Amerikaanse concurrentie als
aansporing tot Europese eenheid
Zilveren camera voor beste persfoto
PANDA EN DE BLAUWE FLONKER
Wereldnieuws
Twee musici op motor
in Alkmaar verongelukt
De radio geeft Dinsdag
„Zandsteenbesluit fataal
voor oude monumenten"
Staking in New Yorks
zuivelindustrie
Economische conferentie in Parijs
Pseudo bloembollen
exporteur gearresteerd
Vleugel „Dennenheuvel"
officieel geopend
Toclt ió het
zo
MAANDAG 26 OCTOBER 1953
Tachtig in de bocht
Bestuurder omgekomen;
duo-passagier gewond
Prins Bernhard opent
expositie
„Bosch en Heide'' over
bodig als nood-sanatorium
Prof. L. A. Wenckebach:
Kerkelijk Nieuws
Surinaamse Studenten
vereniging in verval
Na jacht over daken
Ongedekte cheques en
valse agenturen
Overleg voor politieke
Korea-conferentie
Wethouder B. G. Franke
van Amsterdam overleden
ASSERIJ DUYN
IETS OVER
RAILS
J
Dr. W. Drees heeft Zaterdagmiddag in
de Rolzaal in Den Haag de zilveren camera
voor de beste foto van het jaar uitgereikt
aan de heer H. H. P. Blansjaar. Het is een
opname van een moeder met haar zoontje
op de arm, die genomen is tijdens de
watersnoodramp.
De minister-president stelde het nut van
het werk van de foto-journalisten in het
licht op de jaarlijkse bijeenkomst van de
„Nederlandse vereniging van foto-journa
listen" en zeide daarbij dat „het woord niet
altijd kan uitdrukken wat de foto kan
brengen". Zeer duidelijk werd dit wel ge
demonstreerd bij de watersnoodramp.
Waardering had hij voorts voor de wijze
waarop de Nederlandse fotojournalist in
het algemeen zijn vak uitoefent en daarbij
vaak gunstig afsteekt bij sommige collega's
in het buitenland.
De voorzitter der vereniging, de heer P.
van Breukelen, had in zijn begroetings
woord zijn dankbaarheid betuigd voor de
Het nemen van een bocht in de Kenne-
merstraatweg naar de Heiloër brug met
een snelheid van bijna tachtig km heeft
Zondagmiddag om 13.40 uur een Amster
damse motorrijder, de musicus H. H. N.,
het leven gekost. Zijn collega en duo-pas
sagier C. T. kreeg een neusfractuur.
De mannen waren op weg naar hun
werk in een Alkmaars café. De motor
botste tegen het trottoir, waarop N. de
macht over zijn stuur verloor. De motor
schoof over het trottoir en raakte in brand,
nadat vork en voorwiel waren afgerukt
bij een botsing met de brugleuning. Iemand
trok de beide musici uit de vlammen, maar
N. bleek al te zijn overleden. T. is in het
Centraal Ziekenhuis ter verpleging opge
nomen. De motor werd door het vuur ver
nield. Met een schuimblusaDparaat had
de brandweer het brandje weldra geblust.
Vrijdag 30 October zal Prins Bernhard
in het Waaggebouw te Almelo een tentoon
stelling openen van oude kunst uit Twents
particulier bezit. Deze expositie, georgani
seerd door de kunstkring „De Waag" met
hulp van het Prins Bernhardfonds en het
Anjerfonds van Overijssel, is van 31 Octo
ber tot 30 November geopend.
Behalve schilderijen van oude meesters
bevat de expositie onder meer beeldhouw
werken en meubels.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.45 Gebed. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw.
9.40 Lichtbaken, causerie. 10.00 Voor de kin
deren. 10.15 Schoolradio. 10.35 Franse chan
sons. 10.55 Platen. 11.00 Voor de vrouw. 11.30
Schoolradio. 11.50 Als de ziele luistert, cau
serie. 12.00 Angelus. 12.03 Metropole-orkest.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20
Concert. 14.00 Gevarieerd programma. 14.50
Platen. 15.00 Parijs chansons. 15.30 Ben je
zestig. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof.
17.00 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Economische samenwerking Suriname-
Nederland. 13.00 Voor de jeugd. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 R.V.U.: Hoofdstukken uit de
evolutie van het leven op aarde. 19.00
Nieuws. 19.10 Actualiteiten. 19.15 Uit het
Boek der Boeken. 19.30 Platen. 20.25 De ge
wone man. 20.30 Omroep-orkest en solist.
(In de pauze: Ouders en kinderen, causerie).
21.45 Kan een haan een ei leggen? 22.00
Blaas kwintet. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Platen.
9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.50 Voor
de kleuters. 11.00 Voor de zieken. 11.30
Pianorecital. 12.00 Lichte muziek. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor
het platteland. 12.40 Hammondorgel en piano.
13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en platen.
13.30 Lichte muziek. 14.00 Amerikaanse Mu-
ziekkaleidoscoop. 14.30 Platen. 14.40 School
radio. 15.00 Platen. 15.15 Voor de vrouw. 15.45
Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Lichte mu
ziek. 17.50 Reportage of platen. 18.00 Nieuws.
18.15 Pianospel. 18.30 Militaire causerie. 18.40
Platen. 18.55 Paris vous parle. 19.00 Voor de
kinderen. 19.05 Koorconcert. 19.35 Viool
recital. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd pro
gramma. 21.15 Lichte muziek. 21.35 Mede
delingen. 21.40 Lichte muziek. 21.50 Dans
muziek. 22.30 Buitenlands overzicht. 22.45
Platen. 23.00 Nieuws. 23.15 New York calling.
23.20—24.00 Platen.
TELEVISIE
20.1521.30 Draaiorgel. Programma over
de 25-jarige radioloopbaan van Edward
Startz. Weerpraatje. Actualiteiten. Lichte
muziek.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School-
-«dio. 15.30 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
-5.15 Voor de kleuters. 17.30 Platen. 17.50
Boekbespreking. 18.00 Platen. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.45 Platen. 19.50
Causerie. 20.00 Verzoekprogramma. 20.15
vóor de vrouw. 21.00 Orkestconcert. 22.00
Nieuws. 22.15 Platen. 22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Vraaggesprek. Boeken
en schrijvers. (Op 224 en 49 m.).
medewerking die de overheidsvoorlich
tingsdiensten en speciaal de rijksvoorlich
tingsdienst aan de fotografen biedt. „Hier
door kunnen wij vlugger, prettiger en meer
werken", zo zei hij.
Dr. Drees opende aan het slot van de
bijeenkomst de tentoonstelling van foto's,
die een rijk beeld geeft van het werk van
de Nederlandse fotojournalisten.
In het jaarverslag van de Noordholland-
se Vereniging „Het Witte Kruis" wordt
onder meer medegedeeld dat het hoofdbe
stuur de vergadering machtiging zal vra
gen tot het wijzigen van de bestemming
van het noodsanacorium voor mannelijke
tuberculosepatiënten „Bosch en Heide" te
Blaricum.
De resultaten bij de bestrijding van de
tuberculose zijn namelijk van dien aard,
dat binnen afzienbare tijd geen behoefte
meer zal zijn aan noodsanatoria. De ge
wone sanatoria hebben thans voldoende
plaatsruimte om patiënten op te nemen. De
lange wachtlijsten behoren tot het verle
den.
Het hoofdbestuur heeft dan ook reeds
gezocht naar een nieuwe bestemming voor
„Bosch en Heide".
De stichting Actie voor het Asthmatisehe
Kind heeft behoefte aan een tweede in
ternaat. „Bosch en Heide" leent zich na
enkele verbouwingen uitstekend voor dit
doel. De stichting AVAK gebruikt reeds
sedert 1950 de instelling „Heidsheuvel"
van het Witte Kruis te Hilversum.
Prof. L. A. Wenckebach, die ontslag
heeft genomen als lid van de Monumen-
tenraad, omdat de arbeid van deze raad
wordt belemmerd door het Zandsteenbe
sluit, heeft aan het A.N.P. medegedeeld,
dat men in plaats van de zeer goede af
weermiddelen, beveilingsmaatregelen en
betere werkmethoden tegen de sylicose als
gevolg van zandsteenverwerking toe te
passen en verplicht te stellen, men de
sinds eeuwen in ons land gebruikte zand
steen is gaan verbieden. Zelfs mag men
deze steen niet be- en verwerken of in
voorraad hebben, alsof het hier gaat om
een zwaar vergif, inplaats van de mooiste
natuursteen die er is en waarmee kunst
werken van onschatbare waarde zijn ge
maakt.
Wanneer men nagaat, aldus prof. Wencke
bach, dat bijna alle ornamenten aan de
gevels van de oude stad Amsterdam van
deze steen zijn gemaakt en het gehele
paleis op de Dam daarvan werd opgetrok
ken en dit materiaal met zijn karakteris
tieke pittigheid onze gehele oude architec
tuur beheerst, dan kan men zich indenken,
dat een verantwoord restaureren van vele
onzer monumenten door dit zandsteenbe
sluit vrijwel onmogelijk geworden is.
De Rijkscommissie voor de Monumen
tenzorg heeft vele pogingen gedaan een
goede vervanger te vinden voor de nu ver
boden steen, tot dusver echter zonder enig
resultaat of uitzicht daarop.
Nu er afweerfniddelen zijn tegen de
sylicose die in het buitenland alleszins be
vredigende resultaten opleveren kan prof.
Wenckebach niet inzien waarom althans
voor restauratiewerkzaamheden geen dis
pensatie zou kunnen worden verleend van
het voor oude monumenten fatale en on
nodige Zandsteenbesluit. Hij meent dan
ook als lid van de Monumentencommissie,
die zich voornamelijk bezig houdt met de
keuze der toe te passen natuursteensoor
ten, de verantwoording van de nu gescha
pen toestand, waarbij in zeer vele gevallen
noch de goede vormgeving, noch de vol
doende duurzaamheid der restauraties ge
garandeerd zijn, niet langer te kunnen
dragen.
In New York zijn Zondagmiddag 13.000
arbeiders in zuivelfabrieken en chauffeurs
op melkauto's in staking gegaan om hun
eisen in zake een loonsverhoging van 15
dollar per week en een 35-urige werkweek
kracht bij te zetten. Door de staking wor
den millioenen New Yorkers gedupeerd.
Op grond van het huidige contract is de
werktijd 40 uur per week. Wat de geëiste
loonsverhoging betreft, zeggen de werk
gevers, dat dit hun per jaar op een extra-
bedx-ag van 60 millioen dollar zou komen
te staan.
(Van onze correspondent in Parijs)
Donderdag komen in de Parijse hoofd
zetel der O.E.E.S., het „Chateau de la
Muette", de ministers der zestien Marshall-
landen bijeen voGr een periodiek beraad,
dat twee dagen zal duren. Verschillende
tekenen wijzen er op, dat deze conferentie,
die niet door de tegenwoordige Engelse
O.E.E.S.-voorzitter, Anthony Eden, doch
door zijn ambtgenoot van Financiën, But
ler, zal worden gepresideerd, een meer dan
gewoon belang zal hebben.
Zo heeft de nog jonge secretaris-gene
raal, de Fransman Robert Marjolin, de
laatste weken een tournée langs de Euro
pese hoofdsteden van O.E.E.S.-landen
ondernomen, waarbij de besprekingen met
de regeringen vast werden ingeleid.
Het thema, dat Marjolin daarbij behan
deld heeft, zou men als een zoveelste waar
schuwing èn aanmoediging kunnen om
schrijven. Het is een nieuwe aandrang om
met de economische samenwerking en de
slechting der tolmuren in Europa eindelijk
ernst te maken.
Het ogenblik zal spoedig aanbreken, zo
heeft de secretaris-generaal onthuld, dat
Eurona met de Amerikaanse concurrentie
rekening moet houden.
Tot voor kort heeft Amerika zich gedra
gen als de rijke oom. die Europa met dol
lars en giften overlaadde. En zijn nu acht
jaar verstreken, sedert op de conferentie
van Bretton Woods Europa zekere uit
zonderingen werden toegestaan op de vrij
handel-principes, die daar opnieuw gepro
clameerd werden. De tijd is nu gekomen,
dat de uitzonderingsbepalingen worden
opgeheven en dat de vrije concurrentie in
de wereld volledig wordt hersteld. In con
crete termen gesproken betekent dit dus,
dat men in Europa er op moet rekenen,
dat Washington er weldra op zal gaan
aandringen dat de invoer in Europa van
Amerikaanse auto's, machines, ijskasten,
textiel en zelfs van verschillende land
bouwproducten zal worden vrijgegeven.
Dat dit geen loos dreigement betekent,
is trouwens al gebleken. Zo hebben on
langs de Amerikanen de Franse regering
een enorme hoeveelheid boter, afkomstig
uit de reserves, die tijdens de Korea-oor-
log werden aangelegd, aangeboden tegen
prijzen, die slechts één-derde van die in
Frankrijk bedroegen. Ter bescherming van
de eigen landbouw heeft Parijs dat aanbod
afgeslagen, maar zo'n weigering zou op
den duur door Amerika niet meer kunnen
worden aanvaard, niet in de laatste plaats
vanwege de moeilijkheden, waarin de re-
gering-Eisenhower momenteel met de
eigen boeren is gewikkeld. En Amerika
beschikt, zo meent men in het Chateau de
la Muette, nog wel over voldoende pressie-
middeTen om door te kunnen drijven, dat
O.E.E.S.-landen zich ook in de practiik
houden aan economische beginselen, die
ze zelf plechtig hebben onderschreven.
Bovendien meent men on het Chateau de
la Muette, dat de Amerikaanse concur
rentie als een doelmatige zweepslag voor
de Euronese productie en de Europese eco
nomische eenwording zou kunnen dienen,
nu overreding nog altijd te weinig heeft
gebaat.
Ned. Herv. kerk
Bedankt voor Ede (vac. J. H. Cirkel), P.
Bouw te Ridderkerk; voor Elburg (toez.),
D. v. d. Ent Braat te Opheusden.
Geref. kerken
Beroepen te Laren (N.H.) J. Couvée te
Roodeschool.
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Bedankt voor Berkum J. de Feyter te
Valthermond.
Brits Guyana-resolutie
deed leden uittreden
Een spoedvergadering van de Surinaam
se Studentenvereniging in Nederland, af
deling Amsterdam, die is gehouden naar
aanleiding van de reacties in de Surinaam
se pers op de recente Brits-Guvana-reso-
lutie van de vereniging en die tot een ver
klaring heeft geleid waarin uitdrukkelijk
enigerlei communistische tendentie in de
vereniging wordt ontkend, heeft aan het
licht gebracht dat sommige leden, bevreesd
andei-s hun toekomst in Suriname in ge
vaar te zullen brengen, overwegen uit de
vereniging te treden. Een periodieke
feestavond die gisteren te Amsterdam zou
worden gehouden, is door de onzekerheid,
die de reactie in Suriname heeft teweeg
gebracht bij gebrek aan belangstelling mis
lukt.
Na een achtervolging gedurende vele
dagen, waarin urenlang geduld en klim
partijen op dakeii elkaar afwisselden heb
ben rechercheurs van de Centrale Controle
dienst (CCD) Amsterdam de hand weten
te leggen op de 40-jarige zich noemende
..hovenier" W. V., die er van wordt be
schuldigd in de afgelopen weken omstreeks
dertig kamerverhuursters te hebben op
gelicht met verhalen over een Amerikaan
of Fransman voor wie hij in opdracht van
een woningbureau een cheque voor drie
maanden huur kwam aanbieden op voor
waarde dat zijn „provisie" en een in
schrijfgeldhem ter plaatse werden ver
goed. Niet alleen waren de cheques van
..Vreelinghs Bloembollen-exportbedrijf
Architectura" die hij afgaf, ongedekt, maar
ook maakte hij als hij zich aandiende
gebruik van de naam van twee bona fide
woningverhuurkantoren, welker goede
naam daardoor in discrediet werd gebracht.
De recherche had al lang het oog op
deze man laten vallen wegens een zwendel
met pakketten. Hij adverteerde voor bloem-
bollenverzending naar het buitenland, iets
dat alleen door monopoliehouders mag wor
den gedaan. De advertenties, in alle moge
lijke periodieken, werden nooit betaald en
de vooruitbetaalde bloembollenzendingen
bleven of achterwege of bestonden uit
waardeloos afval.
Enige malen was de aanhouding van V.
zeer nabij. Een van de kamerverhuursters
die lont had geroken nadat zij hem een
chèque voor provisie had gegeven haastte
zich naar het girokantoor, waar de man
dadelijk op de vlucht sloeg, nog voordat
hij het geld had geïncasseerd. Ook bij een
andere gelegenheid, twee weken geleden,
toen hij in zijn ouderlijk huis in West de
omvangrijke correspondentie naar aanlei
ding van zijn advertenties kwam ophalen
en daar een rechercheur op zich vond
wachten, wist hij te ontsnappen, en wel
over de daken. Zondag in de namiddag is
V. tenslotte toch gearresteerd in een café
restaurant aan het Rembrandtplein, waar
hij omgang ondei-hield met een serveer
ster. Hij zal worden voorgeleid, en be
halve de genoemde oplichtingen zullen hem
kleine diefstallen ten laste worden gelegd,
onder meer van een fiets en'een schrijf
machine. Een chèqueboek, waaruit hij zijn
ongedekte chèques verstrekte bevond zich
in een van zijn zakken.
Communisten eisen toelating
van India
Communistische en UNO-verbindings-
officieren zijn Maandagochtend om negen
uur plaatselijke tijd te Panmoendjom bij
eengekomen om voorbereidingen te treffen
voor de vergadering ter bespreking van de
politieke conferentie over Korea.
De communisten eisten, dat neutralen
zullen worden toegelaten tot de conferen
tie over Korea. Zij willen toelating van
neutrale Aziatische landen en in het bij
zonder van India.
Verder stelden zij voor: vaststelling van
een aanvangsdatum vóór de conferentie,
procedurekwesties en verdeling der orga
nisatiekosten.
Dean, de UNO-vertegenwoordiger, ver
klaarde, dat hij niet gemachtigd was om
de samenstelling van de politieke confe
rentie die was bepaald door een resolutie
van de UNO volgens welke geen neu
tralen worden toegelaten te wijzigen.
Als aanvangsdatum van de conferentie
stelde Dean voor 23 November. Hij bracht
in herinnering, dat Eisenhower als plaats
van besprekingen Honoloeloe, San Fran
cisco of Genève had voorgesteld. Dean ver
wierp bij voorbaat een conferentie-oord op
communistisch gebied.
De vergadering werd na een uur en een
kwartier verdaagd tot Dinsdag.
In de afgelopen nacht omstreeks 2 uur
is te Amsterdam op 63-jarige leeftijd over
leden de heer B. C. Franke, in leven laat
stelijk wethouder van Arbeidszaken in de
hoofdstad en tevens waarnemend burge
meester.
Bernard Cornelis Franke, die op 22 No
vember 1889 werd geboren te Kapelle-
Biezelinge (Zeeland), bezocht de lagere
school te Rotterdam, in welke stad hij op
8-jarige leeftijd met zijn ouders kwam te
wonen. Na zijn school- en kantooroplei
ding was hij geruime tijd op een advoca
tenkantoor aldaar werkzaam. Nadat hij
reeds lid was geweest van socialistische
jeugdorganisaties, trad hij in 1909 toe tot
de S.D.A.P. Toen de heer Franke in 1920
naar Amsterdam kwam, benoemde de be-
stuurdersbond aldaar hem tot adviseur van
het Bureau Arbeidsrecht. In 1927 koos men
hem tot voorzitter van de afdeling Am
sterdam van de Centrale Nederlandse
Ambtenarenbond. Sedert 1931 was de heer
Franke lid van de hoofdstedelijke gemeen
teraad. Enkele jaren voor de oorlog koos
men hem tot wethouder. Tijdens de Fe
bruaristaking in 1941 nam de bezetter hem
gevangen, nadat hij als wethouder was
afgezet. Na de bevrijding heeft de heer
Franke zijn functie weer bekleed als wet
houder van Arbeidszaken. Sedert die tijd
trad hij ook op als waarnemend burge
meester van Amsterdam.
Hoewel Zeeuw van geboorte had de heer
Franke zijn hart verpand aan de hoofdstad,
voor wier belangen hij meer dan twintig
jaar op de bres heeft gestaan op een wijze
die ook zijn tegenstanders altijd hebben
gewaardeerd. Hij heeft destijds een parle
mentaire carrière geweigerd omdat hij Am
sterdam niet wilde opgeven. Amsterdam
zal hem nu missen.
Zaterdagmiddag omstreeks half een
knipte mr. B. Th. W. van Hasselt, oud
directeur-generaal van de N.V. Koninklijke
Nederlandsche Petroleum Mij., het rood-
wit-blauwe lint door dat de toegang tot de
nieuwe vleugel van het herstellingsoord
„Dennenheuvel" te Osscndrecht versperde.
Hiermee was dit gedeelte voor het dage
lijks gebruik opengesteld: een groot moment
voor de vereniging, die haar wens van
jaren thans vervuld ziet.
In antwoord op het welkomstwoord van
de voorzitter van Dennenheuvel, de heer
C. P. van der Hoeven, wees de heer Van
Hasselt op het feit dat de vereniging met
werklust en energie op de bres staat voor
haar ideaal: een perfect herstellingsoord te
bezitten voor rust- en herstelbehoevende
hoofdarbeiders. Haar doorzettingsvermo
gen en volharding hebben het grote ver
trouwen en de volle sympathie van het be
drijfsleven. Grote waardering had de heer
Van Hasselt voor het uitstekend financieel
beleid en de goede propaganda van Den
nenheuvel.
Onder de talrijke sprekers die vervol
gens aan het woord kwamen waren dr. J.
B. Drewes, namens het ministerie van So
ciale Zaken, en de heer F. J. A. T. M. Vos
de Wael, burgemeester van Ossendrecht.
Later op de middag was men in de ge
legenheid de inrichting te bezichtigen. De
nieuwe vleugel biedt plaats aan vijftien
personen. Tien eenpersoonskamers in zeer
moderne stijl, kleurig van toon, een zie
kenkamer met een capaciteit van drie bed
den, drie douches en een washok vormen
de bovenverdieping. Beneden zijn een rui
me recreatiezaal, een daaraangrenzende
biljartkamer en een winterlighal gekomen.
Het laatste vertrek kan tevens dienst doen
als gymnastieklokaal.
Men heeft de moderne gevel aan de
oudere stijl van het hoofdgebouw aange
past door het geheel een witte kleur te
geven. Het houtwerk is in vrolijke, frisse
kleuren geschilderd.
ADVERTENTIE
SïfRUVMSE VAART 20 TH.. 11053
DROOGWAS THANS 32 ct. PER K.G.
57. De Groot Mogol van Hajashoe keek
ontevreden toe, hoe Jarl door de leeuwen
temmer aan de ketting werd gelegd. ,,Hij
voelt zich nog wat slapjes," zei de temmer
1 deskundig, die diamant schijnt hem zwaar
op de maag le liggen." ..Dat is te begrij
pen," vond Panda, het is nogal geen for
tuin, dat hij zo in één slok binnen kreeg!"
„En of," beaamde de temmer grijnzend, „ik
geloof niet, dat er nu nog één dief is, die
een vinger naar de Blauwe Flonker zou
durven uitsteken! Ha, ha! Hij zou dan zijn
hand in een leeuwenmuil moeten steken!"
„Neen," merkte de Mogol plotseling op,
gijlieden vergist u. De ECHTE Blauwe
Flonker bevindt zich niet in deze leeuw,
doch in mijn juwelenkistje."
„Hè? Wat?!" riep Panda, „en wat was het
dan voor een diamantdie door Joris werd
gestolen en nu door Jarl is ingeslikt?!"
„Dat, mijn gastheer, was een imitatie,"
legde de Mogol uit, een imitatie, die ik
altijd instede van het echte juweel draag,
wanneer ik mij op reis begeef."
„Maar waarom heeft u dat niet eerder ge
zegd?!" riep Panda boos, „nu hebben we
al die narigheid en opwinding gehad om
een namaak-steen!"
KERKORDE EVANGELISCH
LUTHERSE KERK
Aan het einde der vergadering van de
Synode der Evangelisch Lutherse Kerk,
die op het buitencentrum Kasteel Hoeke-
lom te Bennekom is gehouden, werd vast
gesteld, dat het aan de Synode 1953 voor
gelegde deel van de Nieuwe Kerkorde, wat
de principes betreft, in eerste lezing is aan
genomen. Aan de juridische commissie, die
het ontwerp had voorbereid, is thans op
gedragen de tekst naar de aanwijzingen
van de synode geheel opnieuw te herzien
voor de behandeling in tweede lezing.
Mossadeq. Het is zeer goed mogelijk, dat
dr. Mossadeq, de vroegere Perzische
minister-president, achter gesloten deu
ren berecht zal worden, aldus heeft een
der rechters van het militaire tribunaalj
te Teheran aan de correspondent van
AFP verklaard. In elk geval zal het
proces niet eerder beginnen dan over
een dag of tien.
Overval. De Britse ambassadeur in Caïro
heeft medegedeeld, dat in de streek vanj
El Ballah ten Noorden van Ismailia,!
een dienstdoende soldaat door onbe
kenden is aangevallen en zwaar ge
wond. De aanvallers wisten te ont
komen.
Vreemde vogel. De politie van Brindisi
(Zuid-Italië) heeft Zondag een bericht
van de Romeinse „Messagero" beves
tigd, volgens hetwelk een niet-geïdenti-
ficeerd vliegtuig, dat een „krachtige
luchtcamera" aan boord had, was ge
land op een militair vliegveld bij Brin-
disi. De vier mannen in hef toestel
droegen vuile, gescheurde overalls, be
zaten geen papieren en soraken een
„vreemde, niet-Latijnse taal", aldus dit
bericht. De politie deelde mede, dat de
vier mannen naar Rome zijn gezonden
voor ondervragen. Zij wist niet welke
nationaliteit de vliegers bezaten. Moge
lijk gaat het hier om een vliegtuig met
vluchtelingen uit Oost-Europa.
Ontploffing. In de omgeving van de Ita
liaanse plaats Rimini is een vrachtauto,
waaraan twee tankwagens waren be
vestigd, in een tunnel blijven steken,
omdat deze niet hoog genoeg was om
de wagens door te laten. Na de slag,
waarmede de tankwagens tot stilstand
kwamen, volgden twee ontploffingen,
waardoor in een gebied rondom ter
diepte van driehonderd meter, ongeveer
150 personen werden gewond, waarvan
95 ernstig. De politie is van mening dat
de mist, die op het ogenblik van het
ongeluk hing, de bestuurder van de
vrachtauto de hoogte van de tunnel
verkeerd heeft doen schatten.
Doorbraak. De Franse staatssecretaris voor
luchtvaart, Louis Christiaans, heeft
medegedeeld, dat hij over twee weken
in een marinestraalvliegtuig van het
type „Vautour" de geluidsbarrière wil
doorbreken. Het zou de eerste maal zijn
dat een lid van een regering zulks doet.
Bezorgdheid. De Anglicaanse bisschop van
Johannesburg, Ambrose Reeves, heeft
Zondag in een toespraak tot de 32ste
diocesane synode verklaard, dat drie
kwesties in Zuid-Afrika ernstige be
zorgdheid wekken: de huidige onzekere
positie van vele vakorganisaties, het on
langs door het parlement aangenomen
wetsontwerp inzake het onderwijs aan
inheemsen en de plannen van de minis
ter voor Naturellenzaken, Verwoerd, om
niet-blanken uit Westelijk Johannes
burg te verwijderen en hun het recht
te ontnemen,.in de wijken voor blanken
grond te bezitten. Het feit dat „aan een
steeds toenemend aantal vakvereni
gingsleiders zonder vorm van proces de
bestaansmogelijkheid wordt ontnomen
op last van een minister", noemde de
bisschop „in ernstige mate onrecht
vaardig".
Losgeld. De Amerikaanse politie-luitenant
Shoulders, die de vermoedelijke dader
van de kinderroof van Bobby Green
lease heeft gearresteerd, heeft zich uit
de politiedienst teruggetrokken. Er zijn
verdenkingen tegen Shoulders gerezen,
dat hij een deel van het losgeld in eigen
zak heeft gestoken. De luitenant ont
kende Zaterdagavond, ook maar iets
van het geld te hebben ontvangen. Zo
als gemeld, werd bij de arrestatie van
de vermoedelijke dader, Hall (die be
kend zou hebben de zesjarige Bobby
Greenlease te hebben doodgeschoten)
slechts ongeveer de helft van de 600.000
dollar losgeld teruggevonden. De politie
heeft inmiddels nog drie andere per
sonen naar aanleiding van het ontbre
kende bedrag ondervraagd.
Prijsverlaging. Volgens radio-Oost-Berlijn
heeft de Oost-Duitse regering Zaterdag
prijsverlagingen aangekondigd voor
levensmiddelen en gebruiksgoederen tot
een totaal bedrag van 450 millioen Oost-
Duitse marken. De prijzen van levens
middelen zullen met 1020 procent
worden verlaagd, van tabak e.a. met
10 procent, leren schoenen met 25 pro
cent en textiel met 2023 procent.
Brand. In enkele uren tijds zijn in Singa
pore 300 woningen door brand verwoest.
Tweeduizend personen zijn dakloos.
Slechts weinigen konden wat van hun
inboedel redden.
Regen. Te Bogota in Columbia zijn Vrij
dag door zware regenval overstromin
gen ontstaan, die volgens persberichten
aan verscheidene mensen het leven
hebben gekost. Talrijke gezinnen heb
ben hun woningen moeten verlaten.
DE anecdote vertelt dat George Bizet
tijdens een treinreis door de provincie
op het denkbeeld kwam de stoten, die de
wielen van de wagons op de spoorrails
maakten, te bezigen voor de metrische con
structie van de „Habanera", het in 2/4
maat geschreven Spaanse danslied uit de
opera „Carmen". Het is algemeen bekend,
dat de spoorrails niet nauwkeurig aanslui
ten, omdat rekening is gehou
den met de uitzetting van het
ijzer op warme dagen. De ge
lijkmatige stoten nu, die door
de wielen worden veroorzaakt
bij het overspringen van die
openingen, zouden Bizet de
maat voor zijn compositie heb- V.
ben geleverd. Dit is misschien
wel een aardig verhaaltje, maar 't zegt ons
werkelijk geen steek, noch aangaande de
maat van de „Habanera", noch omtrent de
openingen in de rails. Want, al naar ge
lang de omstandigheden, kan uit het sto
ten der wielen vrijwel elk melodietje wor
den gehoord. We kunnen het ook anders
zeggen: het lied van Bizet kon alleen op
déze wijze ontstaan, omdat de componist
met een bepaalde snelheid over bepaalde
rails reed en bovendien op een bepaalde
plaats zal in een bepaalde wagon.
We zullen wat duidelijker zijn. Het
rhythme der stoten wordt niet alleen be
paald door de lengte van de rails en de
snelheid van de trein, maar bovendien
door de verdeling der wielen over de wa
gons en de plaats waar de waarnemer zich
bevindt. Deze waarnemer hoort immers
het meest nabije wiel het sterkst en van
de afstand der naburige assen zal het dan
afhangen, welk rhythme hij te beluisteren
krijgt. Uit de maat van de „Habanera"
zouden we dan willen concluderen dat Bi
zet in een wagon met twee assen heeft ge
zeten en wel in het voorste deel van de
wagon. Maar dat is nu toch niet meer na
te gaan. Een mooi gegeven overigens voor
een detective-verhaal!
De ruimten, die tussen de rails zijn open-
gelalen voor de uitzetting van het ijzer op
warme dagen, lijkt een wel wat overdreven
voorzorg, vooral als we horen
dat de uitzetting van ijzer
slechts 0.011 mm per graad per
meter bedraagt. De openingen
hier in Nederland van gemid
deld 7 mm lijken dan ook wel
erg ruim. Maar bij een rail
lengte van 18 meter en een
temperatuursstijging van 35 0
is - theoretisch - van deze zo royaal schij
nende ruimte niets meer overgebleven. ïn
Midden-Europa en in de Verenigde Staten
moeten de rails dan ook heel wat grotere
openingen hebben, bijv. 12 mm, omdat de
temperatuursverschillen groter en de rails
bovendien veelal aanzienlijk langer zijn.
Nu rest nog steeds de vraag, waarom
de rails van de stadstrams wél aanéén ge
last kunnen worden en spoorrails niet.
Het antwoord is eigenlijk erg simpel. In de
stacl liggen de rails in het plaveisel „inge
bed" en zijn daardoor veel minder aan
temperatuurswisselingen blootgesteld. Bo
vendien rijden de stadstrams met zoveel
bochten, dat de bij uitzetting optredende
spanningen gemakkelijk door de krom
mingen van de rails worden vereffend.
Zullen we nu weer eens over wat an
ders spreken, bijvoorbeeld over de vraag
waar het land Ofir kan hebben gelegen?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON
