Zandvoorters niet ontevreden
over het afgelopen seizoen
PANDA EN DE BLAUWE FLONKER
Wereldnieuws
De balans wordt opgemaakt
Zonder Duitsers zou het
slecht zijn geweest
De radio geeft Woensdag
Verklaring van de
Partij van de Arbeid
HANRO
ZWITSERLAND
Tricot Jersey
costumes
ió Uet zo
DINSDAG S SEPTEMBER 1953
T op cijfers
Totaal indruk
bevredigend
Vergoeding ziektekosten
voor gehuwde ambtenares
Vier auto's en een
motorfiets botsten tegen
elkaar
25000 auto's
Geen
v er drinkingsgev allen
Productie-index in
Juli gedaald
Leerling-chauffeur
overreed wielrijder
Elf luchtvaartclubs
streden om Tropheeën
Kerkelijk Nieuws
Brand in Schiedams veem;
grote waterschade
DE GROOT,
Economisch
niet rendabel
J
99
.99
ococccoooex^oxooccoocccxxxxyxcr'
Zandvoort heeft dit jaar een ongekend
druk seizoen achter de rug. Zo kwamen
dit jaar 2577 buitenlanders uit 17 landen
in het trekkerskamp „De Branding'
vergeleken bij 434 trekkers uit 13 lan
den in 1952. Voor hótel Bouwes stopten
gedurende dit seizoen 25000 auto's.
(Van onze Zandvoortse correspondent)
Als de ,.r" weer in de maand komt, is het badseizoen ten einde. Badgasten keren
terug naar hun eigen haardsteden en een opvallende rust kenmerkt de badplaatsen,
waar het levendige, drukke vertier van het hoogseizoen plotseling tot het verleden
behoort. Er is iets van weemoed in deze overgang, die zich elk jaar opnieuw herhaalt.
In de stille verlaten straten is in de avonduren de extra verlichting voor het grootste
deel gedoofd; op het strand zijn weliswaar de stoelen nog aanwezig, doch de meeste
ervan zijn leeg en hier en daar worden reeds voorbereidingen getroffen om de inven
taris en opstallen naar de winterverblijven te vervoeren. Zo was het ook dit jaar
wederom in Zandvoort waar 31 Augustus weer de grote uittocht der badgasten
bracht. Velen waren in verband met het slechte weer reeds eerder afgereisd,
doch de „grote verhuizing" voltrok zich als van ouds op 31 Augustus. Zandvoort
herkreeg zijn winterse rust, want al moge dan deze eerste Septemberdagen een stra
lende zon hebben plaats gemaakt voor de trieste dagen, die eind Augustus kenmerkten,
het werkelijke seizoen is voorbij en Zandvoort maakt zich op, om de balans op te
maken over de afgelopen seizoenperiode. Doch vooraf gebruiken veie neringdoenden
deze eerste weken van September om zelf een of meer weken met vacantie te gaan,
hetgeen de rust in het dorp nog volkomener maakt.
Dit is echter oorzaak, dat een totaal-
balans over het zomerseizoen thans nog
niet is samen te stellen. Want ook deze eer
ste weken van September kunnen nog van
grote invloed zijn. Enkele warme, zon
overgoten week-einden kunnen nog een
grote drukte teweegbrengen en nog altijd
zijn in verscheidene hotels en pensions
gasten aanwezig, waaronder nog veel bui
tenlanders, waarmede een vooroorlogse
toestand meer en meer wordt hersteld,
namelijk dat van 'n „na-seizoen" met recht
kan worden gesproken, zoals dat indien
het fraaie weer aanhoudt dit jaar voor
het eerst het geval zal zijn. Het zijn die
mensen, die de weldadige rust van strand,
zee en duinen verkiezen boven het drukke
seizoen.
Tóch is het zeker mogelijk, zich nu reeds
een totaalindruk te kunnen vormen over
seizoen 1953, ook al zijn de eindcijfers nog
niet bekend.
En wanneer we dan daarvoor ons oer te
luisteren leggen bij strandpachters, hótel-
exploitanten, pensionhouders, winkeliers en
kamerverhuurders, is er slechts één ant
woord: bevredigend! Het is een woord, dat
vooral in Zandvoort héél wat zegt, want
men is niet zo vlug geneigd van „bevredi
gend" te spreken. Maar dat moet wel zo
zijn, wanneer wij op het kantoor van de
gemeente-ontvanger horen, dat na de lange,
warme zomer van 1947, 1953 tot nu toe de
kroon spant, wat betreft de bestellingen
van de strandpachters voor boekjes voor
stoelenverhuur. Want weliswaar was het
voorseizoen slecht, met uitzondering van de
stralende Pinksterdagen, wèl was er een
koude Junimaand en liet het mooie weer
tijdens door de weekse dagen nog al eens
verstek gaan, doch over het algemeen
waren de week-einden goed en dat ver
goedde véél, al was het te betreuren, dat de
laatste veertien dagen van Augustus veel
bedierven.
Bij onze navraag naar de uitkomsten tot
nu toe van seizoen 1953 is er steeds op
nieuw dit ene, dat al het andere overheerst,
een uitspraak, die we van iedereen horen,
die ook maar iets met seizoenverdienste te
maken heeft en die kenmerkend zal blijven
voor seizoen 1953: „De Duitsers hebben het
seizoen goed gemaakt", of „Als de Duitsers
er niet geweest zouden zijn, had Zandvoort
een slechte zomer gehad." Overal, waar ge
informeert, zult ge diezelfde uitspraak ver
nemen. Er zijn hotels geweest, die het ge
hele seizoen door, uitsluitend hebben ge
werkt voor Duitse gasten, hetzelfde is het
geval met de particuliere verhuur. Het
grote reisbureau Fr. Caris uit Diisseldorf
heeft week in week uit grote aantallen be
zoekers uit West-Duitsland aan- en afge
voerd, waarvoor met een groot hótel werd
gecontracteerd. Vele Duitsers kwamen met
particuliere auto's, als kampeerders, of per
trein. Zandvoort bleek dit jaar weer, even
als vóór de oorlog het geval was, buitenge
woon in trek te zijn en wanneer we hun
enthousiasme beluisteren, wanneer ze weer
vertrekken gaan, dan kan daaruit met
zekerheid worden afgeleid, dat dit bezoek
Op vragen van het Tweede Kamerlid
mej. Tendeloo (P. v. d. A.) over het maken
van uitzonderingen voor de gehuwde vrou
wen bij de regeling ziektekosten ambte
naren 1953 heeft de minister van Binnen
landse Zaken geantwoord, dat deze rege
ling bedoelt een tegemoetkoming te geven
in de ziektekostenverzekering van de amb
tenaar en zijn gezinsleden.
Aangezien het echter primair als de taak
van het gezinshoofd dient te worden be
schouwd zijn gezin tegen ziektekosten te
verzekeren en daarvan de lasten te dragen,
zijn gehuwde vrouwen in beginsel van
verlening der tegemoetkoming uitgezon
derd.
Voor die gevallen evenwel, waarin het
salaris van de gehuwde vrouw de enige of
de voornaamste bron van het gezinsinko
men vormt, is de mogelijkheid geopend om
haar de in de interimregeling bedoelde
tegemoetkoming toe te kennen.
Twee personenauto's, een bestelauto, een
vrachtauto en een motorfiets zijn op de
rijksweg bij Sittard met elkaar in botsing
gekomen. Een vrachtauto van de Teerunie
uit Utrecht passeerde een boerenwagen.
Een personenauto, bestuurd door de heer
Van Noord uit Zeist.botste tegen de vracht
auto, ramde eerst een bestelauto en ver
volgens een daarachter rijdende personen
auto. Tenslotte reed nog een motorrijder
tegen de auto's op. De heer Van Noord
bleek zeer ernstig gewond te zijn. Zijn
linkerarm werd afgekneld en hij kreeg
inwendige kneuzingen. Hij is naar het zie
kenhuis in Sittard vervoerd.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek
7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws. 8.18 Gewijde muziek. 8.45 Platen.
9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw.
9.35 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Om
Papa's principe, hoorspel. 12.10 Platen. 12.30
Weerbericht. 12.33 Platen. 12.59 Klokgelui.
13.00 Nieuws. 13.15 Prot. Interkerkelijk
Thuisfront. 13.20 Marinierskapel. 14.00 Boris
Godounov, opera (proloog, le en 2e acte).
15.45 Zang en piano. 16.00 Voor de jeugd.
17.20 Orgelspel. 17.50 Reportage. 18.00 Om-
roep-orkest. 18.30 Spectrum voor het Christe
lijk Organisatie- en Verenigingsleven. 18.45
Platen. 19.00 Nieuws. 19.10 Boekbespreking.
19.25 Platen. Buitenlands overzicht. 19.50
Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Radio Phil-
harmonisch orkest. 21.10 Platen. 21.20 In Bij
belse Wateren, causerie. 21.40 Platen. 21.45
Hammondorgelspel. 22.00 Gevarieerde mu
ziek. 22.20 Clavecimbel-recital. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws en SOS-bericht.
23.1524.00 Carmen, opera, (le acte) (pl).
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek. 9.10 Platen. (Om 9.35 Waterstanden).
10.00 Boekbespreking. 10.05 Morgenwijding
10.20 Voor de vrouw. 11.00 Platen. 12.00
Lichte muziek. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor
het platteland. 12.38 Klein koor en orgel.
13.00 Nieuws 13.15 De sterken voor de zwak
ken. 13.25 Dansmuziek. 14.00 De weg omhoog,
causerie. 14.15 Holland Festival: Kamermu
ziek. 15.00 Voor de kinderen. 16.00 Hoorn
duetten 16.10 Voor de jeugd. 16.45 Voor de
zieken. 17.15 Platen. 17.30 Lichte muziek.
17.50 Regeringsuitzending: Ontdekkingsrei
zen in Suriname door dr. J. I. S. Zonneveld.
18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Platen.
18.30 R.V.U.: Waarheid en verdichtsels over
de sterren door dr. H. Groot: Welke indruk
maakt het zien van de sterrenhemel op de
waarnemer? 19.00 Platen. 19.15 Soort. 19.30
Voor de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Politiek
commentaar. 20.15 Metropole-orkest. 20.40
De Gouverneur, hoorspel. 21.40 Omroep
orkest en soliste. 22.25 Tanden en tand
bederf, causerie. 22.40 Dansmuziek. 23.00
Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in Espe
ranto. 23.20 Orgelspel. 23.4524.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34
Vlaamse muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
16.15 Militair orkest. 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.30 Cauaserie. 17.40 Platen. 17.50 Boek
bespreking. 18.00 Omroepkoor. 18.30 Voor de
soldaten. 18.0 Nieuws. 19.40 Volksmuziek.
20.00 Hoorspel. 21.30 Omroeporkest. 22.00
Nieuws. 22.15 Instrumentaal ensemble en
solist. 22.55—23.00' Nieuws.
een volgend seizoen nog veel grotere vor
men zal gaan aannemen.
Om sléchts één enkel voorbeeld te noe
men: In 1952 kampeerden in het trekkers-
kamp „De Branding" 99 Duitsers. Dit jaar
waren het er tot nu toe 1434 en deze ver
houdingen, hier minder, daar meer, open
baren zich overal.
We vroegen de heer N. W. Bouwes, de
eigenaar van Zandvoorts eerste grote na
oorlogse hotel of hij tevreden was over
seizoen 1953. „Tevreden?", antwoordde hij,
„zegt u maar fantastisch! Het heeft in alle
opzichten mijn stoutste verwachtingen
overtroffen. Vele weken achtereen heeft het
hotel geheel vol gezeten en zelfs nu nog
zijn een flink aantal gasten aanwezig en
worden regelmatig nieuwe boekingen ont
vangen. Verder kan ik u meedelen, dat er
dit seizoen vijfentwintigduizend auto's op
mijn parkeerplaats hebben gestaan."
De heer Bouwes heeft dan ook besloten,
zijn hótel tot 1 October geopend te houden.
Een nieuw orkest werd voor de maand
September door hem geëngageerd, namelijk
het Weense ensemble „Herbert Mytheis" en
gedurende deze maand zal elke week een
nieuw cabaret-variété-programma worden
bekend gemaakt. Daarna sluit men tot 1
April 1954. Gedurende die tijd zal een in
terne verbouv/ing worden uitgevoerd,
waardoor een grotere ruimte zal worden
verkregen door de bijbouw van een Per
gola, om daardoor meer mensen in staat te
stellen dit wekelijks variërende cabaret
variétéprogramma te kunnen volgen, omdat
gedurende dit seizoen gebleken is, dat
hiervoor grote belangstelling bestaat.
Om nog enkele reeds bekende cijfers te
noemen, die kenmerkend zijn voor seizoen
1953 moet zeker worden gemeld, dat bij
voorbeeld het Caravancamp dit jaar op de
topdag in de eerste helft van Augustus 109
caravans herbergde. Het vorig jaar waren
dit er op de topdag 51. In het trekkerskamp
„De Branding" kwamen in 1952 434 bui
tenlanders uit dertien verschillende landen,
dit jaar 2577 uit zeventien landen. Tot nu
toe kampeerden in dit kamp ruim 12.000
personen en op de topdag in midden Juli
waren er meer dan 1.000 kampeerders.
Bad Zuid had dit jaar zulk een enorme
toeloop, dat men in Juli overwogen heeft,
de verkoop van abonnementen stop te zet
ten, omdat men moeilijkheden vreesde ten
Hei seizoen is voorbij. De badstoelen en
badgasten laten het strand verlaten achter.
opzichte van dn dagjesmensen, hetgeen wel
iets zegt, wanneer men bedenkt, dat bad
Zuid toch nog altijd een capaciteit heeft
van 3.000 tot 3.500 baden per dag.
Ook in ander opzicht had seizoen 1953
een gunstig verloop. Aan het Zandvoortse
strand kwam dit jaar wederom geen enkel
verdrinkingsgeval voor.
De uiterst soepele toepassing van het ver
bod tot baden en zwemmen op daarvoor
verboden gedeelten van het strand, bleek
ten zeerste te voldoen, geen enkele klacht
dit jaar daarover werd ontvangen. Het pro
bleem van het vrije baden en zwemmen,
waarover de meningen zeer uiteenlopen,
vraagt echter een aparte beschouwing,
waaraan wij binnenkort aandacht zullen
wijden.
Doch al met al kan reeds nu met vrij
grote zekerheid worden vastgesteld dat het
woord „onbevredigend" op seizoen 1953
zeker niet van toepassing zal zijn!
In de vacantiemaand Juli is de algemene
productie-index (basis 1938 is 100) met 3
gedaald tot 160. Daar Juli 25 arbeidsdagen
telde, tegen 24 in Juni, is de gemiddelde
dagproductie met 10 achteruitgelopen tot
150. Enkele indexcijfers per bedrijfstak
luiden: bouwmaterialen 137 (in Juni 134),
rubber 391 (454), steenkolen 95 (92), me-
taalproducten 217 (219) en electriciteit,
gas en water 195 (197).
ADVERTENTIE
DAMES-HEREN MONTY COATS
Op de kruising Pieter Langendijkstraat-
Wilhelminastraat te Amsterdam is een 11-
jaxige wielrijder door een personenauto
overreden. De jongen is in het Wilhelmina-
gasthuis overleden.
De 22-jarige chauffeur van de auto reed
onder toezicht van een jongeman van ge
lijke leeftijd. Op het kruispunt schrok hij
zo van de naderende wielrijder, dat hij
niet meer wist wat hij doen moest. Hij
reed de jongen aan, die viel en overreden
werd. Pas tegen de gevel van een woning
kwam de auto tot stilstand. Volgens de po
litie was de bestuurder niet, de begeleider
wel in het bezit van een rijbewijs. Hij had
echter in geen drie jaar een auto bestuurd.
De 19e verjaardag van de Haarlemse
Luchtvaartclub is Zondag gevierd met de
jaarlijkse wedstrijd om de Haarlem Tro
pheeën. De wedstrijd werd gehouden op
„Het Wasblik" bij Bussum. Elf luchtvaart-
clubs zonden bij elkaar 70 deelnemers naar
dit evenement, dat door het best denkbare
wedstrijd weer werd begunstigd.
Tegen 12 uur werden de eerste wedstrijd-
starts gemaakt, en veel modellen profiteer
den van de thermiek. Het maximum aantal
punten dat per vlucht behaald kan worden,
en wel 300, kon in de eerste ronde al door
drie deelnemers behaald worden.
De Amsterdammer Wilmans zag zijn
twee motormodellen vliegen zonder daar
punten voor te krijgen, omdat de motor-
lcop van beide modellen langer was dan 't
reglementair toegestane maximum van 20
sec. In de derde ronde werden nog wel
enige lange vluchten geboekt, doch geen
maxima meer. Om kwart over vijf kon de
uitslag bekend worden gemaakt. De trophee
voor de zweefmodellen werd gewonnen
door Amsterdam met 1130,6 pnt. Hierna
volgden Eindhoven 1071,0; Hilversum
821,5; Aalsmeer 743,3 en Haarlem 716,5
pnt.
Bij de zuigermotormodellen werd de
trophee gewonnen door Eindhoven met
1111,2 pnt. Hierna volgden Hilversum 928,6
pr.t., Haarlem 481,5 pnt. en Amsterdam
427,8 pnt.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Bleskensgraaf J. G. Ab-
bringh te Oosterwolde (Gld.).
Aangenomen naar Chaam M. G. L. den
Boer, cand. te Amsterdam.
Geref. kerken
Examens. De classis Graafschap Bent-
heim heeft praep. ge-examineerd en be
roepbaar verklaard de heer H. Voogd te
Wilsum (D), cand. aan de Theol. Hoge
school te Kampen.
Bapt. gemeenten
Bedankt voor Enschedé en voor Mussel-
kanaal M. G. Boeschoten te Staveren.
Gistermiddag te omstreeks 4 uur is door
onbekende oorzaak brand uitgebroken in
het pand van het veem- en fabrieksbedrijf
„De Adelaar" (firma Ant. Wendhorst) te
Schiedam. De brand, die aanvankelijk een
ernstige omvang leek aan te nemen, werd
tamelijk spoedig in zijn uitbreiding be
perkt door de sproei-installatie, die boven
de bedrijfsruimte gemonteerd was en die
direct in werking kwam. De eigen fabrieks-
brandweer kwam direct in actie en werd
onmiddellijk daarop geassisteerd door -de
Schiedamse vrijwillige brandweer. Deze
maakte gebruik van de autospuit en later
arriveerde de ladderwagen, hetgeen gezien
de grote hoogte van het pand wel nodig
was. De brandweer slaagde er in het vuur
met vijf stralen op de waterleiding te blus
sen.
De brandschade kon beperkt blijven,
maar de waterschade is aanzienlijk, aan
gezien grote hoeveelheden bluswater de
vrij grote voorraden aan graan en katoen,
die op droogzolders lagen, geheel door
weekten en de straat op deden spoelen. De
grote luchtkoker is totaal uitgebrand, als
mede de zolderverdieping. Omstreeks half
zes kon de brandweer inrukken. De schade
kon niet worden geschat.
Bij het begin van het nieuwe parlemen
taire jaar heeft het bestuur van de Partij
•van de Arbeid een verklaring uitgegeven
over de politieke ontwikkeling in ons land.
In de verklaring wordt een samenbunde
ling van alle progressieve krachten bepleit
ter verdediging van een sociaal rechtvaar
dig beleid.
„Zoals de afgelopen jaren duidelijk is
gebleken leidt het vasthouden aan partij
vorming op confessionele grondslag tot
onvruchtbare vleugelstrijd en onmacht tot
politieke vormgeving. Zonder verdere
doorwerking van de doorbraak is voort
zetting van het vooruitstrevend regerings
beleid niet mogelijk," aldus de verklaring.
Vervolgens zegt het bestuur van de
Partij van de Arbeid, dat in het najaar in
het parlement zal moeten worden beslist
over een reeks maatregelen, waarbij de
verdere ontwikkeling van productie, werk
gelegenheid en levenspeil in het geding zijn.
„Het streven naar een terugkeer tot de
scherpe inkomensverschillen van vóór de
oorlog, zoals dat thans weer in sommige
kringen onmiskenbaar leeft, zal de Partij
van de Arbeid tegenover zich vinden. De
Partij van de Arbeid vraagt in de eerste
plaats verbetering in het harde lot der
sociaal-zwakken, die nog steeds op de
grens van het bestaansminimum leven.
Uitbreiding der productie zonder uitbrei
ding van het verbruik kan leiden tot een
afzetcrisis, tot werkloosheid en tot nieuwe
ontreddering.
Bij huurverhoging en lastenverlaging zal
daarom niet alleen aan de huiseigenaren en
het bedrijfsleven moeten worden gedacht,
maar evenzeer aan het levenspeil van de
loontrekkenden en van hen, die van pen
sioenen, sociale uitkeringen of kleine
renten leven."
Voorts bepleit het bestuur van de Partij
van de Arbeid in aansluiting op de tot
stand gekomen salarisverbetering van
overheidspersoneel, leraren en onderwijzers
op korte termijn een ingrijpende verlichting
van de opleidingskosten en daarmee een
democratisering van het onderwijs.
Het partijbestuur is van oordeel dat de
verbetering van de economische toestand
niet zal mogen leiden tot verzwakking en
afschaffing van de middelen tot leiding en
beïnvloeding van productie en lonen door
de overheid. Handhaving van het hoge peil
van werkgelegenheid is alleen mogelijk
indien een rechtvaardige verdeling en ge
leide ontwikkeling van de lonen worden
gewaarborgd.
De Partij van de Arbeid blijft, zo wordt
tenslotte in de verklaring gezegd, onver
zwakt streven naar een zodanige verdeling
van het nationale inkomen, dat niet alleen
de economische, maar ook een verdere
sociale en culturele ontwikkeling wordt
mogelijk gemaakt.
ADVERTENTIE
VERRASTE ONS NU REEDS
MET EEN ZENDING
VOOR HET NIEUWE SEIZOEN
GROTE HOUTSTRAAT 98,
HAARLEM.
Scholen. Volgens een Maandag te Parijs
uitgegeven rapport van de UNESCO
zijn er voor bijna de helft van de kin
deren van de wereld geen scholen. lm
sommige landen stijgt het geboortecijfer-
sneller dan het aantal scholen, zodat
daar het analphabetisme toeneemt, al
dus het rapport. De toestand van de
scholen in vrijwel geheel Azië ten Zui
den van de Sovjet-Unie, bijna geheel
Afrika, een groot gedeelte van Zuid-
Amerika en op de meeste der eilanden
in de Stille Oceaan wordt in het rap
port „zeer onbevredigend" genoemd.
Aardbeving. Het afgelopen etmaal hebben
zich op de Ionische eilanden en in het
gebied van Korinthe (Griekenland)
weer nieuwe aardschokken voorgedaan.
Enkele reeds beschadigde gebouwen zijn
verder ingestort, waardoor enkele per
sonen werden gewond.
Aanzegging. De regering van Zuid-Korea
heeft alle Japanse vissersschepen in de
Koreaanse wateren laten meedelen, dat
zij met geweld zullen worden verwij
derd als zij Maandag te middernacht
niet uit eigen beweging zijn vertrokken.
In Japanse visserijkringen schat men
het aantal Japanse vissersschepen dat
op het ogenblik vist binnen de zoge
naamde Rhee-lijn, op 400. Deze lijn is
in de herfst van het vorige jaar een
zijdig door Zuid-Korea vastgesteld op
60 zeemijlen uit de Koreaanse kust.
Lening. De vice-president van de Europese
kolen- en staalgemeenschap (K.S.G.),
Franz Etzel, heeft verklaard, dat nog
voor het einde van dit jaar een lang
lopende Amerikaanse lening voor de
K.S.G. te verwachten is. De lening zou
een half milliard dollar belopen en zou
onder zeer gunstige voorwaarden ver
leend worden.
Arrestaties. Maandagavond heeft de Is
raëlische politie enige tientallen oud
leden van de extremistische partij „Ir-
goen" gearresteerd. De arrestaties hou
den verband met een Zondag gedane
en mislukte poging om een zending
herstelgoederen uit Duitsland in de
lucht te laten vliegen.
Melig. Een fabriek op het Kaapse schier
eiland in Zuid-Afrika is er in geslaagd
om smaakloos, reukloos, wit vismeel te
vervaardigen. Het departement van
voeding zal dit product voor het groot
ste deel afnemen voor verwerking in
het „Bremer brood". De onlangs over
leden minister van Gezondheid, dr. K.
Bremer, heeft dit brood gelanceerd, dat
versterkt is met melkpoeder, ter voor
koming van ondervoeding en t.b.c. Het
nieuwe vismeel id niet alleen goedkoper
als verrijkingsmiddel, maar een pond
bevat tweemaal zoveel eiwitten als een
pond melkpoeder en is rijker aan waar
devolle voedingsstoffen als calcium-
phosphaat en jodium. Voor een pond
vismeel is vijf pond vis nodig.
Candidaat. De Franse regering heeft Léon
Marchal voorgedragen voor de post van
secretaris-generaal van de Raad van
Eurona. Marchal is directeur van de
afdeling Afrika en Nabije Oosten van
het Franse ministerie van Buitenlandse
Zaken. De post van secretaris-generaal
van de Raad van Europa is vacant se
dert de dood van Jacques Camille Paris,
die in Juli bij een auto-ongeval om het
leven kwam.
Afrekening. Uit de afrekening over Augus
tus van de Europese betalings-unie
blijkt, dat Zwitserland en Oostenrijk de
landen waren met de grootste voor
delige saldi, respectievelijk 24,4 en 18,6
millioen dollar. Daarna volgt West-
Duitsland met een voordelig saldo van
12,7 millioen dollar. Voordelige saldi
hadden verder Turkije, Zweden, Neder
land, Italië en Griekenland. Engeland
stond na lange tijd weer op de eerste
plaats der landen met een nadelig saldo.
Het nadelige saldo van Engeland was
29.5 millioen dollar groot. Op Engeland
volgt Frankrijk met een nadelig saldo
van 22 millioen dollar.
Ontduiking. In bevoegde kringen te Parijs
wordt verklaard, dat de actie tot ont
dekking van belasting-ontduiking waar
mede in het begin van de vorige week
tegen bepaalde personen met bezit in
het buitenland begonnen werd, wordt
voortgezet. Bij de ontdekte overtredin
gen komt verheimelijking van kapitaal
in het buitenland voor, in het bijzonder
in Zwitserland. Een der ontduikingen
heeft betrekking op 231 millioen francs,
een andere op 120 millioen francs. Ver
der zijn vele tegoeden gestoken in on
roerende goederen in het buitenland. In
een der gevallen is een fraude van 180
millioen gebleken, in een ander geval
een van 115 millioen, in een derde geval
een van 75 millioen.
DAT er niet alleen bij onweer, maar ook
op mooie heldere dagen electriciteit
16. Panda en Jolliepop deden hun uiter
ste best om de hoge gast zo aangenaam
mogelijk bezig te houden, maar noch de
grote hoeveelheden thee, waar Jolliepop
mee kwam aandragen, noch de gesprekjes
over het weer, die Panda met hem aan
knoopte, schenen de Groot Mogol enige
belangstelling in te boezemen. Slechts het
bloedstollende gebrul van zijn lievelings
leeuw Jarl bracht af en toe wat opgewekt
heid in zijn zwaarmoedige ogen. Zijne
Hoogheid verveelde zichzoals alleen de
groten der aarde zich vervelen kunnen.
Wanhopig zocht Panda raad bij Jolliepop.
„Wat moeten we doen?", vroeg hij bedrukt,
„kijk hem eens geeuwen! Zelfs het weer
bericht vindt hij niet opwindend!" „Het is
een delicate aangelegenheid"zei Jolliepop
bedachtzaam, „Zijne Hoogheid is ingesteld
op ietwat grovere amusementen, indien u
mij deze opmerking permitteert. Amuse
menten, waarin leeuwen, tijgers en olifan
ten een ruim aandeel hebben". „Kun jij
niet een of ander kunststukje met de leeuw hierheen!!"
uithalen?", vroeg Panda, „hem door een
hoepel laten springen of zo? Dat zou de
Mogol vast leuk vinden!" „Ik mijnheer???
NEEN mijnheer!!", riep Jolliepop met
grote beslistheid, „ik ben geen leeuwen
temmer of een ander soort circus-artiest!"
Bij deze laatste woorden sprong Panda
plotseling blij omhoog. „Een circus!", riep
hij, „DAT is de oplossing! Dat we daar niet
eerder aan gedacht hebben! Vlug, Jollie
pop, zoek een circus, huur het en breng het
in de atmosfeer aanwezig is, werd reeds
200 jaar geleden door Monnier vastgesteld.
Latere metingen hebben aangetoond dat de
elecirische spanningen toenemen naarmate
men zich hoger in de atmosfeer en dus ver
der van het negatief geladen aardoppervlak
bevindt, zodat op een hoogte van 10 km.
het potentiaalverschil met het aardopper
vlak wel 200.000 volt kan bedragen! Dat
komt neer op een spanningsverval van ge
middeld 20 volt per meter.
Dicht bij het aardoppervlak is het span
ningsverval echter veel groter.
Hoewel het bedrag uiteraard
zeer veranderlijk is en aanzien
lijke schommelingen vertoont,
is het spanningsverval van de
ons omringende dampkring
's zomers bij goed weer gemid
deld ongeveer 60 volt per meter
en 's winters 500 volt. Bij na-
dering van een regenwolk kan het zelfs tot
1000 volt per meter oplopen!
Wat lijkt gelet op deze cijfers een
voudiger dan een koperen staaf de lucht
in te steken en de electriciteit uit de hogere
luchtlagen naar de aarde af te leiden, waar
door een permanente en kosteloze bron van
electriciteit zou zijn verkregen? Inderdaad,
men heeft dat geprobeerd door een meta
len draad 140 m. de hoogte in te werken,
maar de stroom die deze geleider te ver
werken kreeg kon slechts in millioenste
delen van een Ampère worden uitgedrukt.
De oorzaak van dit mislukken was gelegen
in de slechte geleiding van de lucht.
Misschien mogen we dit met een voor
beeld verduidelijken. Indien hoog boven
de aarde zich een grote bak met water be
vond en we zouden de bodem van deze
bak door een buis met de aarde verbinden,
dan zou al het water door de pijp naar de
aarde worden af gevoerd. Dit zelfde zou-zich
voordoen wanneer de lucht een goede ge- (Nadruk verboden)
leider was, want ook in dat geval zou de
atmosferische electriciteit naar het laagste
punt (de aardeafvloeien. Maar de lucht
is niet geleidend, zodat we de bak niet
gevuld moeten denken met water, maar
met zand. In dat geval stroomt alleen het
zand dat vlak boven de pijp zit naar be
rieden, maar de rest blijft onbewegelijk op
de plaats waar het is. Door het in de lucht
steken van een metaalgeleider komen dus
als we het zo mogen uitdrukken wel
enkele electriciteitsdeeltjes naar beneden
vallen, maar dat zijn uitsluitend de deeltjes
die vlak tegen de geleider zitten. De rest
v van de atmosferische electrici
teit blijft op haar plaats.
Een grotere stroomsterkte zou
dus alleen verkregen kunnen
worden door een aanzienlijke
vergroting van het oppervlak
van de geleider. Welnu, aan
voorstellen daartoe heeft hel
niet ontbroken. Een uitvinder
wilde zelfs een geweldig groot stalen net,
bezet met 3 millioen radio-actieve spitsen
(om de geleidbaarheid van de omringende
lucht te vergroten) in de lucht laten zwe
ven door middel van ballons. Toen echter
bleek dat de oppervlakte van een dergelijk
net ongeveer 90.000 vierkante meter zou
moeien beslaan en dat de daardoor verkre
gen stroomsterkte nog steeds niet tot een
noemenswaard bedrag zou oplopen, heeft
men dergelijke fantasieën, als zijnde on
uitvoerbaar, voorlopig van het programme
geschrapt.
Nu we het toch over dergelijke dingen
hebben, is het misschien wel aardig er op
te wijzen, dat u met een kompasje kunt
nagaan of lantaarnpalen onderste boven
zijn gegoten en of ijzeren hekken al dan
niet diep in de grond slaan.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
