Aantal werklozen ver beneden dat van 1952 Meningsverschil in Tweede Kamer over repatriëring Minister keurde gewijzigde plannen goed en stelde project-Noord vast CIJFERS VAN G.A.B. TE HAARLEM Kentering in toekomstkeuze van de jeugd wordt duidelijk merkbaar Indische Nederlanders weer voor keus gesteld De Indische Nederlanders Begrotingsbehandeling geschorst na een motie van prof. Lemaire WOENSDAG 11 NOVEMBER 1953 Liever techniek dan een kantoorbaan Fraai jubileumnummer der Nieuwe Apeldoornse Courant Amerikaanse maatregel tegen Nederlandse firma Loods ingestort; ingenieur omgekomen Koningin ontving Liberiase missie Zij krijgen gelegenheid Indonesiërs te worden Net op dat ogenblik* last van de maag»*» ZANDVOORTS WEDEROPBOUW Voorlopig woonflats in plaats van flathótels ■-1 Het aanbod van geheel werklozen en D.U.W.-arbeiders is in de maand October blijkens de maandcijfers van het Gewestelijk Arbeidsbureau met 143 gestegen tot 1597. Het blijft echter ver beneden het cijfer van het vorig jaar toen er eind October 2757 stonden ingeschreven. De vergroting van het aanbod in de afgelopen maand is in de eerste plaats toe te schrijven aan de normale seizoensomslag in het bouwbe drijf, die geïllustreerd wordt door een toeneming van het aanbod van 138 eind Sep tember tot 217 eind October. Op hetzelfde tijdstip in het vorig jaar bedroeg dit meer dan het dubbele: 518. Dit verschil wordt goeddeels verklaard door het uit stekende najaarsweer, waarin de bouwnijverheid nog goed kon gedijen, in tegen stelling tot het vorig jaar en door het ongestoord voortgaan van de nieuwbouw, die het vorig jaar na de beëindiging van de bouwstop halverwege nog op gang moest komen (in Juni 1952 werd pas met de uitvoering van het bouwvolume van dat jaar begonnen). De voortgang in de bouwactiviteit blijkt ook uit de aanvragen om per soneel in deze sector, eind September: 112 en eind October: 91 tegen 17 aanvragen in het vorig jaar October. In het overzicht van vraag en aanbod in de verschillende sectoren trekt een ver schijnsel de aandacht, dat speciaal op de jeugdigen betrekking heeft en waarin men het begin van een kentering ontwaart, die ongetwijfeld mede het gevolg is van de beroepskeuze-voorlichting. Het is een ken tering ten gunste van het ambacht. Men kan de invloed er van het duidelijkst con stateren bij het kantoorpersoneel. Het aan tal werklozen in dit beroep is in October nog wat verder gedaald (van 189 tot 184) en deze daling wordt nog sprekender, wan neer men kennis neemt van het cijfer in dezelfde maand van het vorig jaar: 279. Het verschil met 1952 is ontstaan door dat een groot deel van het werkzoekende kantoorpersoneel van boven de 40 jaar ge plaatst kon worden. Vele kantoren moesten daar noodgedwongen toe over gaan, omdat er bepaald gebrek is aan personeel beneden de 25 jaar, ook nadat de nieuwe „lichting"' van de scholen zijn intrede had gedaan. Dit bewijst, dat steeds meer jongeren afzien van een kantoorbaan en een toekomst in de techniek kiezen. Het tekort aan vakmensen blijft overi gens, vooral in de metaalindusrtie, 'n oor zaak van veel aanvragen bij het Arbeids bureau: in eind October 239 (September 223) tegen 165 in eind October van 1952. Het aanbod steeg in deze sector van 153 tot 156, maar het vorig jaar was het 308. Dit jaar is er een van hoogconjunctuur voor dit bedrijf, hetgeen de werkgelegenheid ten goede is gekomen. Het aanbod van arbeidskrachten voor de landbouw nam toe van 28 tot 38 in October, een jaar tevoren bedroeg het 81. Uitzondering Een uitzondering op de regel van een kleiner aantal werkzoekenden dan een jaar geleden maakt het hotel-, restaurant- en café-personeel. Bedroeg het aanbod in September 96, in October steeg het tot 124. Uiteraard is een stijging van het aanbod aan het eind van elk zomerseizoen in dit werk steeds te verwachten, maar deze gaat zelfs boven het aantal van het vorig jaar October (101) uit. De verklaring hiervoor ADVERTENTIE Komt bij ons Uw verlovingsringen kopen en een wereld van geluk gaat voor U open. HAARLEM - GROTE HOUTSTRAAT 49 De vijf tig-jarige Nieuwe Apeldoornse Courant verrast vandaag haar lezers met een omvangrijk herinneringsnummer van zestig pagina's, dat naar inhoud en uitvoe ring een treffend bewijs is voor haar repu tatie als een der degelijikste en best-ver zorgde dagbladen in het Gelderse. Het boekdeel opent met een bizonder geslaagde kleurenrepro naar een aquarel van Wim Helder, voorstellende een Veluiws boertje met zijn lijfblad: natuurlijk de Nieuwe Apeldoornse. Dan volgen de ge bruikelijke gelukwensen der autoriteiten, een boeiend relaas over de ontwikkeling van het blad en een ganse reeks van con fidenties en onthullingen uit de redactie- keuken, waaronder ook een bijdrage van de ANP-directeur H. H. J. van de Pol, die herinneringen ophaalt aan de tijd toen hij zelf „als krullenjongen" verbonden was aan „de krant van Wegener". Bizondere medewerkers en deskundigen van naam vullen de overige kolommen met in het al gemeen zeer lezenswaardige artikelen over Apeldoorns evolutie van woondorp tot werkstad en over de niet-geringe rol die het dagblad bij die ontwikkeling vervuld heeft. Dit gedeelte van het jubileumnum mer bevat vele belangwekkende artikelen over de reeds ten dele gerealiseerde uit breidingsplannen, de snel toenemende in dustrialisatie, de vele activiteiten op ker kelijk en cultureel gebied, de rijke folklore en het bezit aan natuurschoon dat hier (Apeldoorn is met zijn 33,800 ha. groten deels bos- en heidegrond veruit de grootste gemeente van Nederland) wel zeer bizon dere zorg eist. Karakteristieke foto's „van toen en nu", tekeningen en kaarten zonder tal voltooien dit gedegen stuk journalis tieke arbeid, dat een helder beeld geeft vdn vrijwel alle facetten der Apeldoornse sa menleving gedurende de laatste kwart eeuw. is te vinden in het feit, dat er deze zomer in Zandvoort een groot hótelbedrijf, hotel Bouwes, wei-d geopend, dat echter 1 Octo ber van dit jaar, dus aan het eind van het badseizoen, is gesloten, waardoor de 60 mannen en vrouwen, die er werkten, iets anders moesten gaan zoeken. Dit heeft ook het aanbod bij het Arbeidsbureau ver hoogd. Het aantal werkzoekenden in het trans portbedrijf nam van 46 toe tot 57, het vorig jaar October bedroeg het 133. Het aantal werkloze losse arbeiders is toegenomen van 380 in September tot 436 in October, de normale seizoensstijging, die overigens nog bij lange na niet tot het aantal van October 1952 reikt: 638. De stijging is nog wat ge remd door de tewerkstelling van 30 DUW- arbeiders bij het aardappelen- en bieten- rooien. Een deel van de stijging van het aanbod van losse arbeiders is ook toe te schrijven aan afgenomen werkgelegenheid bij de visconserven-industrie in IJmuiden, daar deze niet in dezelfde mate als anders de gewenste kwaliteit haring ter verwer king kon krijgen. Het aanbod van jeugdige arbeidskrachten over de hele linie daalde van 82 tot 39. Het eerste cijfer werd voornamelijk veroor zaakt doordat velen, die de scholen ver lieten te lang wachtten met hun aanmelding bij het Arbeidsbureau, dat hen echter in de daaropvolgende maand kon „onderbren gen". De vraag naar jeugdige arbeids krachten in het algemeen blijft onverzadig baar, niet alleen in de meeste technische bedrijvèn en op kantoren, maar ook bij voorbeeld in de winkelbedrijven. Het aantal ingeschreven vrouwen nam in October af van 254 tot 223. Het vorig jaar bedroeg het 270. De vraag naar vrou welijk personeel steeg van 623 tot 667 en is het dringendst in de confectiebedrijven, de winkels en de huishouding. Het Arbeidsbureau handelde in de periode van 1 October 1952 tot 30 Septem ber 1953 1433 ontslagaanvragen van werk gevers af, tegen 2398 in de voorgaande periode. In deze grote vermindering speelt zeker de Wachtgeld- en Werkloosheidswet een rol en tevens legt zij getuigenis af van de bijzonder ruime werkgelegenheid, die mensen, wier ontslag was aangevraagd, in veel gevallen niet bij het Arbeidsbureau „in beroep" deed gaan. Emigratie De animo voor emigratie, die deze zomer wat gedaald was, begon in September al weer toe te nemen. Aan de tijdelijke inzin king waren vooral teleurstellende berichten uit Australië niet vreemd, doch het aantal aspirant-emigranten voor dit werelddeel neemt thans weer toe. Dat voor Canada blijft op peil. De oproep voor geschoolde krachten voor de Zuid-Afrikaanse goud mijnen, die deze zomer werd gedaan, kreeg 300 reflectanten, maar aan een invitatie voor een nadere bespreking gaven slechts 180 van hen gehoor. Na de keuring zijn er 30 geaccepteerd. WASHINGTON. (AFP). Het Ameri kaanse ministerie van Handel heeft Maan dagavond bekend gemaakt, dat verstrekte uitvoervergunningen aan J. M. A. K. en diens zoon A. A. K. te Rotterdam en J. C. A. M. van W. te Hillegersberg zijn inge trokken. Zij worden door het Amerikaan se bureau van internationale handel er van beschuldigd geneesmiddelen ter waar de van ruim 125.000 dollar te hebben ver scheept naar Hongkong, na deze genees middelen in de V.S. te hebben gekocht voor gebruik in Nederland en België. Voorts zullen genoemde personen en de firma's diie zij vertegenwoordigen worden geschrapt van de lijst van maatschappijen, waaraan de Amerikaanse regering uitvoer vergunningen verleent, aldus deze bekend making. Op het terrein van de Kromhoutkazerne te Utrecht is gisteren een in aanbouw zijnde betonnen loods ingestort. De 35- jarige ingenieur A. C. de Haas van de Ge meentelijke Bouw- en Woningdienst werd door een neerstortende betonnen balk ge troffen. Hij was onmiddellijk dood. Vier arbeiders werden niet ernstig gewond. Het ongeluk gebeurde toen men bezig was een zware dakspant op te hijsen. Deze spant stootte tegen het betonskelet van de loods, waardoor dit instortte. Ir. De Haas was sinds 1 Januari 1952 in dienst van de gemeente Utrecht. De Koningin heeft op paleis Soestdijk in audiëntie ontvangen de bijzondere ambas sade van Liberia, welke haar het geschenk van de president van Liberia, het Groot kruis van de Orde van de Ster van Afrika heeft aangeboden. De leden van de bij zondere ambassade, de heren Cassel en J. Hoofmann zijn daarop door Hare Majesteit onderscheiden. De heer Cassel werd be noemd tot Grootkruis in de Orde van Oranje Nassau en de heer Hoofmann tot grootofficier in deze orde. De minister van Wederopbouw en Volks huisvesting heeft een wijziging van de we- deropbouwplannen Zeereep-midden en Zeereep-Zuid van Zandvoort goedgekeurd. Deze wijzigingen hebben hoofdzakelijk ten doel de plannen in overeenstemming te brengen met de bebouwing, zoals deze in de omgeving van de Strandweg is tot stand gekomen. De minister heeft voorts vastgesteld een wederopbouwplan Zeereep-Noord. Dit ge deelte was nog niet in dé goedkeuring van het wederopbouwplan betrokken, aangezien het uitgesloten geacht werd, dat bij een bebouwing met zomerflats en seizoenbe- drijven in de voorgestelde vorm, de uit gifte der bouwterreinen in een betrekke lijk kort tijdsverloop v^n 10 jaar zou kun nen plaats vinden. In verband hiermede is het plan thans gewijzigd. De opzet en indeling zijn in hoofdzaak gelijk gebleven aan die van het oorspron kelijke plan, zoals dit in 1946 door de raad der gemeente Zandvoort werd goedgekeurd. Er is echter gevolg gegeven aan de sug gestie in het plan Noord de bebouwing voor normale bewoning toe te laten en er met de plan-indeling en met de verkave ling op te rekenen dat er te zijner tijd pen sions in. zouden kunnen worden gevestigd. in het door architect Dudok ontworpen wederopbouwplan Sportlaan-Stadhouders- plein-Scheveningse Bosjes, is gerekend. Dit culturele ctntrum zal bestaan uit een nieuw congresgebouw, de uitbreiding van het Gemeentemuseum, een nieuw Museum voor het onderwijs, een nieuw Koninklijk Conservatorium voor muziek en een beel- dengalarij, die van het gemeentemuseum via het conservatorium naar het restaurant van het congresgebouw loopt. De totale kosten worden inclusief de mechanische installaties, de meubilering en de stoffe ring geraamd op 40 millioen gulden. Bur gemeester en wethouders schatten de tijd, die ligt tussen het begin van de uitvoering en de tot standkoming van het laatste ge bouw op tien tot vijftien jaren. Aangezien er in Den Haag volgens B. en W. van 's-Gravenhage een „dringende en reële behoefte is aan een congresgebouw" stellen zij de raad voor het congresgebouw als eerste object van het cultureel centrum in uitvoering te nemen. Het aantal con gressen, dat in 1953 tot nu toe in Den Haag werd gehouden bedraagt 56 met een totale deelneming van 34.000 congressisten. Voor het ontwerp van het gebouw willen B. en W. niet een, doch drie architecten uitno digen een schetsplan te maken, omdat zij weinig heil zien in een prijsvraag, stellen zij voor een bedrag van drie maal 46.000 of 138.000 voor de schetsplannen uit te trekken. Het ligt dan in de bedoeling, dat de architect, wiens schetsplan tenslotte zal worden aanvaard, de supervisie krijgt over degenen, die later met de uitwerking der overige projecten zullen worden belast. Voor een juiste groepering der gebou wen werden bezoeken gebracht aan de cogresgebouwen te Aalborg, Stockholm, Ziirich, Luzern, Genève, Lissabon, Parijs en Londen. De hoofdbebouwing is nu gewijzigd in flats voor permanente bewoning. Door de bouwterreinen te verkopen onder voor waarden dat de te stichten complexen per gebouw in één hand moeten blijven, blijft de mogelijkheid bestaan om later deze ge bouwen zonder kostbare voorzieningen als flathótels te exploiteren, waardoor de grondgedachte van het plan zoveel moge lijk gehandhaafd blijft. Aangenomen wordt, dat de gronduitgifte zeker in een tijdsverloop van circa tien jaar zal geschieden. Aan de Oostzijde van de flatgebouwen zijn diverse terreinen beschikbaar gehou den voor openbare gebouwen, zoals scho len, verenigingsgebouwen e.d. terwijl tegenover de Van Lennepweg de badin richting, welke ook in het oorspronkelijke plan was opgenomen, is gehandhaafd. Indien het in de toekomst economisch niet mogelijk, of om andere redenen niet wenselijk zou zijn om ter plaatse een der gelijke inrichtig te stichten, dan kan de bestemming van dit terrein te zijner tijd nader worden herzien. In geen geval zul len op dit terrein woningen mogen worden gebouwd en zal dit terrein gereserveerd moeten worden voor een bijzondere be stemming. Tegen het middernachtelijk uur is het gisteravond bij de behandeling van de be groting van Maatschappelijk Werk in de Tweede Kamer tot een diepgaand verschil van mening gekomen tussen een deel van de Kamer en minister Van Thiel over de vraag of aan de Indische Nederlanders, die nog in Indonesië verblijven, zelf de beslis sing moet worden gelaten over een terug keer naar Nederland. Het verschil van inzicht hierover, waar omtrent reeds Donderdag het een en ander bleek uit de discussie tussen prof. Lemaire (KNP) en mr. De Graaff (KVP), kwam gisteravond in een acuut stadium, toen minister Van Thiel het standpunt van de heer De Graaff bleek te onderschrijven en duidelijk maakte, dat het hier een kabinets standpunt betreft. Prof. Lemaire heeft in een motie een uit spraak van de Kamer verlangd. De minister heeft verklaard, zich over de inhoud van de motie nader te willen be raden en om uitstel van behandeling ge vraagd. In Indonesië verblijven op dit ogenblik nog 125.000 Nederlanders, waarvan 90.000 Indische Nederlanders. Prof. Lemaire heeft van de situatie, waarin zij verkeren, een somber beeld gegeven: de Indische Neder landers leven in een maatschappij die hun vreemd is geworden en waarin zij ontwor teld zijn en blijven. Zij, die dit willen, aldus prof. Lemaire, moeten, wanneer er enige waarschijnlijk heid is, dat zij hier kunnen aarden, de kans krijgen uit het „Duinkerken" daar te ont snappen. Daartegenover stelde mr. De Graaff (KVP), die onlangs teruggekeerd is van een oriënteringsreis door Indonesië, dat voor het overgrote deel der Indische Ne derlanders een voortgezet verblijf in Indo nesië in hun eigen belang moet worden ge acht, mits de politieke situatie vooral met betrekking tot het groeiende communisme, zich niet zodanig wijzigt, dat de persoon lijke vrijheid niet meer tot gelding kan komen. Het gevaar is echter niet van dien I aard, aldus zijn conclusie, dat hieruit de consequentie moet worden getrokken van een uittocht. Gisteravond heeft minister Van Thiel het standpunt der regering toegelicht. Hij heeft zich daarbij in grote lijnen aange sloten bij de opvatting van mr. De Graaff, een standpunt, dat was bepaald ook op grond van het ambtelijke rapport-Werner. Wij moeten, aldus de minister, bij het af wegen van de mogelijkheden in Indonesië en in Nederland niet gaan generaliseren. Er zijn in totaal 115.000 Indische Nederlan ders naar Nederland gekomen. Voor 12.000 van hen zorgt de overheid. In Indonesië verblijven nog 125.000 Nederlandse onder danen, van wie 90.000 Indische Nederlan ders. Zesduizend van hen krijgen uitkering voor levensonderhoud. Op grond daarvan zou men de situatie in Indonesië gunstiger kunnen noemen, maar toch is hier sprake van onvergelijkbare grootheden. De aan passingsmoeilijkheden liggen niet alleen op het terrein van de huisvesting en de werk gelegenheid. Het aantal op Indonesië ge- oriënteerden en dat der gerepatrieerden, dat hier te lande een betrekking heeft ge vonden is verhoudingsgewijs niet zo groot. De minister bestreed de opvatting, dat de aanpassing een kwestie zou zijn van één generatie. De minister zegde een nauwkeu rig onderzoek toe naar de aanpassings resultaten van de Indische Nederlanders in Nederland, maar vast staat, dat de moei lijkheden hier groter zijn dan ginds. Het is van belang, dat vele Indische Nederlanders in Indonesië in hun eigen milieu blijven. Alle verzoeken om overtocht zullen echter afzonderlijk worden beoordeeld. Voorts gaf de minister de verzekering, dat de regering bij voortduring de ontwikkeling van de politieke situatie nauwlettend zal volgen. Op dit antwoord van minister Thiel volgde een scherpe repliek van prof. Lemaire. Hij hield staande dat de In dische Nederlanders in Indonesië aan de rand van de kampong leven. Hij bestreed, dat uitsluitend politieke ontwikkelingen als beslissend criterium mogen worden aange legd en hij legde de volle nadruk op het sociale motief en op het eigen beslissings- I recht. I Hij diende, ten einde een uitspraak van de Kamer uit te lokken, een motie in, waarin wordt uitgesproken dat de activi teiten der regering gebaseerd dienen te zijn op het beginsel, dat de betrokkenen zelf hebben te bepalen wat hun eigen belang vordert. Minister Van Thiel vroeg om uitstel voor de beantwoording. „Goed," zei prof. Gerbrandy, die het voor zitterschap waarnam, „Donderdagavond zal de motie verder in behandeling komen." „Pardon," antwoordde de minister, „ik wil het tijdstip van behandeling afhanke lijk stellen van de bespreking hieromtrent met de eigenlijke voorzitter." De minister van Maatschappelijk Werk heeft voorts uitvoerig geantwoord op de reeksen vragen en opmerkingen van de Kamer. Veel nieuws kon hij niet vertellen. Het departement is nog jong en vele van zijn activiteiten bevinden zich nog zozeer in het beginstadium, dat de minister zich maar liever niet door positieve toezeggin gen wilde binden. Wel deelde hij mede, dat het plan omtrent de instelling van een ge zinsraad, die zijn activiteit over het gehele terrein van gezinsbelangen zal uitstrekken, aan de ministerraad is voorgelegd. Er wordt overlegd met 49 landelijke organi saties. (Van onze correspondent te Soerabaja) In Indonesië geboren Nederlanders, die Indonesië tijdelijk wensen te verlaten, bij voorbeeld om een verlof in Nederland door te brengen, krijgen thans, wanneer zij bij de immigratiedienst een vergunning om het land weer binnen te komen aanvra gen, door deze dienst de vraag voorgelegd of zij al dan niet bereid zyn om na terug komst van hun buitenlandse reis het In donesisch staatsburgerschap te aanvaar den. Na het sluiten van de Rondetafel-over eenkomst kregen de in Indonesië woonach tige Nederlanders gedurende twee jaar de gelegenheid om enkel door hiervoor de wens te kennen te geven afstand te doen van het Nederlandse staatsburgerschap en Indonesisch staatsburger te worden. Deze regeling was voornamelijk bedoeld om de in Indonesië geboren Nederlanders in de gelegenheid te stellen staatsburger te wor den van het land waar zij geboren en ge togen zijn. Het aantal Indische Nederlan ders, dat van deze gelegenheid gebruik maakte, was niet bijzonder groot. Onlangs heeft de Indonesische regering bekend ge maakt, dat binnenkort nogmaals eenzelfde gelegenheid zal worden geboden. Verwacht kan worden, dat hiervan nu door een vrij groot aantal Indische Nederlanders gebruik zal worden gemaakt. Alternatief De vraag, die thans door de immigratie dienst aan de in Indonesië geboren Neder landers wordt gesteld, moet dan ook gezien worden als een onderdeel van het complex van maatregelen, dat de Indonesische re gering van plan is te nemen om te komen tot een sterke vermindering van het aantal Nederlanders en andere vreemdelingen in dit land. In de praetijk wordt de maatregel van de immigratiedienst zo uitgevoerd, dat hier geboren Nederlanders, die een ver gunning om binnen te komen aanvragen, ter tekening een verklaring wordt voor gelegd, waarin zij zich bereid verklaren Indonesisch staatsburger te worden. Zetten zij hun handtekening, dan krijgen zij zon der meer de gevraagde re-entry permit. Weigeren zij de bereidverklaring te teke nen, dan wordt een re-entry permit uit sluitend afgegeven, indien zij naar het oordeel van de immigratiedienst als voor Indonesië voorlopig nog onmisbare werk krachten moeten worden beschouwd. Men hoopt voor de winter invalt de bewoners van de door de stormvloed getroffen gebieden in Zeeland en op de Zuidhol landse eilanden weer allen een onderdak te kunnen verschaffen. Er wordt dan ook op de droge plaatsen hard gebouwd aan noodwoningen. Rijen noodwoningen aan de rand van Zierikzee. (Luchtopname ANP-foto). ADVERTENTIE l. -x Juist wanneer U het beslist niet kunt hebben tijdens een belangrijke vergadering b.v. kunt U weer last van Uw maag krijgen. Agré-Antacide maag tabletten helpen afdoende. Zij hebben een directe en lang aanhoudende werking en hebben een ver frissende pepermuntsmaak. Zorg ervoor dat U altijd enkele Agré-Antacide maagtabletten (in de zo han dige, hygiënische stripverpakking) bij U hebt een uitkomst als U onverwacht last van Uw maag krijgt. AA ntacidi MAAGTABLETTEN HELPEN PROMPT tegen: maagbranden - maagpijn oprispingen - gevoel van opgeblazenheid Verkrijgbaar bij Uw apotheker en drogist. ADVERTENTIE 60 tabletten f 1.65 N.V.Philips-Rorane Pharmaceutisch-Chemische Industrie „Dupbar" Amsterdam - Olst -Weesp

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 7