Herriot's kansen op het
presidentschap stijgen
A
GULF BENZINE STATION
Doorsmeer Service Station
OPENING
J
V
PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER
Wereldnieuws
Grote bezwaar is zijn invaliditeit
De radio geeft Vrijdag
Wereld Veteranen Fede
ratie naar Den Haag
C. H. NUNNINK
Enquête onder de
Nederlandse studenten
ió het zo
J
2
Voorwaardelijke straf
voor ex-verzetsman
Passief vrouwenkiesrecht
en A.R. Partij
Koningin zal plenaire
zitting openen
Zwendel met snaarbank-
boekjes; eis 2*/2 jaar
GRIEP EN
VERKOUDHEID
BEZICHTIGING VAN 3-5 UUR
Elke ƒ2,50 op giro 1483:
een boom voor Schouwen
PRISMA KIJKERS
Spaanse
veldtocht
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1953
(Van onze correspondent in Parijs)
De kansen voor een candidatuur-Her-
riot, als opvolger van president Auriol,
schijnen te stijgen. Mocht Edouard Herriot,
die verschillende belangrijke functies accu
muleert (voorzitter van de Kamer, burge
meester van Lyon, ere-president van de
radicale partij) inderdaad in Januari het
Elvsée betrekken, dan zouden dus die
andere posten openvallen, en dat is een
omstandigheid, die voor zijn concurrenten
(onder wie verscheidene partijgenoten) de
pil van diens verkiezing zou kunnen ver
gulden.
Het is wel zeker, dat alle andere Candi
da ten onmiddellijk van de kaart zullen zijn
geveegd, zodra Herriot zijn voornemen
om zich beschikbaar te stellen bekend
maakt. Tijdens een langdurige carrière,
waarvan hij de laatste zeven jaar, na
Auriol, als „tweede personage van de
vierde republiek" is opgetreden, heeft Her
riot zich een autoriteit veroverd, waaraan
ongetwijfeld geen enkele andere Franse
politicus of staatsman ook maar kan tippen.
Een andere factor, die zijn verkiezing zou
kunnen begunstigen, is dat Herriot op de
steun zal kunnen rekenen van allen, die
gekant zijn tegen het Europese leger, de
communisten inbegrepen. Als partij zou hij
vermoedelijk alleen de Katholieken, voor
wie de ratificatie van de Europese defensie
nu eenmaal een erezaak geworden is,
tegenover zich vinden. Met Herriot als
staatshoofd zou de E.D.G. dan ook hoogst-
vermoedelijk zijn laatste povere veren wel
moeten laten, want het is bijna uitgesloten
dat de huidige Kamerpresident op enige
manier aan de ratificatie zou willen mee
werken. Hij heeft zich als een onverzoen
lijk tegenstander van de E.D.G. doen ken
nen, en hij zal evenmin weinig nalaten om
de Duitse herbewapening te vertragen of zo
mogelijk te voorkomen. Als een overwin
ning voor Europa zou men zijn verkiezing
dan ook bezwaarlijk omschrijven kunnen.
Invaliditeit
Het grote obstakel voor Herriot's verkie
zing blijft, méér nog dan zijn hoge leeftijd,
zijn invaliditeit. Herriot lijdt aan een
ziekte van de bloedaderen in de benen,
waardoor hij zich slechts met de grootste
moeite en vaak zeer pijnlijk voort kan be
wegen. Nu wijzen zijn vele supporters er
wel op, dat ook president Roosevelt in een
ziekenwagentje moest worden voortge
duwd, maar die vergelijking gaat niet hele
maal op.
Een Frans staatshoofd heeft veel meer
representatieve verplichtingen te vervullen
dan zijn Amerikaanse ambtgenoot, en
Auriol heeft zo in de afgelopen zeven jaren
zekep een duizend exposities geopend, lin
ten bij bruggen doorgeknipt en eerste
stenen gelegd, en daarbij afstanden moeten
afleggen, die vermoedelijk in de honderden
kilometers lopen. Auriol, die niettemin nog
een tien jaar jonger is dan Herriot, heeft
er zijn gezondheid zelfs voor een deel mee
verspeeld.
Wanneer Herriot zich dan ook disponibel
zou stellen, dan zal hij dat slechts doen
onder het uitdrukkelijk voorbehoud, dat hij
van het grootste deel zijner representatieve
plichten zal worden ontlast. Die taken zou
den dan op de schouders worden gelegd
van de voorzitter van de Senaat, die dan
dus practisch tot tweede magistraat van de
republiek gepromoveerd zou worden.
Die post van Senaats-president, die voor
het moment weinig om het lijf heeft, wordt
nu bezet door de heer Monnerville. Of
schoon Fransman van geboorte is Monner
ville van Afrikaanse afkomst, hetgeen zijn
ADVERTENTIE
KOU GEVAT...
Bedek keel en borst met de pijn
stillende Thermogène; de weldadi.
ge warmte verjaagt verkoudheid.
huidskleur duidelijk verraadt. Jegens de
verbonden volkeren in de Franse unie zou
het, meent men wel, een gelukkige geste
kunnen zijn, dat aldus een hunner voor
malige zonen tot tweede personage van
Frankrijk zou worden uitgeroepen.
Deze regeling zou slechts mogelijk zijn
nadat eerst enkele artikelen van de Grond
wet zijn gewijzigd. Wij menen dan ook
zeker te weten, dat Herriot bij zijn even
tuele candidaatstelling daaraan de voor
waarde zal verbinden, dat de constitutie in
bovenbedoelde zin veranderd wordt, zodra
hij Auriol zal hebben opgevolgd.
Herriot zou als president der republiek
het oudste staatshoofd in jaren zijn, dat
Frankrijk ooit heeft bezeten. Het is echter
geen gemeenplaats als we daaraan toevoe
gen, dat zijn geest en hart nog steeds bij
zonder jong gebleven zijn. Men behoeft
maar één willekeurige zitting van de Fran
se Kamer bij te wonnen, waar hij op zijn
hoge zetel als een tijger over de zo vaak
belaagde orde waakt, om zich daarvan te
overtuigen. Aan strijdbare slagvaardigheid
ontbreekt het de ruim tachtigjarige Herriot
zeker nog niet. En aan koelbloedigheid
evenmin.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.45
/Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15
Platen. 8.30 Tot uw dienst. 8.35 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.40
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Alt en
piano. 11.30 Platen. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Platen. 12.59 Klokgelui.
13.00 Nieuws. 13.15 Vocaal ensemble. 13.35
Platen. 14.00 Schoolradio. 14.30 Platen. 15.10
Voordracht. 15.30 Pianorecital. 16.00 Tuin-
bouwpraatje. 16.15 Mannenkoor en soliste.
16.50 Radio Philharmonisch orkest en solist.
17.45 Friese uitzending. 18.00 Platen. 18.10
Grkestconcert. 18.30 Viool en piano. 19.00
Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending: Verkla
ring en toelichting. 19.30 Platen. 20.00 Radio
krant. 20.20 Platen. 20.40 De schipper uit zijn
element?, klankbeeld. 21.00 Utrechts Stede
lijk Orkest, Oratoriumvereniging en solist.
22.45 Avrndoverdenking. 23.00 Nieuws.. 23.15
—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.45
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor
de vrouw. 9.10 Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00
Kinderen en Mensen, causreie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40
Vrouwenkoor. 11.00 Voordracht. 11.20 Platen.
12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Sport. 12.48 Platen.
13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en platen.
13.25 Lichte muziek. 14.00 Voor de huisvrouw.
14.20 Viool en piano. 14.50 Voordracht. 15.10
Tenor en piano. 15.30 Musette-muziek. 16.00
Platen. 16.30 Muzikale causerie. 17.10 Voor
de jeugd. 17.40 Platen. 18.00 Nieuws. 18.15
Lichte muziek. 18.45 De haverkist, hoorspel.
19.00 Zang en voordracht. 19.10 Hun tehuis
is een roestige helm, klankbeeld. 19.30 Hoe
ik tot mijn geloof kwam, causerie. 20.00
Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Voor
dracht. 20.30 Benelux. 20.40 De zorg voor het
bedreigde kind, causerie. 21.00 Voor de
jeugd, 21.35 Lichte muziek. 22.00 Buitenlands
overzicht. 22.15 Dansmuziek. 22.40 Vandaag,
causerie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Platen.
TFLEVISÏE (V.A.R.A.)
20.1521.45 Actualiteiten; Noordoost-Over-
ijsel vergeten land, documentaire; Bulbul
Chowdhuri en zijn Pakistans dansdrama.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00 School
radio. 15.30 Platen. 17.00 Nieuws. 17.15 Lichte
muziek. 18.00 Pianorecital. 18.20 Platen. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen.
20.15 Orkest-concert. 21.45 Vlaamse liederen.
22.00 Nieuws. 22.15 Internationale Radio-
Universiteit. 22.54 Platen. 22.5523.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Hoe de weekbladen
het zien. Film en toneel. (Op 224 en 42 m.).
De krijgsraad heeft de 28-jarige L. W. R.
B., die in de hongerwinter met vier ande
ren een levensmiddelenzaak in Den Haag
was binnengedrongen, waarbij de eigenaar
van de zaak door een door B. gelost revol
verschot werd gedood, veroordeeld tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf van zes
maanden. B. was met zijn verzetsgroep
voornemens levensmiddelen te „stunten"
voor onderduikers. De groep stuitte op on
verwachte tegenstand van een vrij groot
gezelschap in de woning van de winkelier,
die juist zijn verjaardag vierde. De des
tijds 20-jarige B. loste toen vier schoten,
waarvan er een de winkelier trof.
De krijgsraad nam in zijn motivering
van het vonnis de conclusie van de Lande
lijke Ereraad over dat de „stunt" recht
matig was. Zij verwierp het beroep op
noodweer en verweet B. dat hij niet met
voldoende omzichtigheid zijn pistool heeft
gehanteerd.
Bij het vonnis is voorts rekening gehou
den met de toen nog jeugdige leeftijd van
E., met zijn verdiensten voor het vaderland
en met de lange tijd die sinds het gebeurde
is verlopen.
Voor de deputatenvergadering van de
Anti-Revolutionnaire partij, die Woensdag
18 November in Utrecht zal worden ge
houden en waar het passieve vrouwenkies
recht voor de Provinciale Staten en ge
meenteraden zal worden behandeld, heeft
de A.R. Kiesvereniging te Moerkapelle een
voorstel ingediend om het op 14 October
1921 genomen besluit in te trekken. Vol
gens dit besluit behoren bij de verkiezingen
voor de Provinciale Staten en de ge
meenteraden door de bij het Centraal Co
mité aangesloten A.R. Kiesverenigingen
geen vrouwen candidaat te worden gesteld.
De A.R. Kiesvereniging te Moerkapelle
stelt voor vier conclusies in de plaats van
het genoemde besluit te stellen, welke on
der meer inhouden dat deze partij als regel
geen vrouwen behoort candidaat te stellen
voor de besturende of vertegenwoordigen
de lichamen, maar dat in bijzondere geval
len van deze regel kan worden afgeweken.
De beslissing hierover met betrekking tot
de candidaatstelling voor de Provinciale
Staten en de gemeenteraden is een be
voegdheid welke geheel toekomt aan de
provinciale comités, statencentrales en
plaatselijke kiesverenigingen.
Koningin Juliana zal op 16 November de
plenaire zitting van de vierde assemblee
der Wereld Veteranen Federatie in de
Haagse Ridderzaal openen. Door dit bezoek
wil de Landsvrouwe haar waardering en
sympathie tot uitdrukking brengen voor
een Internationale Oud-Strijders Organi
satie, die 16 millioen leden telt, verdeeld
over 106 verenigingen in 20 landen.
Van 16 tot en met 19 November zijn on
geveer 200 gedelegeerden der W. V. F. en
waarnemers bijeen om de werkzaamheden
van de komende periode te bespreken.
Onder een andere naam werd deze
wereld-omspannende oud-strijders organi
satie in 1950 te Parijs opgericht. Na 3 jaar
telt de W.V.F. 16 millioen leden, afkomstig
uit alle lagen der maatschappij, en van de
meest uiteenlopende religieuse opvattingen
en radicale afkomst. Al deze mensen heb
ben zich internationaal verenigd met twee
erlei doel voor ogen. In de eerste plaats
streeft men naar een internationaal rehabi
litatie-programma voor de invalide oud
strijders, een opzet, waaraan vele grote
mannen uit de medische wetenschap hun
medewerking verlenen. Ten tweede streeft
de Wereld Veteranen Federatie naar een
wereld, die kan leven in vrede en vrijheid.
Op deze vierde algemene vergadering wor
den bonafide oudstrijdersorganisaties uit
Duitsland en Oostenrijk door waarnemers
vertegenwoordigd en de toelating van deze
organisaties, die zich fel verzetten tegen de
campagnes van een Ramcke en een Kes-
selring, zal gedurende deze vergadering
worden besproken.
Talrijke bekende figuren zullen aan
wezig zijn op de algemene vergadering van
de W.V.F. Daaronder bevinden zich onder
meer de acteur Harold Russell, bekend uit
,.De beste jaren van ons leven", de Joego
slavische verzetsman generaal Milojevic,
vice-president der W.V.F., en de Fransman
Albert Morel, oudstrijder uit de Eerste
Wereldoorlog en president der federatie.
De UNO-commissaris voor het vluchtelin
gen wezen, mr. G. J. van Heuven Goedhart,
zal zich als persoonlijk vertegenwoordiger
van de secretaris-generaal der UNO. met
een boodschap tot de algemene vergadering
richten. Op Vrijdag 20 November zullen de
deelnemers een bezoek aan het Zeeuwse
rampgebied brengen om daar een 200-tal
bomen te planten.
De federatie heeft tot de Haagse Kerk
genootschappen het verzoek gericht op
Zondag 15 November in de morgendiensten
voor de vrede te bidden. Een speciale dienst
zal worden gehouden in de English and
American Episcopal Church te Den Haag.
Tegen de 41-iarige ambtenaar van de
Rijkspostspaarbank te Amsterdam H. D.,
die zich volgens de tenlastelegging door
middel van vals opgemaakte uitbetalings
formulieren in het begin van dit jaar
18.000 gulden had weten toe te eigeren,
heeft de officier van justitie bij de recht
bank te Amsterdam 2% jaar gevangenis
straf met aftrek geëist. Ter zitting gaf de
man toe, dat hij negèn keer formulieren
voor aanvragen tot terugbetaling en orders
tot uitbetaling van elk 2.000 gulden had
opgemaakt op namen uit boekjes van re
keninghouders, waarmede hij uit hoofde
van zijn functie werkte. Voorts had hij
van zijn schoonmoeder een bedrag van
3.000 gulden, de erfenis van zijn schoon
vader, opgemaakt. Dit geld had hij onder
zijn berusting genomen om, naar hij zijn
schoonmoeder had verklaard, het in een
safe op te bergen omdat het daar veiliger
was. Verder had hij met toestemming van
haar effecten ter waarde van ruim 2700
gulden verkocht en ook dit geld te eigen
bate aangewend. Van de verduisterde gel
den is niets meer over.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Met Aspirin tabletten (alléén
echt met het Bayerktuts) be-
strijdt U snel en zeker
Naast ons reeds zo bekende
hebben wij een aan de eisen des
tijds aangepast
ingericht, waarvan de
zal plaats hebben op
ZATERDAG 14 NOVEMBER TE 5 UUR
N.M.
Uw aanwezigheid zal door ons op
zeer hoge prijs worden gesteld.
PAfENTORENVEST - HAARLEM
J
De afdeling Delft van de Nederlandse
Studentenvereniging voor Wereldrechts
orde heeft gedurende de inschrijving aan
de T.H. van 1 tot 6 September een opinie
onderzoek georganiseerd met het doel de
verschillende stromingen in de studenten
wereld te leren kennen.
De opinievragen waren in twee gedeelten
te verdelen, namelijk op politiek gebied
met verstrekkende betekennis en over de
populariteit van de verschillende landen op
het gebied van de Europese samenwerking.
Het totale aantal opinies dat kenbaar
geworden is, bedraagt 1702.
De vragen en antwoorden luidden:
Bent u van mening dat;
een student zich mede door middel van een
studievereniging op algemeen politiek ge
bied een mening dient te vormen over de
verschillende politieke problemen? (Ja:
65pct.; nee: 23 pet.; geen mening: 8 pet.;
blanco: 4 pet.)
Communistisch China in de Veiligheids
raad moet worden opgenomen? (Ja: 52 pet.;
nee: 33 pet.; geen mening: 13 pet.; blanco:
0 pet.).
Bij een verbreking van de wapenstil
stand in Korea het strijdtoneel tot dit land
beperkt dient te blijven? (Ja: 66 pet.; nee:
19 pet.; geen mening: 13 pet.; blanco: 3
pet.).
Een Europese Defensie Gemeenschap
moet worden ingesteld? (Ja: 87 pet.; nee:
7 pet.; geen mening: 4 pet.; blanco: 2 pet.).
Bij de uitslag op de vraag welke landen
het meest en welke landen het minst waar
devol voor de Europese samenwerking
waren, zijn de volgende landen met de vol
gende percentages gewaardeerd:
meest minst
waardevol waardevol
1 1
België
Nederland
Luxemburg
Frankrijk
Duitsland
Italië
Benelux
Zweden
Zwitserland
Spanje
Engeland
Blanco
Geen mening
Restgroep
19
1
16
13
6
2
2
7
19
13
1
25
3
2
3
4
8
30
13
Bij deze vraag valt op hoezeer over een
land als Frankrijk de meningen verdeeld
zijn: Bij beide groepen op één na de hoog
ste.
Als er geen tegenslag komt zal Schou
wen Duiveland over ongeveer twee maan
den volledig droog zijn. Dan zal het water
niet langer de verwoestingen kunnen ver
bergen en het beeld dat dan te zien zal
zijn, zal triest zijn, somberder temeer door
dat geen groen aanwezig is. Geen boom
en geen struik hebben in de geïnundeerde
polders de watersnood overleefd. Niet min
der dan anderhalf millioen bomen zullen
nodig zijn om Schouwen Duiveland al
thans op dit punt weer in zijn oude luister
te herstellen.
Behalve met vele andere voor het eiland
actuele problemen, houdt de „Stichting
Nieuw Schouwen en Duiveland" zich be
zig met het vraagstuk van de herbeplan
ting. Elke boom kost 2.50. De stichting
heeft een boomplantactie op touw gezet.
Iedereen die het bedrag van 2.50 stort
op giro 1483 ten name van de „Stichting
Nieuw Schouwen en Duiveland" met ver
melding „Boomplantactie" zorgt daarmee
voor een nieuwe boom op dit eiland
ADVERTENTIE
GR.HOUTSTR. KEIP NAAST LUX.OR
Te Tilburg is aanbesteed de bouw van
156 eengezinswoningen en 5 winkels. De
hoogste inschrijfster was de firma E. y. P.
Duiker te Beverwijk met 1.555-000.—; de
laagste Joh. van der Ven te Tilburg met
1.333.290.—.
Schenking. Volgens het West-Duitse eco
nomische nieuwsbureau V.W.D. zullen
de Verenigde Staten aan West-Duits-
land voor 15 millioen dollar aan goe
deren uit hun overschotten aan land
bouwproducten schenken. Uit de op
brengst van de verkoop der goederen
zullen in West-Duitsland en West-Ber-
1 ijn woningen voor vluchtelingen uit
Oost-Duitsland worden gebouwd. Naar
verluidt zal de schenking hoofdzakelijk
uit sojabonen en tabak bestaan.
Protest. De West-Duitse Bondsdag heeft
Woensdag „krachtig geprotesteerd"
tegen het besluiten van de autoriteiten
van Saarland om de in de West-Duitse
Bondsdag gekozen Saarlanders Karl
Walz (christen-democraat) en Hermann
Trittelvitz (sociaal-democraat) en de
echtgenote en kinderen van Walz het
Saarlandse staatsburgerschap te ont
nemen. Bondsdagafgevaardigden riepen
.schande" en „hoor, hoor", toen in de
Kamer officieel dit verleden maand ge
nomen besluit werd meegedeeld. De
sociaal-democraat. Mommer noemde het
Saargebied „een eiland van slavernij
voor een millioen Duitsers".
Ontvangst. De Britse ambassade te Moskou
heeft medegedeeld dat de echtgenote
van de Britse ambassadeur, Lady Hay-
ter en de vrouwen van drie leden van
de staf van het Britse ambassadeperso
neel Dinsdag een theebezoek bij me
vrouw Molotov, de ega van de Sovjet-
Russische minister van Buitenlandse
Zaken, hebben gebracht. Mevrouw Mo
lotov ontving op het Spiridonofka-paleis
waar de recepties van het Russische
ministerie van Buitenlandse Zaken wor
den gehouden. De Britse ambassade
deelde nog mede dat de ontvangst „een
buitengewoon aangenaam verloop" had.
Motie. Negen afgevaardigden van de La-
bourparty hebben bij het bureau van
het Lagerhuis een motie van protest
tegen de „vervolging van de Rooms-
Katholieke kerk in Polen" ingediend.
In de motie wordt de regering gevraagd
stappen te doen om de vrijlating van
kardinaal Wyszynski te verkrijgen. On
dertekenaars van de motie zijn onder
andere Richard Stokes en twee Beva-
nisten, namelijk Walter Monslow en
Leslie Hale.
Mist. Wanneer het midden-winter is,wordt
de lucht van Londen iedere dag veront
reinigd door meer dan 2000 ton zwavel-
dioxyde en 2000 ton koolmonoxyde
(kolendamp). Dit is meegedeeld door
dr. E. T. Wilkins, die specieal belast is
met een onderzoek op dit gebied. Hij
zei dat de mistperiode in December van
het vorig jaar meer doden heeft geëist
dan welke andere periode in de afge
lopen 80 jaar ook. Er waren in de maan
den daarna 8000 sterfgevallen meer dan
woonlifk.
Steun. De plaatsvervangende premier en
minister van Landbouw van Tsjecho-
slowakije, Uhler schrijft in het partij
blad „Rude Pravo", dat de particuliere
boeren en zelfs de „koelakken" (grote
boeren) moeten worden gesteund om
verzekerd te zijn van een behoorlijke
landbouwproductie. Het nieuwe land-
bouwprogram was ernstig benadeeld
door de veronderstelling, dat particu
liere boeren geen steun van de regering
zouden krijgen. „Wij willen de koelak
ken houden", aldus de minister, „maar
wij staan er op dat zij hun leverplicht
nakomen."
Partisanen. Volgens kringen van de Ame
rikaanse geheime dienst in Wenen be
staan er in Polen geen „goedbewapende
en centraal geleide strijdkrachten", die
bij spoorwegen en wapendepots sabo
tage zouden hebben gepleegd. Genoem
de kringen zijn van mening, dat er on
getwijfeld partisanengroepen in Polen
opereren, maar dat zowel aan Sovjet
als aan Westelijke zijde de neiging be
staat om deze acties te overdrijven.
Afschaffing. President Eisenhower heeft
in een officiële verklaring bekendge
maakt, dat het onderscheid, dat op
Amerikaanse vlootbases in het Zuiden
der Verenigde Staten ten aanzien van
vertegenwoordigers van verschillende
rassen wordt gemaakt, in Januari geheel
zal zijn afgeschaft. De president heeft
een rapport van de minister van Ma
rine, Anderson, laten publiceren, waar
in gezegd wordt, dat op slechts één van
de zestig bases nog in bepaalde opzich
ten onderscheid tussen negers en blan
ken wordt gemaakt.
12. Joris stapte juist uit de lift, toen
Panda stuitend de laatste treden aflegde
en ten tweede male met een bons op het
matje aan de voet van de trap belandde.
„Aha, zijt ge daar reeds?", zei hij monter,
„het is een snelle manier om af te dalen,
doch persoonlijk prefereer ik de lift". ,J..
je had. me wel eens voor die gladde vloer
mogen waarschuwen!", bracht Panda er
uit, zodra hij weer een beetje op verhaal
was gekomen. „Maar ventje", zei Joris,
„deze stuitende ervaring was noodzakelijk
om u enkele dingen duidelijk te maken.
Ce wildet immers weten, waarom ik er
zo zeker van was, dat ge van de trappen
zoudt vallen, bij uw bezoek aan mijn kan
toor? Welaan, thans hebt ge kunnen er
varen, dat ieder, die een ongetalkte voet
op de gladde vloer boven zet, onherroepe
lijk uitglijdt en de trap af buitelt. Ik kon
dus bij voorbaat aannemen, dat dit ook u
zou overkomen en dus schreef ik er een
artikeltje over, vóór het werkelijk ge
beurd was. Thans zult ge dus inzien, dat
de zogenaamd voorspellende berichten van
mij niets met waarzeggerij te maken heb
ben. Ik weeg slechts de mogelijkheden te
gen elkander af, voorzie de consequenties
en blijf zodoende het nieuws voor. Zal ik
u thans ook nog even duidelijk maken,
hoe ik kon voorzien, dat er een boom op
uw huis zou neerstorten?" „Nee, nee!",
riep Panda haastig, „op de manier, zoals
jij me de dingen leert, kan ik niet meer
dan EEN les per dag verdragen!!"
IN de 8ste eeuw waren de verhoudingen
in Spanje bijzonder ingewikkeld door
het naast elkaar bestaan van verschillende
Christelijke koninkrijken en eveneens ver
schillende Mohammedaanse Kalifaten, die
door steeds wisselende bondgenootschap
pen en vijandigheden het overzicht voor
latere geschiedschrijvers niet vergemakke
lijkten. Ook in de Mohammedaanse gebie
den van Spanje was het in die dagen verre
van rustig, want weliswaar had zich te
Cordoba het Kalifaat der Omajjaden ge
vestigd, maar in het Noord-
Oosten van Spanje bleven vele
Moren Abbassidisch gezind. Op
deze laatste Mohammedaanse
groep komt het aan, want zij
stuurden in 777 een deputatie
naar de rijksdag van Pad er-
bom, waar zij Karei de Grote
verzochten hen te helpen in de
strijd tegen de Omajjaden.
U ziet, het was een volslagen Mohamme
daanse aangelegenheid, die echter voor
Karei de Grote te verleidelijke kansen
bood om toeschouwer te blijven. Hij trok
dus het volgende jaar naar Spanje om de
Mohammedaanse Abbasieden te helpen
tegen de eveneens Mohammedaanse Omaj
jaden. Maar de Frankische inval had tot
gevolg dat ook de Christenen met een deel
der Moren in één front tegenover Karei
kwamen te staan. De Christelijke Wasco-
niërs (Gascogners Basken) z*t)*n hun vrij
heid bedreigd door de Franken, die nota
bene als bondgenoten. v:n ongelovigen tot
hen kwamen en dus stelden zij zich heftig
tegen de invaller teweer.
Wat er tijdens de Spaanse veldtocht van
Karei de Grote precies is gebeurd, kan niet
worden verhaald, want veel ligt in het
duister. In elk geval richtte de koning der
Franken zich het eerst tegen Pamplona, de
hoofdstad van Navarra, dat deel uitmaakte
van het Christelijke koninkrijk Asturië.
De stad werd ingenomen en de muren
werden geslecht, waaruit we duidelijk kun
nen zien dat Karei de Grote tijdens deze
veldtocht weinig onderscheid maakte tus
sen Christenen en ongelovige Moren. Hij
zag er zelfs geen been in de Christenen
zonder de beveiliging van hun muren te
laten!
Maar ondanks dit aanvankelijke succes
beantwoordde de veldtocht niet aan het
doel en Karei besloot dan ook wijselijk
terug te trekken. Toen hij de Pyreneeën
overtrok en de Franken in lange rij de
holle weg vulden, stortten de Gascogners,
die op de bergen in hinderlaag lagen, zich
naar beneden en wierpen zich op het ach
terste deel van de tros en op de troepen
die met de dekking der ach
terhoede waren belast. Egin-
hard, die in sobere woorden
dit gevecht schilderde, ver
haalt hoe alle Franken tot
de laatste man omkwamen en
hoe de Gascogners na het
plunderen van de bagage
zich onder dekking van de in-
duisternis snel uit de voeten
vallende
maakten.
In dit dal, dat bekend staat als het dal
van Ronceveaux, tussen Pamplona en
Saint-Jean-Pied-de-Port, in dit dal waar
ook Hrodland (Roland), de markgraaf in
het Bretonse gebied, de dood vond, hebben
de Spanjaarden een pyramide opgericht
ter herinnering aan hun overwinning op
de Franken, welk gedenkteken in 1794,
toen de Fransen nogmaals een uitstapje
naar Spanje maakten, werd verwoest. In
ieder geval moge daaruit blijken, dat de
Spanjaarden Kareis onderneming niet als
een kruistocht tegen de Halve Maan hebben
kunnen zien. Dat de litteratuur het aldus
heeft willen voorstellen en van de Basken
Moren heeft gemaakt, is haar niet kwalijk
te nemen, omdat deze chansons de geste
juist in de tijd der kruistochten zijn ont
staan. Maar iemand die belang stelt in de
waarheid moet zich hierdoor niet laten
beetnemen.
Over beetnemen gesproken, weet u
waarom een fles een zgn. ziel heeft?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
