Dames-basketball in Haarlem mist
nog de grote aantrekkingskracht
Mijn vriend
de schurk,y
Suggesties over verkorting van
programma Olympische Spelen
.Clowntje Rick
„Er opereerde in Mei 1940 géén
Duitse Vijfde Colonne"
Edelmoedig gebaar
Proefschrift drs. L. de Jong
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1953
Tennis
Italiaanse spelers
tegen Nederland
Voetbal
Indonesisch elftal
naar Nederland?
Snoek gediskwalificeerd
Hockey
Het Olympisch hockey-
tournooi in Melbourne
Sport in 't kort
Boogschieten en volleybal
als nieuwe sporten
Vanavond: Haarlem tegen
EDO in lichtwedstrijd
Voor de kinderen
Schaken
Van den Hoek-beker
Twaalf jaar een bom
in de keuken
nylons
meest geroemd't meest verkocht bij
Britse atoom-industrie
onder nieuwe leiding
FEUILLETON
door David Bolderdijk
WSnneer wij ons deze week bepalen tot
een overwicht van het dames-basketball in
Haarlem, dan valt het direct op dat deze
wedstrijden meestal minder belangstelling
trekken dan herenwedstrijden. Ze zijn veelal
te slap en worden in een te laag tempo
gespeeld.
Dit komt, omdat men onwillekeurig een
vergelijking gaat maken met de heren
wedstrijden. Met deze vergelijking doet men
de dames natuurlijk groot onrecht. In het
algmeen is een man nu eenmaal sneller en
heeft een grotere werpkracht dan de vrouw.
En vooral ook die mindere werpkracht
maakt de dameswedstrijden minder aan
trekkelijk. Houdt men bij het zien van een
dameswedstrijd echter rekening met deze
factoren, dan zal men zo'n wedstrijd heel
anders zien en stellig meer waarderen.
Naar hoger peil
In het trainingsschema voor dames zullen
overigens wel oefeningen, die deze werp
kracht kunnen vergroten, een belangrijke
plaats moeten innemen. Pas dan zal het
damesspel sneller worden en op een hoger
peil komen.
Over dit spelpeil kunnen wij dit jaar
tot nog toe althans nog geen optimistische
geluiden laten horen. Dit misschien ook
omdat er nog geen enkele wedstrijd tussen
kopploegen plaats vond. En de staartploegen
zijn wat capaciteiten betreft zo zwak, dat
iedere wedstrijd nog een walk-over was.
Elke stimulans ontbreekt zo en juist het
gemis daarvan achten wij oorzaak dat b.v.
HOC reeds jaren onaantastbaar achter
uit gegaan is. Het gemak waarmede steeds
het kampioenschap behaald werd heeft deze
ploeg ernstig schade gedaan. Voor het dames-
spel is het dan ook te hopen dat er einde
lijk eens een ploeg zal komen die HOC het
vuur eens na aan de schenen kan leggen.
Concurrenten?
Deze hoop is gevestigd op de dames van
Antilopen, die dit seizoen tot aanmerkelijk
betere prestaties kwamen dan ooit te voren.
Of misschien HGA weer, dat aanvankelijk
met speelsters sukkelde, doch deze moeilijk
heden thans opgelost heeft. SCH zal dit jaar
niet meedingen en moet zelfs oppassen niet
op het zelfde lage niveau te komen als de
staartploeg.
De ranglijst is als volgt:
Antilopen
HGA
HOC
SCH
Oosterkwartier
PSVH
Rapiditas
4
4
3
2
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 2
4
4
3
128—50
80—38
71—18
62—73
34—88
41—99
2684
In het competitieprogramma voor deze
week willen wij de aandacht vestigen op de
wedstrijd HOCAntilopen, die Donderdag
avond gespeeld wordt. PSVH—Oosterkwar
tier gaat voor één der teams de eerste winst
punten opleveren, wat ook het geval is bij
HHCIHJ, doch dan bij de heren. Antilopen
ADVERTENTIE
Teddy gevoerde windbreakers 39.50
Italië zal in de wedstrijd tegen Nederland
voor de tweede ronde van het tennistournooi
om de Koning Gsutaaf-beker, die waarschijn
lijk op Vrijdag 20. Zaterdag 21 en Zondag
22 November op Marlot in Den Haag wordt
gespeeld, met Coucelli, Marcello del Bello,
Gardini en Merlo aantreden. Wie in de enkel-
joelen en wie in de dubbel zullen uitkomen
is nog niet beslist. In ieder geval is dit de
sterkste ploeg, die Italië momenteel op de
been kan brengen.
Nederland zal naar alle waarschijnlijkheid
door dezelfde spelers worden vertegenwoor
digd, die afgelopen weekeinde de overwin
ning op Noorwegen behaalden: Krijt, Kara-
moy en Van Meegeren. Het Nederlandse
team zal dezer dagen, definitief worden
samengesteld.
Tijdens zijn Europees verlof heeft de heer
De Graaf, bestuurslid van de PSSI (de In
donesische Voetbalbond) via het hoge com
missariaat van Indonesië in Den Haag con-
tcat gezocht met het bestuur van de KNVB.
Er zijn voorlopige besprekingen gevoerd
over het zenden van een Indonesische voet
balploeg naar Nederland, waar verschillen
de wedstrijden zouden worden gespeeld
indien de plannen althans uitvoerbaar zou
den blijken te zijn met als belangrijkste
een wedstrijd tegen het Nederlands elftal.
De heer De Graaf is inmiddels te Djakar
ta teruggekeerd en heeft verslag van zijn
besprekingen uitgebracht aan het bestuur
van de PSSI dat eventueel voorstellen aan
de KNVB zal doen toekomen.
Het hoge commissariaat in Nederland
heeft tegenover de heer De Graaf tevens de
mogelijkheid geopperd het Indonesisch elf
tal wedstrijden te laten spelen in België,
Duitsland en Frankrijk.
2—Harlem Tigers in de 2e klasse heren zal
als resultaat geven dat een van beide on
geslagen aan het hoofd van deze klasse blijft.
Het volledige programma voor deze
week is:
Programma
Donderdag 12 November, dames: HOC 3
PSVH 2; HOCAntilopen; meisjes: HOC
ZB VS; dames: SCH 2Schoten; junioren:
OosterkwartierHHC; heren: BBC 2PSVH
2; HHCIHJ; Antilopen 2Harlem Tigers.
Vrijdag 13 November, heren: HGA 2
PSVH: HGA 3—BBC; dames: PSVH—Ooster
kwartier: Antilopen 2HGA 2: heren: HOC
2Rapiditas 2; Junioren: AntilopenExcer-
citia; heren: AntilopenHOC; IHJ 2
SCH 2.
Newport County, spelend in de derde
divisie van de Engelse league, gaat het niet
voor de wind. De club zakt steeds verder
af en de aanhangers van de club vrezen
nu reeds het ergste. Geld is er niet, en wat
moet men dan beginnen bij professional
voetbal.
Toen de (financiële) nood op het hoogst
was, kwam echter de redding. De eerste
divisie slub Cardiff City, die niet ver van
het terrein van Newport County speelt,
schonk haar een halfspeler, Ken Holleman,
en een speler voor de voorhoede, Nugent.
En alsof dat nog niet genoeg was, zo
kwam Cardiff City ook nog met een
chèque aandragen van duizend pond ster
ling, gedeeltelijk uit de clubkas genomen
en gedeeltelijk geschonken door de presi
dent-commissaris en de voorzitter.
Uiteraard was de voorzitter van New
port County dik in zijn nopjes. „Dat is het
edelmoedigste gebaar in de geschiedenis
van het voetbal", zei hij bij het aanvaar
den van het cadeautje.
Het is overigens niet de eerste keer dat
Newport County door Cardiff City wordt
geholpen. Bij een vorige gelegenheid werd
aan Fred Stansfield, die toen spil speelde
in het elftal van Wales, toegestaan voor
Newport te spelen zonder dat dat een cent
kostte. Weer later was dat ook het geval
met de in tea-national Iorwerth Hughes
halfspeler).
In de Empresshall in Londen heeft Wim
Snoek gisteravond gebokst tegen de Britse
halfzwaargewicht Brian Anders, die als ver
vanger optrad van de tijdens de training ge
blesseerde Britse kampioen Alex Buxton.
Anders is een 24-jarige bokser, die in de
jaren 1949 tot en met 1952 in 27 partijen uit
kwam, waarvan hij er 13 won.
Snoek werd in de zesde ronde gediskwa
lificeerd wegens een te laag geplaatste stoot.
De partij tegen Brian Anders was op 8
ronden vastgesteld.
In de vergadering van het hoofdbestuur
van de Internationale Hockey Federatie, in
Parijs gehouden, is ook het Olympisch
hockeytournooi van 1956 in Melbourne ter
sprake gekomen. Men houdt rekening met
de deelneming van twaalf landen, namelijk
Gr. Brittannië, Duitsland, India, Pakistan,
Japan, Nieuw Zeeland, Autralië, de Ver.
Staten, Argentinië, Singapore (Maleise sta
ten), Ceylon en Nederland. Dit is evenwel
een voorlopige raming, waartoe men kan
kwam nadat van Australische zijde inlichtin
gen waren gevraagd over de vermoedelijke
deelneming.
Het hoofdbestuur heeft zich voorts bezig
gehouden met het grote tournooi dat van
28 October tot en met 1 November 1954 in
Brussel wordt gehouden ter herdenking van
het feit dat in 1954 vijftig jaar hockey zal
zijn gespeeld in België. De tien beste ploe
gen van Europa (heren) zullen er aan deel
nemen. Wie die ploegen zijn zal worden
beslist aan de hand van de in het seizoen
1953/1954 behaalde resultaten door de tech
nische commissie van de FIH, die daartoe
op 8 en 9 Mei in Parijs bijeenkomt. Er zal
worden gespeeld in twee poules van drie en
een poule van vier ploegen. Daaruit komen
vier ploegen te voorschijn voor de halve
finales en de finale. Alle wedstrijden zullen
in Brussel worden gespeeld.
CONSOLINI WIERP DISCUS 53.62 METER
VER. Adolfo Consolini, de Europese
recordhouder, heeft op de eerste dag van
de athletieklandenwedstrijd tussen Argen
tinië en Italië in Buenos Aires bij het discus
werpen een afstand van 53,62 meter bereikt.
SAARLAND EN NOORWEGEN SPELEN
GELIJK. Saarland heeft in Saarbrücken
in de ontmoeting tegen Noorwegen in
groep 1 van het tournooi om het wereld
kampioenschap voetbal gelijk gespeeld (0-0).
De Saarlanders gaven voortdurend de toon
aan doch bleken niet in staat de uitstekend
op dreef zijnde Noorse verdediging te pas
seren.
ADVERTENTIE
De speciale commissie, bestaande uit Eric
von Franckell (Finland), Bo Ekelund (Zwe
den), Albert Mayer (Zwitserland) en ai-
mand Massard (Frankrijk), die ten doel heeft
voorstellen bij het Internationaal Olym
pisch Comité in te dienen ter reducering
van het programma, heeft in Parijs ver
gaderd.
De leden van de commissie namen kennis
van de antwoorden, die van de zijde van de
internationale sportfederaties en van de
nationale Olympische comité's waren binnen
gekomen op een enquête, handelende over
problemen, de reducering van het program
ma betreffende.
Een groot aantal suggesties kwamen ter
sorake en niet minder dan achttien voorstel
len zullen nog worden behandeld op een
bijeenkomst, die in Mei 1954 in Lausanne
wordt gehouden tussen het bestuur van het
IOC en delegaties van de internationale
sportfederaties. Daarna komen deze voor
stellen ter tafel op het congres van het IOC
dat in aansluiting op de byeenkomst in
Athene zal plaats vinden.
Resumerend komen de suggesties op het
volgende neer:
1. Er worden geen reserves meer toege
laten voor de individuele nummers.
2. Er wordt geen limiet vastgesteld voor
het aantal deelnemers aan de Spelen. Dit
is op het ogenblik ook niet het geval.
3. Een suggestie om het aantal deelnemers
voor de individuele nummers te verminde
ren van drie tot twee of in sommige takken
van sport van twee op één, werd aangehou
den. De commissie zal nog enkele antwoor
den afwachten alvorens een definitief voor
stel te formuleren.
4. Er worden geen kwalificatie-eisen voor
deelneming aan de Spelen vastgesteld.
5. De teamsporten blijven gehandhaafd
met dien verstande, dat men gaarne het
aantal ploegen op de Spelen wil beperken
tot 16. Hieruit volgt dat voorwedstrijden
zullen moeten plaatsvinden, buiten de
Olympische Spelen om en georganiseerd
door de desbetreffende internationale sport
federaties.
6. Er zijn enkele takken van sport, waar
voor men kunstmatig teamwedstrijden heeft
geschapen. In het bijzonder geldt dat voor
gymnastiek, schermen, wielrennen en paar
densport. Men heeft de suggestie geopperd
om in den vervolge of de teamwedstrijden
van de betreffende tak van sport op het
programma te zetten of het individuele
nummer.
7. De commissie wil twee nieuwe takken
van sport op het programma plaatsen n.l.
volleybal en boogschieten.
8. Dameswedstrijden op de Olympische
Spelen blijven gehandhaafd. Maar de com
missie wil gaarne bij de athletiek het kogel
stoten en discuswerpen schrappne.
9. Indien er in een tak van sport num
mers op het programma staan, die toch min
of meer hetzelfde karakter dragen, dan wil
men ook hier tot een reductie komen. Men
denkt b.v. aan de 100 en 200 meter bij athle
tiek, die beide tot de sprint behoren.
10. Ook het aantal deelnemers per num
mer in individuele takken van sport bij de
Olympische Winterspelen dient te worden
gereduceerd en wel van vier tot drie.
11. Het aantal officials wil de commissie
beperken volgens een schaal, vastgesteld
op de zitting van het IOC in April van dit
jaar te Mexico City: Dit betekent een reduc
tie van 15 tot 30 procent van het aantal
officials met een minimum van drie.
12. Het aantal persplaatsen wordt gelimi
teerd tot 1000, voor de fotografen en film
operateurs tot 150, voor de radio en televisie
eveneens tot 150.
13. Handhaving van de status quo ten aan
zien van die takken van sport, die de orga
nisatoren verplicht zijn op het Olympisch
programma te zetten en van die. welke
facultatief moeten worden geacht. Eenzelfde
gedragslijn wil men vaststellen voor de
demonstraties.
14. De commissie wijst een suggestie af
om de moderne vijfkamp op de Olympische
Winterspelen te introduceren.
15. Het programma van de Spelen dient
twee jaar van te voren definitief te worden
vastgesteld.
16. De juryleden moeten tenminste drie
maanden voor de opening van de Spelen
worden aangesteld en bekend worden ge
maakt.
17. Buitenlandse waarnemers en inspec
teurs dienen te worden geweerd.
18. Indien het rapport van de commissie
wordt aangenomen betekent het dat de duur
van de Spelen met een of twee dagen zou
kunnen worden verminderd.
Vanavond om acht uur speelt Haarlem in
de volgende opstelling in de lichtwedstrijd
tegen EDO; doel: Veenbrink; achter: Kors
en v. d. Berg; midden: Boeree, De Voogd en
Barends; voor: Roozen, Doets, Jacob, Brus-
see en Groeneveld.
Het elftal van EDO is als volgt: doel:
Koelemey; achter: Walther en Bax; midden:
Evers, Dweelaard en Snijders; voor: Klein,
Mul, Plaisier, Koning en Prins.
•V
c
Zo waren ze met zijn allen bezig in de tuin, en ze hadden plezier genoeg.
Toen stak tante Liezebertha haar hoofd door het keukenraam en riep naar de jongens.
„Wie heeft er dorst?", vroeg ze.
„Ik!Ik!Ik!.riepen ze.
Wie wil dan 'n glaasje limonade?", lachte tante Liezebertha.
„Hoera!Ik!.... Ik!Ik!", juichten de jongens.
„Pak dan maar eens aan!"
Tante Liezebertha gaf door het raam de glazen aan, die ze in de keuken had inge
schonken. De jongens pakten ieder hun glas aan en gingen daarmee op hun gemak
in een kringetje zitten.
„Limonade, heerlijk", zei Lumpo.
„Met 'n rietje!", juichte Bunkie.
En aat smaakte opperbest, na die holpartij. Ze hadden het er warm van gekregen.
Het zonnetje zorgde ook wel voor de rest.
„Lekker, die limonade, hè?", zei Lumpo.
„Nou!Ik drink liever limonade dan 'n drankje van de dokter!" vond Bunkie.
Toen ze hun glazen leeggedronken hadden, brachten ze die terug naar de keuken.
„Heeft het de heren gesmaakt?", lachte tante Liezebertha.
De uitslagen van de schaakwedstrijden uit
de vijfde ronde om de Van den Hoek-beker
luiden: P. P. J. TeilemanI. H. Addicks 10;
Th. D. v. ScheltingaF. Naerebout afgebr.;
J. BeenJ. C. Apking afgebr.; M. A. S.
NolteC. Roele afgebr.; P. de Rooi—mr. J.
G. v. Eybergen 1—0; J. P. Verhoef—S. B. v.
Mindeno 1—0; U. CrabbendamW. Koo-
men 01.
De zesde ronde wordt gespeeld in het
Schaakhuis Max Euwe op 17 November.
40.000 DOLLAR VOOR TITELGEVECHT.
De organisator Sammy Crowe heeft aan
de wereldkampioen halfzwaargewicht Ar
chie Moore een bedrag van 40.000 dollar ge
boden alsmede een gedeelte van de
televisierechten voor een titelgevecht met
Harold Johnson. De bokswedstrijd zou in
November of December te St. Louis kunnen
worden gehouden.
De bewoners van het pand Zuiderstraat
18 te Harlingen, het echtpaar B., gingen
verhuizen en deden toen bij de politie de
sensationele mededeling, dat zich onder de
keukenvloer van hun vroegere woning nog
een bom bevond van een meter lengte. Bij
een der bombardementen van de Harlin-
ger haven sloeg ook een bom door het dak
van dit pand. De bom boorde zich door de
keukenvloer. Het huis werd ontruimd,
maar de bom wilde niet ontploffen en werd
ook niet verwijderd. Op bevel van de Duit
sers werd de vloer hersteld en de woning
opnieuw betrokken. De bewoners kregen
advies na de oorlog of bij verhuizing van
een en ander opnieuw aangifte te doen.
Dat is heden, na ruim twaalf jaar, ge
schied. Thans is de mijnopruimingsdienst
gewaarcshuwd, die een onderzoek zal in
stellen.
De geruchten over een Duitse Vijfde I uit door vijandelijke handlangers bescho-
Colonne in ons land tijdens de Meidagen (ten werden; dat levensmiddelen door der-
van 1940 zijn een product geweest van een gelijke handlangers vergiftigd zouden zijn,
vooral door angst en onzekerheid opge
zweepte fantasie.
Dit is de conclusie waartoe drs. L. de
Jong, chef van het Rijksinstituut voor oor
logsdocumentatie, gekomen is in zijn uit
gebreide en zeer gedocumenteerde boek
werk „de Duitse vijfde colonne in de
Tweede Wereldoorlog", waarop hij gister
middag aan de universiteit van Amsterdam
tot doctor in de letteren en wijsbegeerte
is gepromoveerd. Het boek wordt uitgege
ven door de uitgeverij Meulenhoff te Am
sterdam en Loghum Slaterus, Arnhem.
De schrijver maakt er nieuwe bijzonder
heden in bekend over de voorbereiding en
uitvoering van de Duitse overval op ons
land. Zo is volgens hem gebleken, dat
Hitier opdracht had gegeven aan de voor
hoede van de Duitse troepen, die op de
vliegvelden bij Den Haag zouden landen,
reeds in de vroege morgenuren van 10
Mei 1940 de residentie te bestormen, om
de koninklijke familie, de ministers De
Geer en Dijxhoorn en de opperbevelhebber
van land- en zeemacht, generaal Winkel
man, van hun bewegingsvrijheid te bero
ven. Bovendien moesten deze troepen de
in Den Haag gevestigde militaire hoofd
kwartieren bezetten.
Bij dat plan was een klein aantal Duitse
agenten betrokken die zich vóór het uur
van de aanval reeds in Den Haag bevon
den. De uitvoering werd door het verzet
dat de Nederlandse troepen reeds op de
vliegvelden boden, verijdeld. Ten behoeve
van die uitvoering was van te voren druk
gespionneerd door de militaire leden van
de Duitse legatie in Den Haag. Misbruik
van Nederlandse uniformen werd door de
Duitsers gemaakt bij hun overvallen op de
bruggen in Limburg en in het land van
Maas en Waal. Een plan om de bruggen
bij Nijmegen door middel van in Rijn
aken verborgen Duitse militairen te ver
overen, kon op het laatste moment dank
zij de waakzaamheid van de Nederlandse
rivierpolitie niet doorgaan.
Voor deze onderdelen van het Duitse
operatieplan heeft de auteur voldoende
bewijsmateriaal kunnen vinden in Duitse
archieven en in de verklaringen van Duitse
getuigen. Andere verschijnselen zijn er
echter die men in Nederland tijdens de
Meidagen in brede kring meende te ont
waren, waarvoor hij bij zijn onderzoek
generlei bevestiging gevonden heeft, zo
als: dat Duitse troepen ook elders dan in
Zuidoost-Nederland van niet-Duitse uni
formen gebruik hebben gemaakt, dat Duit
se parachutisten en luchtlandingstroepen
opereerden in de vermomming van boeren,
politie-agenten, postboden, conducteurs,
besteljongens, priesters, nonnen, dienst
boden of verpleegsters, dat de Nederlandse
troepen op grote schaal van hinderlagen
ADVERTENTIE
dat geruchten met die inhoud opzettelijk
in omloop gebracht werden of dat door die
handlangers op grote schaal lichtsignalen
aan de vijand gegeven werden, dat de
Duitsers geheime wapendepots hadden in
Rotterdam of dat zich in schepen, die in
de haven van Rotterdam gemeerd waren,
voor hen bestemde wapens bevonden.
„Bedeesd en angstig"
De voorstelling ener wijd-verb reide,
tijdens de Meidagen alom in Nederland
opererende Duitse Vijfde Colonne is door
het onderzoek van de heer De Jong niet
bevestigd. De leiding en vele leden van de
N.S.B. waren in beginsel bereid in politiek
opzicht met de Duitsers samen te werken.
Er zijn echter met uitzondering van de
overvallen op de Maasbruggen geen be
wijzen dat de N.S.B.-ers organisatorisch
ingeschakeld waren bij de Duitse overval.
Voor verreweg de meeste in Nederland
woonachtige Rijks-Duitsers geldt het zelf
de. Slechts ongeveer 4 'percent hunner was
lid van de N.S.D.A.P. Wel hadden enkele
van hun kaderleden op initiatief van de
leider van de gecamoufleerde „Landes-
gruppe" van de N.S.D.A.P. in Nederland,
dr. Otto Butting, een spionnage-organisa-
tie gevormd, die in April 1940 door de Ne
derlandse autoriteiten opgerold werd. But
ting noemde de in Nederland wonende
Rijks-Duitsers „grotendeels zeer bedeesd
en angstig". Het was zijn bedoeling enkele
dienstmeisjes als spionne te gebruiken
of hem dat gelukt is, staat niet vast. Over
de N.S.B. was Butting niet te spreken. Het
gros der leden duidde hij aan als „burger
lieden die hun bedaagde rust niet opoffe
ren omdat het hun economisch nog vrij
goed gaat".
LONDEN. (R.) De atoomenergie in Enge
land zal van 1 Jan. af onder toezicht komen
te staan van een lichaam, dat als een indus
triële organisatie zal zijn opgezet, aldus
heeft de Britse regering medegedeeld. In
een officieel rapport wordt de 67-jarige
Lord Salisbury, voorzitter van de kroon
raad, benoemd tot minister die de alge
mene verantwoordelijkheid voor de orga
nisatie zal dragen. Op het ogenblik staat
het atoomenergieprogram onder leiding van
het ministerie van bevoorrading.
In het rapport wordt gezegd dat in ver
band met het toenemend belang van het
industrieel gebruik van atoom-energie het
beter wordt geacht het programma te doen
leiden door een organisatie, die meer het
karakter draagt van een industriële onder
neming.
Sir Edwin Plowden is gekozen tot presi
dent van de nieuwe organisatie voor
atoomenergie.
De 46-jarige Sir Edwin Plowden kreeg
bekenheid door zijn buitengewoon effi
ciënte werkwijze gedurende de oorlog, toen
hij verbonden was aan de ministeries van
economische oorlogvoering en vliegtuig
productie.
99
24)
Als de klap iets harder was geweest,
zou ik nooit meer uit mijn bewusteloosheid
zijn ontwaakt en zou dit ganse verhaal
ongeschreven zijn gebleven waarmee
tegelijk reeds den lezer duidelijk is ge
maakt dat ik wèl ontwaakte en dat ten
slotte het avontuur voor mij goed afliep.
Het heeft geen zin dit terwille van de
spanning nog een wijle te verzwijgen, aan
gezien ieder verstandig mens dit voor zich
zelf al heeft kunnen concluderen uit het
feit alleen, dat ik alles heb kunnen naver
tellen.
Maar het heeft een haartje gescheeld.
En wat er allemaal nog gebeurde voordat
ik thuis achter mijn schrijfmachine rustig
de hele geschiedenis kon gaan zitten op
schrijven, was enerverend genoeg om aan
de vergetelheid te worden ontrukt. Ik houd
er niet van de dingen op te blazen tot sen
saties en voorvallen te vertellen op een
manier waardoor men er meer van ver
wacht dan ze werkelijk om het lijf hebben.
Doch wat mij daar in die onderaardse
ruimte overkwam, had ik in onze moderne
tijd niet voor mogelijk gehouden.
Ik werd wakker met het gevoel van vol
komen verstijfd te zijn, van top tot teen.
Ik sloeg mijn ogen op, doch er gebeurde
niets. Meestal is het zo, dat iemand die
zijn ogen opslaat, ook inderdaad iets ziet,
doch ik zag evenveel als wanneer ik mijn
ogen had dicht gehouden. Een ogenblik
kreeg ik de ontzettende gewaarwording
dat ik blind was. Ik wilde schreeuwen van
angst doch er kwam geen geluid uit
mijn keel. Ik probeerde mijn arm op te
heffen en met veel moeite gelukte dat.
Daarna bewoog ik mijn been, en ook dat
scheen in orde. Waar was ik? Een ver
lammende angst belemmerde mijn denk
vermogen, doch na veel inspanning herin
nerde ik mij maar ik geweest was, toen
de klap op ,mijn hoofd mij van mijn be
wustzijn beroofde. De verlichte kamer! En
tegelijk drong het tot mij door, dat Vroeg-
indeweij ergens in de buurt moest zijn.
Een bonzende hoofdpijn sloeg roffels op
mijn trommelvliezen toen ik overeind ging
zitten. Een inktzwarte duisternis was om
mij heen, benauwend als een muur. Ik
voelde dat de grond, waarop ik gelegen
had, nat en kleverig was. Een bekende
muffe geur drong mijn neusgaten binnen.
De gang! Ik lag in de gang, waarlangs wij
gekomen waren en waarin de deur was,
die ons voor korte tijd weliswaar
toegang had verschaft tot dat geheimzin
nige vertrek vol werktuigen en instrumen
ten. Ik tastte om mij heen doch ik ont
moette nergens tegenstand. Waarschijnlijk
zat is dus ongeveer in het midden van de
gang. In mijn zakken zocht ik naar mijn
electrische lamp, doch ik vond haar niet.
Ook mijn lucifers waren verdwenen. De
mysterieuze vijand, die mij buiten westen
had geslagen, had blijkbaar niet ge
schroomd om ook nog mijn bezittingen te
roven. Ik merkte boven op mijn hoofd een
dikke buil, die een stekende pijn gaf toen
ik eraan raakte. Welke woesteling had
Vroegindeweij en mij op zulk een barbaar
se manier ontvangen? Het moest in ieder
geval iemand zijn die iets te verbergen
had. Iemand, wiens geheim wij hadden
ontdekt en die zich van ons had ontdaan,
omdat wij gevaarlijk voor hem waren.
Maar wie? En welk duister bedrijf oefen
de hij uit hieronder de grond?
Plotseling hield ik de adem in. Ik hoor
de een geluid vlak bij mij, een ritselend,
trippelend geluid, als van een snel bewe
gend papier dat door de wind wordt voort
gestuwd. Ik huiverde. Ratten! schoot het
door mijn hoofd. Ik bonkte met mijn schoe
nen op de stenen en onmiddellijk hoorde
ik het geritsel zich met grote snelheid van
mij verwijderen. Die beesten hadden ge
lukkig even weinig behoefte aan mijn ge
zelschap als ik aan het hunne.
Tot mijn grote verrassing hoorde ik op
enige afstand plotseling een heftig gestom
mel en een overbekende stem riep: „Ga
weg, vervloekte beesten!"
Dat was Vroegindeweij! Ik had moeite
om het niet uit te schreeuwen van blijd
schap. De gruwelijke benauwenis van de
donkere eenzaamheid viel van mij af. Nog
nooit was ik zo dankbaar geweest voor het
feit dat ik niet alleen op de wereld leefde
als op dat moment,
„Hallo! Vroegindeweij!!" schreeuwde ik.
Mijn stem rolde echoënd door de holle
gang en weerkaatste drie, vier maal voor
dat zij in de verte wegstierf.
Een ogenblik was het stil. Toen klonk
zijn stem en hij kon hoogstens tien me
ter van mij vandaan zijn vol duidelijke
vreugde: „Hallo! Goddank! Hier ben ik!
Ik kom!"
En hij kwam. Ik zag hem niet, doch ik
hoorde hem naderen met schuifelende,
voorzichtige passen, als een blinde man
die zijn weg zoekt door druk verkeer. Het
verkeer in deze helse gang kon onmoge
lijk druk genoemd worden, al wist ik bij
benadering niet hoeveel ratten en ander
onderaards gespuis er ongezien passeer
den. Vroegindeweij liep alsof hij bang was
ieder moment in een afgrond te kunnen
storten. Hij had veel tijd nodig om zo dicht
bij mij te komen, dat hij zijn hand op mijn
schouder kon leggen. Ik voelde hoe die
hand beefde.
„Dus je leeft nog", zei hij met ontroe
ring in zijn stem. Ik knikte, wat hij na
tuurlijk niet kon zien, maar op dat mo
ment kon ik onmogelijk een woord uit
brengen. Ik greep zijn hand en drukte die.
Hij zeeg naast mij neer en zuchtte diep.
„Ik zou er wat voor over hebben als ik
wist wat dit alles te betekenen heeft", zei
hij. „Tien minuten geleden kwam ik bij
bewustzijn met een jaap in mijn schedel
alsof iemand er met een breekijzer op heeft
staan beuken. Ik heb geen lucifers of an
dere verlichtingsmiddelen bij me, maar ik
voel dat mijn hoofd onder het bloed zit.
Die schurken hebben me alles afgenomen.
Snap jij hoe dat allemaal in elkaar zit?"
„Ik snap het evenmin", zei ik mat. „Mijn
hoofd is ook bewerkt, als je het weten
wilt. Geen gat erin, gelukkig. Ze hebben
ons betrapt in het verlichte vertrek, weet
je wel? Daar kregen we die opduvel. Ik
herinner me nog dat je naast me neer viel.
Je zei zoiets van: Ooooh!"
„Ooooh? Dat weet ik niet meer. Ik kreeg
een opdoffer en interesseerde me toen ner
gens meer voor. Maar nu interesseert het
me des te meer. Wie gaf ons die peuk?
Met andere woorden: Wie heeft daarbin
nen iets aan het handje dat het daglicht
niet verdragen kan?"
„Tellige misschien," zei ik.
„Het is best mogelijk. Dat vertrek ach
ter die deur, die zo gemakkelijk openging,
moet ongeveer in de richting van zijn kel
der lopen. Als het die schooier geweest is,
die me dit heeft geleverd, beloof ik je dat
ik het hem zal inpeperen. Maar we moe
ten eerst zien dat we hier vandaan komen.
Die wond van mij doet gemeen zeer. We
zitten om zo te zeggen verlegen om eerste
hulp. Daaarna kunnen we verder zien".
„We hebben geen licht. Heb je er enig
idee van welke richting de uitgang is?"
Neen. Maar daar komen we wel ach
ter. Is hij niet links, dan moet hij rechts
zijn. Dus laten we opstappen".
Dat was logica waar niets tegen in te
brengen viel. We krabbelden moeizaam
overeind en steunden elkander bij het
lopen over de glibberige vloer, terwijl wij
ons zoveel mogelijk aan de muur vasthiel
den. Ineens stond Vroegindeweij met een
schok stil.
„Zeg," zei hij verbaasd, „heb je niks
gemerkt?"
„Nee. Wat dan?"
„Er is iets veranderd."
„Ik geloof niet dat dit het juiste moment
is om raadseltjes op te geven," zei ik kre
gelig. „Vooruit, wat is er veranderd?"
„Er zijn geen loopplanken meer op de
vloer."
Hij had gelijk. De planken, die er voor
dien gelegen hadden en waarover wij onze
eerste tocht hadden gemaakt, waren ver
dwenen. Inplaats van op planken schuifel
den wij voort over een modderige bodem
van steen.
„De loopplank is ingehaald," zei Vroeg
indeweij grappig, maar zijn stem klonk
allerminst alsof hij zichzelf geestig vond.
„Dat is een raar iets, vind ik," ging hij
somber verder. „Dat bevalt mij niet."
We gingen voort zonder spreken. Lang
zamerhand maakte zich een toenemend on
behagen van mij meester, zonder dat ik
verklaren kon waarop dat gebaseerd was.
(Wordt vervolgd).