Productie- en investeringscijfers van
ons land in 1952 zeer redelijk
Zon JhaaCea
PANDA EN DE HAND-VIS
J
Wereldnieuws
Zoek ió het
zo
Jaarverslag Nederlandse Bank
Financiële vooruitzichten van
bedrijfsleven iets minder gunstig
Prijzen en lonen
De radio geeft Woensdag
In 1 dag retour
Zutphen-Zwolle
op 17 Mei electrisch
wee MÜKRlO (jcfmeycumuj!
Inzameling voor
Stichting 1940-1945
J
directe verplaatsbare, reukloze
petroleum verwarming
SCHOUS
Landdag Rotary
Nederland
Veeauto gekanteld
op Zuiderzeestraatweg
Explosie op een
Amerikaans vliegdekschip
Mexicaanse mijnwerkers
als verloren beschouwd
Kerkelijk Nieuws
HERENKAPPER
INCA
MYSTIEK
DINSDAG 28 APRIL 1953
(Van onze financiële redacteur)
In het algemeen overzicht bij het Jaarverslag van de Nederlandse Bank N.V. zegt
de president, dr. M. W. Holtrop, dat het jaar 1952 voor de Nederlandse volkshuis
houding een periode van aanpassing, van sanering en van consolidatie is geweest,
waaruit het versterkt te voorschijn is gekomen. Aanpassing aan veranderde omstan
digheden (reactie op inflatoire hausse van 1950-1951), sanering doordat dit aan
passingsproces niet alleen gepaard ging met een toeneming van de werkloosheid,
maar eveneens met een aanzienlijke vermeerdering van het productie-volume per
arbeider. Gemiddeld was de productie per werknemer over het gehele jaar 1952
ongeveer 3 percent hoger dan in 1951; in het vierde kwartaal bedroeg het verschil
met hetzelfde kwartaal van het voorafgaande jaar zelfs bijna 7 percent. De
industriële productie steeg in ons land met 1.4 percent ten opzichte van 1951, tegen
4.3 percent in 1951 ten opzichte van 1950. Hetzelfde verschijnsel valt waar te nemen
in alle landen van West-Europa en Amerika en veelal in nog veel sterkere mate
dan in Nederland. De stijging in Duitsland liep bijvoorbeeld terug van 18.4 tot 7.4
op zichzelf genomen overigens het hoogste percentage van toeneming in 1952
in de West-Europese landen en Amerika die in Frankrijk daalde van 13.0 tot 5.0,
die in België van 16.1 tot 3.5, wat dus wil zeggen dat er in België een daling van
de industriële productie plaats vond in 1952, nadat de stijging in 1951 ten opzichte
van 1950 niet minder dan 16.1 percent had bedragen. Hoewel ook in Amerika een,
zij hét geringe, daling (0.8 percent) intrad tegen een stijging van 10.6 percent in 1951,
is België van de West-Europese landen en Amerika wel het land, waar de industriële
productie het sterkst is teruggelopen.
De groothandelsprijzen lagen in Neder
land in December ongeveer 4 procent lager
dan in December 1951. In alle Europese
landen en de Verenigde Staten viel, met
uit zondering van Noorwegen, een daling
in de groothandelsprijzen waar te nemen.
Het indexcijfer van de kosten van
levensonderhoud daalde in ons land met
0,8 procent (eind December 1952 ten op
zichte van December 1951), in België met
0,9 procent. In Engeland en in andere
Europese landen en de Verenigde Staten
trad een stijging in.
Houdt men geen rekening met de loon-
compensaties, voortvloeiende uit toege
nomen sociale voorzieningen (Werkloos
heid- en Wachtgeldverzekering) en met de
loonsverhogingen, die niet aan alle werk
nemers in alle bedrijfstakken zijn ten goede
gekomen, dan is de consumptie beperking
voor het tweede halfjaar op 2 a 3 procent
te berekenen.
De consumptieve uitgaven van de Ne
derlandse bevolking vertoonden in het eer
ste kwartaal van 1952 een merkwaardige
ADVERTENTIE
In' deze tijd zorgt de
AL ADD IN-KACHEL of RADIATOR
voor
Dagelijks demonstratie.
Oude Groenmarkt 1614
Haarlem, tel. K 2500-11266
's Avonds van 8—10 uur
geopend.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.45
'n Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15
Tulpen-rallye. 8.25 Platen. 9.00 Voor de zie
ken. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Platen. 10.30
Morgendienst. 11.00 Dominee in Dixie, hoor
spel. 12.10 Platen. 12.20 Tulpen-rallye. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 12.37 Kerkdienst. 12.59 Klokgelui. 13.00
Nieuws. 13.15 Protestants Interkerkelijk
Thuisfront. 13.20 Vocaal dubbelkwartet.
13.50 Platen. 14.00 Metropole-orkest 14.45
Voor de meisjes. 15.00 Amusementsmuziek.
15.30 Cello en piano. 16.00 Voor de jeugd.
17.20 Orgel. 17.50 Militaire reportage. 18.00
Platen. 18.15 Geestelijke liederen. 18.30
R.V.U.: Voorjaar in de natuur. 19.00 Nieuws.
19.10 Boekbespreking. 19.25 Platen. 19.30
Buitenlands overzicht. 19.50 Platen. 20.00
Radiokrant. 20.20 Wijdingsdienst. 21.30 Om
roeporkest. 22.10 Zuid-Afrika op de twee
sprong, causerie. 22.20 Platen. 22.30 Inter
nationaal Evangelisch commentaar. 22.40
Platen. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Platen. 10.00 School
radio. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 R.V.U.:
De zegen van de hoornvliestransplantatie.
11.30 Platen. 12.00 Accordeonmuziek. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor
het platteland. 12.38 Lichte muziek. 13.00
Nieuws en commentaar. 13.20 Roemeens
orkest. 13.45 Platen. 14.00 De weg omhoog,
causerie. 14.15 Jeugdconcert. 15.00 Voor de
jeugd. 16.00 Vierhandig pianospel. 16.10
Voor de jeugd. 16.45 Voor de zieken. 17.15
Dansmuziek. 17.50 Regeringsuitzending: Een
huisvrouw uit Curasao vertelt. 18.00 Nieuws.
18.20 Actualiteiten. 18.30 Lichte muziek.
19.00 Discussie. 19.20 Hoornduetten. 19.30
Alleen staan, causerie. 19.50 Berichten. 20.00
Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Zang
en gitaar. 20.30 Europa één, causerie. 20.40
Aanpassing, causerie. 21.00 Gevarieerde mu
ziek. 21.35 Uitlopers van de Parnassus. 22.05
Hout, causerie. 22.20 Sopraan en piano. 22.40
Vandaag, causerie. 22.45 Avondwijding. 23.00
Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in Espe
ranto. 23.20 Jazzmuziek. 23.35-24.00 Orgelspel.
BRUSSEL, 324 M.
12.15 Philharmonisch orkest. 13.00 Nieuws.
13.15 Platen. 14.00 Schoolradio. 15.30 Platen.
16.10 Omroep-orkest. 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.30 Causerie. 17.40 Platen. 17.50 Boek
bespreking. 18.00 Piano-duo. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws en persoverzicht. 19.40
Platen. 20.00 Hoorspel. 21.45 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 Litterair-muzikaal program
ma. 22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Achter het IJzeren
Gordijn. Vrijbuiters Radiodagboek. (Op 224
en 49 m.).
inzinking, gevolgd door een krachtig her
stek Tengevolge van de toeneming der be
volking betekende dit verbruiksniveau
echter een achteruitgang per hoofd van de
bevolking ten opzichte van het basis-jaar
1949 van 6 procent. Deze achteruitgang
komt vooral uit in de sector der duurzame
verbruiksgoederen (17 procent).
De beperking van het verbruik heeft een
belangrijke bijdrage geleverd tot het her
stel van het evenwicht in de Nederlandse
economie.
Investeringen
Het niveau der netto-investeringen on
derging een wijziging van zo grote omvang,
dat daardoor het beeld van de economische
ontwikkeling in 1952 op beslissende wijze
kwam te verschillen van 1951. De netto
investeringen in voorraden en onderhanden
werk die in 1951 per saldo nog met ruim
1 milliard waren toegenomen, vertoonden
in 1952 een vermindering van naar schat
ting 600 millioen. Hoewel niet met zeker
heid te zeggen, lijkt het waarschijnlijk, dat
thans de „normale" verhoudingen weer zijn
hersteld, zodat geen voorraadtoeneming
van betekenis te verwachten is.
De investeringen in kapitaalsgoederen
bleven vrijwel ongewijzigd en wel 1,93
milliard in 1952 tegen ƒ2 milliard in 1951.
Hoewel in verband met een geraamde
stijging van de investeringsgoederen het in
1952 bereikte niveau der physieke inves
teringen een geringer reëel totaal vertegen
woordigt, kan men hieraan de conclusie
niet-verbinden, dat zich aan ondernemers
zijde in 1952 een gebrek aan investerings-
lust zou hebben geopenbaard. In ieder ge
val kan van een deflatoire vermindering
van de investeringsactiviteit, die dus ge
paard zou hebben moeten gaan met ver
minderde nominale bestedingen, niet wor
den gesproken.
Het reële nationale inkomen steeg met
twee procent. Het verschil tussen nationaal
product en nationaal verbruik, dat is het
bedrag der nationale besparingen, wordt
geschat op ƒ3,13 milliai'd, of 0,17 milliard
hoger dan in 1951. Daar de netto-investe
ringen op 1,33 millioen worden gesteld,
resulteerde er in 1952 voor het eerst sedert
de oorlog een netto overschot aan middelen
en wel van 1,80 milliard.
Buitenlandse handel
Het invoeroverschot van onze handel, dat
in 1951 nog 2.291 millioen bedroeg, daalde
in 1952 tot 535 millioen. De invoer werd
voor 94 procent door uitvoer gedekt, een
nog nimmer bereikte hoogte. De uitvoer
steeg met 8 procent ten opzichte van 1951
(tegen 40 procent in de jaren 1950 en 1951).
Nederland mag in verhouding tot de
overige O.E.E.S.-landen niet ontevreden
zijn met de ontwikkeling van zijn handels
beweging. Duidelijk treedt uit de cijfers der
O.E.E.S.-landen aan het licht dat aan de
expansie van de internationale handel, die
1951 nog had gekenmerkt, in 1952 een
einde is gekomen.
Voor een land met een open economie
zoals Nederland die heeft, waarin het ver
keer met het buitenland een zo aanzien
lijke rol speelt, in het verloop van de be
talingsbalans een van de meest gevoelige
indicatoren van het economische leven. Het
jaar 1952 vertoonde een 1884 millioen
ADVERTENTIE
VOEDT VERSTERKT
EN DESINFECTEERT
DE HUID
overschot, tegen een tekort van 256 mil
lioen in 1951.
Monetaire ontwikkeling
De geldhoeveelheid nam met 11 procent
tot 8.051 millioen toe, een sedert de geld-
zuivering niet bereikt hoogtepunt. Toch
kan men niet zeggen, dat dit peil abnor
maal is. De gemiddelde geldhoeveelheid
maakte in 1952 38 procent uit van 't natio
nale inkomen, in 1951 35 procent, in 1946
54 procent, in 1938 46 procent. Het ver
schijnsel van de stijging der geldcirculatie
draagt een internationaal karakter. Een
stijgende geldhoeveelheid kan overigens
zeer wel een indicatie zijn van een ontwik
keling in deflatoire richting, zo wordt in
het verslag nader uiteengezet.
Evenals in de twee voorafgaande jaren
gaf ook in 1952 de kaspositie van het Rijk
een overschot van budgetaire ontvangsten
boven budgetaire uitgaven voor andere
doeleinden dan schuldaflossing te zien. Dit
kasoverschot bedroeg in 1952 826 mil
lioen, tegen 358 millioen over 1951. Inclu
sief de belastingontvangsten in de vorm
van staatsschuld kan het kasoverschot op
1078 millioen worden gesteld tegen 529
millioen over 1951.
De staatsschuld daalde in 1952 met 1782
millioerf, inclusief 828 millioen overboe
king van de tegenwaarderekening naar de
gewone rekening van 's Rijks schatkist bij
de Nederlandse Bank. Doordat de Staat in
1952 geen beroep op de kapitaalmarkt deed,
daalde het bedrag der gevestigde binnen
landse schuld met 403 millioen tot 8.360
millioen, dat der buitenlandse gevestigde
schuld tot 2.961 millioen. Het totaal der
netto-staatsschuld bedraagt per 31 Decem
ber 1952 19.034 millioen. De perspectieven
van 1953 zijn zodanig, dat de Staat een
aanzienlijk beroep op de kapitaalmarkt zal
moeten doen om het monetaire evenwicht
te handhaven.
De kapitaalmarkt
Ten aanzien van de gemeenten merkt het
verslag op dat zij in 1952 de kapitaalmarkt
als het ware voor zich alléén bleken te
hebben. Zij maakten daarvan meer en meer
gebruik door hun hoog opgelopen vlottende
schuld 1129 millioen) te consolideren.
Het bruto-beroep op de kapitaalmarkt van
de lagere overheid inclusief provincies en
Bank voor Nederlandse Gemeenten bedroeg
in 1952 1450 millioen, tegen 348 millioen
in 1951.
De belangrijkste factor in het aanbod op
de kapitaalmarkt waren de „collectieve be
sparingen": de middelenoverschotten van
levensverzekeringsmaatschappen, de pen
sioen- en sociale fondsen. Deze besparingen
worden op ruim 700 millioen geschat.
De president noemt de financiële voor
uitzichten voor het bedrijfsleven aan het
einde van het jaar iets minder gunstig, in
vergelijking met het einde van 1951 waren
toen de verkoopprijzen in 't binnenland en
't buitenland vrij belangrijk lager, waardoor
slechts compensatie kon worden gevonden
in de lagere prijzen der ingevoerde grond
stoffen en in de marge tussen productivi
teitsverbetering en verhoging der nominale
loonkosten.
Ten aanzien van het eigen bedrijf deelt
de directie mede, dat er een netto-winst
resteert van 10.226.210, welke aan de
Staat ten goede komt, sinds deze de aan
delen tegen Staatsobligaties verwisselbaar
stelde.
ADVERTENTIE
UW MATRASSEN bijgevuld of vernieuwd
MAAKLOON 1 pers. 12.50, 2 pers. 15.—
HAARLEMS MATRASSENHUIS
H. DE GRAAFF
Gr. Houtstraat 103 - Tel. 11485 - Haarlem
De Rotary Nederland houdt op 8 en 9
Mei een landdag in het Kurhaus te Sche-
veriingen. De vertegenwoordiger van de
president van de Rotary International, de
heer Arthur Mortimer, minister-president
Drees en buitenlandse gasten zuilen toe
spraken houden. Op deze landdag zullen
de gouverneurs van de districten 66 en 67,
waarin Nederland is verdeeld, voor het
volgende jaar worden benoemd. Voorts
zullen prof. S. Postma en de heer L. Neher
spreken over „Het economisch en monetair
herstel van „Nederland" en „burgerzin".
WEDEROPBOUWFILM
GETROFFEN GEBIEDEN
De Rotterdamse cineast Herman Bollon-
gino zal in opdracht van de Nederlandsche
Christelijke Landarbeidersbond een film
vervaardigen van de wederopbouw van de
door de watersnood getroffen gebieden. Hij
is reeds met zijn eerste opnamen op Goe-
ree-Overflakke aangevangen.
Op 17 Mei wordt bij de Nederlandse
Spoorwegen de zomerdienstregeling inge
voerd. Tussen Zwolle en Zutphen gaan
dan electrische treinen rijden.
Voorts zullen van 17 Mei af alle goede
rentreinen en een aantal reizigerstreinen
tussen Gouda en Rotterdam gaan rijden
over de nieuwe 11.7 km. lange spoorbaan
Nieuwerkerk-Rotterdam-Noord; in de
eerste plaats a*lle internationale treinen via
Utrecht naar en van Hoek van Holland,
verder de Britse militaire verlofgangers-
treinen en eveneens de beurstreinen Am
sterdam-Rotterdam v.v. via Gouda.
De reizigerstreindienst op het baanvak
Zuidbroek-Stadskanaal wordt gestaakt. De
Groningse Autobusdienst neemt dit ver
voer over. Voorts worden voor reizigers
verkeer gesloten de stations Markelo en
Nieuwersluis-Loenen. Te Warmond zul
len geen reizigerstreinen meer stoppen.
Aan de halte Laan van Nieuw Oost-Indië
zullen voor het eerst sinds de oorlog weer
reizigerstreinen van de dienst Amsterdam-
Haarlem-Dordrecht gaan stoppen. Het sta
tion Rotterdam-Beurs wordt omgedoopt in
Rotterdam-Blaak.
Alle autobusdiensten, die de spoorwegen
nog hebben, vervallen per 17 Mei. Het be
treft hier de diensten Leeuwarden-Sneek,
Zutphen-Zwolle, Zutphen-Ensdhedé en
Gorinchem-Rotterdam. Deze opheffing
geldt niet voor de tijdelijke autobus
diensten in Zeeland, ter vervanging van de
door de watersnood gestaakte treindiensten.
Het nieuwe spoorboekje krijgt een ander
formaat. Ook worden de nummers van de
tabellen gewijzigd. Deze zullen voortaan
zo gerangschikt zijn, dat de voornaamste
lijnen van het spoorwegnet zoveel mogelijk
een nummer dragen, dat op 0 eindigt. De
aansluitende lijnen dragen nummers vol
gende op het op 0 eindigende nummer van
de lijn, waarop zij aansluiten.
Maandagmiddag omstreeks zes uur is op
de Zuiderzeestraatweg tussen Harderwijk
en Nunspeet een grote trailer, waarin
zestien koeien werden vervoerd, omgesla
gen. Het gevaarte kwam dwars over de
weg te liggen, waardoor het verkeer over
deze drukke weg geheel gestagneerd werd.
Persoonlijke ongelukken hebben zich
niet voorgedaan. Ook de koeien, die ter
stond na het ongeluk bevrijd konden wor
den, liepen geen letsel op.
HAVANNA (Reuter). Op het Ameri
kaanse vliegdekschip „Bennington" heeft
zich een ontploffing voorgedaan,waarbij elf
man zijn gedood en vier gewond, aldus te
Havanna ontvangen berichten.
Het schip opereerde ter hoogte van de
Amerikaanse marinebasis aan de baai van
Guantanamo (Zuidkust van Cuba).
MEXICO (Reuter). De hoop op red
ding van veertien mijnwerkers, die sedert
Zaterdag in een zilvermijn nabij Agangueo,
120 km ten Noordwesten van de stad Mexi
co, opgesloten zitten, is Maandag opgege
ven. Zij bevinden zich driehonderd meter
onder de grond. Een gedeelte van de mijn
was ingestort na een explosie.
Er zijn in totaal elf lijken geborgen. Het
bergen van de lijken der veertien mijn
werkers zal niet mogelijk zijn, alvorens de
rook verdwenen is. Op het ogenblik van
de ontploffing bevonden zich 350 man in
de mijn.
ADVERTENTIE
BaRTELOORISSTRAAT 20 —TEL. 13439
MOTORKLEDING
28. Hijgend en puffend pompte Panda de
hefboom van de lorrie op en neer. „Vlug
ger, vlugger!", riep Pat O'Nozel, „wij zijn
hem nog steeds op het spoor!" Joris, die
nog niet wist, dat hij zo hardnekkig werd
achtervolgd, reisde heel wat makkelijker.
Alleen moest hij goed op de al te uitbun
dige handvis letten, die steeds trachtte het
portier te openen of de asbakjes te gappen.
De medereiziger wierp het dier over zijn
krant af en toe schichtige blikken toe.
„Merkwaardig", zei hij opeens, „ik lees
hier in de krant, dat er een vis is gesto
len, die honderdduizend gulden waard is.
Dat is een hoop geld! Wie zou er zoveel
over hebben voor een vis?" „Ja, WIE?",
mompelde Joris, „dat zou ik ook, gaarne
weten!" En hij tipte peinzend de as van
zijn sigaret. „Hier staat een foto van die
waardevolle vis", vervolgde het praatgrage
heertje, „enhéha, hahij
lijkt sprekend op die rare vis, die u bij
zich heeft! Is dat niet reuze toevallig?!"
„Bijzonder toevallig!", beaamde Joris.
„Maar, zoals wij latinisten zeggen: De pis-
ces non es disputandum" „Watte?", zei de
medereiziger.
Gisteren is de jaarlijkse landelijke in
zamelingsactie begonnen van de Stichting
1940-1945, die tot 10 Mei duurt. De stich
ting, die de zorg heeft voor 5500 gezinnen
van nagelaten betrekkingen van verzets-
slachtoffers en invaliden door het verzet,
heeft per jaar twee millioen gulden nodig
om haar werk te kunnen voortzetten. In
zes jaar tijds zal elf millioen gulden door
het Nederlandse volk bijeen moeten wor
den gebracht. Van de vaste contribuanten
krijgt de stichting ongeveer 6V2 ton per
jaar, het resterende deel moet dus komen
van de inzameling.
De stichting heeft, zoals reeds gemeld is,
als propagandafolder voor de werving van
contribuanten bonkaarten uit de periode
1940-'45 laten verspreiden.
De stichting fungeert als uitbetalings
kantoor voor de bijzondere pensioenen
voor de nagelaten betrekkingen van de
verzetsstrijders en de invaliden door het
verzet. Deze laatste categorie neemt door
allerlei omstandigheden nog steeds toe.
Van het rijk ontvangt zij tien millioen gul
den. Zij geeft zelf op deze pensioenen nog
een toeslag, waarvoor twee millioen nodig
is. Bovendien geeft zij nog toelagen voor
studie en vakopleiding, waarvoor belang
rijke bedragen gereserveerd zijn.
De Stichting, wier taak een aflopend
karakter heeft, bezit een stamkapitaal van
20 22 millioen gulden, waaruit de tekor
ten moeten worden aangevuld. Als dit
stamkapitaal 30 millioen bedroeg zou geen
beroep meer op ons volk behoeven te wor
den gedaan.
Geref. kerken
Bedankt voor Toronto (Canada) (Chr.
Rffif. Church) dr. R. J. v. d. Meulen te
Scheveningen; voor Zuid-Beijerland, D. C.
Los te Stellendam.
Beroepen te Appingedam (Vac. E. J.
Oomkes), H. Hogenhuis te Onnen (Gron.).
Bedankt voor Marken K. Vegter te
Noord-Scharwoude.
Chr. Geref. kerken
Aangenomen naar Groningen (2e pred.-
pl.) Joh. Prins te Amsterdam-West.
Bedankt voor Dokkum H. Toorman te
Deventer; voor Haarlem-Centrum, J. P.
Geelst te Rotterdam-Centrum.
Ned. Herv. kerk
Aangenomen de benoeming tot hulppred.
te Irnsum, G. L. F. W. B. H. F. K. de Voogd
v. d. Straaten, em. pred. te Haastrecht.
Bedankt voor Neerlangbroek J. W. v. d.
Linden te Kamerik.
ADVERTENTIE
Marnixstraat 119 - Tel. 23138
Voorzichtigheid. In een halfjaarlijks rap.
port heeft de T.U.C., het Britse verbond
van vakverenigingen, dat acht millioen
georganiseerde arbeiders vertegenwoor
digt, de Labourpartij gewaarschuwd
voorzichtig te zijn bij het opstellen van
nationalisatieplanncn. Op een dit week.
einde gehouden Labourconferentie
sprak de T.U.C. zich uit tegen een voor-
stel tot nationalisatie van pachtgronden
een voorstel, dat verworpen werd
en zij drong aan op voorzichtigheid bij
het opstellen van plannen tot nationa
lisatie van grote chemische fabrieken.
Program. De regering van Eisenhower zal
op 27 Mei een nieuw veiligheidsprogram
in werking doen treden met betrekking
tot het weren van „ontrouwe en gevaar
lijke personen" uit de federale regering,
aldus heeft de Amerikaanse minister
van Justitie, Brownell, Maandag in het
Witte Huis medegedeeld. Het program
vervangt de oude maatregelen van het
bestuur van Truman. Het nieuwe pro
gram regelt de verhoren en het appèl
op de hoofden van de verschillende de
partementen en bureaux. In een nieuw
onderzoek van alle betrokken ambte
naren wordt voorzien.
Belang. „De Noord-Atlantische raad heeft
verleden week, op zijn bijeenkomst te
Parijs, enkele goede practische resul
taten bereikt", verklaarde de Ameri-
kaanse minister van Buitenlandse Zaken
John Foster Dulles, Maandag te
Washington,bij zijn terugkeer uit Parijs.
„Ik ben van mening dat de bijeenkomst
zeer geslaagd was", vervolgde hij. „Bij
de verkregen resultaten is enerzijds vol
ledige aandacht geschonken aan de
Amerikaanse belangen, terwijl aan de
andere kant de NAVO, waarbij wij al
len belang hebben, versterkt is".
Herziening. President Eisenhower heeft
de voorzitter van de subcommissie voor
immigratie van de Amerikaanse Senaat
schriftelijk meegedeeld, dat hij „een
groot aantal klachten" heeft ontvangen
over de immigratiewet van McCarran-
Walter, die het Amerikaanse Congres
verleden jaar, ondanks een veto van
president Truman, goedkeurde. Volgens
de klachten bevat deze wet, die in De
cember 1952 van kracht werd, „vele
ernstige en onbillijke beperkingen" en
de president stelde voor de wet aan
een onmiddellijk nader onderzoek te
onderwerpen. Alle betrokkenen zou dan
moeten worden verzocht hun bezwaren
toe te lichten.
Spionnage. In de Zwitserse hoofdstad,
Bern, is officieel bekendgemaakt, dat de
Zwitserse federale politie in Februari
in Genève een inlichtingendienst ont
dekt heeft, die ten behoeve van Israel
en ten nadele van de Arabische staten
en Egypte werkte. De dienst had ge
poogd bijzonderheden te weten te ko
men omtrent Zwitserse handelsbetrek
kingen met landen van het Midden-
Oosten. Hieraan is toegevoegd, dat de
gehele kwestie is opgehelderd en dat de
voornaamste schuldigen zich in het
buitenland bevinden.
Televisie. De Amerikaanse federale com
missie voor communicatiemiddelen heeft
aan de „American Broadcasting Para
mount Theatres Incorporated" toestem
ming gegeven tot openbare experimen
ten met driedimensionale televisie. De
proeven zijn de eerste in haar soort,
waartoe de commissie toestemming
heeft verleend. Het televisiestation te
Los Angeles zal de uitzendingen ver
zorgen.
Waarschuwing. Premier Churchill, sedert
verleden week „Sir Winston", heeft
Maandag in het Lagerhuis verklaard,
dat hij niet van plan is een verheffing
tot „Lord" te aanvaarden. (Als Lord
zou Churchill lid van het Hogerhuis
worden en niet meer in het Lagerhuis
kunnen verschijnen). De premier zei dit
naar aanleiding van een uitlating van
een Labour-parlementslid, dat had ge
waarschuwd, dat Churchill nu „de eer
ste stap op het pad naar de adelstand
had gezet en die verklaarde het te zul
len betreuren, indien de premier zijn
plaats in het Lagerhuis zou verwisselen
voor een plaats in het Hogerhuis.
Invitatie. De vrouwelijke burgemeester
van de Zuid-Engelse badplaats Margate,
mevrouw Giles, heeft premier Malenkov
van de Sovjet-Unie uitgenodigd met
Pinksteren de feestverlichting in Mar
gate te komen bewonderen om zichzelf
er van te overtuigen, dat de inwoners
van Margate niet 's avonds in het half
duister hun weg moeten zoeken wegens
de slechte gasverlichting op straat, zoals
radio-Moskou in een uitzending had
verklaard. Reuter tekent hierbij aan, dat
blijkens oficiële gegevens in Margate in
totaal 806 electrische lantarens en 2200
gaslantaarens staan.
DE muziekrecensenten die in deze krant
regelmatig hun weldoordracht en kun
dig geluid laten horen, onthouden zich van
inmenging in deze kolom, en zo dienen ook
wij vanuit onze hoek verre te blijven van
de materie die met een gerust hart is toe
vertrouwd aan de muziekspecialisten. Zo
blijve een ieder in zijn paadje. Dat is
ordelijk.
Daarom op deze plaats lof, noch critiek
op het Peruaanse gezang dat ons op on
geregelde tijden door de luidspreker tegen-
klinkt. Zelfs wanneer de om-
roepers op Amerikaanse wijze
trachten dergelijke Indiaanse
zang te larderen met Inca
mystiek, kan ons dat onberoerd
laten, want per slot van reke
ning dient ieder voor zichzelf
uit te maken op welke wijze V
een schotel ter tafel moet wor
den gebracht. We behoeven er
gelukkig
niet van te eten, wanneer de kost ons niet
zint.
Maar wanneer de radiospreker, die de
zangplaten van deze Indiaanse bij het pu
bliek inleidt, gaat citeren uit oude Inca-
geschriften, dan is de grens van het dol
zinnige toch wel verre overschreden. Want
er bestaan geen Inca-geschriften en de
Inca's kenden zelfs geen schrift. Maar ja,
wat kan dat een radiospreker deren?
Wellicht heeft u wel eens een knoop in
uw zakdoek gelegd om u te doen herinne
ren aan iets dat u beslist niet mocht ver
geten. Die zakdoek-met-knoop kunt u
althans wanneer zij schoon is ook aan
een ander in handen geven, maar die ander
heeft daar weinig geestelijk nut van, want
de door u gelegde knoop is geen schrift,
maar een geheugensteun, die voor anderen
waardeloos is wanneer er. niet de nodige
uitleg bij gegeven wordt. Een dergelijke
knoop betekent voor u dat tante Adèle
vandaag jarig is, maar een ander zal er
door herinnerd worden uien mee te bren
gen voor de avondpot.
Welnu, een dergelijke geheugensteun
hadden de Inca's in het Quipu, een soort
franje, waarin knopen van verschillende
betekenis konden worden gelegd. Zonder
mondelinge toelichting kon de betekenis
van deze knopen niet begrepen worden en
wanneer koeriers elkaar boodschappen
overgaven, dienden de lopers een eind-
weegs naast elkaar voort te
draven om tekst en uitleg
te geven. Met het schrift,
dat met vaststaande tekens of
symbolen werkt, hebben deze
geheugen-knopen dan ook
niets uitstaande. En van ge
schriften uit de Inca-tijd,
waarover onze radio omroeper
zulke interessante mededelingen deed, is
natuurlijk helemaal geen sprake. Die ko
men alleen ter tafel wanneer ive een juf
frouw wat belangwekkender moeten op
tuigen.
Nadat het Inca Rijk in 1532 door de
Spanjaarden was vernietigd, zijn er welis
waar overleveringen uit de Inca-tijd te
boek gesteld, bijvoorbeeld door Garcilaso
de la Vega, welke kroniekschrijver een
Inca-moeder had, doch deze te 'boekstel-
ling geschiedde in het Spaans en bovendien
bijna anderhalve eeuw na vernietiging van
de Inca-heerschappij.
O ja, vindt u het niet zonderling dat u
uw rinvinger niet afzonderlijk kunt bui
gen of strekken, tenzij u daarvoor speciaal
geoefend hebt?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
