KAB wenst volledige loon-
compensatie huurverhoging
Wijziging posttarieven ingaande 1 Juli
Het Ballet van de Markies
de Cuevas in Amsterdam
Agenda voor
Haarlem
Holland
Festival
Heerlijke kamermuziek
op ochtendconcert
Hoe is het ontstaan
Rechter Douglas
schandelijk beschuldigd
door Wheeler
Met medewerking van
harpiste Phia Berghout
Kerkelijk Nieuws
Dit woord:
IN ARREN MOEDE
Willem Knikker veertig
jaar toonkunstenaar
Watersnoodramp in Japan
eiste honderden doden
Opheffing consumptiebeperking nu een eis van billijkheid
D I N S D A G 8 0 J U N I 19 5 3
De democratische afgevaardigde bij het
Amerikaanse Congres W. M. Wheeler heeft
rechter Douglas Maandag beschuldigd van
„verraad en morele verdorvenheid". Whee
ler gaf in het Huis van Afgevaardigden een
toelichting op zijn resolutie, waarbij hij
de rechter van het Amerikaanse Hoogge
rechtshof beschuldigde van „ernstige mis
daden en wangedrag", naar aanleiding van
het feit dat Douglas de terechtstelling van
het echtpaar Rosenberg had uitgesteld.
Het Hooggerechtshof verwierp het besluit
van Douglas, ofschoon de meerderheid er
de nadruk cp legde dat de rechter binnen
de perken van zijn bevoegdheid was geble
ven.
Sprekende over het „verraad" van Dou
glas, verklaarde Wheeler, dat de rechter
„de vijand steun heeft verleend, door om
te gaan met de gezworen vijanden van dit
land" en door het geven van verklaringen,
die „hem hoog aanzien moeten hebben ge
geven bij het „Kremlin". Douglas zou zich
ook hebben uitgesproken voor de erken
ning van communistisch China door de
Verenigde Staten.
Het Grand Ballet du Marquis de Cuevas
neemt weer deel aan het Holland Festival
en dus waren gisteravond honderden ge
trouwe bewonderaars naar het theater
Carré aan de Amstel gekomen om de eer
ste voorstellingen van hun favorieten toe
te juichen. En zoals dat wel vaker voor
komt, als men op grond van meeslepende
herinneringen zijn verwachtingen mis
schien te hoog gespannen heeft, wekte deze
hernieuwde kennismaking gemengde ge
voelens van teleurstelling en hoop. Want
ongetwijfeld is dit eerste het zwakste van
de drie programma's van het gezelschap
van de laatste maecenas, die voor deze
tournée zijn samengesteld. Waarbij men het
intussen betreuren moet, dat de herziene
zetting van „Petroesjka" van Strawinsky-
Fokine cn het choreografisch kunststukje
„Scaramouche" van Rosella Hightower ons
onthouden blijven.
Rosella Hightower als de dode koningin
met George Skibine als haar waanzinnig
geworden minnaar in de slotscène van
,,Dona Inez de Castro".
Hoofdnummer was nu het pompeuze
melodrama „Dona Inez de Castro" van Ana
Ricarda op stemmingsrijke muziek van
Joaquin Serra, waarvan het onderwerp aan
„La reine morte" van Henry de Monther-
lant werd ontleend. Don Pedro heeft zo'n
vurige liefde opgevat voor de schone titel
heldin, dat hij het huwelijk met de erf-
prinses van Spanje, waartoe zijn vader
de koning van Portugal alle schikkin
gen had getroffen, van de hand wijst.
Laatstgenoemde besluit daarom de door
zijn zoon beminde vrouw te laten vermoor
den. In zijn waanzinnige smart, aldus de
samenvatting van de inhoud, eist Don Pedro
dat zij wordt gekroond in de dood en dat
het hof haar de eer bewijst, aan een konin-
gir.g verschuldigd.
Er zijn vele bezwaren tegen dit werk
aan te voeren. Zo overweldigend is de
schoonheid van de décors en costuums van
Celia Hubbard, dat de menselijke emotie
onder deze uitstalling van pracht en praal
verloren gaat. Misschien had dit voorko
men kunnen worden door een verder
gaande stylering van onvermengde Spaanse
dansvormen. Nu heerste er bovendien heel
weinig eenheid en deed het bijvoorbeeld
eigenaardig aan een met castagnetten rof
felende danseres op de pointes te zien ver
schijnen. De exuberante uitingen van on
beheerst verdriet pasten slecht in deze om
geving, waar overigens zo streng het cere
monieel in acht werd genomen. Door min
der uiterlijke bewogenheid technisch
knap door George Skibine gedemonstreerd
zou men wellicht sterker ontroerd zijn
geweest. Slechts in de slotscène van het
tafereel in de Moorse tuin, bij het afscheid
van de verzaligde en verwarde geliefden,
was er sprake van werkelijk gevoel. Voor
het overige zag men te dikwijls pantomime
in plaats van expressieve dans. Wel moet
worden vastgesteld, dat de choreografe een
DINSDAG 30 JUNI
Grote Kerk: Orgelconcert, 8 uur. Concert
gebouw: Haarlems Muziek-instituut, leer
lingenuitvoering. 7.30 uur. Rembrandt: „Lo
vely to look at", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Palace: „Bureau zedenpolitie". 18 jaar. 7 en
9.15 uur. Lido: ..Een koningin wordt ge
kroond", alle leeft.. 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Het vierde masker". 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
City: „Montana Belle", 14 jaar,, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „De drie piraten". 14 jaar. 7 cn 9.15
uur. Minerva: ..Onvergetelijke melodie", alle
leeft., 8.15 uur. Frans Hals: „De luchtslag
om Japan", 14 jaar, 8 uur.
WOENSDAG 1 JULI
Rembrandt: „Lovely to look at", alle leeft.,
2. 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Bureau zeden
politie", 18 jaar, 2. 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Het vierde masker", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur
uur. Lido: „Een koningin wordt gekroond",
alle leeft., 11- 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„Montana Belle", 14 jaar, 2.15, 4.30. 7 en 9.15
uur. Spaarne: ..De drie piraten". 14 jaar,
2.30, 7 en 9-15 uur. Frans Hals: „De lucht-
siag om Japan", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur.
treffend gebruik heeft gemaakt van de
diepe arabesques van Rosella Hightower,
die toch wel heel duidelijk het vooroordeel
logenstrafte, dat zij geen rol zou kunnen
vertolken. In één der divertissementen wist
onze landgenote Joyce van der Veen zich
zeer gunstig te onderscheiden.
De avond was geopend met een speels,
doch door gebrek aan contrasten cn door
oppervlakkige compositie eigenlijk geen
ogenblik brillant of boeiend „Scherzo" op
nogal gecoupeerde muziek van Tsjaikofsky,
choreografie van balletmeester John Taras,
waarvoor Jean Robier het décor ontwierp,
dat met weinig middelen voortreffelijk de
illusie van een weids en weelderig paleis
opriep. Van de vele solisten, omringd door
een slordig werkend corps de ballet, wisten
er zich twee bijzonder te doen waarderen:
Jocelyne Vollmar en George Zorith, door
het paren van snelheid aan elegantie. Wla-
dimir Skouratoff leek niet bijster gedispo
neerd en dat Denise Bourgeois ooit ster
danseres aan de Opéra is geweest, klinkt
bijna ongelooflijk. Jacqueline Moreau was
veel gelukkiger in „Le moulin enchanté"
van Lichine op muziek van Schubert, over
welk dansspel overigens niets nieuws te
zeggen valt.
Liefhebbers van de pure virtuositeit heb
ben de begeleidende muziek van de be
faamde pas-de-deux uit de derde acte van
„Het Zwanenmeer" (in een steeds vrijer
wordende bewerking van de oorspronke
lijke zetting van Marius Petipa) letterlijk
bedolven onder applaus. Rosella Hightower
ontplooide zeker niet haar uiterste vorm.
De tours a la seconde hebben wij eens
scherper gezien. Onverbeterlijk waren haar
pirouettes en attitude, maar het opvoeren
van de fameuze fouettés-en-tournant was
echt niet mooi meer. Het was alsof zij wilde
aantonen maling te hebben aan dit tech
nische „stunt"werk en het altijd nog wel
beter te kunnen. Misschien is het ook een
uiting van sportiviteit, maar dan toch één
die bedenkelijk neigt naar een jacht op
records. Als haar partner zorgde Serge
Golovine voor een werkelijke sensatie met
zijn kaarsrechte tours-en-l'air en zijn fan
tastische sprongen, waarvan nog het won
derbaarlijkste was de spitse precisie, waar
mee hij na zo'n even formidabele als flit
sende beweging aan de grond geprikt tot
stilstand kwam. En toch zie ik liever, veel
liever, de soepele gratie van een André
Eglevsky, doch men kan nu eenmaal niet
alles tegelijk hebben.
DAVID KONING.
Men kan moeilijk verwachten, dat voor
ochtendconcerten op een gewone werkdag
in dezelfde mate belangstelling zal worden
getoond als voor muziekuitvoeringen, die
in de avonduren plaats hebben. Daarom
moet men het maar als een onvermijdelijke
consequentie beschouwen, dat er voor het
concert van Maandagmorgen door het Am
sterdams Kamermuziekgezelschap in de
kleine zaal van het Concertgebouw te Am
sterdam zo bedroevend weinig toehoorders
waren gekomen. Voor het optredende en
semble, dat met dit concert een aandeel
kreeg in het Holland Festival 1953, was dit
een teleurstellende ervaring. En achteraf
gezien was het voor degenen, die wel wil
den, maar door hun werk verhinderd wa
ren te komen, ten minste even spijtig. Want
zij hebben nu een concert gemist, waarop
prachtig gemusiceerd werd en waarop
werken werden uitgevoerd, die maar heel
zelden ten gehore worden gebracht wegens
het ongewone der instrumentale bezetting.
Het kleine groepje bevoorrechte toe
hoorders werd eerst geconfronteerd met
een muzikale hule aan Darius Milhaud
van de jonge componist Jurriaan Andries-
sen. Deze „Hommage a Milhaud" werd ge
componeerd in 1948 en bestemd voor een
ensemble van fluit, twee violen, altviool en
violoncel. Aan de fluit is een welhaast
voortdurend solistische taak gegeven en
het zal Milhaud goed gedaan hebben, dat
het strijkkwartet voor een bitonale, zelfs
polytonale begeleiding moest zorgen. Maar
ook ons deed de practische toepassing van
dit polytonale beginsel goed, omdat het
niet leidde tot verstandelijke gewrongen
heden, doch in tegendeel tot een zeer even
wichtig, natuurlijk en warm klinkend,
enigszins dromerig stuk, waarin de expres
sieve melodie als dominerend element op
treedt. De fluitist Hubert Barwahser, de
violisten Piet Heuwekemeyer en Piet Lam
berts, de altviolist Koen van der Molen en
de violoncellist Johan de Nobel gaven een
voortreffelijke, ingetogen uitvoering van
dit ondanks alles eenvoudige werk van de
jonge Andriessen.
Al even weinig problemen stelde de vol
gende compositie, een strijktrio van Oscar
van Hemel, gecomponeerd in 1951. Het is
een doorzichtig gebouwd, reëel werk ge
worden, dit trio. In het mooie Adagio ver
liest de componist zich in een gevoelig
klinkende meditatie. Een treffend contrast
werd dit Adagio met het voorbij flitsende,
fijne Scherzo en het sprankelende Allegro
con spirito. Piet Heuwekemeyer, Koen van
der Molen en Johan de Nobel gaven er een
voortreffelijk beheerste uitvoering van.
Het tweede deel van de ochtend was ge
wijd aan Franse Kamermuziek, vertegen
woordigd door het Kwintet voor fluit, harp,
viool, altviool en violoncel van Jean Fran-
gaix en Introduction et Allegro van Mau
rice Ravel, geschreven voor harp met be
geleiding van fluit, clarinet (bespeeld door
Bram de Wilde) en strijkkwartet. De
harppartijen waren voor beide werken in
handen van de harpiste Phia Berghout.
Als veel muziek van Frangaix geeft ook
dit Kwintet uitdrukking aan een kinder
lijk-blijmoedige natuur, die slechts lijkt te
kunnen opbloeien in een soort zelf verwor
ven en gekoesterd muzikaal paradijs. In dit
paradijs is geen plaats voor spanningen en
conflicten, ook niet voor een diepgaande
uitdrukkingskracht. Dit Kwintet is soms
verrukelijk oppervlakkig, soms stil-inge-
togen (Andante tranquillo). Het klonk in
de gekozen bezetting zeldzaam mooi. De
uitvoering muntte uit door gaafheid in
klank en voortreffelijk samenspel. De
kroon op deze ochtend werd gezet door de
meesterlijke vertolking van het werk van
Ravel, dat niettegenstaande alle élégance
en strelende klanken, toch groter geeste
lijke diepte heeft dan het kwintet van Fran-
gaix. De harpiste Phia Berghout speelde
de solopartij kortweg magistraal. En de
timbres van fluit, clarinet en strijkinstru
menten verenigde zich met de schone klank
van de harp tot een ideaal geheel, dat ka
rakter kreeg door een zuiver muzikale
spanning. De toehoorders waren opgeto
gen. Van hun dankbaarheid getuigde de
langdurige bijval, waarmede het Amster
dams kamermuziekgezelschap werd be
loond. P. ZWAANSWIJK
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Arnemuiden (toez.), L.
Trouwborst te Monster. te Buren (toez.),
J. J. Nijenhuis, cand. te Amsterdam. te
Mijnsheerenland (toez.), A. T. Rothfusz,
vic. te Renkum. te Vlissingen (toez.), B.
F. G. Groot te Amerongen.
Aangenomen naar Scherpenzeel (Gld.),
H. v. d. Linden te Rhenen. naar Ermelo,
J. J. v. d. Krift te Katwijk aan Zee.
Bedankt voor Elburg, H. G. Abma te
Rotterdam-Delfshaven. voor Rotterdam-
-Charlois, J. v. Kuiken te Baarn.
Benoemd tot vic. te Harfsen, A. J. Plug,
cand. te Hattem.
Geref. kerken
Beroepen te Rijlaard, W. H. Melles, cand.
te Maarssen. te Woldendorp, R. Reits-
ma„ cand. te Ee (Fr.).
Aangenomen naar Assen (3e pred.pl.),
K. P. v. d. Wel te Spijk. naar Delden,
B. Boelens, cand. te Utrecht. naar Elim,
A. M. Lindeboom ten Kantens, die bedank
te voor Twijzel.
Bedankt voor Bant (N.O.P.), R. J. de
Jong te Harlingen.
Rem. Broederschap
Bedankt voor Utrecht (vac. dr. J. A. de
Koning), F. E. v. Leeuwen te Delft.
Bapt. gemeenten
Aangenomen naar Hengelo(0.), F. E.
Huizinga te Enschede.
ADVERTENTIE
Jn een sfeer van hoffelijke gastvrijheid vliegt
U snel en comfortabel naar Uw vacantie-
bestemming. De KLM omringt U met vele goede
zorgen en laat U genieten van een service die
geheel en al op U is gericht. Gun Uzelf het
genoegen van een reis per KLM, als een prettig
begin van een goede vacantie.
DUITSLAND
Hamburg retour f 178.20
Bremen retour f 149.40
Frankfort retour f 160.20
Diisseldorf retour f 77.40
naar Uw vacantie in
Zuid-Duitsland
Zuid-Duitsland bezit een
rijkdom aan natuurschoon, die het
tot een heerlijk vacantieland maakt.
Heuvels... bergen... meren...
beken en rivierenU vindt ze
er op hun allermooist!
Er bestond vroeger een woord erre,
dat geheel uit onze taal verdwenen is,
behalve in de vorm arre, die alléén nog
in bovengenoemde uitdrukking voor
komt. Erre betekende: verdwaald. Het
Duitse irre: het spoor bijster, verdoold
en sich irren: zich vergissen, zijn er
duidelijk mee verwant. Uit deze grond
betekenis ontstond die van: in de war,
buiten zichzelf, verbolgen, gramstorig.
Zo kon men spreken van: arre woorden,
arre drift. Het woord moed in de uit
drukking in arren moede betekent: ge
moed, stemming. Maar voor ons taal
gevoel is in arren moede toch niet pre
cies hetzelfde als: in toornige stemming.
Veeleer drukt het uit: verbolgen tenge
volge van een bittere teleurstelling.
Oud-concertmeester H.O.V.
Zaterdag 11 Juli is het veertig jaar ge
leden dat Willem Knikker zijn loopbaan
als toonkunstenaar begon. Hij wordt dan
zestig jaar. De jubilaris behaalde in 1913
het einddiploma van het Conservatorium
te Amsterdam, waar zijn leraren waren:
Heinrich Fiedler, Michel de Sicard en Carl
Flesch (viool) en B. de Paauw (piano).
Zijn theoretische opleiding genoot hij van
Bernard Zweers.
In het jaar, dat hij zijn diploma behaalde,
vertolkte hij het Vioolconcert in g van
Bruch voor de componist van dit werk en
uit de woorden van lof, die hij ontving,
bleek wel dat Knikker als jongeman reeds
een uitstekend violist was. Later heeft men
zijn prestaties leren kennen en waarderen
in vele vooraanstaande plaatsen, ook in
het buitenland. Als concertmeester en ook
als dirigent was hij werkzaam te Genève.
Baden, Haarlem, Hoorn, bij de opera en
te Groningen.
Als solist zowel als dirigent toonde Knik
ker grote belangstelling voor de Italiaanse,
Spaanse en Franse muziek. Met de H.O.V.
introduceerde hij in Haarlem composities
van Debussy. Knikker, die jaren geleden
bedankte voor het professoraat aan het
Odéon te Patras (Griekenland) en tijdens
de oorlog het aanbod dirigent bij de radio
te worden om begrijpelijke redenen niet
accepteerde, woont de laatste jaren in Em-
men. Gezondheidsredenen dwongen hem
zich enige tijd terug te trekken. Als mu-
ziekpaedagoog hij is niet alleen bekend
als violist maar ook als pianist leidt hij
in Emmen enkele begaafde leerlingen op
voor het Conservatorium te Amsterdam,
waaruit blijkt dat het muzikantenbloed
zich niet laat verloochenen.
VIJFTIG DODEN BIJ HAVENBRAND.
Vijftig Afrikaanse arbeiders zijn Zater
dagavond om het leven gekomen bij een
grote brand in de haven van Beira, in Por
tugees Oost-Afrika.
Vijf schepen, een Belgisch en vier Britse,
raakten in brand, toen brandende olie, ge
lekt uit het Noorse tankschip „Fenheim"
door de ebstroom de haven werd inge
dreven.
<i
TOKIO. (Reuter). De jongste cijfers der
slachtoffers van de overstromingen op het
Zuidelijkste Japanse eiland Kioesjoe zijn:
ruim vijfhonderd doden, 774 vermisten en
759 gewonden.
Het gehele eiland is overstroomd. Hon
derden Amerikaanse soldaten stellen alles
in het werk om boeren op het eiland in
veiligheid te brengen.
Het drinkwater op Kioesjoe is door de
overstromingen bedorven. Er zijn tenmin
ste drie gevallen van overlijden door dy-
sentrie gemeld. De Japanse regering treft
voorbereidingen om geneesmiddelen per
hefschroefvliegtuig naar de zwaarst ge
troffen gebieden te doen brengen.
De aan de spoorwegen toegebrachte
schade beloopt ongeveer 53.000.000 gulden.
De directie der genationaliseerde Japanse
spoorwegmaatschappij treft voorbereidin
gen om zo spoedig mogelijk 100.000 man
arbeiders in te schakelen voor het ver
richten van herstellingswerkzaamheden.
In het jaarbeursgebouw te Utrecht heeft
de verbondsraad van de Katholieke Arbei
dersbeweging vergaderd.
Verbondsvoorzitter J. A. Middelhuis hield
een openingsrede waarin hij o.m. zeide:
„De eenheid in de K.A.B. is gelukkig niet
van kraakporselein, doch het verdient aan
beveling de spanningen niet al te hoog op
te voeren. Wij zullen ons over en weer
hebben te onthouden van grievende en
prikkelende uitingen en daden en op voor
hand bij elkaar oprechte bedoelingen ver
onderstellen en daarvan uitgaande ons af
vragen hoe wij intern de meest doelmatige
opbouw en structuur behouden of verkrij
gen om onze veelomvattende taak ten uit
voer te brengen.
Canada viert op 1 Juli zijn verjaardag als onafhankelijke staat. In 1867, dus zes-en-tachtig jaar geleden, verkreeg het deze
autonomie en sindsdien is het in politiek opzicht zeer belangrijk geworden. De bijdrage van Canada aan de geallieerde
oorlogsinspanning van 1939 tot 1945 was zeer groot en vormde een belangrijke factor voor de overwinning. Sindsdien legt de
mening der Canadese regering groot gewicht in de schaal in de internationale politiek. Een foto van Ottawa, de hoofdstad
van Canada, met de regeringsgebouwen in het centrum.
Voor wat betreft het toporgaan der
P.B.O., de S.E.R., is er reden tot tevreden
heid en optimisme.
Minder bevredigend is de gang van zaken
met betrekking tot de totstandkoming van
bedrijf- en productschappen.
Even stellig als wij van oordeel zijn. dat
zonder sociale bevoegdheden de bedrijf
schappen niet aan hun doel zullen beant
woorden, even stellig waren de vertegen
woordigers uit het liberale werkgeversr
kamp en uit het N.V.V. van oordeel, dat
deze bevoegdheden nog niet verleend die
nen te worden. Ongetwijfeld is het laatste
woord hierover nog niet gesproken.
Het standpunt van de drie vakcentralen
over de representatie komt hierop neer, dat
bonden of bondjes, welke niet bij een van
deze drie centrales zijn aangesloten, niet
als representatief kunnen worden aange
merkt.
Meer en meer wordt de aandacht ge
vraagd voor het vraagstuk van de al of
niet geleide loonpolitiek, of beter gezegd
voor de vraag, of de overheid zich zo zoet
jes aan niet wat van dit terrein moet te
rugtrekken en deze materie overlaten aan
de organen van het bedrijfsleven. Van huis
uit voelen wij daarvoor zeer veel, zei spre
ker.
Loonpeil en huurverhoging
Mits door de centrale organisaties ge
coördineerd en mits redelijke minima ge
garandeerd blijven, kan een verlegging
van de verantwoordelijkheid behalve voor
de ontplooiing van de menselijke persoon
lijkheid, ook belangrijke voordelen hebben
voor de welvaart van ons land. De gedif
ferentieerdheid van ons bedrijfsleven
vraagt nu eenmaal een daarmede in over
eenstemming te brengen loonbeleid.
De conclusie van prof. Van den Brink,
dat het loonpeil niet te laag is. kunnen wij
in elk geval zonder meer niet onderschrij
ven.
Het standpunt van de K.A.B. is conform
het standpunt van de raad van vakcentra
les, dat de huurverhoging volledig door
loonsverhoging gecompenseerd dient te
worden en wel met gelijktijdige ingang van
de huurverhoging, zo zei spreker cn met
de verdwijning van de investeringsbeper
king dient ook de consumptiebeperking op
te houden.
Uiteraard dient hierbij volop rekening
te worden gehouden met de „vergeten
groepen", waarbij vooral de noodwettrek
kers en de gepensionneerden de aandacht
dienen te hebben.
„Als de dividendstop kan verdwijnen, als
zij die buitenlandse reizen maken weer
f 75 per dag mogen verbruiken, als thans
verschillende bedrijfsbelastingen weer ver
laagd kunnen worden, dan past ook tegen
over de grote massa van de loon- en sala-
ristrekkenden wat meer royaliteit dan de
regering blijkbaar meent te kunnen op
brengen."
De heer Ian Leslie Henderson is erkend
en toegelaten als consul-generaal van het
Britse rijk te Rotterdam.
