Wensen der Tweede Kamer
inzake omzetbelasting
Pseudo-kryp tog ram
Kroningsplechtigheid stelt hoge
eisen aan Koningin Elizabeth
Agenda voor
Haarlem
Wensje
Mens en satire
Minister Cals opende
„Muziekstad 1953"
(maar u komt er wel uit!)
Statiegewaad en regalia:
een loodzware last
Evacuatie van Britse
burgers uit Egypte
Tito's nieuwe landwet
aangenomen
De levensstandaard in
Latijns Amerika
Dulles en Nehroe over de
positie van Peking China
Joegoslavië naar Donau-
conferentie
ONZE PUZZLE
B f--.
Engelse soldaat vermoord
Sovjet-zaakgelastigde in
Athene vervangen?
Overleg over coördinatie
Europese luchtvaart
Engelse litteratuur
Resolutie van Rode
Kruisliga inzake Korea
ZATERDAG 23 MEI 1953
De Tweede Kamer heeft thans haar me
ning kenbaar gemaakt over het wetsont
werp dat beoogt het Besluit op de Omzet
belasting van 1940 door een wet te ver
vangen. Het besluit van 1940 was door de
vele veranderingen vrijwel onleesbaar ge
worden.
Vele leden juichen het toe dat de rege
ring met de indiening van dit wetsontwerp
is tegemoet gekomen aan de van zo vele
zijden en bij herhaling geuite wens de
détailhandel van de heffing vrij te stellen.
Zij merkten echter op, dat een deel van de
middenstand volgens dit ontwerp welis
waar zal worden ontheven van de ver
plichting omzetbelasting aan de fiscus te
voldoen, doch dat hiertegenover staat, dat
deze middenstanders de omzetbelasting
eerder zullen moeten betalen als bestand
deel van de inkoopsprijs. Uit een oogpunt
van financiering komen zij dus in een on
gunstiger positie, terwijl bovendien zo
doende ook omzetbelasting zou worden be
taald over oninbare vorderingen en onver
koopbare goederen.
Vele andere leden wezen er op, dat een
ingrijpende wijziging van het stelsel van
heffing, zoals in dit wetsontwerp wordt
voorgesteld, onvermijdelijk een zekere ver
schuiving in de belastingdruk moet mede
brengen, welke op sommige punten een
verlaging en op andere punten een ver
zwaring van druk ten gevolge zal hebben.
Deze leden bepleiten voor alle door het
ambacht te verlenen diensten de handha
ving van het thans daarvoor geldende per
centage. Het vervallen van de omzetbelas
ting bij een gedeelte van de middenstand
kan het zwaarder belasten van een ander
gedeelte daarvan, dat beslist niet in een
gunstiger economische positie verkeert,
niet rechtvaardigen. Zowel uit een oogpunt
van administratieve vereenvouding als van
praktische uitvoerbaarheid lijkt het voor
gestelde onderscheid tussen leveringen aan
particulieren en aan anderen weinig doel
treffend. Het zou daarom naar hun mening
aanbeveling verdienen alle door kleinhan
delaren verrichte leveringen van omzetbe-
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, mr. J. M, L. Th. Cals, heeft
gisteravond in de Casino-schouwburg te
's Hertogenbosch de reeks van manifesta
ties op het gebied van de mannenzang on
der de naam „Den Bosch Muziekstad 1953"
geopend.
In een geestige toespraak getuigde de
minister onder meer van de belangstelling,
welke de regering toont voor de koorzang
als een verantwoorde, culturele besteding
van de vrije tijd. De minister acht een der
gelijke wijze van kunstbeoefening een po
sitieve kwaliteit en hoopt dat de jeugd het
goede voorbeeld van de ouderen zal volgen.
Zeer verheugend noemde minister Cals het,
dat er zo'n goede samenwerking bestaat
tussen deze zangers en componisten van
naam en dat reeds talrijke koren opdrach
ten voor nieuwe werken hebben verstrekt.
Na de openingsrede bood de burgemees
ter van 's Hertogenbosch, mr. H. J. M. Loeff
de minister de „Muziekstad"-penning aan.
Hierop volgde het galaconcert door het
Koninklijk Mannenkoor 's Hertogenbosch,
dat zijn vijftigjarig bestaan viert.
Des middags heeft burgemeester Loeff
officieel het vermaakscentrum geopend van
de muziekstad, dat de naam draagt „In den
muziekhof". Dit is een klein stadje, naar
een idee van Carel Briels opgetrokken in
Zuid-Franse en Italiaanse stijl.
„Een zesde van die in Europa
Het congres der Internationale Kamer
van Koophandel te Wenen heeft Vrijdag
middag een algemene vergadering gehou
den over Azië, Afrika en Latijns Amerika
en hun mogelijkheden van ontwikkeling.
Er werd nadruk gelegd op de kansen die
hier voor Europa nog aanwezig zijn. De ge
middelde levensstandaard van de Latijns
Amerikaanse volken, zo verklaarde de
secretaris van de inter-Amerikaanse raad
voor handel en productie, is bijna een zesde
van Europa en veel lager dan de gemid
delde standaard in Noord-Amerika.
ZATERDAG 23 MEI
Stadsschouwburg: „Welkom thuis, Helena"
(Nederlandse Comedie) 8 uur. Luxor: „De
gele ballon", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido:
„De knuppel in het apenhok", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Nachtvoorstelling „Verleiding"
18 jaar, 11.30 uur n.m. City: „Paniek in Fort
Worth", 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Dodendans
der Sioux", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Le Plaisir", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Minerva: „Romance in Rio", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „S.O.S., held in nood",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. Palace: „April in
Parijs", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 24 MEI
Stadsschouwburg: „Welkom thuis, Helena"
(Nederlandse Comedie) 8 uur. Luxor: „De
gele ballon", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Lido: „Ave Maria", 11 uur. „De knuppel in
het apenhok", alle leeft., 2. 4.15, 7 en 9.15
uur. City: „Paniek in Fort Worth", 14 jaar,
2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Doden
dans der Sioux", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „Het teken van de Go
rilla", 14 jaar, 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Minerva:
„Romance in Rio", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „S.O.S., held in nood",
alle leeft.,, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace:
„April in Parijs", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur.
MAANDAG 25 MEI
Stadsschouwburg: „Een vrouw met een
klein hart" (De Nederlandse Comedie), 8
uur. Concertgebouw: Optreden van radio
sterren (Joop de Knegt, Mieke Telkamp,
Cees de Lange, enz.), 8 uur. Bioscopen, zie
programma en tijden agenda van Zondag;
bovendien Rembrandt ochtendvoorstelling
„Eroïca", alle leeftijden, 11 uur.
DINSDAG 26 MEI
Minerva: „Potasch en Perlemoer in Tex
tiel" (Toneelgezelschap Johan Kaart), 8.15
uur. De Leeuwerik: Vereniging voor facul
tatieve lijkverbranding, ledenvergadering,
8 uur. Luxor: „De gele ballon", 18 jaar, 2,
7 en 9.15 uur. Lido: „De knuppel in het apen
hok", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„Paniek in Fort Worth", 14 jaar, 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur. Spaarne: „Dodendans der
Sioux", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Le Plaisir", 18 jaar, 2.30. 8 uur. Rem
brandt: „S.O.S., held in nood", alle leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „April in Pa
rijs", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
lasting vrij te stellen.
Enige leden achten net redelijk naast hel
herstellen van schoenen ook het herstellen
van kleding vrij te stellen.
Vele leden drongen er op aan de vrij
stelling van omzetbelasting voor het opne
men van advertenties in dagbladen, week
bladen, tijdschriften en andere tenminste
driemaal per jaar verschijnende uitgaven,
welke op 1 Juni eindigt, definitief in de
nieuwe wet op te nemen.
Enkele leden achten het onbillijk, dat
voor de levering van boter omzetbelasting
is verschuldigd en de levering van mar
garine en bak- en braadvet is vrijgesteld.
Op een persconferentie ten besluite van
zijn bezoek aan India heeft Foster Dulles,
de Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, verklaard geen belangrijke resul
taten van een conferentie, met de Sovjet-
Unie, te verwachten zolang Rusland „steun
blijft geven aan de oorlogen in Korea en
Indo-China en weigert zijn bezetting uit
Oostenrijk terug te trekken".
Op desbetreffende vragen antwoordde
hij dat hij India niet neutraal achtte waar
het de keus betrof tussen democratie en
totalitarisme. Op de vraag „waarom zijn de
Amerikanen bevreesd voor het communis
me en zijn de Indiërs, die toch zoveel
zwakker zijn, dat niet?", antwoordde Dul
les o.m.: „De Sovjet-Unie is door geen en
kel moreel beginsel gebonden en tegen een
dergelijk systeem diende men voorzorgen
te treffen. Dit moest echter niet uitgelegd
worden als vrees". Dulles herinnerde aan
zijn recente verklaring volgens welke de
Sovjet-Unie de Cominform dient te ont
binden als bewijs voor haar vreedzame
bedoelingen.
Nehroe zou Dulles duidelijk gemaakt
hebben, dat India's belangstelling voor
China berust op eeuwenoude historische,
geografische en culturele betrekkingen en
dat het aandringen van India op erkenning
van de regering van communistisch China
is ingegeven door werkelijkheidszin.
Daarentegen zou Dulles Nehroe hebben
medegedeeld, dat de V. S. gaarne een
einde aan de vijandelijkheden in Korea
willen maken als er een oplossing kan wor
den gevonden, die verenigbaar is met de
veiligheid van Zuid-Korea en de begin
selen op grond waarvan de UNO in Korea
zijn opgetreden.
De Joegoslavische regering heeft zich
bereid verklaard, zich te doen vertegen
woordigen op een speciale bijeenkomst
van de Donaucommissie, welke 1 Juni te
Boekarest zal beginnen.
Joegoslavië is van mening, dat het van
1948 daterende statuut der Donaucommis
sie zodanig is opgesteld, dat de commissie
in feite ondergeschikt is aan de Sovjet-
Unie. De commissie heeft een Russische
secretaris-generaal.
Een hoogst-enkele keer mag een man wel
een vol uur aan zich zelf zitten te denken.
Vooral wanneer de zon schijnt en je zit
ergens buiten voor een oud café met het
zicht over wijde weilanden met torens en
molens tegen de horizont, is de sfeer daar
goed voor. En zo heb ik er over zitten
peinzen dat het tijd wordt, nu ze ons oude
Europa helemaal in het nieuw gaan steken,
dat ze ook eens aan mij gaan denken. Ze
zijn maar aan het timmeren en aan het
verven om de tent er zo aardig mogelijk te
laten uitzien; ze benoemen maar nieuwe
jongens om de zaak langs nieuwe lijnen te
gaan leiden en ik zit maar in de zon over
die rivier te kijken en niemand die er aan
denkt, dat voor dat Hollandse oude café de
man zit die geknipt is voor Hoge Autoriteit.
Hoge Autoriteit zijn trekt mij laat ik
er nu maar eens en vooral eerlijk voor uit
komen geweldig aan.
Zij die het voorrecht hebben mij te ken
nen weten en alle anderen moeten het
maar op mijn eerlijk gezicht geloven, dat
iedere vorm van materiële overweging mij,
bij deze ruiterlijke verklaring, ten enen
male vreemd is. De pokdalige honderddui
zend belastingvrije guldens per jaar die
aan zo'n Hoge Autoriteit in een cellophaan
loonzakje worden uitbetaald, trekken mij
hoegenaamd niet aan. Integendeel: gezien
het feit dat ik principieel tegen sparen ben,
zcu het mij de grootste moeite geven ze
allemaal in één jaar op te maken. Aan
tweehonderd gulden per dag heb ik meer
dan genoeg en die honderd gulden die ik
dan elke avond zou overhouden, zouden
maar een gat in mijn broekzak branden. En
geen belasting betalen brandt gaten in het
geweten. Het is onsociaal en het geeft een
onbehaaglijk gevoel een parasiet te zijn.
Neen, die honderdduizend gulden zijn het
laatste waar ik aan denk.
Om het werk dat aan het Hoge Autori
teit zijn verbonden is wil ik het ook niet.
Ik heb er namelijk geen flauw idéé van
wat dat is; ik denk: veel praten en veel
dicteren aan secretaressen. Vind ik niets
aantrekkelijks aan. Wandelen lijkt me ge
zonder.
Nee, het is de naam die mij zo aantrekt.
Ik zou het fijn vinden een visitekaartje
te hebben met in fijn bescheiden lettertjes
Hoge Autoriteit onder mijn naam. Het staat
zo onaantastbaar belangrijk. Zo rotsvast
groot.
Ik zou mij zelf, uit eigen vrije wil, al
geen autoriteit (op welk gebied) durven
noemen; laat staan Hoge Autoriteit. Maar
stel je dan voor, dat je plotseling gepaten
teerd en gewaarmerkt, officieel, dat onder
je naam moogt zetten. Zó maar, sec en zon
der meer, zonder één woord van wat: Hoge
Autoriteit.
En ik zit daar maar.
En de zon glanst op de rivier.
En geen mens die nu eens aan mijn be
scheiden ambities denkt.
ELIAS
PROEF MET ATOOMKANON
In tegenwoordigheid van een groot aan
tal militaire en politieke autoriteiten zal
Maandag in de vroege ochtend bij Las
Vegas in de V.S. de eerste proef met een
atoomkanon worden genomen.
Deze week ter voor
bereiding van een
nieuwe puzzlesoort
in deze rubriek eens
een opgave, die nog
half tot de kruis
woord-variant be
hoort, maar toch ook
al iets van een kryp-
togram heeft. Er zit
ten dus voetangels
en klemmen in de
omschrijvingen; met
een beetje fantasie
komt u er stellig wel
uit.
Horizontaal: 1 Hevig,
5 nog in ongehuwde
staat verkerend; 9
aanvallige leeftijd;
10 staat onder de
streep; 11 U ziet ze
vliegen; 12 vermink
te krakelingen; 13
wasbehandeling; 15
is waarschijnlijk niet
waar gebeurd; 17
wat men volgens de
bijbel niet zal doen;
19 springen, maar
niet van plezier; 21
en nu maar zoeken;
23 het koude tegen
deel is onprettiger;
24 er wordt veel te
veel voor gesproken;
25 wat zuigelingen
en ouderdom ge
meen hebben; 26
kunnen in duigen
vallen; 27 vindt men
overal ter wereld en
bestaan uit mensen.
Verticaal: 2, zit in: invalgong, imitatie;
3 het slot van alles, 4 uiting van droefheid,
5 geestelijk, 6 die zonder uitnodiging ge
komen is; 7 uitgelaten; 8 die zich opschep
perig gedraagt; 9 honderd jaar voorafge
gaan door de laatste letter; 14 waar men
zijn dienstplicht kan vervullen; 16 zinloze
en overbodige; 17 grote bouwmeesters
maar niet in dienst der mensheid; 18 deze
telgen zijn onze nakomelingen; 19 hebben
de onverdiende reputatie steeds krom te
zijn; 20 wel heel bijzonder weinig; 22 wild
ruiterfeest; 23 een cijfer voor de thee.
Oplossingen moeten worden ingezonden
aan onze bureaux Grote Houtstraat 93 of
Soendaplein 37 te Haarlem, of Kennemer-
laan 186 in IJmuiden, en uiterlijk Woens
dag a.s. te 17 uurt in ons bezit zijn. Op de
enveloppe of briefkaart vermelden: Op
lossing puzzle - en geen mededelingen
sluiten. De goede oplossingen dingen rrieë:
naar de drie geldprijzen ad 7,50, 5,-
en 2,50.
Winnaars vorige puzzle:
1. L. Smit, Raadhuisstraat 10 A, Heem
stede, 7,50;
NAAM INZENDER:
ADRES:
De oplossing van de vorige puzzle ziet
er als volgt uit:
2. mej. M. Perry,
Haarlem, 5,
Kleverparkweg 149,
3. W. C. Kornmann, Prins Hendriklaan
168, Ovexwm 2,50.
Carambert knipte het rode kruis in vijf
stukken volgens de figuur. Het grootste
daarvan vormt een nieuw kruis, de vier
andere stukken A, B, C en D kunnen dan
eveneens tot een kruis aan elkaar gelegd
worden.
Er waren ook nog andere oplossingen
mogelijk.
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent in Londen)
De kroningsplechtigheid zal het uiterste
vergen van Koningin Elizabeths uithou
dingsvermogen, niet alleen in emotioneel
opzicht, doch vooral physiek.
Uit de historie is bekend dat sommige
vorsten bijna bezweken onder de zwaarte
van gewaden en kroon en door de hitte. De
warmte wordt thans nog verhoogd door de
televisielampen, welke het podium zullen
beschijnen.
Van de kroning van George IV in 1821
is bekend, dat alleen reeds tijdens de hul
debetuiging door de adel aan het einde van
de plechtigheid Koninklijke pages negen
tien zakdoeken gebruikten om het voor
hoofd van de Koning af te vegen. De nogal
corpulente Koning had het tevoren reeds
zo te kwaad gekregen, dat hij tijdens een
pauze in de plechtigheid in een kapel ont
dekt werd, half ontkleed en met de kroon
op het hoofd.
Natuurlijk zal Koningin Elizabeth, die
jong is en zich zeer bewust is van haar
waardigheid en die bovendien dagelijks
oefent met de loodzware gewaden, alle
moeilijkheden met glans doorstaan.
Men hoeft haar niet te benijden Het ge
wicht aan kleding dat de Koningin tijdens
de plechtigheid te dragen zal krijgen staat
gelijk aan het gewicht van de volledige uit
rusting van een marcherende soldaat.
De kroningsmantel is even zwaar als
zeven gewone mantels en de St. Edwards-
kroon weegt meer dan tweeënhalf kilo.
Dezer dagen heeft een dagblad een proef
genomen met een actrice van dezelfde leef
tijd als de Koningin, die gewend was zich in
allerlei „gewichtige" historische costuums
op het toneel te bewegen. Men liet haar
zware gewaden dragen. Zij was na 5 Vi uur
een uur minder dan het tijdschema voor
de Koningin op Kroningsdag volkomen
uitgeput.
De volgorde van de dienst in de abdij
werd nauwkeurig nagebootst, waarbij het
„proefkonijn" afwisselend stond, liep en
zat. Het ergste kwam, toen zij enige tijd 15
kilo kleren moest dragen en vier minuten
een gewicht moest vasthouden, gelijk aan
De „rechterhand" van premier Naguib,
luitenant-kolonel Nasser, heeft Vrijdag
verklaard, dat de Egyptische regering de
verantwoordelijkheid voor de volledige be
scherming van alle Britten, alsmede alle
andere buitenlanders in het land op zich
neemt. Nasser zeide dit als reactie op een
verklaring van de Britse ambassade, waar
in Britse gezinnen wordt aangeraden,
Egypte te verlaten tenzij hun aanwezig
heid daar vereist is.
Inmiddels wordt te Londen vernomen,
dat in Port Said Vrijdag twee Britse sol
daten met messen zijn aangevallen, ten
gevolge waarvan een van hen het leven
liet. Britse gemotoriseerde patrouilles door
kruisen thans de stad. De passagiers van
twee Britse schepen, die te Port Said zijn
aangekomen, hebben geen toestemming
gekregen om aan land te gaan.
Uit Cairo is Vrijdag per vliegtuig het
eerste contingent Britse vrouwen en kin
deren, die met het oog op eventuele woe
lingen worden geëvacueerd, naar Londen
vertrokken.
De Sovjet-zaakgelastigde te Athene,
Tsenitsjef is per vliegtuig via Rome naar
Moskou vertrokken. Hij was sinds 1948 in
Griekenland. De ambassadeur, Rodionnof,
werd toen teruggeroepen.
Persberichten maken melding van een
mogelijke vervangin van Tsenitsjef, zulks
in overeenstemming met de nieuwe Sovjet-
politiek".
dat van het zwaard van staat.. Haar polsen,
voteen, benen en knieën deden pijn, haar
ogen waren droog en prikten en zij kreeg
een uiterst hongerig gevoel.
Daarna volgden nog vier andere lood
zware mantels en een met ballast gevuld
blik, waarvan het gewicht overeenkwam
met het gewicht van de kroon. Een dokter
constateerde een verdere verlaging van de
bloeddruk, hetgeen meestal flauwvallen tot
gevolg heeft. Maar de actrice, gewend aan
vermoeidheid, stond er op, dat men door
ging. Twintig minuten later besloot men
er mee op te houden. De toneelspeelster
was zeer bleek, had gezwollen enkels en
een hevige pijn in de nek.
De Koningin zou hierna nog een uur in
actie moeten zijn en naar alle kanten moe
ten wuiven en glimlachen,
De Joegoslavische senaat heeft met één
tegenstem een agrarische hervormingswet
goedgekeurd, die voorziet in vermindering
van het gestelde maximum voor particulier
landbezit van dertig tot tien hectare.
Thans hebben de kiezers van Moskovlje-
vic, de enige tegenstemmer, geëist dat hij
zal bedanken als senator, omdat zij „geen
vertrouwen meer in hem hebben". Dit be
sluit, dat telegrafisch ter kennis van Mos-
kovljevic werd gebracht, is genomen op
een speciale bijeenkomst dezer kiezers,
meest arbeiders uit de kleine Servische in
dustriestad Sabac.
Volgens de nieuwe wet zullen gemeente
raden bouwgrond mogen onteigenen en aan
arme boeren geven voor bewerking op col
lectieve of coöperatieve grondslag.
De wet heeft ten doel, aldus Reuter, de
arme leden van collectieve boerderijen te
vreden te stellen. Zij hadden zich ontevre
den betoond over het loslaten van de col-
lectiviseringspolitiek van de regering.
De Nationale Vergadering keurde de wet
met algemene stemmen goed.
Kerk en Staat
Het Joegoslavische parlement heeft voorts
het wetsontwerp betreffende de betrekkin
gen tussen Kerk en Staat aangenomen na
een debat, waarin vice-voorzitter Alexan
der Rankovic een heftige aanval op het
Vaticaan deed.
De wet garandeert geloofsvrijheid voor
de individuele burger, maar verbiedt gods
dienstonderwijs aan de jongeren op de
scholen.
Rankovic zeide, dat het Vaticaan een
anti-Joegoslavische campagne in de wereld
voert en geen oplossing voor de betrekkin
gen tussen de R.K. kerk en de Staat wenst.
Hij zeide, dat positieve resultaten waren
bereikt met alle andere kerken in het lajid.
„Alle kerken beschouwen de wet als een
grote stap voorwaats," aldus Rankovic.
MONTREAL (Reuter). De I.C.A.O.,
de internationale organisatie voor de bur
gerluchtvaart, heeft een uitnodiging van
het ministerscomité van de Raad voor
Europa, om een conferentie uit te schrij
ven over de coördinatie van het Europese
luchttransport, aanvaard.
De I.C.A.O.-raad heeft voorgesteld dat
de betrokken Europese staten een commis
sie zullen instellen, die belast moet worden
met het voorbereidende werk.
De negen betrokken Europese landen
zijn: België, Denemarken, Frankrijk, Italië,
Nederland, Noorwegen, Zweden, Zwitser
land en Groot-Brittannië.
Naar aanleiding hiervan heeft mr. L. H.
Slotemaker, directeur van de K.L.M., op
het congres van de Internationale Kamer
van Koophandel in Wenen verklaard, dat
het valt te betwijfelen of het nodig of wen
selijk is een Europese autoriteit voor lucht
verkeer op te richten, zoals gesuggereerd
wordt door de Raad van Europa.
Op de Bach-avond, die Yehudi Menuhin
op Zaterdag 30 Mei in het Concertgebouw
te Amsterdam geeft, speelt de violist de
Sonate in C en de Partita's in E en d.
Mary McCarth y, The groves
of academe - Heinemann, London.
Achter op het stofomslag van The Gro
ves of Academe staat een foto van Mary
McCarthy met achter haar de letterkaart
van een oogarts. Deze achtergrond is nut
tig ter verklaring van de vorm van haar
roman, die zo weinig georganiseerd is dat
men dadelijk begint te vermoeden dat de
schrijfster er niet haar volle aandacht aan
heeft kunnen geven. In de eerste hoofd
stukken duurt het lang voor het v.erhaal op
gang komt. En nauwelijks is het dat, of er
komt een hoofdstuk, dat de onderwijsbe-
ginselen van de universiteit, waar het zich
afspeelt, behandeld. Aan het eind staan
twee hoofdstukken, die eraan gebouwd
zijn als een serre, duidelijk verbonden met
het eigenlijke bouwsel, maar desgewenst
ook weg te laten.
Omdat het onder deze omstandigheden
onmogelijk is door de loop van het verhaal
te worden meegenomen, is de lezer aange
wezen op zijn appreciatie van de geest,
waarin de schrijfster vertelt. Die geest is
satirisch; de motieven die haar personen
voor hun handelingen opgeven zitten
voortdurend scheef op hun eigenlijke be
doelingen, hetzij omdat zij niet beter we
ten of omdat zij het effect op de omstan
ders slim uitrekenen. De personen die
Mary McCarthy beschrijft, verdienen ook
niet beter dan een satirische behandeling;
zij komen er daarmee zelfs nog vrij goed
af, want sommigen van hen zijn inderdaad
onaangenamer karakters dan men ooit zou
wensen te ontmoeten.
De ergste is de hoofdpersoon, Henry
Mulcahy, die litteratuur doceert aan de
Jocelyn-universiteit in Pennsylvania. Het
verhaal begint, als hij zijn ontslagbrief
van de president vain de universiteit juist
heeft uitgelezen, en laat ons dan zien hoe
het besluit bij hem rijpt er zich niet bij
neer te leggen. Hij begint dadelijk een ver
zetsgroep onder de academische staf te
organiseren, die vooral met het vólgende
motief zal moeten werken: juist omdat
Mulcahy een zo weinig inschikkelijk mens
is, steeds weer in protest tegen het beleid
van de universitaire leiding, mag de presi
dent, die voor een man van liberale ge
zindheid wil doorgaan, hem zijn ontslag
niet geven. Om het hem nog moeilijker te
maken, besluit Mulcahy voor te wenden,
dat hij lid van de communistische partij
geweest is; de president zou zich dan door
hem toch te ontslaan aan de kant van de
ketterjagers plaatsen. Als derde reden
wordt er nog bij gehaald de gezondheids
toestand van Mulcahy's vrouw: haar hart
is erg zwak, een schok als die van het ont
slag van haar man zou zij misschien niet
kunnen doorstaan. Begrijpt de president
wel wat voor een verantwoordelijkheid hij
op zich neemt?
De laatste twee argumenten komen ten
slotte jammer genoeg niet op volle kracht;
de president blijkt een tamelijk redelijk
mens te zijn, die een begrijpelijke antipa
thie tegen Mulcahy koestert, en die volgens
zijn eigen lezing Mulcahy twee jaar gele
den voor een beperkte termijn heeft aan
gesteld. Dat de benoeming na enig onder
handelen toch verlengd wordt, is dan ook
alleen omdat de president niet tegen de
wens van een aantal van zijn docenten in
wil gaan, die Mulcahy blijkbaar als een
waardevolle kracht beschouwen. De enigen,
die de dupe worden van Mulcahy's twee
exti-a-argumenten, dat van zijn commu
nisme en dat betreffende zijn- vrouw, zijn
de collega's, die zijn belang behartigen. Dat
zijn ook de enige aangename mensen, die
de lezer tegenkomt, vooral de twee vrou
wen, Domna Rejnev en Alma Fortune; de
laatste is het best uitgebeelde karakter in
het verhaal, met de eigenzinnigheid die
haar ertoe brengt zelf ontslag te nemen uit
protest tegen het ontslag van Mulcahy,
zonder toezegging dat zij haar besluit zal
herroepen als Mulcahy blijft. De enige
manier, zegt zij, waarop iemand iets kan
leren, de president of een an.der, is door het
te laat te 'leren.
Deze twee vrouwen geven ook de maat
staf waarlangs de anderen tekort schieten;
zij alleen laten hun eerlijkheid niet beder
ven door hun eigenbelang. Juist omdat men
merkt dat de schrijfster voor hen sympathie
heeft, hebben zij in hun rol van dupe eigen
lijk d-e belangrijkste functie in het verhaal.
Mulcahy en zijn bestrijders zijn te zeer
alleen maar glad en gevat en egocentrisch
om veel belangstelling te wekken. Het valt
op, dat de warmte van menselijkvuur ook
bij een satarische manier van vertellen on
ontbeerlijk is, hetzij dat die gevonden
wordt in de personen in het boek of in de
houding van de auteur tegenover wat er
verteld wordt.
Pas in het laatste deel, het verhaal over
het dichterscongres, wordt deze roman op
dat punt bevredigend. Het is duidelijker
dat de schrijfster begrip heeft voor de hou
ding van de dichters, die zij uitstekend be
schrijft, terwijl zij vertelt hoe weinig doel
matig een congres met zulke deelnemers
wel zijn moet; daardoor is dit stuk volledig
geslaagd, overtuigend van toon en werke
lijk vermakelijk van situaties. Men krijgt
de indruk dat Mary McCarthy in een be
tere positie is om te schrijven als het niet
over de academische wereld gaat, die zij
al te goed kent en waar zij voor iedere
onderscheiding een tegenwerping kent.
Het eerste deel van dit boek is voorna
melijk belangwekkend als een schets van
het leven aan een kleine Amerikaanse uni
versiteit. Als zodanig is het ook heel goed,
want Mary McCarthy kent de daar heer
sende toestanden grondig; veel van wat
zij erover vertelt, klinkt alsof zij het met
maar een beetje retoucheren aan haar
eigen ervaring heeft ontleend. Wat er op
haar verhaal aan te merken is, ontstaat
voornamelijk door het gebrek aan duide
lijkheid in haar waardebepalingen; als be
schrijving van omstandigheden is het uit
stekend, puntiger naarmate de schrijfster
meer klaarheid heeft over wat zij zelf
eigenlijk vindt. s. M.
Het dagelijks bestuur van de liga van
Rode Kruisverenigingen heeft Vrijdag te
Genève met algemene stemmen een reso
lutie goedgekeurd, die een beroep doet op
beide partijen in Korea om de strijd voor
een overeengekomen periode gedurende de
wapenstilstandsonderhandelingen te staken.
De resolutie was gebaseerd op een Sovjet-
Russisch voorstel en een Brits amende
ment. In het bestuur zijn communistisch
China en de Sovjet-Unie vertegenwoor
digd.
Een andere resolutie, die zonder tegen
stemmen werd aangenomen, verzoekt om
de repatriëring van ontheemde kinderen.
Alle nationale Rode Kruisverenigingen
wordt verzocht te trachten, dergelijke kin
deren te repatriëren.
J
