geweest als
over Josef Dzjoegasjwili „Stalin", de heer
ser van het Kremlin, die thans overleden
is. Millioenen aanbaden hem als een
niéuwe verlosser wiens geringste woord
goddelijke wet was; millioenen haatten en
vreesden hem als de baarlijke duivel, maar
hoe men hem ook zien wil, zijn formaat
als-mens en zijn invloed op de wereldge
schiedenis kan niemand loochenen.
Wat zijn kwaliteiten betreft: reeds in
zijn jeugd gaf hij blijken van grote karak
tervastheid. Hij werd in 1879 geboren in
het Georgische stadje Gori (in het uiterste
Zuidwesten van hei Tsarenrijk), als zoon
van een fabrieksschoenmaker, bezocht en
kele jaren een priesterseminarie in Tiflis
en belandde al jong volgens zijn eigen
verklaringen op vijftienjarige leeftijd
in het revolutionnaire leven. Daar beleefde
hij alle avonturen van de Russische opstan
delingen dier dagen; hij organiseerde sta
kingen en demonstraties in Bakoe en Tiflis
en onderscheidde zich daarbij herhaaldelijk
door moed en hardheid zowel als door zijn
talent voor organisatie en improvisatie. Vijf
maal (ongerekend dé laatste ballingschap,
waaruit pas de revolutie van 1917 hem be
vrijden zou), werd hij door de tsaristische
rechter naar de strafkolonies in Siberië
verbannen, maar even zovele malen wist
hij uit de „witte hel"' te ontsnappen en na
grote ontberingen naar Rusland terug te
keren om de strijd voor de revolutie voort
te zetten. Die hardheid en verknochtheid
aan het eens-gekozen ideaal hebben heel
zijn leven gekenmerkt. Hij werd bolsjewiek
zodra de partij gesticht was en is deze
steeds trouw gebleven. Nuances kende hij
niet. zijn geloof in de dogma's van Marx
en Lenin was onbegrensd en compromis
sen daarmee duldde hij niet.
Het was deze grenzenloze rechtlijnig
heid, die hem aanvankelijk vele vijan
den bezorgde; het was diezelfde recht
lijnigheid die hem uiteindelijk over alle
tegenstanders in Rusland deed triom
feren. Wie zijn inzichten niet deelde, wie
schipperen wilde of langs lijnen van ge
leidelijkheid werken, die bestreed hij, met
de hand op de „Leer" van Lenin, genade
loos en zonder scrupules. Zo vernietigde
hij met wortel en tak iedere vorm van op
positie, de „saboteurs" en de „erfvijanden
van het volk" zowel als de weifelaars, de
„opportunisten" en de Trotskisten uit de
eigen partij-gelederen.
Met dat al bleek aanvankelijk uit niets,
dat hij de rol zou gaan spelen, die hij later
vervulde en tot in 1913 is hij niets meer
dan een dapper en betrouwbaar „werkman
van de revolutie", die de gevaarlijkste op
drachten vervulde, maar wiens arbeid toch
ADVERTENTIE
Pharmaceutische Fabrieken v/h
Slheeman Pharmacia
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.55 Voor de huisvrouw. 9.00 Platen.
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Voor de arbeiders in
de continubedrijven. 11.30 Pianorecital. 12.00
Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin-
gen. 12.33 Orgel. 13.00 Nieuws en commen
taar. 13.20 Dansmuziek. 13.55 Radioweek-
journaal. 14.20 Platen. 14.45 Van Boek tot
Boek. 15.00 Lichte muziek. 15.30 Van de
wieg tot het graf, causerie. 15.45 Dansmu
ziek. 16.15 Voetbalwedstrijd Nederland
Denemarken. 18.15 Nieuws. 18.35 Gemengd
koor. 19.00 Artistieke Staalkaart. 19.30 Pas
separtout, causerie. 19.40 Het Oude Testa
ment in deze tijd, causerie. 19.55 Deze week,
causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen. 20.15
Beurzen open dijken dicht. 21.45 Platen.
22.00 Socialistisch commentaar. 22.15 Geva
rieerde muziek. 22.40 Onder de pannen,
hoorspel. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Gewijde muziek. 7.45 Gebed.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huis
vrouw. 9.35 Platen. 10.00 Voor de kleuters.
10.15 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Ka
merkoor. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. (12.30
—12 33 Land- en tuinbouwmededelingen).
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Pla
ten. 13.35 Amusementsmuziek. 14.00 Boek
bespreking. 14.30 Voor de jeugd. 14.20 Engel
se les. 14.40 Amateursuitzending. 15.15 Kro
niek van het Gregoriaans. 17.00 Voor de
jeugd. 18.00 Gevarieerde muziek. 18.15 Jour
nalistiek weekoverzicht. 18.25 Dansorkest.
18.40 Regeringsuitzending: Zoeklicht op de
Westerse Defensie. 19.00 Nieuws. 19.10 Pla
ten. 19.20 Parlementsoverzicht. 19.30 Platen.
20.00 Lichtbaken, causerie. 20.15 Beurzen
Open! Dijken Dicht. 22.00 Veronica, hoor
spel. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws.
23.15 Nieuws in Esperanto. 23.2224.00 Mat-
thaus Passion (2e deel), oratorium (platen).
TELEVISIE. .Gezamenlijk programma.
36.30 Voetbalwedstrijd NederlandDene
marken, of 20.00 „Beurzen Open! Dijken
Dicht".
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Lichte
muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Pianorecital. 13.30
Saxafoon en piano. 13.45 Pianorecital. 14.00
Saxofoon en piano. 14.15 Vlaamse muziek.
15.00 Muziekkroniek. 16.00 Platen. 16.15 Kin
derliedjes. 16.40 Platen. 16.45 Engelse les.
17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.30 Strijkkwar
tet. 18.10 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.45 Cabaret. 21.00
Platen. 21.15 Televisiekroniek. 22.00 Nieuws.
22.15 Platen. 23.00 Nieuws. 23.0524.00 Dans
muziek.
HBO
17.0017.15 Engelse les voor beginnelingen.
Op 224, 49, 42 en 31 m.). 22.00—22.30 Nieuws
Spiegel van de week. Sportjournaal. (224
an 49 mj.
Stalin (rechts) met zijn leermeester en ,.ontdekker" Lenin, die de vader van de
Russische revolutie" was. De foto werd gemaakt kort na de omwenteling van 1917.
niet meer dan regionale betekenis had. In
1913 echter bracht het toeval hem in con
tact met Lenin, die toen van Krakau uit
de revolutie voorbereidde. Lenin was on
middellijk voor „deze fijne Georgiër" ge
wonnen en gaf hem de belangrijke op
dracht, een oplossing te zoeken voor het
probleem der „nationaliteiten" (Russische
minderheden). Zelf Georgiër zijnde, kende
Stalin de grieven dezer minderheden tegen
de tsaristische onderdrukking uit eigen er
varing. Inderdaad slaagde hij erin, al die
ontevreden volken voor de revolutionnaire
gedachte te winner, en hun later, na de om
wenteling van 1918, zelfs te doen instem
men met de politieke en economische su
prematie van het kernland Rusland. Als
compensatie daarvoor zou hij later zelfs de
naam Rusland opgeven en het land om
zetten in een Unie van Socialistische Sov
jetrepublieken hetgeen echter niet al
leen bedoeld was om de chauvinistische ge
voeligheden der minderheden te sparen. Er
zat tevens de gedachte bij voor, de even
tuele „aansluiting" van niet-Russische vol
ken (zoals de Baltische landen) bij die sta
tenbond gemakkelijker en geruchtlozer te
kunnen laten verlopen.
De oplossing van deze kwestie, zo be
langrijk omdat het succes der revolutie
aanvankelijk stond of viel met de steun
der minderheden, consolideerde Stalins
positie in de hoogste partijleiding en was
een treffend staal van zijn organisatie
talent, dat hij later nog op indrukwekken
der wijze zou demonstreren. Kernpunt van
Stalin's -streven was „de verwezenlijking
van het socialisme in één land": Rusland.
Maar daartoe moest de jonge Sovjet-staat
de kapitalistische landen ook economisch
in de kortst mogelijke tijd „inhalen en voor
bijstreven", aldus Stalins parool. Dat was
geen eenvoudige opgave in het Rusland
van toen, waar het tsaristisch wanbeheer
de toch al weinig betekenende industrie
volkomen had doen verkommeren en waar
op het gebied van de landbouw nog feudale
toestanden heersten, zoals het Westen ze
al sinds eeuwen ontgroeid was. De kleine
boer zuchtte er nog, in halve lijfeigenschap,
onder de willekeur der almachtige „koe
lakken" (grootgrondbezitters), de indus
trie-arbeider leefde in bittere armoede en
de producten van hun beider arbeid wa
ren tengevolge van de verouderde werk
methodes en de slechte, schaarse verbin
dingen vaak schreeuwend duur of in het
geheel niet te krijgen. Het was duidelijk
dat de politieke revolutie van 1917 zo spoe
dig mogelijk door een economische gevolgd
moest worden, waartoe het nieuwe regiem
echter het geld ontbrak. En daar ook het
buitenland in zulk een riskante onderne
ming geen kapitaal wenste te steken,
moest ook die revolte geheel uit eigen
middelen in casu de arbeidskracht en
de offerbereidheid van het Russische volk
verwezenlijkt worden. Jarenlang zijn
de plannen voor die omwenteling voorbe
reid. de uitvoering echter moest wachten
tot Stalin, na diens definitieve afrekening
met Trotsky en de rechtse oppositie-Zinof-
jef, alle macht in zich verenigd had. Het
was een economisch krijgsplan zoals de
wereld er nog geen gekend had en Stalin
zelf was de opperbevelhebber. Er moesten
electrische centrales, hoogovens, auto
wegen, spoorlijnen, hypermoderne in
dustrieën van tractoren, locomotieven en
automobielen, alsmede collectieve graan-
bedrijven van duizenden hectaren komen;
er was tevens voorzien in de bouw van
nieuwe steden, de ontginning van honder
den erts- en kolenmijnen, de opleiding
van technici en deskundigen op ieder ge
bied. Dat alles was verdeeld over twee
vijfjarenplannen,- waarvan het eerste
reeds in vier jaar voltooid werd. Het ge
hele leven had zich aan te passen aan deze
plannen, die van alle Russen „zwoegen en
jakkeren eisten, zoals nog in geen kapita
listisch land aanschouwd was, die alle den
ken en doen, alle kunst, wetenschap en
onderwijs systematisch tot dienstbaarheid
verplichtten aan dat ene ideaal: de econo
mische achterstand van een eeuw in tien
jaar inhalen", aldus een van Stalins bio
grafen.
Die gigantische plannen zijn goeddeels
verwezenlijkt, al kwamen er naast gewel
dige successen ook fiasco's voor bij de
collectivisering van de landbouw bijvoor
beeld en al waren de gevolgde metho
den verre van zachtzinnig. Niet alle doelen
werden bereikt; Amerika en West-Europa
werden ook niet voorbijgestreefd, zoals
Stalin beloofd had. Maar zijn hoofddoel:
het achterlijke, bijna Middeleeuws den
kende en werkende Rusland een hechte
economische basis te geven en het daarmee
terug te voeren in de rij der grote mogend
heden, heeft hij bereikt.
Of de prijs daarvoor te hoog was?
De volken van de Sovjet-Unie hebben
zich onvoorstelbare offers moeten getroos
ten om de Vijfjarenplannen van hun leider
te realiseren en zij hebben er, gemeten
naar Westerse maatstaven, tot op de hui
dige dag nog maar weinig voor terugge
kregen. Het welvaartspeil van de gemiddel
de Russische werker ligt immers, als men
de statistieken geloven mag, nog steeds
verre beneden dat van de arbeider in de
kapitalistische landen en ook de geestelijke
vrijheid is er niet te vergelijken met die ten
onzent. Maar wie zal bewijzen dat die „ge
middelde Rus" en vooral de jonge gene
ratie de gevraagde offers niet met geest
drift bracht (en brengt) en zijn nieuwe
idealen en idolen niet verre stelt boven zijn
gemis aan materiële welstand en geestelijke
armslag (waarvan hij, verstoken van alle
vergelijkingsmogelijkheden, immers toch
geen weet heeft)? Dat de Stalinistische
ideologie diep wortel geschoten heeft in de
boezem der Russische volken is trouwens
wel bewezen in de jongste wereldoorlog
toen het „incasseringsvermogen" van de
Sovjet-Unie de hardste beproevingen door
stond en men desondanks nog geestkracht
genoeg in petto bleek te hebben om de Hit-
leriaanse horden tenslotte terug te drijven
en te verslaan. Was dit millioenenvolk in
wendig zo verdeeld geweest als velen ons
willen doen geloven, dan zou het toen waar
schijnlijk op een nieuwe revolutie zijn uit
gedraaid en men doet er dan ook goed aan,
ook nu niet al te veel te speculeren op die in
wendige verdeeldheid of op mogelijke om
wentelingen tengevolge van Stalins' dood.
Indien het al tot een „paleisrevolutie" in
het Kremlin zal komen, dan nog lijkt het
onwaarschijnlijk, dat deze tot in de „lagere
niveaux" zal doorwerken.
Wie dan ook als Stalins opvolger uit de
bus mag komen, de Russische massa zal
hem even grif aanvaarden en bejubelen als
zij het Stalin gedaan heeft. Bovendien blijft
de dode Stalin gebalsemd en bijgezet in
het Rode Plein-mausoleum als verhef
fend symbool even sterk tot de verbeelding
van zijn volgelingen spreken als wijlen de
levende (die toch al lang een half-legen-
darische figuur geworden was), zodat er in
feite maar weinig verandert voor „de Rus
in de straat" door Stalins heengaan.
Misschien, dat wel enkele vazalstaten en
recalcitrante communistische stromingen
in het buitenland proberen zullen om Mos-
kou's knellende leiband nu een weinig te
slaken, maar dat zal het Kremlin nauwe
lijks zorgen baren. Ook in het verleden im
mers is de „export" van het communisme
niet altijd over rozen gegaan, zoals de his
torie van Komintern en Kominform bewe
zen heeft, maar dit soort tegenwind heeft
op de machtspolitieke ontwikkeling van het
Sovjet-blok nooit een remmende invloed
gehad. Stalin kon het zich altijd permitte
ren, zulke „kleine afdwalingen" als b.v. de
recente rebellie van Tito, vrijwel te nege
ren en dat deed hij dan ook omdat zij zijn
hoofddoel, de „verwezenlijking van het
socialisme" in Rusland-zelf, niet in de weg
stonden. Eerst moest de Sovjet-Unie poli
tiek en economisch sterk genoeg gemaakt
worden om de druk der „kapitalistische in
terventie" te kunnen weerstaan en pas
daarna zou de tijd rijp zijn om ernst te
gaan maken met de wereldrevolutionnaire
plannen, die wij tegenwoordig als het Sov-
jet-imperialisme betitelen. Vandaar Stalins
felle dwang achter de vijfjarenplannen,
vandaar ook de Stalinistische grondwet
van 1935 ,.ie meest democratische ter
wereld", volgens prof. Romein als het
politieke sluitstuk op de economische zelf
genoegzaamheid. Die grondwet brak rigou
reus met het vereerde stelsel der Sovjet
raden en met de „gelijkmakerij"; zij pasten
niet meer in Stalins concept en werden
vervangen door een constitutie naar Wes
ters model, welke algemeen kiesrecht en
alle gebruikelijke vrijheden garandeerde,
maar die in feite de teugels nog steviger in
handen van de partij legde al gaf zij
daarnaast de gewone burger toch meer
medezeggenschap dan men in het Westen
algemeen aanneemt.
Zo ging de consolidatie van de revolutie
voort totdat de tweede wereldoorlog roet
in het eten strooien kwam. Het valt moei
lijk te geloven dat Stalin die oorlog gewild
heeft: Rusland was er eenvoudig niet klaar
voor. Eerst trachtte het tijd te winnen
door het beruchte non-aggressiepact met
Hitier, maar toen de verwachte Duitse aan
val kwam, moest Stalin al zijn moeizaam
opgebouwde industriecentra doen vernie
tigen om ze niet de vijand in handen te
spelen. Maar ook die krachtproef overleef
de zijn regiem; zelfs scheen de tactiek der
verschroeide aarde, door Stalin zo drastisch
uitgevoerd, het volk nieuwe kracht tot ver
zet te geven. Gans dat heldhaftige verzet,
en gans de strategie die het leidde, wordt
alweer op rekening van Stalins „inspire
rende voorbeeld" en van zijn „veldheers
genie" geboekt. Wat daarvan waar zij, in
elk geval heeft de gewonnen oorlog Stalin
zoveel nieuwe goodwill en blind vertrou
wen bij de Russen bezorgd, dat hij na
Duitslands nederlaag opnieuw de zwaar
ste offers van zijn volk kon eisen om de
platgebrande economie weer uit haar as te
doen herrijzen.
En stellig is men daarmee reeds weer
zeer ver gevorderd, zo ver zelfs, dat het
Kremlin thans min of meer gereed schijnt
om zich in te schepen voor de tweede pro
gramfase: de wereld-revolutionnaire
tenzij we de interventies in Korea, Indo
china en elders anders moeten verstaan.
O? Stalin deze laatste ontwikkeling
zoals het Koreaanse avontuur gewild
heeft, menen velen te moeten betwijfelen:
hij zou liever eerst de binnenlandse poli-
tiek-economische plannen voltooid hebben,
maar de partij zou zijn oordeel daarin ge
negeerd hebben. Anderen beweren zelfs dat
Stalin al lange tijd „uitgerangeerd" was en
alleen nog als „partij-ikoon" en object voor
de heldenverering op het programma figu
reerde. Wat daarvan waar is, wij weten het
niet en het is ook niet zo belangrijk meer,
nu. Gewichtiger is thans de vraag, wie zijn
formele opvolger zal worden en welke
koers die gaat sturen in de branding van
de wereldcrisis. En dat zullen wij snel ge
noeg weten.
ADVERTENTIE
Fabrikante: Fa. Gebr. Tjallema, Sneek
Bij de gisteren gehouden inschrijving is
de 3 3/4 pet. staatslening 1953 zodanig
overtekend, dat bij de toewijzing een aan
zienlijke reductie zal moeten worden toe
gepast.
Het ministerie van Financiën deelt mede,
dat op alle inschrijvingen 48 procent kan
worden toegewezen.
45. „Wat is dat voor een spektakel ach
ter mijn rug?!" riep de piloot, „ga zitten,
jullie allemaal! Als jullie vechten willen,
dan doen jullie dat maar nadat wij geland
zijn!" „Wat, Grrlwts?!", grauwde de grote
spion, „jij niks geen grote mond moet!
Bemoei jou met jouw vliegtuig, vliegman!"
„Ga zitten!", herhaalde de piloot scherp,
„en geen praatjes verder. Hier aan boord
ben IK de baas, begrepen?!" „Sapper-
krieksky!", brulde de spion buiten zichzelf
van drift, „jij niet houden jouw mond, nu
jij krijgt dreunowits!" En meteen liet hij
zijn grote vierkante vuist op het hoofd
van de arme piloot neerkomen. Na deze
behandeling zei de piloot niets meer; maar
hij dééd ook niets meer. Zijn krachte
loze handen gleden van de stuurknuppel
af en hij zonk weg in een diepe slaap te
midden van een wilde sterrendans. Het
vliegtuig begon hevig te zwaaien en schoot
in een gierende duikvlucht omlaag. „Kras-
naplofsky!"gilde de kleine spion, jij
slaat piloot, dat dorh, oh dom! Wie zal nu
vliegtuig besturen??!"
ADVERTENTIE
onder ïn
dat Vorstelijk glas blent
Op 7 November is nabij de Waalhaven
te Rotterdam een trein, waarmee perso
neel van de olieraffinaderij te Pernis naar
Rotterdam werd vervoerd, van achteren
aangereden door een andere personeels-
trein. Een houten wagon van de voorste
trein werd grotendeels vernield. Van de
passagiers kwamen twee om het leven en
werden 34 gewond. De 32-jarige locomo
tief-bankwerker C. J. S., die als machinist
op de tweede trein dienst deed, en de 25-
jarige rangeerder G. van L. stonden giste
ren voor de Rotterdamse rechtbank te
recht. Tegen beiden eiste de officier van
Justitie drie maanden gevangenisstraf.
S. zou de trein 40 kilometer per uur heb
ben laten rijden in plaats van de voorge
schreven 10 kilometer per uur. De rangeer
der zou niet, zoals bij slecht zicht was
voorgeschreven op de locomotief hebben
plaatsgenomen, maar in de cabine zijn gaan
zitten.
Beide verdachten bekenden onvoorzich
tig te zijn geweest. De locomotief-bank
werker heeft herexamen moeten doen en
rijdt weer als machinist. De rangeerder is
in rang teruggezet tot stationsarbeider.
De raadslieden van verdachten vroegen
zich af of de verantwoording voor deze
jonge mensen niet te groot was geweest en
drongen aan op een voorwaardelijke ver
oordeling.
Op 19 Maart zal de rechtbank uitspraak
doen.
Hoest? Keelpij"
^eeUaWe«en
SlerV An,;«P-^n dade.^
Een brand heeft Donderdagavond aan
zienlijke schade aangericht in de afdeling
voor de dropfabricage van de N.V. Ko
ninklijke Pharmaceutische Fabrieken voor
heen Brocades en Stheeman en Pharmacia
te Meppel. Het vuur werd bestreden door
de fabrieksbrandweer en de brandweren
uit Meppel en Staphorst. Zij konden niet
vei-hinderen dat de bovenverdieping van
het fabrieksgebouw uitbrandde. Het blus
water stroomde als dropwarer uit het bran
dende gebouw. Weliswaar dekt de verzeke
ring de schade, doch het concern is zeer
gedupeerd, daar dit de enige dropfabriek
Nederlands Hervormde kerk
Beroepen te Nieuw-Lekkerland B. Ha
verkamp te Veen (N.Br.).
Beroepbaarstelling. De heer M. C.
Baart, theol cand. te Schiedam, stelt zich
beroepbaar.
Gereformeerde kerken
Beroepen te Pernis (vac. W. de Graaf),
K. A. Schippers te Sibculo-Kloosterhaar.
Beroepen te Ermelo (vac. B. v. Halsema)
K. A. Schippers te Sibculo-Kloosterhaar.
Christelijk Gereformeerde kerken
Beroepen te Doesburg H. U. Westerterp
te Lutten aan de Dedemsvaart.
Geref. kerken (ondrh. art. 31 K.O.)
Beroepen te Middelstum C. J. Breen,
cand. te Amsterdam.
Manhaftig. „Wij zijn bezig met de opbouw
van een sterke weermacht. Wij zullen
de plaats die ons onder de volken der
wereld toekomt, veroveren," verklaarde
de Egyptische pi-emier Naguib, in een
toespraak ter gelegenheid van de ope
ning van een kamp voor de opleiding
van jonge studenten en arbeiders, die
zich hebben opgegeven voor het vor
men van een vrijwilligersleger. „Allah
heeft de sterken lief en haat de zwak
ken," vervolgde hij. „Het imperialisme
heeft lang en ten onrechte beweerd, dat
de Egyptenaren onvoldoende strijd-
geest en militaire eigenschappen bezit
ten. Dat is gelogen. De veldslagen, die
Egypte in het verleden heeft geleverd,
zijn er een doorslaand bewijs van dat
ons volk wordt bezield door een zeer
manhaftige geest."
Bezoek. Mevrouw Tsjiang Kai Sjek, echt
genote van de leider der Chinese natio
nalisten, zal volgende week een bezoek
aan Washington brengen. Zij bevindt
zich op het ogenblik te New York.
Maandag zal zij de thee gebruiken op
het Witte Huis. Op de Chinese ambas
sade worden Maandag, Dinsdag en
Woensdag te harer ere een aantal diners
en recepties gegeven. Donderdag is er
op deze ambassade een grote receptie
voor de Congresleden, in het bijzonder
voor diegenen onder hen, die voorstan
der zijn voor vergroting van de Ame
rikaanse hulp aan nationalistisch China.
Divisie. Italië heeft Donderdag te Verona
de militaire attaché's en verslaggevers
van de landen van het Atlantisch pact
zijn eerste volledig uitgeruste pantser
divisie getoond. Deze Italiaanse divisie
zou de sterkste in Europa zijn. Ook
toonde men de attaché's en de verslag
gevers een tweede pantserdivisie die
nog niet volledig is uitgerust. Een derde
divisie zal, naar van Italiaanse zijde
werd meegedeeld, in het midden van dit
jaar grotendeels gereed zijn.
Ontslag. In diplomatieke kringen in Ka-
ratsji doet het gerucht de ronde, dat de
Pakistaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Zafroellah Khan, premier Nazi-
moeddin zijn ontslag heeft aangeboden
in verband met de ernstige ongeregeld
heden en de betogingen tegen zijn per
soon en tegen de sekte der Ahmadieten,
waartoe hij behoort.
Spoed. De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dulles, heeft de Se
naatscommissie voor buitenlandse be
trekkingen schriftelijk verzocht spoed
te maken met de goedkeuring van de
benoeming van Charles Bohlen tot am
bassadeur in de Sovjet-Unie. De voor
zitter had gezegd, dat de commissie pas
Dinsdag bijeen zal komen, doch Senator
Taft zei, dat de commissie mogelijk voor
Maandag de zaak zou bespreken. In zijn
brief schreef minister Dulles, dat het
ministerie van Buitenlandse Zaken een
vertegenwoordiger in Moskou wenst te
hebben tijdens de overgangsperiode.
Apart. De Zuid-Afrikaanse minister-pre
sident Malan, heeft te Stellenbosch in
een verkiezingsrede gezegd, dat de
apartheidspolitiek van zijn regering niet
een speciaal Zuid-Afrikaans product is
doch vrijwel overal, ook in Europa,
wordt toegepast. Elders wordt dit echter
als natuurlijk, voor de hand liggend en
juist opgevat, aldus Malan. Waarom
zou het dan in Zuid-Afrika als een
doodzonde beschouwd moeten worden
Verklaring. De Japanse minister-presi
dent Josjida heeft in een uiteenzetting
voor de begrotingscommissie van de Ja
panse Rijksdag verklaard: „Ik weet
niets van een plan voor het instellen
van een militair bondgenootschap voor
aan de Stille Oceaan gelegen landen.
Japan zou trouwens, als gevolg van zijn
ontoereikende militaire uitrusting, niet
in staat zijn tot een dergelijk bondge
nootschap toe te treden." „Ik ben er
zeker van," besloot Josjida, „dat de
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken Japan niet zal verplichten in
strijd met zijn Grondwet en met de Ja
panse openbare mening, te handelen."
Beklag. Alexander Barmine, hoofd van de
Russische afdeling van „De stem van
Amerika" en gewezen Sovjet-generaal
(hij week in 1937 uit), heeft zich er
over beklaagd, dat hem niet toegestaan
was van de huidige toestand in de Sov
jet-Unie gebruik te maken in zijn pro
gram voor de landen achter het „ijzeren
gordijn". Uit het feit, dat veel redevoe
ringen van vooraanstaande Sovjet-per
sonen eindigden met de wens „Lang
leve Stalin" en „Stalin moet eeuwig
leven," zei hij te concluderen, dat men
bevreesd was voor de ontwikkeling van
de toestand na een eventuele dood van
de leider.
ADVERTENTIE
Prima wijn schonk men mij
ip Rome
In Parijs dronk ik Cham pie
bij stromen.
Maar in Holland terug
Vergastte ik mij vlug
Op een Tip, die is mij het
beste bekomen.
Ine. Heer J. R., Amsterdam ontv.
1 fl. Tip en 1 Lfl. Bootz' Oude Gcnever.
DE geleerder, luien welhaast geen gele
genheid voorbij gaan om te betogen
hoe klein toch wel de moleculen zijn, de
bouwstenen, waaruit iedere stof en elk
voorwerp uit onze omgeving zijn opgebouwd.
Microscopen met onwaarschijnlijke ver
grotingen worden te hulp geroepen, micro
meters, golflengten van het licht enz., enz.,
om de afmetingen van deze
allerkleinste stofdeeltjes vast
te stellen en de leek schudt
hierbij bewonderend het hoofd
in het volle besef dat deze ge- MoICCllleil
bieden voor hem gesloten zijn,
omdat een brievenweger en
een liniaal de fijnste instru
menten van zijn inventaris
uitmaken. En dit materiaal acht hij te grof
om daarmee de moleculen te lijf te gaan.
Het wordt ons dan tevens duidelijk
waarom de oude Griekse filosofen die zich
duizenden jaren geleden reeds zo intens
i atoomtheorieën verdiepten, nooit enig
concreet cijfer over de afmetingen van de
kleinste deeltjes der stof hebben laten
horen.
Toch is deze gevolgtrekking onjuist, ivant
ieder die zich voldoende moeite wil ge
troosten, zou in staat zijn ten naaste bij
de dikte van een olie-molecuul te be
palen. We behoeven dan niets anders te
doen dan een grote bak, waarvan we de
lengte en breedte kennen, tot de rand met
water te vullen. Over de rand van de bak
leggen we dan een stang, die juist het
water raakt, zodat het wateroppervlak in
twee gedeelten is verdeeld. Op één van
deze wateroppervlakten wordt nu een be
kende hoeveelheid zuivere olie gegooid.
Zoals we weten, verspreidt deze olie zich
over het ivater. De stang wordt vervolgens
verschoven dus het oppervlak wordt
vergroot tot het olievliesje
nog juist het water bedekt. Het
vliesje mag echter niet bre
ken; geschiedt dit tóch, dan
dient de slang weer een eindje
te worden teruggeschoven.
Als na al dit gehannes het
wateroppervlak met een vol-
komen egaal olievliesje is
bedekt, behoeven we niets anders te
doen dan een eenvoudig rekensommetje
te maken. We delen n.l. de hoeveelheid olie
door de oppervlakte-eenheden van het be
dekte wateroppervlak. Het blijkt dan, dat
1 kubieke millimeter olie zich gelijkmatig
over 1 vierkante meter water kan versprei
den, zodat de dikte van het olie-molecuul
ongeveer één-millioenste millimeter be
draagt.
U ziet, ook de filosoferende Grieken had
den tot deze conclusie kunnen komen.
En weet u nu ook, waarom er vetoogjes
op de soep drijven?
Daarover morgen.
H. PéTILLQN.
(Nadruk verboden)'
