Monument bij het voormalige
kamp Amersfoort
Verrassend slot van muziekfeest
van „Arti et Religioni"
Het meisje uit
BoisCo lom bes
.Clowntje. Rick
Nieuwe Nederlandse
film op komst
Keukenhof sluit 21 Mei
Vijf jaren Israel
Reders verontrust
Pogingen om tot productie van
vier films per jaar te komen
Scheepvaart en luchtvaart
gaan samenwerken
„Duinzwervers" de besten
van district Haarlem
Voor de kinderen
,Met hun bloed is deze grond geheiligd"
Nog steeds strijd binnen
het Ommelandenbestuur
Meer militaire hulp
voor Verre Oosten
Gezant dr. Amir over de
toekomstverwachtingen
van zijn land
FEUILLETON
VRIJDAG 15 MEI 1953
Op Hemelvaartsdag werd het verleden
Zaterdag begonnen nationaal muziekfesti
val in de Haarlemmer Hout ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van de muziek
vereniging „Arti et Religioni" voortgezet.
Officieel was dit festival geen muziekcon
cours. Wel was er een beoordelingscom
missie (gevormd door de heren G. J. Kalt,
P. J. Molenaar en J. Schoen) aanwezig, die
door het toekennen van punten haar waar
dering voor de prestaties tot uitdrukking
bracht.
Het eerste korps, dat zich gisteren aan
het oordeel van de commissie onderwierp,
was de R.K. muziekvereniging „De Spaar-
nebazuiii" (dirigent L. Habraken). De
ouverture „Cosmeo" werd door dit ensem
ble wat onzeker begonnen. De stemming
was niet steeds ideaal. De ontwikkeling
verliep stroef. Verdienstelijk gespeelde
fragmenten bezorgden het korps 246 pun
ten. „Soli Deo Gloria" uit Alkmaar de
monstreerde onder leiding van J. Schoen
in het ballet „Lythère" een behoorlijke
techniek. De klarinetten waren nu en dan
ongelijk. „Judex" van Gounod werd met
verzorgde stabiele klank gespeeld (256
punten). „Crescendo" uit Muiden, geleid
door A. de Gooijer, kwam met een weinig
belangrijke mars van Frangois. Interessan
tere muziek schonk het korps met „Cesar
en Cleopatra" van G. H. Boedijn. Afgezien
van onzuiverheid in de inleiding en soms
een tekort aan hecht samenspel werd er
verdienstelijk werk geleverd (311 punten).
Het sinds kort onder leiding van de diri
gent L. van der Hoef staande korps „Wil-
helmina" uit IJmuiden gaf een uitvoering
van de triomfmars uit „Aïda" van Verdi
met te waarderen fragmenten en gedeel
ten van mindere gunstige klankverhouding
door dominerende bassen en door enige
ontstemming. „Les Saltimbanques" van
Ganne klonk soms wat nerveus, maar de
uitvoering had goede momenten, die op een
gunstige ontwikkelingsmogelijkheid van
het korps wezen (259 punten).
Een marswedstrijd besloot de middag
van het festival. De beoordelingscommissie
uitgebreid met de heren A. Loenen,
wachtmeester der artillerie en M. van
Apeldoorn van 10 R.I. waardeerde de
prestaties in marswedstrijd en tamboer
wedstrijd respectievelijk als volgt:
Tamboer en Pijperscorps „Het Funen"
uit Amsterdam, 111 en 67 y2 met lof; „De
Spaarnebazuin" 114 en 62; „Soli Deo Glo-
Onlangs is opgericht de „Nationale film
productiemaatschappij" die in Juni met
haar eerste filmopnamen voor een Neder
landse film zal beginnen. Onder regie van
W. Smith wordt in de Profilti-studio te
Den Haag begonnen met de verfilming van
Frangois Pauwei's roman „Rechter Tho
mas".
Piet Bron speelt de titelrol met aan de
camera Piet Buis. Naar verwacht zal
„rechter Thomas" half September in pre
mière gaan in Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag, Utrecht, Groningen, Hilversum,
Eindhoven, Leiden, Apeldoorn en Amers
foort.
„De Nationale filmproductiemaatschap
pij" wordt voorlopig gevormd door zes
bioscoopexploitanten, die theaters hebben
in bovengenoemde steden. De N.V. staat
echter naast de normale theaterexploita
tie. Directeur is de heer S. Barnstijn en
president-commissaris is de heer R. Uges,
die mededeelde, dat het departement van
O., K. en W. de onderneming zal steunen
met een subsidie tot een derde van het
geïnvesteerde kapitaal. Een continuepro-
ductie zal worden opgebouwd. De gemid
delde na-oorlogse kosten van een film lig
gen tussen 3/4 en 1 y, ton, doch naar de
mening van de heer Barnstijn zullen de
kosten van een Nederlandse film die de
toets der critiek kan doorstaan, belangrijk
lager zijn, wanneer op de wijze zoals de
maatschappij zich dat voorstelt, wordt sa
mengewerkt door mensen met vakkennis
en liefde voor het bedrijf. Het ligt dus
niet in de bedoeling te produceren met een
groot kapitaal. Er zal zeer voorzichtig be
gonnen worden met één film in het eerste
jaar. Indien de eerste productie winst op
levert, zal deze gereserveerd worden voor
een verdere productie, zodat in het tweede
jaar wellicht 2 films gemaakt zullen wor
den. Zo zal voortgewerkt kunnen worden
tot een maximum van vier films per jaar.
Voorlopig is er geen markt in Nederland
voor meer films. Mochten er in de toe
komst in ons land meer productiemaat
schappijen komen, dan zou coördinerend
gewerkt kunnen worden en wellicht ook
aan het buitenland geleverd kunnen wor
den. Voor „Rechter Thomas" zijn de rech
ten verkocht aan een Belgische maat
schappij. Piet Bron is de titelspeler, die
zich als rechter compromiteert. Ton van
Duinhoven vertolkt de rol van de jonge
cliënt. Ida Wasserman, Henk van Buuren
en Bob de Lange spelen eveneens een be
langrijke rol. De film heeft een speelduur
van 1 Vï uur.
ria" 105 en 55; „Crescendo" uit Muiden 115;
„Wilhelmina" uit IJmuiden 106 en 63;
„Crescendo" uit Assendelft 110 en „Bever -
wijkse Harmoniekapel 113 en 67 met lof.
Avondfestival
Van de korpsen, die des avonds optra
den, kwam als eerste „Amicitia" uit Lands
meer. De „Grande Ouverture" van L. Lang-
lois was merkbaar nog te weinig geestelijk
bezit van dat fanfare-ensemble. Veel vrijer
stond „Amicitia" tegenover het toch ook
veeleisende werk „Coriolanus" van Cyril
Jenkins, dat de dirigent H. N. van Ossen
bruggen muzikaal-geladen liet spelen (293
punten). De muziekvereniging „Crescendo"
uit Assendelft kwam onder leiding van de
dirigent J. Heijne uitstekend voor de dag
met „Caesar en Cleopatra" van G. H. Boe
dijn. Minder volkomen slaagde het gevaar
lijke arrangement van Verdi's muziek voor
„Atilla", waarvoor de klankverhouding niet
gunstig werd en de tekening van de figu
ratie onduidelijk bleef (311 punten). De
dirigent H. N. van Ossenbruggen leidde
vervolgens de Beverwijkse Harmoniekapel
bij een zeer geslaagd, spannende en gevoe-
lig-expressieve vertolking van het sympho-
nisch gedicht „Finlandia" van Sibelius. De
ouverture „Raymond" van Thomas werd
eveneens muzikaal doorvoeld gespeeld,
maar minder gaaf (293 punten).
Tenslotte kwam de muziekvereniging
„Harmonie" uit Assendelft met twee ver
rassingen: een technisch gave, door en door
muzikale uitvoering van Introductie en
Capriccio van Meindert Boekei en een ver
tolking van „Festin chez Lustucru" van
Rogister, die vaak ontroerend mooi van
klank was. De dirigent G. Koomen heeft
de geavanceerde klankentaai van Meindert
Boekei tot een volkomen natuurlijk begrip
voor zijn mannen doen worden. Hun spel
bevatte dan ook geen spoor van onwennig
heid. En wat zij aan klankschoonheid wis
ten te geven bij de uitvoering van het werk
van Rogister (bugels bijvoorbeeld!) was de
beloning, vervat in de 335 toegekende pun
ten en de directeursprijs, dubbel en dwars
waard.
Hiermede was er een einde gekomen aan
het goed georganiseerde en over het alge
meen uitstekend geslaagde festival, dat het
bestuur van „Arti et Religioni" veel vol
doening, maar toch ook veel nieuwe erva
ringen gegeven zal hebben. In een slot
woord dankte voorzitter H. Cnossen allen,
die aan het slagen van het festival hadden
medegewerkt.
P. ZWAANSWIJK.
Vertegenwoordieers van een groot aan
tal Engelse, Franse en Nederlandse
scheepvaartmaatschappijen cm luchtvaart
ondernemingen, verenigd in de Inter
change Line, hebben onder voorzitterschap
van de heer W. J. Giel van de Ko
ninklijke Rotterdamse Lloyd in Londen
vergaderd. In deze bijeenkomst is besloten
opnieuw te gaan samenwerken ten aanzien
van het geven van onderlinge reisfacili-
teiten voor passagiers in de verschillende
diensten tussen Europa, Afrika, het Verre
Oosten en Australië. Deze samenwerking
bestond ook vóór de oorlog.
Ten aanzien van ons land heeft deze
samenwerking betrekking op de diensten
van de Holland-Afrikalijn, de Stoomvaart
maatschappij Nederland, de Koninklijke
Java-China Paketvaartmaatschappij, de
Koninklijke Paketvaartmaatschappij, de
Koninklijke Rotterdamse Lloyd en de
K.L.M.
Zij gaan naar nationale wedstrijden
in Ommen
Op Hemelvaartsdag en de daaraan voor
afgaande Woensdagavond hebben de ver
kenners uit zes patrouilles en twee zeever-
kennersbakken van de groepen in het
district Haarlem van de vereniging „De
Nederlandse Padvinders" elkaar de eer om
de beste plaats in het district en daarmede
de afvaardiging naar de nationale wed
strijden in Ommen betwist. Deze jaarlijks
op Hemelvaartsdag terugkerende sportieve
strijd begon in Vogelenzang en eindigde op
het terrein van „de Buffalo's" bij het cir
cuit in Zandvcort.
Op het terrein van de Zandvoortse groep
heeft de waarnemend districtscommissaris,
de heer P. J. Middelhoven, de uitslag be
kend gemaakt aan de in khaki aangetreden
patrouille-leden en in zeeverkenners-
blauw gestoken baksleden. De groep 27 en
30, de Santpoortse groep en de Spaarne-
geuzen uit Heemstede, die elkaar in de
laatste jaren de spits trachtten af te bijten
om nummer één te worden deelden dit
keer de tweede en derde plaats met 192
punten. Nummer één werd Zeemeeuwen
patrouille van groep 26, de Elfregi-
groep „Duinzwervers" met patrouilleleider
Henk Fuykschot. Deze patrouille behaalde
met 238 punten een ruime voorsprong op
de nummers twee en drie.
De Zeemeeuwen zijn de vijfde patrouille
die hun naam op het door de wnd. dis
trictscommissaris uitgereikte wisselschild
kunnen laten ingraveren. De jongens zul
len het district Haarlem vertegenwoordi
gen in Ommen, waar met de Pinkster
dagen uitgemaakt zal worden welke troep
de beste van het land is.
Rimboejaclit op terrein van de
Waterleiding, Aerdenhout.
Op het Vinkenveld, een terrein van de
Amsterdamse Duinwaterleiding in Aerden
hout, hebben bijna vijfhonderd welpen
(jongens van 812 jaar) met hun leidsters
en leiders deel genomen aan de gebruike
lijke rimboejacht op Hemelvaartsdag. En
de regen, die de laatste jaren deze jacht
nog al eens in duigen liet vallen, viel pas
na vier uur toen de jongens per bussen
huiswaarts gingen.
Met een gezamenlijke horderoep werd
de bijeenkomst begonnen; daarna verkleed
den de welpen zich in het costuum van de
hun toegewezen stad of het hun toegewe
zen land. Toen om elf uur dan ook Akela
T. Mutinga als Flora-bloemenkoningin
haar intrede had gedaan, defileerden voor
haar de Turken en Chinezen, matrozen,
brandweerlieden, kaasdragers uit Alkmaar,
de jongens uit Marken en Volendam en
wie al niet meer.
Het hoogtepunt van de middag werd ge
vormd door een kampvuur. Enige welpen
hordes vermaakten de aanwezigen met hun
spelen en tot besluit luisterden allen vol
aandacht naar een spannend verhaal, dat
hun werd verteld door de heer L. Groen.
De eindhorderoep ging vergezeld van de
uitreiking der totem-leertjes, waarmede de
totem-gidsen weer het bewijs hadden een
jacht te hebben meegemaakt.
Geen zwemwedstrijden
De zwemcommissie van het district Haar
lem van de N.P.V. heeft, in overleg met de
districtsleiding, besloten de jaarlijks in Mei
te houden zwemwedstrijden voor de pad
vinders om technische redenen en in ver
band met de eindexamens voor de oudere
verkenners, uit te stellen. Het ligt in de be
doeling de wedstrijden nu te houden bij de
aanvang van het nieuwe padvinders jaar
omstreeks October.
c
Maar Oepoetie was minder gelukkig dan Rick.
Het begon goed. Toen hij aan de beurt was en op de start het sein van wegrijden
afwachtte, was hij vast besloten, zo hard te rijden als hij maar kon. En toen het sein
klonk, stoof hij direct de baan op met 'n flinke vaart.
Ja, hij reed heus goed. Tjonge, wat ging dat hard! En de andere jongen reed vlak
naast hem; die kon ook lekker hard rijden. Een hele poos kon niemand zeggen, wie
het zou winnendie twee reden, zo te zien, even hard.
Maar achtoen had Oepoetie pech. Hij wist eigenlijk niet, hoe het kwam, maar
opeens gleed hij onderuiten daar lag hij op zijn rug!
Dat ivas nou ongelukkig, want al krabbelde hij direct overeind en reed hij weer door
de andere jongen was natuurlijk in dat ogenblik een heel eind voorgekomen.
Oepoetie gaf de moed niet op. Hij reed, wat hij kon. Maar als je eenmaal zo'n eind
achter bent, jadan valt het niet mee, de ander nog in te halen!
Hij kon het niet meer halen; de tegenstander kwam enkele meters vóór Oepoetie
aan de eindstreep en hij had gewonnen.
Maar Oepoetie kon er toch ook eigenlijk niets aan doen; iedereen kan vallen, niet
waar?
Op Hemelvaartsdag is te Amersfoort bij
het voormalige „Polizeilisches Durch-
gangslager" een monument onthuld ter na
gedachtenis van de in de oorlog in het con
centratiekamp Amersfoort omgekomen
Nederlanders en Russen. Het monument,
voorstellende een gevangene uit een con
centratiekamp, werd in opdracht van het
comité „Monument Kamp Amersfoort"
vervaardigd door de Amsterdamse beeld
houwer Frits Sieger. In de nabijheid staat
een zuil, waarop de woorden zijn gebei
teld: „Zij, die in de jaren 1940-1945 hier
werden omgebracht, hebben met bloed de
ze grond geheiligd. Hun offer zij het na
geslacht een lichtend voorbeeld".
Het beeld staat aan het einde van de
schietbaan, waar velen voor het vuurpelo
ton hun leven hebben gelaten. Bij de
plechtigheid waren onder meer aanwezig
mej. J. Geldens namens Prinses Wilhel
mina, de Russische ambassadeur L. Zajt-
sew en echtgenote, minister-president ,dr.
W. Drees, de heer M. A. Reinalda, Com
missaris der Koningin in de provincie
Utrecht en tal van afgevaardigden van
verzetsorganisaties en verenigingen van
oud-politieke gevangenen.
Dr. W. Drees herinnerde er in een rede
aan dat van de ruim 35.000 personen die
in de loop van de oorlog in het kamp
Amersfoort hebben vertoefd, er ongeveer
20.000 naar Duitsland zijn gegaan. Ver
scheidene honderden anderen zijn geval
len voor het vuurpeloton zonder vorm van
proces.
In de cantine van het kamp is het eerste
O.D.-proces gehouden. Aan 72 Nederlan-
Het bestuur van de stichting Keukenhof
heeft besloten haar tentoonstelling te slui
ten op Donderdag 21 Mei dus de Donder
dag voor Pinksteren.
In het kader van de culturele attracties
zal de bekende zangvereniging „St. Pan-
cratius" uit Heerlen Zaterdagmiddag 16
Mei een zanguitvoering geven.
De oude bestuursleden en de commissa
rissen van de Coöperatieve Fabriek voor
Melkproducten „De Ommelanden" over
wegen hun functies in de leiding van het
bedrijf neer te leggen. Zij doen dat op
grond van enige nieuwe feiten, die zich
naar aanleiding van het arbeidsconflict
in het bedrijf hebben voorgedaan. De toe
stand in de leiding van het bedrijf is op
dit ogenblik'zo verward, dat van een lei
ding en een tegenleiding kan worden ge
sproken. Daardoor is een situatie ontstaan,
die geen enkele dag houdbaar is, zo werd
meegedeeld. Er is een paleisrevolutie ont
staan bij „De Ommelanden", die weldra de
ernstigste gevolgen moet hebben, aldus de
ze mededeling.
Onder grote belangstelling is op Hemel
vaartsdag te Amersfoort op de schietbaan
nabij het voormalige concentratiekamp het
monument onthuld ter nagedachtenis aan
de slachtoffers, die in dit kamp zijn om
gekomen. Een deel van plechtigheid.
ders heeft dit proces het leven gekost. Dr.
Drees uitte zijn diepe bewondering over
het feit, dat desondanks het verzet is ge
groeid. „Moge het monument een aanspo
ring zijn met diepe eerbied hen te gedenr
ken, die zijn gevallen en iets van de ge
dachte in ons te doen leven dat wij weer
een vrij land zijn, een vrij volk, in een we
reld, kan het zijn, van vrede", zo zei hij.
Na deze rede trokken honderden over
de schietbanen naar het monument, waar
kransen werden gelegd door mej. J. Gel-
ctëns namens Prinses Wilhelmina, door de
Russische ambassadeur, door de burge
meesters van Amersfoort en Leusden, door
-mr. J. C. graaf van Randwijck namens de
Stichting 1940-1945, namens het Oorlogs-
gravencomité, namens de Nederlandse Fe
deratieve Raad en door oud-kampgenoten.
De Amerikaanse regering heeft besloten
de verdeling van militaire hulp te wijzigen
en het Verre Oosten 80 millioen dollar meer
toe te wijzen dan aanvankelijk was ge
dacht. Dit bedrag is in mindering gebracht
op de bedragen voor andere gebieden.
De verdeling wordt nu: Verre Oosten
1.081 millioen dollar (inplaats van 1.001
millioen), Europa 2.497 millioen (2.534
millioen), Midden-Oosten en Afrika 425
millioen (469 millioen), Zuid-Amerika 5
millioen (ongewijzigd).
Concentratiekampen in de V.S.
In de V.S. worden thans ten minste vijf
detineringskampen ingericht voor perso
nen, die in tijd van oorlog als gevaarlijk
voor de veiligheid van het land worden be
schouwd. Dergelijke mensen zullen op
grond van de wet op de binnenlandse vei
ligheid van 1950, krachtens welke ook de
kampen worden aangelegd, voor onbepaal
de tijd vastgezet kunnen worden zonder
dat de gebruikelijke gerechtelijke proce
dure in acht genomen wordt.
James Bennet, hoofd van het bureau
voor de gevangenissen, verklaarde: „Deze
kampen zullen slechts worden gebruikt,
wanneer er een noodtoestand is".
EHBO-wedstrijd in
Velsens politiebureau
Morgenmiddag om 2 uur wordt in het
Hoofdbureau van politie te Velsen een
districts-E.H.B.O.-wedstrijd gehouden,
waaraan colonnes uit Bloemendaal, Haar
lem, Amsterdam en Velsen meedoen.
Het programma vermeldt een opdrach
tenwedstrijd.
Heden, 15 Mei, is het vijf jaar geleden,
dat de Israëlische staat zich aan de wereld
prestenteerde. Dit feit was voor de gezant
van Israel in ons land, dr. M. Amir, aan
leiding, iets over die vijf jaar te vertellen.
In een conferentie in de Israëlische le
gatie gaf hij als zijn mening, dat Israël,
ondanks de vele moeilijkheden van zijn
„kinderjaren", vertrouwen in de toekomst
hebben mag.
Als men nu de balans opmaakt dan
blijkt dat de woestijn de Negev, met zijn
vele rijkdommen, een basis vormen
kan voor een onafhankelijk economisch
staatsbestel. Op het ogenblik heeft Israel
nog een grote invoer en een kleine uitvoer,
maar het optimisme is gefundeerd. Het
land zal de steun nodig hebben van de
Joden, maar ook van de niet-Joden over
de gehele wereld.
Van de landen in het Midden-Oosten is
Israel op het ogenblik na Turkije het
sterkste, zo meende de gezant. De betrek
kingen met vele landen zijn zeer goed.
Vooral de betrekkingen met ons land
noemde dr. Amir uitstekend, Nederland
was het eerste land, dat Israel erkende.
Hij betreurde het verbreken van de be
trekkingen met de Sovjet-Unie, maar
hoopte, dat er geleidelijk weer toenadering
zal komen.
Duitsland
Over de betrekkingen met Duitsland is
het nog moeilijk een mening te geven. De
gruwelijke oorlog heeft te diepe sporen
achtergelaten. Een derde gedeelte van de
Joden kwam in deze oorlog om. Israel is
echter een kleine staat en Duitsland is po
litiek en economisch zeer belangrijk. Men
zal dus moeten vergeten en de tijd zal
in dit opzicht veel kunnen doen.
Egypte
Men hoopte in Israel, dat Naguib een
realistisch man was, die de moed had,
vrede in het nabije Oosten te maken. Maar
hij staat niet alleen. Hij heeft te maken
met de Arabische landen, met de WAFD
in zijn land en met de economische toe
stand in Egypte.
Men zal echter in het belang van de lan
den in het Nabije Oosten en vooral ook in
het belang van het Westen, tot een grotere
solidariteit in het Midden-Oosten moeten
komen.
In de te Den Haag gehouden jaarverga
dering van de Nederlandsche Reeders-
vereniging heeft de aftredende voorzitter,
de heer J. C. Backer Overbeek, een rede
gehouden waarin hij onder meer zei dat
het wereldhandelsverkeer in vergelijking
met het voorafgaande jaar een achteruit
gang vertoonde. Het indexcijfer voor de
vrachten in de wilde vaart bedroeg ge
middeld 174 in 1951 en gemiddeld 110 in
1952. De lijnvaart ondervindt hiervan, zij
het in mindere mate, ook de nadelige ge
volgen. Een bijna algemene vermindering
van het aanbod van lading werd in de
loop van het jaar in vele vaarten merk
baar.
Naast deze onmiskenbare achteruitgang
in de conjunctuur wees de heer Backer
Overbeek op een verschijnsel dat vermoe
delijk een gevolg van de oorlog genoemd
mag worden, namelijk dat landen, die
vroeger niet of nauwelijks aan de scheep
vaart hebben deelgenomen, zich thans
daarin begeven. Helaas gaat dit in vele
gevallen gepaard met openlijke en recht
streekse bescherming van de eigen koop
vaardijvloot in die landen.
Dit is een punt dat de reders
met zorg vervult. Voor concurrentie
zijn wij niet bevreesd, aldus de heer
Backer, de discriminatie echter die hand
over hand schijnt toe te nemen moet wel
als een zeer bedenkelijk verschijnsel wor
den beschouwd, hiertegen baat immers
geen rationele bedrijfsvoering, noch het
verlenen van een loyale service aan ver
schepers.
De lasten die op het bedrijf drukken,
vertoonden nog weinig of geen tekenen
van vermindering. Een verminderd plichts-
eii verantwoordelijkheidsgevoel uit zich in
achteloze en onbevredigende behandeling
van schepen en lading in vele havens,
waardoor talloze schaden ontstaan. Dief
stallen komen eveneens veelvuldig voor.
Ook de hoge kosten voor de vervanging
van de scheepsruimte vervullen de reders
zorg.
De tankvrachtenmarkt is in het afgelo
pen jaar aanzienlijk gedaald. Met de
enorme tonnage die nog in bestelling is
vraagt men zich hier en daar af, of de
wereldtankvloot de laatste tijd niet wat al
te snel groeit, aldus de heer Backer.
Kleuterzorg
Op Hemelvaartsdag hebben functiona
rissen van de communistische Oost-Duitse
jeugdorganisatie F.D.J. het kindertehuis
„Caritas" te Saarow in Oost-Duitsland in
beslaggenomen.
De leidster van het tehuis en geheel het
katholieke verplegende personeel moest het
gebouw verlaten.
In het tehuis bevinden zich 130 kinderen
van twee tot veertien jaar.
De zuigelingen uit de inrichting moesten
de bekendmaking van de overdracht en
de tegen de katholieke zusters gerichte
toespraak mede aanhoren.
(Commissaris Gilles op onderzoek)
door JACQUES DECREST
Uit het Frans vertaald
20)
Gelukkig had hij twee munten, die de
smalle metalen mond van de telefoon eiste,
en de telefoniste van het bureau verbond
hem onmiddellijk met inspecteur Moreau.
Zo, ouwe jongen, nog nieuws?
Ja, mijnheer.
Interessant?
Mogelijk.
Goed. Wacht je op me?.... Ik zal
er over een kwartiertje zijn.
Afgesproken.
Hij wilde ophangen, toen de stem van
Moreau hem nog eens riep
Mijnheer
Ja, wat is erV
Ik heb zoëven een telefoongesprek
voor u aangenomen. Mevrouw Herlin
heeft naar u gevraagd.
Mevrouw Herlin?
Ja. Zij liet u waarschuwen, dat juf
frouw Frangoise een beetje ziek is en dat
u vanavond niet op haar moest wachten.
Ziek?Heeft ze niet gezegd, wat
ze had?
Reen, alleen dat.
Dank je, ouwe jongen. Tot straks.
Hij legde, de telefoon neer.
Frangoise ziek? Dat was de enige hypo
these ter wereld, welike Gilles niet had
overwogen, en hij was er ontdaan van.
Arm kind! Wat kon ze hebben? Een kou
misschien. Of wel blindedarmontsteking...
een acute blindedarmontsteking
Gilles grabbelde in zijn zak op zoek
naar kleingeld om onmiddellijk mevrouw
Herlin op te bellen. Natuurlijk had hij al
leen nog maar tien-francstukken. Hij rende
naar een winkel en kocht er een pakje si
garetten. In de tijd, welke hy nodig had
om van de telefooncel weg te gaan en er
weer terug te komen, waren de namen van
alle mogelijke ziekten door zijn hoofd ge
gaan.
Tot overmaat van ramp nam de con
cierge de telefoon aan; zij moest eerst me
vrouw Herlin gaan waarschuwen, die naar
beneden moest komen. Het was onuit
staanbaar. Gilles kon niet meer van opwin
ding.
Eindelijk hoorde hij het nog altijd wat
angstige (dat apparaat is duivels!
„Hallo" van zijn toekomstige schoonmoe
der.
Hallo!Och, mevrouw, ik kom zo
opgebeld hebt om te zeggen, dat Frangois
ziek is
Er was zoveel ongerustheid in zijn stem,
dat mevrouw Herlin aan het andere einde
van de lijn moest glimlachen.
Ja, inderdaad, maar maak je maar
niet ongerust, zei zij dadelijk.
Is het niet ernstig?
Neen hoor, het heeft niets te beteke
nenEen beetje verkouden, zij heeft
vannacht gehoest, en daar ze het wel pret
tig vond om in bed te blijven
Hè! Gelukkig. Ik was ongerust
Natuurlijk. Maar maak je maar niet
bang. Vanavond is zij opgestaan voor het
eten. En ze heeft me gevraagd je te zeggen
dat als je haar na het eten zou willen ko
men opzoeken
Maar natuurlijk, graag zelfs.... Ik
zal zo vroeg mogelijk komen.
Frangois zal blij zijn je te zien. Tot
straks.
XIX
Lysou, sprakeloos, durfde niet meer bij
het bed te komen nu oom gestorven was.
Jeanne Lambert had twee kandelaars op
de tafel bij het hoofdeinde van het bed ge
plaatst, na op de tafel een wit kleed gelegd
te hebben. Dat bewegende licht, waaraan
Lysou niet gewend was, gaf aan het gezicht
van Favier de schijn van een tweede le
ven, alsof in dit altijd verstijfde lichaam
de een of andere ziel of geest tot leven
was gekomen.
Instinctief had zij haar armen gekruist,
juist terug en men vertelt me, dat u me zoals in de kerk, en zij bleef daar dood
stil staan zonder zich bewust te zijn van
haar verlegenheid. Was de dood altijd die
verrassing, die Deweging met een tover
stokje, die voor enkele uren aan de ge
laatstrekken een reeds lang verloren jeugd
teruggaf? Zij keek naar het gezicht van de
oude man, wiens waskleurlge huid bijna
geen rimpels meer vertoonde. Ze was hele
maal niet bang. Het kwam haar eerder
voor, dat deze oneindige kalmte, deze
saamhorigheid met de dood, iets liefs en
geruststellends was.
Ongetwijfeld was het slechts een in
druk die zij ontving, die in haar opkwam
zonder dat zij begreep waarom of hoe, zon
der dat haar verstand werkte. Haar kleine
gedachten bleven door haar hoofd gaan,
maar het scheen dat haar angst van zoëven,
haar vrees om de verborgen brief, de hart
klopping, die zij had gekregen bij het ont
dekken van de diefstal van de wandelstok,
tot kalmte werden gebracht door de aan
wezigheid van oom. Zo stil als die aanwe
zigheid was, zo definitief in de stilte, zo
ging er toch een zekere rust van uit. Ly
sou bedacht dat zij de dingen maar op hun
beloop moest laten en dat zij niet in de
steek gelaten zou worden. Kinderen, meer
dan groten, hebben soms een gevoel van de
voorbeschikking.
Jeanne Lambert, achter haar, ruimde
de kamer verder op, liet al die flesjes en
instrumenten, die een ziekte met zich
brengt, verdwijnen. Zachtjes tikten het
glas en het metaal tegen elkaar.
Beneden was er het geluid van een open
deur, een licht gemompel van stemmen.
Lysou dacht een ogenblik aan die heer,
die haar zo bang had gemaakt toen zij
het vuurpuntje van zijn sigaret had ge
zien in de naar zij meende, lege
eetkamer. Midden op de dag zou zij niet
bang zijn geweest. De man zag er helemaal
niet kwaadaardig uit.
Kom, kleintje, je moet niet te lang
blijven.
Jeanne Lambert had zich zachtjes over
haar heengebogen, aaide haar over het
haar, zoals zij altijd deed.
Je moet maar naar je kamer gaan,
wat uitrusten of wat spelen zonder teveel
lawaai te maken.
Maar Lysou had helemaal geen zin in
9pelen.
Waarom, Jeanne?
Omdat het hier geen plaats is voor
een klein meisje, liefjeJe weet hoe
veel oom van je hield. Ik ben er zeker van,
dat hij tevreden zou zijn als je wat uit
rust.
Jeanne Lambert nam de kleine in haar
armen en omhelsde haar. Ze had enigs
zins rode ogen.
Maria zuchtte terwijl ze de trap op
kwam.
Kijk, daar is Maria.
Jeanne Lambert en Maria hadden be
sloten beiden te waken.
Zodra de kleine naar bed en ingeslapen
was (Jeanne was zolang bij haar geble
ven), voerde Maria precies de aanwijzin
gen van de commissaris uit. Zij contro
leerde de sluitingen van alle ramen, de
grendel van de deur en schoof de paraplu-
standaard tegen de voordeur.
Zij trilde bijna van ongerustheid, en
Jeanne Lambert, op de hoogte gebracht van
het gesprek met mijnheer Gilles, kon haar
maar slecht op haar gemak stellen. In ieder
geval zou zij bij het minste geluid door het
raam op het portaal gaan kijken. En dan:
die mensen van de politie verbeelden zich
altijd van alles!
Om tien uur installeerden zij zich in de
kamer van de overledene.
Ze hadden twee fauteuils vlak bij
elkaar gezet om fluisterend wat te kunnen
praten en om te voorkomen dat de een
of de ander in slaap zou vallen. Beneden
stond op de kachel een emaille ketel, ge
vuld met sterke koffie.
De geur in de kamer begon zwaarder te
worden, te lijken op die, welke men in alle
kamers van gestorvenen ruikt en die
Jeanne Lambert zo goed kende. Zij zette
nieuwe kaarsen in de kandelaars.
Men zou gezegd hebben, dat de konen
van Favier enigszins rose gekleurd waren,
Wat wil dat zeggen? vroeg Maria.
De verpleegster haalde haar schouders
op.
De dood die werkt, mompelde zij al
leen maar.
Zij gingen zitten en zwegen enkele ogen
blikken.
(Wordt vervolgd).
