Kabinet komt tegemoet
aan wensen der Friezen
Weet U liet nog?
Goede mogelijkheden voor
Nederlanders in groepen
PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER
Wereldnieuws
Punten van overeenstemming
over Europese Gemeenschap
Nog geen accoord over taak
en bevoegdheden in concreto
De radio geeft Zaterdag
Garage VAN WIJK - ©verveen
Wettelijke regeling
op komst
Zaterdag
12
December
Precies 9 uur vangen wij weer aan
Proost als
u niest
VRIJDAG 11 DECEMBER 1953
Schrijver Jef Last vrij
tegen borgstelling
Siemen Jongsma leraar
te Maastricht
Kerkelijk Nieuws
Eleganter - Sneller - Ruimer
Première bij Nederlandse
Opera uitgesteld
Vijftien daklozen door
fabrieksbrand in Jisp
Premie voor alle klanten
Verkoop alléén aan particulieren
Prins Bernhard over Ethiopië:
ió het zo
De minister van Buitenlandse Zaken
heeft in een brief aan de Tweede Kamer
het volgende overzicht gegeven van de
punten van overeenstemming, welke tot
dusverre zijn bereikt bij de besprekingen
van de zes ministers van Buitenlandse
Zaken over de vorming van een Europese
Gemeenschap. Men is het er over eens dat
er een parlement wordt gevormd, dat een
doeltreffende politieke en democratische
controle zal moeten verzekeren over de
uitvoerende organisatie van de gemeen
schap en samengesteld zal worden uit twee
organen: een gekozen assemblée, die de
volkeren der gemeenschap zal vertegen
woordigen en een hogerhuis of een daar
voor in de plaats tredend lichaam, dat de
staten-leden van de gemeenschap verte
genwoordigt.
Ten aanzien van de assemblée werd het
principe aanvaard van algemene recht
streekse verkiezingen, welke plaats zullen
vinden na de inwerkingtreding van het
verdrag. Verder gaan allen accoord met de
vorming van een raad van nationale mi
nisters, die zal worden samengesteld uit de
hoofden der regeringen, de ministers van
Buitenlandse Zaken dan wel andere mi
nisters, voor zover de aard van de te be
handelen onderwerpen daartoe aanleiding
geeft. Er zal een uitvoerend orgaan worden
ingesteld, waarvan president en leden zul
len worden benoemd volgens een nader
overeen te komen methode, welke aan de
regeringen der staten-leden invloed laat op
de keuze der personen. De uitvoerende
organen, waarin is voorzien in het K.S.G.-
en in het E.D.G.-verdrag, zullen -\vorden
gehandhaafd, onder voorbehoud van nader
overeen te komen modaliteiten in verband
met de invoeging van de K.S.G. en de
E.D.G. in de gemeenschap. Er zal één
enkel Europees hof worden ingesteld.
Bevoegdheden
De competenties van de gemeenschap
zullen limitatief moeten worden uitgelegd.
De gemeenschap zal voorts niet het recht
hebben om zelf haar eigen bevoegdheden
uit te breiden. Zij zal volgens nog nader
vast te stellen modaliteiten de K.S.G. en
de E.D.G. omvatten. Overeenstemming be
staat voorts ten aanzien van de denkbeel
den betreffende de doelstellingen van een
economische integratie en van de metho
des, welke ter verwezenlijking daarvan
dienen te worden gevolgd. Hieruit mag
echter niet worden afgeleid, dat ook over
eenstemming zou zijn bereikt der taak en
bevoegdheden, welke de gemeenschap in
concreto zou dienen te verkrijgen.
De gemeenschappelijke macht, een der
middelen ter verwezenlijking van de eco
nomische doeleinden, moet gebaseerd zijn
op het vrije verkeer van goederen, dien
sten, kapitalen en personen.
Noodzakelijke voorwaarden voor de in
stelling en de duurzaamheid van de ge
meenschappelijke markt zijn, dat de sta
ten-leden op economisch, sociaal en finan
cieel gebied (munt, begroting, crediet) een
politiek dienen te volgen, die verenigbaar
is met de vereisten voor de vorming van
de gemeenschappelijke markt en met de
regelmatige werking daarvan.
Voor de verwezenlijking van een ge
meenschappelijke markt zouden met name
de volgende maatregelen nodig zijn: Ver
mindering en uiteindelijke opheffing van
de quantitatieve restricties; vermindering
en uiteindelijke afschaffing der douane
rechten en geleidelijke instelling van een
gemeenschappelijk systfeem van douane en
goederenverkeer.
Wat betreft de bevoegdheden van de
gemeenschap zal het verdrag moeten voor
zien in een systeem van overleg tussen de
staten-leden enerzijds en tussen deze sta
ten en de organen der gemeenschap ander
zijdszulks ten einde harmonisatie van de
economische politiek van de staten te be
vorderen. In elk geval zal het verdrag aan
de gemeenschap de bevoegdheid tot het
ondernemen van studies en tot het uit
brengen van adviezen moeten trekken, zo
mede een recht van initiatief ten aanzien
van alle vraagstukken, welke verband
houden met de vorming en de goede wer
king van de gemeenschappelijke markt.
Ingestemd werd met het principe, dat
de mogelijkheid moet worden geopend voor
toetreding tot de gemeenschap door sta
ten-leden van de Raad van Europa en van
iedere andere Europese staat, die de hand
having van de rechten van de mens en de
fundamentele vrijheden waarborgt. Aan
vaard werd het beginsel van mogelijkheid
van associatie met derde staten. Accoord
werd gegaan met het beginsel, dat zo
nauw mogelijke banden tussen de Raad
van Europa en de Europese Gemeenschap
dienen te worden tot stand gebracht, waar
bij gunstig werd geoordeeld over de grote
lijnen van de voorstellen, die ter zake
door de assemblée-ad-hoc zijn geformu
leerd.
De schrijver Jef Last, die enkele dagen
geleden bij zijn terugkeer uit Indonesië
werd gearresteerd, is tegen borgstelling
vrijgelaten.
Volgens de rechter-commissaris te Am
sterdam, die de zaak in onderzoek heeft,
staat nog geenszins vast, dat er enig straf
baar feit is gepleegd.
De eerste bas-bariton van de Neder
landse Opera te Amsterdam, de heer Sie
men Jongsma, wordt per 15 December
verbonden als hoofdleraar voor de solo
zangklasse aan het Stedelijk Muzieklyceum
te Maastricht, waar reeds de altzangeres en
Paedagoge Suze Ltiger werkzaam is.
Ned. Herv. kerk
Aangenomen naar Bergharen (toez.) M.
J. Pool te St. Maarten (N.H.).
Geref. kerken
Beroepen te Amsterdam-W. (vac. F.
Guillaume), dr. F. H. von Meyenfeldt te
Amersfoort.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde mu
ziek. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Franse chan
sons. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen.
10.40 Raaiophilharmonisch orkest. 11.00 Voor
de zieken. 11.45 Vocaal dubbelkwartet. 12.00
Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Amusementsmu
ziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
Katholiek nieuws. 13.20 Platen. 13.30 Piano
en viool. 14.00 Boekbespreking 14.10 Platen.
14.20 Engelse les. 14.40 Amateursprogramma.
15.15 Kroniek van letteren en kunsten. 15.55
Metropole-orkest, koor en soliste. 15.20
Luchtvaartpraatje. 16.30 De schoonheid van
het Gregoriaans. 17.00 Voor de jeugd. 17.55
Sportuitslagen. 18.00 Lichte muziek. 18.15
Journalistiek weekoverzicht. 18.25 Amuse
mentsmuziek. 18.40 Regeringsuitzending:
Zoeklicht op de Westerse Defensie. 19.00
Nieuws. 19.10 Zigeunermelodieën. 19.20 Par
lementair overzicht. 19.30 Platen. 20.25 De
gewone man. 20.30 Lichtbaken. 20.50 Platen.
21.00 Gevarieerd programma. 21.50 Actuali
teiten. 22.00 Wedstrijd in sterke verhalen.
22.30 Wij luiden de Zondag in! 23.00 Nieuws.
23.15 Nieuws in Esperanto. 23.2224.00 Maas
trichts Stedelijk Orkest.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7,10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.55
Voor de vrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Platen.
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de
continubedrijven. 11.35 Sopraan en piano.
12.00 Orgel. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Ge
varieerde muziek. 13.45 Sportpraatje. 14.00
Lichte muziek. 14.25 Huismuziek. 14.45 Ama
teursprogramma. 15.15 Eerst denken, dan
doen, causerie. 15.30 Roemeens orkest. 15.55
Vlaamse letterkunde. 16.10 Kamerorkest en
solist. 17.00 Radio-weekjournaal. 17.30 Platen.
18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Platen.
18.35 Lichte muziek. 19.00 Artistieke Staal
kaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40 De
Heidense Wereld, waarin het Christendom
ontstond, causerie. 19.55 Deze week, causerie.
20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd programma.
22.00 Socialistisch commentaar. 22.15 Weense
muziek. 22.40 Onder de pannen, hoorspel.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.30 Orkest
concert. In de pauze: platen. 16.30 Platen.
16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen.
17.30 Vlaamse koormuziek. 18.15 Platen. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen.
19.45 Gevarieerd programma. 20.30 Accor
deon. 20.45 Gevarieerd programma (vervolg).
21.30 Accordeon (vervolg). 21.45 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 Verzoekprogramma. 23.00
Nieuws. 23.05 Platen. 23.30-24.00 Dansmuziek.
vanaf heden exposeren wij het nieuwste
product: de MERCEDES-BENZ „180"
met behoud der specifieke
MERCEDES-BENZ-constructies en kwaliteiten.
Vraagt inlichtingen.
Tel. Haarlem 10503
De ministers van Binnenlandse Zaken
en van Justitie hebben aan de Eerste en
Tweede Kamer medegedeeld, dat het kabi
net thans zijn standpunt heeft bepaald ten
aanzien van de zogenaamde Friese kwestie.
Op korte termijn zal een wetsontwerp
worden opgesteld, ten einde het mogelijk te
maken, dat de aflegging van de eed, be
lofte en bevestiging in de Friese taal kan
geschieden.
Overeenkomstig het advies van de com-
missie-Kingma Boltjes zal deze mogelijk
heid zich mede dienen uit te strekken tot
eden en beloften welke buiten Friesland
worden afgelegd.
Voor wat de bij de Grondwet vastgestel
de eden betreft, kan bij de komende alge
mene herziening der Grondwet overwogen
worden of er aanleiding bestaat de Grond
wet op overeenkomstige wijze te wijzigen.
Voor het gebruik van het Fries in het
ambtelijk rechtsverkeer, met uitzondering
van de rechtspraak, wordt geen wettelijke
regeling nodig geacht.
Het kabinet stemt in met het standpunt
der commissie, dat men de vrijheid heeft
om zich in het mondeling verkeer van de
Friese taal te bedienen, met uitzondering
ten aanzien van die rijksdiensten waar
wegens de rijkseenheid aan het uitsluitend
gebruik van het Nederlands moet worden
vastgehouden.
De première van „De Barbier van Se-
villa" door de Nederlandse Opera, kan
Vrijdagavond wegens ziekte van Cora
Canne Meyer geen doorgang vinden. Op
deze avond zal nu „De verkochte bruid"
onder leiding van Alexander Kranmhals
worden uitgevoerd. Gehoopt wordt, dat het
uitstel van de première van „De Barbier
van Sevilla" zich tot enkele dagen zal be
perken.
Een uitslaande brand heeft gisteravond
de voormalige kaasfabriek in de gemeente
Jisp verwoest. De laatste tijd werd deze fa
briek als wasserij voor zakken en poetslap
pen gebruikt door de firma J. W. Snippe te
Koog aan de Zaan. Twee gezinnen, één van
elf en één van vier personen, die in een
gedeelte van dit gebouw woonden, zijn door
deze brand dakloos geworden. Slechts enig
huisraad kon worden gered. De schade is
bij benadering nog niet te bepalen.
Het schriftelijk gebruik van de Friese
taal kan in het verkeer met de in Friesland
gevestigde rijksorganen worden toegelaten,
tenzij redenen van dienstbelang zich daar
tegen verzetten. Stukken, die ter visie
moeten worden gelegd, dienen steeds in het
Nederlands te worden opgesteld.
De minister van Binnenlandse Zaken zal
de gemeentebesturen er te zijner tijd op
wijzen, dat niet kan worden toegelaten, dat
aan burgers de verplichting wordt opge
legd in hun correspondentie met een ge
meentebestuur uitsluitend de Friese taal te
gebruiken of dat voor de indiening van
verzoekschriften uitsluitend in het Fries
gestelde formulieren worden beschikbaar
gesteld.
De in de provincie Friesland gevestigde
rijksdiensten zullen zich bedienen van de
Nederlandse taal.
Wanneer een gemeente haar naam in het
Fries gewijzigd wenst te zien, zal zij de
regering dienen te verzoeken de totstand
koming van een daartoe strekkende wette
lijke voorziening te bevorderen. Het kabi
net wenst echter niet de verantwoordelijk
heid te dragen voor het invoeren van een
Friese naam naast de Nederlandse naam
voor dezelfde gemeente.
De P.T.T. de spoorwegen en de rijks
diensten zullen alleen de bij de wet vast
gestelde gemeentenaam gebruiken.
Het kabinet is van oordeel, dat de naam
geving van plaatsen, straten en pleinen
behoort tot de competentie der gemeente
raden. De rijksdiensten zullen echter uit
sluitend de Nederlandse naam bezigen, in
dien twee namen zijn vastgesteld. Toege
staan zal worden dat op verkeersborden,
naast de Nederlandse de Friese plaatsnaam
wordt aangebracht. Er is geen bezwaar
tegen, dat de plaatsnamen op spoorweg
stations zowel in het Nederlands als in het
Fries worden aangeduid.
Het Fries in de rechtspraak
Het kabinet is met de commissie-Kimrma
Boltjes van oordeel.dat de eisen van rechts
eenheid, rechtszekerheid en rechtsgelijk
heid in het algemeen een te grote hinder
paal vormen tegen het schriftelijk gebruik
van de Friese taal in de rechtspraak.
Het mondeling gebruik van het Fries zal
behoudens enkele uitzonderingen, vrijstaan
aan allen, die bij een rechtsgeding zijn be
trokken.
Mededelingen door burgers, welke op
grond van wettelijke voorschriften op be
paalde wijze openbaar moeten worden ge
maakt, dienen ook in het Nederlands te
zijn gesteld.
Een wettelijke regeling zal worden ge
troffen voor de vertaling van notariële
akten. Daarbij zal uitdrukkelijk worden
vastgesteld, dat de wetgever de Friese taal
niet als een vreemde taal beschouwt. Soort
gelijke wijzigingen zullen worden aange
bracht in de Zegelwet en de Registratiewet.
ADVERTENTIE
Van die mooie stoel voor I. 1.— En dat goede karpet
voor I. 6.50? En van al die andere goede artikelen voor zo goed
als niets? De gelukkige kopers zullen er nog lang plezier van
beleven, maar wij hadden er geen ruimte meer voor.
Dit was toen onxe verbouwing begon. Nu zijn we bijna
klaar. Nu worden de oude afdelingen leeggehaald. Wonderlijk,
wat er zoal te voorschijn komt bij zo'n verhuizing.
die van 1 2 tot en met 1 9 December
In één der afdelingen Iets kopen,
het bedrag doet er niet toe.
Op de meubeletages staan
diverse slaap- en woonkamers,
clubs en kleinmeubelen die
door dé drukte eerst nu uit
de pakhuizen konden worden
gehaald.
In de tapijtafdeling zijn
nog showroomkarpetten, kleine
kleedjes en tafelkleden, die te
laat van de tapijtreiniging kwa
men om reeds 2 weken geleden
getoond te worden.
en volgende dagen gaat het om de afdelingen:
Bedden, opklap- en kantelbedden, ledi
kanten en matrassen, wollen en gestikte
dekens, gordijnstoffen en vitrages. En om
wat er nog meer in het licht zal komen.
JAVA BATIK
type Sarong. Pracht stol voor ft 93
gordijnen, verslering, bekle-
ding eni. 1 20 cm breed p. mtr
Contante betaling
Geen afbetaling
Geen huurkoop
Geen betaalzegels
Ambtenaren In vaste overheidsdienst
kunnen wij bij onvoorilene moeilijk
heden Inlichten, hoe zij op sociaal
verantwoorde wijze toch van onze
vaste, voor leder gelijke en voor
delige prijzen gebruik kunnen maken.
Inlichtingen aan het kantoor (niet
telefonisch).
SILDERDIJKSTRAAT 73-87
AMSTERDAM
In het nieuwe gebouw van de Rijksvoor
lichtingsdienst ie 's-Gravenhage heeft Prins
Bernhard gisteren aan journalisten enige
bijzonderheden over zijn reis naar Ethio
pië verteld. Hij toonde zich geestdriftig
over de suikeronderneming Wongi van de
H.V.A., die onder zeer moeilijke omstan
digheden is opgebouwd er moesten we
gen worden aangelegd en een brug waar
thans met de aanplant kan worden begon
nen en volgend jaar kan worden geoogst.
Keizer Haile Selassie heeft de onderneming
verscheidene malen bezocht en er zijn
waardering voor uitgesproken. Bijzonder
verdienstelijk is ook de verzorging van de
arbeiders, waarvoor men in de allereerste
plaats oog had, in tegenstelling met andere
ondernemingen. Zeer zeker zijn er nog vele
mogelijkheden voor Nederlanders. Er zijn
daarvan enige groepen aanwezig om onze
kansen te onderzoeken. Voor het individu
is deze mogelijkheid echter gering, omdat
men er ook grote sommen nodig heeft om
te investeren. Hij meende, dat men er al
leen in groepsverband zou kunnen slagen.
Arbeidskrachten zijn er voldoende. Aan
getrokken door de goede betalingen, waar
bij prestatieionen de productiviteit opvoe
ren, komen de arbeiders overal uit het land
vandaan. Zij zijn zeer gewillig en leergie
rig. Het verdiende geld wordt hoofdzake
lijk besteed om de levensstandaard omhoog
te brengen, kleding te kopen en woningen
te verbeteren, wat op zichzelf zeker een
goed teken mag worden genoemd. Er wordt
eveneens hard gewerkt om het culturele
peil van de bevolking op te voeren. De
Prins had er ook een landbouwschool be
zocht, speciaal ter opleiding van leerkrach
ten, die later het land in worden gezonden
om de bevolking te instrueren. Deze en nog
een hogere opleiding stonden onder Cana
dese leiding. Er waren ook scholen onder
Engelse leiding. De Keizerin had een school
voor handwerkonderwijzeressen in het
leven geroepen.
De Ethiopische luchtmacht was opgeleid
door Zweedse officieren. De instructie zal
thans door Ethiopiërs worden overgenomen.
Fr worden Zweedse Saab-toestellen ge
bruikt, die in Nederland gebouwd zijn.
Voor ondernemers valt er in Ethiopië
37. Op zijn tenen sloop Panda het huis
van mijnheer Kresus binnen. Hij bevond
zich in een groot, rijk gemeubileerd ver
trek, dat spaarzaam door de binnenvallen
de maneschijn werd verlicht. Het was er
doodstil; slechts het gedempte tikken van
een grote staande klok was hoorbaar
Voorzichtig opende hij de kamerdeur, die
op een helverlichte gang uitkwam en luis
terde. „Ik moet voorzichtig zijn", dacht hij,
,,als die ongelovige huisknecht me hier
vindt, zal hij denken, dat IK de inbreker
ben. Maar als ik de inbraak van Blobneus
wil verhinderen, zal ik toch moeten door
zetten!" Dus bedwong hij het trillen van
zijn benen en liep snel de gang door, tot
hij een trap bereikte. Aan de voet van de
trap bleef hij even met ingehouden adem
staan, maar hij hoorde slechts het bonzen
van zijn hart. Rover Blobneus moest boven
zijn., zoals hij op straat door het verlichte
raam had gezien; dus sloop hij de trap op
en opende behoedzaam een deur. Er was
niemand te zien, maar toch hoorde hij een
zacht gestommel.het kwam van achter
een zwaar gordijn, dat de ingang naar een
aangrenzende kamer afsloot! Panda trok
steels het gordijn een weinig terzijde en.,
daar zag hij Blobneus, die met een zware
leunstoel sjouwde! „Op helerdaad beirapt".
dachtfanda, „nu zal ik hem toch eens de
stuipen op zijn lijf jagen!"
veel te doen op het gebied van wegenbouw,
havenaanleg, bruggenconstructie, terwijl
voorts de suiker, koffie en rijst mogelijk
heden bieden. Voor dit alles heeft Neder
land mensen beschikbaar, zo heeft de
Prins verteld. Als exportmarkt heeft
Ethiopië thans nog niet zijn betekenis, daar
men er voor alles op uit is eerst de huisves
ting te verbeteren en de landbouw, te inten
siveren. Bovendien zijn er nog ernstige ver
voersproblemen, er is bijvoorbeeld slechts
één spoorlijn.
Geologisch moeten er ook vele vooruit
zichten zijn. De bodemschatten worden
echter nog niet geëxploiteerd, al heeft de
Keizer zelf een goudmijn in exploitatie. Op
de luchtkarteringsbekwaamheden van de
Nederlanders en de K.L.M. heeft de Prins
de aandacht gevestigd. De kartering is daar
nog zeer summier. Het valt niet te ontken
nen, dat er Italiaanse invloeden zijn en dat
men er met de Italiaanse taal ver komt.
Hier staat tegenover dat anderen zeer zeker
hun kansen hebben gebruik gemaakt, zoals
de Zweden die er het telefoonnet hebben
aangelegd.
Voor Indische Nederlanders, mits in groeps
verband, zag Prins Bernhard grote moge
lijkheden.
De Keizer is Westers georiënteerd. Hij is
echter zo wijs om niet alles dat uit West-
Europa of Amerika komt direct toe te pas
sen. De lagere klassen zijn zeer aan tradi
ties gehecht en zijn er ook stromingen, die
zeggen: „Wij kunnen het alleen wel."
Op een vraag of Prins Bernhard ook nog
plannen had, nu de verhoudingen tussen
Nederland en Indonesië zo gewijzigd waren,
zulk een goodwill-reis naar Indonesië te
maken, antwoordde de Prins: „Ik ben nog
niet uitgenodigd."
Rechters. William Clark, de door het Ame
rikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken ontslagen opperrechter van de
Amerikaanse Hoge Commissie in Duits
land, .die weigert zijn ontslag te erken
nen, en zijn inmiddels reeds beëdigde
opvolger Carl W. Fulghum, kwamen
Donderdag in hetzelfde gebouw wer
ken. Clark nam als gewoonlijk plaats in
het bureau van de opperrechter. Ful
ghum ging naar het kantoor een twin
tigtal meters verder, waar hij tot nog
toe als rechter onder Clark zijn plaats
had.
Afschaffing. Een socialistisch lid van de
Duitse Bondsdag heeft aangekondigd,
dat hij bij het Parlement een voorstel
zal indienen om na de visa ook de pas-
contröle aan de Duitse grenzen af te
schaffen. Vreemdelingen zouden dan
zonder vertoon van paspoort naar
Duitsland kunnen reizen. De Bonds
republiek zou daarmee een voorbeeld
geven, in de hoop dat dit straks door
andere landen zou worden gevolgd. Dr.
Mommer, die het voorstel wil doen, is
lid van de Raad van Europa.
Veiling. De Franse vendumeester Maurice
Rheims zal van 12 Februari tot 28
Maart 1954 in Cairo verzamelingen
kostbaarheden van ex-koning Faroek
veilen. Er zullen collecties postzegels,
munten, onderscheidingen, kunstvoor
werpen, klokken en horloges en juwe
len worden geveild. Er wachten 250
flacons parfum, met goud en brillanten
versierd, 400 tabaksdozen en bonbon-
nières, 700 klokken en horloges en 250
penhouders op kopers. Ook zijn er een
topaas van 300 karaat en een zeegroene
smaragd van 500 karaat, honderden
kilo's zilveren en gouden serviesgoed,
een van keizering Eugenie afkomstig
toiletgarnituur en een paarlencollier,
dat aan Karei X heeft toebehoord.
Mau Mau. Naar de Britse minister van
Oorlog, Anthony Head, Donderdag in
het Lagerhuis heeft aangekondigd, zal
er in Kenya een officieel onderzoek
worden ingesteld naar aanleiding van
beweringen, dat er beloningen zijn uit
geloofd aan Britse soldaten voor het
doden van Mau Mau-terroristen. Britse
bommenwerpers hebben Donderdag bij
na tien ton bommen geworpen op een
gebied nabij een basis van de R.A.F. ten
Noord-Westen van Njeri, waar vol
gens berichten Mau Mau-leden zich
verzamelden.
Bezoek. Donderdag zijn te Teheran bij
anti-Amerikaanse betogingen ter ge
legenheid van het bezoek van de Ame
rikaanse vice-president Nixon meer
dan 40 personen aangehouden. De
meesten zijn later weer vrijgelaten.
Volgens het blad „Keyhan", heeft Nixon
tegenover de Perzische minister van
Financiën te kennen gegeven, dat een
eventueel verzoek om meer Amerikaan
se hulp in welwillende overweging zal
worden genomen.
Commentaar. Radio-Vietminh heeft Don
derdag een uitzending gewijd aan re
acties op het interview dat Ho Tsji
Minh met het Zweedse dagblad „Ex
pressen heeft gehad. In de commentaar
op deze reacties werd gezegd, dat de
gehele wereld de inhoud van de ant
woorden van Ho Tsji Minh heeft
verdraaid om de volken, speciaal
het Vietnamese, te bedriegen. „Men
heeft de volgende leugen uitge
dacht: wij willen de vrede en de Viet-
minh wil haar niet. Ons volk en onze
regering wensen de vrede om een on
afhankelijk Vietnam tot stand te bren
gen en dit beleid hebben wij nooit ver
raden", aldus de commentaar.
Verwijfd. Op de jongste reis van het
Noorse schip „Luksefjell" naar Canada
voer een zekere Alfred Soudemonte
mee, die in Antwerpen gemonsterd had
en die volgens de kapitein „een van
de beste roergangers" bleek te zijn, die
hij kende. In Ottawa kreeg Alfred
slaande ruzie met andere bemannings
leden, die hem „verwijfd" vonden en
in het gevecht weerde hij zich danig.
Zijn verwijfdheid bleek echter niet
helemaal denkbeeldig, want bij de pas-
sencontröle door de Canadese douane
bleek, dat Alfred een meisje was en
wel de 18-jarige Jeanne Mutton
Rechten. Een belangrijke stap op het ge
bied van de Europese samenwerking
zal vandaag te Parijs worden gedaan op
de 13de zitting van het ministerscomitë
van de uit 15 landen bestaande Raad
van Europa. De ministers zullen vijf
conventies ondertekenen die een bur
ger van het ene land, wonend in een der
andere landen, dezelfde sociale rechten
geven. De conventies zijn al lange tijd
gereed, maar de ondertekening is ver
traagd door de Frans-Duitse menings
verschillen over de status van het Saar-
gebied in de Raad van Europa.
HET is een algemeen en vrijwel over de
gehele wereld verbreid gebruik de
nies met een gelukwens te begroeten. Hoe
interessant ook, we kunnen ons onmogelijk
verdiepen in de vele waarderingen die in
het volksgeloof aan het niezen zijn ver
bonden, maar wel kan worden gezegd dat
in het algemeen de nies als een heilbren
gend teken wordt beschouwd.
De Duitsers kennen de uit
drukking „etwas beniessen",
dus: een wens door niezen in
vervulling doen gaan. En wij
Nederlanders huldigen nog
steeds de speelse opvatting dat
het na driemaal niezen morgen
mooi weer zal zijn. Ditzelfde
aantal geeft volgens het volksgeloof in
de Zaanstreek een patiënt het recht het
ziekenhuis te verlaten, welke opvatting nog
zou dateren uit tijden toen overal pest
epidemieën heersten. Wanneer iemand, die
van pest werd verdacht, in een ziekenhuis
was opgenomen, mocht hij die instelling
verlaten wanneer hij driemaal had geniesd.
Trouwensdoor velen wordt de oorsprong
van het gebruik om een niezende een heil
wens toe te voegen, teruggebracht tot de
tijd van Paus Gregorius de Grote (eind
van de 6de eeuwtoen de mensen „al nie
zende op straat stierven, waaruit ons lof
felijk gebruik is overgebleven". Hoe aan
vaardbaar dit ook moge klinken, juist is
het in ieder geval niet. Het gebruikt de nies
als heilbrengend te beschouwen is aan
zienlijk ouder en dateert van vele duizen
den jaren geleden. Reeds Xenophon vertelt
hoe tijdens de Tocht der Tienduizend een
gevaarlijke, doch noodzakelijke beslissing
moest worden genomen en hoe het niezen
van één der soldaten toen werd beschouwd
als een gunstig voorteken. Dezelfde opvat
ting blijkt bij Homerus en 'verschillende
andere oude schrijvers.
De Romeinen hebben bijzonder grote
waarde gehecht aan het uitspreken van een
heilwens bij het niezen. Van keizer Tibe
rius is bijvoorbeeld bekend dat hij dit blijk
van wellevendheid van zijn gehele omge
ving vorderde, zelfs wanneer hij zich met
zijn stoet op reis bevond of wanneer hij
in een draagstoel zat. En een epigram uit
de Romeinse tijd verhaalt
van een man die in alle
eenzaamheid niesde en bij
gebrek aan omstanders zich
zelf in zegenende bewoordin
gen toesprak!
Uiteraard hebben velen in
de Oudheid reeds naar een
verklaring van dit gebruik
gezocht. Destijds werd het hoofd als het
edelste deel van het lichaam beschouwd,
zodat de heilwens, uitgesproken bij het
niezen gold hetzij als een betuiging van
respect jegens het hoofd waaruit de geest
van de niezende te voorschijn trad, hetzij
als een eerbetoon aan de geest (van Jupi
ter, Zeus, etc.) die dit hoofd had uitgekozen
om zich aldus te manifesteren. Een restant
van deze laatste opvatting werd in de 17de
eeuw nog aangetroffen in het Afrikaanse
negerrijk Monomatapa. Wanneer de koning
van dat land had geniesd, werd ogenblik
kelijk iedereen in de wijde omtrek gevraagd
of er ook tekenen van bijzondere aard
waren gezien!
We weten thans dat niezen ontstaat door
prikkeling van de zenuwen van de neus-
slijmvliezen, welke slijmvliezen bijvoor
beeld bij verkoudheid overgevoelig kunnen
zijn.
Maar weet u ook, dat u op sommige pun
ten een vrij ongevoelig mens bent? (Het
geen overigens niet kwaad is bedoeld).
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
