Afgevaardigden van 700.000 artsen
in Den Haag bijeen
Stan Kenton gaf teleurstellend
concert in Amsterdam
Vijfde zomer-bijeenkomst Natu
PANDA EN DE BLAUWE FLONKER
Wereldnieuws
A1
Een belangrijk wereldcongres en een zeldzame
doktershobby-tentoonstelling
Oe radio geeft Woensdag
Avondvoorstelling
niet representatief
Leven
DINSDAG 1 SEPTEMBER 195S
2
Zevende „WMA"-assembIée begonnen
Lichaam aangespoeld
van verdronken jongen
Kerkelijk Nieuws
Rhythme en shozv
Speurtocht naar vermiste
jongen duurt voort
UNESCO en Esperanto
Gruenther vraagt
sterkere luchtmacht
Toch ió liet zo
y
(Van een verslaggever)
Vanochtend heeft Staatssecretaris dr. P. Muntendam in de Haagse grafelijke zalen
een belangrijk congres en een bizondere tentoonstelling geopend. Het congres: de
zevende Assemblée der „World Medical Associationzal zich bezighouden met de
belangen en problemen van de medische stand; de tentoonstelling verschaft u een
kijkje op de arts als mens: de mens, die elke dag opnieuw zoveel nood en narigheid
ontmoet, dat hij zich wat verstrooiing moet scheppen om er niet onderdoorte gaan.
Dat kan door middel van sportbeoefening, musiceren, tekenen of boetseren, maar
blijkens deze tentoonstelling vooral door schilderen, dat blijkbaar een internationale
dokters-hobby is. Tien tegen een, dat ook uw huisarts in zijn verloren uurtjes harts
tochtelijk met verf en penseel „rondkloddert", jxiist zoals dr. Pavelic uit Zagreb, dr.
Sato uit Tokio en hun honderden vakbroeders in alle uithoeken der wereld, wier
doeken, aquarellen en tekeningen thans de wanden en kelders van de Haagse graven-
zalen sieren.
Natuurlijk moet men dat „sieren" wel
met een schepje zout nemen, want niet al
deze medische kunstuitingen staan op wat
men een „verantwoord artistiek peil"
pleegt te noemen. Deze dokters schilderen
namelijk voor hun plezier en zonder con
cessies aan de kunstcritici en dat is aan de
resultaten dan ook wel te merken. Maar
met veel beleid heeft dr. A. Melchior - die
behalve Haarlemmer en ex-walvisvaarder
ook een kunstkenner van formaat is - het
bij de inrichting der tentoonstelling zo
weten te plooien, dat de allerwildste
wrochtsels een beetje „uit de running"
zijn komen te hangen - meer dan mans
hoog aan de muren bijvoorbeeld of in de
schemerduistere nisjes, zoals die in de
zalen en catacomben rond de Ridderzaal
gelukkig in ruime mate voorhanden zijn.
Maar dat betekent niet, dat er ook geen
werk te zien is, dat wel het volle licht velen
kan: doeken en plastiekjes van prima ge
halte die een lust voor het oog zijn. Zoals
dat markante zelfportret van een Duitse
arts, dat fijn-uitgewerkte dameskopje van
dr. Franke - ex-Haarlemmer - de delicate
krijttekeningen der Japanse artsen en de
sfeervolle landschappen van de Zwitsers,
de Joegoslaven en de Italianen. Ook de
Nederlandse dokters - 25 in getal - komen
goed voor de dag. Uit onze contreien zijn
er onder anderen schilderijen en tekeningen
van dr. Melchior, van de Santpoortse arts
dr. A. de Groot („Landschap Schapen
duinen" met een fris, gedurfd kleurgam-
ma), P. N. N. Kluijver met een stemmige
vacantie-herinnering aan „Chateau d'Au-
toing" en een serie fraaie aquarellen van
enkele Amsterdamse medici. En voor de
rest ziet men er een staalkaart van alle
stijlen, van neo-klassiek tot aan experi
menten a la Dali, van het wildste kubis
me tot de zoetelijkste romantiek, plus nog
een handvol privé-„ismen", door de schil
derende artsen zélf uitgevondenKort
om: een verkwikkende expositie, vol ver
rassende coloristische waagstukken en
compositorische vrijheden: een echte, ple
zierige liefhebbers-salon van rijp en
groen, waar iedereen die het genus dokter
slechts als ziekbed-bezoeker kent, eigen
lijk eens een kijkje moest gaan nemen.
Lijvige agenda
Inmiddels zijn de ruim 500 congressist
ten van de World Medical Association -
een wereld-artsenorganisatie, die 700.000
doktoren uit 46 landen omvat, vanochtend
met de afwerking van hun agenda begon
nen. Die behelst onder meer een discussie,
door drie Nederlandse artsen in te leiden,
over het instituut van de controlerend
geneesheer, dat buiten ons land en België
nog een onbekende figuur is. Belangwek
kend belooft ook de voordracht te worden
die Sir Earle Page, minister van Volksge
zondheid in Australië, Vrijdag zal houden
over het door hem ingevoerde gezond-
ADVERTENTIE
Iedere Dame is verwend
met Molendijk's Permanent.
MOLENDIJK'S DAMESKAPSALONS
SANTPOORTERPLEIN 1 TEL. 19706
Buslijn 3-4-8
heidsplan, dat onder andere een volledige
ziekteverzekering inhoudt, waarbij de ver
zekerden toch als privé-patiënten tegen
over hun artsen staan.
Het Congres zal- voorts van gedachten
wisselen over de resultaten van de zojuist
beëindigde Londense conferentie over
„medical education" en in het bijzonder
over de daar ontwikkelde richtlijnen ter
opleiding van specialisten. Voorts zullen
tal van rapporten omtrent de betrekkin
gen arts-patiënt, de beroepsethiek (de
W.M.A. heeft in 1949 een nieuwe „ere
code" voor artsen geformuleerd, gebaseerd
op de aloude „Eed van Hippocrates"), en
omtrent de samenwerking met lichamen
zoals de Wereld-Gezondheidsorganisatie,
het Internationale Rode Kruis en de In
ternational Labour Organisation. Natuur
lijk zullen ook de sociaal-economische as
pecten van de medische stand ter sprake
komen, want hoewel haar arbeidsveld
zeer breed is, vormt de W.M.A. toch in de
eerste plaats een belangengemeenschap
- een „vakbond", zo men wil - van artsen
over de gehele wereld.
De heer en mevrouw Jacques Jahan uit Parijs ontwierpen en bouwden zelf deze
doorzichtige plastic kano. Ze is 4 meter lang en weegt 30 kg. De heer Jahan heeft
op het meer „Du Bourget" bij Aix-les-Bains een proeftocht met het bootje gemaakt.
Maandagmiddag is aan het strand te
Heemskerk het lichaam van de vijftien
jarige Jo Berker uit Helmond aangespoeld.
Hij was Donderdag in gezelschap van een
groep leden van de R.K. Jonge Boeren
stand uit Noordbrabant naar het Bloemen-
daalse strand gegaan. Een gedeelte der
groep ging zwemmen; na enige tijd miste
men Jo Berker.
Het stoffelijk overschot is naar Helmond
overgebracht.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Katwijk aan Zee (toez.) J.
J. Poldervaart te Nijverdal.
Aangenomen naar Laren (N.H.) (toez.)
J. D. de Stoppelaar te Oost- en West Sou
burg, die bedankte voor Wilhelminadorp
(toez.)
Bedankt voor Veenendaal (toez.) (vac.
J. Bakker) P. Bouw te Ridderkerk; voor
Wageningen (vac. J. H. v. d. Wal) H. A.
Labrie te Den Ham.
Aangenomen de benoeming tot vicaris
te Warfhuizen H. de Wolf, cand. te Utrecht.
De heer I. J. Wisse vic. te Axel, stelt zich
beroepbaar.
Beroepen te Veen (N.Br.) (toez.) H.
Goedhart te Middelharnis.
Geref. kerken
Aangenomen naar Assen (3e pred.pl.) G.
P. Hartveld te Bodegraven.
Bedankt voor Makkum J. M. Vlaming te
Echten.
De thans begonnen Algemene Vergade
ring, die tot en met 7 September zal du
ren, is de zevende in successie sinds de
oprichting der World Medical Associa
tion in 1947. Koningin Juliana, die als Be
schermvrouwe van deze Assemblée op
treedt, zal de raad der organisatie ten
paleize Soestdijk ontvangen en verder
staan banketten en ontvangsten van het
congres in Amsterdam en Rotterdam op
het program. In de vergadering van van
daag zal de Nederlandse hoogleraar prof.
dr. L. A. Hulst tot president der W.M.A.
worden gekozen als opvolger van de af
tredende prof. dr. George Krimpas.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws en weerbericht. 8.18 Gewijde muziek.
8.45 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
huisvrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgendienst.
11.00 Platen. 12.00 Sopraan en piano. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Pro
testants Interkerkelijk Thuisfront. 13.20
Mandoline-ensemble. 13.50 Orfeo ed Euri-
dice, opera. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Orgel.
17.50 Platen. 18.00 Kamermuziek. 18.30
Spectrum van het Christelijk Organisatie-
en Verenigingsleven. 18.45 Pianoduo. 19.00
Nieuws en weerbericht. 19.10 Boekbespre
king. 19.25 Platen. 19.30 Buitenlands over
zicht. 19.50 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20
Kamerorkest. 21.20 In Bijbelse wateren,
causerie. 21.40 Platen. 21.45 Hammondorgel.
22.00 In 't land van de Mau-Mau, reportage.
22.10 Platen. 22.30 Carillonbespeling. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 10.00
Boekbespreking. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Voor de vrouw. 11.00 R. V. U.: De levens
huishouding: Het bloed en zijn verschillende
functies. 11.30 Platen. 12.00 Lichte muziek.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Voor het platteland. 12.38 Lichte muziek.
13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellingsagenda.
13.20 Instrumentaal kwintet. 13.45 Platen.
14.00 De weg omhoog, causerie. 14.15 Platen.
15.15 Voor de jeugd. 16.00 Hoorns en pistons.
16.10 Voor de jeugd. 16.45 Voor de zieken.
17.15 Platen. 17.25 Lichte muziek. 17.50 Re
geringsjeugduitzending. 18.00 Nieuws en
commentaar. 18.20 Actualiteiten. 18.30 R. V.
U.: Neger- en Indianenproblemen in de Ver
enigde Staten. 19.00 Piano. 19.15 Het volle
pond, causerie. 1930 Voor de jeugd. 20.00
Nieuws. 20.05 Parlementair overzicht. 20.15
Lichte muziek. 20.40 De sterken voor de
zwakken. 20.50 De weg naar Dover, hoorspel.
22.10 Holland Festival 1953: Orkest-concert.
22.45 Sneller verder hoger, causerie,
23.00 Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in
Esperanto. 23.20—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Kamer
orkest en solist. 15.10 Platen. 16.15 Militaire
Kapel. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.30 Let
terkundige causerie. 17.45 Platen. 17.50 Boek
bespreking. 18.00 Altviool en piano. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen.
20.00 Hoorspel. 21.05 Platen. 21.15 Omroep
orkest. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 22.55—
23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Achter het IJzeren
Gordijn. Vrijbuiters Radiodagboek. (Op 224,
49 en 42 m.).
Kort geleden eindigden wij een be
schouwing van Stan Kenton en zijn mo
derne jazzmuziek met een hoopvolle blik
gericht op het nieuwe orkest, dat thans
een tournée van vijf weken door "West-
Europa maakt en gisteravond in het Am
sterdam's Concertgebouw speelde. Na de
uitvoeringen (Kenton gaf er twee achter
elkaar) moeten wij een wat teleurstel
lende reactie laten horen, want aan de
verwachtingen van de ware Kenton-lief-
hebbers onder de bijna 5200 belangstel
lenden voor Kenton's nieuwe orkest is niet
voldaan.
Een orkest bestaande uit twintig gro
tendeels jonge krachten heeft gisteravond
wel de muren van het Concertgebouw
dóen trillen onder leiding van Stan Ken-
ton, de man, die op het gebied der mo
derne jazzmuziek in Amerika een niet on
belangrijke rol speelt. Kenton heeft gedu
rende zijn carrière een nieuwe zijde ge
toond van de moderne jazz en hij is zijn
collega's trachten voor te gaan in een
nieuwe richting, die deze muziek op dat
moment ook beslist nodig had. Hij heeft
gedurfd, gekund, gemist, en natuurlijk als
baanbreker klappen moeten opvangen.
Steeds toonde hij zich overwinnaar hoewel
hij het zonder concessies niet bolwerkte,
want zijn belangstelling was niet altijd
die van het grote publiek waar de jazz, in
welke vorm ook, het nog steeds van moet
hebben.
Nu echter heeft Kenton grandioos ge
faald. Hij speelde een muziek, die we al
kennen ais deels conventioneel en bepaald
door het publiek zelf, dat dikwijls harts
tochtelijk reageert op uiterlijk vertoon en
opzwepend rhythme.
Waren deze factoren bijkomstig ge
weest in Kenton's laatste prestaties, de
muziek zou acceptabel geweest zijn. Doch
ze zijn voor Kenton's orkest bepalend ge
bleken.
Amsterdam heeft Stan Kenton gezien en
bewonderd, maar een muzikale prestatie
zoals de echte Kenton-kenner ongetwijfeld
heeft verwacht bleef uit.
Nadat gistermiddag met een dragline de
hele put, het overblijfsel van de Duitse
tankgracht bij de tunnelbouw, leeggehaald
is tot op de harde grond, hebben politie en
brandweer het zoeken naar de vermiste 10-
jarige Dirk Zwemmer uit Velsen voorlopig
gestaakt. Men geeft het evenwel nog niet op
want er zal nog elders worden gedregd en
bovendien denkt men de buitens „Water
land" en „Beeckensteyn" uit te kammen.
De politie is de arbeiders van de Ballast-
maatschappij, die de hele dag belangeloos
met hun dragline in touw zijn geweest,
uitermate dankbaar voor hun steun.
Bij de ongetwijfeld grootse inzet van
het orkest met de herkenningsmelodie
„Artistry in rhythm" bleek al, dat de
Concertzaal zich niet zou overgeven aan
Kenton's schrille klanken: de acoustiek
was slecht.
Dit euvel is ook voor Kenton niet te
voorzien geweest. Maar naast deze teleur
stelling, die velen herhaaldelijk de han
den naar de oren deed brengen, heeft de
vorm waarin Kenton zijn „hernieuwde"
muziek goot, teleurgesteld.
Het programma bestond grotendeels uit
stukken daterende uit zijn progressieve
periode, zodat er van nieuwe composities
ook vrijwel niet gesproken kan v/orden.
Kenton heeft ze bewerkt maar de spannin
gen wérden verzwolgen door een te ver
doorgevoerde rhythmische accentuatie,
waartegen Kenton jaren geleden juist
ageerde.
Een stuk als „Solitaire", dat Kenton
maakte in zijn symphonische periode
(1950) dat destijds werkelijk sterk en
sfeervol klonk, werd nu oppervlakkig
„gedaan", berekend cp de ontvangst.
Kenton's medewerkers zijn stuk voor
stuk solisten, hetgeen wil zeggen dat zij
niet de eerste de besten zijn. Hij heeft de
beste krachten tot zijn beschikking maar
gebruikt ze niet. Zodat men geneigd is
zich af te vragen: Is Kenton soms met
vacantie? J. V.
Op het 38e Universele Esperanto Con
gres, dat te Zagreb werd gehouden, was
dit keer onder de officiële vertegenwoor
digers van verschillende regeringen (o.a.
Nederland) ook een waarnemer van
UNESCO op te merken, de heer Lebar,
die zijn indrukken zal weergeven op de
vergadering van UNESCO, die in 1954 in
Montevideo zal worden gehouden.
De heer Lebar, die behalve de plenaire
zittingen, ook de vergaderingen van ver
schillende secties bijwoonde, verklaarde
zeer onder de indruk te zijn van het feit,
dat vertegenwoordigers van meer dan 30
landen in één taal, zonder behulp van tol
ken, konden vergaderen en zelfs tot leven
dige discussies komen. Hij werd bijzonder
getroffen door het feit, dat tijdens het con
gres zelfs een zomeruniversiteit in functie
treedt. De heer Lebar betreurde het, zelf
als uitzondering in het Frans te moeten
spreken en van een tolk te moeten gebruik
maken. Het was hem echter opgevallen bij
zijn bezoeken aan de vergaderingen, dat
hij steeds meer van het gesprokene had
kunnen volgen.
De Algemene Conferentie van UNESCO
heeft haar directeur-generaal opgedragen
de bij deze organisatie aangesloten staten
de tekst te overhandigen van de internati
onale petitie ten gunste van Esperanto.
Zondag heeft de afdeling Haarlem van
de Nederlandse Amateur Toneel Unie gast
vrijheid verleend aan ongeveer vijfhonderd
dilettanten; allen leden van de in Noord
holland bij deze organisatie aangesloten
toneelverenigingen. Er was voor deze dag
een aantrekkelijk en gevarieerd program
ma vastgesteld, dat ondanks de bijzonder
ongunstige weersomstandigheden toch in
zijn geheel kon worden afgewerkt.
Voor deze vijfde zomerbij eenkomst wer
den de deelnemers 's morgens in restaurant
„Dreefzicht" ontvangen, waar zij door de
voorzitter van de afdeling Haarlem, de heer
H. H. Kraneveld, met enige hartelijke wel
komstwoorden werden begroet. Hij vestig
de er hierbij de nadruk op, dat men, zoals
gewoonlijk met dergelijke samenkomsten,
het vriendschappelijk contact ditmaal de
voorkeur wenste te geven boven de cultu
rele belangen, welke de N.A.T.U. gewoon
lijk nastreeft. Vandaar dat ook de vice-
voorzitter van deze organisatie, dr. A. v. d.
Steen, zich slechts tot een korte rede
wenste te beperken. Toch stelde hij met
grote voldoening de voortdurende groei van
de N.A.T.U. vast, welke met de tweehon
derd, alleen in de provincie Noordholland
aangesloten verenigingen, ongetwijfeld een
verblijdende bekroning op de activiteit van
bestuur en leden vormt. Hierdoor kon
spreker dan ook enige plannen voor de
naaste toekomst ontvouwen, welke reeds
in een vergevorderd stadium van ontwik
keling verkeren en waardoor een verbete
ring van het algemene spelpeil welhaast
verzekerd zal zijn. Zo zullen ook in Am
sterdam en Rotterdam binnenkort toneel
scholen voor amateurs worden geopend,
waar gelegenheid zal bestaan cursussen te
volgen in spelvorming, bewegingsleer,
spraaktechniek, regie, stijl en répertoire
geschiedenis. Er wordt reeds met verschil
lende bekwame docenten onderhandeld,
waarbij de mogelijkheid niet is uitgesloten,
dat bijvoorbeeld Elise Hoomans zich met
de leiding van de regie-cursus zal belasten.
Van de deelnemers wordt daarbij slechts
een minimaal cursusgeld verlangd: name
lijk vijfenzeventig cent per avond voor een
les van drie uur. Het ligt verder in de be
doeling, hierbij ook de Academie voor
Dramatische Kunst te Amsterdam in te
schakelen.
Vervolgens vermeldde spreker nog enige
nadere bijzonderheden over een dergelijke
cursus in Utrecht, waar men reeds drie jaar
met verblijdende successen werkzaam is.
Hier worden de lessen gegeven door de
toneelcriticus C. J. Schilp en de heer K. Fa-
ber, privaat-docent van de Technische
Hoge School te Delft, welke cursussen
regelmatig door veertig leerlingen worden
bezocht, verdeeld in twee klassen. De ge
lukkige ervaringen in Utrecht opgedaan,
hebben de plannen tot uitbreiding van der
gelijke scholen voor amateurs naar andere
steden uiteraard in niet geringe mate ge
stimuleerd. Zodat dr. v. d. Steen zijn toe
spraak gaarne wilde besluiten door er bij
de leden op aan te dringen, ook in de toe
komst de belangen van de N.A.T.U. op de
zelfde wijze te blijven behartigen.
Op dit officiële gedeelte volgde een auto
bustocht, welke via de schoonste gedeelten
van deze omgeving naar het Natuurbad
„Velserend" leidde, waar de verdere mid
dag werd doorgebracht. Tussen de regen
buien door had een ontmoeting plaats van
Amsterdamse en Haarlemse toneel-ama
teurs, die het vertrouwde voetlicht ditmaal
voor het (drassige) groene veld verwissel
den. Het geheel was een onvervalste
kluchtspel-vertoning, waarmee de toe
schouwers zich naar waarde hebben ge
amuseerd. Na deze sensationele ontmoeting
10. De volgende dag kwam Panda's hoge
gast, de Groot Mogol van Hajashoe aan.
Het was een hele optocht, die Panda's huis
naderde, kleurig en exotisch als een
sprookje uit Duizend-en-één-Nacht. Voorop
schreed de Groot Mogol met de rustige
waardigheid, die zo kenmerkend voor Oos
terse heersers is. Hij was in kostbare zijde
gekleed en in zijn tulband schitterde de
diamant, waarover de kranten zoveel had
den geschreven: de beroemde Blauwe
Flonker. Maar hoe opmerkelijk deze vor
stelijke verschijning ook mocht zijn, toch
was niet hij degene, die in de eerste plaats
de aandacht van Panda en Jolliepop trok
doch.de drager van zijn parasol! „Grote
goedheid!", kreet Jolliepop, „mijnheer
Panda, kijk eens, wie het zonnescherm
draagt!" „Joris Goedbloed!", hijgde Panda,
„hij is ALWEER terug!" Joris bemerkte de
ongastvrije blikken, die de twee hem toe
wierpen. „Ei, ei, ze hebben mij reeds op
gemerkt", mompelde hij. „Dat was te ver
wachten; iemand, die de Groot Mogol in
de schaduw stelt, zal immer op de voor
grond treden!"
wachtte in „Velserend" een diner, dat
tevens het einde van de middag inluidde.
De Zandvoortse Toneelvereniging „Op
Hoop van Zegen" genoot tenslotte de eer,
deze zomerbij eenkomst 's avonds in de
Stadsschouwburg te besluiten met de op
voering van Ayn Rands toneelspel uit de
rechtzaal: „In de nacht van de 16de Janu
ari". Nu zou men van een dergelijke voor
stelling toch minstens mogen verwachten,
dat de optredende vereniging in zekere zin
een representatie vormt van het spelpeil in
Haarlem en omstreken. De opvoering van
dit lang niet eenvoudige speelstuk door „Op
Hoop van Zegen" bereikte nauwelijks de
middelmaat. Het is spijtig een verslag van
deze overigens geslaagde N.A.T.U.-bijeen-
komst op een dergelijk negatieve wijze te
moeten besluiten, doch de verantwoording
berust tenslotte geheel bij het afdelings
bestuur, dat deze aanvechtbare beslissing
genomen heeft.
Wanneer er in bepaalde scènes nog enige
spanning werd bereikt, dan was dit voor
namelijk te danken aan de verdediger en
de openbare aanklager, die met een sug
gestief samenspel op de verschillende ge
tuigenverklaringen reageerden. Verder viel
er nog een geslaagde typering op te merken
van de zelfbewuste particuliere detective.
Doch met te weinig vingers kan er nu een
maal geen behoorlijke vuist worden ge
maakt, hetgeen dan het enige excuus vormt
dat voor deze matige voorstelling gelden
kan.
KOPENHAGEN (Reuter? Géneraal
Grünther, de geallieerde opperbevelhebber
in Europa, heeft in een toespraèk in het
stadhuis te Kopenhagen in verband met de
tweede internationale NAVO-studieconfe-
rentie verklaard, dat het critieke gebrek
van de geallieerden thans gelegen is bij
hun luchtmacht, ondanks de reeds gemaak
te vooruitgang. De Sovjets hebben een
luchtmacht van een twintigduizend strijd
vaardige toestellen, voor een groot gedeelte
straalvliegtuigen. Hiertegenover moet de
NAVO-luchtmacht uitgebreid worden en
geschikt gemaakt om terstond in te grijpen.
Daarnaast blijven land- en zeemacht
noodzakelijk om een toereikende verdedi
ging te kunnen voeren. Ook de reserves zijn
nog niet op het vereiste peil. De Sovjets
beschikken over uitgebreide actieve grond
strijdkrachten, bestaande uit 175 divisies en
een zeventigtal divisies van de aangesloten
staten. Het is voor de NAVO niet doenlijk,
hier een gelijke actieve macht tegenover te
stellen, maar daarom komt het in zo grote
mate aan op de reserves. Tenslotte moet er
gezorgd worden voor een toereikende aan
voer voor de troepen ingeval van nood. Ook
op dit punt is men nog ver beneden het
vereiste peil van paraatheid, aldus
Grünther.
Wat er van de „nieuwe wapens" te ver
wachten valt, is volgens de generaal nog
niets te zeggen. Wel moet men in het oog
houden, dat zij over het algemeen zeer
kostbaar zijn, zodat de eventuele besparing
op de traditionele strijdkrachten niet nood
zakelijk een vermindering van kosten zal
betekenen.
Staking. De staking van de 53.000 leden
van het personeel van de Amerikaanse
telefoonmaatschappij „South Western
Bell Telephone Co" is Maandag geëin
digd. Maandagochtend werd er een
overeenkomst getekend door de bij de
C.I.O. aangesloten vakbond van het per
soneel en de directie van de maat
schappij.
Invitatie. Het Russische ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft Maandag alle
buitenlandse diplomatieke vertegen
woordigers te Moskou uitgenodigd Dins-
dag de opening van het nieuwe seizoen
van het Bolsjoi-theater bij te wonen.
Een dergelijke uitnodiging is in jaren
niet ontvangen.
Aanvaller. De gemeenschappelijke Egyp-
tisch-Israelische bestandscommissie, die
een onderzoek heeft ingesteld naar een
beweerde Israëlische aanval op een
vluchtelingenkamp in de sector Gaza,
heeft besloten Israel als „aanvaller" aan
te merken, zo is door het hoofd van de
Egyptische missie in de bestandscom
missie verklaard. De commissie heeft
vergaderd onder voorzitterschap van
een Amerikaanse kolonel. Zij stelde
vast, dat Israel de bestandsovereen
komst heeft geschonden, aldus de Egyp
tische woordvoerder. Van Egyptische
zijde is verklaard, dat bij de Israëlische
aanval 19 personen gedood en 18 ge
wond werden.
Gezant. Hongarije is het eerste van de
communistische buurlanden van Joego
slavië, dat na de breuk van de Komin-
form met Tito, de diplomatieke betrek
kingen met Joegoslavië heeft hersteld.
In Belgrado is de benoeming van Ku-
rinski tot Hongaars gezant in Belgrado
bekendgemaakt. Eerder was Kurinski
Hongaars gezant in Albanië geweest.
Herinnering. In de West-Duitse bioscopen
verschijnt de laatste dagen in de pauze
een stekelvarkentje op het doek, dat de
bevolking aanraadt Zondag a.s. haar
stem in ieder geval uit te brengen. Hét
stekelvarkentje, Mecky genaamd, be
rispt degenen, die zeggen dat de politiek
hun niet aangaat en dat anderen zich
daar welm'ee zullen bezighouden. „Past
u maar op," zo zegt Mecky, „dat die
ander er niet zó uitziet". En dan heeft
hij plotseling een zwarte lok over zijn
voorhoofd en een klein zwart snorretje.
Met een knipoogje en een:.„Dus u stemt
Zondag ook" neemt Mecky afscheid van
het publiek.
Aanbeveling. Het administratieve hof van
de UNO heeft het ontslag van twaalf
Ameidkaanse UNO-functionarissen, die
hadden geweigerd te antwoorden op
vragen van de Amerikaanse Congres
commissie van onderzoek naar anti-
Amerikaanse activiteit, onwettig ge
noemd en de secretaris-generaal van de
UNO aanbevolen deze functionarissen
schadeloos te stellen en weer in dienst te
nemen. De gevallen van negen andere
Amerikanen, die om dezelfde reden door
de voormalige secretaris-generaal van
de UNO, Trygve Lie, waren ontslagen,
verklaarde het hof niet te kunnen be
handelen, omdat deze functionarissen, in
tegenstelling tot de bovengenoemde niet
in vaste dienst bij de UNO waren.
Inspanning. De secretaris-generaal van
de .NAVO, Lord Ismay, heeft, een bood
schap gericht aan de tweede Studiecon
ferentie van de NAVO, die Maandag in
Kopenhagen is begonnen. In de bood
schap zegt Lord Ismay, dat de houding
van de regering der Sovjet-Unie sedert
het overlijden van Stalin aanleiding
heeft gegeven tot vele wensdromen.
„Het is daarom uiterst belangrijk, dat
het de volken van de Noord-Atlantische
gemeenschap duidelijk wordt gemaakt,
dat de bedreiging van hun veiligheid
verschrikkelijk en onverminderd is, en
dat de beste, indien niet de enige hoop
voor de vrede ligt in hun voortdurende
inspanning en voortdurende solidari
teit," aldus de secretaris-generaal.
Blok. De regeringen van de drie landen
van het Balkanpact Griekenland,
Turkije en Joegoslavië trachten te
komen tot een zelfde beleid in de UNO,
aldus is te Athene uit officiële bron ver
nomen. De zegsman verklaarde, dat de
permanente afgevaardigden van deze
landen bij de UNO opdracht hebben
gekregen te zoeken naar een gemeen
schappelijke houding tijdens debatten
en stemmingen in de politiéke commis
sie en de Algemeene Vergadering.
Kloppartij. Te Neurenberg zijn 3000 en in
het nabij gelegen Fürth 2000 leden van
de uiterst rechtse „Duitse rijkspartij" in
botsing gekomen met de poïitie toen zij,
in strijd met het verbod, toch een ver
kiezingsbijeenkomst wilden houden.
Toen de sommatie van de politie om zich
te verspreiden geen resultaat had,
maakte deze van gummistokken en wa
terstralen gebruik.
LS u een oliedruppel op een lauw
warme, zwakke soda-oplossing groot,
kunt u deze druppel bewegingen zien ver
tonen die op het eerste gezicht verrassend
veel overeenstemming vertonen met de
bewegingen die door sommige eencellige
organismen in de vrije natuur worden uit
gevoerd. Deze merkwaardige gedragingen
van de oliedruppel worden veroorzaakt
door veranderingen in de oppervlaktespan
ning. Het lag dus voor de hand dat bij het
onderzoek naar de bewegingen in het pro-
toplasma van de levende cel, eveneens naar
dergelijke oorzaken werd gezocht. Inder
daad blijken verschillende na-
tuurkundige en scheikundige
processen invloed uit te oefe
nen op het verloop van de be
wegingen in het protoplasma.
Ook blijken verscheidene orga
nismen door warmte-, licht-,
of chemische prikkels gedwon
gen te kunnen worden zich
in één bepaalde richting te bewegen.
„Hoera!", riepen degenen die het leven
wilden verklaren aan de hand van natuur
kundige en scheikundige formules. En zo
oppervlakkig bezien leek hun gejuich zeer
redelijk. Even redelijk als de conclusie dat
de mens niets anders dan een automaat is,
omdat ook hij zich door natuurkundige
en scheikundige prikkels in een bepaalde
richting laat dwingen. Wanneer u morgen
de stad of het dorp aan de Noordzijde in
brand steekt, moet u eens opletten hoeveel
mensen zich haastig in Zuidelijke richting
spoeden!
Maar scherts terzijde. Latere onderzoe
kingen hebben geleerd, dat de gedragingen
van de levende stof veel onbegrijpelijker
zijn dan de voorstanders van mechanische
levensbeschouwingen zich hadden voorge
steld. Het leven kan niet verklaard worden
uit de stof. Von UexkÜll heeft zeer terecht
opgemerkt, dat wezens die automatisch op
prikkels zouden reageren, uitsluitend denk
baar zijn in een onveranderlijke buitenwe
reld. Een machinaal wezen bezit immers
geen eigenschappen, waardoor het een doel
matig antwoord kan geven op een verande
ring van de omstandigheden? En juist deze
aanpassing van de levende stof aan veran
derde omstandigheden is het kenmerkende
verschijnsel van het leven, waardoor iedere
mens, die de ogen open heeft, steeds weer
in verrukking wordt gebracht. Zelfs bij de
laagste eencellige dieren, die dus bestaan
uit een klompje protoplasma,
al dan niet door een harde
wand omgeven, zelfs bij deze
primitiefste uitingen van het
leven is vastgesteld dat zij
proefbewegingen uitvoeren bij
het aanboren van een voor
werp, dat zij aanpassing
vertonen bij het maken van
wendingen in zeer nauwe ruimten en
zelfs, dat zij ervaring opdoen bij het ont
vangen van prikkels zij het dan dat deze
ervaring in het algemeen een zeer korte
nawerking heeft. Maar de tijdsduur doet
hier niets ter zake, het gaat om het begin
sel, dat wél in de levende stof, maar niet
in de dode oliedruppel aanwezig blijkt te
zijn.
U zult zich kunnen indenken, dat hier
boven de eenvoudigste voorstelling van een
onmogelijk gecompliceerd vraagstuk is ge
geven. Maar het meest mysterieuze moet
nog komen. Dat is de samenwerking van
de afzonderlijke levende cellen tot het
organische geheel van hoger ontwikkelde
dieren.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
