KJ
Jonge Indiaan gaat gestadig
nieuwe toekomst tegemoet
Kleine zege van GTTC op Rapidity
in de tafeltennis competitie
UEC0VITQL(U&'W®<I1SS
Een aarzelende
liefde
.Clowntje Riek
Prowano heeft de
leiding in 2A
esCf
Temidden van Winnetou's nazaten
Feuilleton
4
Captain van Engeland
schreef een boek
De volleybalcompetitie
Schaci tsen rijden
Farstadt mag niet
tegen Nederland rijden
Gewichtheffen in
hotel De Leeuwerik
Waterpolo
Bijlsma in Bondsploeg
Om Van Leersum-prijs
Zwemmen
HVGB won nieuwelingen
klasse in zwemcompetitie
Damuitslagen
Sport in 't kort
Hockey
Strawberries 2 behaalde
zege op Alliance
De „brown bullet" spoedig
op het rugby-veld
Voor de kinderen
door Dorothy Quentin
Ds. A. Snethlage overleden
DINSDAG 8 DECEMBER 198.5
Aan de kop van de eerste klasse in de
tafeltenniscompetitie waren weinig schok
kende gebeurtenissen, al behaalden de lei
ders nu niet bepaald grootse overwinningen.
GTTC behield de fraaie positie door een
zesvier zege op Rapidity, welk laatste
team dus in de gevaarlijke zone bleef. R. v.
Eyk moest zich wegens ziekte door Formanoy
laten vervangen.
Togido is thans definitief uitgeschakeld,
daar het met zesvier van Hotac verloor.
De Loor was voor de gasten de grote man
en won driemaal, waarvan dus ook Togido's
sterke man, Netz, het slachtoffer werd. Door
drie nederlaeen van invaller v. Maanen en
winst voor Netz tegen Weenink werd het
zesvier.
TOG 2 handhaafde zich door een zes-
vier zege op Winfried, waarbij P. Klabau,
onnieuw in goede vorm. ongeslagen bleef.
Heemstede 3 zakte naar de voorlaatste
plaats door een forse achttwee nederlaag
tegen HBC 2. terwijl het derde team van de
gecombineerden zich aanzienlijk verbeter
de door Winfried 2 met zeven—drie te
kloppen.
In tweede klasse A heeft Prowano nog
steeds de leiding, maar TOG 3 is ongetwij
feld een ernstige concurrent, die drie punten
minder heeft, maar ook een maal minder
speelde. Hier zal voorlopig de beslissing deze
week vallen, wanneer deze twee teams tegen
elkaar uitkomen. Onderaan ziet het er voor
Winfried 4 met nul punten somber uit, maar
Hotac 2, Rapidity 2 en Oranje Zwart 2 met
resp. 2 en 3 punten zijn ook verre van veilig.
In 2 B is Togido 2 nog ongeslagen en steekt
met een gemiddelde van 564 verre boven
de tegenstanders uit. Onderaan is een felle
strijd tussen Prowano 2 en Rapidity 3 met
elk 2 punten.
Johez gooit in 3 A hoge ogen. Het heeft
nog geen punt verspeeld en een theoretische
voorsprong van twee punten op VGZ, dat
eveneens 14 punten heeft maar één maal
meer speelde. Onderaan dreigt er gevaar
voor Rapidity 4 en TYBB 3 met elk een
punt. In 3 B een bijzonder spannende strijd.
TOG 4. VGZ 2 en Oranje Zwart 3 delen de
eerste plaats met elk negen punten uit zes
wedstrijden. Bovendien is er nog concur
rentie van Togido 3. dat één punt minder
heeft, maar ook slechts vijf maal speelde.
Onderaan ziet het er hier heel slecht uit
voor Heemstede 6 met nog in het geheel geen
winst. Geel Wit 2 staat er in 3 C bijzonder
goed voor. Het heeft twaalf punten uit zes
wedstrijden, terwijl de naaste concurrent
VGZ 3 zeven maal uitkwam en slechts tien
punten heeft. Winfried 5 en TOG 5 staan
hier onderaan met een punt.
De ranglijsten in de beide tweede klassen
zijn:
A:
Prowano 6 6 - - 4614 12
TOG 3 5 4 1 - 39—11 9
TYBB 2 7 4 1 2 42—28 9
te Zaanen 6 3 1 2 3525 7
GTTC 3 6 2 1 3 34—26 5
Oranje Zwart 2 4 112 1921 3
Rapidity 2 6 1 1 4 20—40 3
Hotac 2 6 1 - 5 13—47 2
Winfried 4 4 - - 4 238
B:
Togido 2 6 6 - - 56— 4 12
DIOS 6 4 1 1 40—20 9
GTTC 4 7 4 1 2 37—33 9
Heemstede 4 7 3 1 3 3337 7
TYBB 6 2 2 2 28—32 6
Oranje Zwart 6 2 1 3 2436 5
Winfried 3 6 2 - 4 21—39 4
Prowano 2 6 1 - 5 2238 2
Rapidity 3 6 1-5 19—41 2
De uitslagen luidden:
Heren. Ie klasse: HBC 2H'stede 3 82:
Winfried 2—HBC 3 3—7; Winfried—TOG 2
4G; GTTCRapidity 64; TogidoHotac
4—6.
2e klasse A: GTTC 3te Zaanen 46.
2e klasse B: DIOS—GTTC 4 9—1; GTTC 4
Oranje Zwart 82.
Hongarije 't sterkst
Uruguay had het sterkste voetbalelftal,
Hongarije hééft het. Dit is de conclusie, waar-
•toe Billy Wright komt in zijn nieuwe boek:
„The World is my football pitch" („de we
reld is mijn voetbalveld"). Billy Wright
heeft, nu hij onlangs in het Wembley-stadion
het Engels elftal tegen Hongarije heeft aan
gevoerd, tegen vrijwel alle sterke voetbal
landen ter wereld gespeeld.
Wright noemt als de sterkste landen,
waartegen hij gespeeld heeft, Uruguay,
Italië. Brazilië, Oostenrijk, Joego-Slavië en
Schotland. Maar dat lijstje had hij opgesteld
voor en aleer hij de Hongaren gezien had,
laat staan als tegenstanders had ontmoet.
Sedert 26 November denkt de rechtshalf van
de Wolves en Engeland er anders over en
heeft hij Hongarije bovenaan staan.
Opvallend is in Wrights boek, dat hij
Argentinië niet noemt bij de eerste zes. hoe
wel hij in zijn beschrijving van de Zuid-
Amerikaanse tournée van het Engels elftal
zeer waarderend spreekt over het spel van de
Argentijnen in de wedsrt.iid tussen Buenos-
aires en het officieuse FIFA-team. Ergens
verder zegt hij van de Argentijnen echter,
dat zij zeer sterk voetbal spelen, doch dat
zij een bepaalde tegenslag of een achter
stand niet kunnen verwerken. In deze op
merking moet men waarschijnlijk de reden
zoeken van het niet voorkomen van Argenti
nië bij de eerste zes in het boek van
Engelands aanvoerder Billy Wright.
3e kalsse A: te Zaanen 2DIOS 2 46;
VGZRapidity 4 91; Velsen 3Oranje
Zwart 4 3—7; GTTC 7—TYBB 3 9—1.
3e klasse B: HBC 4—TOG 4 3—7; Togido
3—VGZ 2 7—3; Velsen 2—Geel Wit 10—0.
3e klasse C: GTTC 6—HBC 5 8—2; VGZ 3
TOG 5 83; Winfried 5Togido 4 28.
4e klasse A: DIOS 4Johez 3 4—6; Doko
—TYBB 4 4—6; Rapidity 6—PSVH 3 2—8;
Togido 9Hotac 3 46.
4e klasse B: 't SpinnewebH'stede 7 28;
te Zaanen 6—VGZ 4 3—7; Velsen 4—Togido
6 28: Doko 4Johez 2 010.
4e klasse C: te Zaanen 5PSVH 010;
Plaatwellerij—Geel Wit 3 91; 't Spinne
web 2—Togido 5 0—10; TYBB 6—Doko 2
82; Togido 7Johez 5 100.
4e klasse D: TOG 6—Oranje Zwart 5
0—10; Johez 4—GTTC 8 5—5; Togido 8—te
Zaanen 3 1—9; PSVH 2—'t Spinneweb 3
10—0.
4e klasse E: DIOS 5—TYBB 7 7—3; Colum
bia—Togido 10 9—1; DSB—Columbia 2 6—4.
Dames. 3e klasse: HBC—Velsen 91; te
Zaanen—Winfried 10—0; H'stede—Togido
0—10: TYBB—Velsen 2 9—1; Winfried—Win
fried 2 8—2.
4e klasse A: Rapidity 3te Zaanen 2
0—10: 't Sninneweb—GTTC 5—5; TYBB 3—
H'stede 2 6—4.
4e klasse B: Johez 2GTTC 3 82; Rapi-
ditv 2—TOG 2 7—3; TYBB 4—Johez 4 4—6;
TYBB 2—te Zaanen 4 7—3.
4e klasse C: Rapidity—Oranje Zwart 9—1;
Johez 3—'t Spinneweb 2 46; DIOS—TYBB
5 10—0; Togido 2—GTTC 2 9—1.
De volleybal-wedstrijd tussen CIOS en
de reserves van HVS zal Woensdagavono
in het Krelagehuis in Haarlem wel de
meeste aandacht hebben. Die Raeckse •ont
moet voorts Brandweer, dat nog zonder
winstpunten is.
Bij de dames zal Velox van Kapiditas
moeten winnen om Die Raeckse nog con
currentie aan te kunnen doen. HVS kan
door een overwinning op PSVH zich uit de
onderste regionen werken.
Het volledige Drogramma luidt:
Dames: RapiditasVelox, PSVHF\ S.
BGVPWN. Gios 2—SSO, OG 2—MHBS,
PSVH 2HBC 2. SpaarnertadSantooort,
Leonidas—OG, Velox 3—Rapiditas 2.
Heren: Die Raeck-mBrandweer, TIOS
—HVS 2, VCR 2—OVRA, CIOS 3—Boru,
BGV—Sportief. Leonidas 2—AVC. Dje
Raeckse 2Santooort 2, Gios 2Die
Raeckse 4, BGV 2—Raniditas 3.
Zaterdagmiddag werd een begin gemaakt
met de ieugdcompetitie volleybal in de
H.R.S. B. De uits'agen waren: HRS 4
HVS 2-?. Ve'ox-Ulo Beverwijk 0-3, Bea
trixCJMV Bloemendaal 0-3.
De Noorse schaatsenrijder Syerre Far
stadt. die als gast in de Oostenrijkse ploeg
zou deelnemen aan de officieuze landen-
wedstrijd OostenrijkNederland, die van
daag in Wenen begint, heeft van de Noor
se Schaatsenrijdersbond een telegram ont
vangen, waarin hem verboden wordt in de
wedstrijd uit te komen.
Farstadt heeft onmiddellijk teruggeseind,
dat het hier slechts een internationale ont
moeting en geen officiële landenwedstriid
betreft en dat hij hoopt daarom toch te
mogen starten.
Naar het ANP uit Oslo verneemt, heeft
de Noorse Schaatsenrijdersbond echter be
sloten Farstadt geen dispensatie te geven
van het verbod in het Oostenrijkse team
tegen Nederland uit te komen.
Op Maandag 14 December houdt de
Haarlemse KraohtsDortverenising .Achil
les" dit ter gelegenheid van het vijftien
jarig bestaan een wedstrijd in het ge
wichtheffe om het kampioenschap van
West-Nederland. Deze wedstriid. die wordt
vehouden in hotel ..de Leeuwerik", in
Haarlem, begint om 8 uur 's avonds.
Op Woensdag 16 December zal in Spaar-
dersbad in Gouda een bondswaterpolo-
zevental uitkomen tegen GZC. Voor de
bondsploeg zijn de volgende spelers uitge
nodigd: doel: Van Gelder (HZPC): achter:
Bijlsma (Haarlem), Weijhenke (HZPC) en
Sievers (HZC); voor. Smol (HZPC). Van
Feggelen (Meeuwen). Waalewijn (HZPC);
reserve: Drost (HZPC).
Voorts staat een wedstrijd tussen een
jeimdzevental van de kring Gouda tegen
GZC-jeugd en één tussen em seniorenploeg
van de kring Gouda en GZC 2 op het pro
gramma. De opbrengst komt ten goede aan
het mr, Bierenbroodspot-fonds.
Het waterpolotournooi om de „In me-
moriam D. E. van Leersiim-wisselnrijs''.dat
jaarlijks door DWR wordt georganiseerd, is
vastgesteld op Zaterdagavond 12 Decem
ber in het Sportfondsenbad in Haarlem.
Bij loting is de volgorde als volgt vast"e-
ste'd: eerste wedstrijd (A) DWT(B)
DWR: tweede wedstrijd (C) Haarlem
(D) HVGB; derde wedstriid (E) HPC tegen
de winner van de wedstrijd AB. Dan volgt
een wedstrijd van de verliezers A-B tegen
verliezer C-D. Tenslotte wordt de finale
gespeeld tussen de winnaars van de wed
strijden E en C-D. De wedstrijden begin
nen om 8 uur.
De zwemcompetitie van de kring Haar
lem werd gisteravond in het Sportfondsen-
bad in Haarlem voortgezet Tijdens deze
wedstrijden is de beslissing gevallen in de
klasse heren-Nieuwelingen. Na een wel zeer
felle strijd is het HVGB gelukt op de eerste
plaats beslag te leggen.
Ook nu weer waren de nummers goed
beezt; het nummer heren-nieuwelingen telde
zelfs 60 deelnemers. De beste nieuweling was
R. Wildschut, die dit jaar reeds meer prijzen
in kringwedstrijden behaalde. Nelleke de
Zwart was de beste aspirant bij de school
slag meisjes.
Wim Geurtsen werd winnaar op de 100 m.
rugslag heren juniores. Bijzonder goed was
het nummer rugslag voor dames. Dit num
mer telde verscheidene series, waarvan
enkele wel bijzonder spannend waren.
Het nummer werd uiteindelijk gewonnen
door C. Braun, op de voet gevolgd door H.
van Stalen en E. Holsken.
De uitslagen waren als volgt:
66 2/3 m. vrije slag heren nieuwelingen: 1.
R. Wildschut (DWR) 41.6 sec.; 2. F. Paanak
ker (Haarlem) 43.2 sec.; 3. C. Wiers (HPC)
43.4 sec.
66 2/3 m. schoolslag meisies: 1. N. de
Zwart (HVGB) 59.9 sec.: 2. M. Fuykschot
(HVGB) 60.4 sec.; 3. W. Wassemberg (DWR)
60.6 sec.
4 x 66 2/3 m. wisselslagestafette jongens:
1. Zwemclub Haarlem 3 m. 33.8 sec.; 2. DWT
3 m. 41.4 sec.; 3. HVGB 3 m. 47 sec.
100 m. rugslag heren juniores: 1. W. Geurt
sen (HPC) 1 m. 20.9 sec.; 2. C. Huel
(Haarlem).
66 2/3 m. rugslag dames: 1. C. Braun
(DWR) 55.2 sec.: 2. H. v. Stalen (HPC) 55.3
sec.; 3. E. Hölsken (Haarlem) 56.6 sec.
3 x 66 2/3 m. vdsselslagestafette heren
nieuwelingen: 1. HPC met R. Prins. H. Ver
leur en J. Blok i n 2 m. 26.1 sec.: 2. Zwem
club Haarlem I 2 m. 29.6 sec; 3. Zwemclub
Haarlem II 2 m. 36 sec.
De stand van de zwemcompetitie na deze
wedstrijd is thans als volgt:
Heren Nieuwelingen: 1. HVGB (tevens
zwemcomnetitie-kampioen) 1133.9 pnt.; 2.
Haarlem D42.9 pnt.; 3. F^C 1144.8 pnt.; 4.
DWT 1159.6 nut. en 5. DWR 1198.3 pnt.
Dam^s: r>WR 1099.4 nnt.: Haarlem 1127.4
r>nt.- HVGB 1135.4 nnh: H^C 1178.6 pnt.;
DWT 1226.2 nnt. en VVV ^31 pnt.
Heren ,T»Tn?or»s: HPC 2^0 8 nnt.: Haarlem
268 nnt. nWT 270.2 pnt.; HVGB 273.2 pnt. en
DWR 295 pnt.
Jongens; Haarlem 5129 nnt.: T)WT 537.1
nnt..: DWR 552 nnt.; HVGB 556.9 pnt. en
HPC 561.6 nnt.
Mmsies: HVBG 533.5 nnt.; DWR 566.5 nnt.:
Haarlem 580.8 nnt.: DWT 581.5 pnt.; HPC
624.4 pnt. en V7,V 635.8 pnt.
De zwemcompetitie wordt als gevolg van
de rustperiode, die binnenkort voor wed
strijdsport zal aanvangen, pas op 17 Februari
1954 voortgezet.
Voor de hoofdklasse competitie van de
Kon. Nederl. Dambond werden de volgende
wedstrijden gespeeld: ODVGezellig Sa
menzijn 218; DCCIJmuiden 911; CDA
Wormerveer/Wo'-mer voorlopig 75;
DSTOZaandam 1010; Weesper Damclub—
Oosterkwartier 146: Haarlemse Damclub
Gezellig Samenzijn definitief 8—12.
GRASSI GEOPEREERD. —De Franse bok
ser Raymond Grassi, bij wie zich zoals
gemeld veHammingsverschijnselen voorde
den na afloop van zijn wedstrijd tegen
Mohamed Chickhaoui, heeft een spoed
operatie ondergaan. De dokters zullen zieh
pas over 48 uur kunnen uitspreken over de
toestand van Grassi, die als gevolg van een
zware stoot tegen het hoofd een bloed
uitstorting in de hersens had gekregen.
ADVERTENTIE
WONDEN GENEZEN SNELLER MET
Zondag kwam de Kennemer Hockeyclub
Strawberries met tien senioren elftallen in
het veld. Van de vijf dames- en vijf heren
wedstrijden werden er vier gewonnen en zes
verloren. Er werden zowel eenentwintig
doelpunten vóór als tegen gemaakt.
Bij de dames werd een aardige en span
nende ontmoeting gespeeld tegen de kop
loper Alliance, dat door een zege van drie-
twee bleef overheersen. Nadat Alliance de
score had geopend maakte mevrouw B. van
de Hofvan Malsen gelijk uit een korte
hoekslag. Mejuffrouw G. Nijssen maakte het
tweede doelpunt kort voor het einde, toen
Alliance weer een voorsprong had ver
worven. Het tweede dames-elftal won met
viereen van Eechtrop I en met dezelfde
cijfers verloor Strawberries III van het
tweede team van Eechtrop.
In Bloemendaal moest BDHC de winst
punten aan Strawberries IV afstaan, dat een
zege boekte van tweeeen. HBS III ver
sloeg op eigen terrein het vijfde dameselftal
uit Velsen met tweenul.
Ook het eerste herenelftal ging een neder
laag tegemoet tegen Pinoké, dat na een voor
sprong met de rust de eindstand op drie
een bracht. Kort na het begin van de wed
strijd tussen de reserve-elftallen van Straw
berries en Alliance was er een nog al
ernstige botsing tussen de linksbuiten van
Strawberries en de rechtsachterspeler van
Alliance. Zij moesten beiden het veld ver
laten en de verdere speeltijd bevatte het veld
maar twee maal tien soelers. Uit deze ont
moeting zegevierde de thuisclub met twee
nul, een doelpunt voor en een na de rust
van J. van de Neut en K. Bekker. Het derde
en vijfde elftal verloren de thuiswedstrijd
t°peo respectievelijk Pinoké (eentwee) en
RMFC IX (tweevüf). Maar het veteranen-
elftal Strawberries IV zette de gang naar de
bovenste plaats voort door het bezoekende
HBS VI met zes—nul klop te geven.
Over een week zal iemand, die tot voor
enkele maanden nog nooit een rugby-bal had
aangeraakt, zijn debuut maken in een Britse
league-club: Emmanuel Macdonald Bailey,
mede-wereldrecordhouder op de 100 meter
hardlopen. Hij zal op Woensdag 16 December
zijn eerste wedstrijd voor de Leigh Rugby
club uit Lancashire spelen.
Naar men weet gaf de man uit Trinidad
enige tijd geleden zijn amateurstatus op voor
de aanbieding er zou 10.000 pond sterling
zijn betaald als prof de gelederen van
Leigh te komen versterken. Of zijn toetre
ding inderdaad een versterking zal beteke
nen is iets, wat in Engelse sportkringen met
interesse wordt afgewacht. Er zijn meer
snelle sprinters geweest, die het in rugby
wedstrijden hebben geprobeerd. Maar weini
gen van hen hebben het in deze phvsiek
zo veel eisende tak van sport tot belang
rijke resultaten gebracht.
Na enkele maanden door de coaches van
Leigh te zi.in getraind meent Bailey echter
dat hij voldoende voorbereid is voor de
grote stap en zo is ook de mening van het
bestuur van Leigh, Om ziin snelheid zo veel
mogelijk uit te buiten zal Bailey, die dezer
dagen 33 jaar wordt, niet de gangbare rugby-
schoenen dragen maar een met speciale
doppen uitgerust type. dat bovendien zijn
enkels engie bescherming geeft. „Ik vind
het jammer dat de Leigh-supoorters zolang
op mijn eerste optreden hebben moeten
wachten, maar ik wilde zeker van mezelf
zijn", zegt Bailey.
Binnenkort zal het publiek kunnen zien.
in hoeverre deze zelfverzekerdheid van de
..brown bullet", de „black flash", de „Trinidad
flier", zoals Bailey in zijn amateur-dagen
genoemd werd, gegrond is.
I'
V 1
Dat vonden de jongens 'n geweldig plan! Oom Tripje hoefde niet te vragen, of ze er
zin in hadden.Ze juichten!
Er was nog het een en ander klaar te maken voor die kampeerderij; tante Liezebertha
zorgde, dal ze alles bij elkaar hadden wat er voor nodig zou zijn, en toen konden ze
hun rugzakken pakken.
„Nou, jongens, veel plezier!", zei oom Tripje, toen ze gereed stonden om te gaan.
„En voorzichtig, hoor, geen domme dingen doen!"
Toen vertrokken ze.
Het weer was goed, en ze stapten fiks de stad uit, tot ze het bos bereikten. Alle drie
waren ze vol van de dingen, die komen gingen. Dit ivas weer eens iets heel anders dan
andere jarenEigen baas, al die tijd!
„Zo heren, zijn jullie daar?", lachte Pilon, toen ze aan zijn deur stonden. „En hoe vond
je mijn plannetje?"
„Reusachtig, Pilon!", zeiden ze.
„Mooi", zei Pilon. „Dan moet je maar direct aan de slag, want je moet je eigen
huisje bouwen. Ik heb gezorgd voor planken en gereedschap, en ik zal je wijzen,
hoe je hei doen kan. Ik had zo bij mezelf gedacht, dat jullie 't het leukst zou vinden,
om alles zelf te maken!"
Indianenjongens voeren een krijgsdans uil.
schikken in hun reservaat over grote hoe
veelheden goed timmerhout. Zij exploite
ren zelf een zagerij en genieten belang
rijke inkomsten. De Jicarilla's in Nieuw
Mexico beschikken over grote kudden
schapen. De Kerr-dam in de Flathead-ri-
vier in Montana verschaft de Flathead-
Indianen jaarlijks een som van 200.000
De Indianen hebben nooit begrip gehad- van privé-bezit. De verkoop van Manhattan,
het eiland waarop nu New York's wolkenkrabbers staan, aan de Nederlanders voor
wat kralen en sieraden is daarvan een bewijs. En ofschoon er Indianenstammen zijn
die op het ogenblik uitgebreid zaken doen en belangrijke inkomsten genieten, kan.
men in het algemeen zeggen dat het vermogen om privé-bezit te vormen enerzijds
weinig ontwikkeld, anderzijds aan beperking onderhevig is, als gevolg van het leven
in stamverband. De regéring der Verenigde Staten is bovendien gedwongen geweest
om de Indianen in bescherming te nemen tegen de practijken van blanken, die hen
vaak op gewetenloze wijze van hun bezit, en dus bestaansmogelijkheden, hebben
beroofd. Dit is er ook de oorzaak van dat zij wat de verkoop van grond betreft aan
bepaalde wetten zijn gebondenzodat zij in dit opzicht in een afhankelijke positie
verkeren.
Toen de regering van de Ver-
nigde Staten in de vorige eeuw
van de Indianen uitgestrekte ge
bieden kocht ten behoeve van de
blanke bevolking, werden hun
bepaalde streken toegewezen waar
zij konden wonen. Vaak waren
dat gebieden, waar de Indianen
sedert eeuwen waren gevestigd.
Zij werden voor altijddurend ge
bruik gereserveerd en kregen de
naam reservaat. Zo'n reservaat
moet men zich niet voorstellen
als een met prikkeldraad om
heinde streek en evenmin kunnen
er altijd natuurlijke begrenzingen
worden aangewezen. De enige
aanwijzing dat men een Indianen
reservaat nadert is een bord, dat
aangeeft bij welke stam men
komt en het is begrijpelijk dat de
Amerikaanse jeugd in de wolken
is als vader op een Zondagmid
dag besluit de kinderen mee te
nemen naar de nazaten van de
hoofdpersoon van iedere jongens
droom.
Verkaveling
Aanvankelijk behoorde het land
tot de stam. Aan de leden wer
den stroken toegewezen, waarop zij de
landbouw konden beoefenen en wanneer
een Indiaan daarvan onvoldoende gebruik
maakte vele Indianen stonden in den
beginne vreemd tegenover deze werkzaam
heden kon het stuk worden toegewezen
aan een ander, ijveriger stamlid.
Er ontstonden echter allerhande moei
lijkheden en in 1887 nam het Amerikaanse
Congres de zogenaamde toewijzingswet
aan, waarbij de landerijen welke tot het
reservaat behoorden werden opgemeten en
verkaveld tussen de stamleden, die eige
naar werden. De enige restrictie welke nog
bestond was, dat de regering toezicht uit
oefende, maar daaraan kwam na dertig
jaar een eind. Indien er nog stukken grond
in het reservaat waren overgebleven,
mochten deze worden gebruikt door niet-
Indiaanse landbouwers. Toen de termijn
van dertig jaar gedurende welke de rege
ring toezicht hield was geëindigd, ontston
den er grote moeilijkheden. Duizenden In
dianen verkochten hun grond voor een
fractie van "de waarde. Het wanbegrip ten
aanzien van pr'vé-bezit wreekte zich. De
toewijzingswet b'eek een misstap te zijn
geweest. De Indianen hadden geen erva
ring wat de landbouw betreft en tpen bleek
dat zij hef niet konden bolwerken, ver
kochten zij Je grond om tijdelijk van de
zorg van het bestaan te zijn verlost. Maar
toen het geld op was werden zij opnieuw
een zorgenkind van de regering. De fede
rale regering heeft later vele gronden, die
de Indianen hadden verkocht, van de blan
ken gekocht en aan de stammen terug
gegeven.
Hoewel niet alle reservaten werden ver
kaveld de reservaten van de Navajo's,
de Hooi's en de Indianen van het Rode
Meer bleven geheel intact werd bij de
reorganisatiewet van 1934 de verdeling
stopgezet. Op dat ogenblik waren 36.5
millioen hectare als surplusgebieden aan
de regering teruggegeven. Dat waren dus
landeriien waarin de Indianen geen belang
meer ste'den. Ook werden deze gronden
verkocht aan niet-Indianen. Tegenwoordig
behoprt ongeveer 12.5 millioen hectare
land tot de Indianen, waarvan zes percent
onverdeeld gebied is en tot de stam be
hoort. De rest is verkaveld. Het Bureau
voor Indiaanse Zaken beheert deze ge
bieden.
Bescherming
Dit bureau heeft een zeer omvangrijke
taak. Het waakt er voor dat de gronden
van Indianen niet worden vervreemd ot
belast met een hypotheek zonder zijn toe
slemming. Het zorgt er tevens voor, dat
alle gebieden op verstandige wijze worden
gebruikt en in goede staat blijven. Er zijn
stammen, die hun voornaamste middel van
bestaan vinden in de handel, waarbij de
federa'e regering optreedt als bankier. In
sommige gevallen moeten de Indianen toe
stemming hebben van het stamhoofd om
grotere sommen van hun rekening af te
schrijven. Deze regeling is gemaakt om de
Tndianen te beschermen tegen gewetenloze
lieden.
De levensstandaard in de verschillende
stammen is zeer uiteenlopend. De Meno-
minee-Indianen in de staat Wisconsin be-
Een van onze medewerkers heeft een
bezoek gebracht aan een Indianen
reservaat in de woestijn van Arizona.
In een viertal artikelen vertelt hij van
het land en het voik der Indienen, van
de pogingen om hen met behoud
van hun specifieke hoedanigheden
tot volledige Amerikaanse burgers op
te voeden en van de vaak weinig fraaie
rol, welke door de eeuwen heen door de
blanken ten aanzien van de Indianen is
gespeeld. Dit is het derde van de serie.
13)
Hij keek haar na, toen ze de lange trap
afliep. Ondanks haar mankheid bewoog
ze zich met gratie en je kor, het haar
niet aanzien, dat ze kort tevoren maan
den lang op haar rug had gelegen, dag in,
dag uit. Zijn grijze ogen kregen een pein
zende uitdrukking. Hij vroeg zich af, waar
om nu juist Rosemary dat ongeluk overko
men was. Misschien om haar beste karak
tertrekken beter naar voren te doen ko
men. zodat ze een werkelijk grote trage
dienne zou kunnen worden? Of was het
zo geschied om haar geduld te leren, om
haar te overtuigen dat haar levensdoel
buiten de toneelwereld lag? Gavin wist
hier geen antwoord op te geven; hij voelde
slechts spijt en medelijden.
Bij de kromming van de trap draaide
Rosemary zich om en wuifde vriendelijk
naar hem, alsof ze spijt had van haar on
dankbaarheid. Gavin glimlachte. Het was
tcch. een impulsief meiske!
Rosemary voelde zich nederig gestemd,
en de laatste dagen was ze thuis lief, har
telijk en vriendelijk. Ze toonde zelfs ge
duld met de twee jongens, Roger en Tony.
Mevrouw Combe verheugde zich met
Rosemary over de prachtige rol, die ze
gekregen had, en ze hield haar gevoelens
van twijfel in haar eigen hart verborgen.
Nu Rosemary's 'moeder Gavin, de Her-
ricks en alle anderen had ontmoet, was ze
er van overtuigd, dat haar dochter het bij
hen uitstekend zou hebben. Ze zou bij Her-
rick's troep zeker veiligheid en bevredi
ging vinden. Diep in haar hart hoopte ze
overigens dat de technische kant van hef
toneel Rosemary zo zou gaan interesseren,
dat ze er niet meer naar zou talen om ook
zelf te spelen!
De rollen waren alle getikt door een
bureau, maar er waren talrijke lijsten te
maken, van costuums, van requisieten en
van technische uitrustingsstukken, zodat
Rosemary volop werk had. Daarnaast
moest ze de vier op het programma staan
de stukken grondig kennen, de bijeenkom
sten van de troep moest ze alle bijwonen
en tenslotte had ze nog haar rol als Frik,
terwijl er ook nog gewinkeld moest wor
den! Haar moeder leegde 'haar hele spaar
pot om Rosemary zo goed mogelijk in de
kleren te steken
I ,,Ik zal je het allemaal terugsturen, zo-
da-a ik mijn salaris heb gekregen, lieve
moeder", zei Rosemary met een zachte
klank in haar stem.
.Maak je daar maar niet te veel zorgen
over, schat, we zullen de eindjes wel aan
elkaar knopen".
Mevrouw Combe had een sterk religieu
ze inslag. Ze vond dat haar gezin al vele
zegeningen had ontvangen om de tragiek
van de dood van haar man en Rosemary's
ongeluk te verlichten. Het was wel niet ge
makkelijk geweest de drie kinderen op te
voeden, maar ze woonde in een eigen
huisje en altijd kwam hulp opdagen, als ze
het eeras heel erg moeilijk., had.... Nu
kreeg Rosemary een goede betrekking en
over ten hoogste achttien maanden zou
Roger op eigen benen kunnen staan.
Rosemary was enigszins verrast en een
beetje van haar stuk gebracht, toen Gavin
zei: „Ik kom vanavond bij jullie eten
je moeder heeft me uitgenodigd en toen
ik vroeg in de middag opbelde, zei ze, dat
het vanavond uitstekend zou schikken.
Maar ik zal natuurlijk wegblijven als jij
het niet leuk vindt".
„Waarom zou ik het niet gezellig vin
den?", vroeg Rosemary, maar diep in haar
hart wist ze dat ze dit plannetje wel ver
velend vond. Ze was bang, dat Gavin hun
huisje te kleinsteeds zou vinden om er zelfs
maar over te praten.
„Dat weet ik eigenlijk niet", antwoord
de hij langzaam. Voor de eerste keer dat ze
elkaar hadden leren kennen, voerden ze
een persoonlijk gesprek, terwijl ze samen
in de queue op de bus stonden te wachten.
Tot nu toe hadden ze slechts over toneel-
zaken en de tournee gesproken.
„Ik heb zo het gevoel gekregen, Rose
mary, dat je me cm een of andere reden
dollar als winstaandeel van de electrische
centrales, die in de stuwdam zijn gebouwd.
Op het ogenblik wonen tweederden van
de Indianen in de Verenigde Staten in re
servaten. Er zijn wel eens stemmen opge
gaan om deze reservaten af te schaffen en
de Indianen te leren in de blanke maat
schappij op eigen benen te staan. Een der
oorzaken daarvan is dat de stammen groter
worden en dat er niet genoeg grond meer
is om voor alle leden een bestaan te waar
borgen. Vandaar dat er ook naar wordt ge
streefd om de jonge Indianen buiten de
reservaten te brengen en hen daar te be
kwamen voor een vak.
Te Heemstede is in de ouderdom van
76 jaar overleden ds. A. Snethlage,
emeritus-predikant der Hervormde kerk,
die predikant te Heemskerk en te Spaarn-
dam is geweest.
De thans overledene is op 20 Juni 1877
te Heilo geboren, studeerde aan de Rijks
universiteit te Utrecht en werd in 1902
candidaat in Zeeland. Op 29 Maart 1903
deed ds. Snethlage zijn intrede als predi
kant bij de Nederlands Hervormde ge
meente te Heemskerk. Deze gemeente
heeft hij gediend tot 1925. Op 5 Juli van
dat jaar vertrok hij naar Spaarndam, waar
hij gearbeid heeft tot zijn emeritaat, dat
hem op 1 Juli 1942 door het Provinciaal
kerkbestuur van Noordholland werd ver
leend. Op 28 Juni 1942 nam hij afscheid
van Spaarndam naar aanleiding van 2
Cor. 5, dezelfde tekst, waarmee zijn vader
hem te Heemskerk had bevestigd. Na zijn
emeritaat vestige ds. Snethlage zich te
Heemstede.
Tijdens het verblijf van de thans over
ledene te Spaarndam is de gemeente aan
zienlijk uitgebreid, speciaal ten Noorden
van de Jan Gijzenvaart. Ds. Snethlage was
twintig jaar scriba van de classis Haarlem
en geestelijk verzorger van het Sint Elisa
beths Gasthuis en de Maria-stichting.
De teraardebestlling is bepaald op Don
derdag 10 December 'om twaalf uur op
Zorgvlied te Amsterdam.
een beetje vervelend vind. Praat er maar
eens over uit, dat is het beste".
Rosemary keek hem aan: Het was een
heerlijke, warme avond en de hitte scheen
nog steeds boven het stoffige plaveisel te
trillen. De gestadige stroom van het nooit
tot stilstand komende Londense verkeer
trok langs hen heen en de gezichten van
de wachtende mensen waren vermoeid na
een lange dag werken in een overhete stad.
Gavin zag er ook moe uit en Rosemary
besefte dat waar zij de laatste dagen al zo
veel werk verzet had, Gavin wel een bij
zonder zware taak moest hebben. Hij had
wel geen rol te leren, maar hij had duizend
en één grote en kleine verantwoordelijk
heden, die Rosemary nu nog niet met hem
deelde.
Zijn grijze ogen hielden haar ogen vast.
't Waren zulke vriendelijke, eerlijke ogen,
dat Rosemary zich niet kon voorstellen
dat hij ooit een leugen zou vertellen. „Aar
dig" zou Rosemary's moeder gezegd heb
ben, en ze begreep waarom
„Ik was boos op je", gaf ze plotseling
met een kinderlijke eerlijkheid verwijtend
toe. „Je had er heus niet om behoeven te
liegen, toen je zei dat Val me had zien
spelen. Hij is op die avond zelfs niet in de
buurt geweest".
„En wie heeft je dat verteld?"
„Cornelia. Ze vond het heerlijk me dat
voor de voeten te gooien".
„O, Cornelia wilde je op je plaats zet
ten!" Hij lachte even.
„Ik heb de indruk dat je haar niet be
paald mag", riep Rosemary onbevangen
uit, naar hem opkijkend. „Is dat juist?"
Een bus kwam aanrijden en de helft
van ds queues kon zich naar binnen wrin
gen, Nadat het rode gevaarte weggereden
was, zei Gavin geheimzinnig: „Natuurlijk
haat ik haar niet. Ze valt best mee als je
haar wat beter kent. Er vergeet niet dat
ze Val's vrouw is".
„Ach, je bent al even erg als Pierre.
Die zei ook, dat je goede maatjes moest
blijven met de vrouw van je baas", ant
woordde Rosemary met een ondertoon vol
afschuw in haar stem.
Gavins gezicht vertrok, het kreeg een
strenge uitdrukking. „Die toon bevalt me
niet, Rosemary. Pierre maakte maar gek
heid. Bij Herrick's troep zul je heus geen
ja-zeggers vinden. Maar er bestaat nog zo
iets als loyaliteit".
Loyaliteit' Rosemary vroeg zich af hoe
veel loyaliteit Cornelia wel had tegenover
de anderen van het gezelschap.
Met zachte stem ging Gavin verder en
hij lachte weer. „Het spijt me dat ze je
dat over Portia heeft verteld. Maar eigen
lijk heb ik niet gelogen. Ik heb je verteld
dat Herrick en ik je spel uitzonderlijk goed
vonden voor een nog zo jong meisje en dat
het waard was je aan te moedigen. Val
dacht er inderdaad zo over, toen ik hem
verslag uitbracht van die avond. Hij ge
looft me op mijn woord in zulke zaken".
„Muggenzifterij!" Rosemary zei 't woord
verachtend, toen ze met veel moeite boven
in de bus een plaatsje hadder. gevonden.
„Als je de waarheid wil weten, ik wilde
je inderdaad doen geloven dat Herrick je
gezien had; dat zou voor jou namelijk een
goede prikkel zijn om het baantje aan te
nemen. Ik heb je gezien, en ik vond je
spel.... veelbelovend. Toen je me over
dat ongeluk verteld had, wilde ik dat je
bij het toneel bleef".
„Maar waarom? Mijn Portia was toch niet
zo goed!", vroeg Rosemary zonder enige
coquetterie. Ze spraken nu als vrienden,
als gelijken. Nee, dat was ze zeker niet. Ik
kreeg dan ook helemaal niet de indruk
dat je een tweede Bernhardt'") of Duse*)
zou worden", gaf Gavin droogjes toe,
„maar ik geloofde wel dat je spel erg
veel beloften inhield. En ik was overigens
niet de enige, die daar zo over dacht, je
weet toch wel wat er in de critieken
stond?"
„Natuurlijk weet ik precies wat er ge
schreven werd", antwoordde ze bits. „Ik
heb al drie critieken gelezen, 't Zullen
wel de enige knipsels voor mijn plakboek
blijven!"
Gavin grijnsde. „Daar heb ik je nu! Je
hoort bij het toneel, Rosemary, dat weet
jij net zo goed als ik. Ik wiide je niet ver
bitterd zien; ik weet daar maar al te veel
van af, omdat mij iets dergelijks overko
men is. Toen je me opbelde, klonk je stem
al somber en neerslachtig genoeg...."
Sarah Bernhardt en Eleonor Duse
vierden begin dezer eeuw als tragédiennes
grote triomphen op het toneel.
(Wordt vervolgd).
