SPI WBSi Bezwaren van Haarlemse K. v. K. tegen uitgifte districtsgidsen Verrassing voor "personeel N.Z.H. „Verklaring van Raad van Vak- centralen wekte misverstand" Onze export in één maand met honderd millioen gulden gedaald |l 1 PANDA EN DE GROEI-STRALEN Wereldnieuws Jtauaiiet Vlekken CETREX! TccU ió het zo II VRIJDAG 19 JUNI 1953 1 BRIEF AAN DE P.T.T. Belangensferen der bedrijven vallen niet samen met telefoondistricten SPECIALE AANBIEDING j 50 MODEL-JERSEY COSTUUMS j 89.50 De radio geeft Zaterdag Uitslag jeugdwedstrijd van NCRV en Lloyd Eerste twee Nederlandse erevelden in Duitsland Gratificatie wegens betoonde activiteit C.N.V.-VOORZITTER: Dekkingspercentage in Mei slechts 83 pet li Geen zandsteen in nieuwe Sint Laurenstoren Vestiging in Indonesië „Schiftingscommissie" voor oud-militairen AKU goed voorzien van orders De zon brandt niet De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Haarlem en Omstreken heeft gister avond besloten een brief aan het directo raat generaal van de P.T.T. te zenden, waarin bezwaar wordt gemaakt tegen de voorgenomen uitgave van districts-tele- foongidsen inplaats van een landelijke gids en daarnaast locale gidsen. Aan andere Kamers zal het verzoek worden gericht adhaesie met dit schrijven te betuigen. Een enquête, welke de Kamer in haar rayon bij het bedrijfsleven instelde, toonde aan dat dit afwijzend staat tegenover de voorgestelde regeling. Wat particulieren aangaat, kan volgens de brief geredelijk worden aangenomen, dat zij, die vroeger beschikten over een interlocale en een locale gids er nimmer toe zullen overgaan om zich nu in de plaats daarvan een hele „bibliotheek" van 15 districtsgidsen aan te schaffen omdat deze van hen teveel ruimte en teveel kosten zal vergen. De Kamer be pleit het voortbestaan van de huidige rege ling, waarbij de interlocale gids desnoods in vier delen kan worden uitgegeven met inbegrip van de Rotterdamse, Haagse en Amsterdamse aansluitingen. De districtsgidsen worden verder niet aanbevelenswaardig- geacht omdat de rayons van de telefoondistricten in het al gemeen niet samenvallen met de belangen sferen der ondernemers. Het zal bovendien niet iedereen bekend zijn in welk district een bepaalde kleinere plaats ligt, zodat men eerst verschillende gidsen moet gaan raadplegen, voordat men de plaats, die men telefonisch wil bereiken, kan vinden. „Dit zal er ongetwijfeld toe leiden dat men al gauw geneigd is het zoe ken op te geven en de informatiedienst van de P.T.T. in te schakelen, hetgeen een zwaardere last op deze toch al niet zeer efficiënte dienst zal leggen," aldus de brief, die concludeert: „Onze Kamer ziet in de uitvoering van de voorgenomen maatregel een ernstig nadeel voor het bedrijfsleven en een gevaar voor het verspillen van de goodwill van de Rijkstelefoondienst bij het publiek." De heer J. H. Peeters werd in de ver gadering als lid van de Kamer geïnstal leerd. Na de behandeling van de ingekomen stukken en de mededelingen van de voor zitter, de heer Ch. E. Visser, waarbij een telegram met gelukwensen werd verzonden aan de jubilerende N.V. Enschedé, hield de secretaris, jhr. dr. J. C. Mollerus een cau serie over een deel van de werkzaamheden van de Kamers van Koophandel en Fabrie ken: het verstrekken van certificaten van oorsprong en de bepalingen die daarvoor gelden. Deze documenten die een getekende ver klaring van de K. v. K. inhouden, dat de oorsprong van een te exporteren handels goed Nederlands is, werden vroeger uit sluitend centraal in Haarlem afgegeven, maar dit werd bezwaarlijk voor de ook in het district gevestigde exporteurs in IJmuiden en Aalsmeer. In deze beide plaat sen werden vertrouwensmannen aange- ADVERTENT1E Door een bijzondere aanbieding van één onzer relaties zijn wij in staat U aan te bieden tegen de extra lage prijs van Prima van kwaliteit en snit. Ook vele grote maten. m Barteljorisstraat 27 b. d. Grote Markt Haarlem HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.15 Gewijde muziek. 7.45 Ge bed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor dei huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Voor de kleu ters. 10.15 Symphonette orkest en solist. 10.55 Radio-Rallye. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Kamerkoor. 12.00 Angelus. 12.03 Platen (12.3012.33 Land- en tuinbouwmededelin- gen. 12.33—12.36 Radio Rallye). 12.36 Mu- sette-orkest. 12.55 Zonnewijzer 13.00 Nieuws. 13.20 Concert. 14.00 Boekbespreking. 14.10 Radio Rallye en platen. 16.30 De schoonheid van het Gregoriaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Gevarieerde muziek. 18.15 Journalistiek weekoverzicht. 18.25 Harmonie-orkest. 18.45 Buitenlandse correspondenties. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.20 Parlementair overzicht. 19.30 Platen. 20.25 De gewone man. 20.30 Lichtbaken, causerie. 20.50 Platen. 21.00 Ge varieerde muziek. 21.35 Actualiteiten. 21.45 Radio Philharmonisch orkest. 22.30 Wij lui den de Zondag in! 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.2224.00 Platen. HILVERSUM H, 298 ML 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Platen. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de continubedrijven. 11.30 Vierhandig piano spel. 12.00 Platen. 12.30 Land- en tuinbouw- mededelingen. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Dansmuziek. 13.50 Weekjournaal. 14.20 Orgel en zang. 14.45 Muziekcauserie. 15.05 Gronings programma. 15.30 Van de wieg tot het graf. 15.45 Radio Philharmonisch orkest. 16.30 Sportpraatje. 16.45 Lichte muziek. 17.15 Voor de jeugd. i8.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Accordeonorkest. 18.40 Regeringsuit zending: Zoeklicht op de Westerse Defensie. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepar tout, causerie 19.40 Het Oude Testament in deze tijd, causerie. 19.55 Deze week, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen. 20.15 Gevarieerd programma. 21.15 Socialistisch commentaar. 21.30 Metropole-orkest. 22.40 Dodenhuis, hoorspel. 22.30 Weense muziek. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Kamermuziek. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.15 Vlaamse muziek. 15.15 Ethnologische muziek. 16.00 Platen. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17 10 Platen. 17.30 Orgel. 18.30 Voor de sol daten. 19.00 Nieuws. 19.40 Kinderkoor. 19.45 Gevarieerde muziek. 21.15 Accordeonmuziek. 21.30 Platen. 21.45 Accordeon. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05 24.00 Dansmuziek. BBC 17.0017.15 Engelse les voor beginnelin gen. (Op 224, 42, 31 en 25 m.). 22.00—22.30 Nieuws. Spiegel van de week. Sportjournaal. 224 en 49 irp). wezen via wie de certificaten met grotere spoed te krijgen zijn. Deze houdt daar copie van en verantwoordt zich maande lijks. De inkomsten die de uitgifte van deze door regeringen en/of bedrijven in het bui tenland geëiste certificaten opleveren, vormen een belangrijk, zij het onstabiel deel van de totale inkomsten van de K. v. K. Jhr. Mollerus gaf voorts een uiteenzet ting van de voorwaarden waaraan het goed voor het verkrijgen van het certificaat moet voldoen en voegde daar een aantal tekenende voorbeelden aan toe. De N.C.R.V. heeft destijds ten behoeve van de schoolradio korte vraaggesprekken opgenomen met opvarenden van de „Wil lem Ruys" van de Koninklijke Rotter- damsche Lloyd met de bedoeling bij de schooljeugd belangstelling te wekken voor de scheepsbouw en de scheepvaart. In de uitzendingen werden vragen gesteld, waar van de antwoorden ook aan de uitzendin gen ontleend konden worden. De inzenders van de 500 beste antwoorden konden toen meedoen aan een wedstrijd: het vervaar digen van een model van het Lloyd-schip „Garoet" of een routekaart van de lijn Nederland-Indonesië. De zeven hoofdprijzen, bestaande uit een kort zeereisje met een. der schepen van de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd vielen aan Lex Strijkers te Bussum, Thijs Muller te Rotterdam, Fred Kloosterziel in Hengelo, Arie Beeftink in Kampen, Aad Davids in Voorburg, Dery Brinkhorst te Hengelo en Bertha van Marle te Kampen. Voorts werden er 24 tweede prijzen uit gereikt, waarvan er in Zaandam 7 vielen. Van de 22 derde 'prijzen waren er 5 win naars in Veenendaal. Op 29 en 30 Juni en 1 Juli zullen de nabestaanden van in Duitsland -in de oor log gevallen Nederlanders, militairen, ver zetslieden en degenen, die werden gede porteerd, een gezamenlijk grafbezoek bren gen aan de eerste aangelegde erevelden in Duitsland. De oorlogsgravenstichting heeft deze tocht georganiseerd om de familie leden een gunstige gelegenheid te bieden de graven te bezoeken. Deze eerste ere velden zijn aangelegd op het Friedhof Ohlsdorf te Hamburg en op het Osterhol- zerfriedhof te Bremen. De velden zullen op 30 Juni worden ingewijd. Het ereveld in Hamburg heeft 35 graven, voorname lijk van slachtoffers van het kamp Neuen- gamme. Op het ereveld van het Osterhol- zerfriedhof in Bremen zijn de graven van 167 slachtoffers van de oorlog uit Bremen- Farge bijeengebracht. Ook van deze erevelden zullen maquet tes worden vervaardigd, die ten kantore van de stichting zullen worden geëxpo seerd. Van de 22 velden in Indonesië heeft rnen reeds ter bezichtiging een aantal ma quettes. Het ligt in het voornemen van de stichting van alle aangelegde en nog aan te leggen erevelden maquettes te laten vervaardigen, die zullen worden tentoon gesteld. Naar wij vernemen is heden een dienst order van de directeur van de N.Z.H. ver schenen, waarin wordt bekend gemaakt, dat aan het personeel van de vervoer maatschappij, buiten de gebruikelijke va- cantietoeslag, een gratificatie van een week loon zal worden uitgekeerd. Op deze wijze toont de directie haar waardering voor de grote plichtsbetrach ting en toewijding die door het personeel tijdens Flora 1953, Haarlem-Lichtstaid en Keukenhof aan de dag is gelegd. De omvang van de gratificatie is vastge steld in overleg met de vakorganisaties en geniet ook de hartelijke instemming van de president-commissaris van de N.Z.H., ir. F. Q. den Hollander. ADVERTENTIE De heer M. Ruppert, voorzitter van het C.N.V. heeft erkend, dat het communiqué van de drie vakcentrales over de voorstel len der regering inzake de huurverhoging, aanleiding heeft gegeven tot misverstand. Dit misverstand vloeit voort uit de termen die in het communiqué voorkomen namelyk, dat dc verantwoordelijkheid wordt afge wezen, dat het overleg nog moet beginnen en dat er geen instemming bestaat met de berekening der regering. Hij zeide echter dat het allerminst de mening van het C.N.V. is, dat de regering eerst bij de vakbeweging instemming met haar voorstellen zou moeten verwerven. Naar de opvatting der Christelijke Vakbe weging dient integendeel de eigen positie van de overheid volkomen gehandhaafd te blijven. Komende tot de compensatie van de huurverhoging betoogde de heer Ruppert, dat de regering van oordeel is, dat de huurverhoging zoveel mogelijk gecompen seerd zal moeten worden door belasting verlaging en slechts aanvulling door loons verhoging. Dit regeringsstandpunt noemde de voor zitter van het C.N.V. wel te begrijpen, omdat van een verlaging van (indirecte) belastingen meer huurders zullen profite ren, dan van loonsverhoging, waarvan de ADVERTENTIE VLEKKENWATER VAN CETA-BEVER Volgens de door het Centraal Bureau voor de Statistiek samengestelde voorlopige gegevens bedroeg de waarde van de in voer in Mei 1953 698 millioen (v.m. 684 millioen), terwijl voor een waarde van 580 millioen (v.m. 680 millioen) werd uitgevoerd. Het dekkingspercentage be droeg 83 (v.m. 99). Enkele vergelijkende maandcijfers vindt men in onderstaande tabel (in millioenen guldens). 1938 1948 1949 1950 1951 1952 1953 X) 110 390 427 662 935 715 693 a> 116 384 441 604 837 740 693 A si p 83 223 272 377 578 635 580 maandgemiddelde. 84 188 275 371 561 696 639 G 3 1-0 75 57 64 57 62 89 83 i s 3)5 '3 £pS De verhouding van de in- en uitvoer, welke de vorige maand zo opvallend gun stig was, is ten gevolge van de grote daling van de uitvoer met 100 millioen bij een geringe stijging van de invoer met 14 millioen, belangrijk ongunstiger geworden. Het dekkingspercentage daalde met niet minder dan 16 pet. Ook ten opzichte van Mei 1952 kan men een daling van 6 pet. waarnemen. Vergelijkt men de handelsbalans-positie met voorgaande jaren, dan ziet men bij de invoer tegenover 1951 een teruggang van meer dan 200 millioen, de uitvoer bleef op vrijwel gelijke hoogte. ADVERTENTIE SS I FALCON REGEN3 ASSEN 49 75 Het invoersaldo bedraagt sinds het begin van het jaar 271 millioen (JanuariMei 1952: 220 millioen). Onderstaande tabel geeft een beeld van de ontwikkeling van de handelsbalans (in millioenen guldens) in de afgelopen 12 maanden (periode Juni 1952 t.m. Mei 1953) C S3 d SB 1950 1951 1952 Apr. 1952-Mrt 1953 Mei 1952-Ap-r. 1953 Juni 1953-Mei 1953 7.752 5.288 13.040 2.464 68 9-671 7.415 17.086 2.256 77 8.510. 8.007 16.518 504 94 8.298 7.804 16.102 8-293 7.777 16.070 8.276 7.720 15.996 494 94 516 94 556 93 Enige jaren geleden is een partij Bent- heimer zandsteen aangekocht ten behoeve van de restauratie van de Sint Laurens toren te Rotterdam, doch niet verwerkt, omdat de organisaties van werkgevers en werknemers in afwachting van de totstand koming van de Silicose-wet daaraan geen medewerking wilden verlenen wegens het gevaar, hetwelk zulks zou medebrengen voor de gezondheid van de betrokken werklieden. Op een verzoek tot ontheffing is afwij zend beschikt, met dien .verstande even wel, dat ten aanzien van het bovenste ge deelte van de toren een uitzondering zal worden toegestaan. Hoezeer B. en W. van Rotterdam ervan overtuigd zijn dat restau ratie van de in zandsteen opgetrokken toren met ditzelfde materiaal de voorkeur zou verdienen, hébben B. en W. zich ge noodzaakt gezien een gewijzigd plan in gereedheid te brengen, waarbij, behalve voor wat het bovenste gedeelte van de toren betreft, van het gebruik van andere materialen wordt uitgegaan. Dit plan voorziet in een herstel van diverse gedeelten van de toren met Ettrin- ger tufsteen en Govertangesteen en onder zoek naar nog andere materialen is nog gaande. De kosten van de restauratie wor den geraamd op 820.200. De instelling van de Indonesische „schif tingscommissie", die belast is met het ver strekken van vestigingsvergunningen aan oudleden van het voormalige K.N.I.L. en de K. L., is geschied om het werk dat daar toe moet geschieden te bespoedigen, zo heeft de secretaris van het Indonesische ministerie van Justitie, mr. Besar Marto- sukomo in een onderhoud met Aneta me degedeeld. - - Volgens deze woordvoerder hebben 2.000 oudleden van het voormalige K.N.I.L. en de K.L. een verzoek ingediend om een vestigingsvergunning. In Indonesië zouden, volgens nog onbevestigde rapporten van verschillende regeringsinstanties, 4.000 oudleden van beide legers vertoeven. „Velen onder hen, die zich blijvend in Indonesië iwillen vestigen, willen eerst zo spoedig mogelijk naar Nederland terug. Hierdoor stapelen de werkzaamhe den van de commissie zich op", zo zeide de secretaris-generaal. Het ministerie van Defensie, de politie en de justitie geven hun mening of een buitenlander staatsgevaarlijk is of niet. Indien onder de commissie-leden de me ningen over een aanvraag van een buiten lander om vestigingsvergunning verdeeld zijn, dan beslist in laatste instantie de mi nister van Justitie. De schiftingscommissie behandelt niet alleen de aanvragen van buitenlanders, die werkzaam zullen zijn bij de regering, doch ook die van werknemers bij parti culieren. Alleen zij, die deskundig zijn op een ter rein, waarop het moeilijk is Indonesische krachten te vinden, komen in aanmerking voor een vestigingsvergunning. Over de Nederlandse oud-militairen ver klaarde mr. Besar Martosukomo nog, dat de Indonesische regering bij hen „uiteraard meer consideratie in acht neemt, die ech ter niet gebaseerd is op sentiment of ver denkingen". Het immigratie-quotum van Indonesië is voorlopig bepaald op 8.000 personen 's jaars. ADVERTENTIE LET OP!! Alleen Zaterdag kleine voorraad Ligstoelen met 20 korting. - Weckflessen alle maten. DE KLOMPENCENTRALE IS VOORDELIGER Dr. Leydsstraat 1 Haarlem - Tel. 11784 12. De volgende morgen trof Panda zijn knecht in een neerslachtige stemming aan. „Hoe gaat het met je arm, Jolliepop?", vroeg hij medelevend. „Dank u, mijnheer Panda, slecht!", antwoordde Jolliepop, „de ongewone lengte van dit lichaamsdeel stelt mij onophoudelijk voor problemen. In bed wist ik niet, waar ik mijn arm bergen moest; tenslotte heb ik hem om mij heen gewikkeld, doch veel rust kon ik aldus niet krijgen". Laten wij naar professor Kalker gaan", stelde Panda voor, „hij is de enige, die je arm weer normaal kan maken. De groei-straler zal intussen wel weer opgeladen zijn". Jolliepop zag er tegen op, om in deze toestand over straat te gaan, maar er bleef hem geen andere keus, als hij de harmonie in zijn ledematen spoedig hersteld wilde zien. Dus schreed hij zo waardig, als onder de gegeven omstandig heden mogelijk was. naar het huis van pro fessor Kalker. Voorbijgangers keken met onverholen verbazing naar zijn arm, doch de ijzige blikken, die Jolliepop om zich heen vjierp, hield de nieuwsgierigen op een afstand. Maar één van hen, een sinister individu, liet zich niet afschrikken en bleef de twee volgen, tot zij voor het huis van de geleerde stil hielden. Zich verscholen houdend zag hij, hoe Jolliepop meters hoog zijn hoed afnam voor professor Kalker, die voor het raam was verschenen. „Wel, wel", riep de geleerde, „dat is de langste arm, die ik ooit gezien heb!" ,,Het is het resul taat van uw eigen groeistralen"riep Jol liepop bitter, „en u hebt beloofd het te herstellen!" „Groeistralen.mompelde het loerende individu, „zo, zo.Daar wil ik meer van weten!" pensioen- en rentetrekkers immers geen baat hebben. Maar de heër Ruppert aarzelde niet deze opzet desniettemin onjuist te achten. „Im mers", zo zeide hij, „ook voor de loon- en salaristrekkenden geldt, dat zij aan het eind van de eerste week in Januari het verhoogde huurbedrag in handen moeten hebben. En zij zijn er bitter weinig mee gebaat, indien men hen voorhoudt: ja, maar als ge eens schoenen of kolen moet kopen, zult ge wel merken, dat ge goed koper uit zijt. Het loonpeil in Nederland (wij betalen de laagste lonen van geheel West-Europa) is nu eenmaal niet zo, dat er reserves gevormd zijn of worden, waar uit maar geput kan worden". Nu is het huurprobleem op zichzelf geen zaak voor de vakbeweging, maar voor de regering en voor de volksverte genwoordiging. De vakbewegnig heeft in wezen te accepteren, wat daaruit voor komt. Maar bij de compensatie staat het an ders. Daar blijft zij geen toeschouwster bij. Want zeer nadrukkelijk is die com pensatie immers ook een zaak van loon vorming? Hier is haar plicht een oordeel te geven over het regeringsvoorstel. Consumptiebeperking Ten aanzien van de consumptiebeper king wees de heer Ruppert er op, dat het de overheid was, die in 1951 de consump tiebeperking invoerde en dat met loyale medewerking van de vakbeweging. De vakbeweging mag daarom verwachten, dat nu de opheffing van diezelfde con sumptiebeperking aan de orde is, de over heid van haar kant eveneens loyaal han delt en het nu maar niet aan de vakbe weging overlaat om die consumptiebeper- kmg ongedaan te maken in de sfeer van onderhandelingen met de werkgevers. De heer Ruppert noemde dat tekenend. „Het gaat niet aan, dat men ons in 1951 keurig netjes met een lift naar beneden heeft ge bracht en dat men ons nu met een klein laddertje in de gelegenheid stelt moei zaam weer omhoog te klauteren". „In 1951", zo zeide hij, „is er een zeer nauw verband gelegd tussen de beperkin gen van de investeringen en van de con sumptie. Dat men nu de investeringen wil stimuleren heeft onzp instemming", zo zeide de voorzitter van het C.N.V., „dat is mogelijk geworden door de verbetering van de ruilvoet en van de arbeidsproducti viteit. Maar dan moet ook het reële loon kunnen stijgen". De goede gang van zaken in de eerste helft van 1953 heeft de A.K.U. in staat ge steld op volle capaciteit te blijven werken. Hoewel de export-opbrengst een dalende tendentie vertoont, valt over het geheel te verwachten, dat ook 1953 bevredigende resultaten zal afwerpen, mits op de afzet markten geen radicale wijzigingen op treden. Daar ziet het echter op het ogenblik niet naar uit. Dit werd meegedeeld in de te Amsterdam gehouden algemene vergade ring van aandeelhouders der Algemene Kunstzijde Unie N.V., Arnhem. In de vergadering van de A.K.U. werden de jaarstukken goedgekeurd en werd het dividend conform de voorstellen op 9 pro cent vastgesteld. Voorts deelde de voorzit ter het volgende mede: „Zoals bekend, zal de Staat der Nederlanden ingevolge een overeenkomst van 9 November 1951 nog 10 millioen nominaal aandelen A.K.U. aan ons leveren. Juist dezer dagen is het eerste 1 millioen nominaal ons door Het Neder landse Beheersinstituut geleverd. Deze aan delen zullen worden ingetrokken. De voor bereidingen voor verdere leveringen wor den getroffen." Aggressiviteit. Generaal Henri Navarre, de nieuwe Franse opperbevelhebber in Indochina, heeft Donderdag een nieuwe politiek van „militaire aggressiviteit" aangekondigd. De voornaamste punten hiervan zijn: het gebruik van guerilla- strijdkrachten, aanvallen in de rug van de tegenstander en stabiliteit van het opperbevel om de troepen groter ver trouwen te schenken. Permissie. Joegoslavië heeft toegestaan, dat 26 Russische marine-vaartuigen, die in Wenen zijn gestationneerd, tussen 22 Juni en 13 Juli in vijf groepen het ge deelte van de Donau, dat in Joegoslavië ligt, passeren. Een Russisch verzoek hiertoe is ingewilligd op voorwaarde, dat de Russische oorlogsschepen niet op het traject binnen de Joegoslavische grenzen hun tocht zullen onderbreken. Vrouwen. De Sovjet-minister van Buiten landse Zaken, Molotov, heeft in een onderhoud met de Amerikaanse ambas sadeur, Charles Bohlen, medegedeeld, dat vier Sovjet-Russische vrouwen, die met Amerikanen gehuwd zijn, de Sov jet-Unie mogen verlaten. Onlangs heeft Molotov aan drie andere Russische vrouwen van Amerikanen toestemming gegeven het land te verlaten. Botsing. Verscheidene personen zijn bij botsingen te Tel Aviv tussen communis ten en anti-communisten licht gewond. De politie nam later 35 personen in hechtenis die zullen worden beschuldigd van verzet tegen de politie en inbreuk op de openbare orde. De communisten hielden een betoging met spandoeken, waarop eisen voor meer werk en brood waren aangebracht. Beschuldiging. De voorzitter van de Per zische Madjlis (Tweede Kamer), Kas- jani, leider yan een groep vurige Mo hammedanen, heeft de regering van Mossadeq er van beschuldigd voor Vrij dag demonstraties te hebben georgani seerd om „ongeregeldheden en bloed vergieten uit te lokken en degenen, die zich verzetten tegen een impopulaire regering, tot slachtoffer te maken." De regering is van plan een sfeer van ter reur te scheppen en haar wil aan de Madjlis op te leggen. Geen enkele popu laire regering, die zeker is van een meerderheid in het parlement, zou haar toevlucht tot dergelijke methoden nemen, aldus Kasjani. Brand. Een hevige brand gevolgd door ontploffingen heeft militaire installaties en een aanzienlijke ho.eveelheid mili tair materiaal in de haven van Whittier, dat ruim 100 km. ten Zuid-Oosten van Anchorage in Alaska ligt, vernietigd. De schade wordt op verscheidene millioe nen dollars geschat. Uitstel. Het West-Duitse grondwetsge recht zal niet voor September of Octo ber een beslissing nemen omtrent de wettigheid van het E.V.G.-verdrag en de conventies van Bonn, zo deelt het West-Duitse persbureau D.P.A. mede. Bezetting. De Oostenrijkse kanselier Julius Raab heeft in de nationale raad gezegd, dat de geallieerde bezettingstroepen nog voor het sluiten van een staatsverdrag teruggetrokken behoren te worden ®n Oostenrijk verdere bezettingskos'ten te besparen. Er is volgens hem nooit door de geallieerden bepaald, dat Oostenrijk bezet zou moeten blijven totdat een verdrag zou zijn gesloten. Raab sprak zijn waardering uit voor de „vredesge- baren" van de Sovjet-Russische bezet tingsautoriteiten in de laatste tijd.- Luchtvaart. Op de jaarvergadering van de Internationale burgerluchtvaartorga- nisatie (ICAO) is een Nederlands voor stel goedgekeurd tot een nieuwe bestu dering van de internationale overeen komsten omtrent.rechten voor het bur gerlijke luchtvaartverkeer. De economi sche commissie besprak de mogelijkheid van vervanging der 250 afzonderlijke tweezijdige overeenkomsten, die bij het hoofdbureau van de ICAO zijn geregis treerd door een enkele veelzijdige over eenkomst betreffende dergelijke rechten. Bijeenkomst. De persdienst der West- Duitse regering heeft bekendgemaakt, dat de ministers van Buitenlandse Zaken der landen van de Europese kolen- en staalgemeenschap Maandag op Italiaans verzoek te Parijs zullen bij eenkomen. Bondskanselier Adenauer, die tevens minister van Buitenlandse Zaken is, zal de bijeenkomst bijwonen en vergezeld zijn van prof. Walter Hal- stein. ADVERTENTIE SEDERT de oudste tijden heeft de mens gemeend dat de hitte van de zon ver oorzaakt werd door een verbrandingspro ces in, of van dat hemellichaam. Deze op vatting was juist, tot het moment waarop de natuur- en scheikundigen een definitie voor het verbrandingsproces gingen geven. Sedert dien brandt de zon niet meer, al hoewel men nog lang gemeend heeft dat dit wél het geval was. En, laten we eerlijk zijn, het kost ons ook nu we beter weten, buitengewoon veel moeite ons iets anders voor te stellen. Wat is branden eigenlijk? Volgens de definitie mogen we er niets anders onder verstaan dan dat de een of andere stof zich met zuurstof verbindt. Volgens onze particuliere op vattingen moet deze verbinding ook nog gepaard gaan met vuur verschijn selen. Gaan bijvoorbeeld de kolen in de kachel een dergelijke verbintenis met de zuurstof uit de lucht aan, dan zeggen we dat de kachel brandt. Maar geen onzer zal het in zijn hoofd halen het roesten van ijzer als branden aan te duiden, hoewel het dit, strikt genomen, wel is. Maar goed, dergelijke processen, zoals die zich in onze kachel afspelen, zouden zich ook in de zon kunnen voordoen. En tot voor kort heeft men dan ook altijd ge dacht dat de zon één grote, brandende vuurbol was. Tot een paar heldere koppen eens op een papiertje gingen rekenen en tot de con clusie kwamen, dat de energie die door één gram van de zonne-massa vrijkomt, ongeveer een half millioen maal zo groot is als de energie die bij één van de ons be kende stoffen wordt geproduceerd, wan neer deze stof zich met zuurstof verbindt. En al verder voortcijferend, deed men de opzienbarende ontdekking dat de zon, ook wanneer zij uitsluitend uit de allerbeste steenkool zou bestaan en ontstoken xoas bij de aanvang van de Egyptische geschie denis, zij thans reeds geheel tot as zou zijn verteerd. Zó veel energie wordt door dit hemellichaam per tijdseenheid geprodu ceerd. En weer latere onderzoekingen brachten het vreemdsoortige feit aan het licht, dat de zon te heet is om te branden! Dit klinkt wattegenstrijdig, doch wanneer u zich herinnert wat de vorige maal over de toe- v stand in het inwendige van de zon werd verteld, n.l. dat door de druk van milliar- den atmosferen en de hitte van tientallen millioenen gra den niet alleen de molecu len, maar zelfs de electro- nenwolken om de atoomker nen zijn verbrijzeld, dan zal het u duidelijk zijn, dat normale chemi sche verbrandingsprocessen, zoals wij die op aarde kennen, in het inwendige van de zon volkomen uitgesloten zijn. Zoals het uitgesloten is dat wij een huis bouwen van stenen, planken en spijkers die tot fijn stof zijn vermalen, zo is het in de zon on mogelijk chemische verbindingen te maken van elementen, waarvan de atomen zijn verbrijzeld. Men is dan ook tot de slotsom gekomen dat de hitte van de zon afkomstig moet zijn van kernreacties, welke zich op reus achtige schaal afspelen. We zullen daar voorlopig niet dieper op ingaan, omdat dit een wel bijzonder moeilijk onderwerp is, zodat we maar ijlings moeten overstappen op een ander onderwerp. Wat zoudt u er van zeggen, als we eens een praatje gin gen houden over het intelligentiequotiënt van de bevolking van West-Nederland? Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 2