Bij lager onderwijs in Bloemendaal
groeit aantal leerlingen steeds
Republikeinse takelwagens
halen oude koeien uit de sloot
Amsterdamse Studenten Toneel
Fa. B. ENGELENBERG
De zaak-White
Opvoering voor
de H.K.G.
Duur protest
Bezorgdheid over het
lager onderwijs
N.V. HAARLEMSCHE
1 BOUWSTOFFEN HANDEl
Request van Vrouwen
comité aan dr. Drees
OFFICIëLE VERKOOP SIKKEKS LAKKEN
Kerkelijk Nieuws
Eén jaar geëist tegen
ex-PTT ambtenaar
Premier Pella
naar Nederland
Mutaties in NIPO-lijst
van „bewonderde mannen"
Protestbijeenkomst in
Utrecht belegd
Russen achten films uit
Hollywood ongeschikt
Uitspraken Haarlemse
rechtbank
IJmuidenaar wegens poging
tot moord tot zes maanden
gevangenisstraf veroordeeld
Hogere productie-index
in September
Ruim 1.200.000 mensen
bij 27 wedstrijden
Motorsport
Italiaanse actie
tegen TT op Man
Volleyball
Volleybalspelers geschorst
Damuitslagen
Sport in 't kort
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1953
Sinds de opening: in 1952 van de op de
Parkweg: in Bloemendaal gevestigde school
voor Individueel Voortgezet Onderwijs en
de onlangs in huize Bispinck begonnen St.
Josephschool zijn in de gemeente Bloemen
daal zestien scholen voor gewoon lager
onderwijs en drie voor uitgebreid lager
onderwijs.
Telling
Op de zestiende van de maanden Sep
tember, Januari en Mei worden de leerlin
gen op de Bloemendaalse scholen „geteld".
Van deze drie tellingen per jaar is die van
September het interessantste, omdat dit de
eerste is na de aanvang van een nieuwe
cursus. Er moest dit jaar weer heel wat ge
dokterd worden om alle leerlingen ge
plaatst te krijgen want er was een grote
toeloop van nieuwe leerlingen. Dit was
het gevolg van het zeer hoge geboortecij
fer, dat in 1947 het topjaar bereikte; in
Bloemendaal 419 kinderen (222 jongens en
197 meisjes) tegen 383 (205 en 178) in het
jaar daarvoor. In tegenstelling met de
meeste gemeenten waar in 1946 het
grootste aantal kinderen in de na-oorlogse
jaren werd geboren bereikte Bloemen
daal dus het topjaar in 1947.
De Julianaschool in Overveen werkt al
sinds twee seizoenen met parallelklassen.
Omdat het gebouw echter te klein werd,
zijn aan de zuidelijke vleugel twee lokalen
bijgebouwd. Ook het voor twee scholen
veel te kleine gebouw aan de Vijverweg
kreeg een oplossing in het op het terrein
van de school optrekken van vier houten
noodlokalen.
Plannen voor de bouw van een nieuwe
christelijke school in Bloemendaal zijn
door de aankoop van de percelen Rij per-
weg 7 en 9 in een gevorderd stadium ge
komen. Het zou voor het Bloemendaalse
onderwijs van groot belang zijn, als archi
tect H. W. van Kempen er in zou slagen
deze schoolbouw voor September 1954 ver
wezenlijkt te hebben.
Tussen zestien September 1952 en de
zelfde datum van dit jaar groeide het aan
tal leerlingen bij het openbaar onderwijs
met 219 en dat van het bijzonder onder
wijs met 182 (vorig jaar 131 en 139). De
school voor I.V.O. wordt hierbij als U.L.O.-
school aangemerkt.
Wij geven de cijfers van 16 September
1952, 16 September 1953 en de stijging van
het aantal leerlingen. Openbaar g.l.o. 898,
1040, 142; Openbaar u.l.o. 182 259 77; Bi
zonder g.l.o. 2413, 2560, 147; Bizonder
u.Lo. 308, 343, 35.
Groei Hartenlustsehool
De groei van het openbaar u.l.o. vindt
zijn oorzaak in de nog steeds voortdurende
hernieuwde bloei van de Hartenlustsehool.
Op 1 September 1950 was het aantal leer
lingen 47; in de loop van de cursus 1950/51
kwamen daar 12 leerlingen bij. Dit aantal
was op 16 September 1952 verdubbeld en
bedroeg 182 en de stijging zette zich ook
dit jaar voort. De Hartenlustsehool heeft
nu tien klassen, met in totaal 259 leerlin-
gen.
Een groot aantal van de leerlingen, die
op Bloemendaalse scholen het gewoon of
uitgebreid lager onderwijs volgen, wonen
buiten de gemeente. De meesten komen
uit Haarlem, maar eveneens uit andere
omliggende gemeenten, zoals uit Velsen,
Heemstede en Zandvoort. Het aantal „bui
ten-leerlingen bedroeg het vorige jaar
48.5°/«. Nu is dit percentage tot boven de
50% gestegen. Voor de openbare uloschool,
de Hartenlustsehool, bedraagt dit percen
tage zelfs zestig. Tegenwoordig wordt het
onderwijs op deze school ook door vele
jongeren uit de gemeente Velsen ge
volgd. Voor de gemeente Bloemendaal be
tekent dit geen financieel nadeel, want
voor elke leerling van buiten de gemeente
wordt de kostende prijs vergoed.
Ook het aantal leerkrachten op de Har
tenlustsehool is de laatste tijd uitgebreid
en bedraagt nu tien onderwijzers. Het
laagste aantal leerlingen, in de na-oorlogse
periode bereikt, was 48. Een zo groot aan
tal leerlingen als de Hartenlustsehool nu
heeft bereikt (259) is nog nooit voorge
komen. Dit blijkt uit een statistiek, die
het leerlingental op deze school sinds 1931
aangeeft. Het bedroeg toen 98, kwam in
1932 tot 1934 tot over de honderd evenals
in 1940 (191 leerlingen). In de jaren 1935
tot en met 1939 bezochten meer dan twee
honderd meisjes en jongens de school met
als hoogste aantal 239 in 1939.
Meer gymnastieklokalen
Er is een groot gebrek aan gymnastiek
lokalen. Het lokaal in de Hartenlustsehool
wordt door leerlingen van de andere scho
len in de gemeente zo veel gebruikt, dat het
gymnastiekonderwijs aan de leerlingen
van de Hartenlustsehool in drie verschil
lende schoolgebouwen moet worden gege
ven en dat niet een van deze lokalen in
het eigen gebouw ligt. De ulo-scholieren
moeten voor de gymnastiekuren naar de
ADVERTENTIE
Spaarnwouderstraat 38-40
Voor keuken, badcel en
binnenbetimmeringen alleen
de betere soorten tegelboard,
hardboard en zachtboard
Tel., 15681 - 21205
Verontrust door het steeds toenemende
aantal verkeersongevallen en de voortdu
rende uitbreiding van het aantal verkeers
slachtoffers hebben de Nederlandse Vrou
wenorganisaties, aangesloten bij het .Ne
derlandse Vrouwen Comité zich met een
uitvoerig request tot de minister-president
gewend. Het comité dringt daarin, gealar
meerd door een situatie, welke onrustba
rend wordt genoemd, aan op een samenstel
van maatregelen, dat in zijn veelsoortigheid
een sluitend en efficiënt middel zou kunnen
vormen, ter bestrijding van de huidige on
veiligheid.
Er wordt onder meer een onderzoek ge
vraagd naar de mogelijkheid van een ver
snelde uitvoering van het wegenplan voor
snelverkeer rondom steden en dorpen en
de mogelijkheid enkele straten in woon
buurten geheel te sluiten voor doorgaand
snelverkeer, ook van bromfietsen. Tevens
pleit het comité voor het op ruime schaal
inrichten van „speelstraten" voor de jeugd.
Julianaschool te Overveen en het gebouw
van de Bloemendaalse schoolvereniging of
de christelijke mulo aan de Bos en Duin
laan. Voor de scholen in Overveen en
Bloemendaal heeft men dringend behoefte
aan minstens één lokaal om het tekort van
dertig uur per week op te heffen. De Ko
ningin Wilhelminaschool aan de Domp-
vloedslaan behoort tot de scholen, die ge
legenheid hebben een gymnastieklokaal
aan te laten bouwen. De I.V.O.-school be
schikt helemaal niet over een zaal; alleen
bij goed weer kan men sporten op het ge
meentelijk sportterrein aan de Zeeweg.
Als normaal wordt beschouwd, dat de leer
lingen per week anderhalf „klokuur" les
in de lichamelijke opvoeding ontvangen.
Kleuterscholen
Alvorens de kinderen naar de lagere
school kunnen gaan en dus op of vóór 1
October van een jaar de zesjarige leeftijd
moeten hebben bereikt waar volgens de
wet van 19 Januari 1950 een opleiding van
zeven jaar moet worden gegeven (hiervoor
kan vrijstelling worden verkregen; bijv.
Julianaschool met zes leerjaren) kunnen
de Bloemendaalse ingezetenen hun jonge
kinderen nog naar een der vier openbare
en tien bizondere kleuterscholen in de ge
meente zenden, die tezamen 1134 kleuter-
leerlingen tellen.
Tenslotte geven wij een overzicht van
de bezetting der scholen voor gewoon- en
uitgebreid lager onderwijs. Achtereenvol
gens worden vermeld het aantal leerlingen
op 16 September 1952 en op 16 September
1953 en de stijging van het aantal leerlin
gen.
Openbaar onderwijs: u.l.o. (Hartenlust
sehool) 182, 259, 77; g.l.o. (vier scholen)
898, 1040, 142.
Bijzonder onderwijs: School voor I.V.O.
60, 73, 13; Christelijke school u.l.o. 248, 270,
22; Bloemendaalse Schoolvereniging g.l.o.
306, 304, -2; Schoolvereniging Aerdenhout-
Bentveld g.l.o. 162, 182, 20; drie Chr. scho
len g.l.o. 553, 595, 42; zeven R.K. scholen
g.l.o. 1392, 1479, 87.
De moeilijkheden met de plaatsing van
de leerlingen op de lagere scholen zullen
zich in volgende seizoenen voorlopig nog
wel handhaven. Dit is onder meer af te
leiden uit het geboortecijfer, dat de vol
gende getallen te zien geeft: 385 geboorten
in 1948, 352 in 1949, 314 in 1950 en 316 in
1951; in 1952 was het voor het eerst weer
beneden de drie honderd.
„In raadselen wandelt de mens op aard,
er is geen priester, die ze hem verklaard",
heeft De Genestet eens gedicht. Men kan
ook in raadselen in de schouwburg zitten,
vergeefs wachtend op een verklaring voor
de noodzaak van de extremiteiten, die een
schrijver u voor ogen zet en vergeefs trach
tend het zelf op te lossen. Wat Friedrich
Dtirrenmatt beoogde met „Het huwelijk
van de heer Mississippi", Woensdag door
de Amsterdamse Studenten Toneel Vereni
ging voor de leden der Haarlemse Kunst
Gemeenschap opgevoerd, blijft, in de vorm
zoals hij de zaken stelt, duister. Hij brengt
een aantal personen bijeen, die ieder een
leven van uitersten leiden in denken en
doen. Er is een openbare aanklager, die de
huidige wetgeving te slap vindt en de wet
van Mozes wil herstellen. Hij wil de volle
maat der gerechtigheid en speelt eigen
rechter in zijn privézaken. Voorts dient
zich een philantropische graaf aan, die zijn
philantropie overigens nergens bewijst,
maar eerder de waanzin nabij lijkt. Een
communist, die van de Sovjets niets moet
hebben al is hun dialectiek hem niet on
welkom, speelt een derde rol, een oppor
tunistische minister van justitie een vierde.
Al deze heren, die bepaalde ideeën en
idealen in extremo vertegenwoordigen (en
toepassen) draaien om de spil van het stuk:
de verraderlijke leugenachtige en schone
Anastasia, in crue bewoordingen als in we
zen een lichtekooi getypeerd. En al deze
ongelijksoortige elementen gaan als in de
chemie verbindingen met elkaar aan en de
diverse ontploffingen betekenen evenzovele
dramatische conflicten, maar als de rook is
opgetrokken vraagt men zich nog af waar
om het nu allemaal begonnen is. De voos
heid en boosheid dezer wereld wordt welis
waar met felle volzinnen ontmaskerd, maar
daarvoor behoefde de schrijver noch niet
deze vorm te kiezen, noch deze intrigue,
die u hoogstens boeit om haar originaliteit
(lees: vreemdsoortigheid) en die u maar
al te vaak op sleeptouw neemt zonder dat
ge bevroedt waarheen de weg leidt. Een
weg vol raadsels inderdaad, een boze we
reld waarover die weg leidt met mensen,
waarin ge weigert u zelf te herkennen,
vermoedelijk omdat ons gezond verstand
niet in de verwarring wil geraken, waarin
de figuren van dit stuk zich bevinden. Ik
zie er, eerlijk gezegd, de schoonheid noch
het nut van in. Het is een kreet, maar ik
vind het effect te onvoldoende om er enige
noodzaak in te zien, dat ze werd aange
heven. Of ten laatste: dat ze ons in deze
ADVERTENTIE
I>M, i-ti .i.ii U'.ifi'in i ri. i::);!.:
WATERPROOF SCHUURPAPIER
De bekercommissie van de F.A. heeft
een onderzoek ingesteld naar het verloop
van de wedstrijd tussen Witton Albion en
Runcorn, twee clubs uit Cheshire, in de
vierde kwalificatieronde. Deze wedstrijd
werd na 31 minuten gestaakt toen Runcorn
weigerde door te spelen nadat de scheids
rechter een doelpunt had toegekend waar
mee Witton Albion een twee-nul voor
sprong kreeg. Tijdens het onderzoek voer
den de officials van Runcorn aan dat de
bal door het zijnet in het doel gekomen
was.
De bekercommissie veroordeelde Run
corn tot 50 pond boete en betaling van de
kosten van het onderzoek. Witton Albion,
tot winnaar van de match verklaard,
plaatste zich hierdoor in de eerste eigen
lijke bekerronde op 21 November en zal
dan thuis tegen Nelson spelen.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Houten (U.) R. W. Steur te
Ouddorp.
Bedankt voor IJsselmuiden G. M. v.
Dieren te Ede.
Beroepen te 't Zand (toez.) R. K. de
Jong, cand. te Heilo.
Geref. kerken
Beroepen te Hardenberg (vac. H. Swee-
pe) J. v. Reeben te Dirkshorn.
Geref. gemeenten
Tweetal te Lisse: F. J. Dieleman te Yer-
seke en J. W. Kersten te Genemuiden.
ADVERTENTIE
HAZEWIND FIXPOOL CORDUROY
in lange pantalons v.a. 6 jaar.
PLUS FOURS en KORTE BROEKEN
Gen. Cronjéstr. 40-44, Hrl. - Tel. 15438
vorm bereikte en over het voetlicht werd
gebracht. Het stuk deed mij soms denken
aan „Het proces" van Kafka, vooral in het
begin. Ook daarvan zijn de interpretaties
talloos. Maar verder gaat de overeenkomst
niet. Het is de schrijver, zoals regisseur
Ton Lutz veronderstelt, inderdaad grote
ernst. Die ernst loochen ik niet. Werkelijk
heid en schijn-werkelijkheid echter botsen
hier op elkaar zonder dat zij een duidelijk
louterende verbinding in de smeltkroes
aangaan. De elementen blijven stuk voor
stuk bestaan. Het eind is gelijk aan het
begin.
Het was jammer dat in de opvoering
één rol zeer zwak was bezet, een hoofdrol,
die heel wat meer talent veronderstelde
dan Marleen Tuininga er voor bezat: de
rol van Anastia. Ze werd nu overspeeld
door Bodo Lehmann ais de openbare aan
klager fraai van toon en plastiek en
Hans van den Bergh, die de communist met
vooral een ontwikkeld gevoel voor de
nuance in zijn spel realiseerde. Sander
Sweers als de graaf wisselde sterke met
zwakke momenten af. Zijn monoloog vond
ik nog het beste. De minister van justitie
kreeg in de vertolking van Willem Voge
laar evenveel geslepenheid als wanstaltig
heid, de rest van de troupe vervulde, op
het dienstmeisje na, de kleine rollen naar
behoren. Op het stuk van regie heeft Ton
Lutz veel met zijn spelers bereikt. Er werd
voor amateurs vaak goed toneel gespeeld.
Het tempo liet niets te wensen over noch
de intonatie, alleen de verstaanbaarheid
was aanvechtbaar. Dat alles echter was
niet voldoende om de indrukken weg te
vagen, die ik hierover zo bondig mogelijk
geformuleerd heb weergegeven.
P. W. FRANSE.
In een tijdvak van drie jaar zou de ex-
besteller bij de P.T.T., de 35-jarige J. Th.
C., die werkzaam was in de postkamer van
het vliegveld Schiphol, een aantal post
stukken, die bestemd waren voor militairen
in Korea, en Nieuw Guinea, gestolen heb
ben.
Hij zou daarbij onder meer potloden,
sigaretten, een fototoestel en een porte
feuille buitgemaakt hebben.
De Officier van Justitie, mr. B. van der
Burg, die verklaarde, dat de postambtena
ren reeds eerder verdacht werd van dief
stallen, eiste tegen de verdachte een ge
vangenisstraf voor de tijd van één jaar.
De verdediger, mr. B. J. de Boer, drong
in zijn pleidooi op clementie aan.
De rechtbank bepaalde de uitspraak op
26 November.
(Van onze correspondent in Washington)
Hoe kunnen na de jongste nederlagen
bij plaatselijke verkiezingen de republi
keinen het verlopende getij van hun popu
lariteit het beste keren? De serieuze com
mentators te Washington meenden dat het
antwoord op die vraag wellicht een zekere
wijziging in Eisenhower's koers zou zijn.
Kortom: een positief antwoord Zij hadden
echter over het hoofd gezien welke raad
wijlen senator Taft drie maanden voor zijn
dood aan zijn geliefde partij gegeven had.
In een tijdschrift-artikel stelde Taft de
vraag: „Wat moet de republikeinse partij
doen om in 1954 te winnen?" en zijn ant
woord was: „Een grondig onderzoek in
stellen tegen het regiem van Truman".
Met andere woorden: laten we zelf in
aanzien proberen te stijgen door onze voor
gangers van hun voetstuk te gooien.
En het is deze raad, die thans, bewust of
onbewust, door sommige republikeinse lei
ders gevolgd wordt. Dit sluit voor de toe
komst positiever regeringsactie natuurlijk
niet uit, maar de eerste grote tegenactie
der republikeinen is negatief van aard: de
takelwagens zijn uitgereden om oude
koeien uit de sloot te halen.
Voor deze actie tegen het regiem van
Truman bestaat hier geweldige belangstel
ling. De gebeurtenissen, die Brownell, de
minister van justitie, door zijn rede te
Chicago op gang heeft gebracht, beloven
de grootste politieke rel van het jaar te
worden. De lezer zal reeds weten, wat de
inhoud van Brownell's rede was: president
Truman heeft Harry Dexter White, een
belangrijk ambtenaar van het departement
van Financiën, bevorderd tot een hoge post
bij het internationale monetaire fonds
en zulks ondanks het feit dat twee rappor
ten van de geheime recherche (F.B.I.) ge-
détailleerde bijzonderheden aan Truman
hadden gemeld over White's spionnage-
aetiviteit ten bate van de Russen.
Generaal Vaughan, die deze rapporten
aan Truman overgebracht zou moeten heb
ben, zegt zich de zaak niet te herinneren
en Truman zelf is eveneens van mening
dat hij die rapporten niet ontvangen heeft.
De felle oud-president was een der eersten,
die de actie van de republikeinen ken
schetste als een wanhoopspoging om ver
loren aanzien te herwinnen.
Vaag of concreet
Het lijkt wel waarschijnlijk dat er het
een en ander in White's gedrag niet pluis
is geweest. Ruim een jaar na zijn bevorde
ring heeft hij al kreeg hij een waar
derende brief van Truman ontslag moe
ten nemen en sedertdien hebben allerlei
beschuldigende geruchten over hem gecir
culeerd. Bewezen is er echter tot dusverre
niets en White zelf is in 1948 aan eën hart
aanval overleden.
De grote vraag in deze schijnt mij: in
hoeverre hebben de rechercherapporten,
die Truman aan het eind van 1945 en in
het begin van 1946 ontvangen zou hebben,
concreet kunnen aantonen dat White een
spion was? Voor de waardering van deze
kwestie is het van het grootste belang te
weten of deze rapporten-vaag zijn geweest
of concreet. Wat waren de bronnen van de
recherche? In hoeverre had men bewijzen?
Brownell kan zich er officieel altijd ach
ter verschuilen, dat de recherche-rappor
ten niet ten volle gepubliceerd mogen
worden, maar nu hij eenmaal van wal is
gestoken, is hij wel verplicht zo concreet
mogelijk te zijn.
Enkele dagen geleden was ik aanwezig
aan een lunch, waar deze republikeinse
minister van Justitie het woord voerde. Uit
zijn rede bleek grote belangstelling voor
de zuivering van het regeringsapparaat
van onbetrouwbare elementen. Brownell
is een man van ander allooi dan McCarthy,
maar hij hoedde zich er zorgvuldig voor
ROME (Reuter). De Italiaanse minis
ter-president en minister van Buitenlandse
Zaken, Giusseppe Pella, zal 23 November
naar Den Haag reizen om het in Februari
door minister Beyen aan Rome gebrachte
bezoek te beantwoorden, aldus heeft een
woordvoerder van het Italiaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken medegedeeld. De
Italiaanse premier zal, zoals reeds eerder
aangekondigd, de op 26 en 27 November
vastgestelde conferentie van ministers van
Buitenlandse Zaken van „klein Europa" in
Den Haag bijwonen.
De Italiaanse woordvoerder sprak uit
Parijs afkomstige berichten tegen.dat Italië
om uitstel van de conferentie verzocht zou
hebben.
Het Nederlands Instituut voor de Pu
blieke Opinie heeft onlangs alleen aan
mannen, over het gehele land verspreid en
uit alle lagen van de bevolking, de vraag
gesteld, welke van alle nu levende mannen,
leden van de koninklijke familie niet mee
gerekend, zij het meest bewonderden.
De tien volgens de uitkomst van het on
derzoek meest bewonderde mannen zijn
achtereenvolgens: Churchill 15%; dr.
Drees 13%; president Eisenhower 6%;
Jan van Zutphen 6 Albert Schweitzer
3%; Paus Pius XII 2%; Adenauer 2%;
Oud-minister Lieftinck 2 Einstein 1
en Abe Lenstra 1
Churchill, die jarenlang de eerste plaats
heeft ingenomen onder de meest bewon
derde mannen, doch deze het vorige jaar
moest afstaan aan dr. Drees, heeft kans
gezien de eerste plaats toch weer te halen
met een stijging in populariteit van 5
Dr. Drees kwam met een daling van 4
weer op de tweede plaats te staan, op de
derde plaats gevolgd door president Eisen
hower, die het vorig jaar op de tweede
plaats kwam met 12
„Ome Jan van Zutphen" komt ditmaal
voor het eerst op de lijst van de meest be
wonderde mannen voor, en wel met 6
Paus Pius XII en oud-minister Lieftinck
staan reeds jaren op de lijst van de meest
bewonderde mannen, en Adenauer staat er
dit jaar voor het eerst op, evenals Einstein.
AbeLenstra, die vorig jaar op de zesde
plaats stond met 3 is in populariteit
gedaald en staat nu op de tiende plaats
met 1
D» gerechtelijke actie tegen de bedelarij
in de Haagse binnenstad heeft succes gehad.
Gisteren was er geen enkele vertegenwoor
diger van dit gilde meer te ontdekken.
iets onvriendelijks te zeggen over ge
noemde senator. Per slot van rekening
werken Brownell en McCarthy in dezelfde
richting en McCarthy's lof voor Brownell's
jongste actie is dan ook uitbundig.
Het Amerikaanse publiek, belust op sen
satie, volgt dit alles met spanning. De
republikeinen zijn zeker met iets „pak-
kends" voor de dag gekomen. Niettemin
moet men hun actie kenschetsen als nega
tief en het ergert vele Amerikanen dat er
twijfel wordt gewekt aan Truman's loyali
teit.
De Vereniging van Volksonderwijs, de
Nederlandse Onderwijsvereniging en de
Nederlandse Ouderraad hébben een bij
eenkomst in de Utrechtse Beatrixhal be
legd op 28 November, waarin ouders en
leerkrachten zullen protesteren tegen de
bestaande leerlingenschaal en het tekort
aan leerkrachten bij het lager onderwijs.
Naast een groot tekort aan scholen, kleu
terscholen en gymnastieklokalen in ons
land dreigt het gebrek aan onderwijzers
bij het lager onderwijs steeds groter is
worden. Na een aanvankelijk bemoedigen
de vooruitgang is het aantal leerlingen aan
de kweekscholen opnieuw teruggelopen.
Vooral bij het openbaar onderwijs, dat in
leerlingen tal toeneemt, dreigt, mede met
het oog op leef tij dsvervangingen, een
steeds groter wordend tekort aan onder
wijzend personeel. In Rotterdam moesten
in September dagelijks gemiddeld 30 klas
sen naar huis worden gestuurd, omdat ziek
personeel niet vervangen kon worden. Er
is, zo werd door de organisatoren medege
deeld, mede door toedoen van de over-
heidspolitiek, geen vervanging meer.
Een wat grotere royaliteit met kleine
studiebeurzen zou de stroom naar de
kweekscholen wellicht iets kunnen vergro
ten. Over het algemeen zijn de klassen bij
het Nederlandse lager onderwijs veel te
groot waardoor het onderwijzersambt
zeer onaantrekkelijk wordt. Het is onmo
gelijk, aldus de organisatoren, dat een leer
kracht in klassen van veertig en meer kin
deren behoorlijk onderwijs en opvoeding
kan geven, om van mogelijkheden tot on
derwijsvernieuwing maar te zwijgen. In
dien men in aanmerking neemt, dat 294.000
leerlingen in ons land in klassen van 40
tot 45 leerlingen zitten, 289.000 in klassen
van meer dan 45 leerlingen en in totaal
één percent der leerlingen in klassen van
meer dan 55 leerlingen, dan moet deze
toestand onhoudbaar worden genoemd.
De gemiddelde leerlingenschaal is dooi
de overheid vastgesteld op 36,6 per klasse.
Zelfs al ware dit een maximum, dan wordt
dit getal nog veel te hoog geacht.
LONDEN (Reuter) Naar twee leden
van een culturele Sovjet-delegatie Woens
dag te Londen hebben verklaard, zouden
de meeste Hollywood-films niet voor ver
toning goedgekeurd worden in Rusland,
omdat er teveel moorden, gangsters en on
nodig onbedekte vrouwenbenen in voor
komen.
De Russische film-producer Georgi
Alexandrov had critiek op de Hollywoodse
films „die de nadruk leggen op alle beest
achtige karaktertrekken van de mens". In
Rusland is men tegen films, die geweld
dadigheid vertonen en prikkelend werken.
Ongeveer de helft van de films die het
volgend jaar in de Sovjet-Unie worden
gemaakt, zal uit blijspelen bestaan. Alexan
drov zei, dat in Rusland toneel en film
door de staat worden gesubsidieerd en het
gezichtspunt van de staat ten tonele bren
gen. Hij achtte het mogelijk ook gezichts
punten te brengen, die tegengesteld zijn
aan die van de staat „maar het zou geen
succes hebben". Het publiek is te enthou
siast bezig met het opbouwen van een
nieuwe maatschappij en cultuur, zo ver
klaarde hij.
Veertien dagen geleden eiste de officier
van Justitie bij de Haarlemse rechtbank,
mr. B. van der Burg, tegen de 21-jarige
bedrijfsleider Th. J. j. de J. uit Tilburg
een hechtenisstraf van drie weken en de
intrekking van het rijbewijs voor de tijd
van drie maanden, omdat deze op Vrijdag
morgen 18 September, toen hij met een
vrachtauto geladen met vis, over de IJmui-
derstraatweg in de richting Velsen reed,
bij de Frans Naereboutstraat geen voorrang
verleende aan een voor hem van rechts-
komende motorrijder. De bestuurder van
de motorfiets reed door en hoewel De J.
krachtig remde, was een aanrijding onver
mijdelijk. De motorrijder overleed kort na
de botsing.
De rechtbank veroordeelde de chaxiffeur
tot zes weken gevangenisstraf en de in
trekking van het rijbewijs voor de tijd van
drie maanden.
De 69-jarige hulp-fortwachter van het
fort Aalsmeer, L. v. d. V., die op 9 Juni
van dit jaar de magazijnbeheerder van het
fort, de 38-jarige sergeant-majoor C. K.
had bedreigd met een geladen revolver en
een koevoet, werd vanmorgen veroordeeld
tot een voorwaardelijke gevangenisstraf
van één maand en veertig gulden boete.
De officier van Justitie had een gevan
genisstraf van zes weken geëist.
De pas-aangestelde filiaalchef van een
coöperatie in Hoofddorp, de 35-jarige J. B.
uit Amsterdam zat op 4 Augustus van dit
jaar zonder rijbewijs voor het eerst achter
het stuur van een bestelauto. Hij reed daar
mee over de Kruisweg in Hoofddorp en
maakte, toen hij bij zijn winkel was ge
komen, met de wagen een scherpe bocht.
Hij reed echter het voetpad op en trapte
in plaats van op de voetrem op het gas
pedaal. Toevallig liepen op dat moment
twee meisjes op het voetpad. Een van haar
raakte tussen de auto en de muur van een
huis bekneld en overleed ter plaatse.
De officier van Justitie, mr. B. van der
Burg, had, met verwijzing naar artikel 307
van het Wetboek van Strafrecht, een hech
tenisstraf voor de tijd van één maand ge-
eist. De rechtbank veroordeelde de filiaal
chef tot vier maanden gevangenisstraf met
aftrek van voorarrest.
De Haarlemse rechtbank heeft vanmor
gen uitspraak gedaan in de zaak tegen de
zestig-jarige IJmuidenaar, diie twee weken
geleden terecht stond verdacht van poging
tot moord op zijn hospita, de vierenzestig,
jarige weduwe A. J. T. D. uit IJmuiden,
De officier van Justitie, mr. B. van der
Burg, had een gevangenisstraf voor de tijd
van drie jaar en zes maanden met aftrek
van het voorarrest geëist.
De kostganger had op de vijftiende Mei,
omdat zijn hospita herhaaldelijk zijn hu-
welijksaanzoeken van de hand wees, een
mes gegrepen en de weduwe neergestoken.
Hierna was hij in zijn invalidewagentje
gestapt en gevlucht. Na een lange tocht
kwam hij in Friesland, zijn geboorteland
aan, waar hij zich aangaf bij de politie
nog steeds in de mening verkerend, dat hij
een moord op zijn geweten had. Zijn
slachtoffer herstelde echter en ondervond
geen nadelige gevolgen van de steekpartij.
De rechtbank veroordeelde de IJmuide
naar vanmorgen tot zes maanden gevan.
genisstraf met aftrek van voorarrest en de
voorwaardelijke ter beschikkingstelling
van de regering met een proeftijd van drie
jaar.
In September heeft de algemene produc-
tie-index (basis 1938 is 100) 169 bedragen
tegen 161 in Augustus. De gemiddelde dag.
productie is, daar September een halve
werkdag meer telde dan Augustus, gestegen
van 161 tot 165. Vorig jaar September
(eveneens 24 werkdagen) bedroeg de al
gemene productie-index 157 en de gemid-
delde dagproductie 153. Enkele indexcijfers
per bedrijfstal luiden: bouwmatei-ialen 143
in September (134 in Augustus), rubber
491 (401), steenkolen 94 (85), metaalpro
ducten 221 (214), papier 164 (151), elec-
triciteit, gas en water 214 (199).
Om wereldtitel voetbal
Bij de wedstrijden in de voorronden van
het tournooi om het wereldkampioenschap
voetbal heeft men, in het algemeen geno
men, zeker niet over een gebrek aan publie
ke belangstelling te klagen. Er zijn er tot
nu toe 27 gespeeld, die in totaal ruim
1.200.000 toeschouwers trokken. Het drukst
bezocht was de ontmoeting Roemenië—
Tsjecho Slowakije in het stadion in Boeka
rest, waarvoor 100.000 toegangskaarten wer
den verkocht. De wedstrijd Roemenië—
Bulgarije in hetzelfde stadion werd door
80.000 personen bijgewoond.
Verdere cijfers zijn: SchotlandWales in
Glasgow 72.000, BulgarijeRoemenië in Sofia
60.000, OostenrijkPortugal in Wenen 60.000,
Mexico—Haiti in Mexico-City 58.000, Noord
IerlandSchotland in Belfast 58.000, Bulga
rijeTsjecho Slowakije in Sofia 56.000,
DuitslandSaar in Stuttgart 55.000, Joego
slaviëGriekenland in Belgrado, Tsjecho-
SlovakijeRoemenië in Praag en Wales—
Engeland in Cardiff 50.000.
Het laagterecord wordt gehouden door de
wedstrijd BelgiëFinland in Brussel. Hier
kwamen slechts 10.000 toeschouwers.
ROME (ANP). Het Italiaanse sportblad
„Gazetta dello Sport" voert een campagne
met het doel de „met bloed bevlekte" Britse
TT-races op Man te elimineren uit de reeks
wedstrijden die tellen voor het wereld
kampioenschap.
Het blad suggereert een samenwerking tus
sen de Italiaanse en de Duitse motor
industrie teneinde een gemeenschappelijke
waarschuwing tot de internationale motor
federatie te richten, dat deze beide in
dustrieën het volgend jaar niet meer aan de
Grand Prix-wedstrijden zuilen deelnemen
indien de „buitengewoon gevaarlijke" cir
cuits niet geschrapt worden van de lijst die
voor het wereldkampioenschap telt.
Op de hoofdbestuursvergadering van de
Nederlandse Volleybal Bond zijn de vacatu
res in de nationale technische commissie en
de houding van enkele speelsters en spelers
van de nationale ploegen uitvoerig be
sproken.
In verband met de houding van enkele
speelsters en spelers bij de training voor de
nationale teams, heeft het hoofdbestuur moe
ten besluiten aan deze leden een schorsing
van twee jaar op te leggen. Deze schorsing
heeft uitsluitend betrekking op het spelen in
afdelings- en districtsploegen, alsmede op
het spelen in de nationale teams.
Voor de hoofdklasse competitie Kon. Ne-
derl. Dambond (district Noordholland) speel
de de Haarlemse Damclub tegen de Onder
linge Damvereniging (Amsterdam). De Am
sterdammers kwamen zeer onvolledig uit en
waren tegen het volledige HDC kansloos.
De uitslag werd 128.
Voor de eerste klasse (district Kennemer-
land) werden de volgende wedstrijden ge
speeld: St. BavoKNC voorlopig 117
HalfwegHaarlemse Damclub II 146; He'
Oosten—Ver. Kath. Dammers voorlopig
410; HaarlemStabiel 155. De grootste
verrassing van deze week is de nederlaag
van KNC tegen St. Bavo, vooral omdat KNC
ongeslagen aan de kop ging.
Tweede klasse: Haarlemse Damclub III
IJmuiden II 3—17; IJmuiden III—KNC II
uitgesteld; Ver. Kath. Dammers IIBevep-
wijkse Damüub III voorlopig 108; Cru-
quius—Beverwiikse Damclub II 713; Spor
tief—Halfweg II 119.
CARTER BEHOUDT WERELDTITEL
LICHTGEWICHT. De Amerikaanse bok
ser Jimmy Carter heeft zijn wereldtitel in
het lichtgewicht behouden door in de vijfde
ronde van een gevecht, dat op 15 ronden was
bepaald, zijn uitdager Armand Savoie
(Canada) knockout te slaan.
DE AMSTERDAMSE SPORTVLIEGER
Koen J. E. Oberman is voor 1953 kampioen
der Nederlandse sportvliegers geworden, op
grond van de resultaten gedurende het af
gelopen jaar behaald in oriëntatie- en navi-
gatiewedstrijden, georganiseerd door de
Nederlandse Aero Clubs en de Koninklijke
Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart.
HONGAARSE VOETBALPLOEG IN
VORM. De Hongaarse voetbalploeg, di'
Zondag 15 November in Boedapest tege"
Zweden speelt en Woensdag 25 Novembo
in Wembley tegen Engeland, heeft in eon
oefenwedstrijd met elfeen van een fa-
briekselftal gewonnen. Volgens Hongaa-se
verslaggevers speelden de voorwaartsen
schitterend samen en waren „onweerstaan-
baar". De linksbinnen Ferenc Puskas scoorde
vyf maal.
Vierendertig millioen liter vloeibare chemicaliën kunnen worden opgeslagen in deze
enorme bolvormige tanks op de terreinen van de nieuwe „National Petro-Chemicals
Corporation" fabrieken te Tuscola, Illinois (V.S.).