Fabriek van poetskatoen
in lichterlaaie
Castella-Vaatwas
Uitgaan in Haarlem
Agenda voor
Haarlem
De markante persoonlijkheid
van Henri Evenepoel
blinkender vaat en
zachtere handen!
Een Eeuw Geleden
Hartelijke ontvangst
van de Prins op Curacao
Werkloosheid
in Juli gedaald
r
Vonkenregen over
Haaksbergen
Evangelische Kerk valt
Niemöller niet af
Hoe is het ontstaan?"^
Een groot Belgisch schilder
GAAT U MET VACANTIE?
Dr. F. L. Oudendal
overleden
Masjumi neemt haar plaats
in de oppositie in
Steinberg-expositïe
Maar zij distanciëert
zich van zijn politiek
Voedseluitreiking gaat
voort; minder controle
Dit woordKROON
Uit de Opregte Haarlemsche
Courant van 6 Augustus 1853
VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1953
VT-WÏ
Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten mag zeker niet gerekend worden tot
de schoonste gebouwen van de goede stad Antwerpen en de Place Leopold de Wael,
van waar men het langs monumentale trappen bereikt, is ook weinig indrukwek
kend. Men voelt zich al te ver van het levende hart der stad verwijderd. De te
grote proporties van het museum en de omliggende gebouwen van het haven
kwartier, waar weinig welvaart heerst, geven aan het geheel een ietwat troosteloze
sfeer. Het café op de hoek van de Rue du Musée is totaal verlaten. De reusachtige
tapkast wordt weerkaatst in de enorme spiegels, de slonzige waardin kan zonder
de hulp van een kellner de zeldzame klanten „gerieven" en rookt in afwachting kalm
haar sigaretje. Arme kinderen spelen in de brede straat en uit de ramen van de
hoge woonkazernes kijken de ouders erop neer. Om er haar gemak van te nemen
heeft de moeder een vaal gekleurd kussen in de vensterbank gelegd waarop ze haar
armen laat rusten. Aan het andere einde van de straat ligt de kolenhaven, met zijn
ouderwetse ijzeren loodsen. Hier kan men de trolleybus, die zich als een uit de rails
gesprongen tram gedraagt, pakken om zich naar het Steen en de Schelde te laten
brengen.
Het museumt
is omsloten met -een
ijzeren hek. Op be
tonnen sokkels staan
negentiende-eeuwse
bronzen groepen,
lichtend groen ge-
oxydeerd: traditionele
kunstwerken, waar
niemand meer naar
omkijkt, maar die
toch wonderlijk knap
zijn en getuigen van
het sterke plastische
gevoel van de ma
kers, wier namen nu
vergeten zijn. Deze
traditie en dit vak
manschap zijn de
slagaders van de Bel
gische kunst en hier
door worden de ster
ke levenssappen tot
op de huidige dag
aangevoerd.
Wat het meest treft
in de Belgische kunst
is een sterke vitali
teit. Deze weerspie
gelt zich in een be
zielde weergeving
van de eenvoudige
levensvormen, zon
der echter tot een ge
hoorzaam copiëren
des dagelijksen le
vens te worden. De
zichtbare en niet-
zichtbare elementen,
die het leven stuwen,
spelen in de Bel
gische kunst hun rol.
Op de schilderijen
van Ensor. verbergen
de levenden hun ge
laat achter een mas
ker, de dood vertoont
zich in zijn magere
Zondagswandeling te Saint-Cloud".
Tekening door Henri Evenepoel (1872-1899)
zien in zijn magere verscheidene ateliers en de academie
naaktheid. ITet waren echter met de schil- eerste onderricht tc hcbbcn gcnoten.
Jt Hier krijgt hij Gustave Moreau tot leraar,
de schilder wiens lessen ook van zo grote
invloed zijn geweest op Matisse, Rouault,
Desvallières en anderen. Als hij na zeven
jaren in Brussel terugkeert, om zich in zijn
vaderstad te vestigen, in zijn nieuw atelier,
sterft hij plotseling. Ziedaar, in enkele re
gels, zijn kort levensverhaal. De vreugde
en het verdriet, de voldoening en de twij
fels, die er inhoud aan gaven, blijven ge
deeltelijk verborgen en worden gedeelte
lijk in het oeuvre geopenbaard. Wij weten
dat hij zijn nicht, mevrouw Louise van
Mattenberg, hartstochtelijk beminde en
dat hij, toen de dood hem wegnam, op het
punt stond met haar te huwen. Wij kennen
haar en haar twee kinderen uit de vele
portretten, die hij van haar maakte. Een
groot aantal foto's, door de schilder zelf
vervaardigd, voegen een waardevol docu
mentair supplement aan deze tentoonstel
ling toe. Deze belangstelling voor de foto
grafie deelt Evenepoel met zijn Hollandse
tijdgenoten Breitner en Witsen.
Men vraagt zich af of Evenepoel, indien
hij de verwachtingen die hij voor zijn ver
dere ontwikkeling koesterde had mogen
vervullen, een vernieuwer der schilder
kunst der twintigste eeuw geworden zou
zijn. Zijn gedegen vakmanschap was stellig
op de beste tradities gebouwd. Er is ver
wantschap met De Braekeleer en hij is
schatplichtig aan de Vlaming Leys. Op het
moment echter dat, na een kort verblijf in
Noord-Afrika, zijn kunst zich begon te ont
wikkelen in een richting, die verwantschap
met Matisse vertoont, werd zijn leven af
gesneden.
Zonder inzinkingen
zen van Rik Wouters, die ons naar Ant-
werpens museum trokken, maar de retro
spectieve tentoonstelling van Henri
Evenepoel, die daar van 4 Juli tot 30
Augustus gehouden wordt.
Tijdens een kort verblijf in België zag
ik mij voor de moeilijke keuze gesteld tus
sen drie belangrijke exposities: de „Arts
Fantastiques" in het zo juist geopende
Casino te Ostende, over welk gebouw - ver
sierd met reusachtige schilderingen van
Delvaux en tegeltabïeaux van de bekende
ceramist Pierre Caille - thans ieder hier
de mond vol heeft, de tentoonstelling „Het
portret in de oude Nederlanden" in het
Stedelijk Museum te Brugge en die van
Evenepoel in Antwerpen.
Natuurijk mag men het aan mijn strikt
persoonlijke voorkeur voor deze Bel
gische schilder toeschrijven, dat ik mij de,
uit toeristisch oogpunt bekeken, meer écla
tante kunstmanifestaties liet ontglippen.
Ik heb er geen spijt van. Integendeel, de
tentoonstelling overtrof mijn verwachtin
gen, niet alleen door het grote aantal wer
ken van deze, reeds op zevenentwintig-
jarige leeftijd gestorven meester, maar
vooral om de ongehoord hoge kwaliteit van
al het geëxposeerde.
Verhaal van zijn leven
In een nog kortere spanne tijds dan Vin
cent van Gogh en Rik Wouters en op nog
jeugdiger leeftijd dan dezen, heeft Henri
Evenepoel zijn prachtige taak> volbracht.
Te Nice werd hij op 3 October 1872 ge
boren. Hij was nauwelijks twee jaar oud
toen zijn moeder op achtentwintig-jarige
leeftijd stierf. Door zijn vader en diens ou
ders werd hij te Brussel grootgebracht. In
1892 belandt hij in Parijs, na in Brussel
Wij verzoeken onze weekabonnés, die
met vacantie gaan het abonnements
geld vooruit aan de bezorger te vol
doen.
DE ADMINISTRATIE
VRIJDAG 7 AUGUSTUS
Concertgebouw: Piano-avond Theo van
der Pas, 8 uur. Stadhuis: Marionettenspel,
8.30 en 9.30 uur. Openluchttheater: „Afri
kaanse negershow', 8.30 uur. Frans Hals:
„The Quiet man", 14 jaar, 6.45 en 9.15 uur.
Minerva: „Een koningin wordt gekroond",
alle leeft., 8.15 uur. Rembrandt: „Sterren
stralen overal", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Palace: „Crimson Pirate". 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Luxor: „Robinson Crusoë", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Lido: „Melody time", alle leeft,.
7 en 9.15 uur. City: „Op de bres", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. Spaarne: „Circusbloed", 14
jaar, 7 en 9.15 uur.
ZATERDAG 8 AUGUSTUS
Stadhuis: Marionettenspel, 2.30, 3.30, 4.30,
7.30, 8.30 en 9.30 uur. Minerva: „Hötel Sa
hara", alle leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „De gelaarsde kat", alle leeft., 10.30
uur; „The Quiet man", 14 jaar, 2.30, 6.45 en
9.15 uur. Rembrandt: „Ton en Jerry", alle
leeft., 10.30 uur; „Sterren stralen overal",
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Ge
vleugelde acrobaten", alle leeft., 10.30 uur;
„The Crimson Pirate', 14 jaar 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Luxor: „Robinson Crusoë, alle
leeft.. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „In de
penarie', alle leeft., 11 uur; „Melody Time",
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Do
nald Duck en zijn dolle avonturen", alle
leeft., 10.30 uur; „Op de bres", 14 jaar, 2.15,
4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Circusbloed",
14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Zijn laatste, onvoltooid gebleven werk
de „Zondagswandeling te St. Cloud" opent
'met zijn grote, vlakgehouden kleurpartijen
nieuwe wegen, die hij niet heeft mogen be
treden. Maar al zal men dit betreuren, hier
staat tegenover dat de werken die hij ons
heeft nagelaten zijn markante persoonlijk
heid zo duidelijk aftekenen, dat zijn naam
onder de grootste meesters mag genoemd
worden. Zijn er schoner en inniger kinder
portretten geschilderd dan door hem? En
hoe zuiver was zijn gevoel voor de kleur,
die steeds helder blijft, zonder schraal deco
ratief te worden. Hoe prachtig is de zware
pate bewerkt en hoe rijk is hierdoor het
bewogen oppervlak van zijn schilderij. Het
merkwaardigste is dat er vrijwel geen in
zinkingen in zijn vitale en levensechte
kunst te signaleren zijn. Een heldere zelf
controle heeft hem ervoor behoed uitslui
tend op zijn natuurlijke begaafdheid te
blijven drijven. Met zijn grote werkkracht
heeft hij zijn talent verrijkt, met zijn har
telijke mensenliefde heeft hij het verdiept
De contour, die de gehele figuur als een
arabesque omschrijft, vervult in zijn Pa-
rij se straattaferelen een belangrijke func
tie. Een grote verwantschap met Toulouse
Lautrec wordt men vooral in het grafische
werk van Evenepoel gewaar. Ook in zijn
voorkeur voor die ontwerpen, waarin de
sociale verhoudingen scherp getekend zijn
is hij de geestverwant van hem en Stein-
len.
Deze retrospectieve tentoonstelling toont
ten volle aan welk een groot en begenadigd
kunstenaar Evenepoel geweest is. Dat zijn
naam bij ons zo weinig bekend is bewijst
alleen maar dat er aan het cultureel con
tact tussen België en Holland nog heel wat
mankeert.
Mocht u zich gedurende deze vac.ant.ie-
tuaanden een paar dagen in de Signoren-
stad bevinden, gaat u dan eens kijken of
ik me soms vergist heb in de kwalificatie
van deze figuur. U kunt dan. en passant
nog een aantal van de mooiste Breitners
bewonderen en dat is ook al een buiten
kansje, want deze meester begint zo zoet
jesaan uit onze eigen musea te verdwijnen,
een verschijnsel waarop we maar geen
commentaar zullen geven.
OTTO B. DE KAT
Om kwart over acht Donderdagochtend
is Prins Bernhard met een Amerikaans
militair vliegtuig op het vliegveld Hato van
Curagao aangekomen. De erewacht, ge
vormd door 100 man van het corps mari
niers, presenteerde het geweer, terwijl de
politiemuziekkapel het Wilhelmus speelde.
De Prins werd begroet door de gouver
neur, mr, A. A. M. Struycken, de voorzitter
van de regeringsraad, mr. dr. M. F. da
Costa Gomez, de voorzitter van de staten
der Nederlandse Antillen, de heer Philip
C. Henriquez, de vice-voorzitter van de
Raad van Advies, de heer Ch. de la Try
Ellis, de waarnemend gezaghebber van
Curagao, de heer G. C. Sprockel, de bevel
hebber cler Koninklijke Marine in de Ne
derlandse Antillen, commandeur B. Hes-
sing.
Vele Curagaoënaars hadden de tocht naar
Hato gemaakt om van de aankomst van de
Prins getuige te zijn. De Prins en de gou
verneur reden in een open auto naar het
paleis van de gouverneur, waar de duizen
den met luid gejuich de Prins begroetten.
Nadat de Prins op het bordes vrolijk
lachend voor de toejuichingen had bedankt,
begaf het gezelschap zich naar binnen.
Daar werden de leden van de regerings
raad, de staten, de adviesraad, het hof van
justitie en de vertegenwoordigers van de
kerkgenootschappen, het bestuurscollege
van de eilanden raad van Curagao en de
hoofdambtenaren in landsdienst aan de
Prins voorgesteld.
Enkele uren later maakte de Prins een
lange rondrit over het eiland en een tocht
over de Annabaai met het jacht van de
gouverneur.
Vrolijk wapperden in de straten van
Otrabanda, waardoor het eerste deel van
de rondrit ging, de vlaggen. Overal stonden
de mensen rijen dik om de vriendelijk
lachende en groetende „Prins Hoelandes"
toe te juichen. In Julianadorp bood bij de
Schröderschool een kleine verlegen peuter
de Prins een grote bos bloemen aan. Via
Emmastad en door de woonwijken rondom
het Schottegat ging het terug naar Willem
stad.
's Middags ging Prins Bernhard diepzee-
duiken met leden van de diepzeeduikclub
Curagao..
In Juli daalde het aantal werklozen van
56.089 tot 54.667 en het aantal D.U.W.-
arbeiders van 15.451 tot 11.009.
Tengevolge van het gunstige seizoen
daalde het aantal beschikbare bouwvak
arbeiders van 7759 tot 7282, landarbeiders
van 7728 tot 5196, handelspersoneel van
4308 tot 4135, hotelpersoneel van 1728 tot
1490, transportpersoneel van 5313 tot 4594
en losse arbeiders van 13.217 tot 11.796.
Het aantal beschikbare metaalarbeiders
steeg van 5837 tot 6756 en kantoorperso
neel van 5375 tot 5532. Deze stijgingen
waren het gevolg van de inschrijving van
leerlingen van de ambachtsscholen en de
lagere en middelbare scholen en zijn een
jaarlijks terugkerend verschijnsel, waar
door ook de dalingen in andere bedrijfs
takken werden beperkt. Het beschikbaar
aanbod van personen beneden 19 jaar
steeg van 1260 tot 3987. Het aantal open
staande aanvragen voor mannelijk perso
neel steeg van 22.666 tot 28.682, hetgeen
ook wijst op een verbeterde werkgelegen
heid.
De werkloosheid was eind Juli het
hoogst in Noordholland met 22 werklozen
per 1000 mannelijke beroepsbeoefenaren en
het laagst in Zeeland met 6 en Limburg
met 9. Het rijksgemiddelde was 18.
Het aantal als werkloos geregistreerde
vrouwen steeg door de inschrijving van
meisjes die de scholen verlieten, van 5722
tot 6398. De vraag naar vrouwelijk perso
neel steeg van 19.860 tot 21.388.
Dr. F. L. Oudendal, geneesheer-directeur
van het sanatorium „Oranje-Nassauoord"
bij Renkum, is in de leeftijd van 62 jaar
overleden. Hij studeerde aan de rijksuni
versiteiten te Leiden, Amsterdam, Berlijn,
Parijs, Londen, München en Heidelberg en
promoveerde in 1928 aan de Leidse univer
siteit tot doctor in de geneeskunde op het
proefschrift „De specifieke viscositeit van
het serum bij tuberculose". Dr. Oudendal
was vervolgens zes jaren geneesheer te
Winkel (N.H.), van 1934 tot 1938 eerste ge
neesheer aan het Amsterdamse sanatorium
Hoog Laren. Daarna was dr. Oudendal ge
neesheer-directeur van het sanatorium
„.Oranje Nassau's Oord" bij Renkum. De
crematie is gisteren in alle stilte te Drie-
huis-Westerveld geschied.
DJAKARTA, (Aneta). De algemeen
voorzitter van de Masjumi, Moh. Natsir,
heeft een bekenmaking voor de leden van
de Masjumi uitgegeven, waarin onder
meer wordt gezegd, dat de Masjumi „over
eenkomstig de gebruiken in een democra
tische staat en in het bewustzijn van haar
volle verantwoordelijkheid jegens God",
oppositie zal voeren. Natsir waarschuwt
de leden van de Masjumi zich niet door
provocatie, in welke vorm ook te laten
misleiden, en wijst er op, dat elke poging
om de orde en veiligheid te verstoren,
moet worden vermeden.
Intussen heeft Aneta vernomen, dat de
Islamietische vakcentrale in Pangkalan
Brandan wederom bij de regering heeft
aangedrongen op teruggave van de olie
bronnen aldaar aan de B.P.M., op voor
waarde, dat de productie zal worden op
gevoerd en dat de staatsbelangen niet zul
len worden geschaad. De leiders van de
Masjumi hebben zich reeds herhaaldelijk
voor deze teruggave uitgesproken, terwijl
daarentegen de voormannen van de P.N.Ï.
nationalisatie wensten.
Afscheidsbezoek
WASHINGTON, (AFP). De ambassa
deur van Indonesië in de Verenigde Staten,
Ali Sastroamidjojo, heeft Donderdag een
beleefdheidsbezoek aan president Eisen
hower gebracht, voor zijn vertrek naar
Djakarta, waar hij zijn nieuwe post van
premier zal aanvaarden.
In het Stedelijk Museum te Amsterdam
wordt tot 13 September een tentoonstelling
gehouden van ruim zeventig caricaturisti-
sche tekeningen van de Roemeens-Ameri
kaanse „cartoonist" Sal Steinberg.
Een hevige brand heeft Donderdag twee
loodsen van de n.v. Frankenhuis en Zoon
aan de Spoorstraat te Haaksbergen bij En
schede volkomen verwoest. De beide lood
sen, waarin duizenden balen afvalkatoen
stonden opgestapeld vormden urenlang
een laaiende vuurzee, waartegen de brand
weer niets kon nürichten. De schade, die
bijna twee millioen gulden bedraagt, wordt
door verzekering gedekt. Tegen be
drijfsschade is de n.v. niet verzekerd.
De brand is gistermiddag omstreeks drie
uur ontstaan toen arbeiders bezig waren
balen katoenafval te lossen van een vracht
auto, welke in het achterste gedeelte van
de fabriek stond. Juist toen men een baal
van de auto had gegooid, schoot er vuur
BONN (A.N.P.). Na heftige debatten
heeft de synode van de Evangelische
kerk in Hessen geweigerd een motie van
wantrouwen aan te nemen tegen de pre
sident dezer kerk, ds. Niemöller, die naar
veler mening het aanzien der kerk door
zijn politieke activiteit ten gunste van een
Duitse neutralisatie geschaad zou hebben.
De synode besprak twee dagen lang een
verkiezingsoproep, die ds. Niemöller had
uitgegeven om alle groepen, die „zonder
eenzijdige binding naar Oost of West een
Duitse politiek van hereniging willen voe
ren", tot eenheid aan te sporen. Zij kwam
daarbij tot de conclusie, dat er geen een
stemmige mening was over de vraag, of
Niemöller hiermede zijn bevoegdheid had
overschreden. Wel stelde de synode met
nadruk vast, dat de oproep van ds. Nie
möller niet de mening van de Evangelische
Kerk vertolkte.
Ds. Niemöller propageert de „Alduitse
Volkspartij" als het verzamelpunt van alle
neutrale gezinden. Deze partij wordt ge
leid door de vroegere minister van Bin
nenlandse Zaken, dr. Ileinemann, die dr.
Adenauers kabinet heeft verlaten, zodra
een Duitse herbewapening aan de orde
werd gesteld. Ook dr. Heinemann bekleedt
een hoge functie in de Evangelische Kerk.
Tijdens de behandeling van de gerucht
makende verkiezingsoproep door de synode
heeft de praeses der Westfaalse kerk in
een open brief aan de president van de
Bondsdag, Ehlers zelf kerkvoogd in Olden
burg, het verwijt gericht, dat door de
actie tegen Niemöller de indruk zou wor
den gewekt, dat alleen uitingen van tegen
standers van Adenauers politiek als strij
dig met de partijpolitieke neutraliteit der
kerk worden beschouwd.
Niemöller zelf heeft aan de besprekin
gen der synode niet deelgenomen, aange
zien volgens hem de synode niet het recht
had politieke zaken te bespreken.
BERLIJN, (A.F.P. en D.P.A.) Vol
gens officiële schattingen zijn Donderdag
160.000 voedselpakketten aan Oost-Berlij-
ners en Oost-Duitsers uitgereikt. De bij
zondere controle in de Oost-Duitse treinen
naar West-Berlijn is, volgens personen die
Donderdag van deze treinen gebruik maak
ten, bijna geheel afgelopen. Ook werden
minder pakketten in beslag genomen.
De controle op de identiteitskaarten
door de Oost-Duitse politie is daarentegen
verscherpt. Ook de propaganda tegen de
voedseluitreiking nam in omvang toe. In
Oost-Berlijn werd de uitreiking van in be
slag genomen pakketten onder bescher
ming van de volkspolitie voortgezet.
Op voorstel van de sociaal-democrati
sche fractie van het West-Berlijnse parle
ment heeft het seniorenconvent besloten
een buitengewone parlementszitting te be
leggen ter bestudering van maatregelen
voor sociale bijstand aan werklozen en
economisch zwakken in West-Berlijn.
Het schijnt, dat de sociaal-democraten
de communistische propaganda die ver
klaarde dat de West-Berlijnse senaat beter
voedselpakketten aan West-Berlijnse be-
hoeftigen kon uitreiken dan aan Oost-
Berlijners ter beschikking te stellen, de
wind uit de zeilen wil nemen.
De nieuwsgaring in Berlijn over gebeur
tenissen in Oost-Duitsland wordt bemoei
lijkt doordat de verslaggevers niet tot de
plaats der gebeurtenissen kunnen door
dringen, zo meldt Reuter. Net- communis
tische geallieerde en Duitse corresponden
ten wordt de toegang tot Oost-Duitsland
ontzegd, behalve voor gebeurtenissen als
de Leipziger Messe, waarvoor speciale visa
worden verstrekt. Voor het overige moe
ten de verslaggevers afgaan op hetgeen zij
in Berlijn zelf aan inlichtingen kunnen
verzamelen.
Gezicht op de ravage van de brand in de
poetskatoenfabriek van de N.V. S. Fran
kenhuis Zonen te Haaksbergen.
uit te voorschijn, waardoor ook de andere
balen vlam vatten. Binnen een kwartier
stond de gehele loods met een grondopper-
vlakte van ongeveer 1500 vierkante meter
in brand. De vrij krachtige wind, die door
de achterdeuren naar binnen woei, wak
kerde het vuur nog aan.
Aanvankelijk hoopte men dat de tweede
loods, waarin eveneens honderden balen
katoen waren opgestapeld, zou kunnen
worden behouden. De brandweer was
reeds begonnen met de nablussing van het
achterste magazijn toen ook in de voorste
opslagplaats brand werd ontdekt. De
brandweerlieden moesten in allerijl een
goed heenkomen zoeken toen het vuur met
razende snelheid om zich heen greep. Na
korte tijd stortte het dak in en laaiden de
vlammen tientallen meters hoog op. Een
regen van vonken en vlokken brandende
katoen dreven in de richting van net dorp,
waar tal van bewoners angstige ogenblik
ken doormaakten.
Omstreeks zes uur kwam de Enschedese
brandweer te hulp, maar het was onbe
gonnen werk om de brand te blussen. Gis
teravond laat brandde het gehele complex
nog als een fakkel.
Volgens de brandweer zal het nog enige
dagen duren, voordat de brand in de grote
voorraad katoen zal zijn geblust.
Bij de n.v. Frankenhuis werkten bijna
100 man. Het bedrijf, dat onder meer
poetskatoen vervaardigde, ligt nu groten
deels stil.
Dat het woord kroon eigenlijk bete
kent: krans, is zowel geschiedkundig en
taalkundig duidelijk te maken. In het
verre verleden plaatste men de over
winnaar in wedstrijd of tweekamp een
lauwerkrans op de slapen. De man, die
bij de Olympische Spelen zegevierde,
kreeg zulk een krans als enig teken van
zijn overwinning. In uitdrukkingen als:
de kroon op het werk zetten, iemand
naar de kroon steken, iemand de kroon
van het hoofd nemen, blijkt de oude
betekenis niet. Wel is dit het geval bij
de zegswijze: de kroon spannen. Uit het
woord spannen immers blijkt, dat iets
gebogen en vastgebonden werd. Familie
van kroon is kruin: top, tonsuur.
ADVERTENTIE
Per pak 25 cenl Dubbel pak 45 cent
TONEEL EN DANS
Vrijdag 7 Augustus, Bloemendaals Openlucht
theater, 20.30 uur: Afrikaanse negershow
van Kcita Fobéda met muziek en dans uit
Frans-Aequatoriaal Afrika. Vele mede
werkenden, waaronder echte vuurvreters.
Zondag 9 Augustus, Concertgebouw, 20 uur:
Bonte avond met medewerking van de
vocalisten Mieke Telkamp en Joop de
Knegt, de Chico's en de Wama's, Roland
Wagter, Dick Harris en Tobi Rix met zijn
Rainbow-Trio.
Zondag 9 Augustus, Bloemendaals Open
luchttheater, 20.30 uur: Tweede optreden
van Kéita Fodéba en zijn gezelschap met
een programma van zang en dans uit Se
negal, de Soudan, de Goudkust enzovoorts.
Dagelijks, Poesjenellenkelder onder Stad
huis: Het marionettentheater van Don en
Ly Vermeire vertoont des middags om
14.30, 15.30 en 16.30 uur het kindersprook
je „De gouden bal" en des avonds om 19.30,
20.30 en 21.30 een bewerking van het
sprookje „Het aanzoek" van Godfried
Bomans.
MUZIEK
Vrijdag 7 Augustus, Concertgebouw, 20 uur:
Populair Chopinrecital door Theo van der
Pas, die études, walsen, nocturnes en de
Polonaise in As ten gehore brengt.
Zaterdag 8 Augustus, Grote Markt, 20 uur:
Concert door verscheidene muziekgezel
schappen ter opening van de Haaidemse
Zomerfeestweek. Ook in Den Hout.
Dinsdag 11 Augustus, Grote Kerk, 20 uur:
Wekelijkse bespeling op het orgel van
Christiaan Muller. Ditkeer wordt de met
vacantie uitstedige George Robert ver
vangen door Albert de Klerk. Programma
nog niet ontvangen.
Woensdag 12 Augustus, Grote Kerk, 20.15
uur: Concert door de Wiener Sangerkna-
ben met een programma van geestelijke
en wereldlijke liederen van Schubert,
Mozart, Brahms en anderen, onder leiding
van Robert Kühbacher.
Koningin Juliana is voornemens op 11
Augustus een kort bezoek aan enige delen
van Zeeland te brengen. In de morgenuren
zal zij overstroomde gebieden bezoeken, des
middags een streek waar reeds aan de we
deropbouw wordt gewerkt.
Drie van de Wiener Sangerknaben, die
Woensdag 12 Augustus in Haarlem optre
den nu voor het eerst in de Grote Kerk.
Donderdag 13 Augustus, Grote Kerk, 15 uur:
Orgelbesepling door Günther Fischinger,
die werken van Frescobaldi, Walther,
Handel, Couperin en Bach (onder meer
Preludium en Fuga in G) vertolkt.
Beiaardconcerten: Op Vrijdag 7 Augustus
bespeelt H. C. Teygeler, beiaardier te
Nijkerk en Barneveld, het carillon van de
Grote Kerk. Dinsdagavond 19.15 uur speelt
mr. Romko de Waai'd uit Amsterdam, ge
volgd door stadsbeiaardier Arie Peters en
Ferdinand Timmermans uit Rotterdam.
Laatstgenoemde concerteert eveneens op
Donderdagavond om 20 uur.
Zomerconcerten: Maandag 10 Augustus,
Donderdag 13 en Vrijdag 14 Augustus op
het podium op de Grote Markt. De zomer
feesten van Haarlems Bloei worden Za
terdag 15 Augustus besloten.
Zondag 9 Augustus, Concertgebouw, 14.30
uur: Kindervoorstelling. Het Rotterdams
Jeugdtoneel vertoont een bewerking van
het bekende sprookje „De gelaarsde kat".
Zondag 9 Augustus, Bloemendaals Open
luchttheater, 15 uur: Populaire muziek
uitvoering, tevens gelegenheid tot bezich
tiging van het duinwandelgebied.
DIVERSEN
Woensdag 12 Augustus, Grote Markt, 20 uur:
Demonstraties door de Haagse Rolsehaats-
club Hollandia figuurrijden, walsen en
rolhockey als onderdeel van de Zomer
feestweek van Haarlems Bloei.
Vrijdag 14 Augustus, Concertgebouw, 9.19
uur: Drie kindervoorstellingen voor het
Verbond van Haarlemse Speeltuinver
enigingen. Opgevoerd wordt „Monus, de
man van de maan" naar het gelijknamige
hoorspel van A. D. Hildebrand.
FILMVOORSTELLINGEN
Dagelijks 10.30 uur: Tekenfilm „Ton en
Jerry" in Rembrandt, de kleurenfilm
„Gevleugelde acrobaten" in Cinema
Palace, sportfilms en „Avonturen van Do
nald Duck" in City, jeugdprogramma met
„De gelaarsde kat" in Frans Hals. Dage
lijks 11 uur: „In de penarie" met Stan
Laurel en Oliver Hardy in Lido.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum: Groepsportretten van
Frans Hals in nieuwe formatie en aan
winsten uit de Recuperatie van kunst
bezit. Dagelijks geopend van 1017 en des
Zondags van 13—17 uur.
Vleeshal, Grote Markt: „Des duivels pren
tenboek". Eerste expositie in Nederland
van speelkaarten uit vijf eeuwen, collec
tie uit Bielefeld en particuliere verzame
lingen. Dagelijks van 1017 uur, op Dins
dag-, Donderdag en Zaterdag bovendien
van 1922 uur, tot 6 September.
Kunsthandel Leffelaar: Aan de Grote Markt
tentoonstelling van tekeningen en grafiek
van Jan Förrer 15 Augustus, op werk
dagen geopend van 10—17 uur.
Teylers Museum: Etsen van Rembrandt,
tekeningen van Rafael, Michelangelo, Lor-
rain, Watteau en anderen uit eigen bezit.
Geopend op werkdagen behalve Maandag
van 1117 uur, benevens de eerste Zon
dag van elke maand van 1317 uur.
Huis Van Looy: Drie generaties voor de lens.
Foto's van 18401914 uit de verzameling
Grégoire van het prentenkabinet der
Leidse Universiteit. Geopend op werkda
gen van 1012.30 en van 13.3017 uur, op
Zondagen van 1417 uur.
De Stompetoren, Spaarnwoude: Geopend op
Donderdag, Zaterdag en Zondag van 14-17
uur. Verder op aanvraag. Men wende zich
tot mr. H. K. de Raaf te Heemstede, tele
foon 38199.
Stadskweektuin, Kleverlaan: Dagelijks te
bezichtigen (tot 17 Augustus) van 10—12,
van 1417 en van 18.30—20.30 uur, ook
des Zondags.
UTRECHT. Nabij Zeijst, aan den weg
naar Amersfoort, is men bezig een groot
militair kamp op te rigten. Er worden
gebouwen geplaatst voor eetzalen voor
officieren, keukens en magazijnen en ook
zijn terreinen in orde gebragt voor de
Koninklijke tent, de tent voor den staf en
voor de overige tenten. Er zal eene can-
tine worden geopend, waar geen sterke
drank te bekomen zal zijn. Bij afwijking
van den gewonen regel zal in het kamo
van Rijkswege geen jenever aan de man
schappen worden geschonken. Aan de
marketentsters zal op straffe van ver
wijdering verboden worden aan de man
schappen voor des voormiddags elf ure
eenigen sterken drank te schenken.
